RAPORT MONITORINGOWY za 2012 rok

Transkrypt

1 RAPORT MONITORINGOWY za 2012 rok z realizacji Gminnego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie w Gminie Śrem na lata Śrem, kwietnia 2013 roku ul. Mickiewicza Śrem tel./fax ops@ops.srem.pl

2 2

3 Wstęp Na terenie gminy Śrem od wielu lat prowadzona jest aktywna polityka na rzecz przeciwdziałania przemocy w rodzinie, natomiast od 2011 roku obraz tej polityki uległ przeobrażeniom i został sformalizowany w lokalny system przeciwdziałania przemocy, a jego kierunki wyznaczyły zadania określone w ustawie o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz. U. z 2005 r., Nr 180, poz z późn. zm.) i ukształtowane zostały przez dokumenty strategiczne najważniejsze dokumenty regulujące problematykę przeciwdziałania przemocy w rodzinie. Uchwałą Nr 85/X/11 Rady Miejskiej w Śremie z dnia 2 czerwca 2011 roku przyjęty został Gminny Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie w Gminie Śrem na lata , a podmiotem odpowiedzialnym za koordynację działań wyznaczonych w Programie jest Ośrodek Pomocy Społecznej w Śremie. Gminny Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie w Gminie Śrem na lata , zwany w dalszej części opracowania Programem jest instrumentem stwarzającym przestrzeń wsparcia i pomocy dla osób uwikłanych w zjawisko i ich środowisk, a także lokalnych liderów i specjalistów w dziedzinie przeciwdziałania przemocy w rodzinie. Głównym celem Programu jest Przeciwdziałanie zjawisku przemocy w rodzinie w gminie Śrem, zapewnienie ochrony jej ofiarom oraz skuteczne oddziaływanie na jej sprawców, a jego osiągnięcie możliwe jest poprzez realizację działań, określonych w trzech celach operacyjnych: Cel operacyjny I. Wsparcie rodzin, w których stosowana jest przemoc. Cel operacyjny II. Podniesienie świadomości mieszkańców gminy w zakresie przemocy w rodzinie. Cel operacyjny III. Zacieśnienie współpracy pomiędzy podmiotami działającymi na rzecz przeciwdziałania przemocy w rodzinie. Działania wyznaczone przez cele operacyjne realizowane są w sposób ciągły, określany corocznie w Harmonogramie działań, a podmiotami odpowiedzialnymi za realizację działań są: Burmistrz Śremu, Rada Miejska, Urząd Miejski, Ośrodek Pomocy Społecznej, Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, placówki oświatowe szczebla podstawowego i gimnazjalnego, placówki opiekuńczo-wychowawcze wsparcia dziennego. Natomiast partnerami w realizacji działań są z kolei: placówki służby zdrowia, specjaliści, placówki socjoterapeutyczne, Punkt Poradnictwa Specjalistycznego prowadzony przez Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Śremie, Przychodnia Leczenia Uzależnień 3

4 i Współuzależnień w Śremie, Komenda Powiatowa Policji w Śremie, Straż Miejska w Śremie, Sąd Rejonowy w Śremie, Prokuratura Rejonowa w Śremie, Zespół Kuratorskiej Służby Sądowej, szkoły ponadgimnazjalne, ośrodki wsparcia, firmy konsultacyjno-doradcze, organizacje pozarządowe, Kościół, media i społeczność lokalna. Monitoring Programu zbieranie i analizowanie informacji, dotyczących realizowanych bądź zrealizowanych już działań, prowadzony jest przez Zespół do spraw Wdrażania Gminnego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Gminie Śrem na lata , powołany przez Burmistrza Śremu Zarządzeniem Nr 223/2011 z dnia 30 września 2011 rok, a jego skład wchodzą przedstawiciele podmiotów realizujących działania wyznaczone w Programie i współdziałających w jego realizacji, w tym pracownicy Ośrodka Pomocy Społecznej. W 2012 roku skierowano 21 zapytań do podmiotów odpowiedzialnych za realizację działań Programu, jednostek im podległych i partnerów Programu o podjęte i realizowane działania na rzecz osób i rodzin uwikłanych w zjawisko przemocy. Uzyskane w ten sposób informacje i wskaźniki monitoringowe stanowiły podstawę do opracowania poniższego Raportu monitoringowego. Niniejszy dokument jest narzędziem pozwalającym stwierdzić, czy wyznaczone w Programie działania zmierzają we właściwym kierunku i przynoszą zamierzone zmiany oraz czy uzyskano odpowiedni poziom wdrożenia Programu. Ponadto stanowi zbiór przedsięwziąć i form wsparcia na rzecz przeciwdziałania przemocy oraz obraz współpracy środowisk zaangażowanych w kreowanie lokalnej polityki przeciwdziałania przemocy. Opracowaniem Raportu zajęli się członkowie Zespołu do spraw Wdrażania Gminnego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Gminie Śrem na lata , którzy zawarte w nim informacje skierowali do realizatorów Programu jako cenne źródło informacji w planowanych dalszych działaniach, a ich wynikami pragną zainteresować mieszkańców lokalnej społeczności. Przy opracowaniu Raportu, w celu przedstawienia rzeczywistych i rzetelnych działań, wykorzystano wskaźniki ilościowe, przedstawiane przez poszczególne podmioty odpowiedzialne za realizację działań. 4

5 Działania zrealizowane w ramach Programu Wdrożenie i realizacja celów Programu stanowi element gminnego systemy przeciwdziałania przemocy, a prowadzone działania odbywają się w sposób ciągły i systematyczny w formie zinterdyscyplinowanych i spójnych oddziaływań podmiotów działających w obszarze przeciwdziałania przemocy w rodzinie. Działania w ramach Programu realizowane były zgodnie z opracowanym na 2012 rok Harmonogramem działań przez podmioty odpowiedzialne za wdrażanie Programu i ich partnerów. Cel operacyjny I. Wsparcie rodzin, w których stosowana jest przemoc. W ramach powyższego celu w omawianym okresie zostały zrealizowane działania: 1. Udzielanie przez Ośrodek Pomocy Społecznej pomocy finansowej i rzeczowej rodzinom dotkniętym przemocą w 2012 roku wsparciem objęto 46 środowisk rodzinnych (173 osoby). 2. W ramach realizacji projektu systemowego Aktywność się opłaca objęto kompleksowym wsparciem (warsztaty edukacyjne, terapeutyczne, zajęcia integracyjne) kobiety doświadczające przemocy w rodzinie i ich otoczenie społeczne łącznie objęto 34 osoby. 3. Prowadzenie pracy socjalnej z rodzinami, w których podejrzenie jest występowania przemocy w rodzinie, świadczone przez pracowników Ośrodka Pomocy Społecznej: pracą socjalną objęto 138 rodzin; z członkami rodzin uwikłanych w zjawisko przemocy w 57 przypadkach zawarto kontrakty socjalne, pobudzające poszczególnych członków rodziny do działań naprawczych w rodzinie; wsparciem trenera rodziny i asystenta rodziny objętych zostało 19 środowisk rodzinnych; stała wymania informacji o środowiskach rodzinnych uwikłanych w zjawisko przemocy w rodzinie w ramach działania Zespołów Pracy Socjalnej z podmiotami zaangażowanymi w realizację Programu. 4. Objęcie interdyscyplinarnym wsparciem rodzin uwikłanych w zjawisko przemocy przez członków Grup Roboczych Zespołu Interdyscyplinarnego działaniami objętych zostało 293 osoby oraz 107 dzieci. 5. Prowadzenie poradnictwa i interwencji w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie, w szczególności poprzez podejmowanie działań edukacyjnych służących wzmocnieniu opiekuńczych i wychowawczych 5

6 kompetencji rodziców w rodzinach zagrożonych przemocą w rodzinie (np. organizowanie szkoleń i warsztatów edukacyjnych): Prowadzenie poradnictwa i interwencji w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie bezpośrednie działania w środowiskach rodzinnych w zakresie podejmowanych czynności służbowych prowadzone przez Zespół Kuratorskiej Służby Sądowej w ramach prowadzonych dozorów. Ogólnopolska akcja Tydzień Pomocy Ofiarom Przestępstw w okresie lutego 2012 roku zapewniono telefoniczne i indywidualne wsparcie w formie porad i konsultacji przez przedstawicieli Prokuratury Rejonowej, Zespołu Kuratorskiej Służby Sądowej, funkcjonariuszy Policji i pracowników Ośrodka Pomocy Społecznej. Poradnia Psychologiczno Pedagogiczna objęła wsparciem 11 rodziców w ramach Szkoły dla rodziców ogólnopolskiego programu wspierania umiejętności wychowawczych rodziców; 2 środowiska rodzinne objęte zostały terapią rodzinną, a 10 osobom, uwikłanym w zjawisko przemocy w rodzinie udzielono specjalistycznego poradnictwa, mającego na celu rozwinięcie prawidłowych postaw wychowawczych. Informowanie uczniów, rodziców o instytucjach, osobach i możliwościach uzyskiwania pomocy w środowisku lokalnym działanie to realizowane było przez wszystkie przedszkola i placówki oświatowe na terenie gminy podczas bieżących spotkań i indywidualnych rozmów z psychologiem, pedagogiem i wychowawcą; informacje przekazywane były również poprzez gazetki szkolne i strony internetowe. Podczas prowadzonych konsultacji, zebrań i poradnictwa psychologiczno pedagogicznego przeprowadzono pogadanki związane z tematyką przeciwdziałania przemocy. Poradnictwo i doradztwo w ramach Punktu Konsultacyjnego, Obywatelskiej Pomocy Prawnej i Poradnictwa Psychologicznego: specjalistyczne poradnictwo prawne realizowane przez Ośrodek Pomocy Społecznej w partnerstwie z Biblioteką Publiczną, świadczone dla mieszkańców gminy Śrem, m. in. uwikłanych w zjawisko przemocy w rodzinie ofiar przemocy, ich sprawców oraz świadków i środowisk sąsiedzkich w 2012 roku udzielono łącznie 846 porad 806 osobom; w ramach Punktu Konsultacyjnego, działającego przy Ośrodku Pomocy Społecznej udzielano poradnictwa prawnego, psychologicznego, pedagogicznego, w zakresie doradztwa 6

7 zawodowego oraz w zakresie uzależnień łącznie z tej formy wsparcia skorzystało 288 osób, którym udzielono 403 porady; poradnictwo psychologiczne, udzielane w Ośrodku Pomocy Społecznej, skierowało dla 52 osób doświadczających przemocy w rodzinie wsparcie w formie 100 porad. Tworzenie i prowadzenie grup wsparcia dla osób doświadczających przemocy w rodzinie w ramach realizacji projektu Aktywność się opłaca powstały 2 grupy wsparcia (samopomocowe), w których uczestniczyło łącznie 30 osób. Opracowanie i realizacja programów profilaktyczno terapeutycznych sprzyjających prawidłowemu funkcjonowaniu rodziny w 2012 roku Ośrodek Pomocy Społecznej zrealizował 2 programy, mające na celu poprawę funkcjonowania rodziny w środowisku: Asystent rodziny ; środowiskowy program wsparcia dziecka i rodziny Eksplozja. 6. Zwiększenie dostępności pomocy terapeutycznej i prawnej dla rodzin dotkniętych przemocą. Konsultacje z podmiotami zajmującymi się pomocą prawną i terapeutyczną; kierowanie rodzin dotkniętych przemocą do odpowiednich instytucji i specjalistów wskazane działanie realizowane było przez wszystkie podmioty zaangażowane w realizację Programu w ciągu roku, zgodnie z występującymi potrzebami. Zwiększenie punktów informacyjnych i punktów konsultacyjnych w zakresie poradnictwa prawnego, doradztwa zawodowego oraz psychologicznego. W 2012 roku uruchomiono 2 nowe instrumenty przeciwdziałania przemocy na terenie gminy Poradnia Internetowa oraz Telefon Zaufania (obecnie czynny całodobowo). Osoby korzystające z omawianego wsparcia, mogą uzyskać bezpłatne poradnictwo świadczone przez prawnika, psychologa i specjalistę pracy socjalnej. Z nowych instrumentów skorzystało 46 osób. Prowadzenie poradnictwa indywidualnego dla ofiar i sprawców przemocy, świadczone przez Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie, świadczone przez specjalistę pracy z rodziną wsparciem objętych zostało 19 osób. Prowadzenie warsztatów wspierających dla rodziców, warsztatów wspierających dla dzieci, zajęć z psychologiem i pedagogiem na terenie szkoły dla dzieci z rodzin zagrożonych przemocą w realizację tego działania w 2012 roku zaangażowały się wszystkie przedszkola i placówki oświatowe. Zorganizowane zostało szereg działań i inicjatyw, m. in.: 7

8 indywidualne konsytuacje i zajęcia oraz pogadanki z pedagogiem i psychologiem; rajd profilaktyczny, podczas którego odbyło się seminarium z pracownikiem MONARU na temat przemocy w rodzinie; warsztaty dla rodziców nawiązujące do korzystania z właściwych i efektywnych metod wychowawczych, eliminujących napięcie i agresję; Jak reagować na agresję warsztaty dla dzieci; Festyn szkolny połączony z kampanią informacyjno edukacyjną Dzień bez przemocy. 7. Prowadzenie edukacji wśród ofiar przemocy w rodzinie w zakresie przysługujących im praw. Stałe poradnictwo podczas dyżurów oraz wykonywanych czynności w środowiskach rodzinnych świadczone przez Zespół Kuratorskiej Służby Sądowej. Działalność edukacyjna prowadzona wśród uczniów oraz rodziców w formie indywidualnych rozmów, pracy wychowawczej, zajęć z pedagogiem, psychologiem, warsztatów, akcji informacyjnopromocyjnych, dystrybucji ulotek prowadzona przez przedszkola i placówki oświatowe na terenie gminy Śrem. Upowszechnianie informacji i opracowanie oraz wdrożenie programów informacyjnych: Kampania informacyjno promocyjna Nie bądź obojętny, realizowana w okresie od stycznia do kwietnia 2012 roku na terenie gminy Śrem. Seminarium Integrowanie działań w obszarze lokalnej polityki społecznej, służące wspieraniu osób zależnych i rodzin niesamodzielnych, zagrożonych bezdomnością i uwikłanych w zjawisko przemocy w rodzinie i krzywdzenia dzieci 20 listopada 2012 roku. Spotkanie informacyjno szkoleniowe 24 kwietnia 2012 roku dla przedstawicieli lokalnych władz i mediów, członków Zespołu Interdyscyplinarnego, Zespołu ds. Wdrażania Gminnego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Gminie Śrem na lata , pracowników Ośrodka Pomocy Społecznej, promujące funkcjonowanie nowych instrumentów przeciwdziałania przemocy w rodzinie Telefonu Zaufania i Poradni Internetowej. W spotkaniu udział wzięły również osoby świadczące poradnictwo telefoniczne i internetowe. Prowadzenie działalności edukacyjno informacyjnej spotkanie przedstawicieli Zespołu Interdyscyplinarnego w Śremie z rodzicami 8

9 uczniów Szkoły Podstawowej w Bodzyniewie, podczas którego przedstawiona została realizacja lokalnej polityki przeciwdziałania przemocy w gminie Śrem oraz formy wsparcia skierowane do osób uwikłanych w zjawisko przemocy w rodzinie. Spotkanie odbyło się w dniu 13 listopada 2012 roku. 8. Tworzenie grup wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie. Grupa samopomocowa dla ofiar przemocy w rodzinie. W ramach realizacji projektu Aktywność się opłaca w 2012 roku przy Ośrodku Pomocy Społecznej funkcjonowały 2 grupy wsparcia (samopomocowe), w których uczestniczyło łącznie 30 osób. Włączenie wolontariuszy i partnerów społecznych w rozwiązywanie problemów rodzin krzywdzonych 80 osób działających w Lokalnym Centrum Wolontariatu przy Fundacji na Rzecz Rewaloryzacji Miasta Śrem zostało włączonych w pracę z rodzinami zagrożonymi występowaniem przemocy i rodzinami doświadczającymi przemocy. 9. Oddziaływanie na sprawców przemocy w rodzinie poprzez motywowanie ich i kierowanie do udziału w programach korekcyjno-edukacyjnych. Systematyczne oddziaływania w tym zakresie podczas prowadzonych dozorów i nadzorów świadczonych przez Zespół Kuratorskiej Służby Sądowej, wejść w środowisko zamieszkania pracowników Ośrodka Pomocy Społecznej oraz funkcjonariuszy Komendy Powiatowej Policji. Monitorowanie sytuacji rodzinnej sprawców przez członków Grup Roboczych. Prowadzenie edukacji sprawców przemocy poprzez poradnictwo. Opracowanie i realizacja programów korekcyjno edukacyjnych dla sprawców przemocy Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w 2012 roku wskazanymi działaniami objęło 9 sprawców przemocy. 10. Podjęcie działań w kierunku utworzenia całodobowego telefonu zaufania w ramach projektu systemowego Aktywność się opłaca, realizowanego przez Ośrodek Pomocy Społecznej, powstał bezpłatny Telefon Zaufania W 2012 roku działanie to było realizowane w ramach współpracy Ośrodka Pomocy Społecznej w Śremie i Przychodni Leczenia Uzależnień i Współuzależnień w Śremie i umożliwiło wykonanie 36 połączeń. W 2013 roku Telefon Zaufania czynny jest całodobowo. Cel operacyjny II. Podniesienie świadomości mieszkańców gminy w zakresie przemocy w rodzinie. W ramach powyższego celu w omawianym okresie zostały zrealizowane działania: 1. Podnoszenie wiedzy społeczności lokalnej na temat przemocy w rodzinie m.in. poprzez organizowanie prelekcji, pogadanek, warsztatów 9

10 profilaktycznych oraz upowszechnianie materiałów edukacyjnoinformacyjnych, w tym o instytucjach udzielających pomocy w sytuacjach doświadczania przemocy w rodzinie. Zorganizowanie Seminarium Integrowanie działań w obszarze lokalnej polityki społecznej, służące wspieraniu osób zależnych i rodzin niesamodzielnych, zagrożonych bezdomnością i uwikłanych w zjawisko przemocy w rodzinie i krzywdzenia dzieci 20 listopada 2012 roku. Zorganizowane Seminarium było elementem systemowego działania lokalnych instytucji samorządowych, organizacji pozarządowych, placówek ochrony zdrowia i sołectw, grup nieformalnych, lokalnych liderów oraz ekspertów zapewniającym specjalistyczne wsparcie i ochronę mieszkańcom gminy Śrem, służące wypracowaniu rekomendacji do aktywnego współdziałania lokalnych partnerów. Wskazano na kluczowe znaczenie partnerstwa lokalnego w zapewnieniu pomocy i ochrony osób niesamodzielnych oraz skuteczność działań informacyjno wspierających skierowanych do mieszkańców gminy Śrem. Zorganizowanie Spotkanie informacyjno szkoleniowe 24 kwietnia 2012 roku dla przedstawicieli lokalnych władz i mediów, członków Zespołu Interdyscyplinarnego, Zespołu ds. Wdrażania Gminnego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Gminie Śrem na lata , pracowników Ośrodka Pomocy Społecznej, promujące funkcjonowanie nowych instrumentów przeciwdziałania przemocy w rodzinie Telefonu Zaufania i Poradni Internetowej. W spotkaniu udział wzięły również osoby świadczące poradnictwo telefoniczne i internetowe. Prowadzenie i współuczestniczenie w lokalnych kampaniach społecznych, informacyjnych oraz współudział w kampaniach o zasięgu powiatowym, wojewódzkim, krajowym: Kampania informacyjno promocyjna Nie bądź obojętny, realizowana w okresie od stycznia do kwietnia 2012 roku na terenie gminy Śrem, w którą włączyły się podmioty zaangażowane w realizację działań Programu, a skierowana do mieszkańców lokalnego środowiska celem uświadomienia występowania zjawiska przemocy w lokalnych środowiskach sąsiedzkich, uwrażliwienie na problem stosowania przemocy, uświadomienie negatywnych konsekwencji przemocy. Kampania prowadzona była w formie akcji bilbordowej, plakatów, ogłoszeń prasowych i ulotek. Zespół Interdyscyplinarny w Śremie włączył się w Kampanię Informacyjną Wielkopolska Kampania Informacyjna na rzecz 10

11 Przeciwdziałania Przemocy, promującą działalność portalu i podjął współpracę poprzez wymianę informacji o wsparciu realizowanym w gminie Śrem na rzecz osób uwikłanych w zjawisko przemocy poprzez portal Kampania społeczna Szkoła bez przemocy udział gminnych placówek oświatowych. Kontynuacja zajęć, warsztatów dla dzieci i młodzieży, rodziców prowadzonych w placówkach oświatowych: Seminarium Jak szkoła/przedszkole może pomóc dzieciom, których rodzice się rozstają organizator Poradnia psychologiczno pedagogiczna; udział wzięły 62 osoby. Spotkanie szkoleniowe Dobry i zły dotyk. Prowadzenie działalności edukacyjno informacyjnej spotkanie przedstawicieli Zespołu Interdyscyplinarnego w Śremie z rodzicami uczniów Szkoły Podstawowej w Bodzyniewie, podczas którego przedstawiona została realizacja lokalnej polityki przeciwdziałania przemocy w gminie Śrem oraz formy wsparcia skierowane do osób uwikłanych w zjawisko przemocy w rodzinie. Pogadanki dla uczniów pod hasłem Dzieciństwo bez przemocy, przy wykorzystaniu materiałów Fundacji Dzieci Niczyje. Spotkania profilaktyczne dla dzieci w ramach programu Stop przemocy w szkole. Przeprowadzenie zajęć dla dzieci i młodzieży w zakresie profilaktyki zachowań agresywnych, cyberprzemocy. Mini warsztat dla rodziców Moje problemy z dzieckiem. Warsztaty szkolne dla dzieci Agresji i przemocy mówię nie, Każdy konflikt można rozwiązać. Systematyczne zamieszczanie informacji na stronach internetowych i w lokalnej prasie. Opracowanie i rozpowszechnianie w ogólnodostępnych miejscach publicznych ulotek i plakatów na temat zjawiska przemocy kolportaż ulotek i plakatów kampanii Nie bądź obojętny. 2. Prowadzenie wśród dzieci i młodzieży profilaktyki agresji i przemocy, m.in. poprzez organizowanie zajęć w ramach szkolnego programu profilaktyki: Zajęcia warsztatowe dla dzieci zorganizowane przez Poradnię Psychologiczno Pedagogiczną w 2012 roku obyło się 26 spotkań. Zajęcia warsztatowe dla uczniów Przemoc i jej aspekty, zorganizowane przez Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie. Zajęcia profilaktyczno psychoedukacyjne dla dzieci i młodzieży 11

12 zorganizowane przez Przychodnię Leczenia Uzależnień i Współuzależnień: Dobre życie, to życie bez uzależnień ; Jak nie stracić tego, co jest dla mnie ważne ; Moja złość ; Humorki. Prowadzenie działalności edukacyjnej dla dzieci i młodzieży w ramach świetlic socjoterapeutycznych, prowadzonych przez Przychodnię Leczenia Uzależnień i Współuzależńień oraz Fundację na Rzecz Rewaloryzacji Miasta Śrem. 3. Organizowanie dla nauczycieli i pedagogów szkoleń i warsztatów dotyczących przemocy w środowisku szkolnym i rodzinnym: Szkoleniowe Rady Pedagogiczne szkolenia dla nauczycieli dotyczące szeroko rozumianego zjawiska przemocy w rodzinie (rozpoznawanie symptomów, praca z ofiarą, interwencje, zgłaszanie zjawiska innym instytucjom, procedury Niebieskiej karty, monitorowanie sytuacji, itp.) Warsztaty dla nauczyciel Pomoc ofiarom agresji i przemocy. Działania interwencyjne w szkole. Poszerzenie wiedzy z zakresu przeciwdziałania przemocy seksualnej wobec dzieci. Cel operacyjny III. Zacieśnienie współpracy pomiędzy podmiotami działającymi na rzecz przeciwdziałania przemocy w rodzinie. W ramach powyższego celu w omawianym okresie zostały zrealizowane działania: 1. Monitorowanie przemocy w rodzinie w gminie; włączanie w tę działalność społeczności lokalnej. Koordynacja działań instytucji, służb zajmujących się problemem przemocy działanie Zespołu Interdyscyplinarnego (4 spotkania w 2012 roku) oraz Zespołu do spraw Wdrażania Gminnego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Gminie Śrem na lata (4 spotkania w 2012 roku). Stosowanie procedury Niebieskiej Karty jako elementu systemu przeciwdziałania przemocy w rodzinie w środowisku lokalnym. Wypracowanie standardów udzielanej pomocy ofiarom, świadkom i sprawcom przemocy do Przewodniczącej Zespołu Interdyscyplinarnego skierowane zostały 72 formularze Niebieskiej 12

13 karty. W ramach realizacji procedury Niebieskiej karty odbyło się 347 spotkań członków Grup Roboczych Zespołu Interdyscyplinarnego. Podejmowana jest współpraca szkół i przedszkoli z instytucjami poprzez kierowanie rodziców oraz dzieci doświadczających przemocy do odpowiednich instytucji pomocowych. 2. Kontynuowanie przez pracowników socjalnych i przedstawicieli policji i kuratorów sądowych wizyt w rodzinach zagrożonych i dotkniętych przemocą. Monitoring środowisk w zakresie podejmowanych czynności służbowych i zawodowych. 3. Podejmowanie współpracy z organizacjami pozarządowymi działającymi na rzecz osób dotkniętych przemocą w rodzinie: Współpraca z organizacjami pozarządowymi działającymi na rzecz osób dotkniętych przemocą w rodzinie z terenu gminy w zakresie udzielania różnych form pomocy (dożywianie, pomoc rzeczowa, poradnictwo, akcje charytatywne, zajęcia pozalekcyjne, organizacja różnych form spędzania czasu wolnego). 4. Zintegrowanie działań w ramach przeciwdziałania przemocy w rodzinie w gminie poprzez wypracowanie procedur aktywnej i stałej współpracy placówek oświatowych, jednostek pomocy społecznej i służby zdrowia, gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych, policji, sądu rejonowego i kuratorów sądowych, organizacji pozarządowych i Kościoła Udział przedstawicieli podmiotów działających w obszarze przeciwdziałania przemocy w rodzinie w pracach Zespołu Interdyscyplinarnego, Grup Roboczych oraz Zespołu do spraw Wdrażania Gminnego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Gminie Śrem na lata Działania prowadzone w ramach poszczególnych celów operacyjnych realizowane były przez podmioty zaangażowane we wdrożenie Programu z własnych środków finansowych. Ośrodek Pomocy Społecznej w Śremie, jako podmiot odpowiedzialny za koordynację działań wyznaczonych w Programie, przeznaczył na realizację poszczególnych działań w 2012 roku środki finansowane w łącznej wysokości ,68 zł, z czego: ,28 zł to środki pochodzące z budżetu Gminy, ,40 zł to środki pochodzące z Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 13

14 Wnioski i rekomendacje Analiza przedstawionych działań oraz wartości wskaźników pozwalają zauważyć, iż na terenie gminy Śrem system wsparcia i realizacji lokalnej polityki przeciwdziałania przemocy w rodzinie jest realizowany w sposób odpowiedni do lokalnych potrzeb. Zauważa się znaczącą liczbę osób i rodzin, które zostały objęte działaniami w ramach realizacji celów Programu. Dotychczasowy katalog usług i form wsparcia dla osób i rodzin uwikłanych w zjawisko przemocy uległ przeobrażeniom i dostosowany został do potrzeb osób wymagających wsparcia. W omawianym okresie, wdrażany Program oraz prowadzone działania spowodowały pozytywne zmiany w świadomości środowiska lokalnego, które zmierzały w kierunku środowiska bardziej odpowiedzialnego i zorientowanego. Społeczność lokalna reprezentowała aktywna postawę w zakresie przemocy w rodzinie i podejmowania sąsiedzkich działań pomocowych, a także uczestniczenia w oferowanych warsztatach, konsultacjach i spotkaniach z zakresu przeciwdziałania przemocy. Dynamiczność wskaźników wskazuje, że lokalna społeczność została zdiagnozowana i rozpoznano jej potrzeby w sposób prawidłowy oraz że właściwie wykorzystywano zasoby instytucjonalne, a wprowadzane innowacyjne narzędzia stanowią nie tylko mechanizm informacyjnokonsultacyjny, lecz także kształtują kierunki rozwoju lokalnej polityki przeciwdziałania przemocy w rodzinie oraz system wsparcia na rzecz osób uwikłanych w zjawisko przemocy. Wskazują na wysoki poziom oddziaływania na środowiska osób uwikłanych w zjawisko przemocy. Niniejsze wnioskowanie potwierdza właściwy poziom wdrożenia Programu oraz zgodność realizacji celów i ich rezultatów z przyjętymi założeniami Programu. Fakt, że nie odnotowano problemów przy realizacji działań gwarantuje właściwy kierunek realizacji celów Programu w 2013 roku oraz sprawność i skuteczność działań podejmowanych przez poszczególne podmioty, ich jednostki podległe i partnerów. Zaangażowanie instytucji i organizacji przyczynią się do podnoszenia jakości oferowanych lokalnie usług związanych z niesieniem pomocy osobom i rodzinom uwikłanym w przemoc. W harmonogramie działań na 2013 rok niezbędnym wydaje: kontynuowanie działań w partnerstwie lokalnym i realizację zintegrowanego systemu współpracy organizacji pozarządowych, podmiotów prywatnych, samorządu i instytucji oraz włączanie w system wzajemnych relacji osób i środowisk zagrożonych przemocą; inspirowanie oraz wdrażanie nowych przedsięwzięć w celu dalszej edukacji i profilaktyki w zakresie przemocy w rodzinie, a także 14

15 współuczestniczenie i przygotowanie przedstawicieli wszystkich instytucji do szybkiego i skutecznego reagowania w sytuacjach przemocy; dalsze wspieranie i wspomaganie funkcjonowania rodzin z grup zagrożonych wykluczeniem społecznym poprzez dalszy rozwój systemu wsparcia rodziny i profilaktykę oraz usługi wysokospecjalistyczne; wspieranie lokalnych działań w zakresie opracowywania i realizacji nowych programów przeciwdziałania przemocy w rodzinie i programów profilaktycznych, wykorzystujących i rozwijających lokalne zasoby. 15