POMIARY WIELKOŚCI NIEELEKTRYCZNYCH
|
|
- Julian Matysiak
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 POMIARY WIELKOŚCI NIEELEKTRYCZNYCH Dr inż. Eligiusz PAWŁOWSKI Politechnika Lubelska Wydział Elektrotechniki i Informatyki Prezentacja do wykładu dla EMST Semestr letni Wykład nr 8, 9
2 Prawo autorskie Niniejsze materiały podlegają ochronie zgodnie z Ustawą o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz.U nr 4 poz. 83 z późniejszymi zmianami). Materiał te udostępniam do celów dydaktycznych jako materiały pomocnicze do wykładu z przedmiotu Pomiary Wielkości Nieelektrycznych prowadzonego dla studentów Wydziału Elektrotechniki i Informatyki Politechniki Lubelskiej. Mogą z nich również korzystać inne osoby zainteresowane tą tematyką. Do tego celu materiały te można bez ograniczeń przeglądać, drukować i kopiować wyłącznie w całości. Wykorzystywanie tych materiałów bez zgody autora w inny sposób i do innych celów niż te, do których zostały udostępnione, jest zabronione. W szczególności niedopuszczalne jest: usuwanie nazwiska autora, edytowanie treści, kopiowanie fragmentów i wykorzystywanie w całości lub w części do własnych publikacji. Eligiusz Pawłowski EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski
3 Uwagi dydaktyczne Niniejsza prezentacja stanowi tylko i wyłącznie materiały pomocnicze do wykładu z przedmiotu Pomiary Wielkości Nieelektrycznych prowadzonego dla studentów Wydziału Elektrotechniki i Informatyki Politechniki Lubelskiej. Udostępnienie studentom tej prezentacji nie zwalnia ich z konieczności samodzielnego sporządzania notatek z wykładów ani też nie zastępuje studiowania obowiązujących podręczników. Tym samym zawartość niniejszej prezentacji w szczególności nie może być traktowana jako zakres materiału obowiązujący na kolokwium zaliczeniowym. Obowiązujący jest zakres materiału wyłożony podczas wykładu oraz zawarty w odpowiadających mu fragmentach podręczników podanych w wykazie literatury do wykładu. Eligiusz Pawłowski EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 3
4 Tematyka wykładu Płyny i ich właściwości Podstawowe prawa mechaniki płynów Pomiary prędkości przepływu płynów Pomiary natężenia przepływu masowego i objętościowego Pomiary ilości płynów Pomiary parametrów przepływu w kanałach otwartych EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 4
5 Płyn i płynięcie Płyn ośrodek fizyczny (ciecz lub gaz) nie mający, w odróżnieniu od ciała stałego, ustalonej postaci (kształtu). Płyn przyjmuje kształt zbiornika, do którego został wprowadzony, przy czym ciecz tworzy powierzchnię swobodną, natomiast gaz wypełnia cały zbiornik. W stanie spoczynku lub w warunkach równowagi statycznej płyn nie przenosi naprężeń statycznych. Płynięcie zjawisko występujące w płynach polegające na ciągłym wzroście nieodwracalnych odkształceń przy stałym naprężeniu (dla ciał stałych obowiązuje prawo Hooke a). σ = EY ε W płynie rzeczywistym płynięciu zawsze towarzyszy dyssypacja energii mechanicznej. EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 5
6 Płyn idealny Płyn idealny (płyn doskonały) (ang. ideal fluid) płyn nie posiadający lepkości, w którym nie występują naprężenia ścinające i transport ciepła. Własności płynu idealnego zależą jedynie od jego gęstości i ciśnienia. Model płynu doskonałego można w niektórych sytuacjach stosować do przybliżonego opisu powolnego przepływu cieczy o małej lepkości i gazów. W płynie idealnym nie występuje tarcie wewnętrzne między sąsiadującymi ze sobą warstwami płynu poruszającymi się z różnymi prędkościami, a przejawiające się w postaci lepkości. Między takimi warstwami występuje poślizg doskonały nie pociągający za sobą żadnej dyssypacji energii. EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 6
7 Prawo Bernouliego Prawo Bernoulliego stwierdza, że w ruchu ustalonym nieściśliwego płynu idealnego odbywającym się w polu sił ciężkości, całkowita energia płynu składająca się z: energii kinetycznej E k, energii potencjalnej ciśnienia (objętości) E v i energii potencjalnej położenia E p jest stała wzdłuż danej linii prądu. Prawo to wyraża zatem zasadę zachowania energii mechanicznej. Ek + Ev + E p = const Linia prądu jest to linia styczna w każdym punkcie do kierunku prędkości cząstki płynu. Linie prądu są liniami wektorowego pola prędkości płynu. EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 7
8 wysokość Energia płynu w rurociągu ciśnienie Dowolny przekrój prędkość E + E + E = E + E + E k1 v1 p1 k v p Energie składowe odniesione do jednostki masy płynu wynoszą: E k = v E v = p ρ E p = H g EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 8
9 Równanie Bernouliego Równanie Bernoulliego: v p + + ρ Hg = const Po przemnożeniu przez gęstość ρ otrzymuje się równanie ciśnień: v ρ + p + Hgρ = const Suma ciśnień: dynamicznego, statycznego i niwelacyjnego w każdym przekroju rurociągu jest stała. pd + p + p p = const EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 9
10 Płyn newtonowski Płyn newtonowski (doskonale lepki) jest to płyn, w którym występuje wprost proporcjonalna zależność pomiędzy naprężeniem ścinającym a szybkością ścinania. Współczynnik proporcjonalności nazywany jest lepkością dynamiczną. F S = v η d max Dla ciała stałego jest zupełnie inaczej Naprężenie ścinające Lepkość dynamiczna Szybkość ścinania σ = F S σ = E ε = Y ε L L EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 10
11 Naprężenie ścinające i szybkość ścinania w płynach Siła ścinająca Płytka ruchoma o powierzchni S Odległość między płytkami Płytka nieruchoma o powierzchni S F S = η v d max [ η] = N s m = Pa s EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 11
12 Płyny nienewtonowskie W płynach nienewtonowskich zależność pomiędzy naprężeniami ścinającymi i prędkościami nie są liniowe. Takimi płynami są np.: 1.wodne zawiesiny klejów,.roztwory polimerów, emulsje, 3.wodne zawiesiny niektórych tlenków, węglowodanów (skrobi), 4.niektóre płyny fizjologiczne, np. ślina, nić pajęcza. Pomiary parametrów przepływu płynów nienewtonowskich wymagają specjalnych metod, zazwyczaj innych od omawianych na tym wykładzie. EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 1
13 Liczba Reynoldsa Zachowanie się płynu w rurociągu zależy od bezwymiarowego współczynnika nazywanego liczbą Reynoldsa Re Re = v śr D ρ η gdzie: vśr średnia prędkość płynu w rurociągu, D średnica rurociągu, ρ gęstość płynu η lepkość dynamiczna płynu EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 13
14 Przepływ laminarny i burzliwy Dla małych wartości liczby Reynoldsa Re < 300 przepływ płynu jest laminarny, dla dużych wartości liczby Reynoldsa Re > przepływ jest burzliwy (turbulentny). Pomiędzy tymi wartościami występuje stan przejściowy. Podane wartości graniczne są przybliżone. Re < < Re < Re > EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 14
15 Rozkład prędkości w przepływie laminarnym i burzliwym Zależnie od rodzaju przepływu w rurociągu występuje różny rozkład prędkości płynu wzdłuż promienia przekroju r. parabola wzór Prandtla Re < 300 Re > EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 15
16 Spadek ciśnienia na rurociągu przy przepływie laminarnym Na rurociągu o długości L i średnicy D występuje spadek ciśnienia p zależny od współczynnika oporu λ, gęstości ρ oraz średniej prędkości v śr : L ρ v p = λ śr D Dla przepływu laminarnego (Re < 300) współczynnik oporu λ zależy tylko od liczby Reynoldsa : 64 vśr D ρ λ = Re = Re η Wtedy spadek ciśnienia p jest proporcjonalny do prędkości v śr : = 3Lη D p v śr EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 16
17 Spadek ciśnienia na rurociągu przy przepływie burzliwym Dla przepływu burzliwego (Re > 10000) współczynnik oporu λ jest stały, niezależny od prędkości płynu v śr, zależy natomiast od współczynnika chropowatościścianek rurociągu: gdzie: D średnica rurociągu, D k k średnica umownych ziaren piasku odpowiadająca wysokości chropowatość ścian rurociągu. Uzyskane na drodze doświadczalnej zależności przedstawia wykres opracowany przez Nikuradse. EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 17
18 Współczynniki chropowatości Wykres Nikuradse Przepływ laminarny Przepływy turbulentne stałe λ Obszar przejściowy Re = 300 Re = EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 18
19 Rodzaje płynów W praktyce w pomiarach przepływów wyróżnia się: 1.Płyny jednorodne gazy pod różnym ciśnieniem i ciecze,. Płyny niejednorodne mieszaniny różnych cieczy, zawiesiny ciał stałych w gazach i cieczach, płyny dwufazowe (para wilgotna, mieszanka betonowa, zawiesina pyłu węglowego w powietrzu, transport pneumatyczny i hydrauliczny). EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 19
20 W jakim celu mierzy się przepływy? Pomiary parametrów przepływu płynów są konieczne do: 1.Wyznaczania zużycia mediów i ustalenia wysokości opłaty pomiary zużycia wody, gazu, ciepła, paliw itp.,.kontroli procesów technologicznych pomiary ilości substratów i produktów reakcji chemicznych, 3.Nadzoru parametrów życiowych w medycynie pomiar przepływu powietrza, krwi itp. i w wielu innych zastosowaniach... EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 0
21 Anemometry, przepływomierze i liczniki Mierniki do pomiaru parametrów przepływu płynów: 1.Przyrządy mierzące prędkość płynów anemometry: rurki spiętrzające, prędkościomierze turbinkowe, termoanemometry, prędkościomierze dopplerowskie..przyrządy mierzące natężenie przepływu masowego lub objętościowego przepływomierze: zwężki, rotametry, turbinkowe, wirowe (Karmana), Coriolisa, elektromagnetyczne, ultradźwiękowe, kalorymetryczne, korelacyjne i inne 3.Przyrządy mierzące ilość (masę lub objętość) płynu liczniki ilości płynu: liczniki wody (wodomierze), liczniki gazu (gazomierze), liczniki do paliw płynnych (dystrybutory paliw). EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 1
22 Pomiary wielkości opisujących przepływ EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski
23 Pomiary prędkości płynów Pomiary prędkości płynów umożliwiają wyznaczenie prędkości w małym obszarze, zarówno w przestrzeni otwartej, jak i w rurociągach. Mają one zastosowanie między innymi do: - Wyznaczania rozkładu przestrzennego prędkości płynu, - Wyznaczania prędkości wiatru, - Pomiaru szybkości samolotów i samochodów (wyścigowych) względem otaczającej atmosfery, - Pomiaru natężenia przepływu po uwzględnieniu wymiarów rurociągu. EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 3
24 Rurka spiętrzająca Rurka spiętrzająca umieszczona odpowiednio w ruchomym płynie umożliwia pomiar ciśnienia dynamicznego p d : p d = v ρ czyli że: v = p d ρ Pojedyncza rurka spiętrzająca mierzy sumę ciśnienia dynamicznego p d i ciśnienia statycznego p. Należy więc niezależnie zmierzyć ciśnienie statyczne p i obliczyć różnicę ciśnień p = p d. EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 4
25 Rurka Pitota Rurka spiętrzająca - konstrukcje Rurka Prandtla Rurka uśredniająca 1 p = p p = p + p p = d p d k - współczynnik uwzględniający konstrukcję rurki v = k p ρ EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 5
26 Rurka Pitota i Prandtla do pomiaru prędkości samolotu Rurka Prandtla w samolocie Mirage EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 6
27 Rurka spiętrzająca - parametry Parametry rurek spiętrzających: - błędy pomiaru: 1 % - zakres temperatur pracy: do ok o C - liczba Reynoldsa: Re > 00 -średnica rurociągów: 50mm m EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 7
28 Anemometr turbinowy Anemometry turbinowe znajdują zastosowanie w pomiarach prędkości wiatru, prędkości przepływu powietrza w kanałach wentylacyjnych, punktowych pomiarów prędkości wody w rzekach itp. Zasada działania anemometrów turbinowych polega na zmianie energii kinetycznej przepływającego płynu na ruch obrotowy wirnika pomiarowego. Sygnał z wirnika jest przetwarzany na impulsy elektryczne za pomocą czujników prędkości obrotowej (indukcyjnych, optycznych, hallotronowych lub innych), które są następnie formowane i przetwarzane na wskazanie. EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 8
29 Anemometry turbinowe Anemometr czaszowy (Robinsona) Anemometr skrzydełkowy (Staffela) EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 9
30 Termoanemometr Termoanemometr działa na zasadzie odbioru ciepła z grzejnika przez przepływający płyn. Miarą prędkości płynu jest zmiana ilości ciepła oddawanego oddawanego przez rozgrzany drut do poruszającego się płynu. Termoanemometr składa się z sondy termoanemometrycznej i układu pomiarowego. Rozgrzany drut Wsporniki EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 30
31 Rozgrzany drut Termoanemometr o stałej temperaturze V > m/s Miarą prędkości płynu jest zmiana prądu I (mocy) grzania konieczna do utrzymania stałej temperatury (rezystancji) drutu. Układ sprzężenia zwrotnego utrzymuje stan równowagi mostka, czyli stałą rezystancję (temperaturę) drutu. EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 31
32 Rozgrzany drut Termoanemometr o stałym prądzie V < m/s Miarą prędkości płynu jest zmiana rezystancji R 1 drutu grzanego stałym prądem, spowodowana zmniejszeniem jego temperatury przez przepływający płyn. Sygnałem wyjściowym napięcie U wy na przekątnej niezrównoważonego mostka. EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 3
33 Termoanemometr - wzory W nieruchomym ośrodku (v=0) ilość ciepła Q oddawana przez rozgrzany drut do otoczenia zależy od różnicy temperatury drutu T i temperatury otoczenia T o oraz współczynnika oddawania ciepła a: Q = I R = a( T T ), dla v o = 0 W ruchomym ośrodku (v>0) ilość ciepła Q oddawana przez rozgrzany drut do otoczenia zwiększa się: Q n = I R = ( a + bv )( T T ), dla v o > 0 Współczynniki a, b, n zależą od konstrukcji sondy. EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 33
34 Termoanemometry - parametry Parametry termoanemometrów: -średnica drutu sondy: 1 0µm - długość drutu sondy: 0,1 10mm - rezystancja drutu sondy: 3 11Ω - błędy pomiaru: do kilkunastu % - zakres temperatur pracy: do ok. 750 o C (platyna) - zakres mierzonych prędkości: 0,15 300m/s - częstotliwość graniczna pomiarów: Hz EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 34
35 Prędkościomierz dopplerowski Efekt Dopplera fala mechaniczna (ultradźwiękowa) odbita przez ciało poruszające się z szybkością v ma częstotliwość f O inną od częstotliwości padającej f N. Częstotliwość Dopplera f D (różnicowa) wynosi: f D = f N f o = f N v = c v λ N EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 35
36 Prędkościomierz dopplerowski Stosowany w praktyce układ głowic ultradźwiękowych f D = f N v c (cos Θ + cos Φ) EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 36
37 Prędkościomierz Dopplerowski - parametry Parametry prędkościomierzy Dopplerowskich : - częstotliwość pracy: 0, MHz - rozmiar obszaru roboczego: 0 50mm - błędy pomiaru: 0, % EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 37
38 Pomiary strumienia masy i objętości - definicje Strumień masy (masowe natężenie przepływu) q m jest to masa m płynu, która przepływa przez przekrój poprzeczny rurociągu w jednostce czasu t (jednostką jest kg/s): q m = dm dt m t Strumień objętości (objętościowe natężenie przepływu) q V jest to objętość V płynu, która przepływa przez przekrój poprzeczny rurociągu w jednostce czasu t (jednostką jest m 3 /s): q V = dv dt V t EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 38
39 Pomiary natężenia przepływu Przepływomierze są przyrządami do pomiaru strumienia masy q m lub objętości q V płynu jednorodnego w rurociągu o przekroju (zazwyczaj) kołowym, w którym cały przekrój rurociągu jest wypełniony płynem. Zależnie od zasady działania przepływomierze reagują na strumień masy (przepływomierze Coriolisa i kalorymetryczne) albo na strumień objętości (pozostałe rodzaje przepływomierzy). Znając gęstość płynu ρ (pamiętając o zależności od temperatury) można dokonać przeliczenia: q m = q V ρ EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 39
40 Przepływomierz zwężkowy Zwężka jest elementem konstrukcyjnym stanowiącym odpowiednio ukształtowaną przegrodę wstawioną do rurociągu, powodującą miejscowe zmniejszenie przekroju rurociągu. Zmniejszenie przekroju rurociągu powoduje zmianę prędkości i ciśnienia płynu. Miarą objętościowego natężenia przepływu q V jest różnica ciśnień p (ciśnienie różnicowe) mierzona w odpowiednich punktach rurociągu przed i za zwężką. Zasada działania zwężki wynika z równania Bernouliego i warunku ciągłości przepływu w każdym przekroju rurociągu. EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 40
41 Przepływomierz zwężkowy EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 41
42 EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 4 Przepływomierz zwężkowy - wzory 1 1 s v s v q V = = 1 1 s s v v = p p p v v = = 1 1 ) ( 1 ρ ρ p s s s s v q V = = Prawo ciągłości przepływu Przekształcone równanie Bernouliego dla H=const Po podstawieniu otrzymamy
43 Przepływomierz zwężkowy wzory c.d. Wprowadzamy pomocnicze oznaczenie m s 1 = s m Po podstawieniu otrzymamy wzór na przepływ objętościowy q V = s 1 m 1 m = s α 1 0 p ρ Wprowadzamy α 0 -teoretyczny współczynnik przepływu α 0 = m 1 m Po podstawieniu gęstości ρ otrzymamy wzór na przepływ masowy q m = s α ρ p 1 0 EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 43
44 Przepływomierz zwężkowy dołączanie manometru Zawór wyrównujący ciśnienia Zawór czyszczące EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 44
45 Przepływomierz zwężkowy - parametry Parametry przepływomierzy zwężkowych: -średnica rurociągu: mm - zakresowość q Vmax / q Vmin : ok.1:1 - błędy pomiaru: 0,1 1 % - zakres prędkości przepływu gazów: 1 60m/s - zakres prędkości przepływu cieczy: 0,05 8m/s EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 45
46 Powierzchnia szczeliny zależy od położenia pływaka h Rotametr Położenie pływaka h jest miarą różnicy ciśnień p Zwiększająca się średnica rurki zapewnia osiągnięcie punktu równowagi sił działających na pływak na wysokości h. Siła ciężkości mg zrównoważy różnicę ciśnień p pod i nad pływakiem. EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 46
47 Rotametr - wzory Siła ciężkości działająca na pływak (o masie m p ) zostanie zrównoważone różnicą ciśnień: m p g = π d 4 ( p 1 p ) = π d 4 p Objętościowe natężenie przepływu jest równe: Wzór taki sam jak dla przepływomierza zwężkowego q = α ps V p ρ s = π ( D 4 d ) Pole powierzchni szczeliny wokół pływaka, zależne od wysokości h i kształtu rurki α p Współczynnik przepływu, wartość stała EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 47
48 Po podstawieniu p otrzymamy: Rotametr - wzory q V π 4m pg = α p ( D d ) 4 ρπd Wprowadzając stałą α g można zapisać: q V = α ( D g d ) Liniowe wskazania q V ~ h otrzymuje się dla liniowej zależności: h = kg ( D d ) EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 48
49 Pływaki rotametrów EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 49
50 Konstrukcje rotametrów EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 50
51 Rotametry - parametry Parametry rotametrów: - zakresowość q Vmax / q Vmin : (8 1):1 - błędy pomiaru: 1 % - zakres natężenia objętościowego gazów: 1 500dm 3 /h - zakres natężenia objętościowego cieczy: 0,1 80dm 3 /h EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 51
52 Przepływomierz turbinowy Woltmana W przepływomierzach turbinowych zachodzi proporcjonalność prędkości obrotowej ω wirnika od objętościowego natężenia przepływu: ω πf q V = = = q f k nk EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 5
53 Przepływomierz turbinowy Przepływomierz z turbinką Peltona, jednostrumieniowy Przepływomierz z turbinką Francisa, wielostrumieniowy EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 53
54 Przepływomierz turbinowy krzywa błędów Przepływ minimalny Przepływ pośredni Przepływ ciągły Przepływ maksymalny EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 54
55 Przepływomierz wirowy Za przeszkodą umieszczoną w strudze płynu powstają wiry. Zjawisko to badał już Leonardo da Vinci. Wiry takie powstają w środowisku naturalnym: w rzekach, w atmosferze itp. Szczegółowe badania wykonywał Karman. Częstotliwość f generowanych wirów Karmana jest proporcjonalna do prędkości strugi v i odwrotnie proporcjonalna do wymiaru poprzecznego d przeszkody: f ~ v d EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 55
56 Wiry Karmana w naturze Czerwona Plama w atmosferze Jowisza Wiry Karmana w atmosferze Ziemi powstające za wysoką górą EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 56
57 Wiry Karmana w symulacji EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 57
58 Ścieżka wirów Karmana f = v d S h S h liczba Strouhala, współczynnik proporcjonalności EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 58
59 Liczba Strouhala Liczba Strouhala w niewielkim stopniu zależy od liczby Reynoldsa Re EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 59
60 Ultradźwiękowa detekcja wirów Karmana Inne metody detekcji wirów: mechaniczna, termiczna, optyczna. EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 60
61 Przepływomierz wirowy z oscylatorem mechanicznym EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 61
62 Zjawisko Coriolisa Siła Coriolisa Fc powstaje podczas poruszania się ciała o masie m jednocześnie ruchem liniowym z prędkością v i obrotowym z prędkością ω: F c = m( ω v) Siła Coriolisa Fc w warunkach naturalnych oddziaływuje na wiele zjawisk: meandrowanie rzek, bieg fal morskich, zjawiska w atmosferze itp. Przepływomierze Coriolisa reagują na przepływ masowy (jako jedne z nielicznych rodzajów przepływomierzy). EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 6
63 Przepływomierz Coriolisa Wymuszone drgania rurki = F c m ω v q m ρ = F x c = v ρ s m s x = ωq m Siła przypadająca na jednostkę długości rurki Skręcenie rurki siłami Coriolisa EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 63
64 Skręcenie rurki siłami Coriolisa Przepływomierz Coriolisa drgania U-rurki Ruch do dołu Ruch do góry EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 64
65 Przepływomierz Coriolisa Rozmieszczenie układów wzbudzania oscylacji i czujników drgań. EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 65
66 Przepływomierz Coriolisa, różne konstrukcje EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 66
67 Przepływomierz elektromagnetyczny E = B l v Przepływomierz elektromagnetyczny wykorzystuje zjawisko indukowania napięcia w poruszającym się przewodniku (przewodzącym płynie) EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 67
68 Przepływomierz elektromagnetyczny Uwzględniając pole przekroju rurociągu otrzymujemy liniową zależność napięcia indukowanego E od przepływu objętościowego q V. Współczynnik proporcjonalności k uwzględnia wymiary konstrukcyjne przepływomierza. E = k q V EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 68
69 Przepływomierz elektromagnetyczny Zasilanie prądem impulsowym cewki elektromagnesu eliminuje zjawiska elektrochemiczne na styku elektrod i płynu (elektrolitu) EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 69
70 Przepływomierz ultradźwiękowy Przepływomierze ultradźwiękowe wykorzystują zależność czasu przejścia fali ultradźwiękowej przez poruszający się ośrodek. W zależności od konfiguracji, prędkość fali ultradźwiękowej (o częstotliwości ok. 0,6 MHz) sumuje się z prędkością ośrodka lub odejmuje się. EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 70
71 Przepływomierz ultradźwiękowy Dokonuje się dwóch pomiarów czasu na drodze L przy zgodnym i przeciwnym kierunku prędkości v płynu i prędkości c fali ultradźwiękowej. t 1 = c L + v t = c L v EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 71
72 EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 7 Przepływomierz ultradźwiękowy 1 v c Lv t t t = = Różnica czasów wyniesie: Ponieważ c>>v wyrażenie uprości się: 1 c Lv t t t = Wprowadza się pomocniczą zmienną y (niezależną od c): L v t t t t y 1 1 = = L y v = czyli:
73 Przepływomierz ultradźwiękowy duża średnica Sposób mocowania przetworników ultradźwiękowych w rurociągach o dużych średnicach do 000mm EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 73
74 Przepływomierz ultradźwiękowy duża średnica Droga fali ultradźwiękowej: L + D = D sinα Różnica czasów t wyniesie: t Dv cosα Dctgα = t t1 = v sinα c v cos α c I dalej zależności jak poprzednio. EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 74
75 Przepływomierz kalorymetryczny - budowa Pomiar prędkości przepływu dokonuje się poprzez pomiar różnicy temperatur po obu stronach grzejnika umieszczonego w rurociągu. EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 75
76 Przepływomierz kalorymetryczny - wykres Liniowa zależność t dla małych przepływów i stałej mocy grzania P Hiperboliczna zależność t dla dużych przepływów i stałej mocy grzania P Regulacja mocy grzania P dla stałej wartości t EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 76
77 Przepływomierz kalorymetryczny - wzory Moc P dostarczona przez grzejnik do poruszającego się płynu może być wyznaczone na podstawie różnicy temperatur T K, ciepła właściwego c p i przepływu masowego q m : P = c p q m T K q m = c p P T K Hiperboliczna zależność q m od t dla dużych przepływów i stałej mocy grzania P EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 77
78 Przepływomierz korelacyjny Pomiar przepływu objętościowego q v na podstawie korelacji sygnałów z czujników w odległości d w rurociągu o przekroju s: q v = s d τ EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 78
79 Przepływomierz korelacyjny Analogowa i cyfrowa realizacja układu korelatora EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 79
80 Przepływomierz korelacyjny Układy czujników przepływomierza korelacyjnego EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 80
81 Liczniki objętości gazów i cieczy Licznikami objętości nazywa się przepływomierze, w których w sposób ciągły sumuje się objętość przepływającego płynu. V t t = 1 q v ( t) dt Większość współczesnych elektronicznych mierników natężenia przepływu posiada wbudowaną funkcję licznika objętości. Liczniki objętości do wody nazywane są wodomierzami. Do pomiarów zużycia wody w mieszkaniach powszechnie stosowane są wodomierze turbinowe, jedno lub wielostrumieniowe. EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 81
82 Pomiar przepływu w kanale otwartym Z punktu widzenia pomiarów, przez kanały otwarte rozumiemy: - rzeki, - kanały żeglowne, kanały ściekowe, - otwarte instalacje technologiczne. Najczęściej stosowane sposoby pomiaru : - przelew, - zastawka, - korytko pomiarowe Venturiego. EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 8
83 Pomiar w kanale otwartym - przelew Rozpatrujemy linię prądu o prędkości v na wysokości h powyżej korony EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 83
84 Pomiar w kanale otwartym - przelew Na podstawie prawa Bernouliego można zapisać dla linii prądu: v p + + ρ Hg = const H + v 1 g = h + v g Zakładając w przekroju 1 prędkość v 1 =0, wyznaczamy prędkość v w przekroju. Całkujemy prędkość nad koroną v dla całego przekroju przelewu S=bh, otrzymujemy: h qv = vds = b vdh = b H g 3 S 0 3 Miarą strumienia objętości q v jest poziom wody H przed przelewem. EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 84
85 Przelewy kształty korony EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 85
86 Pomiar w kanale otwartym - zastawka q v = cbd gy 1 EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 86
87 Pomiar w kanale otwartym - zastawka Miarą strumienia objętości q v jest poziom wody y 1 przed zastawką: q v = cbd gy 1 c współczynnik przepływu 0,55 0,60 b szerokość zastawki d wysokość upustu EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 87
88 Pomiar w kanale otwartym - korytko pomiarowe Venturiego EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 88
89 Pomiar w kanale otwartym - korytko pomiarowe Venturiego Miarą strumienia objętości q v jest różnica poziomów wody h 1 przed przewężeniem i h w przewężeniu: q v = cb h h g( h1 ) c współczynnik przepływu 0,97 1,00 b szerokość korytka w gardzieli g przyspieszenie ziemskie EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 89
90 DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ EMST, tydzień 8, 9 dr inż. Eligiusz Pawłowski 90
POMIARY WIELKOŚCI NIEELEKTRYCZNYCH
POMIARY WIELKOŚCI NIEELEKTRYCZNYCH Dr inż. Eligiusz PAWŁOWSKI Politechnika Lubelska Wydział Elektrotechniki i Informatyki Prezentacja do wykładu dla EMST Semestr letni Wykład nr 8, 9 Prawo autorskie Niniejsze
Bardziej szczegółowoWYKŁAD 10 METODY POMIARU PRĘDKOŚCI, STRUMIENIA OBJĘTOŚCI I STRUMIENIA MASY W PŁYNACH
WYKŁAD 10 METODY POMIARU PRĘDKOŚCI, STRUMIENIA OBJĘTOŚCI I STRUMIENIA MASY W PŁYNACH Pomiar strumienia masy i strumienia objętości metoda objętościowa, (1) q v V metoda masowa. (2) Obiekt badań Pomiar
Bardziej szczegółowoPOMIAR NATĘŻENIA PRZEPŁYWU
POMIAR NATĘŻENIA PRZEPŁYWU Określenie ilości płynu (objętościowego lub masowego natężenia przepływu) jeden z najpowszechniejszych rodzajów pomiaru w gospodarce przemysłowej produkcja światowa w 1979 ropa
Bardziej szczegółowoMECHANIKA PŁYNÓW Płyn
MECHANIKA PŁYNÓW Płyn - Każda substancja, która może płynąć, tj. pod wpływem znikomo małych sił dowolnie zmieniać swój kształt w zależności od naczynia, w którym się znajduje, oraz może swobodnie się przemieszczać
Bardziej szczegółowoSPIS TREŚCI Obliczenia zwężek znormalizowanych Pomiary w warunkach wykraczających poza warunki stosowania znormalizowanych
SPIS TREŚCI Spis ważniejszych oznaczeń... 11 Wstęp... 17 1. Wiadomości ogólne o metrologii przepływów... 21 1.1. Wielkości fizyczne występujące w metrologii przepływów, nazewnictwo... 21 1.2. Podstawowe
Bardziej szczegółowoPOMIARY WIELKOŚCI NIEELEKTRYCZNYCH
POMIARY WIELKOŚCI NIEELEKTRYCZNYCH Dr inż. Eligiusz PAWŁOWSKI Politechnika Lubelska Wydział Elektrotechniki i Informatyki Prezentacja do wykładu dla EMST Semestr letni Wykład nr 3 Prawo autorskie Niniejsze
Bardziej szczegółowoKOMPUTEROWE SYSTEMY POMIAROWE
KOMPUTEROWE SYSTEMY POMIAROWE Dr inż. Eligiusz PAWŁOWSKI Politechnika Lubelska Wydział Elektrotechniki i Informatyki Prezentacja do wykładu dla EMST - ITwE Semestr zimowy Wykład nr 10 Prawo autorskie Niniejsze
Bardziej szczegółowoKOMPUTEROWE SYSTEMY POMIAROWE
KOMPUTEROWE SYSTEMY POMIAROWE Dr inż. Eligiusz PAWŁOWSKI Politechnika Lubelska Wydział Elektrotechniki i Informatyki Prezentacja do wykładu dla EMST - ITE Semestr zimowy Wykład nr 8 Prawo autorskie Niniejsze
Bardziej szczegółowoWydział Elektryczny, Katedra Maszyn, Napędów i Pomiarów Elektrycznych Laboratorium Przetwarzania i Analizy Sygnałów Elektrycznych
Wydział Elektryczny, Katedra Maszyn, Napędów i Pomiarów Elektrycznych Laboratorium Przetwarzania i nalizy Sygnałów Elektrycznych (bud 5, sala 30) Instrukcja dla studentów kierunku utomatyka i Robotyka
Bardziej szczegółowoPOMIARY WIELKOŚCI NIEELEKTRYCZNYCH
POMIARY WIELKOŚCI NIEELEKTRYCZNYCH Dr inż. Eligiusz PAWŁOWSKI Politechnika Lubelska Wydział Elektrotechniki i Informatyki Prezentacja do wykładu dla EMNS Semestr zimowy studia niestacjonarne Wykład nr
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA WROCŁAWSKA, INSTYTUT INŻYNIERII BIOMEDYCZNEJ I POMIAROWEJ LABORATORIUM POMIARÓW WIELKOŚCI NIEELEKTRYCZNYCH I-21
POLITECHNIKA WROCŁAWSKA, INSTYTUT INŻYNIERII BIOMEDYCZNEJ I POMIAROWEJ LABORATORIUM POMIARÓW WIELKOŚCI NIEELEKTRYCZNYCH I-21 Ćwiczenie nr 5. POMIARY NATĘŻENIA PRZEPŁYWU GAZÓW METODĄ ZWĘŻOWĄ 1. Cel ćwiczenia
Bardziej szczegółowoAutomatyka i pomiary wielkości fizykochemicznych. Instrukcja do ćwiczenia III. Pomiar natężenia przepływu za pomocą sondy poboru ciśnienia
Automatyka i pomiary wielkości fizykochemicznych Instrukcja do ćwiczenia III Pomiar natężenia przepływu za pomocą sondy poboru ciśnienia Sonda poboru ciśnienia Sonda poboru ciśnienia (Rys. ) jest to urządzenie
Bardziej szczegółowoPRZEMYSŁOWY POMIAR PRZEPŁYWU CIECZY
PRZEYSŁOWY POIAR PRZEPŁYWU CIECZY. Wprowadzenie. Pomiar przepływu płynów ( cieczy, zawiesin, par i gazów ) ma istotne znaczenie w wielu procesach przemysłowych i innych gałęziach życia. Polega on na określeniu
Bardziej szczegółowoPOMIARY WIELKOŚCI NIEELEKTRYCZNYCH
POMIARY WIELKOŚCI NIEELEKTRYCZNYCH Dr inż. Eligiusz PAWŁOWSKI Politechnika Lubelska Wydział Elektrotechniki i Informatyki Prezentacja do wykładu dla EMST Semestr letni Wykład nr 2 Prawo autorskie Niniejsze
Bardziej szczegółowoPłyny newtonowskie (1.1.1) RYS. 1.1
Miniskrypt: Płyny newtonowskie Analizujemy cienką warstwę płynu zawartą pomiędzy dwoma równoległymi płaszczyznami, które są odległe o siebie o Y (rys. 1.1). W warunkach ustalonych następuje ścinanie w
Bardziej szczegółowoĆwiczenie N 13 ROZKŁAD CIŚNIENIA WZDŁUś ZWĘśKI VENTURIEGO
LABORATORIUM MECHANIKI PŁYNÓW Ćwiczenie N ROZKŁAD CIŚNIENIA WZDŁUś ZWĘśKI VENTURIEGO . Cel ćwiczenia Doświadczalne wyznaczenie rozkładu ciśnienia piezometrycznego w zwęŝce Venturiego i porównanie go z
Bardziej szczegółowoMECHANIKA PŁYNÓW LABORATORIUM
MECANIKA PŁYNÓW LABORATORIUM Ćwiczenie nr 4 Współpraca pompy z układem przewodów. Celem ćwiczenia jest sporządzenie charakterystyki pojedynczej pompy wirowej współpracującej z układem przewodów, przy różnych
Bardziej szczegółowoUkłady pomiarowe natężenia przepływu paliwa do wtryskiwaczy
Układy pomiarowe natężenia przepływu paliwa do wtryskiwaczy Autor: Dominik Kozik Dziedzina wiedzy: Lotnictwo Dział: Mechanika lotnicza Czas szkolenia: 1h Ilość slajdów: 35 Pomiar natężenia przepływu płynu
Bardziej szczegółowoPrędkości cieczy w rurce są odwrotnie proporcjonalne do powierzchni przekrojów rurki.
Spis treści 1 Podstawowe definicje 11 Równanie ciągłości 12 Równanie Bernoulliego 13 Lepkość 131 Definicje 2 Roztwory wodne makrocząsteczek biologicznych 3 Rodzaje przepływów 4 Wyznaczania lepkości i oznaczanie
Bardziej szczegółowoINSTYTUT INŻYNIERII ŚRODOWISKA ZAKŁAD GEOINŻYNIERII I REKULTYWACJI ĆWICZENIE NR 4 OKREŚLENIE WSPÓŁCZYNNIKA STRAT LOEKALNYCH
INSTYTUT INŻYNIERII ŚRODOWISKA ZAKŁAD GEOINŻYNIERII I REKULTYWACJI Laboratorium z mechaniki płynów ĆWICZENIE NR 4 OKREŚLENIE WSPÓŁCZYNNIKA STRAT LOEKALNYCH . Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest doświadczalne
Bardziej szczegółowoPROFIL PRĘDKOŚCI W RURZE PROSTOLINIOWEJ
LABORATORIUM MECHANIKI PŁYNÓW Ćwiczenie N 7 PROFIL PRĘDKOŚCI W RURZE PROSTOLINIOWEJ . Cel ćwiczenia Doświadczalne i teoretyczne wyznaczenie profilu prędkości w rurze prostoosiowej 2. Podstawy teoretyczne:
Bardziej szczegółowoMETROLOGIA. Dr inż. Eligiusz PAWŁOWSKI Politechnika Lubelska Wydział Elektrotechniki i Informatyki
METROLOGIA Dr inż. Eligiusz PAWŁOWSKI Politechnika Lubelska Wydział Elektrotechniki i Informatyki Prezentacja do wykładu dla EINS Zjazd 11, wykład nr 18 Prawo autorskie Niniejsze materiały podlegają ochronie
Bardziej szczegółowoOddziaływania. Wszystkie oddziaływania są wzajemne jeżeli jedno ciało działa na drugie, to drugie ciało oddziałuje na pierwsze.
Siły w przyrodzie Oddziaływania Wszystkie oddziaływania są wzajemne jeżeli jedno ciało działa na drugie, to drugie ciało oddziałuje na pierwsze. Występujące w przyrodzie rodzaje oddziaływań dzielimy na:
Bardziej szczegółowoRys.1. Zwężki znormalizowane: a) kryza, b) dysza, c) dysza Venturiego [2].
WYZNACZANIE WSPÓŁCZYNNIKA PRZEPŁYWU W ZWĘŻKACH POMIAROWYCH DLA GAZÓW 1. Wprowadzenie Najbardziej rozpowszechnioną metodą pomiaru natężenia przepływu jest użycie elementów dławiących płyn. Stanowią one
Bardziej szczegółowoPodstawy fizyki wykład 5
Podstawy fizyki wykład 5 Dr Piotr Sitarek Instytut Fizyki, Politechnika Wrocławska Grawitacja Pole grawitacyjne Prawo powszechnego ciążenia Pole sił zachowawczych Prawa Keplera Prędkości kosmiczne Czarne
Bardziej szczegółowoKOMPUTEROWE SYSTEMY POMIAROWE
KOMPUTEROWE SYSTEMY POMIAROWE Dr inż. Eligiusz PAWŁOWSKI Politechnika Lubelska Wydział Elektrotechniki i Informatyki Prezentacja do wykładu dla EMNS - ITwE Semestr letni Wykład nr 6 Prawo autorskie Niniejsze
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA ŚWIĘTOKRZYSKA w Kielcach WYDZIAŁ MECHATRONIKI I BUDOWY MASZYN KATEDRA URZĄDZEŃ MECHATRONICZNYCH LABORATORIUM FIZYKI INSTRUKCJA
POLITECHNIKA ŚWIĘTOKRZYSKA w Kielcach WYDZIAŁ MECHATRONIKI I BUDOWY MASZYN KATEDRA URZĄDZEŃ MECHATRONICZNYCH LABORATORIUM FIZYKI INSTRUKCJA ĆWICZENIE LABORATORYJNE NR 1 Temat: Wyznaczanie współczynnika
Bardziej szczegółowoSPRĘŻ WENTYLATORA stosunek ciśnienia statycznego bezwzględnego w płaszczyźnie
DEFINICJE OGÓLNE I WIELKOŚCI CHARAKTERYSTYCZNE WENTYLATORA WENTYLATOR maszyna wirnikowa, która otrzymuje energię mechaniczną za pomocą jednego wirnika lub kilku wirników zaopatrzonych w łopatki, użytkuje
Bardziej szczegółowoKOMPUTEROWE SYSTEMY POMIAROWE
KOMPUTEROWE SYSTEMY POMIAROWE Dr inż. Eligiusz PAWŁOWSKI Politechnika Lubelska Wydział Elektrotechniki i Informatyki Prezentacja do wykładu dla EMST - ITwE Semestr zimowy Wykład nr 12 Prawo autorskie Niniejsze
Bardziej szczegółowoSTATYKA I DYNAMIKA PŁYNÓW (CIECZE I GAZY)
STTYK I DYNMIK PŁYNÓW (CIECZE I GZY) Ciecz idealna: brak sprężystości postaci (czyli brak naprężeń ścinających) Ciecz rzeczywista małe naprężenia ścinające - lepkość F s F n Nawet najmniejsza siła F s
Bardziej szczegółowoZastosowania Równania Bernoullego - zadania
Zadanie 1 Przez zwężkę o średnicy D = 0,2 m, d = 0,05 m przepływa woda o temperaturze t = 50 C. Obliczyć jakie ciśnienie musi panować w przekroju 1-1, aby w przekroju 2-2 nie wystąpiło zjawisko kawitacji,
Bardziej szczegółowoSENSORY I SYSTEMY POMIAROWE
SENSORY I SYSTEMY POMIAROWE Wykład WYDZIAŁ MECHANICZNY Automatyka i Robotyka, rok II, sem. 4 Rok akademicki 2017/2018 Natężenie przepływu oraz ilość przepływającego materiału należą do wielkości często
Bardziej szczegółowoAerodynamika i mechanika lotu
Prędkość określana względem najbliższej ścianki nazywana jest prędkością względną (płynu) w. Jeśli najbliższa ścianka porusza się względem ciał bardziej oddalonych, to prędkość tego ruchu nazywana jest
Bardziej szczegółowoWojskowa Akademia Techniczna Instytut Pojazdów Mechanicznych i Transportu
Wojskowa Akademia Techniczna Instytut Pojazdów Mechanicznych i Transportu LABORATORIUM TERMODYNAMIKI TECHNICZNEJ, URZĄDZEŃ KLIMATYZACYJNYCH I CHŁODNICZYCH Instrukcja do ćwiczenia T-05 Temat: Pomiar parametrów
Bardziej szczegółowodn dt C= d ( pv ) = d dt dt (nrt )= kt Przepływ gazu Pompowanie przez przewód o przewodności G zbiornik przewód pompa C A , p 1 , S , p 2 , S E C B
Pompowanie przez przewód o przewodności G zbiornik przewód pompa C A, p 2, S E C B, p 1, S C [W] wydajność pompowania C= d ( pv ) = d dt dt (nrt )= kt dn dt dn / dt - ilość cząstek przepływających w ciągu
Bardziej szczegółowoWYZNACZENIE ŚREDNIEJ PRĘDKOŚCI PRZEPŁYWU GAZU ORAZ BADANIE JEJ ROZKŁADU W PRZEKROJU RUROCIĄGU.
Cel ćwiczenia WYZNACZENIE ŚREDNIEJ PRĘDKOŚCI PRZEPŁYWU GAZU ORAZ BADANIE JEJ ROZKŁADU W PRZEKROJU RUROCIĄGU Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z metodami pomiaru średniej prędkości gazu w przypadku przepływu
Bardziej szczegółowoSiatka spiętrzająca opis czujnika do pomiaru natężenia przepływu gazów. 1. Zasada działania. 2. Budowa siatki spiętrzającej.
Siatka spiętrzająca opis czujnika do pomiaru natężenia przepływu gazów. 1. Zasada działania. Zasada działania siatki spiętrzającej oparta jest na teorii Bernoulliego, mówiącej że podczas przepływów płynów
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE I WYZNACZENIE ROZKŁADU PRĘDKOŚCI STRUGI W KANALE
ĆWICZENIE I WYZNACZENIE ROZKŁADU PRĘDKOŚCI STRUGI W KANALE 1. CEL ĆWICZENIA Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z metodą pomiaru prędkości płynu przy pomocy rurki Prandtla oraz określenie rozkładu prędkości
Bardziej szczegółowoPodstawy Procesów i Konstrukcji Inżynierskich. Dynamika
Podstawy Procesów i Konstrukcji Inżynierskich Dynamika Prowadzący: Kierunek Wyróżniony przez PKA Mechanika klasyczna Mechanika klasyczna to dział mechaniki w fizyce opisujący : - ruch ciał - kinematyka,
Bardziej szczegółowoMechatronika i inteligentne systemy produkcyjne. Sensory (czujniki)
Mechatronika i inteligentne systemy produkcyjne Sensory (czujniki) 1 Zestawienie najważniejszych wielkości pomiarowych w układach mechatronicznych Położenie (pozycja), przemieszczenie Prędkość liniowa,
Bardziej szczegółowoPOMIAR STRUMIENIA PŁYNU ZA POMOCĄ ZWĘŻEK.
POMIAR STRUMIENIA PŁYNU ZA POMOCĄ ZWĘŻEK. Strumieniem płynu nazywamy ilość płynu przepływającą przez przekrój kanału w jednostce czasu. Jeżeli ilość płynu jest wyrażona w jednostkach masy, to mówimy o
Bardziej szczegółowoprędkości przy przepływie przez kanał
Ćwiczenie numer 5 Wyznaczanie rozkładu prędkości przy przepływie przez kanał 1. Wprowadzenie Stanowisko umożliwia w eksperymentalny sposób zademonstrowanie prawa Bernoulliego. Układ wyposażony jest w dyszę
Bardziej szczegółowoMechanika płynów : laboratorium / Jerzy Sawicki. Bydgoszcz, Spis treści. Wykaz waŝniejszych oznaczeń 8 Przedmowa
Mechanika płynów : laboratorium / Jerzy Sawicki. Bydgoszcz, 2010 Spis treści Wykaz waŝniejszych oznaczeń 8 Przedmowa 1. POMIAR CIŚNIENIA ZA POMOCĄ MANOMETRÓW HYDROSTATYCZNYCH 11 1.1. Wprowadzenie 11 1.2.
Bardziej szczegółowoGęstość i ciśnienie. Gęstość płynu jest równa. Gęstość jest wielkością skalarną; jej jednostką w układzie SI jest [kg/m 3 ]
Mechanika płynów Płyn każda substancja, która może płynąć, tj. dowolnie zmieniać swój kształt w zależności od naczynia, w którym się znajduje oraz może swobodnie się przemieszczać (przepływać), np. przepompowywana
Bardziej szczegółowoWojskowa Akademia Techniczna Katedra Pojazdów Mechanicznych i Transportu
Wojskowa Akademia Techniczna Katedra Pojazdów Mechanicznych i Transportu LABORATORIUM TERMODYNAMIKI TECHNICZNEJ Instrukcja do ćwiczenia T-05 Temat: Pomiar parametrów przepływu gazu. Opracował: dr inż.
Bardziej szczegółowoWYDZIAŁ LABORATORIUM FIZYCZNE
1 W S E i Z W WARSZAWIE WYDZIAŁ LABORATORIUM FIZYCZNE Ćwiczenie Nr 3 Temat: WYZNACZNIE WSPÓŁCZYNNIKA LEPKOŚCI METODĄ STOKESA Warszawa 2009 2 1. Podstawy fizyczne Zarówno przy przepływach płynów (ciecze
Bardziej szczegółowoWPŁYW POWŁOKI POWIERZCHNI WEWNĘTRZNEJ RUR PRZEWODOWYCH NA EKSPLOATACJĘ RUROCIĄGU. Przygotował: Dr inż. Marian Mikoś
WPŁYW POWŁOKI POWIERZCHNI WEWNĘTRZNEJ RUR PRZEWODOWYCH NA EKSPLOATACJĘ RUROCIĄGU Przygotował: Dr inż. Marian Mikoś Kocierz, 3-5 wrzesień 008 Wstęp Przedmiotem opracowania jest wykazanie, w jakim stopniu
Bardziej szczegółowoPOMIARY WIELKOŚCI NIEELEKTRYCZNYCH
POMIARY WIELKOŚCI NIEELEKTRYCZNYCH Dr inż. Eligiusz PAWŁOWSKI Politechnika Lubelska Wydział Elektrotechniki i Informatyki Prezentacja do wykładu dla EMNS Semestr zimowy studia niestacjonarne Wykład nr
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE I POMIAR STRUMIENIA OBJĘTOŚCI POWIETRZA. OPORY PRZEPŁYWU PRZEWODÓW WENTYLACYJNYCH
ĆWICZENIE I POMIAR STRUMIENIA OBJĘTOŚCI POWIETRZA. OPORY PRZEPŁYWU PRZEWODÓW WENTYLACYJNYCH CEL ĆWICZENIA Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z metodą pomiaru strumienia objętości powietrza przy pomocy
Bardziej szczegółowowymiana energii ciepła
wymiana energii ciepła Karolina Kurtz-Orecka dr inż., arch. Wydział Budownictwa i Architektury Katedra Dróg, Mostów i Materiałów Budowlanych 1 rodzaje energii magnetyczna kinetyczna cieplna światło dźwięk
Bardziej szczegółowoUrządzenie i sposób pomiaru skuteczności filtracji powietrza.
Urządzenie i sposób pomiaru skuteczności filtracji powietrza. dr inż. Stanisław Kamiński, mgr Dorota Kamińska WSTĘP Obecnie nie może istnieć żaden zakład przerabiający sproszkowane materiały masowe bez
Bardziej szczegółowoWYZNACZANIE WSPÓŁCZYNNIKA LEPKOŚCI CIECZY NA PODSTAWIE PRAWA STOKESA
ĆWICZENIE 8 WYZNACZANIE WSPÓŁCZYNNIKA LEPKOŚCI CIECZY NA PODSTAWIE PRAWA STOKESA Cel ćwiczenia: Badanie ruchu ciał spadających w ośrodku ciekłym, wyznaczenie współczynnika lepkości cieczy metodą Stokesa
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA KRAKOWSKA
POLITECHNIKA KRAKOWSKA Instytut Inżynierii Cieplnej i Ochrony Powietrza METODY POMIARU PRĘDKOŚCI, STRUMIENIA I OBJĘTOŚCI PRZEPŁYWU OPOMIAROWANIE I MONITORING ZUŻYCIA CZYNNIKÓW ENERGETYCZNYCH DR INŻ. JAN
Bardziej szczegółowoBADANIA I DIAGNOSTYKA UKŁADÓW PŁYNOWYCH. Pomiar przepływów
BADANIA I DIAGNOSTYKA UKŁADÓW PŁYNOWYCH Pomiar przepływów Pomiar przepływu Pomiary przepływu są prowadzone w celu określenia ilości cieczy i gazów płynących w rurociągach, są one realizowane poprzez pomiar:
Bardziej szczegółowoParametry układu pompowego oraz jego bilans energetyczny
Parametry układu pompowego oraz jego bilans energetyczny Układ pompowy Pompa może w zasadzie pracować tylko w połączeniu z przewodami i niezbędną armaturą, tworząc razem układ pompowy. W układzie tym pompa
Bardziej szczegółowoLaboratorium. Hydrostatyczne Układy Napędowe
Laboratorium Hydrostatyczne Układy Napędowe Instrukcja do ćwiczenia nr Eksperymentalne wyznaczenie charakteru oporów w przewodach hydraulicznych opory liniowe Opracowanie: Z.Kudżma, P. Osiński J. Rutański,
Bardziej szczegółowoWYDZIAŁ PPT / KATEDRA INŻYNIERII BIOMEDYCZNE D-1 LABORATORIUM Z MIERNICTWA I AUTOMATYKI Ćwiczenie nr 11. Pomiar przepływu (zwężka)
Cel ćwiczenia: Poznanie zasady pomiarów natężenia przepływu metodą zwężkową. Poznanie istoty przedmiotu normalizacji metod zwężkowych. Program ćwiczenia: 1. Przeczytać instrukcję do ćwiczenia. Zapoznać
Bardziej szczegółowoSYLABUS DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA 2016/ /20 (skrajne daty)
SYLABUS DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA 2016/17-2019/20 (skrajne daty) 1.1. PODSTAWOWE INFORMACJE O PRZEDMIOCIE/MODULE Nazwa przedmiotu/ modułu Mechanika płynów Kod przedmiotu/ modułu* Wydział (nazwa jednostki
Bardziej szczegółowoPomiar natężenia przepływu płynów ściśliwych metodą zwężki pomiarowej
Politechnika Lubelska i Napędów Lotniczych Instrukcja laboratoryjna Pomiar natężenia przepływu płynów ściśliwych metodą zwężki pomiarowej 016 /. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest poznanie zasady pomiarów
Bardziej szczegółowoĆwiczenie laboratoryjne nr 4 (w24) BADANIE PROFILU CIŚNIENIA I NATĘŻENIA PRZEPŁYWU GAZÓW W RUROCIĄGU
Ćwiczenie laboratoryjne nr 4 (w4) 4. 0.010 BADANIE PROFILU CIŚNIENIA I NATĘŻENIA PRZEPŁYWU GAZÓW W RUROCIĄGU 1. Wprowadzenie i cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest poznanie podstawowych praw opisujących
Bardziej szczegółowoPomiary natężenia przepływu gazów metodami: zwężkową i kalorymetryczną
ZAKŁAD WYDZIAŁOWY MIERNICTWA I SYSTEMÓW POMIAROWYCH POLITECHNIKI WROCLAWSKIEJ LABORATORIUM POMIARÓW WIELKOŚCI NIEELEKTRYCZNYCH Pomiary natężenia przepływu gazów metodami: zwężkową i kalorymetryczną Opracował:
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM PODSTAW BUDOWY URZĄDZEŃ DLA PROCESÓW MECHANICZNYCH
LABORATORIUM PODSTAW BUDOWY URZĄDZEŃ DLA PROCESÓW MECHANICZNYCH Temat: Badanie cyklonu ZAKŁAD APARATURY PRZEMYSŁOWEJ POLITECHNIKA WARSZAWSKA WYDZIAŁ BMiP 1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zapoznanie
Bardziej szczegółowoMateriały pomocnicze do laboratorium z przedmiotu Metody i Narzędzia Symulacji Komputerowej
Materiały pomocnicze do laboratorium z przedmiotu Metody i Narzędzia Symulacji Komputerowej w Systemach Technicznych Symulacja prosta dyszy pomiarowej Bendemanna Opracował: dr inż. Andrzej J. Zmysłowski
Bardziej szczegółowoMETROLOGIA. Dr inż. Eligiusz PAWŁOWSKI Politechnika Lubelska Wydział Elektrotechniki i Informatyki
METOLOGIA Dr inż. Eligiusz PAWŁOWSKI Politechnika Lubelska Wydział Elektrotechniki i Informatyki Prezentacja do wykładu dla EINS Zjazd 13, wykład nr 0 Prawo autorskie Niniejsze materiały podlegają ochronie
Bardziej szczegółowoPOMIARY PARAMETRÓW PRZEPŁYWU POWIETRZA
POLITECHNIKA BIAŁOSTOCKA WYDZIAŁ ELEKTRYCZNY KATEDRA ELEKTROTECHNIKI TEORETYCZNEJ I METROLOGII Instrukcja do zajęć laboratoryjnych z przedmiotu: Systemy pomiarowe Kod przedmiotu: KS 04456 Ćwiczenie nr
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM MECHANIKI PŁYNÓW
Ćwiczenie numer Pomiar współczynnika oporu liniowego 1. Wprowadzenie Stanowisko służy do analizy zjawiska liniowych strat energii podczas przepływu laminarnego i turbulentnego przez rurociąg mosiężny o
Bardziej szczegółowoStatyka Cieczy i Gazów. Temat : Podstawy teorii kinetyczno-molekularnej budowy ciał
Statyka Cieczy i Gazów Temat : Podstawy teorii kinetyczno-molekularnej budowy ciał 1. Podstawowe założenia teorii kinetyczno-molekularnej budowy ciał: Ciała zbudowane są z cząsteczek. Pomiędzy cząsteczkami
Bardziej szczegółowo1. Część teoretyczna. Przepływ jednofazowy przez złoże nieruchome i ruchome
1. Część teoretyczna Przepływ jednofazowy przez złoże nieruchome i ruchome Przepływ płynu przez warstwę luźno usypanego złoża występuje w wielu aparatach, np. w kolumnie absorpcyjnej, rektyfikacyjnej,
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM MECHANIKI PŁYNÓW
Ćwiczenie numer 5 Wyznaczanie rozkładu prędkości przy przepływie przez kanał 1. Wprowadzenie Stanowisko umożliwia w eksperymentalny sposób zademonstrowanie prawa Bernoulliego. Układ wyposażony jest w dyszę
Bardziej szczegółowoNieustalony wypływ cieczy ze zbiornika przewodami o różnej średnicy i długości
LABORATORIUM MECHANIKI PŁYNÓW Nieustalony wypływ cieczy ze zbiornika przewodami o różnej średnicy i długości dr inż. Jerzy Wiejacha ZAKŁAD APARATURY PRZEMYSŁOWEJ POLITECHNIKA WARSZAWSKA, WYDZ. BMiP, PŁOCK
Bardziej szczegółowoPomiary wielkości nieelektrycznych Kod przedmiotu
Pomiary wielkości nieelektrycznych - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Pomiary wielkości nieelektrycznych Kod przedmiotu 06.2-WE-ED-PWN Wydział Kierunek Wydział Informatyki, Elektrotechniki
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM MECHANIKI PŁYNÓW
Ćwiczenie numer 2 Pomiar współczynnika oporu liniowego 1. Wprowadzenie Stanowisko służy do analizy zjawiska liniowych strat energii podczas przepływu laminarnego i turbulentnego przez rurociąg mosiężny
Bardziej szczegółowoĆw. M 12 Pomiar współczynnika lepkości cieczy metodą Stokesa i za pomocą wiskozymetru Ostwalda.
Ćw. M 12 Pomiar współczynnika lepkości cieczy metodą Stokesa i za pomocą wiskozymetru Ostwalda. Zagadnienia: Oddziaływania międzycząsteczkowe. Ciecze idealne i rzeczywiste. Zjawisko lepkości. Równanie
Bardziej szczegółowoSTRATY ENERGII. (1) 1. Wprowadzenie.
STRATY ENERGII. 1. Wprowadzenie. W czasie przepływu płynu rzeczywistego przez układy hydrauliczne lub pneumatyczne następuje strata energii płynu. Straty te dzielimy na liniowe i miejscowe. Straty liniowe
Bardziej szczegółowoWOJSKOWA AKADEMIA TECHNICZNA Wydział Mechaniczny Katedra Pojazdów Mechanicznych i Transportu LABORATORIUM TERMODYNAMIKI TECHNICZNEJ
WOJSKOWA AKADEMIA TECHNICZNA Wydział Mechaniczny Katedra Pojazdów Mechanicznych i Transportu LABORATORIUM TERMODYNAMIKI TECHNICZNEJ Instrukcja do ćwiczenia T-06 Temat: Wyznaczanie zmiany entropii ciała
Bardziej szczegółowoWyznaczanie współczynnika sprężystości sprężyn i ich układów
Ćwiczenie 63 Wyznaczanie współczynnika sprężystości sprężyn i ich układów 63.1. Zasada ćwiczenia W ćwiczeniu określa się współczynnik sprężystości pojedynczych sprężyn i ich układów, mierząc wydłużenie
Bardziej szczegółowoRÓWNANIE MOMENTÓW PĘDU STRUMIENIA
RÓWNANIE MOMENTÓW PĘDU STRUMIENIA Przepływ osiowo-symetryczny ustalony to przepływ, w którym parametry nie zmieniają się wzdłuż okręgów o promieniu r, czyli zależą od promienia r i długości z, a nie od
Bardziej szczegółowoWyznaczanie współczynnika przenikania ciepła dla przegrody płaskiej
Katedra Silników Spalinowych i Pojazdów ATH ZAKŁAD TERMODYNAMIKI Wyznaczanie współczynnika przenikania ciepła dla przegrody płaskiej - - Wstęp teoretyczny Jednym ze sposobów wymiany ciepła jest przewodzenie.
Bardziej szczegółowoUkład krążenia krwi. Bogdan Walkowiak. Zakład Biofizyki Instytut Inżynierii Materiałowej Politechnika Łódzka. 2014-11-18 Biofizyka 1
Wykład 7 Układ krążenia krwi Bogdan Walkowiak Zakład Biofizyki Instytut Inżynierii Materiałowej Politechnika Łódzka 2014-11-18 Biofizyka 1 Układ krążenia krwi Source: INTERNET 2014-11-18 Biofizyka 2 Co
Bardziej szczegółowoPomiar ciśnienia krwi metodą osłuchową Korotkowa
Ćw. M 11 Pomiar ciśnienia krwi metodą osłuchową Korotkowa Zagadnienia: Oddziaływania międzycząsteczkowe. Siły Van der Waalsa. Zjawisko lepkości. Równanie Newtona dla płynięcia cieczy. Współczynniki lepkości;
Bardziej szczegółowo18. Siły bezwładności Siła bezwładności w ruchu postępowych Siła odśrodkowa bezwładności Siła Coriolisa
Kinematyka 1. Podstawowe własności wektorów 5 1.1 Dodawanie (składanie) wektorów 7 1.2 Odejmowanie wektorów 7 1.3 Mnożenie wektorów przez liczbę 7 1.4 Wersor 9 1.5 Rzut wektora 9 1.6 Iloczyn skalarny wektorów
Bardziej szczegółowoPodstawowe narzędzia do pomiaru prędkości przepływu metodami ciśnieniowymi
Ć w i c z e n i e 5a Podstawowe narzędzia do pomiaru prędkości przepływu metodami ciśnieniowymi 1. Wprowadzenie Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z przyrządami stosowanymi do pomiarów prędkości w przepływie
Bardziej szczegółowoWYKŁAD 8B PRZEPŁYWY CIECZY LEPKIEJ W RUROCIĄGACH
WYKŁA 8B PRZEPŁYWY CIECZY LEPKIEJ W RUROCIĄGACH PRZEPŁYW HAGENA-POISEUILLE A (LAMINARNY RUCH W PROSTOLINIOWEJ RURZE O PRZEKROJU KOŁOWYM) Prędkość w rurze wyraża się wzorem: G p w R r, Gp const 4 dp dz
Bardziej szczegółowoPRAWO WODNE: URZĄDZENIA POMIAROWE W AKWAKULTURZE DR INŻ. ANNA M. WIŚNIEWSKA
PRAWO WODNE: URZĄDZENIA POMIAROWE W AKWAKULTURZE DR INŻ. ANNA M. WIŚNIEWSKA DARIAMA@UWM.EDU.PL WPROWADZENIE Ustawa Prawo wodne wprowadza pojęcie i katalog usług wodnych, regulacje dotyczące opłat za usługi
Bardziej szczegółowoPOMIARY WIELKOŚCI NIEELEKTRYCZNYCH
POMIARY WIELKOŚCI NIEELEKTRYCZNYCH Dr inż. Eligiusz PAWŁOWSKI Politechnika Lubelska Wydział Elektrotechniki i Informatyki Prezentacja do wykładu dla EMST Semestr letni Wykład nr 5 Prawo autorskie Niniejsze
Bardziej szczegółowoFizyka 1 Wróbel Wojciech. w poprzednim odcinku
w poprzednim odcinku 1 HYDRODYNAMIKA Płyn doskonały 1. Przepływ laminarny (ustalony) prędkość poruszającego się płynu w każdym wybranym punkcie nie zmienia się z upływem czasu co do wartości oraz kierunku..
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 2: Wyznaczanie gęstości i lepkości płynów nieniutonowskich
Gęstość 1. Część teoretyczna Gęstość () cieczy w danej temperaturze definiowana jest jako iloraz jej masy (m) do objętości (V) jaką zajmuje: Gęstość wyrażana jest w jednostkach układu SI. Gęstość cieczy
Bardziej szczegółowoMateriały pomocnicze z Aparatury Przemysłu Chemicznego
Materiały pomocnicze z Aparatury Przemysłu Chemicznego Odstojnik dr inż. Szymon Woziwodzki Materiały dydaktyczne v.1. Wszelkie prawa zastrzeżone. Szymon.Woziwodzki@put.poznan.pl Strona 1 POLITECHNIKA POZNAŃSKA
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM TERMODYNAMIKI I TECHNIKI CIEPLNEJ. Badanie charakterystyki wentylatorów połączenie równoległe i szeregowe. dr inż.
LABORATORIUM TERMODYNAMIKI I TECHNIKI CIEPLNEJ Badanie charakterystyki wentylatorów połączenie równoległe i szeregowe. dr inż. Jerzy Wiejacha ZAKŁAD APARATURY PRZEMYSŁOWEJ POLITECHNIKA WARSZAWSKA WYDZIAŁ
Bardziej szczegółowoPOMIAR ROZKŁADU PRĘDKOŚCI I CIŚNIENIA POWIETRZA W KANALE WENTYLACYJNYM
POLITECHNIKA BIAŁOSTOCKA KATEDRA ZARZĄDZANIA PRODUKCJĄ Instrukcja do zajęć laboratoryjnych z przedmiotu: Podstawy techniki i technologii Kod przedmiotu: ISO013, INO013 Ćwiczenie Nr 17 POMIAR ROZKŁADU PRĘDKOŚCI
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 3: Wyznaczanie gęstości pozornej i porowatości złoża, przepływ gazu przez złoże suche, opory przepływu.
1. Część teoretyczna Przepływ jednofazowy przez złoże nieruchome i ruchome Przepływ płynu przez warstwę luźno usypanego złoża występuje w wielu aparatach, np. w kolumnie absorpcyjnej, rektyfikacyjnej,
Bardziej szczegółowoOpis efektów kształcenia dla modułu zajęć
Nazwa modułu: Miernictwo przemysłowe Rok akademicki: 2012/2013 Kod: DIS-1-602-n Punkty ECTS: 5 Wydział: Geodezji Górniczej i Inżynierii Środowiska Kierunek: Inżynieria Środowiska Specjalność: - Poziom
Bardziej szczegółowoPRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE
Nazwa przedmiotu: Kierunek: Mechanika i Budowa Maszyn Rodzaj przedmiotu: obowiązkowy na kierunku Mechanika i Budowa Maszyn Rodzaj zajęć: wykład, ćwiczenia, laboratorium I KARTA PRZEDMIOTU CEL PRZEDMIOTU
Bardziej szczegółowoWyznaczanie sił działających na przewodnik z prądem w polu magnetycznym
Ćwiczenie 11A Wyznaczanie sił działających na przewodnik z prądem w polu magnetycznym 11A.1. Zasada ćwiczenia W ćwiczeniu mierzy się przy pomocy wagi siłę elektrodynamiczną, działającą na odcinek przewodnika
Bardziej szczegółowoKARTA PRZEDMIOTU. 10. WYMAGANIA WSTĘPNE: 1. Ma podstawową wiedzę i umiejętności z zakresu matematyki, fizyki, mechaniki i termodynamiki.
KARTA PRZEDMIOTU 1. NAZWA PRZEDMIOTU: Mechanika płynów 2. KIERUNEK: Mechanika i budowa maszyn 3. POZIOM STUDIÓW: pierwszego stopnia 4. ROK/ SEMESTR STUDIÓW: rok II / semestr 3 5. LICZBA PUNKTÓW ECTS: 5
Bardziej szczegółowoInstrukcja stanowiskowa
POLITECHNIKA WARSZAWSKA Wydział Budownictwa, Mechaniki i Petrochemii Instytut Inżynierii Mechanicznej w Płocku Zakład Aparatury Przemysłowej LABORATORIUM WYMIANY CIEPŁA I MASY Instrukcja stanowiskowa Temat:
Bardziej szczegółowo[ ] ρ m. Wykłady z Hydrauliki - dr inż. Paweł Zawadzki, KIWIS WYKŁAD WPROWADZENIE 1.1. Definicje wstępne
WYKŁAD 1 1. WPROWADZENIE 1.1. Definicje wstępne Płyn - ciało o module sprężystości postaciowej równym zero; do płynów zaliczamy ciecze i gazy (brak sztywności) Ciecz - płyn o małym współczynniku ściśliwości,
Bardziej szczegółowoPolitechnika Białostocka INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH
Politechnika Białostocka Wydział Budownictwa i Inżynierii Środowiska INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH Temat ćwiczenia: Próba skręcania pręta o przekroju okrągłym Numer ćwiczenia: 4 Laboratorium z
Bardziej szczegółowo