Instalowanie i konfigurowanie Windows XP

Transkrypt

1 Rozdzia³ 2 Problemy zwi¹zane z brakiem zgodnoœci 21 Przygotowanie do instalacji Windows XP 23 Instalowanie Windows XP 24 Nowa funkcja! Aktywacja Windows XP 34 Opcje automatycznej instalacji 36 Nowa funkcja! Transfer plików i ustawieñ 45 Uaktualnienia systemu 56 Opcje u³atwieñ dostêpu 57 Dodawanie i usuwanie sk³adników Windows 59 Konfiguracja opcji Przywracanie systemu 62 Opcje uruchamiania komputera 66 Instalowanie i konfigurowanie Windows XP Czêœæ I: Konfiguracja, uruchamianie i usprawnianie systemu Rozdzia³ 2: Instalowanie i konfigurowanie Windows XP Niektórzy u ytkownicy Windows nigdy nie musz¹ zajmowaæ siê programem instalacyjnym tego systemu. Je eli kupi³eœ nowy komputer z zainstalowanym ju systemem Microsoft Windows XP, bêdziesz móg³ go u ywaæ niemal e w nieskoñczonoœæ. Jednak dla hobbystów i osób lubi¹cych eksperymentowaæ znajomoœæ programu instalacyjnego Windows XP jest nieodzowna. Umiejêtnoœæ aktualizacji systemu lub zainstalowania systemu na czysto mo e okazaæ siê niezbêdna do tego, aby twój komputer dzia³a³ sprawnie. Jeœli musisz szybko zainstalowaæ system na wielu komputerach, powinieneœ poznaæ sposoby wdra ania systemu (niezbêdne narzêdzia do rozmieszczania systemu znajduj¹ siê na p³ycie instalacyjnej Windows XP), które pozwalaj¹ oszczêdziæ czas. W tym rozdziale postaramy siê wyjaœniæ wszelkie zawi³oœci programu instalacyjnego Windows, poka emy dzia³anie kreatora Transferuj pliki i ustawienia oraz opiszemy sposób konfiguracji komputera, w którym zainstalowano kilka wersji Windows. Problemy zwi¹zane z brakiem zgodnoœci Wiele programów napisanych dla systemów operacyjnych Windows 95, Windows 98 lub Windows Me nie dzia³a prawid³owo w Windows XP. Podobna sytuacja jest z niektórymi urz¹dzeniami, które korzystaj¹ z programów obs³ugi niezgodnych z Windows XP. Najgorzej, jeœli problemy te wyst¹pi¹ tu po zakoñczeniu instalacji pro-

2 22 Czêœæ I: Konfiguracja, uruchamianie i usprawnianie systemu gramu, gdy u ytkownik spróbuje u yæ ulubionego programu lub urz¹dzenia. Aby oszczêdziæ sobie k³opotów, przed aktualizacj¹ poprzedniej wersji Windows do Windows XP warto sprawdziæ zgodnoœæ systemu. Modu³ Doradca uaktualnienia mo na uruchomiæ z menu p³yty instalacyjnej Windows XP wybierz SprawdŸ zgodnoœæ systemu, a nastêpnie SprawdŸ mój system automatycznie. Je eli menu startowe p³yty nie pojawi siê po w³o eniu jej do napêdu CD-ROM, wpisz w wierszu polecenia d:\i386\winnt32 checkupgradeonly (zastêpuj¹c d liter¹ napêdu CD-ROM). Po uruchomieniu programu instalacyjnego Windows XP w komputerze z zainstalowanym systemem Windows 98 lub Windows Me nale y wprowadziæ klucz produktu. Program instalacyjny wykona dynamiczn¹ aktualizacjê, a nastêpnie uruchomi nieco inn¹ wersjê programu Doradca uaktualnienia, który umo liwia sprawdzenie tylko urz¹dzeñ lub te wszystkich zainstalowanych programów. Przy pe³nym sprawdzeniu systemu Doradca uaktualnienia wyœwietli raport o uaktualnieniu identyczny z tym, który zosta³by utworzony w przypadku rêcznego uruchomienia programu. Je- eli program wykryje powa n¹ niezgodnoœæ systemu, mo na (i nale y) przerwaæ instalacjê. Jeœli problemy s¹ niewielkie, mo na spróbowaæ zainstalowaæ system. WSKAZÓWKA U ywaj funkcji aktualizacji dynamicznej Je eli dokonujesz aktualizacji wczeœniejszej wersji Windows, program instalacyjny proponuje uruchomienie aktualizacji dynamicznej. Je eli masz po³¹czenie z Internetem, koniecznie skorzystaj z tej mo liwoœci. Aktualizacja dynamiczna mo e zawieraæ wa ne aktualizacje systemu, aktualne programy obs³ugi sprzêtu odnalezionego w komputerze u ytkownika oraz aktualizacje zainstalowanych programów. Uwzglêdnienie tych aktualizacji w procesie instalacji systemu pozwoli oszczêdziæ czasu i k³opotów. Jeœli zaktualizujesz system ju w trakcie instalacji, nie bêdziesz musia³ instalowaæ uaktualnieñ natychmiast po pierwszym uruchomieniu Windows XP. Raport koñcowy zawiera listê problemów, które mo esz napotkaæ podczas aktualizacji systemu, zwi¹zanych zarówno z niezgodnym sprzêtem, jak i programami. W przypadku niektórych programów zalecane mo e byæ pobranie aktualizacji. Podczas aktualizacji systemu Windows 98 lub Windows Me u ytkownik mo e zostaæ poproszony o odinstalowanie jakiegoœ programu i zainstalowanie go ponownie po aktualizacji do Windows XP. Na rysunku 2-1 przedstawiono przyk³ad Raportu o uaktualnieniu. Uwa nie przeczytaj ca³y raport i odszukaj istotne ostrze enia o niezgodnoœci. Kilka ogólnych zasad powinno jednak mieæ zastosowanie w wiêkszoœci przypadków: programy zgodne z Windows 2000 powinny dzia³aæ bez problemów tak e w Windows XP. Programy napisane dla Windows 98 lub Windows Me mog¹ powodowaæ wiêcej problemów, zw³aszcza jeœli u ywaj¹ wirtualnych sterowników urz¹dzeñ (VxDs). Ponadto, niektóre programy instalowane s¹ inaczej w Windows 98 i Windows Me a inaczej w Windows 2000 i Windows XP na przyk³ad u ywaj¹ ró nych plików programów lub zapisuj¹ ustawienia w ró nych miejscach rejestru. Raport Doradcy uaktualnienia powinien poinformowaæ ciê o wszystkich takich programach. Jeœli dostêpne s¹ dla nich aktualizacje, Windows automatycznie pobierze je w trakcie Aktualizacji dynamicznej.

3 Rozdzia³ 2: Instalowanie i konfigurowanie Windows XP 23 Rysunek 2-1. Uwa ne przeczytaj raport aktualizacji, zanim zainstalujesz system Windows XP. Czasem mo e zaistnieæ koniecznoœæ odinstalowania programów lub poszukania nowych sterowników. Podczas aktualizacji systemu nale y zwróciæ szczególn¹ uwagê na programy narzêdziowe dzia³aj¹ce na poziomie systemu. Je eli u ywasz programu do dzielenia dysku na partycje, programu antywirusowego, zapory internetowej lub innego narzêdzia systemowego, który zosta³ utworzony z myœl¹ o którejœ z poprzednich wersji Windows, mo esz od razu za³o yæ, e nie bêdzie on dzia³a³ w³aœciwie w Windows XP. W takiej sytuacji, zanim bêdziesz móg³ zainstalowaæ nowy system operacyjny, musisz poszukaæ nowszej wersji programu, która uzyska³a certyfikat zgodnoœci z Windows XP. DLA EKSPERTÓW Doradca aktualizacji jest doskona³ym narzêdziem, ale nie jest w stanie wykryæ wszystkich niezgodnoœci. Niestety, je eli zainstalowa³eœ wa ny dla ciebie program lub urz¹dzenie sprzêtowe, nie mo esz z góry za³o yæ, e nie bêdzie sprawia³o ci problemów, nawet jeœli Doradca aktualizacji nie zg³osi adnych zastrze- eñ. Najbardziej miarodajnym Ÿród³em informacji jest regularnie aktualizowana lista zgodnych urz¹dzeñ opracowana przez firmê Microsoft ( która zawiera tak e ³¹cza do dodatkowych informacji oraz odpowiednich sterowników. Natomiast jeœli chodzi o oprogramowanie, najlepszym rozwi¹zaniem jest sprawdzenie na witrynie producenta, czy dany program jest w pe³ni zgodny z Windows XP. Przygotowanie do instalacji Windows XP Zanim przyst¹pisz do instalacji Windows XP, przejrzyj poni sz¹ listê: Upewnij siê, e komputer spe³nia wymagania systemowe Oficjalna specyfikacja Microsoft okreœla, i niezbêdnym minimum jest procesor 223 MHz z rodziny Pentium/Celeron lub AMD K6/Athlon/Duron (lub zgodny); 64 MB RAM, 1,5 GB wolnego miejsca na dysku twardym oraz karta graficzna potrafi¹ca wyœwietliæ obraz w rozdzielczoœci Super VGA (800x600). Zalecana konfiguracja to procesor przynajmniej 300 MHz i 128 MB pamiêci RAM. Niezbêdna jest tak e mysz lub inne urz¹dzenie wskazuj¹ce, klawiatura oraz napêd CD-ROM lub DVD.

4 24 Czêœæ I: Konfiguracja, uruchamianie i usprawnianie systemu WSKAZÓWKA Nie oszczêdzaj na pamiêci RAM Okreœlenie zadowalaj¹cej wydajnoœci jest spraw¹ osobistych upodobañ. Czêstotliwoœæ, z jak¹ pracuje procesor jest chyba najmniej istotnym czynnikiem wp³ywaj¹cym na komfort pracy w Windows XP. Szybki dysk twardy i odpowiednia iloœæ pamiêci maj¹ znacznie wiêksze znaczenie i to one decyduj¹ o tym, czy system bêdzie w stanie sprawnie radziæ sobie z wieloma programami i u ytkownikami. Je eli zamierzasz u ywaæ programów, które wykorzystuj¹ wiele pamiêci systemowej, takich jak Microsoft Outlook, Adobe PhotoShop czy Macromedia Shockwave, rozs¹dnym minimum wydaje siê byæ 256 MB pamiêci RAM. A jeœli chcesz wykorzystaæ mo liwoœæ szybkiego prze³¹czania siê miêdzy wieloma zalogowanymi równoczeœnie u ytkownikami, bêdziesz potrzebowa³ jeszcze wiêcej RAM-u powiedzmy 64 MB dla ka dego dodatkowego u ytkownika. Zapisz informacje o sieci Je eli musisz podaæ statyczny adres IP i maski podsieci, nie zapomnij o wczeœniejszym zapisaniu tych informacji. Musisz tak e znaæ nazwê grupy roboczej lub domeny. Je eli planujesz skonfigurowanie sieci po zakoñczeniu instalacji systemu, upewnij siê, e komputery s¹ ze sob¹ fizycznie po³¹czone i ca³y sprzêt dzia³a poprawnie. SprawdŸ zgodnoœæ sprzêtow¹ i programow¹ Jeœli potrzebne ci s¹ aktualne programy obs³ugi urz¹dzeñ lub aktualizacje programów, pobierz je jeszcze przed uruchomieniem programu instalacyjnego Windows XP i skopiuj na p³ytê CD-RW lub na dyskietki. Wykonaj kopiê zapasow¹ wa nych plików i ustawieñ systemowych Planuj¹c aktualizacjê systemu, nie zapominaj o prawie Murphy'ego. U yj dobrego programu do wykonywania kopii zapasowych lub skorzystaj z Kreatora transferu plików i ustawieñ (opisanego szczegó³owo w podrozdziale Transfer plików i ustawieñ na stronie 45), aby wykonaæ kopiê najwa niejszych danych. Wy³¹cz program antywirusowy i inne narzêdzia systemowe Raport aktualizacji powinien zawieraæ spis wszystkich narzêdzi, które mog¹ zak³óciæ dzia³anie programu instalacyjnego. Dla pewnoœci warto wiêc wy³¹czyæ wszystkie narzêdzia systemowe. Instalowanie Windows XP Przed przyst¹pieniem do instalacji Windows XP nale y najpierw dokonaæ wyboru spoœród trzech typów instalacji, z których ka da ma swoje zalety i wady: Czysta instalacja. Jak sugeruje sama nazwa, w wyniku tej instalacji powstanie zupe³nie nowa kopia systemu Windows XP, która ca³kowicie zast¹pi starsze wersje Windows znajduj¹ce siê na wybranej partycji i usunie wszystkie pozosta³e pliki, które mog¹ siê tam znajdowaæ. Chocia istnieje mo liwoœæ zainicjowania instalacji tego typu przez uruchomienie programu instalacyjnego w poprzedniej wersji systemu operacyjnego, to jednak najprostszym rozwi¹zaniem jest uruchomienie systemu bezpoœrednio z p³yty CD-ROM. W obu przypadkach mo liwe jest u ycie istniej¹cej partycji lub utworzenie nowych partycji i sformatowanie ich. Aktualizacja z poprzedniej wersji Windows. Mo liwa jest tak e aktualizacja systemu Windows 98, Windows 98 Second Edition lub Windows Millennium Editon do wersji Windows XP Home Edition. W przypadku Windows XP Professional, oprócz wymienionych powy ej wersji systemu Windows, mo na tak e dokonaæ

5 Rozdzia³ 2: Instalowanie i konfigurowanie Windows XP 25 aktualizacji Windows NT Workstation 4 (Service Pack 6) lub Windows 2000 Professional (z lub bez aktualizacji). Niemo liwa jest natomiast aktualizacja z systemów Windows 3.1 lub Windows 95 w tym przypadku konieczne jest wykonanie czystej instalacji. Podczas aktualizacji program instalacyjny zachowuje wiêkszoœæ ustawieñ u ytkowników i zainstalowanych programów, próbuj¹c jedynie zaktualizowaæ je, a tak e sterowniki urz¹dzeñ do wersji zgodnych z Windows XP. Instalacja kilku systemów w jednym komputerze (równolegle). Opcja ta (odmiana czystej instalacji) umo liwia zachowanie istniej¹cych kopii Windows. Po zainstalowaniu nowego systemu operacyjnego, przy ponownym uruchomieniu komputera u ytkownik ma mo liwoœæ wyboru systemu, który zostanie za³adowany. Now¹ wersjê systemu operacyjnego nale y zainstalowaæ na oddzielnej partycji; umieszczenie kilku wersji Windows na jednej partycji to najprostsza recepta na katastrofê. Wybór miêdzy czyst¹ instalacj¹ systemu a aktualizacj¹ dotychczasowego wcale nie jest taki prosty. Nawet w komputerach, które spe³niaj¹ wszystkie wymagania do aktualizacji, czysta instalacja systemu daje pewnoœæ, e usuniête zostan¹ wszelkie œlady poprzedniej wersji Windows, która mo e zawieraæ b³êdy spowodowane instalacj¹ i usuwaniem programów, pobieraniem sk³adników sieci Web czy zmian¹ ustawieñ komputera. Utworzenie w komputerze nowego rejestru i solidnej podstawy w postaci najnowszych plików systemowych Windows daje pewnoœæ, e komputer bêdzie dzia³a³ z pe³n¹ wydajnoœci¹. Jednak z drugiej strony, aktualizacja jest czasem jedynym sposobem na zapewnienie w³aœciwego dzia³ania okreœlonego programu lub urz¹dzenia. Autorzy tej ksi¹ ki mieli ju do czynienia ze sterownikami, które doskonale dzia³a³y w Windows 2000, ale nie mo na ich by³o zmusiæ do dzia³ania w czystej instalacji Windows XP. Jednak te same programy i sterowniki w wielu przypadkach dzia³a³y bez zarzutu, jeœli dokonano jedynie aktualizacji systemu do Windows XP. Je eli ty równie natkniesz siê na takie problemy, bêdziesz musia³ dokonaæ najpierw czystej instalacji Windows 2000, a nastêpne zainstalowaæ wszystkie potrzebne programy i sterowniki. Dopiero gdy upewnisz siê, e wszystko dzia³a w³aœciwie, bêdziesz móg³ dokonaæ aktualizacji systemu do Windows XP. ROZWI ZYWANIE PROBLEMÓW Podczas instalacji niektóre urz¹dzenia nie dzia³aj¹ w³aœciwie. SprawdŸ BIOS swojego komputera. Przestarza³y BIOS mo e spowodowaæ problemy zwi¹zane z tworzeniem partycji, zarz¹dzaniem energi¹, konfiguracj¹ urz¹dzeñ oraz innymi istotnymi funkcjami. Nowe wersje BIOS-u dostêpne s¹ na witrynach producentów komputerów lub p³yt g³ównych. Identyfikacja BIOS-u i odnalezienie aktualizacji nie zawsze jest proste. Jeœli masz jakiekolwiek problemy, mo esz przejrzeæ informacje zawarte na dwóch niezale nych witrynach: SysOpt.com ( oraz Wim's BIOS ( Po upewnieniu siê, e komputer ma aktualn¹ wersjê BIOS-u, wejdÿ do ustawieñ i zaznacz opcjê non-plug and Play operating system. Rada ta mo e wydawaæ ci siê bezsensowna przecie Windows XP w pe³ni obs³uguje standard Plug and Play. Jednak to ustawienie BIOS-u by³o przeznaczone dla wczeœniejszych wersji Windows i w³¹czenie go mo e uniemo liwiæ programowi instalacyjnemu Windows XP dostêp do niektórych urz¹dzeñ.

6 26 Czêœæ I: Konfiguracja, uruchamianie i usprawnianie systemu W wiêkszoœci opcje programu instalacyjnego Windows XP s¹ oczywiste i nie wymagaj¹ dodatkowych objaœnieñ. Czysta instalacja sk³ada siê z czterech etapów: Kopiowania plików. Windows XP kopiuje pliki instalacyjne na partycjê; pliki te zostan¹ u yte po ponownym uruchomieniu komputera. Je eli system uruchamiany jest z p³yty instalacyjnej, program instalacyjny pomija ten krok i ³aduje pliki bezpoœrednio z CD-ROM-u. Instalacja w trybie tekstowym. Podczas czystej instalacji na tym etapie u ytkownik ma mo liwoœæ wyboru (jeœli to konieczne, tak e utworzenia i sformatowania) partycji, na której zainstalowany zostanie system operacyjny Windows XP. Instalacja w trybie graficznym. Na tym etapie czystej instalacji systemu u ytkownik musi wybraæ ustawienia regionalne (np. jêzyk lub strefê czasow¹) oraz wprowadziæ takie informacje, jak klucz produktu, nazwê komputera i has³o administratora. Zapraszamy do Windows. To ostatni etap instalacji systemu. U ytkownik mo e teraz utworzyæ konta innych u ytkowników oraz dokonaæ aktywacji Windows XP. Producenci komputerów czasem wprowadzaj¹ zmiany do tej czêœci instalacji, umieszczaj¹c w³asne symbole graficzne, ekrany rejestracyjne, dodatkowe opcje lub funkcje. W poprzednich wersjach Windows etap ten potocznie nazywany by³ Prosto z pude³ka, gdy by³a to pierwsza rzecz, z jak¹ mieli do czynienia nabywcy nowych komputerów z zainstalowanym systemem operacyjnym. UWAGA Wszystkie pliki u ywane na tym etapie instalacji znajduj¹ siê w podfolderze Oobe folderu System32. Jeœli na przyk³ad podoba³a ci siê muzyka odtwarzana podczas instalacji, mo esz do³¹czyæ j¹ do listy ulubionych utworów. Otwórz folder %SystemRoot%\System32\Oobe\Images, kliknij prawym przyciskiem myszy plik Title.wma i wybierz z menu skrótów polecenie Dodaj do listy odtwarzania. Czysta instalacja Windows XP Najprostszym sposobem zainstalowania Windows XP jest umieszczenie go na nowo utworzonej partycji nie zawieraj¹cej adnej wersji systemu Windows (lub te na partycji, z której usuniêto poprzednie wersje systemu). Najbezpieczniejszym rozwi¹zaniem jest uruchomienie komputera z p³yty instalacyjnej Windows XP. Umieœæ p³ytê instalacyjn¹ w napêdzie CD-ROM i ponownie uruchom komputer. Obserwuj ekran zazwyczaj nale y nacisn¹æ jakiœ klawisz, aby komputer za³adowa³ system z p³yty CD. Po uruchomieniu programu instalacyjnego nale y postêpowaæ zgodnie z poni szymi wskazówkami. UWAGA Aby komputer móg³ za³adowaæ system operacyjny z p³yty CD, nale y okreœliæ odpowiedni¹ kolejnoœæ ³adowania systemu w BIOS-ie komputera. Pierwszym urz¹dzeniem powinien byæ CD-ROM, po nim, w wybranej kolejnoœci, dysk twardy, stacja dyskietek i inne urz¹dzenia. Opcje wyboru kolejnoœci ³adowania s¹ nieco inne w ka dym komputerze, podobnie jak sam sposób wchodzenia do opcji BIOS-u. Podczas uruchamiania komputera nale y uwa nie obserwowaæ ekran i znaleÿæ informacjê, która podaje, jaki klawisz nale y nacisn¹æ. W BIOS-ie nale y odszukaæ zak³adkê Boot, na której mo na okreœliæ kolejnoœæ urz¹dzeñ, z których mo liwe jest ³adowanie systemu. Je eli nie mo esz znaleÿæ takiej zak³adki, poszukaj najpierw zak³adki o nazwie Advanced CMOS Settings lub podobnej. Wiêkszoœæ komputerów spe³niaj¹cych minimalne wymagania systemu operacyjnego Windows XP ma mo liwoœæ ³adowania systemu z napêdu CD-ROM. Jednak czasem,

7 Rozdzia³ 2: Instalowanie i konfigurowanie Windows XP 27 chocia nale y podkreœliæ, e stosunkowo rzadko, opcja ta jest niedostêpna. Najczêœciej dzieje siê tak w sytuacji, gdy CD-ROM pod³¹czony jest do karty SCSI, która nie pozwala na ³adowanie z p³yty CD, lub te jeœli chcesz zainstalowaæ system Windows XP na notebooku, który nie ma zintegrowanego napêdu CD-ROM. Spróbuj obejœæ ten problem w jeden z nastêpuj¹cych sposobów: Uruchom komputer za pomoc¹ awaryjnej dyskietki startowej Windows 98/Me. Na tej dyskietce znajduje siê podstawowy sterownik stacji CD-ROM umo liwiaj¹cy dostêp do wiêkszoœci napêdów IDE oraz SCSI. Z wiersza poleceñ MS-DOS uruchom narzêdzie SmartDrive (Smartdrv.exe) i uruchom program instalacyjny Windows, wpisuj¹c polecenie Winnt.exe. (Poniewa program ten uruchamiany jest w œrodowisku MS-DOS, nie mo esz u yæ 32-bitowej wersji programu instalacyjnego, Winnt32.exe). WSKAZÓWKA Nie zapomnij o SmartDrive Narzêdzie SmartDrive jest bardzo pomocne, jeœli musisz skopiowaæ pliki z p³yty CD-ROM na dysk twardy w œrodowisku MS-DOS. Bez tego narzêdzia kopiowanie plików instalacyjnych mo e trwaæ godzinami; dziêki SmartDrive powinno to zaj¹æ znacznie mniej czasu. Poszukaj pliku Smartdrv.exe na dyskietce awaryjnej. Jeœli go tam nie znajdziesz, skopiuj plik na dyskietkê z folderu \Windows\Command dowolnej wersji Windows 95/98/Me. Je eli masz dostêp do zawartoœci p³yty instalacyjnej Windows XP z poprzedniej wersji Windows, na twardym dysku twojego komputera znajduje siê partycja FAT32, inna ni ta, na której zamierzasz zainstalowaæ Windows XP, to mo esz skopiowaæ folder i386 z p³yty instalacyjnej na tê partycjê. (Jeœli dostêpna jest tylko jedna partycja, to wykonanie czystej instalacji t¹ metod¹ nie bêdzie mo liwe usuniêcie plików z tej partycji spowoduje tak e usuniêcie plików instalacyjnych. Natomiast jeœli druga partycja sformatowana jest w systemie plików NTFS, nie bêdziesz móg³ uzyskaæ do niej dostêpu z dyskietki rozruchowej Windows 98/Me). Uruchom ponownie komputer, u ywaj¹c dyskietki awaryjnej Windows 98/Me, i z wiersza polecenia uruchom program instalacyjny, wpisuj¹c polecenie Winnt. UWAGA W jakim folderze program instalacyjny umieszcza pliki systemowe Windows XP? W przypadku czystej instalacji program instalacyjny na wybranej partycji tworzy g³ówny folder o nazwie Windows i tam te kopiuje pliki systemowe. Natomiast przy aktualizacji program instalacyjny u ywa bie ¹cej œcie ki dla %WinDir% dla Windows 98 lub Windows Me jest to zazwyczaj C:\Windows; w przypadku Windows NT 4 i Windows 2000 folder ten mo e znajdowaæ siê na innej partycji, ale jest to zazwyczaj folder \Winnt. Przy czystej instalacji Windows mo na zmieniæ nazwê folderu systemowego, ale zaleca siê pozostanie przy nazwie domyœlnej. Bez wzglêdu na wybrany sposób rozpoczêcia czystej instalacji Windows, nastêpnym etapem (oczywiœcie po ponownym uruchomieniu komputera) bêdzie instalacja tekstowa. Je eli w komputerze znajduje siê ju wersja Windows, program instalacyjny zaproponuje naprawienie jej. Naciœnij klawisz [Esc], aby pomin¹æ ten krok. Teraz zostanie wyœwietlony ekran Windows XP Professional Setup. Masz teraz nastêpuj¹ce mo liwoœci: Mo esz wybraæ istniej¹c¹ partycjê, na której zainstalujesz Windows XP Z opcji tej mo esz skorzystaæ, je eli utworzy³eœ ju i sformatowa³eœ pust¹ partycjê lub te jeœli zamierzasz zainstalowaæ Windows XP na istniej¹cej partycji, na której znaj-

8 28 Czêœæ I: Konfiguracja, uruchamianie i usprawnianie systemu duj¹ siê pliki i programy. Nie wybieraj tej opcji, jeœli na danej partycji znajduje siê jakakolwiek wczeœniejsza wersja Windows. Postêpowanie takie by³oby sprzeczne z ide¹ czystej instalacji, gdy na dysku pozosta³yby pliki systemowe i programy z poprzednich wersji Windows. Mo esz utworzyæ now¹ partycjê z dostêpnej przestrzeni dyskowej Skorzystaj z tej opcji, jeœli chcesz utworzyæ jedn¹ lub kilka dodatkowych partycji na nowym dysku lub te na istniej¹cym dysku po usuniêciu starych partycji. Domyœlnie program instalacyjny proponuje u ycie ca³ego dostêpnego miejsca dla jednej partycji. Mo esz jednak okreœliæ mniejsze partycje, jeœli chcesz podzieliæ dysk na kilka czêœci. Usuñ istniej¹c¹ partycjê Tê opcjê wybierz w sytuacji, gdy chcesz przeprowadziæ czyst¹ instalacjê systemu na dysku, który zawiera wczeœniejsz¹ wersjê Windows. Poniewa operacja ta spowoduje nieodwracalne usuniêcie wszystkich danych, musisz przynajmniej dwukrotnie j¹ potwierdziæ. Po usuniêciu partycji mo esz utworzyæ now¹ partycjê i okreœliæ j¹ jako partycjê docelow¹ dla instalacji Windows XP. ROZWI ZYWANIE PROBLEMÓW Komputer zawiesza siê po zakoñczeniu tekstowego etapu instalacji Najczêstsz¹ przyczyn¹ b³êdów Stop (znanych tak e jako niebieskie ekrany) wystêpuj¹cych w trakcie instalacji systemu jest brak lub niew³aœciwy program obs³ugi dysku. Windows XP mo e nie zawieraæ odpowiedniego sterownika dla zainstalowanego w twoim komputerze kontrolera IDE o wysokiej wydajnoœci (zazwyczaj identyfikowanego przez BIOS jako ATA-66 lub ATA-100) lub te urz¹dzenia rozruchowego SCSI. Najlepszym rozwi¹zaniem w takiej sytuacji jest pobranie sterownika zgodnego z Windows XP (w wiêkszoœci przypadków powinny dzia³aæ tak e sterowniki przeznaczone dla Windows 2000). Skopiuj pliki sterownika na dyskietkê i ponownie uruchom komputer. Gdy ponownie pojawi siê tekstowa czêœæ procesu instalacyjnego, poczekaj na propozycjê instalacji nietypowego sterownika. Je eli nie mo esz znaleÿæ odpowiedniego sterownika dla kontrolera IDE, mo esz zazwyczaj kontynuowaæ instalacjê po uprzednim zamkniêciu programu instalacyjnego i prze³¹czeniu kabli od urz¹dzenia do standardowego kontrolera IDE (konieczna mo e siê okazaæ tak e zmiana ustawieñ w BIOS-ie). Wydajnoœæ dysków bêdzie nieco gorsza, ale nie powinieneœ mieæ problemów z dokoñczeniem instalacji. PóŸniej mo esz zainstalowaæ odpowiedni sterownik (i prze³¹czyæ kable). Aktualizacja wczeœniejszej wersji Windows Aby dokonaæ aktualizacji systemu do wersji Windows XP, nale y umieœciæ p³ytê instalacyjn¹ w napêdzie CD-ROM i z menu System Microsoft Windows XP Zapraszamy! wybraæ opcjê Zainstaluj system Windows XP. Nie próbuj aktualizowaæ Windows poprzez uruchamianie komputera z p³yty instalacyjnej. (Je eli wolisz wydawaæ polecenie z wiersza poleceñ, pomiñ menu p³yty instalacyjnej i w wierszu polecenia Windows wpisz d:\i386\winnt32.exe, podaj¹c odpowiedni¹ literê stacji CD-ROM). Na nastêpnej stronie Kreatora instalacji Windows wybierz opcjê Uaktualnij (zalecane) i kliknij przycisk Dalej. Je eli zdecydujesz siê na aktualizacjê poprzedniej wersji systemu operacyjnego, program instalacyjny poprosi o podanie kilku informacji, w tym o wprowadzenie klucza produktu. Pozosta³a czêœæ instalacji w zasadzie nie wymaga od ciebie ju adnych czynnoœci. Program instalacyjny zastêpuje pliki bie ¹cego systemu Windows, ale zachowuje ustawienia u ytkownika, takie jak kompozycja pulpitu, schemat kolorów, po³¹czenia sieciowe itd. Zachowuje tak e zainstalowane programy i wszystkie ich

9 Rozdzia³ 2: Instalowanie i konfigurowanie Windows XP 29 ustawienia. (Jak ju wczeœniej wspomniano w tym rozdziale, Raport uaktualnienia zawiera spis wszystkich programów niezgodnych z Windows XP). Komputer sam kilkakrotnie siê uruchomi, proces aktualizacji zakoñczy siê i bêdziesz móg³ pracowaæ w nowym systemie Windows XP. Po zakoñczeniu aktualizacji systemu przejrzyj poni sz¹ listê i upewnij siê, e wszystko dzia³a prawid³owo: 1. Ponownie wpisz has³a dla wszystkich przeniesionych kont u ytkownika. Podczas aktualizacji systemów Windows 98 lub Windows Me program instalacyjny przenosi wszystkie konta u ytkowników tych systemów, ale usuwa has³a do nich. Jako administrator systemu mo esz teraz ponownie wprowadziæ has³a dla wszystkich kont. 2. Uruchom Kreatora konfiguracji sieci. Program instalacyjny powinien zachowaæ wszystkie ustawienia internetowe i sieciowe. Kreator konfiguracji sieci pomo e ci w okreœleniu opcji wspó³u ytkowania plików oraz w³¹czy Zaporê po³¹czenia internetowego. 3. SprawdŸ, czy wszystkie najwa niejsze programy i urz¹dzenia dzia³aj¹ w³aœciwie. Nie zak³adaj, e Doradca uaktualnienia wykry³ wszystkie potencjalne problemy. SprawdŸ wszystkie programy i urz¹dzenia, upewniaj¹c siê, e dzia³aj¹ w³aœciwie. Jeœli natrafisz na jakieœ powa ne problemy, mo esz spróbowaæ je naprawiæ lub odinstalowaæ Windows XP i przywróciæ poprzedni system operacyjny. 4. Zastanów siê nad konwersj¹ dysku do systemu NTFS. Podczas aktualizacji systemów Windows 98 i Windows Me program instalacyjny nie dokonuje automatycznej konwersji dysków na system NTFS, pozostawiaj¹c system plików FAT32. Je eli system dzia³a prawid³owo, mo esz zapewniæ mu wiêksze bezpieczeñstwo zmieniaj¹c format na NTFS. Wiêcej informacji na temat zmiany systemu plików na NTFS znajduje siê w podrozdziale NTFS czy FAT32: który system plików wybraæ? na stronie Zapisz has³o Administratora. Podczas aktualizacji do Windows XP Professional konieczne jest okreœlenie has³a dla konta Administrator (w wersji Home Edition has³o jest domyœlnie puste). Zapisz je i przechowuj w bezpiecznym miejscu (karteczka naklejona na bok monitora nie jest wystarczaj¹cym zabezpieczeniem!). Instalowanie Windows XP na komputerach z innymi systemami operacyjnymi Je eli w twoim komputerze zainstalowana jest ju 32-bitowa wersja Windows i masz przynajmniej dwie zdefiniowane partycje, mo esz zainstalowaæ Windows XP obok istniej¹cych ju systemów operacyjnych. Podczas uruchomienia komputera bêdziesz mia³ mo liwoœæ wyboru wersji Windows, w której chcesz pracowaæ. Chocia najczêœciej okreœla siê tê mo liwoœæ mianem podwójnego rozruchu, to jednak poprawniejsz¹ nazw¹ by³by rozruch wielokrotny, gdy mo liwe jest zainstalowanie kilku kopii systemów Windows NT, Windows 2000 i Windows XP. Mo liwoœæ wyboru systemu operacyjnego podczas uruchomienia komputera jest przydatna w sytuacji, gdy masz program lub urz¹dzenie, które nie dzia³a w Windows XP. Gdy chcesz u yæ tego programu lub urz¹dzenia, uruchamiasz ponownie kompu-

10 30 Czêœæ I: Konfiguracja, uruchamianie i usprawnianie systemu ter i wybierasz system operacyjny, w którym dzia³a on prawid³owo. Jest to tak e przydatne dla programistów, którzy chc¹ sprawdziæ, czy ich programy dzia³aj¹ w³aœciwie w ró nych systemach operacyjnych. W przypadku doœwiadczonych u ytkowników Windows zainstalowanie drugiej kopii Windows XP na oddzielnej partycji daje im mo liwoœæ eksperymentowania z urz¹dzeniem lub programem, który nie uzyska³ certyfikatu zgodnoœci z Windows XP. Po zainstalowaniu drugiego systemu operacyjnego podczas ponownego uruchomienia komputera zobaczysz w menu startowym now¹ pozycjê odpowiadaj¹c¹ zainstalowanemu przed chwil¹ systemowi Windows XP. Mo esz sprawdziæ tu dzia³anie programu lub urz¹dzenia i, jeœli bêdziesz zadowolony z wyników, zainstalowaæ je w tej wersji Windows, której u ywasz na co dzieñ. Je eli program lub urz¹dzenie sprawia problemy, mo esz je usun¹æ. WSKAZÓWKA Skorzystaj z narzêdzi innych producentów do zarz¹dzania partycjami Chocia mo esz zainstalowaæ na komputerze wiele kopii Windows NT, Windows 2000 i Windows XP, to w menu utworzonym przez mened era rozruchu Windows XP mo esz mieæ tylko jedn¹ kopiê Windows 95, Windows 98 lub Windows Me. Jeœli chcesz mieæ mo liwoœæ wyboru spoœród dwóch lub wiêcej wersji Windows 95/98/Me, oczywiœcie oprócz Windows XP, to musisz skorzystaæ z mened era rozruchu innego producenta. Znany i ceniony PartitionMagic firmy PowerQuest ( zawiera przydatne narzêdzie zwane BootMagic. (Upewnij siê, e masz odpowiedni¹ wersjê tego programu; PartitionMagic w wersji 6.0 i ni szej nie bêdzie dzia³a³ w³aœciwie z Windows XP). Je eli nie potrzebujesz programu do zmiany partycji dysków i chcesz mieæ tylko innego mened era rozruchu, mo esz u yæ zgodnego z Windows XP programu BootIt NG firmy Terabyte Unlimited ( Aby dodaæ Windows XP do systemu, w którym zainstalowana jest ju inna wersja systemu Windows, potrzebna bêdzie oddzielna partycja (lub niesformatowane miejsce na dysku). DLA EKSPERTÓW Jest jedna (i tylko jedna) sytuacja, w której zalecane jest instalowanie Windows XP na partycji, która zawiera ju pliki systemowe Windows. Post¹piæ tak mo na tylko wtedy, gdy dysponujesz jedn¹ partycj¹ i nie mo esz uruchomiæ bie ¹cej wersji Windows XP; nawet po zastosowaniu procedur naprawczych opisanych w rozdziale 25 Przywracanie systemu po awarii. W takiej sytuacji najlepiej za³adowaæ system z p³yty instalacyjnej Windows XP i przeprowadziæ czyst¹ instalacjê, zapisuj¹c pliki systemowe w nowym folderze na tej samej partycji. Po zakoñczeniu instalacji powinieneœ mieæ dostêp do swoich plików za poœrednictwem nowej kopii Windows. Jednak takie rozwi¹zanie powinno byæ stosowane tylko w ostatecznoœci i tylko w celu odzyskania danych. Po rozwi¹zaniu problemu nale y usun¹æ wszystkie pliki z dysku i ponownie zainstalowaæ Windows XP. Partycja docelowa mo e byæ oddzieln¹ partycj¹ na tym samym dysku lub te na innym dysku fizycznym. Je eli w komputerze zainstalowany jest tylko jeden dysk z jedn¹ partycj¹ (dysk C), nie mo na na niej zainstalowaæ innego systemu. Jedynym rozwi¹zaniem jest zmniejszenie bie ¹cej partycji za pomoc¹ takiego narzêdzia jak PartitionMagic i utworzenie z wolnej przestrzeni nowej partycji, na której bêdzie mo na zainstalowaæ drugi system operacyjny. Wykonaj opisane poni ej czynnoœci, aby zainstalowaæ Windows XP obok istniej¹cej ju kopii systemu operacyjnego:

11 Rozdzia³ 2: Instalowanie i konfigurowanie Windows XP Po uruchomieniu bie ¹cej wersji Windows umieœæ w napêdzie CD-ROM p³ytê instalacyjn¹ Windows XP. 2. Z menu System Microsoft Windows XP Zapraszamy! wybierz Zainstaluj system Windows XP. Jeœli menu Zapraszamy nie pojawi siê, to prawdopodobnie wy³¹czona jest funkcja automatycznego odtwarzania. W takiej sytuacji otwórz okno dialogowe Uruchom i wpisz d:\i386\winnt32.exe (zamiast d wpisz w³aœciw¹ literê napêdu CD-ROM). 3. W pierwszym oknie dialogowym instalatora z listy Typ instalacji wybierz Nowa instalacja (zaawansowane). Kliknij przycisk Dalej, aby kontynuowaæ. 4. Zaakceptuj umowê licencyjn¹ (EULA) zawieraj¹c¹ warunki u ywania systemu Windows i wpisz 25-znakowy klucz produktu. 5. W oknie dialogowym Opcje instalacji kliknij przycisk Opcje zaawansowane. 6. W oknie dialogowym Opcje zaawansowane zaznacz pole wyboru Chcê wybraæ literê dysku instalacyjnego i partycjê w czasie instalacji.

12 32 Czêœæ I: Konfiguracja, uruchamianie i usprawnianie systemu OSTRZE ENIE Tylko zaznaczenie tej opcji umo liwia zainstalowanie systemu operacyjnego na wybranej partycji! Je eli zapomnisz zaznaczyæ tê opcjê, program instalacyjny automatycznie uaktualni bie ¹c¹ wersjê Windows i stracisz aktualny system operacyjny. Jak unikn¹æ problemów zwi¹zanych z podwójnym rozruchem Powtórzmy raz jeszcze: nigdy nie instaluj dwóch lub wiêcej wersji Windows na tej samej partycji! Jeœli tak zrobisz, mo esz spodziewaæ siê powa nych problemów z programami, które znajduj¹ siê w folderze \Program Files na partycji rozruchowej (partycji, na której zainstalowano system operacyjny). Wiele programów u ywa ró nych wersji plików wykonywalnych i bibliotek dla Windows 95/98/Me i Windows NT/2000/XP. Je eli bêdziesz próbowa³ u yæ tego programu w obu wersjach Windows, to przynajmniej w jednej z nich nie bêdzie dzia³a³ prawid³owo. Dodatkowo mo esz napotkaæ nastêpuj¹ce problemy: Preferencje, opcje i ustawienia programu wybrane w jednym systemie operacyjnym nie bêd¹ zachowane w drugim systemie, gdy ten przechowuje je we w³asnym rejestrze. Je eli odinstalujesz program w jednej wersji, to w drugiej wersji, pomimo fizycznego usuniêcia plików, nadal bêd¹ znajdowa³y siê informacje o tym programie w menu Start, na liœcie Dodaj/Usuñ programy i w rejestrze systemu operacyjnego. Zainstalowanie kilku systemów operacyjnych na jednej partycji mo e wi¹zaæ siê jeszcze z innymi problemami. Je eli zadzwonisz do Centrum Pomocy Technicznej Microsoft z proœb¹ o pomoc, mo esz byæ pewny, e ka ¹ ci sformatowaæ dysk twardy i zacz¹æ wszystko od pocz¹tku. Microsoft nie oferuje pomocy technicznej przy takich instalacjach. Ju samo to powinno ciê przekonaæ, e instalowanie kilku systemów operacyjnych na jednej partycji naprawdê nie jest dobrym pomys³em. Zalecenia dotycz¹ce umieszczania systemów operacyjnych na ró nych partycjach nie przeszkadzaj¹ jednak w udostêpnianiu plików i danych w ró nych systemach operacyjnych. Pliki te mo esz umieœciæ na dysku dostêpnym dla wszystkich systemów i zmieniæ w nich lokalizacjê folderu Moje dokumenty, tak aby wskazywa³y ten sam folder.

13 Rozdzia³ 2: Instalowanie i konfigurowanie Windows XP PrzejdŸ przez kolejne kroki Instalatora systemu Windows i poczekaj, a komputer zostanie uruchomiony ponownie. W tekstowej czêœci procesu instalacji bêdziesz móg³ wybraæ literê dysku i partycjê, na której zainstalowana zostanie nowa kopia Windows XP. Program instalacyjny automatycznie doda nowo zainstalowany system operacyjny do menu startowego. Parametry instalacji U ywaj¹c polecenia Winnt32.exe do uruchamiania programu instalacyjnego, mo esz dostosowaæ dzia³anie instalatora ró nymi parametrami. Najprzydatniejsze parametry opisano w tabeli 2-1. Tabela 2-1. Parametry programu instalacyjnego uruchamianego z pliku Winnt32.exe Parametr /checkupgradeonly /cmd:wiersz_polecenia /cmdcons /copydir:nazwa_folderu /copysource:nazwa_folderu /makelocalsource /noreboot /s:sourcepath /syspart:litera_dysku /tempdrive:litera_dysku Funkcja Uruchamia Doradcê uaktualnienia bez instalowania Windows XP Okreœla polecenie, które ma zostaæ wykonane po zakoñczeniu graficznej czêœci instalacji; parametr ten jest czêsto wykorzystywany do instalacji programów jako czêœci procesu instalacyjnego Windows XP Dodaje Konsolê odzyskiwania do menu startowego Windows XP (patrz Dodawanie Konsoli odzyskiwania ) Tworzy podfolder w folderze Windows XP i kopiuje do niego zawartoœæ folderu okreœlonego w poleceniu; ten parametr jest przydatny, je eli chcesz umieœciæ na dysku sterowniki potrzebne do dalszej instalacji Tworzy tymczasowy podfolder w folderze Windows XP; podfolder ten jest usuwany po zakoñczeniu procesu instalacji Instalator kopiuje Ÿród³owe pliki instalacyjne na dysk twardy komputera; z opcji tej mo esz skorzystaæ, jeœli p³yta CD lub napêd CD-ROM bêd¹ niedostêpne podczas instalacji Eliminuje ponowne uruchomienie komputera po skopiowaniu plików instalatora; opcja ta jest przydatna, jeœli przed ponownym uruchomieniem chcesz wykonaæ inn¹ czynnoœæ Okreœla Ÿród³o plików instalacyjnych Windows XP, na przyk³ad znajduj¹cych siê na serwerze; mo liwoœæ powtórzenia tego parametru do 8 razy pozwala na okreœlenie wielu serwerów. Pozwala na skopiowanie plików instalacyjnych na dysk twardy, okreœlenie go jako dysku aktywnego, przeniesienie do innego komputera i kontynuacjê instalacji na tym komputerze; parametr ten musi byæ u ywany ³¹cznie z parametrem /tempdrive i mo na go wykorzystywaæ jedynie w komputerach z Windows NT/2000/XP Parametr stosowany w po³¹czeniu z /syspart w celu okreœlenia podstawowej partycji dla przechowywania plików instalacyjnych Windows XP oraz instalacji nowej kopii Windows XP; instalacja aktualizacyjna zostanie umieszczona na partycji, z której uruchomiono Winnt32.exe Dokoñczenie tabeli na nastêpnej stronie

14 34 Czêœæ I: Konfiguracja, uruchamianie i usprawnianie systemu Dokoñczenie tabeli z poprzedniej strony Tabela 2-1. Parametry programu instalacyjnego uruchamianego z pliku Winnt32.exe Parametr /udf:id[,udb_plik] /unattend[sekundy][:plik_odpowiedzi] Funkcja Identyfikuje plik Uniqueness Database (UDB), który modyfikuje plik odpowiedzi (patrz U ywanie plików odpowiedzi do automatyzowania instalacji na stronie 38). Parametr u ywany przy instalacji bez nadzoru, któr¹ opisano w dalszej czêœci tego rozdzia³u. Opcjonalna wartoœæ [sekundy] wymagana jest tylko przy aktualizacji systemu Windows NT4. Mo na tak e pomin¹æ nazwê pliku, je eli stosowany jest plik o domyœlnej nazwie Unattend.txt. Nowa funkcja! Aktywacja Windows XP Windows XP zawiera now¹ funkcjê wymierzon¹ w piratów, zwan¹ Aktywacj¹ systemu Windows. Podobnie jak w poprzednich wersjach Windows, podczas instalacji nale y wprowadziæ 25-znakowy klucz produktu. Aktywacja systemu Windows jest dodatkowym zabezpieczeniem: po instalacji systemu, w ci¹gu 30 dni nale y go aktywowaæ. Mo na to zrobiæ, ³¹cz¹c siê za poœrednictwem Internetu z serwerem Microsoft, lub te dzwoni¹c pod bezp³atny numer telefonu i podaj¹c numer aktywacyjny pracownikowi. Aktywacja systemu Windows zosta³a wprowadzona jako dodatkowe zabezpieczenie przed najczêœciej stosowan¹ form¹ piractwa kopiowaniem p³yt instalacyjnych. Standardowa licencja Microsoft Windows XP pozwala na zainstalowanie systemu operacyjnego w jednym komputerze. Je eli u yjesz tej samej p³yty instalacyjnej i klucza produktu w innym komputerze, nie bêdziesz móg³ dokonaæ aktywacji systemu. A oto, co powinieneœ wiedzieæ o Aktywacji systemu Windows: W wiêkszoœci przypadków aktywacja produktu przebiega szybko i bezproblemowo. Jeœli zakupi³eœ oryginalny system Windows XP i zainstalowa³eœ go w nowym komputerze, to jego aktywacja przez Internet powinna zaj¹æ zaledwie kilka sekund. Aktywacja przez telefon mo e potrwaæ nieco d³u ej, poniewa musisz przeczytaæ 50-znakowy klucz identyfikacyjny, a nastêpnie wpisaæ 42-znakowy numer identyfikacyjny podyktowany ci przez pracownika Microsoftu (patrz rysunek 2-2). System operacyjny nale y aktywowaæ w ci¹gu 30 dni od momentu instalacji Windows XP. Je eli zamierzasz aktywowaæ produkt telefonicznie, sprawdÿ listê bezp³atnych numerów. Aktywacja to nie to samo, co rejestracja. Proces aktywacji jest ca³kowicie anonimowy i nie wymaga podawania jakichkolwiek informacji osobistych. Proces rejestracji nie jest obowi¹zkowy i nie ma nic wspólnego z aktywacj¹ produktu. Mo esz instalowaæ system Windows na tym samym komputerze dowoln¹ liczbê razy. Podczas aktywacji produktu Windows XP przesy³a zaszyfrowany plik z informacj¹ o najwa niejszych komponentach twojego komputera. Je eli ponownie zainstalujesz Windows XP na tym samym komputerze, serwer aktywacyjny porówna now¹ konfiguracjê z konfiguracj¹ zapisan¹ w bazie danych. Jeœli pliki bêd¹ siê zgadza³y, aktywacja nast¹pi automatycznie.

15 Rozdzia³ 2: Instalowanie i konfigurowanie Windows XP 35 Podyktuj pracownikowi firmy Microsoft ten kod Tu wpisz potwierdzaj¹cy numer identyfikacyjny Rysunek 2-2. Aktywacja kopii Windows przez telefon jest zdecydowanie bardziej skomplikowana ni przez Internet. WSKAZÓWKA Nie œpiesz siê z aktywacj¹ systemu Windows W ostatniej fazie instalacji Windows XP instalator prosi o aktywowanie produktu. My proponujemy, abyœ nie robi³ tego natychmiast. Poczekaj z tym przynajmniej tydzieñ i sprawdÿ w tym czasie, czy wszystko na pewno dzia³a poprawnie. Dotyczy to szczególnie sprzêtu zainstalowanego w twoim komputerze. Jeœli ju masz pewnoœæ, e Windows XP jest ca³kowicie zgodny ze sprzêtem i e nie bêdziesz musia³ zmieniaæ adnego urz¹dzenia czy ca³ego komputera, mo esz przyst¹piæ do aktywacji produktu. Mo esz w tym celu skorzystaæ z ikony Aktywacja produktu Windows wyœwietlanej w obszarze powiadomieñ lub klikn¹æ przycisk Start i klikn¹æ skrót Aktywacja systemu Windows znajduj¹cy siê na samej górze menu Wszystkie programy. Liczne zmiany sprzêtu mog¹ spowodowaæ koniecznoœæ ponownej aktywacji Windows. Oprogramowanie aktywuj¹ce zawiera mechanizmy maj¹ce na celu ograniczenie mo liwoœci klonowania aktywowanej kopii Windows i zainstalowania jej w innym komputerze. Je eli zast¹pisz lub zmienisz co najmniej cztery urz¹dzenia znajduj¹ce siê na liœcie 10 urz¹dzeñ w twoim komputerze w okresie 120 dni lub krótszym, mechanizm aktywacyjny mo e b³êdnie za³o yæ, e zainstalowa³eœ system w innym komputerze. W takim przypadku nale y ponownie zadzwoniæ do Microsoftu i uzyskaæ nowy kod aktywacyjny. Lista monitorowanego sprzêtu zawiera informacje o karcie graficznej, dysku twardym, kontrolerze dysku, napêdzie CD-ROM, procesorze i pamiêci RAM. Lista nie obejmuje napêdów Zip, kamer cyfrowych czy innych urz¹dzeñ peryferyjnych. Kopie Windows XP sprzedawane wraz z nowymi komputerami mog¹ byæ wy- ³¹czone z obowi¹zku aktywacji. Je eli kupisz nowy komputer z zainstalowanym ju systemem Windows XP, produkt móg³ zostaæ aktywowany przed dostarczeniem zestawu do klienta. Ponadto, sprzedawane w ten sposób kopie Windows s¹ czêsto po³¹czone programowo z BIOS-em komputera. Mo esz instalowaæ kopiê Windows dowoln¹ liczbê razy, bez wzglêdu na liczbê zmian konfiguracji. Warunki licencji nie dopuszczaj¹ jedynie instalacji zakupionego systemu operacyjnego w innym komputerze. Wiele firm równie mo e byæ zwolnionych z obowi¹zku aktywacji. Firmy dokonuj¹ce zakupu minimum piêciu kopii oprogramowania Windows, w tym Windows

16 36 Czêœæ I: Konfiguracja, uruchamianie i usprawnianie systemu XP, w ramach programu zakupu licencji zbiorowych, otrzymuj¹ noœnik i licencjê nie wymagaj¹c¹ aktywacji. Warunki licencji zbiorowej okreœlaj¹ obowi¹zek posiadania wa nej licencji dla ka dego komputera z zainstalowan¹ kopi¹ systemu Windows XP. Wiêcej informacji na temat programu licencji zbiorowej na Windows i inne programy firmy Microsoft mo na znaleÿæ pod adresem DLA EKSPERTÓW Chcesz choæ trochê oszczêdziæ sobie problemów z aktywacj¹? Wykonaj kopiê zapasow¹ pliku Wpa.dbl, niewielkiego pliku przechowywanego w folderze %SystemRoot% \System32. Plik ten zawiera informacje na temat sprzêtu zainstalowanego w komputerze, które s¹ u ywane przy okreœlaniu, czy konieczna jest ponowna aktywacja. Je eli chcesz ponownie zainstalowaæ aktywowany ju Windows XP, mo esz przywróciæ poprzedni¹ wersjê pliku i omin¹æ w ten sposób koniecznoœæ aktywacji oczywiœcie jeœli nie wprowadzono istotnych zmian w konfiguracji tego komputera. Przy uruchomieniu Windows tworzy tak e kopiê zapasow¹ tego pliku, Wpa.bak. Ta kopia mo e oszczêdziæ ci wielu k³opotów, jeœli po instalacji nowego urz¹dzenia wyst¹pi¹ jakieœ problemy. Je eli zmiana sprzêtu poci¹gnie za sob¹ koniecznoœæ aktywacji produktu, bêdziesz mia³ mo liwoœæ obejœcia tego wymogu poprzez ponowne zainstalowanie starego urz¹dzenia, uruchomienie komputera w Trybie awaryjnym z obs³ug¹ sieci i zmianê nazwy pliku Wpa.bak na Wpa.dbl. Jeœli wszystko pójdzie bez problemów, bêdziesz móg³ kontynuowaæ pracê bez koniecznoœci ponownej aktywacji. Opcje automatycznej instalacji Je eli zamierzasz zainstalowaæ Windows XP na jednym lub dwóch komputerach, najlepszym rozwi¹zaniem bêdzie uruchomienie programu instalacyjnego z p³yty instalacyjnej. Jednak jeœli masz za zadanie zainstalowania systemu na wielu komputerach, to powinieneœ poznaæ mo liwoœci zautomatyzowania tego procesu. Dwa najpopularniejsze rozwi¹zania to: Instalacja nienadzorowana. Przy u yciu pliku wsadowego i skryptu (zwanego plikiem odpowiedzi) mo esz pomin¹æ pytania programu instalacyjnego poprzez automatyczne okreœlenie wszystkich opcji. U ytkownik ma wybór spoœród piêciu trybów instalacji bezobs³ugowej. Duplikacja dysków (tworzenie obrazów dysku). Ten sposób instalacji wymaga skonfigurowania Windows w jednym komputerze i uruchomienia Narzêdzia przygotowywania systemu (Sysprep.exe), które usuwa unikalny identyfikator bezpieczeñstwa (SID). Nastêpnie mo na u yæ programu do klonowania dysków, takiego jak Ghost firmy Symantec ( lub DriveImage firmy PowerQuest ( Programy te kopiuj¹ ca³e partycje i przenosz¹ je do innego komputera. Po uruchomieniu komputera aktywowany jest niewielki program konfiguracyjny, który przeprowadza instalacjê w ci¹gu 5-10 minut. UWAGA Du e firmy dysponuj¹ce sieciami zbudowanymi w oparciu o Windows 2000 Server lub Windows.NET Server mog¹ przeprowadziæ instalacjê na setkach lub nawet tysi¹cach komputerów za pomoc¹ Remote Installation Services (RIS) oraz Microsoft Systems Management Server (SMS). Instalacja t¹ metod¹ wymaga odpowiedniego przygotowania przez specjalistê, ale korzyœci s¹ oczywiste. Wiêcej informacji na temat RIS mo na znaleÿæ w witrynie Windows 2000/.NET Server ( SMS pozwala administratorowi na zdalne zarz¹dzanie i monitorowanie instalacji. Wiêcej informacji na temat SMS znajdziesz w witrynie

17 Rozdzia³ 2: Instalowanie i konfigurowanie Windows XP 37 Narzêdzia do rozmieszczania systemu Microsoft Windows Na p³ytach instalacyjnych Windows XP Professional i Home Edition znajduj¹ siê narzêdzia i pliki Pomocy zwi¹zane z opisanymi w tym rozdziale automatycznymi procesami instalacji. Narzêdzia do rozmieszczania systemu Microsoft Windows w firmach znajduj¹ siê w skompresowanym pliku Cabinet (skompresowane archiwum podobne do pliku.zip, ale z rozszerzeniem.cab). Zanim bêdziesz móg³ u yæ tych narzêdzi, musisz skopiowaæ je na dysk twardy komputera. W Eksploratorze Windows przejdÿ do folderu \Support\Tools znajduj¹cego siê na p³ycie instalacyjnej Windows XP i dwukrotnie kliknij plik Deploy.cab. Zaznacz wszystkie pliki w skompresowanym folderze i skopiuj je do folderu na twardym dysku. WSKAZÓWKA Trzymaj wszystkie pliki pomocnicze razem Jeœli ju zainstalowa³eœ inne pliki pomocnicze, dlaczego nie mia³byœ trzymaæ ich razem z narzêdziami do rozmieszczania systemu? Utwórz nowy podfolder o nazwie Deploy w folderze %ProgramFiles%\Support Tools i umieœæ w nim wszystkie narzêdzia. W pliku Deploy.cab znajduj¹ siê nastêpuj¹ce pliki: Setupmgr.exe. Ten plik wykonywalny uruchamia Kreatora Mened era instalacji systemu Windows, który pomaga w utworzeniu plików odpowiedzi. Zawiera on tak e plik pomocy (Setupmgr.chm), do którego dostêp mo na uzyskaæ tylko z Kreatora Mened era. Sysprep.exe. Ten plik uruchamia Narzêdzie przygotowania systemu, które tworzy i wdra a obrazy dysku. OSTRZE ENIE Nie uruchamiaj pliku Sysprep.exe w systemie, je eli nie chcesz utworzyæ obrazu tego systemu. Sysprep to niebezpieczne narzêdzie, które usuwa unikalne identyfikatory zabezpieczeñ. Je eli przez pomy³kê uruchomisz ten program w dzia³aj¹cym systemie, usuniesz wszystkie ustawienia zabezpieczeñ, co mo e w konsekwencji doprowadziæ do powstania problemów, takich jak brak dostêpu do plików w profilu u ytkownika. Setupcl.exe. Program pomocniczy u ywany przez Sysprep.exe do tworzenia unikalnych identyfikatorów zabezpieczeñ (SID). Deploy.chm. Podrêcznik u ytkownika narzêdzi do rozmieszczania systemu Microsoft Windows w firmach w formacie skompilowanego pliku pomocy HTML. Podrêcznik ten zawiera szczegó³owe instrukcje i informacje techniczne dotycz¹ce procesu rozmieszczania. Dwukrotnie kliknij plik, aby obejrzeæ jego zawartoœæ. Ref.chm. Skompilowany plik pomocy HTML zawieraj¹cy informacje dotycz¹ce narzêdzi i plików u ywanych w procesie rozmieszczania systemu. Dwukrotnie kliknij plik, aby go otworzyæ. Dodatkowo w pliku Deploy.cab znajduj¹ siê zaawansowane narzêdzia przeznaczone dla producentów komputerów: Cvtarea.exe. Plik u ywany razem z Convert.exe (narzêdziem dokonuj¹cym konwersji dysku na format NTFS) w celu utworzenia niepofragmentowanego miejsca dla systemu plików NTFS. Plik ten jest nadpisywany przez g³ówn¹ tablicê plików MFT (Master File Table) podczas konwersji na system plików NTFS.

18 38 Czêœæ I: Konfiguracja, uruchamianie i usprawnianie systemu Oformat.com. Ulepszona wersja programu Format.exe, znanego z Windows 98 (program MS-DOS), który tworzy wolumen FAT32 z klastrami u³o onymi w sposób najbardziej odpowiedni dla konwersji do formatu NTFS. Factory.exe. Program pomocniczy u ywany ³¹cznie z Sysprep.exe, pozwalaj¹cy na wprowadzenie zmian do standardowej konfiguracji przed przekazaniem systemu u ytkownikom koñcowym. Wiêcej informacji na temat poszczególnych plików znajdziesz w Podrêczniku u ytkownika narzêdzi do rozmieszczania systemu Microsoft Windows w firmach (Deploy.chm). U ywanie plików odpowiedzi do automatyzowania instalacji Najbardziej uci¹ liw¹ czêœci¹ czystej instalacji Windows XP jest oczekiwanie. Program instalacyjny kilkakrotnie przerywa dzia³anie i czeka na podanie przez u ytkownika niezbêdnych informacji nazwiska, nazwy komputera, opcji sieciowych itp. Zamiast czekaæ na pojawienie siê kolejnych pytañ, mo esz utworzyæ plik odpowiedzi plik tekstowy, który automatycznie podaje Instalatorowi informacje umo liwiaj¹c instalacjê bez nadzoru u ytkownika. Plik odpowiedzi mo e tak e zawieraæ dodatkowe opcje, o które Instalator nie pyta w trakcie instalacji systemu. Oznacza to, e plik odpowiedzi daje ci wiêksz¹ kontrolê nad procesem instalacji. Pliku odpowiedzi mo na u yæ podczas instalacji z p³yty instalacyjnej Windows XP lub te z udostêpnionego folderu sieciowego. DLA EKSPERTÓW Opcje automatycznej instalacji omawiane w tym rozdziale przeznaczone by³y pierwotnie dla du ych biur, jednak mog¹ okazaæ siê idealnym rozwi¹zaniem dla kogoœ, kto ma tylko jeden lub dwa komputery. Jeœli czêsto zmieniasz konfiguracje sprzêtowe i regularnie rozk³adasz komputer na czêœci pierwsze, a nastêpnie sk³adasz je ponownie, to warto utworzyæ plik odpowiedzi, który zdejmie z ciebie obowi¹zek nadzorowania instalacji systemu. Je eli jeszcze przechowujesz opcje u ytkownika w plikach.reg lub przeniesiesz je za pomoc¹ Kreatora transferu plików i ustawieñ, bêdziesz móg³ bardzo szybko ponownie uruchomiæ komputer. Tworzenie pliku odpowiedzi Aby utworzyæ plik odpowiedzi, uruchom Kreatora Mened era instalacji (Setupmgr.exe) i wykonaj polecenia kreatora. Wiêkszoœæ okien dialogowych nie wymaga dodatkowego opisu. Maj¹ one postaæ formularza z pytaniami, które znane s¹ ka demu, kto instalowa³ system operacyjny Windows XP. Formularz zawiera oczywiœcie miejsce, w którym nale y wpisaæ odpowiedzi. Jeœli u ywasz kreatora po raz pierwszy, zechcesz zapewne utworzyæ nowy plik odpowiedzi i u yæ go do nienadzorowanej instalacji Windows. Je eli masz ju plik odpowiedzi i chcesz tylko wprowadziæ do niego zmiany (na przyk³ad podaæ inny klucz produktu lub nazwê komputera), kliknij opcjê Modyfikuj istniej¹cy plik odpowiedzi. UWAGA Kreator Mened era instalacji Windows znajduj¹cy siê na p³ycie instalacyjnej Windows XP uruchomiæ mo - na tylko w systemie Windows XP Professional lub Home Edition oraz w systemie Windows Kreator nie dzia³a we wczeœniejszych wersjach Windows.

19 Rozdzia³ 2: Instalowanie i konfigurowanie Windows XP 39 Poni sza lista zawiera opis ciekawszych opcji kreatora: Poziom interakcji u ytkownika. Ta strona, pokazana na rysunku 2-3, pozwala na wybranie jednej z piêciu opcji, które decyduj¹ o tym, ile informacji u ytkownik zobaczy podczas instalacji (na przyk³ad mo liwe jest ukrycie tych ekranów Instalatora, dla których przygotowa³eœ ju odpowiedzi). Na tej stronie mo esz tak e okreœliæ, czy u ytkownik koñcowy bêdzie mia³ mo liwoœæ zmiany odpowiedzi umieszczonych w pliku odpowiedzi. Je eli wybierzesz opcjê inn¹ ni Ca³kowicie zautomatyzowana, bêdziesz móg³ pozostawiæ niektóre pytania bez odpowiedzi. Jest to dobre rozwi¹zanie, gdy chcesz, aby podczas instalacji u ytkownik koñcowy mia³ mo liwoœæ podania niektórych informacji (na przyk³ad nazwy u ytkownika). Folder dystrybucyjny. Jeœli zamierzasz instalowaæ Windows z p³yty instalacyjnej, mo esz pomin¹æ tê stronê. Jednak je eli instalacja bêdzie przeprowadzana z folderu sieciowego, to w³aœnie tutaj musisz okreœliæ jego lokalizacjê. Tutaj masz tak e mo liwoœæ do³¹czenia do instalacji innych plików, których nie ma na p³ycie instalacyjnej Windows XP, na przyk³ad sterowników urz¹dzeñ. Rysunek 2-3. W sekcji Opis znajduj¹cej siê w dolnej czêœci ekranu znajduj¹ siê szczegó³owe informacje na temat poszczególnych opcji. Nazwy komputerów. Ta strona, widoczna na rysunku 2-4, umo liwia podanie nazw poszczególnych komputerów lub te zaimportowanie pliku tekstowego zawieraj¹cego nazwy. Mo na podaæ tu kilka nazw, jeœli chcesz u yæ tego pliku odpowiedzi do automatyzacji instalacji Windows XP w wielu komputerach. Je eli nie zale y ci na okreœleniu konkretnych nazw komputerów, mo esz zleciæ Instalatorowi, aby doda³ do wprowadzonego przez ciebie cz³onu (np. nazwy firmy) kilka losowo wybranych liter i cyfr. WSKAZÓWKA Tworzenie nazw u ytkownika Je eli Kreatorowi Mened era instalacji podasz kilka nazw komputerów, bêdziesz musia³ odpowiednio dostosowaæ plik wsadowy s³u ¹cy uruchamianiu Instalatora. Do polecenia Winnt32.exe lub Winnt.exe dodaj parametr /udf i skopiuj plik.udf (który jest automatycznie tworzony przez Mened era instalacji) do lokalizacji, w której znajduje siê plik odpowiedzi.

20 40 Czêœæ I: Konfiguracja, uruchamianie i usprawnianie systemu Rysunek 2-4. Jeœli chcesz skonfigurowaæ wiele komputerów za pomoc¹ jednego pliku odpowiedzi, okreœl w tym oknie dialogowym listê nazw. Po okreœleniu wszystkich opcji Kreatora Mened era instalacji, tworzy on plik odpowiedzi, który umieszcza w lokalizacji wybranej przez u ytkownika. Je eli zamierzasz instalowaæ system operacyjny z CD-ROM-u, najlepszym rozwi¹zaniem bêdzie zapisanie pliku odpowiedzi na dyskietece. WSKAZÓWKA Nadaj nazwê opisow¹ Kreator Mened era instalacji systemu Windows domyœlnie tworzy plik o nazwie Unattend.txt, jednak mo esz zmieniæ tê nazwê. Opisowa nazwa pliku mo e pomóc, jeœli zamierzasz utworzyæ kilka plików odpowiedzi, które pozwol¹ na obs³ugê ró nych konfiguracji sprzêtowych mo esz np. utworzyæ plik odpowiedzi Notebook.txt, który bêdzie s³u y³ instalacji systemu w komputerach przenoœnych. Dostosowanie pliku odpowiedzi Najprostszym sposobem dostosowania pliku odpowiedzi je eli chcesz zmieniæ kilka ustawieñ wprowadzonych w Mened erze instalacji jest ponowne uruchomienie Mened era. Na drugiej stronie Kreatora zaznacz pole wyboru Modyfikuj istniej¹cy plik odpowiedzi i okreœl nazwê pliku. Jednak plik odpowiedzi mo e zawieraæ znacznie wiêcej informacji; Mened er instalacji daje dostêp jedynie do najczêœciej u ywanych opcji. Je eli chcesz zyskaæ wiêksz¹ kontrolê nad automatyczn¹ instalacj¹ systemu, otwórz plik ref.chm, bêd¹cy anglojêzycznym przewodnikiem po zaawansowanych funkcjach narzêdzi do rozmieszczania systemu Microsoft Windows w firmach. Plik pomocy Windows XP Preinstallation Reference zawiera w sekcji Unattend.txt informacje na temat wszystkich parametrów plików odpowiedzi. Informacje s¹ dobrze zorganizowane i napisane prostym jêzykiem problemem mo e byæ tylko liczba dostêpnych opcji oraz brak objaœnienia w jêzyku polskim. Automatyzuj¹c proces instalacji, warto zastanowiæ siê nad nastêpuj¹cymi mo liwoœciami: