Z DZIAŁALNOŚCI ZESPOŁU INTERDYSCYPLINARNEGO W ŚREMIE

Transkrypt

1 Zespół Interdyscyplinarny w Śremie Śrem, ul. Mickiewicza 40 SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI ZESPOŁU INTERDYSCYPLINARNEGO W ŚREMIE ZA 2012 ROK Śrem, marzec 2013 roku

2 2

3 Spis treści I. Wprowadzenie... 5 II. Zespół Do Spraw Wdrażania Programu... 5 III. Kolegium Zespołu Interdyscyplinarnego w Śremie... 7 IV. Szkolenia... 9 V. Interdyscyplinarna pomoc dla osób doświadczających przemocy Działalność Grup Roboczych Innowacyjne narzędzia wsparcia skierowane do osób uwikłanych w zjawisko przemocy w rodzinie VI. Wnioski i rekomendacje

4 4

5 I. Wprowadzenie Gmina Śrem od 2011 roku realizuje lokalną politykę przeciwdziałania przemocy w rodzinie w zakresie i zgodnie z zadaniami, nałożonymi ustawą z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, do których należy: tworzenie gminnego systemu przeciwdziałania przemocy w rodzinie; prowadzenie poradnictwa i interwencji w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie; opracowanie i realizacja programów ochrony ofiar przemocy w rodzinie; tworzenie zespołów interdyscyplinarnych; a Ośrodek Pomocy Społecznej w Śremie aktywnie i dynamicznie współuczestniczy w kształtowaniu lokalnej polityki przeciwdziałania przemocy w rodzinie oraz zapewnia sprawne działania gminnego systemu przeciwdziałania przemocy, w tym obsługę organizacyjno techniczną. Działania Gminnego Systemu Przeciwdziałania Przemocy podejmowane są zgodnie z kierunkami i celami dokumentów strategicznych: Strategią Polityki Społecznej dla Województwa Wielkopolskiego do roku Strategią Integracji i Rozwiązywania Problemów Społecznych w Gminie Śrem na lata Krajowym Programem Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie. Wielkopolskim Programem Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie na lata Gminnym Programem Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie w Gminie Śrem na lata Niniejszy dokument przedstawia działania i dane liczbowe za 2012 rok, podejmowane w gminie Śrem, które kreują lokalny obraz skali zjawiska przemocy w rodzinie i dzięki którym możliwa będzie do zaobserwowania dynamika zjawiska przemocy w gminie Śrem. Ponadto wskaże zasoby gminy w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie i określi potrzeby oraz poziom współdziałania poszczególnych podmiotów w obszarze przeciwdziałania przemocy. II. Zespół do spraw Wdrażania Programu Zespół do spraw Wdrażania Gminnego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Gminie Śrem na lata , powołany Zarządzeniem Nr 223/2011 Burmistrza Śremu z dnia 30 września 2011 roku stanowi grupę 18 osób przedstawicieli instytucji i organizacji, podejmujących działania w obszarze przeciwdziałania 5

6 przemocy, których zadaniem jest przede wszystkim monitoring Programu, polegający na systematycznym zbieraniu i analizowaniu informacji dotyczących realizowanych bądź zrealizowanych już działań. Gromadzone w ten sposób dane pozwalają zidentyfikować i rozwiązać problemy, które pojawią się w trakcie realizacji Programu oraz stwierdzić, czy wyznaczone działania zmierzają w słusznym kierunku i przynoszą zakładane zmiany. Ponadto zadaniem Zespołu jest także przeciwdziałanie przemocy w rodzinie poprzez wsparcie rodzin, w których stosowana jest przemoc, podnoszenie świadomości mieszkańców gminy w zakresie przemocy w rodzinie i zacieśnienie współpracy pomiędzy podmiotami działającymi w obszarze przemocy w rodzinie, ale także rekomendowanie i wprowadzanie zmian w Programie. W 2012 roku Zespół spotkał się na 4 posiedzeniach, podczas których omówiono kierunki działań w 2012 roku, opracowano Harmonogram działań Programu oraz podjęte zostały działania i wystosowano pisma do 26 instytucji, współodpowiedzialnych za realizację działań zawartych w Programie, celem zebrania danych o podejmowanych inicjatywach i przedsięwzięciach na rzecz przeciwdziałania przemocy i sporządzenia raportu monitorującego za 2012 roku, obrazującego realizację działań Programu. Przeciwdziałanie zjawisku przemocy w rodzinie w gminie Śrem, zapewnienie ochrony jej ofiarom oraz skutecznie oddziaływanie na jej sprawców, to główny cel wyznaczony w Gminnym Programie Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Gminie Śrem na lata , przyjęty przez Radę Miejską w Śremie Uchwałą Nr 85/X/11 z dnia 2 czerwca 2011 roku. Urzeczywistnienie celu głównego możliwe jest poprzez realizację celów operacyjnych, którymi są: I. Wsparcie rodzin, w których stosowana jest przemoc. II. Podniesienie świadomości mieszkańców gminy w zakresie przemocy w rodzinie. III. Zacieśnienie współpracy pomiędzy podmiotami działającymi na rzecz przeciwdziałania przemocy w rodzinie. Instytucją odpowiedzialną za realizację celów zawartych w Programie jest Ośrodek Pomocy Społecznej w Śremie, a Koordynatorem do spraw Wdrażania Programu Kierownik Ośrodka Pomocy Społecznej w Śremie. Działania realizowane przez Zespół do spraw Wdrażania Gminnego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Gminie Śrem na lata oraz zadania realizowane przez Zespół Interdyscyplinarny w gminie Śrem wzajemnie się uzupełniają 6

7 i tworzą zbiór mechanizmów, instrumentów i oddziaływań na lokalne środowiska, uwikłane w zjawisko przemocy w rodzinie, powodujących skuteczne i efektywne podejmowanie inicjatyw w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie oraz profesjonalne realizowanie gminnego systemu przeciwdziałania przemocy w rodzinie. III. Kolegium Zespołu Interdyscyplinarnego w Śremie Podmiotem odpowiedzialnym za integrowanie i koordynowanie działań wszystkich podmiotów i specjalistów w zakresie przeciwdziałania przemocy w gminie Śrem jest Zespół Interdyscyplinarny powołany Zarządzeniem Burmistrza Śremu Nr 222/2011 z dnia 30 września 2011 roku, którego warunki funkcjonowania oraz tryb i sposób powoływania i odwoływania członków regulują zapisy Uchwały Nr 86/X/11 Rady Miejskiej w Śremie. Posiada 20-osoby skład, który jest stały i reprezentatywny. Zespół Interdyscyplinarny jest grupą specjalistów z różnych instytucji, łączących swoją wiedzę, umiejętności i kwalifikacje oraz możliwości i potencjał instytucji, którą reprezentują, podejmującą współpracę oraz zintegrowane i skoordynowane działania, mające na celu przeciwdziałania zjawisku przemocy w gminie Śrem oraz zapewnienie profesjonalnego wsparcia osobom doznającym przemocy. Zespół Interdyscyplinarny, pełniąc funkcję strategiczno koordynującą, realizuje działania w celu kształtowania lokalnej polityki przeciwdziałania przemocy w rodzinie oraz stwarza spójny system ochrony ofiar przemocy w rodzinie oraz standaryzuje pracę specjalistów i podmiotów, działających na rzez ochrony ofiar przemocy w rodzinie. Wskazane działania wykonywane są w szczególności poprzez: dokonywanie diagnozy problemu przemocy w rodzinie na terenie gminy; inicjowanie interwencji w środowisku dotkniętym przemocą w rodzinie; inicjowanie działań w stosunku do osób stosujących przemoc w rodzinie; podejmowanie działań w środowisku zagrożonym przemocą w rodzinie, mających na celu przeciwdziałanie temu zjawisku; rozpowszechnianie informacji o instytucjach, osobach i możliwościach udzielenia pomocy w środowisku lokalnym; tworzenie grup roboczych w celu rozwiązywania problemów związanych z wystąpieniem przemocy w rodzinie w indywidualnych przypadkach; w oparciu o dokumenty ustawodawcze: ustawę z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz. U. z 2005 r., Nr 180, poz z późn. zm.); ustawę z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej (Dz. U. z 2013 r., poz. 182); 7

8 ustawę z dnia 26 października 1982 roku o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2007 r., Nr 70, poz. 473 z późn. zm.); rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 13 września 2011 roku w sprawie procedury Niebieskie Karty oraz wzorów formularzy Niebieska Karta (Dz. U. z 2011 r., Nr 209, poz. 1245); uchwały Rady Miejskiej w Śremie, zarządzenia Burmistrza Śremu, zarządzenie Przewodniczącego Zespołu Interdyscyplinarnego w gminie Śrem; porozumienia o współpracy w zakresie tworzenia i skutecznej realizacji ustawowych zadań w Zespole Interdyscyplinarnym. Głównym celem działalności Zespołu Interdyscyplinarnego jest zmniejszenie skali zjawiska przemocy w rodzinie oraz stworzenie jednolitego, profesjonalnego systemu interwencji i wsparcia osób zagrożonych bądź uwikłanych w przemoc w rodzinie. Natomiast podstawowym instrumentem podejmowania interwencji w rodzinie, w której dochodzi do przemocy jest procedura Niebieskiej Karty narzędzie, które skutecznie ujawnia przemoc w rodzinie, a później chroni pokrzywdzonych i pozwala podejmować działania wobec sprawcy. Spotkania Zespołu Interdyscyplinarnego w Śremie, zgodnie z obowiązującymi dokumentami prawnymi w zakresie funkcjonowania Zespołu, odbywają się w zależności od potrzeb, jednak nie rzadziej niż raz na 3 miesiące, w dni powszednie w godzinach pracy Ośrodka Pomocy Społecznej w Śremie, a zwołuje je Przewodnicząca Zespołu Interdyscyplinarnego, co najmniej na dwa dni robocze przed planowanym posiedzeniem. Do udziału w pracach Zespołu Interdyscyplinarnego mogą być również zapraszane osoby spoza składu Zespołu. Posiedzenia Zespołów Interdyscyplinarnych są protokołowane. W 2012 roku odbyły się łącznie 4 spotkania członków Zespołu Interdyscyplinarnego, podczas których dokonywane były bieżące ustalenia, istotne dla prawidłowego funkcjonowania Zespołu i Grup Roboczych, omówiono dotychczasowe działanie Zespołu Interdyscyplinarnego, dokonano weryfikacji i modyfikacji dokumentów obowiązujących Grupy Robocze oraz podjęto działania wdrażające i usprawniające pracę i dokumentowanie działań ich członków. Rozpoznano potrzebę zebrania i usystematyzowania działań lokalnych instytucji oraz oferowanych form wsparcia na rzecz przeciwdziałania przemocy w rodzinie w celu stworzenia jednego katalogu form wsparcia dla ofiar i sprawców przemocy, niezbędnego dla właściwej realizacji zadań przez członków Grup Roboczych oraz podjęto w tym kierunku działania. Ponadto omówione zostały również nowe instrumenty i narzędzia przeciwdziałania przemocy w rodzinie, realizowane w gminie Śrem. 8

9 IV. Szkolenia Członkowie Zespołu Interdyscyplinarnego, pragnąc sprostać zmianom i przeobrażeniom w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie, posiadać adekwatną i aktualną wiedzę i kompetencje oraz utrzymać profesjonalny poziomu realizowanych zadań, uczestniczyli w konferencjach i szkoleniach z zakresu przeciwdziałania przemocy w rodzinie: Konferencja Przeciwdziałanie przemocy w rodzinie", organizowana przez Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Poznaniu pod patronatem Marszałka Województwa Wielkopolskiego, której tematem przewodnim była rola poszczególnych instytucji w procesie niesienia pomocy, przedstawienie realizacji założeń Krajowego i Wojewódzkiego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie, informacji o skali występowania zjawiska przemocy w Wielkopolsce udział 4 członków Zespołu Interdyscyplinarnego. Konferencja Wielkopolski Model Wspierania Ofiar Przemocy, organizowana przez Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Poznaniu oraz Fundacja Poznańskie Centrum Profilaktyki Społecznej, podczas której zaprezentowany został zbiór rekomendacji służących optymalizacji działań podejmowanych w województwie wielkopolskim wobec osób doznających przemocy w rodzinie oraz portal internetowy, który służy wpieraniu i integrowaniu działań podejmowanych w obszarze przeciwdziałania przemocy domowej udział 1 przedstawiciela Zespołu Interdyscyplinarnego. V. Interdyscyplinarna pomoc dla osób doświadczających przemocy 1. Działalność Grup Roboczych Działania instytucji wobec osób doznających przemocy i sprawców aktów przemocy prowadzone są w gminie Śrem w oparciu o procedurę Niebieskiej Karty narzędzie wykorzystywane w działaniach interwencyjnych i pomocowych w rodzinie, w której dochodzi do przemocy. W celu rozwiązywania problemów związanych z wystąpieniem przemocy w rodzinie oraz podjęcia zintensyfikowanych działań pomocowych i interwencyjnych w indywidualnych przypadkach, Zespół Interdyscyplinarny tworzy Grupy Robocze, których skład jest zmienny i dostosowany do aktualnych potrzeb rodziny, określany jest przez Przewodniczącą Zespołu Interdyscyplinarnego. 9

10 Członkami Grup Roboczych mogą być członkowie Zespołu Interdyscyplinarnego lub przedstawiciele: jednostek organizacyjnych pomocy społecznej, gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych, Policji, oświaty, ochrony zdrowia, kuratorzy, a także inni specjaliści w dziedzinie przeciwdziałania przemocy w rodzinie. Spotkania Grupy Roboczej, ich czas oraz częstotliwość odbywają się w zależności od problemów występujących w konkretnych rodzinach. Pierwsze posiedzenie Grupy Roboczej zwołuje Przewodnicząca Zespołu Interdyscyplinarnego w terminie 3 dni od daty wpływu formularza Niebieskiej Karty A. Grupa pracuje do czasu, gdy sytuacja w rodzinie ulegnie poprawie, przemoc zostanie przerwana i zatrzymana oraz członkom rodziny zostanie udzielona pomoc zaspokajającą ich potrzeby, a do jej podstawowych zadań należy w szczególności: opracowanie i realizacja planu pomocy w indywidualnych przypadkach wystąpienia przemocy w rodzinie; monitorowanie sytuacji rodzin, w których dochodzi do przemocy oraz rodzin zagrożonych wystąpieniem przemocy; dokumentowanie działań podejmowanych wobec rodzin, w których dochodzi do przemocy oraz efektów tych działań. Poprzez działanie członków Grupy Roboczej możliwe jest interdyscyplinarne działanie w zakresie zdiagnozowania sytuacji rodziny, wymiany informacji, planowania działań adekwatnych do potrzeb i form pomocy rodzinie, podziału zadań, określenia czasu, realizacji zaplanowanych działań, monitorowania sytuacji rodziny, ze szczególnym uwzględnieniem kwestii bezpieczeństwa, oceny efektywności działań i monitorowania zmian. W okresie sprawozdawczym, Przewodnicząca Zespołu Interdyscyplinarnego powołała 72 Grupy Robocze, w skład których wchodzili przede wszystkim przedstawiciele: Ośrodka Pomocy Społecznej pracownicy socjalni, asystenci rodziny oraz trenerzy rodzin; Komendy Powiatowej Policji dzielnicowi rewiru, w którym zamieszkuje dana rodzina; placówek oświatowych do których uczęszczają dzieci psycholog, pedagog, wychowawca, logopeda; Zespołu Kuratorskiej Służby Sądowej kuratorzy zawodowi oraz społeczni, Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych; Przychodni Leczenia Uzależnień i Współuzależnienia terapeuta. Ponadto we wskazanym okresie sprawozdawczym 19 Grup Roboczych, powołanych w 2011 roku, kontynuowało swoje działanie wobec rodzin uwikłanych w zjawisko przemocy domowej. Łącznie odbyło się 347 spotkań Grup Roboczych w celu rozwiązywania konkretnych, rzeczywistych 10

11 problemów wynikających z występowania przemocy w rodzinie w indywidualnych przypadkach. W 2012 roku do Zespołu Interdyscyplinarnego Śremie wpłynęły 72 formularze Niebieskiej Karty A, z czego procedurę Niebieskiej Karty wszczęła: w 48 przypadkach Komeda Powiatowa Policji w Śremie, w 15 przypadkach Ośrodek Pomocy Społecznej w Śremie. w 2 przypadkach placówki oświatowe, w 1 przypadku Szpital w Śremie, w 2 przypadkach Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Śremie, w 4 przypadkach Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Śremie. Z zaproszenia na spotkanie Grupy Roboczej, w okresie sprawozdawczym, skorzystało 49 osób, wobec których istnieje podejrzenie, że są dotknięte przemocą (realizacja procedury Niebieska Karta C ) oraz 24 osoby, wobec których istnieje podejrzenie, że stosują przemoc (realizacja procedury Niebieska Karta D ). Analiza dokumentacji Grup Roboczych oraz formularzy Niebieskiej karty A, pozwoliła zauważyć, że: 1) osoby podejrzane o stosowanie przemocy były osobami: w 68 przypadkach płci męskiej, a w 4 przypadkach kobietami; w 27 przypadkach biernymi zawodowo; w 8 przypadkach świadczeniobiorcami ZUS; 2) osoby doznające przemocy były osobami: w 59 przypadkach kobietami; w 33 przypadkach biernymi zawodowo; w 16 przypadkach świadczeniobiorcami ZUS; W 53 omawianych sytuacjach rodziny zamieszkiwały miasto Śrem, natomiast w 19 przypadkach sołectwa gminy. W 62 sytuacjach występującą formą przemocy była jednocześnie przemoc fizyczna i psychiczna. 8 sprawców przemocy uczestniczyło w programie korekcyjno-edukacyjnym dla sprawców przemocy w rodzinie. W okresie sprawozdawczym Przewodnicząca Zespołu Interdyscyplinarnego w 8 przypadkach zawiadomiła Prokuraturę Rejonową w Śremie o podejrzeniu popełnienia ściganego z urzędu przestępstwa, która po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego postanowiła odmówić wszczęcia dochodzenia wobec braku danych dostatecznie uzasadniających podejrzenie popełnienia przestępstwa. W 2012 roku, Przewodnicząca Zespołu Interdyscyplinarnego podjęła decyzję o zakończeniu procedury Niebieskiej Karty w 28 przypadkach w związku z ustaniem przemocy w rodzinie i uzasadnionym przypuszczeniem o zaprzestaniu dalszego stosowania przemocy w rodzinie oraz po 11

12 zrealizowaniu indywidualnego planu pomocy i rozstrzygnięciu o braku zasadności podejmowania dalszych działań. W 2012 interdyscyplinarnym wsparciem przez członków Grup Roboczych objęto łącznie 293 osób oraz 107 dzieci. Działania podejmowane przez przedstawicieli wielu instytucji, którzy wchodzili w skład Grup Roboczych i realizowali procedurę Niebieskiej Karty A, skupiały się na kompleksowym wsparciu rodzin uwikłanych w przemoc. Systematyczne wizyty pracowników socjalnych, funkcjonariuszy Policji oraz kuratorów sądowych w rodzinach dotkniętych lub zagrożonych przemocą oraz udzielanie wsparcia w ramach własnych kompetencji, a także specjalistycznego poradnictwa, monitoring środowisk rodzinnych, rozmowy interwencyjno motywujące, resocjalizujące oraz dyscyplinujące, udział w terapii korekcyjno-edukacyjnej dla sprawców przemocy, terapia rodzinna oraz wejście w program terapeutyczny dla osób uzależnionych od alkoholu, to niektóre z elementów Indywidualnego Planu Pomocy, który jest opracowywany przez Grupy Robocze dla członków rodzin, w których występuje przemoc. Profesjonalne działanie członków Grupy Roboczej umożliwia stworzenie wspólnej płaszczyzny oraz realizowanie wielotorowych i sprzężonych działań wobec środowisk rodzinnych, borykających się z problemem przemocy w rodzinie, m. in. poprzez szybki i pełny przepływ informacji między instytucjami, możliwość podjęcia zaplanowanych działań, które się wzajemnie nie wykluczają i nie powielają. 2. Innowacyjne narzędzia wsparcia skierowane do osób uwikłanych w zjawisko przemocy w rodzinie W celu skutecznego przeciwdziałania występowaniu przemocy w rodzinie, Zespół Interdyscyplinarny i Ośrodek Pomocy Społecznej w Śremie przy współpracy z innymi instytucjami na terenie gminy Śrem, podejmuje szereg działań pomocowych, których celem jest ochrona ofiar przemocy rodzinie poprzez umożliwienie tym osobom korzystanie z profesjonalnej specjalistycznej pomocy, a także działań profilaktycznych i inicjatyw informacyjno-edukacyjnych, włączając się w ogólnopolskie kampanie społeczne, uświadamiające społeczeństwo w zakresie przemocy w rodzinie. 12

13 1) Specjalistyczne warsztaty dla kobiet uwikłanych w zjawisko przemocy w rodzinie realizowane w okresie od marca do grudniu 2012 roku w ramach projektu Aktywność się opłaca, współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego; celem warsztatów było: nabycie wiedzy i umiejętności zatrzymania przemocy i rozpoczęcia dalszych konstruktywnych zmian, które poprawią jakość życia rodzinnego; nabycie umiejętności radzenia sobie ze skutkami doznawanej przemocy, poprawa funkcjonowania psychicznego i społecznego osób doświadczających przemocy w rodzinie, nabycie umiejętności stosowania zachowań i mechanizmów obronnych w sytuacji przemocy, niwelowanie zaburzeń powstałych na skutek doświadczania przemocy oraz wzrost autonomii, samodzielności życiowej i poczucia własnej wartości; warsztaty miały formę indywidualnych spotkań rozwojowych z elementami coachingu oraz zajęć tematycznych (m. in.: warsztaty psychologiczne, warsztaty proekologiczne połączone z racjonalnym gospodarowaniem budżetem domowym, warsztaty z zakresu edukacji żywieniowej); rodziny uczestniczące w warsztatach, objęte zostały wsparciem trenera rodzin; specjalistycznym wsparciem objętych zostało 30 osób w wieku aktywności zawodowej z terenu gminy Śrem. 2) Bezpłatne poradnictwo specjalistyczne realizowane w ramach Punktu Konsultacyjnego, Obywatelskiej Pomocy Prawnej Oraz Poradnictwa Psychologicznego w siedzibie Ośrodka Pomocy Społecznej w Śremie, świadczone przez: prawnika, psychologa pedagoga, specjalistę w zakresie doradztwa zawodowego, specjalistę pracy socjalnej, członka Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych; specjalistycznym wsparciem objęto łącznie 117 osób. 13

14 3) Nowe instrumenty przeciwdziałania przemocy w rodzinie w gminie Śrem Telefon Zaufania oraz Poradnia Internetowa nieodpłatna realizacja usług, dzięki środkom finansowym pochodzącym z budżetu Gminy oraz Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego; formy wsparcia osób doświadczających przemocy w rodzinie, realizowane od kwietnia 2012 roku w ramach Gminnego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Gminie Śrem na lata ; instrumenty przeciwdziałania przemocy w rodzinie w naszej gminie, których celem jest świadczenie specjalistycznego poradnictwa, udzielanie doraźnej pomocy i wsparcia emocjonalnego, poprawa bezpieczeństwa ofiar przemocy i ich rodzin, kierowanie osób do odpowiednich instytucji; Telefon Zaufania służy osobom potrzebującym wsparcia, opieki i ochrony; zapewnia osobie dzwoniącej możliwość wyrażenia swoich trosk, rozmowy o sprawach trudnych, często bardzo bolesnych oraz co bardzo istotne bezpośredni kontakt w krytycznych sytuacjach; dyżurujący specjaliści zapewnią anonimowość, dyskrecję, fachowe wsparcie, a przede wszystkim pełną akceptację osoby dzwoniącej. Udzielają doraźnej pomocy i wsparcia emocjonalnego, przekazują pełną informację o ofercie lokalnych instytucji, udzielających pomocy w sytuacji wystąpienia przemocy, wysłuchują problemów osoby dzwoniącej i wspólnie zastanawiają się nad najlepszych rozwiązaniem. OBECNIE TELEFON ZAUFANIA REALIZUJE SWOJE USŁUGI CAŁODOBOWO. Poradnia Internetowa 14

15 forma bezpłatnego poradnictwa specjalistycznego prawnego, psychologicznego i socjalnego w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie, adresowana do mieszkańców miasta i gminy Śrem, poszukujących pomocy i porady; umożliwia anonimową wymianę myśli, gwarantuje poufność, a także indywidualne podejście do problemu; jest wygodną i dostępną formą wsparcia, posiadającą elastyczną, czasową i przestrzenną dostępność pomoc można uzyskać bez wychodzenia z domu; realizuje cele pomoc w przeciwdziałaniu poczuciu winy, strachu i niepokoju, bierności oraz braku zaufania, a także poznanie własnych praw i egzekwowanie ich, uzyskanie informacji o zadaniach służb i instytucji pomocowych, a także o możliwości zadbania o bezpieczeństwo własne oraz najbliższych. 4) Wielkopolska Kampania Informacyjna na rzecz Przeciwdziałania Przemocy Zespół Interdyscyplinarny w Śremie włączył się w Kampanię Informacyjną, promującą działalność portalu i podjął współpracę poprzez wymianę informacji o wsparciu realizowanym w gminie Śrem na rzecz osób uwikłanych w zjawisko przemocy: inauguracja rozpoczęcia działalności portalu strona internetowa skierowana jest do wszystkich mieszkańców województwa wielkopolskiego: osób uwikłanych w zjawisko przemocy w rodzinie: ofiar, sprawców, świadków, osób zainteresowanych tą problematyką, specjalistów, działających w obszarze przeciwdziałania przemocy w rodzinie; portal służy integracji działań instytucji i organizacji na rzecz przeciwdziałania przemocy na terenie województwa wielkopolskiego, staje się platformą wymiany informacji, doświadczeń oraz dobrych praktyk instytucji i organizacji podejmujących działania w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie. Jest kompedium wiedzy, pozwalającej na lepsze rozumienie problematyki przemocy i podejmowanie eksperckich rozwiązań wobec osób uwikłanych w zjawisko przemocy. 5) Lokalna kampania społeczna NIE BĄDŹ OBOJĘTNY prowadzona w okresie od stycznia do kwietnia 2012 roku na terenie gminy Śrem; 15

16 kampania skierowana była do mieszkańców miasta i gminy Śrem i miała na celu uświadomienie występowania zjawiska przemocy w lokalnych środowiskach sąsiedzkich, uwrażliwienie na problem stosowania przemocy, uświadomienie negatywnych konsekwencji przemocy oraz promowanie pozytywnych postaw i przekonania do korzystania z oferowanych form wsparcia dla rodzin uwikłanych w zjawisko przemocy, zwiększenie zaangażowania świadków przemocy w jej przeciwdziałaniek kampania prowadzona była w formie akcji bilboardowej, ogłoszeń prasowych oraz ulotek. 16

17

18 6) Spotkanie informacyjno szkoleniowe 24 kwietnia 2012 roku dla przedstawicieli lokalnych władz i mediów, członków Zespołu Interdyscyplinarnego, Zespołu ds. Wdrażania Gminnego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Gminie Śrem na lata , pracowników Ośrodka Pomocy Społecznej, promujące funkcjonowanie nowych instrumentów przeciwdziałania przemocy w rodzinie Telefonu Zaufania i Poradni Internetowej. W spotkaniu udział wzięły również osoby świadczące poradnictwo telefoniczne i internetowe. Dążeniem inicjatorów nowych instrumentów przeciwdziałania przemocy w rodzinie w gminie Śrem było rozszerzenie świadczenia bezpłatnego specjalistycznego poradnictwa prawnego, psychologicznego i socjalnego dla mieszkańców lokalnej społeczności i jego dostępności w celu udzielenia doraźnej pomocy i wsparcia emocjonalnego, poprawy bezpieczeństwa ofiar przemocy i ich rodzin, kierowania osób do odpowiednich instytucji. Wskazane instrumenty znajdują szczególne miejsce w lokalnym systemie profilaktyki przemocy w rodzinie i są odpowiedzią na występujące w środowisku lokalnym problemy przemocy w rodzinie. Służą osobom potrzebującym wsparcia, opieki i ochrony. 7) Seminarium Integrowanie działań w obszarze lokalnej polityki społecznej, służące wspieraniu osób zależnych i rodzin niesamodzielnych, zagrożonych bezdomnością i uwikłanych w zjawisko przemocy w rodzinie i krzywdzenia dzieci 20 listopada 2012 roku; zorganizowane Seminarium było elementem systemowego działania lokalnych instytucji samorządowych, organizacji pozarządowych,

19 placówek ochrony zdrowia i sołectw, grup nieformalnych, lokalnych liderów oraz ekspertów zapewniającym specjalistyczne wsparcie i ochronę mieszkańcom gminy Śrem, służące wypracowaniu rekomendacji do aktywnego współdziałania lokalnych partnerów; wskazano na kluczowe znaczenie partnerstwa lokalnego w zapewnieniu pomocy i ochrony osób niesamodzielnych oraz skuteczność działań informacyjno wspierających skierowanych do mieszkańców gminy Śrem. 8) Prowadzenie działalności edukacyjno informacyjnej spotkanie przedstawicieli Zespołu Interdyscyplinarnego w Śremie z rodzicami uczniów Szkoły Podstawowej w Bodzyniewie, podczas którego przedstawiona została realizacja lokalnej polityki przeciwdziałania przemocy w gminie Śrem oraz formy wsparcia skierowane do osób uwikłanych w zjawisko przemocy w rodzinie. Spotkanie odbyło się w dniu 13 listopada 2012 roku. 19

20 Analizując dane liczbowe za lata zauważa się wzrost liczby osób i rodzin, które zostały objęte działaniem Zespołu Interdyscyplinarnego i Grup Roboczych. Dotychczasowy katalog usług i form wsparcia dla osób i rodzin uwikłanych w zjawisko przemocy uległ przeobrażeniom i dostosowany został do potrzeb osób wymagających wsparcia. W omawianym okresie dały się zauważyć również zmiany w świadomości środowiska lokalnego, które zmierzały w kierunku środowiska bardziej odpowiedzialnego i zorientowanego. Społeczność lokalna reprezentowała aktywna postawę w zakresie przemocy w rodzinie i podejmowania sąsiedzkich działań pomocowych. Dynamika wzrostowa danych wskazuje na prawidłowe rozpoznanie potrzeb mieszkańców miasta i gminy Śrem oraz właściwe wykorzystywanie zasobów instytucjonalnych, a także wprowadzonych innowacyjnych narzędzi, które stanowią nie tylko mechanizm informacyjno-konsultacyjny, lecz także kształtują kierunki rozwoju lokalnej polityki przeciwdziałania przemocy w rodzinie oraz system wsparcia na rzecz osób uwikłanych w zjawisko przemocy. VI. Wnioski i rekomendacje Zespół Interdyscyplinarny w Śremie jest systemem partnerskiego i profesjonalnego współdziałania w celu przeciwdziałania zjawisku przemocy w rodzinie i sprawną komunikacją zastępuje statyczną współpracę instytucji, ograniczającą się do wymiany informacji. Podejmuje sprzężone i skuteczne działania w celu rozwoju gminnego systemu przeciwdziałania przemocy w rodzinie i realizacji głównego celu Gminnego Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w gminie Śrem na lata , jakim jest przeciwdziałanie zjawisku przemocy w rodzinie w gminie Śrem, zapewnienie ochrony jej ofiarom oraz skuteczne oddziaływanie na jej sprawców, a ponadto mobilizuje do dalszego zaangażowania instytucji i organizacji, które przyczynią się do podnoszenia jakości usług związanych z niesieniem pomocy osobom i rodzinom uwikłanym w przemoc. W określonych na rok 2013 kierunkach działania Zespołu Interdyscyplinarnego przyjęto za priorytetowe: kontynuowanie działań w partnerstwie lokalnym i realizacja zintegrowanego systemu współpracy organizacji pozarządowych, podmiotów prywatnych, samorządu i instytucji oraz włączenie 20

21 w system wzajemnych relacji osób i środowisk zagrożonych wykluczeniem społecznym; dokładanie wszelkich starań, aby osiągnięty został właściwy poziom współpracy pomiędzy instytucjami i podmiotami, których celem jest przeciwdziałanie przemocy w rodzinie; kontynuowanie oraz wdrażanie nowych przedsięwzięć, mających na celu edukację i profilaktykę w zakresie przemocy w rodzinie; dalsze wspieranie i wspomaganie funkcjonowania rodzin z grup zagrożonych wykluczeniem społecznym poprzez rozwój systemu wsparcia rodziny i profilaktykę oraz usługi wysokospecjalistyczne; partycypowanie w systemie edukacji i przygotowaniu przedstawicieli wszystkich instytucji do szybkiego i skutecznego reagowania w sytuacjach przemocy; doskonalenie pracy w zorganizowanej sieci koordynatorów w ramach Grup Roboczych; prowadzenie dyżurów interwencyjnych całodobowych; zacieśnienia współpracy międzyinstytucjonalnej na lokalnym gruncie, przynoszącej rzeczywiste korzyści w sprawach dotyczących wsparcia osób uwikłanych w przemoc domową i będącej inspiracją do kolejnych inicjatyw w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie. 21