Wstęp Notowania targowiskowe

Transkrypt

1 Wstęp Zakończony sezon zbożowy 2010/2011 był bardzo burzliwy. Słabe zbiory zbóż oraz rzepaku spowodowały silny wzrost cen. Z jednej strony był to powód do zadowolenia dla producentów, którzy mogli odrobić część strat wynikających ze słabych zbiorów z drugiej, zaś strony sytuacja ta spędzała sen z powiek konsumentów, którzy z miesiąca na miesiąc płacili coraz więcej za produkty zbożowe. Wysokie ceny zbóż na krajowych giełdach towarowych obowiązywały praktycznie przez cały sezon, jedynie w lutym oraz w czerwcu zanotowano spadki w cen. Podobnie kształtowała się sytuacja w świecie. Sytuacja na targowiskach w całym sezonie przebiegała w trendzie wzrostowym i nawet koniec sezonu nie przyniósł spadku cen zbóż, a nawet był zauważalny ich dalszy wzrost. Spadek cen na targowiskach powinien pojawić się na przełomie lipca i sierpnia, kiedy to na rynku pojawi się ziarno z tegorocznych zbiorów. Do zmiany notowań w najbliższym tygodniach na giełdach towarowych powinny przyczynić się prognozy światowych produkcji zbóż, które zapowiadają się w tym roku na stosunkowo dobrym poziomie. Zbiory zbóż prognozowane są na 1808 mln ton, co stanowi wzrost o 71 mln ton. Najważniejsze są prognozy wzrostu zbiorów pszenicy o 16 mln ton oraz kukurydzyo 63 mln ton. Gorzej prezentuje się sytuacja na rynku rzepaku, prognozuje się spadek produkcji do 64,43 mln ton (- 3,2%), w tym spadek produkcji w Unii Europejskiej do 18,86 mln (-8,3%), co przy i tak trudnej sytuacji na rynku roślin oleistych możesz przyczynić się do dalszego wzrostu cen. Notowania targowiskowe Kończący się sezon zbożowy a zarazem kończące się zapasy w magazynach rolników powodowały w II kwartale wzrost cen na targowiskach. Najwyższe notowania na początku II kwartału występowały na Dolnym Śląsku, Podkarpaciu i Ziemi Lubuskiej, gdzie tona ziarna kosztowała średnio 1212 zł (+30%), 1112 zł (+1%) oraz 1100 zł (+12%). Jednocześnie na targowiskach woj. lubuskiego zanotowano najwyższe stawki za pszenicę, które w ostatnim tygodniu kwietnia wyniosły 1400 zł. W tym samym okresie najtańsza pszenica była oferowana na Warmii i Mazurach oraz rejonie świętokrzyskim, tona ziarna kosztowała tam odpowiednio 925 zł/t i 942 zł/t. Kolejny miesiąc przyniósł podwyżki we wszystkich województwach z czego najwyższe odnotowano w woj lubuskim. W wyniku majowych wzrostów notowań najwyższe ceny pszenicy występowały w woj dolnośląskie i lubuskim gdzie kosztował ona odpowiednio 1250 i 1300 zł/t. Podobnie jak miesiąc wcześniej maksymalne stawki wyniosły 1400 zł/t w woj. lubuskim.

2 Najniższe stawki nadal występowały na Warmii i Mazurach, gdzie tona ziarna średnio kosztowała 935 zł (+10 zł). Stawki o 11 zł wyższe występowały w woj kujawsko-pomorskim i podobnie jak na Mazurach w porównaniu z poprzednim miesiącem, wzrosły o 10 zł/t do 946 zł/t. Czerwiec mimo i tak już wysokich cen, przyniósł w większości województw kontynuację wzrostów notowań. W województwach, w których do tej pory występowały najwyższe stawki nie zaszły większe zmiany. W woj dolnośląskim stawki pozostały na niezmienionym poziomie i wynosiły 1250 zł/y natomiast w woj lubuskim za ziarno płacono przez cały miesiąc 1200 zł/t, co stanowiło spadek o 100 zł w porównaniu z majem. Pszenica podrożała natomiast w województwach, w których do tej pory była najtańsza. W woj warmińsko-mazurskim i kujawsko-pomorskim stawki wzrosły o 55 zł/t i 16 zł/t do 990 zł oraz 963 zł/t. Nieznaczny spadek cen nastąpił w woj łódzkim, gdzie pszenica kosztowała 977 zł/t. Wykres 1. Ceny netto pszenicy kwiecień-czerwiec 2011 r. w zł/t Zachodniopomorskie Warmińsko-mazurskie Pomorskie Podlaskie Lubuskie Kujawsko-pomorskie Dolnośląskie 4-08 kwietnia kwietnia kwietnia kwietnia maja maja maja maja czerwca czerwca czerwca czerwca czerwca Jęczmień W II kwartale obrót jęczmieniem odbywał się w większość województw, a jego ceny podobnie jak pszenicy były mocno zróżnicowane. Średnie kwietniowe stawki na targowiskach rozpoczynały się od 775 zł/t w woj warmińsko-mazurskim. Jednak obrót ziarnem odbywał się tam sporadycznie. Ceny w większości województw kształtowały się wokół średniej krajowej

3 wynoszącej 927 zł/t. Jedynie w dwóch południowych województwach, za jęczmień należało zapłacić powyżej 1000 zł/t. Na Podkarpaciu średnia cena w kwietniu wyniosła 1056 zł/t, a na Śląsku 1004 zł/t. Maj przyniósł jeszcze większe zróżnicowanie cen. Na Warmii i Mazurach jęczmień można było kupić o 70 zł taniej niż w kwietniu jednak był on w ofercie jedynie w drugiej połowie miesiąca. W woj kujawsko-pomorskim jęczmień był wystawiany po 862 zł/t była to stawka o 72 zł niższa od średniej krajowej jednak znacznie wyższa niż na Mazurach. Podobnie jak miesiąc wcześniej najdrożej ziarno wyceniali rolnicy z Podkarpacia i Śląska. Tona jęczmienia kosztowała odpowiednio 1087 zł(-31 zł) i 1022 zł (+18 zł). W pozostałych województwach ceny kształtowały się wokół średniej krajowej i wynoszącej 934 zł/t. Koniec kwartału przyniósł dalszy wzrost średnich cen. Jednak rozpiętość miedzy najniższymi i najwyższymi cenami w kraju była niższa niż w miesiącach wcześniejszych. W czerwcu najniższe stawki zanotowano w woj łódzkimi i kujawsko-pomorskim, za tonę ziarna rolnicy żądali 870 zł (-47 zł) i 882 zł (+20 zł), natomiast na terenie Mazur, gdzie do tej pory jęczmień był najtańszy, nie odnotowano obrotu tym ziarnem na targowiskach. W czerwcu nastąpił spadek maksymalnych stawek. Na Śląsku i w Małopolsce za ziarno trzeba była zapłacić 1038 zł (+16 zł) i 1002 zł (+16 zł). Wykres 2. Ceny netto jęczmienia kwiecień-czerwiec 2011 r. w zł/t Warmińsko-mazurskie Pomorskie Podlaskie Lubuskie Kujawsko-pomorskie 4-08 kwietnia kwietnia kwietnia kwietnia maja maja maja maja czerwca czerwca czerwca czerwca czerwca

4 Żyto W II kwartale ceny żyta podobnie jak innych zbóż kontynuowały wzrosty. Najdroższe żyto w kwietniu było oferowane w południowej Polsce oraz woj. świętokrzyskim. Średnie stawki w kwietniu w woj. małopolskim wyniosły 891 zł/t, jednak kwota ta nie odzwierciedla tego co się działo na targowiskach, gdyż ceny w poszczególnych tygodniach ulegały silnym wahaniom od 750 zł/t po 1100 zł/t na koniec miesiąca. W woj świętokrzyski i śląskim stawki były o wiele bardziej stabilne i wynosiły najwyżej tylko kilka złotych. Średnio za tonę ziarna w kwietniu należało zapłacić 859 zł i 825 zł. W tym samym okresie najniższe stawki obowiązywały w woj lubuskim i łódzkim, w których za tonę ziarna należało zapłacić średnio 600 zł (+50 zł) oraz 680 zł co stanowiło spadek o 36 zł w porównaniu z miesiącem wcześniejszym. W maju podobnie jak w kwietniu najdrożej żyto wyceniali rolnicy z woj małopolskiego i świętokrzyskiego, gdzie za ziarno należało zapłaci 1100 zł/t i 870 zł/t. Wysokie stawki w Małopolsce były wynikiem braków tego ziarna w obrocie, zanotowana kwota wystąpiła w ostatnim tygodniu maja. Najniższe ceny nadal występowały w województwie łódzkim i lubuskim choć i tu dostępność ziarna była niewielka. Średnie majowe notowania w tych województwach wyniosły odpowiednio 697 zł/t i 700 zł/t. Czerwcu przyniósł już stabilizację cen maksymalnych najwyższe ceny występowały nadal na targowiskach w na południu Polski, na Podkarpaciu i Śląsku, gdzie średnie ceny w czerwcu wyniosły 912 zł/t i 860 zł/t. W tym samym okresie w woj podlaskim, mazowieckim i łódzkim rolnicy wyceniali ziarno na zł/t, a w woj łódzkim na 651 zł/t. Wykres 3. Ceny netto żyta kwiecień-czerwiec 2011 r. w zł/t Podlaskie Lubuskie Kujawsko-pomorskie 4-08 kwietnia kwietnia kwietnia kwietnia maja maja maja maja czerwca czerwca czerwca czerwca

5 27-30 czerwca Kukurydza Kukurydza zwyczajem miesięcy wcześniejszych była w obrocie w 8 województwach. W II kwartale ceny kształtowały się bardzo stabilnie i tylko w województwie podkarpackim były zauważalne większe ruchy cenowe. Na Podkarpaciu pierwsza część kwartału przebiegała spokojnie, stawki kształtowały się na poziomie marcowym i za tonę ziarna należało średnio zapłacić 1100 zł netto. Wzrosty notowań rozpoczęły się w połowie maja, średnie ceny wyniosły 1225 zł/t. Po krótkiej stabilizacji w kolejnych tygodniach, pod koniec kwartału ziarno było wyceniane odpowiednio na 1300 zł i 1250 zł za tonę. Stawki te jednocześnie wyznaczały maksimum jakie musieli zapłacić nabywcy w II kwartale. Najniższe i najbardziej stabilne ceny występowały w woj. wielkopolskim i łódzkim, w których przez cały II kwartał wahania nie przekraczały 25 zł/t. W woj. łódzkim kwartał rozpoczął się notowaniami na poziomie 1080 zł, która utrzymały się do końca kwietnia. W kolejnych tygodniach za kukurydzę należało średnio zapłacić 1060 zł/t, cena ta utrzymała się do końca kwartału. Natomiast w Wielkopolsce kukurydza na początek i na koniec kwartału była wyceniana na 900 zł/t, jedynie w połowie kwartał nastąpił chwilowy wzrost notowań do 925 zł/t. Wykres 4. Ceny netto kukurydzy kwiecień-czerwiec 2011 r. w zł/t 4-08 kwietnia kwietnia kwietnia kwietnia maja maja maja maja czerwca czerwca czerwca czerwca czerwca

6 Rzepak Ceny skupu rzepaku w zakładach tłuszczowych zaczynały i kończyły się w II kwartale w okolicach 1680 zł netto za tonę ziarna. Jednak stawka ta nie odzwierciedla tego, co działo się na rynku w trakcie tych 3 miesięcy. Kwiecie rozpoczął i zakończył się stawkami poniżej 1700 zł/t, jednak w poszczególnych tygodniach za rzepak płacono powyżej tej kwoty. W drugim tygodniu kwietnia stawka wzrosła do 1769 zł netto/t, co było maksymalną kwota w tym miesiącu. Od tego momentu rozpoczął się powolny spadek notowań, które w następnych 2 tygodniach wyniosły odpowiednio 1756 zł i 1722 zł. Głębsze przeceny przyniósł przełom kwietnia i maja, którego efektem był spadek notowań ziarna rzepaku w pierwszym tygodniu maja do 1602 zł/t. Od tego momentu można było obserwować wzrost notowań do maksymalnych stawek w tym sezonie. W przedostatnim tygodniu tygodniu maja za rzepak płacono 1871 zł/t, natomiast w połowie czerwca stawki osiągnęły 1879 zł/t co było maksymalną stawka w tym roku. Druga połowa czerwca i początek lipca przyniósł już spadki notowań i na koniec kwartału rzepak w zakładach tłuszczowych kosztował 1666 zł netto za tonę. Wykres 1.Ceny netto rzepaku kwiecień-czerwiec 2011 r. w zł/t Cena Rzepak Okres Śruta i makuch rzepakowy Ceny śruty i makuch rzepakowego w II kwartale były stosunkowo stabilne i kształtowały się na tym samym poziomie co w I kwartale. Rozpiętość miedzy minimalną, a maksymalna ceną wyniosła w przypadku śruty 14% a makuchu 7%, w praktyce jednak wahania cen w poszczególnych miesiącach były niewielkie. Średnie kwietniowe notowania śruty rzepakowej wyniosły 738 zł netto za tonę i w porównaniu z marcem wzrosły o 10 zł/t. Maksymalna stawka za śrutę rzepakową wyniosła 778

7 zł/t w pierwszym tygodniu kwietnia, kolejny tydzień przyniósł wyraźny spadek i śruta była wyceniana na 721 zł/t, co stanowiło minimalną kwotę w tym okresie. W maju średnia cena śruty nie zmieniły się i wyniosły 738 zł/t, także minimalna i maksymalna stawka była podobna jak miesiąc wcześniej i wyniosła odpowiednio 706 zł/t i 767 zł/t. Lekki spadek cen nastąpił dopiero w czerwcu, w którym średnia cena ukształtowała się na poziomie 724 zł/t (-14 zł/t). Tym samym średnie ceny śruty rzepakowej w II kwartale były o 46% wyższe niż rok wcześniej. Ceny makuchu rzepakowego tradycyjnie utrzymywał się na wyższym poziomie niż śruta. W kwietniu średnia stawka za makuchy wyniosła 878 zł/t i była o 29 zł/t niższa niż w marcu. Najwyższe jak i najniższe stawki za makuch obowiązywały pod koniec miesiąca kiedy to trzeba była za niego zapłacić 901 zł/t w przedostatnim tygodniu miesiąca i 851 zł/t w ostatnim. Maj przyniósł wzrost średniej cen do 895 zł/t, jednocześnie zmienność notowań w maju była niewielka i wyniosła zaledwie 2%. Czerwiec mimo spadu notowań przyniósł jeszcze większą stabilizację w trakcie miesiąca wahania wyniosły zaledwie 0,7%, a średnia cena ukształtowała się na poziomie 855 zł/t (-40 zł/t). Natomiast w porównaniu z ubiegłym rokiem stawki II kwartale były wyższe o 54%. Wykres 2. Ceny netto makuchu i śruty rzepakowej kwiecień-czerwiec 2011 r. w zł/t Śruta rzepakow a Makuch rzepakow y