Ilościowe oznaczanie cukrów redukujących 1
|
|
- Laura Owczarek
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Ilościowe oznaczanie cukrów redukujących 1 ĆWICZENIE 8 ILOŚCIOWE OZNACZANIE CUKRÓW REDUKUJĄCYC 8.1. Właściwości funkcjonalne sacharydów Smak odczuwa się za pomocą receptorów smakowych, które w postaci kubków smakowych umiejscowione są w jamie ustnej, w największym stężeniu na języku. Liczba kubków smakowych jest różna u poszczególnych ludzi, dlatego odczuwanie smaku jest właściwością osobniczą. Sacharydy w większości przypadków charakteryzują się słodkim smakiem. Za wzorzec smaku przyjmuje się 10% wodny roztwór sacharozy, dla takiego roztworu jednostka słodkości, tzw. słodkość względna (ang. relative sweetness) wynosi 1,0. W tabeli 8.1. zamieszczono wartości RS dla roztworów innych sacharydów. Tabela 8.1. Względna słodkość (RS) 10% roztworów wodnych różnych związków ( Chemia żywności WNT, Warszawa 2002) Związek RS Związek RS Sacharoza β-d-fruktopiranoza Cukier inwertowany α-d-glukopiranoza β-d-glukopiranoza α-d-mannopiranoza β-d-mannopiranoza D-galaktopiranoza Maltoza α-d-laktoza β-d-laktoza 1,00 1,80 1,30 0,70 0,80 0,30 Gorzka 0,32 0,32 0,20 0,30 D-galaktosacharoza Rafinoza Stachinoza Ksylitol Mannitol Sorbitol Miód Melasa Sacharyna Apartam Dihydrochalkon neohesperydyny Bez smaku 0,01 0,10 0,85-1,2 0,4 0,6 0,97 0, Jak widać w tabeli, wraz ze wzrostem liczby jednostek monosacharydowych słodkość sacharydów zanika. Wyjątkiem jest sacharoza, która zbudowana jest z dwóch reszt cukrowych, ale tylko reszta glukozy oddziaływuje z receptorem na języku. Obecnie dostępne są także inne, niesacharydowe środki słodzące, jak monelina (naturalne białko) razy słodsza od sacharozy, talina (sól glinowa taumatyny, innego białka) 3500 razy słodsza od sacharozy, kwas N-cykloheksyloaminosulfonowy, aspartam, sacharyna (rys. 8.1).
2 Ilościowe oznaczanie cukrów redukujących 2 Rys.8.1. Popularne substancje słodzące W Polsce w użyciu są następujące naturalne, sacharydowe środki słodzące: D-glukoza, D-fruktoza, laktoza, sacharoza, maltoza, syropy skrobiowe, ekstrakty słodowe, alkohole cukrowe, miód i syrop klonowy. D-glukoza ze względu na szybkie wchłanianie jest źródłem energii dla chorych. Jest popularnym dodatkiem słodzącym do piwa, napojów orzeźwiających i czekolady. Do jej metabolizmy potrzebna jest insulina, dlatego nie jest wskazana dla diabetyków, sprzyja także rozwojowi próchnicy. D-fruktoza najlepiej rozpuszczalna w wodzie spośród sacharydów, stosowana w słodzeniu soków, ponieważ nie krystalizuje podczas przechowywania. Jest higroskopijna, więc zapobiega utracie wilgoci w przechowywaniu produktów żywnościowych, np. owoców kandyzowanych. Sacharyd ten metabolizowany jest do glikogenu, bez udziału insuliny, więc jest polecany dla diabetyków. Dodatkowe pozytywne cechy D-fruktozy to przyspieszanie metabolizmu etanolu i niewywoływanie próchnicy. Laktoza, czyli cukier mlekowy (4,8-5,1% w mleku ssaków), jest słabo rozpuszczalna w wodzie. Wydajnym źródłem laktozy jest serwatka, która zawiera 67-75% tego cukru w suchej masie. Laktoza używana jest jako nośnik innych środków słodzących i dodatek polepszający smak produktów mlecznych. Negatywną stroną stosowania laktozy jest fakt, że do jej metabolizowania potrzeba jest β-d-galaktozydaza. U wielu ssaków enzym ten zanika z wiekiem, nie mają go także niektóre dzieci w wyniku błędu genetycznego. Picie mleka i fermentowanych napojów mlecznych u takich osób może wywoływać odczyny alergiczne. Sacharoza jest najczęściej stosowanym środkiem słodzącym w racji dostępności i przyjemnego smaku, szybko się wchłania i metabolizuje. Powoduje to duży okresowy nadmiar glukozy w organizmie, która przekształcana jest wtedy w lipidy. Syropy skrobiowe są produktami scukrzenia skrobi, w Polsce przede wszystkim ziemniaczanej. W zależności od stopnia przemiany uzyskuje się różne syropy. Najpierw otrzymuje się syrop
3 Ilościowe oznaczanie cukrów redukujących 3 maltotetraozowy o słodkości 0,2 zawierający ok. 15% D-glukozy i ok. 10% maltozy. Dalsze scukrzanie prowadzi do syropów maltozowych zawierających ok. 43% D-glukozy i 20% maltozy. W końcu otrzymuje się syropy glukozowe zawierające 92% D-glukozy, 4% maltozy i ok. 2% wyższych sacharydów. Syropy te można izomeryzować do syropów fruktozowych. Ekstrakty słodowe, które są wodnymi ekstraktami słodu jęczmiennego oprócz 4-5% sacharozy, śladów fruktozy, glukozy i maltozy, zawierają także białka, sole mineralne i enzymy. Alkohole cukrowe są odporniejsze od sacharydów na niskie p, ich słodki smak trwa przez dłuższy czas i odczuwa się jednocześnie wrażenie chłodu. Są metabolizowane bez udziału insuliny. Miód ma skład zależny od czasu zbioru, położenia geograficznego i rodzaju kwiatów, z których nektar został zebrany przez pszczoły. Oprócz D-fruktozy i maltozy miód zawiera wiele rzadkich sacharydów np. kojibiozę (α-d-glcp-(1 2)-α-D-Glcp); turanozę (α-d-glcp-(1 3)-D-Fruf); gentozę (α-d-glcp-(1 4)-α-D-Glcp-(1 2)-D-Glcp) itp., a także wolne aminokwasy, barwniki, woski, pyłek kwiatowy, enzymy i składniki mineralne. W miodzie znajduje się też ok. 120 związków aromatycznych i składniki toksyczne, jeżeli nektar był zbierany z roślin trujących, chociaż wiele roślin trujących daje miód nietrujący. Termiczne lub enzymatyczne przekształcenia sacharydów mogą prowadzić do otrzymania związków zapachowych znanych jako wtórne aromaty żywności. Pochodzą one z obróbki zarówno czystych sacharydów (wówczas za zapach odpowiadają pochodne furanu), jak i reakcji sacharydów z aminokwasami lub hydroksykwasami. Sacharydy wykorzystuje się także do produkcji barwników żywności. W wyniku tzw. palenia cukru, w temp o C przez kilka godzin, powstaje brunatny produkt nazywany karmelem. Mimo swej głębokiej brunatnej barwy, karmel ma małą siłę barwiącą i stosuje się go raczej jako dodatek poprawiający aromat i smak. Karmel do celów barwiących otrzymuje się przez palenie cukru wobec amoniaku w temperaturze o C (tzw. karmel amoniakalny). Ponieważ zawiera on niewielkie ilości neurotoksycznego 4(5)-metyloimidazolu, dąży się do wyeliminowania karmelu amoniakalnego z produkcji lub ograniczenia spożycia produktów barwionych karmelem. Karmel używany jako dodatek podlega standaryzacji, dopuszcza się stosowanie 10 typów karmeli, które różnią się sposobem produkcji, przede wszystkim rodzajem zastosowanego katalizatora. W produktach spożywczych zidentyfikowano ponad 100 rodzajów cukrów. D-glukoza i D-fruktoza znajdują się głównie w miodzie, owocach i warzywach, laktoza w mleku ssaków, sacharoza w burakach cukrowych i trzcinie cukrowej, a skrobia w ziarnach zbóż, w przetworach zbożowych i w
4 Ilościowe oznaczanie cukrów redukujących 4 ziemniakach (Tabela 8.2.). Tabela 8.2. Zawartość sacharydów w wybranych produktach spożywczych Rodzaj produktu Łączna zawartość sacharydów [%] Wieprzowina, wołowina Ser gouda tłusty Ogórek Ser twarogowy tłusty Pomidor Mleko 2% tłuszczu Marchew Pomarańcza Brzoskwinia Jabłko Banan Chleb Ziarno pszenicy Ziarno żyta Kasza jęczmienna 0,0 0,1 2,9 3,5 3,6 4,9 8,7 11,3 11,9 12,1 23,5 56,2 70,5 74,2 74, METODY OZNACZANIA ZAWARTOŚCI SACARYDÓW Jak wykazano w ćwiczeniu 7 (reakcje Benedicta i Barfoeda), wszystkie monocukry i niektóre disacharydy wykazują właściwości redukujące. Za właściwości redukujące monosacharydów odpowiedzialna jest grupa aldehydowa lub α-ketonowa występująca w liniowej formie sacharydu. Właściwości te wykorzystuje się najczęściej w ilościowym oznaczaniu zawartości cukrów, dodatkowo można wykorzystać także zdolność do skręcenia płaszczyzny światła spolaryzowanego oraz zdolność do ulegania fermentacji. Metody oznaczania sacharydów można podzielić na: Metody fizyczne: densymetryczne, refraktometryczne, polarometryczne; Metody wykorzystujące właściwości redukujące: a) Miareczkowe (metoda Fehlinga, Lane-Eynona, Bertranda, Luffa-Schoorla); b) Spektrofotometryczne (metoda antronowa, rezorcynowa, Nelsona, metoda DNS); Metody enzymatyczne (metoda z oksydazą glukozową, metoda z dehydrogenazą glukozo- 6-fosforanu).
5 Ilościowe oznaczanie cukrów redukujących Metody fizyczne Metody fizyczne mogą być stosowane tylko do oznaczania cukrów rozpuszczalnych w wodzie. Metody densytometryczne - polegają na pomiarze gęstości wodnych roztworów sacharydów za pomocą areometru lub pikometru i odczytaniu z odpowiednich tablic odpowiadających im zawartości sacharydów w próbce. W przypadku pomiarów w roztworach zawierających oprócz sacharydów inne składniki rozpuszczalne w wodzie, uzyskany wynik odpowiada ekstraktowi ogólnemu i ma charakter przybliżony. Metody refraktometryczne mierzy się w nich współczynnik załamania światła (refrakcji) przez cząsteczki sacharydu rozpuszczonego w wodzie. W przypadku czystych roztworów sacharydów uzyskuje się bardzo dokładne i powtarzalne wyniki, ale dla roztworów wieloskładnikowych, w których pomiar współczynnika załamania jest wypadkową wszystkich rozpuszczonych w wodzie substancji, wynik ten określa ekstrakt ogólny, analogicznie jak w metodach densymetrycznych. Metoda ta znalazła szerokie zastosowanie w badaniach produktów spożywczych z uwagi na prostotę i szybkość analizy oraz możliwość wykonywania oznaczeń seryjnych. Metody polarymetryczne polegają na pomiarze kąta skręcania płaszczyzny światła spolaryzowanego, przechodzącego przez badany roztwór sacharydu. Analizy wykonuje się za pomocą specjalnych polarymetrów zwanych sacharymetrami; badany roztwór musi być bezbarwny, klarowny i bez zawiesin koloidalnych Metody oparte na właściwościach redukujących Oligosacharydy i polisacharydy zbudowane są z odpowiednich monosacharydów połączonych wiązaniami glikozydowymi. Wiązania te powstają w wyniku reakcji hemiacetalowej grupy O (tzn. grupy O przy anomerycznym atomie węgla) jednego monosacharydu z dowolną grupą O drugiego monosacharydu. Właściwości redukujące zależą więc od tego, czy w disacharydzie znajduje się wolna hemiacetalowa grupa O. W przypadku maltozy, celobiozy i laktozy wytworzenie wiązania glikozydowego zachodzi z udziałem hemicetalowej grupy O tylko jednej reszty cukrowej. emiacetalowa grupa O drugiej reszty cukrowej pozostaje wolna. Disacharydy te wykazują zatem właściwości redukujące i ulegają mutarotacji. W przypadku sacharozy hemiacetalowe grupy O obu reszt cukrowych biorą udział w utworzeniu wiązania glikozydowego. Z tego względu cukier ten nie wykazuje właściwości redukujących i zdolności do mutarotacji (rysunek 8.2.). W takim przypadku przeprowadza się hydrolizę do monosacharydów i oznacza jako tzw. cukry ogółem.
6 Ilościowe oznaczanie cukrów redukujących 6 C 2 O O O O O C 2 O O O C 2 O O O Rys Sacharoza (β-d-fruktofuranozylo-(2 1)-α-D-glukopiranozyd) Metody oparte na właściwościach redukujących nie są specyficzne tylko dla sacharydów, gdyż inne substancje np. niektóre kwasy organiczne (kwas askorbowy), zasady purynowe, niektóre aldehydy i aminokwasy (np. Cys), także wykazują właściwości redukujące. Aby uniknąć podwyższenia wyników, usuwa się je w procesie odbiałczania i/lub klarowania. Jedną z najlepszych metod odbiałczania i klarowania jest metoda Correza. Stosuje się dwa roztwory: heksacyjanożelazian(ii) potasu i siarczan(vi) cynku(ii), które dodaje się w jednakowej objętości. W trakcie klarowania zachodzi reakcja: 2 ZnSO 4 + K 4 Fe(CN) 6 Zn 2 Fe(CN) 6 + K 2 SO 4 Powstający koloidalny heksacyjanożelazian(ii) cynku(ii) opadając w formie osadu współstrąca ze sobą związki wielkocząsteczkowe. Największe znaczenie w ilościowym oznaczaniu sacharydów w produktach spożywczych mają metody oparte na redukcji soli miedzi(ii) w środowisku alkalicznym. Odczynniki miedziowe stosowane w metodach miareczkowych to zasadowe roztwory siarczanu(vi) miedzi(ii), zawierające winian sodowo-potasowy lub cytrynian sodu, glicerynę lub inny związek tworzący rozpuszczalny kompleks z jonami miedzi. W środowisku zasadowym w podwyższonej temperaturze następuje przeprowadzenie sacharydów w formę łańcuchową, która ulega enolizacji. Powstałe endiolowe formy sacharydów utleniają się do kwasów (np. z glukozy powstaje kwas glukonowy); jednocześnie następuje redukcja jonów Cu 2+ do jonów Cu 1+, które łącząc się z jonami wodorotlenkowymi, dają czerwony osad tlenku miedzi(i). Metoda Fehlinga - polega ona na miareczkowym oznaczaniu ilości redukujących sacharydów w roztworze, odpowiadających całkowitej redukcji miedzi zawartej w roztworze odczynników Fehlinga I (CuSO 4 x 5 2 O) i Fehlinga II (winian sodowo-potasowy NaKC 4 4 O 6 x 4 2 O) wprowadzonych w jednakowej objętości. Winian sodowo-potasowy tworzy z jonami Cu 2+ ciemnoniebieski, rozpuszczalny w wodzie kompleks; koniec miareczkowania rozpoznaje się po zaniku barwy niebieskiej, świadczącej o braku jonów Cu 2+. Metoda Bertranda stosuje się ją do oznaczania sacharydów w roztworach silnie zabarwionych. Oznaczanie sacharydów przeprowadza się metodą pośrednią na podstawie ilości roztworu
7 Ilościowe oznaczanie cukrów redukujących 7 manganianu(vii) potasu zużytego na miareczkowanie jonów Fe 2+ odpowiadających stechiometrycznie ilości sacharydów redukujących zawartych w badanym roztworze. Oznaczenie polega na ilościowej redukcji jonów Cu 2+ do Cu + przez sacharydy zawierające w cząsteczce wolne grupy redukujące, która zachodzi w środowisku silnie alkalicznym (p ok. 12) i w temp. wrzenia roztworu. Wytworzone jony miedzi(i) ulegają utlenieniu w reakcji z trzecim płynem Bertranda do jonów Cu 2+, a jony Fe 3+ redukcji do jonów Fe 2+. Ilość jonów Fe 2+ oznacza się przez miareczkowanie mianowanym roztworem manganianu(vii) potasu. Metoda Luffa Schoorla zasada oznaczenia opiera się na reakcji redukcji jonów Cu 2+ zawartych w płynie Luffa przez sacharydy redukujące obecne w badanym roztworze. Reakcja zachodzi w środowisku zasadowym (p ok. 9,5) w temperaturze wrzenia. W skład płynu Luffa wchodzi: siarczan(vi) miedzi(ii), węglan sodu, kwas cytrynowy. W środowisku zasadowym sacharydy redukują siarczan(vi) miedzi(ii) do tlenku miedzi(i). Wprowadzenie do roztworu jodku potasu (KI) i kwasu siarkowego(vi) powoduje wydzielenie jodowodoru (I). Reaguje on z niezredukowanym przez sacharydy siarczanem (VI) miedzi(ii) i powstaje jodek miedzi(i). Nadmiar jodu (z dodatku KI) odmiareczkowuje się tiosiarczanem(vi) sodu. Do metod spektrofotometrycznych zalicza się metody: Metoda z wykorzystaniem kwasu 3,5-dinitrosalicylowego (DNS) - w środowisku zasadowym grupy nitrowe kwasu 3,5-dinitrosalicylowego redukowane są do grup aminowych, a jednocześnie cukry ulegają utlenieniu do odpowiednich kwasów onowych. Powstające pochodne aminowe mają barwę pomarańczową, a pomiar intensywności zabarwienia oznacza się przy λ = 550 nm. Metoda antronowa polega ona na odwodnieniu sacharydów przez ogrzewanie ze stężonymi kwasami (octowym, siarkowym(vi), solnym). Powstały z pentoz - furfural i z heksoz - 5-hydroksymetylofurfural tworzą z antronem barwny roztwór. Pomiar intensywności zabarwienia wykonuje się przy długości fali λ = 620 nm. Metoda Nelsona polega na redukcji w środowisku alkalicznym jonów Cu 2+ do Cu + przez cukier redukujący. Powstałe jony Cu + redukują następnie kwas arsenomolibdenowy, a utworzone w tej reakcji niebieskie tlenki molibdenu oznacza się przy długości fali λ = 520 nm. Metoda rezorcynowa pozwala oznaczyć ketosacharydy, a także wyznaczyć zawartość ketopentoz i ketoheksoz obok siebie. Metoda ta polega na odwodnieniu ketosacharydów przez ogrzewanie z kwasem solnym, a następnie reakcji powstałych produktów z rezorcyną, w wyniku której tworzą się barwne kompleksy. Pomiar intensywności zabarwienia wykonuje się: dla ketoheksoz, przy długości fali λ = 520 nm, dla ketopentoz, przy długości fali λ = 620 nm.
8 Ilościowe oznaczanie cukrów redukujących 8 Metody enzymatyczne stosuje się głównie do oznaczania glukozy i fruktozy, przy czym w przypadku glukozy korzysta się najczęściej z oksydazy glukozowej lub dehydrogenazy glukozo- 6-fosforanowej. Metoda z oksydazą glukozową w obecności tlenu oksydaza glukozowa katalizuje utlenianie β-dglukozy do D-glukono-δ-laktonu. Jednocześnie następuje redukcja koenzymu FAD do FAD 2 i ponowne utlenienie do FAD, któremu towarzyszy przeniesienie atomów wodoru na tlen cząsteczkowy i powstanie nadtlenku wodoru ( 2 O 2 ). Powstały 2 O 2, w obecności związku będącego donorem atomów wodoru np. di-o-anizydyny, jest rozkładany przez peroksydazę, a odwodorowany związek staje się barwny (np. żółty w przypadku di-o-anizydyny). Metoda z dehydrogenazą glukozo-6-fosforanowej glukozo-6-fosforan reaguje z NADP +, który w obecności dehydrogenazy fosforoglukonianowej jest przekształcany w NADP. Ilość powstałego NADP jest proporcjonalna do ilości glukozy i oznaczana spektrofotometrycznie. Metody enzymatyczne stosuje się przede wszystkim do oznaczania glukozy we krwi oraz innych płynach ustrojowych, a także w miodzie WYKONANIE ĆWICZENIA Celem ćwiczenia jest ilościowe oznaczenie cukrów redukujących w produktach żywnościowych metodą opartą na kwasie 3,5-dinitrosalicylowym. Odczynniki i aparatura 1. wzorcowy roztwór glukozy (3,6 mg/ml) 2. odczynnik A: 250mM ZnSO 4 3. odczynnik B: 1% roztwór DNS (rozpuścić 10g kwasu 3,5-dinitrosalicylowego w 500ml wody, dodać 200ml 2M NaO, 300g winianu sodowo-potasowego i uzupełnić wodą do objętości 1000ml) 4. odczynnik C: 85mM K 4 [Fe(CN) 6 ] 5. 3M NaO 6. 6M NaO 7. 6M Cl 8. probówki chemiczne (20 szt.) 9. pipeta automatyczna 10. szkło: pipety serologiczne o pojemności: 1, 2, 5 i 10 ml, kolbki miarowe 10 ml i 25 ml (4 szt.), kolbka stożkowa, lejek, zlewki (2 szt.) 11. łaźnia wodna 100 C 12. spektrofotometr 13. sok jabłkowy jednodniowy i w kartonie 14. piwo jasne
9 Ilościowe oznaczanie cukrów redukujących 9 Wykonanie Przygotowanie soków: Do 25 ml klarownego soku w zlewce dodać 1,25 ml odczynnika A oraz 1,25 ml odczynnika C i dokładnie wymieszać. Przy pomocy 3M NaO doprowadzić p do ok. 8 (wobec papierka wskaźnikowego). Zanotować całkowitą objętość użytego NaO. Całość przesączyć przez sączek karbowany. Następnie w probówkach przygotować po 5 ml rozcieńczeń 20-, 40- i 80-krotnych w wodzie destylowanej. Przygotowanie piwa: Do zlewki odmierzyć 50 ml piwa i mieszać na mieszadle magnetycznym przez 15 min w celu odgazowania. Następnie w probówkach przygotować po 5ml rozcieńczeń 5-, 10- i 20- krotnych w wodzie destylowanej. Przygotowanie krzywej wzorcowej: Ponumerować 11 probówek od 0 do 10. Odpipetować kolejno roztwory zgodnie z tabelą 8.3, następnie do wszystkich probówek dodać po 1 ml odczynnika B i po 5 ml wody destylowanej. Zawartość wszystkich próbówek dokładnie wymieszać, każdą przykryć kawałkiem folii aluminiowej i wstawić na 5 min do wrzącej łaźni wodnej. Następnie probówki ochłodzić pod strumieniem zimnej wody i zmierzyć absorbancję przy długości fali 550 nm, stosując jako próbę odniesienia probówkę 0. Wykreślić krzywa wzorcową A=f(c[mg/ml]). Oznaczenie zawartości cukrów redukujących w sokach i piwie: Ponumerować 19 probówek od 0 do 18. Do próbki 0 odpipetować 1 ml wody, do probówek 1-6 po 1 ml trzech rozcieńczeń soku 1 w dwóch powtórzeniach, do probówek 7-12 po 1 ml trzech rozcieńczeń soku 2 w dwóch powtórzeniach, a do probówek po 1ml trzech rozcieńczeń piwa w dwóch powtórzeniach. Do wszystkich probówek dodać po 1ml odczynnika B i po 5 ml wody destylowanej. Zawartość wszystkich probówek dokładnie wymieszać, każdą przykryć kawałkiem folii aluminiowej i wstawić na 5 min do wrzącej łaźni wodnej. Następnie probówki ochłodzić pod strumieniem zimnej wody i zmierzyć absorbancję przy długości fali 550 nm, stosując jako próbę odniesienia probówkę 0. Na podstawie uzyskanych absorbancji obliczyć zawartość cukrów w produktach spożywczych (pamiętać o rozcieńczeniach) w g/100ml. Tabela 8.3. Przygotowanie krzywej wzorcowej Nr próby Wzorzec glukozy [ml] Woda [ml] Zawartość glukozy [mg] Odczynnik B [m] Woda [ml] 0-1,000-1,0 5,0 1;2 0,125 0,875 0,45 1,0 5,0 3;4 0,250 0,750 0,90 1,0 5,0 5;6 0,500 0,500 1,80 1,0 5,0 7;8 0,750 0,250 2,70 1,0 5,0 9;10 1,000-3,60 1,0 5,0
10 Ilościowe oznaczanie cukrów redukujących PYTANIA I ZADANIA 1. Wyjaśnij na czym polegają i do czego służą reakcje Benedicta i Barfoeda. 2. Wyjaśnij, dlaczego ketozy przejawiają właściwości redukujące. 3. Uzasadnij dlaczego sacharoza nie jest cukrem redukującym. 4. Wyjaśnij na czym polega metoda oznaczania cukrów z DNS i do czego się ją wykorzystuje. 5. Krótko scharakteryzuj metody oznaczania zawartości sacharydów. 6. Jakie substancje słodzące mogą zastępować sacharydy w produktach spożywczych? 7. Jakie sacharydy najczęściej stosuje się w produktach spożywczych jako substancje słodzące? 8. Wyjaśnij czym różni się forma α- od β-d-glukopiranozy. 9. Narysuj schemat reakcji glukozy z jonami miedzi.
Węglowodany metody jakościowe oznaczania cukrów reakcja Molisha, Fehlinga, Selivanowa; ilościowe oznaczanie glukozy metodą Somogyi Nelsona
Ćwiczenie nr 7 Węglowodany metody jakościowe oznaczania cukrów reakcja Molisha, Fehlinga, Selivanowa; ilościowe oznaczanie glukozy metodą Somogyi Nelsona Celem ćwiczenia jest: zapoznanie z metodami jakościowej
Bardziej szczegółowoCHEMIA ŚRODKÓW BIOAKTYWNYCH I KOSMETYKÓW PRACOWNIA CHEMII ANALITYCZNEJ. Ćwiczenie 7
CHEMIA ŚRODKÓW BIOAKTYWNYCH I KOSMETYKÓW PRACOWNIA CHEMII ANALITYCZNEJ Ćwiczenie 7 Wykorzystanie metod jodometrycznych do miedzi (II) oraz substancji biologicznie aktywnych kwas askorbinowy, woda utleniona.
Bardziej szczegółowoProtokół: Reakcje charakterystyczne cukrowców
Protokół: Reakcje charakterystyczne cukrowców 1. Rekcja na obecność cukrów: próba Molischa z -naftolem Jest to najbardziej ogólna reakcja na cukrowce, tak wolne jak i związane. Ujemny jej wynik wyklucza
Bardziej szczegółowoOznaczanie żelaza i miedzi metodą miareczkowania spektrofotometrycznego
Oznaczanie żelaza i miedzi metodą miareczkowania spektrofotometrycznego Oznaczanie dwóch kationów obok siebie metodą miareczkowania spektrofotometrycznego (bez maskowania) jest możliwe, gdy spełnione są
Bardziej szczegółowo3b 2. przedstawione na poniższych schematach. Uzupełnij obserwacje i wnioski z nich wynikające oraz równanie zachodzącej reakcji.
3b 2 PAWEŁ ZYCH IMIĘ I NAZWISKO: KLASA: GRUPA A 1. W celu zbadania właściwości sacharozy wykonano dwa doświadczenia, które zostały przedstawione na poniższych schematach. Uzupełnij obserwacje i wnioski
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 4. Identyfikacja wybranych cukrów w oparciu o niektóre reakcje charakterystyczne
Klasyczna Analiza Jakościowa Organiczna, Ćw. 4 - Identyfikacja wybranych cukrów Ćwiczenie 4 Identyfikacja wybranych cukrów w oparciu o niektóre reakcje charakterystyczne Zagadnienia teoretyczne: 1. Budowa
Bardziej szczegółowoInstrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych
Uniwersytet Gdański Wydział Chemii Chemia żywności Katedra Analizy Środowiska Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Ćwiczenie nr 2 Węglowodany w żywności: struktura, właściwości, odróżnianie cukrów prostych
Bardziej szczegółowoPRZYKŁADOWE ZADANIA WĘGLOWODANY
PRZYKŁADOWE ZADANIA WĘGLOWODANY Zadanie 1216 (2 pkt) Przeczytaj poniższy tekst i zapisz poniżej nazwy cukrów X i Y, o których mowa. Kwasy nukleinowe są długimi łańcuchami poliestrowymi, zbudowanymi z połączonych
Bardziej szczegółowoCukry właściwości i funkcje
Cukry właściwości i funkcje Miejsce cukrów wśród innych składników chemicznych Cukry Z cukrem mamy do czynienia bardzo często - kiedy sięgamy po białe kryształy z cukiernicy. Większość z nas nie uświadamia
Bardziej szczegółowoOZNACZANIE ZAWARTOŚCI MANGANU W GLEBIE
OZNACZANIE ZAWARTOŚCI MANGANU W GLEBIE WPROWADZENIE Przyswajalność pierwiastków przez rośliny zależy od procesów zachodzących między fazą stałą i ciekłą gleby oraz korzeniami roślin. Pod względem stopnia
Bardziej szczegółowoSkala słodkości cukrów Laktoza < maltoza < glukoza < sacharoza < fruktoza najsłodsza
Źródła cukrów (węglowodanów) w produktach spożywczych: Warzywa i owoce (winogrona cukier gronowy glukoza) Produkty zbożowe: pieczywo, kasze, płatki śniadaniowe Funkcja węglowodanów w organizmie: Energetyczna:
Bardziej szczegółowoOZNACZANIE STĘŻENIA GLUKOZY WE KRWI METODĄ ENZYMATYCZNĄ-OXY
OZNACZANIE STĘŻENIA GLUKOZY WE KRWI METODĄ ENZYMATYCZNĄ-OXY ZASADA OZNACZENIA Glukoza pod wpływem oksydazy glukozowej utlenia się do kwasu glukonowego z wytworzeniem nadtlenku wodoru. Nadtlenek wodoru
Bardziej szczegółowoSPRAWOZDANIE Z ĆWICZEŃ Z HIGIENY, TOKSYKOLOGII I BEZPIECZEŃSTWA ŻYWNOŚCI
Data.. Imię, nazwisko, kierunek, grupa SPRAWOZDANIE Z ĆWICZEŃ Z HIGIENY, TOKSYKOLOGII I BEZPIECZEŃSTWA ŻYWNOŚCI OCENA JAKOŚCI WODY DO PICIA Ćwiczenie 1. Badanie właściwości fizykochemicznych wody Ćwiczenie
Bardziej szczegółowoKINETYKA HYDROLIZY SACHAROZY
Ćwiczenie nr 2 KINETYKA HYDROLIZY SACHAROZY I. Kinetyka hydrolizy sacharozy reakcja chemiczna Zasada: Sacharoza w środowisku kwaśnym ulega hydrolizie z wytworzeniem -D-glukozy i -D-fruktozy. Jest to reakcja
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE 3. Cukry mono i disacharydy
ĆWICZENIE 3 Cukry mono i disacharydy Reakcja ogólna na węglowodany (Reakcja Molischa) 1 ml 1% roztworu glukozy 1 ml 1% roztworu fruktozy 1 ml 1% roztworu sacharozy 1 ml 1% roztworu skrobi 1 ml wody destylowanej
Bardziej szczegółowoKATALITYCZNE OZNACZANIE ŚLADÓW MIEDZI
6 KATALITYCZNE OZNACZANIE ŚLADÓW MIEDZI CEL ĆWICZENIA Zapoznanie studenta z zagadnieniami katalizy homogenicznej i wykorzystanie reakcji tego typu do oznaczania śladowych ilości jonów Cu 2+. Zakres obowiązującego
Bardziej szczegółowoLaboratorium 3 Toksykologia żywności
Laboratorium 3 Toksykologia żywności Literatura zalecana: Orzeł D., Biernat J. (red.) 2012. Wybrane zagadnienia z toksykologii żywności. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu. Wrocław. Str.:
Bardziej szczegółowoOznaczanie aktywności - i β- amylazy słodu metodą kolorymetryczną
KATEDRA BIOCHEMII Wydział Biologii i Ochrony Środowiska Oznaczanie aktywności - i β- amylazy słodu metodą kolorymetryczną ĆWICZENIE 5 OZNACZANIE AKTYWNOŚCI -AMYLAZY SŁODU METODĄ KOLORYMETRYCZNĄ Enzymy
Bardziej szczegółowoReakcje charakterystyczne sacharydów
Reakcje charakterystyczne sacharydów Cel ćwiczenia Ćwiczenie poświęcone jest budowie i właściwościom sacharydów. Stosowane w doświadczeniach sacharydy (glukoza, fruktoza, arabinoza, sacharoza, maltoza,
Bardziej szczegółowoOznaczanie SO 2 w powietrzu atmosferycznym
Ćwiczenie 6 Oznaczanie SO w powietrzu atmosferycznym Dwutlenek siarki bezwodnik kwasu siarkowego jest najbardziej rozpowszechnionym zanieczyszczeniem gazowym, występującym w powietrzu atmosferycznym. Głównym
Bardziej szczegółowoXLVII Olimpiada Chemiczna
M P IA O L I D A 47 1954 2000 CH N A E M Z I C XLVII Olimpiada Chemiczna Etap III KOMITET GŁÓWNY OLIMPIADY CHEMICZNEJ Zadania laboratoryjne Zadanie 1 Analiza miareczkowa jest użyteczną metodą ilościową,
Bardziej szczegółowoWĘGLOWODANÓW HO H H O H C H C O H O H HC C H O H C H O C C 3 H 2 O. H furfural. H pentoza C H 2 O H O H H C O H HC C C C H.
7. JAKŚIWA ANALIZA WĘGLWDANÓW Monosacharydy pod wpływem stęŝonych kwasów (octowego, solnego lub siarkowego) i podwyŝszonej temperatury ulegają odwodnieniu. Na działanie rozcieńczonych kwasów w temperaturze
Bardziej szczegółowodata ĆWICZENIE 12 BIOCHEMIA MOCZU Doświadczenie 1
Imię i nazwisko Uzyskane punkty Nr albumu data /3 podpis asystenta ĆWICZENIE 12 BIOCHEMIA MOCZU Doświadczenie 1 Cel: Wyznaczanie klirensu endogennej kreatyniny. Miarą zdolności nerek do usuwania i wydalania
Bardziej szczegółowoBadanie aktywności enzymów z klasy oksydoreduktaz. Oznaczenie witaminy C
1 S t r o n a U W A G A!!!!!! Badanie aktywności enzymów z klasy oksydoreduktaz. Oznaczenie witaminy C A. Badanie aktywności enzymów z klasy oksydoreduktaz. Odczynniki : - 3% roztwór H 2 O 2, - roztwór
Bardziej szczegółowoWOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW - rok szkolny 2016/2017 eliminacje rejonowe
kod ŁÓDZKIE CENTRUM DOSKONALENIA NAUCZYCIELI I KSZTAŁCENIA PRAKTYCZNEGO Uzyskane punkty.. WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW - rok szkolny 2016/2017 eliminacje rejonowe Zadanie
Bardziej szczegółowoCukry - czy każdy cukier jest słodki? Wykrywanie skrobi.
1 Cukry - czy każdy cukier jest słodki? Wykrywanie skrobi. Czas trwania zajęć: 45 minut Pojęcia kluczowe: - skrobia, - wielocukier, - glukoza, - rośliny Hipoteza sformułowana przez uczniów: 1. Istnieją
Bardziej szczegółowoKINETYKA HYDROLIZY SACHAROZY (REAKCJA ENZYMATYCZNA I CHEMICZNA)
Ćwiczenie nr 2 KINETYKA HYDROLIZY SACHAROZY (REAKCJA ENZYMATYCZNA I CHEMICZNA) ĆWICZENIE PRAKTYCZNE I. Kinetyka hydrolizy sacharozy reakcja chemiczna Zasada: Sacharoza w środowisku kwaśnym ulega hydrolizie
Bardziej szczegółowoMODEL ODPOWIEDZI I SCHEMAT PUNKTOWANIA
MODEL ODPOWIEDZI I SCHEMAT PUNKTOWANIA Zadanie Odpowiedzi Uwagi a) za uzupełnienie tabeli: Symbol pierwiastka Konfiguracja elektronowa w stanie podstawowym Liczba elektronów walencyjnych S b) za uzupełnienie
Bardziej szczegółowoKREW: 1. Oznaczenie stężenia Hb. Metoda cyjanmethemoglobinowa: Zasada metody:
KREW: 1. Oznaczenie stężenia Hb Metoda cyjanmethemoglobinowa: Hemoglobina i niektóre jej pochodne są utleniane przez K3 [Fe(CN)6]do methemoglobiny, a następnie przekształcane pod wpływem KCN w trwały związek
Bardziej szczegółowoCz. XXVIII - c Węglowodany - cukry - sacharydy: disacharydy i polisacharydy
Cz. XXVIII - c Węglowodany - cukry - sacharydy: disacharydy i polisacharydy I. Budowa i właściwości disacharydów Wiązanie między monosacharydami powstaje z udziałem dwóch grup hydroksylowych pochodzących
Bardziej szczegółowoPRACOWNIA ANALIZY ILOŚCIOWEJ. Analiza substancji biologicznie aktywnej w preparacie farmaceutycznym kwas acetylosalicylowy
PRACOWNIA ANALIZY ILOŚCIOWEJ Analiza substancji biologicznie aktywnej w preparacie farmaceutycznym kwas acetylosalicylowy Ćwiczenie obejmuje: 1. Oznaczenie jakościowe kwasu acetylosalicylowego 2. Przygotowanie
Bardziej szczegółowoZadanie 4. (1 pkt) Uzupełnij schemat ilustrujący przebieg procesu fotosyntezy.
Zadanie: 1 (1 pkt) Do probówki zawierającej świeżo wytrącony wodorotlenek miedzi (II) dodano roztwór glukozy, całość ogrzano. Jakie zmiany zaobserwowano w probówce po zakończeniu reakcji chemicznej? a)
Bardziej szczegółowo4. Rzutowy wzór Fischera rybozy przedstawia rysunek. Podaj wzory pierścieniowe α i β rybozy.
1. Wśród podanych związków wskaż: aldozy i ketozy. 2. Zapisz wzory Fischera wszystkich aldotetroz należących do szeregu D. 3. Ustal, ile stereoizomerów posiada forma łańcuchowa aldopentozy. 4. Rzutowy
Bardziej szczegółowoPracownia analizy ilościowej dla studentów II roku Chemii specjalność Chemia podstawowa i stosowana. Argentometryczne oznaczanie chlorków w mydłach
Pracownia analizy ilościowej dla studentów II roku Chemii specjalność Chemia podstawowa i stosowana Argentometryczne oznaczanie chlorków w mydłach Ćwiczenie obejmuje: 1. Oznaczenie miana roztworu AgNO
Bardziej szczegółowodata ĆWICZENIE 7 DYSTRYBUCJA TKANKOWA AMIDOHYDROLAZ
Imię i nazwisko Uzyskane punkty Nr albumu data /3 podpis asystenta ĆWICZENIE 7 DYSTRYBUCJA TKANKOWA AMIDOHYDROLAZ Amidohydrolazy (E.C.3.5.1 oraz E.C.3.5.2) są enzymami z grupy hydrolaz o szerokim powinowactwie
Bardziej szczegółowoChemia nieorganiczna Zadanie Poziom: podstawowy
Zadanie 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 (Nazwisko i imię) Punkty Razem pkt % Chemia nieorganiczna Zadanie 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 Poziom: podstawowy Punkty Zadanie 1. (1 pkt.) W podanym
Bardziej szczegółowoREAKCJE CHARAKTERYSTYCZNE CUKRÓW
REAKCJE CHARAKTERYSTYCZNE CUKRÓW Grupa związków organicznych nazywanych węglowodanami, cukrami lub sacharydami obejmuje polihydroksylowe aldehydy i ketony oraz ich pochodne. Nazwa węglowodany pochodzi
Bardziej szczegółowoZadania laboratoryjne
M P I O L I D 47 1954 2000 Zadania laboratoryjne CH N E M Z I C ZDNIE 1 Ustalenie nudowy kompleksu szczawianowego naliza miareczkowa jest użyteczną metodę ilościową, którą wykorzystasz do ustalenia budowy
Bardziej szczegółowoX Konkurs Chemii Nieorganicznej i Ogólnej rok szkolny 2011/12
ŁÓDZKIE CENTRUM DOSKONALENIA NAUCZYCIELI I KSZTAŁCENIA PRAKTYCZNEGO X Konkurs Chemii Nieorganicznej i Ogólnej rok szkolny 2011/12 Imię i nazwisko Szkoła Klasa Nauczyciel Uzyskane punkty Zadanie 1. (10
Bardziej szczegółowoHARMONOGRAM ĆWICZEŃ Z ANALIZY ŻYWNOŚCI DLA STUDENTÓW II ROKU WNoŻ W ROKU AKAD. 2018/2019 Kierunek Technologia żywności, studia stacjonarne
HARMONOGRAM ĆWICZEŃ Z ANALIZY ŻYWNOŚCI DLA STUDENTÓW II ROKU WNoŻ W ROKU AKAD. 2018/2019 Kierunek Technologia żywności, studia stacjonarne dzień tyg. data grupa nr ćwicz. grupa nr ćwicz. piątek 22.02.2019
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 4 i 21 (skrypt) ćwiczenie laboratoryjne nr 3 dla e-rolnictwa
Ćwiczenie 4 i 21 (skrypt) ćwiczenie laboratoryjne nr 3 dla e-rolnictwa Właściwości i budowa węglowodanów. Sacharydy są podstawową i bardzo zróżnicowaną grupą związków naturalnych występujących we wszystkich
Bardziej szczegółowoRozdział 9. Odpowiedzi i rozwiązania zadań. Chemia organiczna. Zdzisław Głowacki. Zakres podstawowy i rozszerzony
Zdzisław Głowacki Chemia organiczna Zakres podstawowy i rozszerzony 2b Odpowiedzi i rozwiązania zadań Rozdział 9 Oficyna Wydawnicza TUTOR Wydanie I. Toruń 2013 r. Podpowiedzi Cukry Zadanie 9.1. Kolejno:
Bardziej szczegółowoPowodzenia!!! WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII III ETAP. Termin: r. Czas pracy: 90 minut. Liczba otrzymanych punktów
KOD Ucznia WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII III ETAP Termin: 21.03.2006r. Czas pracy: 90 minut Numer zadania Liczba możliwych punktów 1 6 2 3 3 6 4 7 5 7 6 6 7 6 8 3 9 6 10 8 Razem 58 Liczba otrzymanych
Bardziej szczegółowoInstrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych
UNIWERSYTET GDAŃSKI WYDZIAŁ CHEMII Pracownia studencka Katedry Analizy Środowiska Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Ćwiczenie nr 3 Oznaczanie chlorków metodą spektrofotometryczną z tiocyjanianem rtęci(ii)
Bardziej szczegółowoHARMONOGRAM ĆWICZEŃ Z ANALIZY ŻYWNOŚCI DLA STUDENTÓW II ROKU WNoŻ W ROKU AKAD. 2016/2017 Kierunek Technologia żywności, studia stacjonarne
HARMONOGRAM ĆWICZEŃ Z ANALIZY ŻYWNOŚCI DLA STUDENTÓW II ROKU WNoŻ W ROKU AKAD. 2016/2017 Kierunek Technologia żywności, studia stacjonarne Termin Grupy Nr ćwiczenia 28.02,2.03, 3.03.17 Sala Termin Grupy
Bardziej szczegółowoHARMONOGRAM ĆWICZEŃ Z ANALIZY ŻYWNOŚCI DLA STUDENTÓW II ROKU WNoŻ W ROKU AKAD. 2017/2018 Kierunek Technologia żywności, studia stacjonarne
HARMONOGRAM ĆWICZEŃ Z ANALIZY ŻYWNOŚCI DLA STUDENTÓW II ROKU WNoŻ W ROKU AKAD. 2017/2018 Kierunek Technologia żywności, studia stacjonarne dzień tyg. data grupa nr ćwicz. sala grupa nr ćwicz. sala czwartek
Bardziej szczegółowoOznaczanie mocznika w płynach ustrojowych metodą hydrolizy enzymatycznej
Oznaczanie mocznika w płynach ustrojowych metodą hydrolizy enzymatycznej Wprowadzenie: Większość lądowych organizmów kręgowych część jonów amonowych NH + 4, produktu rozpadu białek, wykorzystuje w biosyntezie
Bardziej szczegółowoZadanie 1. [ 3 pkt.] Uzupełnij zdania, wpisując brakującą informację z odpowiednimi jednostkami.
Zadanie 1. [ 3 pkt.] Uzupełnij zdania, wpisując brakującą informację z odpowiednimi jednostkami. I. Gęstość propanu w warunkach normalnych wynosi II. Jeżeli stężenie procentowe nasyconego roztworu pewnej
Bardziej szczegółowoWykrywanie obecności enzymów.
ĆWICZENIE 5 Wykrywanie obecności enzymów. Prowadzący: mgr inż. Jadwiga ZAWISZA Miejsce ćwiczenia: sala 104 CEL ĆWICZENIA Celem ćwiczenia jest praktyczne poznanie enzymów z klasy oksydoreduktaz. PODSTAWY
Bardziej szczegółowoZadanie 2. (0 1) Uzupełnij schemat reakcji estryfikacji. Wybierz spośród podanych wzór kwasu karboksylowego A albo B oraz wzór alkoholu 1 albo 2.
Zadanie 1. (0 1) W celu odróżnienia kwasu oleinowego od stopionego kwasu palmitynowego wykonano doświadczenie, którego przebieg przedstawiono na schemacie. W probówce I wybrany odczynnik zmienił zabarwienie.
Bardziej szczegółowoIlościowe oznaczenie glikogenu oraz badanie niektórych jego właściwości
Ilościowe oznaczenie glikogenu oraz badanie niektórych jego właściwości Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z podstawową wiedzą dotyczącą budowy, funkcji i właściwości glikogenu jak również
Bardziej szczegółowoPierwiastki bloku d. Zadanie 1.
Zadanie 1. Zapisz równania reakcji tlenków chromu (II), (III), (VI) z kwasem solnym i zasadą sodową lub zaznacz, że reakcja nie zachodzi. Określ charakter chemiczny tlenków. Charakter chemiczny tlenków:
Bardziej szczegółowoANALIZA MOCZU FIZJOLOGICZNEGO I PATOLOGICZNEGO I. WYKRYWANIE NAJWAŻNIEJSZYCH SKŁADNIKÓW NIEORGANICZNYCH I ORGANICZNYCH MOCZU PRAWIDŁOWEGO.
ANALIZA MOCZU FIZJOLOGICZNEGO I PATOLOGICZNEGO Wymagane zagadnienia teoretyczne 1. Równowaga kwasowo-zasadowa organizmu. 2. Funkcje nerek. 3. Mechanizm wytwarzania moczu. 4. Skład moczu fizjologicznego.
Bardziej szczegółowo1.1 Reakcja trójchlorkiem antymonu
ĆWICZENIE IV - WYKRYWANIE WITAMIN Odczynniki: - chloroform bezwodny, - bezwodnik kwasu octowego, - trójchlorek antymonu roztwór nasycony w chloroformie, - 1,3-dichlorohydryna gliceryny - żelazicyjanek
Bardziej szczegółowoWPŁYW SUBSTANCJI TOWARZYSZĄCYCH NA ROZPUSZCZALNOŚĆ OSADÓW
WPŁYW SUBSTANCJI TOWARZYSZĄCYCH NA ROZPUSZCZALNOŚĆ OSADÓW Wstęp W przypadku trudno rozpuszczalnej soli, mimo osiągnięcia stanu nasycenia, jej stężenie w roztworze jest bardzo małe i przyjmuje się, że ta
Bardziej szczegółowoWielofunkcyjne związki organiczne poziom rozszerzony
Wielofunkcyjne związki organiczne poziom rozszerzony Zadanie 1. (2 pkt) Źródło: KE 2010 (PR), zad. 29. Pewien dwufunkcyjny związek organiczny ma masę molową równą 90 g/mol. W jego cząsteczce stosunek liczby
Bardziej szczegółowoOdpowiedź:. Oblicz stężenie procentowe tlenu w wodzie deszczowej, wiedząc, że 1 dm 3 tej wody zawiera 0,055g tlenu. (d wody = 1 g/cm 3 )
PRZYKŁADOWE ZADANIA Z DZIAŁÓW 9 14 (stężenia molowe, procentowe, przeliczanie stężeń, rozcieńczanie i zatężanie roztworów, zastosowanie stężeń do obliczeń w oparciu o reakcje chemiczne, rozpuszczalność)
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE IV. Badanie właściwości cukrów, kwasów karboksylowych, tłuszczów, aminokwasów na podstawie wybranych reakcji chemicznych
ĆWIZENIE IV Badanie właściwości cukrów, kwasów karboksylowych, tłuszczów, aminokwasów na podstawie wybranych reakcji chemicznych I. Właściwości chemiczne cukrów 1. Próby redukcyjne Najczęściej stosowanymi
Bardziej szczegółowoBADANIE WŁAŚCIWOŚCI FIZYKOCHEMICZNYCH AMINOKWASÓW
BADANIE WŁAŚIWŚI FIZYKEMIZNY AMINKWASÓW IDENTYFIKAJA AMINKWASÓW BIAŁKA, JAK I WLNE AMINKWASY REAGUJĄ ZA PŚREDNITWEM GRUP: -N 2 I Z NINYDRYNĄ, DINITRFLURBENZENEM I KWASEM AZTWYM (III). WYSTĘPWANIE W STRUKTURZE
Bardziej szczegółowoCHEMIA ŚRODKÓW BIOAKTYWNYCH I KOSMETYKÓW PRACOWNIA CHEMII ANALITYCZNEJ. Ćwiczenie 6. Manganometryczne oznaczenia Mn 2+ i H 2 O 2
CHEMIA ŚRODKÓW BIOAKTYWNYCH I KOSMETYKÓW PRACOWNIA CHEMII ANALITYCZNEJ Ćwiczenie 6 Manganometryczne oznaczenia Mn 2+ i H 2 O 2 Ćwiczenie obejmuje: 1. Oznaczenie miana roztworu KMnO 4 2. Manganometryczne
Bardziej szczegółowoCHEMIA ŚRODKÓW BIOAKTYWNYCH I KOSMETYKÓW PRACOWNIA CHEMII ANALITYCZNEJ. Ćwiczenie 9
CHEMIA ŚRODKÓW BIOAKTYWNYCH I KOSMETYKÓW PRACOWNIA CHEMII ANALITYCZNEJ Ćwiczenie 9 Zastosowanie metod miareczkowania strąceniowego do oznaczania chlorków w mydłach metodą Volharda. Ćwiczenie obejmuje:
Bardziej szczegółowoWęglowodany (Cukry) Część 2. Związki wielofunkcyjne
Węglowodany (Cukry) Część 2 Związki wielofunkcyjne Monosacharydy Glukoza, Fruktoza: - wzory łańcuchowe, wzory Fishera, - właściwości fizyczne i chemiczne (zależności między budową a właściwościami) - funkcje
Bardziej szczegółowoDEZYNFEKCJA WODY CHLOROWANIE DO PUNKTU
DEZYNFEKCJA WODY CHLOROWANIE DO PUNKTU PRZEŁAMANIA WPROWADZENIE Ostatnim etapem uzdatniania wody w procesie technologicznym dla potrzeb ludności i przemysłu jest dezynfekcja. Proces ten jest niezbędny
Bardziej szczegółowoKuratorium Oświaty w Lublinie
Kuratorium Oświaty w Lublinie KOD UCZNIA ZESTAW ZADAŃ KONKURSOWYCH Z CHEMII DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW ROK SZKOLNY 2014/2015 ETAP WOJEWÓDZKI Instrukcja dla ucznia 1. Zestaw konkursowy zawiera 11 zadań. 2. Przed
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 1. Badanie wypierania wodoru z wody za pomocą metali
VII. Reakcje utlenienia i redukcji Zagadnienia Szereg napięciowy metali Przewidywanie przebiegu reakcji w oparciu o szereg napięciowy Stopnie utlenienie Utleniacz, reduktor, utlenianie, redukcja Reakcje
Bardziej szczegółowoWęglowodany (Cukry) Część 3. Związki wielofunkcyjne
Węglowodany (Cukry) Część 3 Związki wielofunkcyjne Glikozydy Monosacharydy Ryboza, Deoksyryboza: - wzory - funkcje biologiczne, pochodne Disacharydy Sacharoza, Celobioza, Maltoza,Laktoza - wzór - właściwości
Bardziej szczegółowoOZNACZANIE ZAWARTOŚCI CUKRÓW REDUKUJĄCYCH ORAZ CUKRÓW REDUKUJĄCYCH PO INWERSJI
Załącznik nr 5 OZNACZANIE ZAWARTOŚCI CUKRÓW REDUKUJĄCYCH ORAZ CUKRÓW REDUKUJĄCYCH PO INWERSJI Część I. Oznaczenie zawartości cukrów redukujących oraz cukrów redukujących po inwersji w fermentowanych napojach
Bardziej szczegółowoa) proces denaturacji białka następuje w probówce: b) proces zachodzący w probówce nr 1 nazywa się:
Zadanie 1. (4 pkt) Zaprojektuj doświadczenie chemiczne, za pomocą którego można wykryć siarkę w związkach organicznych. a) opisz przebieg doświadczenia b) zapisz przewidywane spostrzeżenia c) napisz równanie
Bardziej szczegółowoIII-B. Chemia w kuchni
III-B. Chemia w kuchni III-B.1. POKAZ: Właściwości napoju typu coca-cola. III-B.2. Wykrywanie białek: a) POKAZ: reakcja ksantoproteinowa, b) reakcja biuretowa III-B.3 Badanie składu pierwiastkowego białka
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE 4. Oczyszczanie ścieków ze związków fosforu
ĆWICZENIE 4 Oczyszczanie ścieków ze związków fosforu 1. Wprowadzenie Zbyt wysokie stężenia fosforu w wodach powierzchniowych stojących, spiętrzonych lub wolno płynących prowadzą do zwiększonego przyrostu
Bardziej szczegółowoOZNACZANIE UTLENIALNOŚCI WÓD NATURALNYCH
OZNACZANIE UTLENIALNOŚCI WÓD NATURALNYCH WPROWADZENIE Utlenialność wody jest to umowny wskaźnik określający zdolność wody do pobierania tlenu z nadmanganianu potasowego (KMnO4) w roztworze kwaśnym lub
Bardziej szczegółowoBeata Mendak fakultety z chemii II tura PYTANIA Z KLASY PIERWSZEJ
Beata Mendak fakultety z chemii II tura Test rozwiązywany na zajęciach wymaga powtórzenia stężenia procentowego i rozpuszczalności. Podaję również pytania do naszej zaplanowanej wcześniej MEGA POWTÓRKI
Bardziej szczegółowoKATALIZA I KINETYKA CHEMICZNA
9 KATALIZA I KINETYKA CHEMICZNA CEL ĆWICZENIA Zapoznanie studenta z procesami katalitycznymi oraz wpływem stężenia, temperatury i obecności katalizatora na szybkość reakcji chemicznej. Zakres obowiązującego
Bardziej szczegółowoKuratorium Oświaty w Lublinie
Kuratorium Oświaty w Lublinie KOD UCZNIA ZESTAW ZADAŃ KONKURSOWYCH Z CHEMII DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW ROK SZKOLNY 2015/2016 ETAP WOJEWÓDZKI Instrukcja dla ucznia 1. Zestaw konkursowy zawiera 12 zadań. 2. Przed
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE 2. Usuwanie chromu (VI) z zastosowaniem wymieniaczy jonowych
ĆWICZENIE 2 Usuwanie chromu (VI) z zastosowaniem wymieniaczy jonowych Część doświadczalna 1. Metody jonowymienne Do usuwania chromu (VI) można stosować między innymi wymieniacze jonowe. W wyniku przepuszczania
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1)
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 6 listopada 2002 r. w sprawie metodyk referencyjnych badania stopnia biodegradacji substancji powierzchniowoczynnych zawartych w produktach, których stosowanie
Bardziej szczegółowoCo to jest FERMENTACJA?
Co to jest FERMENTACJA? FERMENTACJA - rozkład niektórych monosacharydów, np. glukozy, pod wpływem enzymów wydzielanych przez drożdże lub bakterie. czyli tzw. biokatalizatorów. Enzymy (biokatalizatory)
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 8 Wyznaczanie stałej szybkości reakcji utleniania jonów tiosiarczanowych
CHEMI FIZYCZN Ćwiczenie 8 Wyznaczanie stałej szybkości reakcji utleniania jonów tiosiarczanowych W ćwiczeniu przeprowadzana jest reakcja utleniania jonów tiosiarczanowych za pomocą jonów żelaza(iii). Przebieg
Bardziej szczegółowoHYDROLIZA SOLI. ROZTWORY BUFOROWE
Ćwiczenie 9 semestr 2 HYDROLIZA SOLI. ROZTWORY BUFOROWE Obowiązujące zagadnienia: Hydroliza soli-anionowa, kationowa, teoria jonowa Arrheniusa, moc kwasów i zasad, równania hydrolizy soli, hydroliza wieloetapowa,
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE 2 KONDUKTOMETRIA
ĆWICZENIE 2 KONDUKTOMETRIA 1. Oznaczanie słabych kwasów w sokach i syropach owocowych metodą miareczkowania konduktometrycznego Celem ćwiczenia jest ilościowe oznaczenie zawartości słabych kwasów w sokach
Bardziej szczegółowoALDEHYDY, KETONY. I. Wprowadzenie teoretyczne
ALDEYDY, KETNY I. Wprowadzenie teoretyczne Aldehydy i ketony są produktami utlenienia alkoholi. Aldehydy są produktami utlenienia alkoholi pierwszorzędowych, a ketony produktami utlenienia alkoholi drugorzędowych.
Bardziej szczegółowoDo wiadomości studentów II roku WNoŻ kierunku Technologia żywności (studia stacjonarne i niestacjonarne) w Zakładzie Oceny Jakości Żywności
Warszawa, 20.02.2017 r. Do wiadomości studentów II roku WNoŻ kierunku Technologia żywności (studia stacjonarne i niestacjonarne) realizujących ćwiczenia z Analizy i oceny jakości żywności w Zakładzie Oceny
Bardziej szczegółowoGOSPODARKA ODPADAMI. Oznaczanie metodą kolumnową wskaźników zanieczyszczeń wymywanych z odpadów
GOSPODARKA ODPADAMI Ćwiczenie nr 5 Oznaczanie metodą kolumnową wskaźników zanieczyszczeń wymywanych z odpadów I. WPROWADZENIE: Nieodpowiednie składowanie odpadków na wysypiskach stwarza możliwość wymywania
Bardziej szczegółowoFESTIWAL NAUKI PYTANIA Z CHEMII ORGANICZNEJ
FESTIWAL NAUKI PYTANIA Z CHEMII ORGANICZNEJ Agata Ołownia-Sarna 1. Chemia organiczna to chemia związków: a) Węgla, b) Tlenu, c) Azotu. 2. Do związków organicznych zaliczamy: a) Metan, b) Kwas węglowy,
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM Z KATALIZY HOMOGENICZNEJ I HETEROGENICZNEJ WYZNACZANIE STAŁEJ SZYBKOŚCI REAKCJI UTLENIANIA POLITECHNIKA ŚLĄSKA WYDZIAŁ CHEMICZNY
POLITECHNIKA ŚLĄSKA WYDZIAŁ CHEMICZNY KATEDRA FIZYKOCHEMII I TECHNOLOGII POLIMERÓW WYZNACZANIE STAŁEJ SZYBKOŚCI REAKCJI UTLENIANIA JONÓW TIOSIARCZANOWYCH Miejsce ćwiczenia: Zakład Chemii Fizycznej, sala
Bardziej szczegółowoOZNACZANIE ŻELAZA METODĄ SPEKTROFOTOMETRII UV/VIS
OZNACZANIE ŻELAZA METODĄ SPEKTROFOTOMETRII UV/VIS Zagadnienia teoretyczne. Spektrofotometria jest techniką instrumentalną, w której do celów analitycznych wykorzystuje się przejścia energetyczne zachodzące
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE B: Oznaczenie zawartości chlorków i chromu (VI) w spoiwach mineralnych
ĆWICZEIE B: znaczenie zawartości chlorków i chromu (VI) w spoiwach mineralnych Cel ćwiczenia: Celem ćwiczenia jest oznaczenie zawartości rozpuszczalnego w wodzie chromu (VI) w próbce cementu korzystając
Bardziej szczegółowoXV Wojewódzki Konkurs z Chemii
XV Wojewódzki Konkurs z Chemii dla uczniów dotychczasowych gimnazjów oraz klas dotychczasowych gimnazjów prowadzonych w szkołach innego typu województwa świętokrzyskiego II Etap powiatowy 16 styczeń 2018
Bardziej szczegółowoInstrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych
UNIWERSYTET GDAŃSKI WYDZIAŁ EMII Pracownia studencka Katedry Analizy Środowiska Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Ćwiczenie nr 5 ZNAZANIE ZAWARTŚI UKRÓW GÓŁEM W KARMELKA TWARDY METDA BERTRANDA Analiza
Bardziej szczegółowoWPŁYW SUBSTANCJI TOWARZYSZĄCYCH NA ROZPUSZCZALNOŚĆ OSADÓW
WPŁYW SUBSTANCJI TOWARZYSZĄCYCH NA ROZPUSZCZALNOŚĆ OSADÓW Wstęp Mianem rozpuszczalności określamy maksymalną ilość danej substancji (w gramach lub molach), jaką w danej temperaturze można rozpuścić w określonej
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE I - BIAŁKA. Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z właściwościami fizykochemicznymi białek i ich reakcjami charakterystycznymi.
ĆWICZENIE I - BIAŁKA Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z właściwościami fizykochemicznymi białek i ich reakcjami charakterystycznymi. Odczynniki: - wodny 1% roztwór siarczanu(vi) miedzi(ii), - 10% wodny
Bardziej szczegółowo1. Oznaczanie aktywności lipazy trzustkowej i jej zależności od stężenia enzymu oraz żółci jako modulatora reakcji enzymatycznej.
ĆWICZENIE OZNACZANIE AKTYWNOŚCI LIPAZY TRZUSTKOWEJ I JEJ ZALEŻNOŚCI OD STĘŻENIA ENZYMU ORAZ ŻÓŁCI JAKO MODULATORA REAKCJI ENZYMATYCZNEJ. INHIBICJA KOMPETYCYJNA DEHYDROGENAZY BURSZTYNIANOWEJ. 1. Oznaczanie
Bardziej szczegółowoXXIV KONKURS CHEMICZNY DLA GIMNAZJALISTÓW ROK SZKOLNY 2016/2017
IMIĘ I NAZWISKO PUNKTACJA SZKOŁA KLASA NAZWISKO NAUCZYCIELA CHEMII I LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE Inowrocław 2 maja 217 Im. Jana Kasprowicza INOWROCŁAW XXIV KONKURS CHEMICZNY DLA GIMNAZJALISTÓW ROK SZKOLNY
Bardziej szczegółowoKWASY I WODOROTLENKI. 1. Poprawne nazwy kwasów H 2 S, H 2 SO 4, HNO 3, to:
KWASY I WODOROTLENKI 1. Poprawne nazwy kwasów H 2 S, H 2 SO 4, HNO 3, to: 1. kwas siarkowy (IV), kwas siarkowy (VI), kwas azotowy, 2. kwas siarkowy (VI), kwas siarkowy (IV), kwas azotowy (V), 3. kwas siarkowodorowy,
Bardziej szczegółowoGOSPODARKA ODPADAMI. Oznaczanie metodą kolumnową wskaźników zanieczyszczeń wymywanych z odpadów
GOSPODARKA ODPADAMI Ćwiczenie nr 5 Oznaczanie metodą kolumnową wskaźników zanieczyszczeń wymywanych z odpadów I. WPROWADZENIE Nieodpowiednie składowanie odpadków na wysypiskach stwarza możliwość wymywania
Bardziej szczegółowoBADANIE WŁASNOŚCI KOENZYMÓW OKSYDOREDUKTAZ
KATEDRA BIOCHEMII Wydział Biologii i Ochrony Środowiska BADANIE WŁASNOŚCI KOENZYMÓW OKSYDOREDUKTAZ ĆWICZENIE 2 Nukleotydy pirydynowe (NAD +, NADP + ) pełnią funkcję koenzymów dehydrogenaz przenosząc jony
Bardziej szczegółowoRÓWNOWAŻNIKI W REAKCJACH UTLENIAJĄCO- REDUKCYJNYCH
8 RÓWNOWAŻNIKI W REAKCJACH UTLENIAJĄCO- REDUKCYJNYCH CEL ĆWICZENIA Wyznaczenie gramorównoważników chemicznych w procesach redoks na przykładzie KMnO 4 w środowisku kwaśnym, obojętnym i zasadowym z zastosowaniem
Bardziej szczegółowoETAP II heksacyjanożelazian(iii) potasu, siarczan(vi) glinu i amonu (tzw. ałun glinowo-amonowy).
ETAP II 04.0.006 Zadanie laboratoryjne W probówkach opisanych literami A i B masz roztwory popularnych odczynników stosowanych w analizie jakościowej, przy czym każda z tych probówek zawiera roztwór tylko
Bardziej szczegółowoZadanie 2. [2 pkt.] Podaj symbole dwóch kationów i dwóch anionów, dobierając wszystkie jony tak, aby zawierały taką samą liczbę elektronów.
2 Zadanie 1. [1 pkt] Pewien pierwiastek X tworzy cząsteczki X 2. Stwierdzono, że cząsteczki te mogą mieć różne masy cząsteczkowe. Wyjaśnij, dlaczego cząsteczki o tym samym wzorze mogą mieć różne masy cząsteczkowe.
Bardziej szczegółowoReakcje chemiczne. Dorota Lewandowska, Anna Warchoł, Lidia Wasyłyszyn. Kompendium wiedzy. 1. Reakcje chemiczne i ich symboliczny zapis
strona 1/6 Reakcje chemiczne Dorota Lewandowska, Anna Warchoł, Lidia Wasyłyszyn Treść podstawy programowej: Reakcje chemiczne i równania reakcji chemicznych. Zagadnienia do powtórki 1. 2. 3. Reakcje chemiczne
Bardziej szczegółowo