Nowe trendy w odurzaniu się młodzieŝy. Kamil Klebański UM WZ Dźwirzyno grudnia 2014 r.

Transkrypt

1 Nowe trendy w odurzaniu się młodzieŝy Kamil Klebański UM WZ Dźwirzyno grudnia 2014 r.

2 Narkotyki towarzyszyły ludziom od zawsze - jako część środków leczniczych, oraz "warsztatu pracy" róŝnych czarowników, szamanów i kapłanów (wszyscy oni spełniali często równieŝ rolę lekarzy) oraz znachorów. Trudno równieŝ określić, gdzie leŝała niegdyś granica podczas przygotowywania posiłków - pomiędzy przyprawami, afrodyzjakami, kulinarnymi metodami leczniczymi i właśnie jednoczesnym stosowaniem substancji o wyraźniejszym doraźnym wpływie na psychikę i moŝliwości sprawności człowieka (np. stosowano specjalne posiłki przed bitwą).

3 Istnieje wiele substancji, a nawet rodzajów poŝywienia, które stosowane w nadmiarze mają działanie narkotyczne. Praktycznie kaŝda z dzisiaj znanych substancji uŝywanych jako narkotyki została odkryta niezaleŝnie od siebie w wielu kulturach świata, jedynym zaś kryterium podziału jest fakt występowania na danym terenie surowca. To raczej dziś moŝna powiedzieć, Ŝe wiedza o wielu rodzajach narkotyków zginęła w mrokach czasu. Natomiast udowodnienie, jakie substancje niegdyś były tak wykorzystane, jest jeszcze trudniejsze, poniewaŝ zazwyczaj wiedza o narkotykach była wiedzą tajemną.

4 Z punktu widzenia dzisiejszej historii, w przypadku większości narkotyków nie moŝna jednoznacznie dowieść, od kiedy je znano, czy teŝ kiedy je wynaleziono.

5 Europa alkohol Ameryka południowa liście coca Ameryka północna halucynogeny zawarte w niektórych odmianach kaktusów Azja opium i haszysz

6 ze względu na rodzaj działania: POBUDZAJĄCE ZWALNIAJĄCE (DEPRESANTY) HALUCYNOGENNE ENTAKTOGENY ze względu na pochodzenie: NATURALNE PÓŁSYNTETYCZNE SYNTETYCZNE Narkotyki - podział

7 Narkotyki droga przyjmowania droga pokarmowa palenie poprzez śluzówki iniekcje

8 NARKOMANIA

9 Polityka wobec narkomanii Polityka wobec narkomanii to zespół środków, których stosowania ma na celu ograniczenie problemów związanych z konsumpcją poprzez zmniejszenie popytu, podaŝy oraz bezpośrednio poprzez redukcję szkód.

10 Polityka wobec narkomanii W drugiej połowie XX wieku w polityce wobec narkotyków dominowało na świecie ograniczanie podaŝy zwane takŝe walką z narkomanią czy teŝ wojną przeciwko narkotykom (war on drugs).

11 Polityka wobec narkomanii Przyjęto model prohibicyjny, którego implementacja jest kosztowna, skuteczność niewielka, a efekty uboczne przerastają często szkody wynikające z właściwości farmakologicznych substancji psychoaktywnych.

12 Polityka wobec narkomanii Niepowodzenia kolejnych wojen z narkotykami, na które mogły sobie pozwolić tylko najbogatsze państwa świata spowodowały wzrost zainteresowania strategią ograniczania popytu na narkotyki.

13 Polityka wobec narkomanii Wyrazem tej zmiany akcentów jest Deklaracja w sprawie Ograniczania Popytu na Narkotyki przyjęta w 1998 roku przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych. Deklaracja podkreśla komplementarny charakter i równorzędną wagę strategii ograniczania podaŝy i popytu i wzywa do zwiększenia nakładów na edukację, alternatywy wobec narkotyków, leczenie, rehabilitację.

14 Polityka wobec narkomanii Strategia redukcji szkód zakłada, Ŝe pełna abstynencja od narkotyków nie jest moŝliwa do natychmiastowego osiągnięcia przez wielu ich uŝytkowników. Dlatego teŝ zmierza bezpośrednio do ograniczenia problemów wśród narkomanów nie stawiając warunku przerwania ich konsumpcji.

15 Źródło: Zachodniopomorski Oddział Towarzystwa Rodzin i Przyjaciół Dzieci UzaleŜnionych Powrót z U w Szczecinie

16 Ceny narkotyków na nielegalnym rynku: kokaina 1 gram od 200 do 300 zł, amfetamina 1 gram 20 do 40 zł, marihuana 1 gram 20 do 30 zł, tabletki ekstazy - 1 sztuka 6 do 15 zł.

17 Występuje w postaci suszu z liści i kwiatostanów konopi indyjskiej oraz w postaci stałych lub ciekłych preparatów z tej rośliny Sposoby zaŝywania: głównie palenie, takŝe jedzenie, picie Substancja psychoaktywna: THC tetrahydrokanabinol Działanie halucynogenne: około 3 godziny UzaleŜnia psychicznie Marihuana i Haszysz

18 Marihuana i Haszysz Objawy po zaŝyciu: gadatliwość i wesołkowatość zaburzenia orientacji przestrzennej ogólne podniecenie i nadczynność psychoruchowa wypowiedzi oderwane czasem od kontekstu (częste dygresje) zaczerwienienie białek oczu niezborność ruchowa (np. potykanie się) Objawy uŝywania: zmniejszona energia, zmniejszona dąŝność do osiągnięć, apatia, skrócony czas skupienia uwagi osłabienie pamięci niepokój, zwiększone napięcie urojenia, lęki nieracjonalne myśli Trudno przedawkować

19 Występują w postaci bezwonnego proszku o gorzkim smaku w kolorze od białego do ceglastego, w postaci kryształków oraz białych tabletek zabarwianych na róŝowo lub czerwono Stymulanty Sposoby zaŝywania: donosowo, doŝylnie, droga pokarmowa, palenie Długość działania: około 2-3 godziny, Metamfetamina- działa silniej na OUN, jest bardziej toksyczna od amfetaminy Silnie i szybko uzaleŝniają psychicznie Amfetamina i Metamfetamina

20 Amfetamina i Metamfetamina Objawy po zaŝyciu: Silne pobudzenie psychomotoryczne Nadmierna pewność siebie Gadatliwość Rozszerzone źrenice w nikłym stopniu reagujące na światło Przyspieszona akcja serca i szybki oddech PodwyŜszone ciśnienie krwi Brak łaknienia Suchość w ustach Bezsenność Przedawkowanie: przyśpieszona akcja serca, bóle w klatce piersiowej, obrzęk płuc, drgawki, udar mózgu, zawał serca Objawy uŝywania: Wahania nastroju od euforii do depresji, stany silnego pobudzenia i ospałości, mogą przeplatać się dając róŝnorodny obraz zachowań Nerwowość, draŝliwość, podejrzliwość Ubytki wagi ciała, zmiany na skórze, wyczerpanie, cieknący nos gwałtowne, niespodziewane zachowania, często agresywne, spowodowane brakiem samokontroli Kłopoty ze snem Ostre depresje prowadzące często do myśli i prób samobójczych Psychozy amfetaminowe (urojenia prześladowcze, omamy słuchowe, lęki) Anhedonia

21 LSD Najpopularniejszy halucynogen Występuje w postaci kolorowych, papierowych znaczków z róŝnymi symbolami graficznymi, nasączonych roztworem LSD Sposób zaŝywania: doustnie oraz poprzez śluzówki (oko, język, dziąsła) Działa przez kilka do kilkunastu godzin Mały potencjał uzaleŝniający Po zaŝyciu: rozszerzone źrenice i słaba ich reakcja na światło dziwne, nieracjonalne wypowiedzi wesołkowatość i bełkotliwa mowa brak koordynacji ruchowej i widoczne zaburzenie orientacji przestrzennej, czasowej moŝe wystąpić zła podróŝ czyli nieprzyjemne halucynacje prowadzące do niepokoju, ataków paniki Przedawkowanie: małe prawdopodobieństwo: (urojenia prześladowcze, omamy słuchowe, lęki) Ahedonia

22 Grzyby halucynogenne Łysiczka lancetowata (inaczej grzyby halucynogenne,"grzybki halucynki" lub "magiczne grzybki") grzyby, które po spoŝyciu wywołują u człowieka halucynacje. Określenie psylocybinowe pochodzi od związku chemicznego psylocybiny, który występuje w tych grzybach i odpowiada za efekt halucynogenny. Grupa grzybów nie będąca taksonem. Zawierają psychodeliczne substancje psychoaktywne, które wpływają na świadomość, mogą wywoływać halucynacje i prowadzić do przeŝycia tzw. doświadczenia psychodelicznego tz. trip. Nie powodują wystąpienia uzaleŝnienia fizycznego ani psychicznego. Mogą jednak prowadzić do wywołania napadów paniki lub lęku, które sporadycznie mogą być fatalne w skutkach. Efekty toksyczne długoterminowe obejmują moŝliwość pojawienia się tzw. flashbacków.

23 Ecstasy, MDMA Zaliczana do amfetamin halucynogennych (entaktogeny) Występuje w postaci tabletek z wytłoczonym logo Tabletki zawierające 1 lub więcej pochodnych β-fenetyloaminy(amfetamina, MDMA, MDA, PMA) W skład tabletki ecstasy mogą wchodzić róŝne pochodne amfetaminy, pochodne benzodiazepiny, ketamina, strychnina, kofeina, kokaina, LSD, efedryna, prokainamid, paracetamol. Sposób zaŝywania: najczęściej droga pokarmowa Działa po 20 minutach od połknięcia, następnie po około 5-20 minutach wzrost działania, działa 4-6 godzin od momentu zaŝycia. UzaleŜnia psychicznie

24 Objawy po zaŝyciu: Rozszerzone źrenice Wzrost temperatury ciała Pobudzenie, euforia Okazywanie nadmiernej sympatii wobec innych Brak koordynacji ruchowej Pobudzenie seksualne, odrzucenie wszelkich zahamowań w tej sferze Objawy uŝywania: Depresja, stany lękowe, utrata pamięci, utrata zdolności do uczenia się Przedawkowanie: Przyśpieszona akcja serca, wysokie ciśnienie krwi, skurcz mięśni, ataki paniki, utrata świadomości, hypertermia Ecstasy, MDMA

25 Kokaina Stymulant Występuje w postaci białego proszku, crack przypomina płatki mydlane lub brązowe kamyki, kuleczki Sposób zaŝywania: śluzówki nosa, dziąsła, pod język, doustnie, doŝylnie, palenie Działa do 30 minut UzaleŜnia psychicznie Objawy zaŝycia: Rozszerzenie źrenic, euforia, pobudzenie, przyspieszony oddech, gadatliwość Objawy zaŝywania: Wyniszczenie organizmu, psychozy Przedawkowanie silny lęk połączony z urojeniami i zaburzeniami świadomości, nasilonym pobudzeniem ruchowym (od miotania się do konwulsji), wysokie ciśnienie krwi i płytki przyspieszony oddech.

26 Heroina Narkotyk z grupy opiatów, Działanie zwalniające Występuje w postaci proszku od białego do brązowego; brown sugar - proszek lub granulki Ŝółte, brązowe; polska heroina w postaci płynu o zabarwieniu brązowym Sposoby zaŝywania: doŝylnie, domięśniowo, podskórnie, palenie, doustnie, donosowo, wdychanie oparów Działa około 6-12 godzin Silnie i szybko uzaleŝnia psychicznie i fizycznie Łatwo przedawkować Przedawkowanie depresja układu oddechowego, sinica, wiotczenie mięśni, zwolniona akcja serca, silna senność,

27 Heroina Objawy zaŝycia: wyraźne zwęŝenie źrenic (szpileczkowate źrenice) i osłabienie ich reakcji na światło, szkliste oczy obniŝa się ciśnienie krwi, jak równieŝ w nieznacznym stopniu temperatura ciała spokój, spowolnienie i przysypianie (opadające powieki, przerwane wypowiedzi) Objawy zaŝywania: Przeplatanie się stanów ospałości, uspokojenia, senności ze stanami charakterystycznymi dla zespołu abstynencyjnego czyli draŝliwością, podenerwowaniem, ogólnie złym fizycznym samopoczuciem ( katar, łzawienie, bóle nóg, wymioty, biegunki)

28 Leki uspokajające i nasenne Legalnie dostępne środki nasenne (barbiturany, np. luminal) i uspokajające (benzodiazepiny, np.relanium) w postaci tabletek Barbiturany: działanie depresyjne, tłumienie aktywności centralnego układu nerwowego. Benzodiazepiny: przeciwlękowo, uspokajająco podobnie jak opiaty. Małe dawki: stan relaksacji, senne marzenia, uspokojenie, znieczulenie. DuŜe dawki: silna senność, zlewanie się mowy, przyćmienie świadomości, brak koordynacji ruchów, czasem krótkotrwałe pobudzenie na początku. Często uŝywane bywają w połączeniu z alkoholem (większe ryzyko przedawkowania) UzaleŜniają silnie psychicznie i fizycznie Barbiturany łatwiej przedawkować Przedawkowanie: depresja układu oddechowego, zatrzymanie akcji serca

29 Domowa apteczka

30 Dopalacze Dopalacze stosowana w Polsce, potoczna nazwa róŝnego rodzaju produktów zawierających substancje psychoaktywne, które nie znajdują się na liście środków kontrolowanych przez ustawę o przeciwdziałaniu narkomanii. SpoŜycie ich ma na celu wywołanie w organizmie jak najwierniejszego efektu narkotycznego substancji zdelegalizowanych.

31 Dopalacze Środki tego rodzaju są produkowane głównie po to, aby ominąć obowiązujące zakazy antynarkotykowe, stąd ich skład chemiczny ulega ciągłej ewolucji.

32 Dopalacze W Polsce dopalaczami są nazywane produkty zawierające związki stanowiące pochodne zakazanych substancji psychoaktywnych (np. amfetaminy) lub preparaty ziołowe zawierające związki halucynogenne. Stopień ich szkodliwości na zdrowie i potencjał uzaleŝniający jest przedmiotem badań i analiz, które jednak ze względu na liczbę znanych i ciągle wynajdowanych substancji psychoaktywnych, nie nadąŝają za zmianami ich składu przez producentów.

33 Dopalacze 8 listopada 2010 r. Prezydent Bronisław Komorowski podpisał nowelizację zakazującą wytwarzania i wprowadzania do obrotu na terenie Polski jakichkolwiek substancji (niezaleŝnie od ich stanu fizycznego i źródła pochodzenia, w tym roślin, grzybów oraz ich części) lub produktów, które mogą być uŝywane jako środki odurzające lub substancje psychotropowe, określanych jako dopalacze. Nie wolno teŝ nimi handlować. Za złamanie zakazu będzie grozi kara od 20 tys. zł do miliona zł. W przypadku podejrzenia, Ŝe produkt stwarza zagroŝenie Ŝycia lub zdrowia ludzi, inspektor sanitarny będzie mógł wstrzymać jego wytwarzanie lub sprzedaŝ albo nakazać wycofanie z handlu na okres do 18 miesięcy. W tym czasie mają być prowadzone badania dotyczące wpływu podejrzanej substancji na zdrowie. Inspektor dodatkowo będzie mógł zamknąć sklep lub hurtownię na okres do trzech miesięcy.

34

35 Dopalacze

36 Dopalacze

37 Dopalacze

38 Dopalacze

39 MPDV Stymulant Efekty działania: pobudzenie, podwyŝszenie koncentracji, zwiększona czujność, bezsenność, podniecenie seksualne, niepokój, nerwowość, przyspieszone rytm serca, skoki ciśnienia tętniczego, intensywne pocenie się, brak łaknienia, nudności. Skutki niepoŝądane i zagroŝenia: w czasie "zjazdu": przekrwienie oczu, bardzo szybkie bicie serca, silne bóle głowy, osłabienie mięśni, szczękościsk, ból nerek, duŝy niepokój, apatia, bezsenność z jednoczesnym pobudzeniem, lęki, w skrajnych przypadkach lub przy zaŝywaniu duŝych dawek przez długi czas: napady paniki, przewlekłe stany psychotyczne Szczególnie duŝe ryzyko zdrowotne niesie ze sobą łączenie MDPV z alkoholem lub innymi dopalaczami.

40 Mefedron Stymulant i empatogen. Dostępny w postaci kryształków, proszku, tabletek lub kapsułek. Objawy po zaŝyciu: pobudzenie, euforia, podniecenie, rozszerzenie źrenic, podwyŝszenie ciśnienia tętniczego, szczękościsk, drŝenie rak, silne pragnienie przyjęcia kolejnej dawki, zaburzenia pamięci krótkoterminowej. Zanotowane przypadki zgonu po zaŝyciu mefedronu były spowodowane zbyt wysokim ciśnieniem krwi skutkującym wylewem. Po większych dawkach występują negatywne odczucia spowodowane zmęczeniem. Jest to substancja stosunkowo nowa i skutki jej zaŝywania nie są do końca znane. Wiadomo jednak, Ŝe bardzo silnie uzaleŝnia psychicznie. Po zaŝyciu nawet stosunkowo niewielkich dawek dosyć często zdarza się przejściowa utrata pamięci krótkotrwałej. Niektórymi ze skutków ubocznych mogą być: krwawienie z nosa, pieczenie nosa (przy aplikacji donosowej), halucynacje, nudności, wymioty, kłopoty z krąŝeniem krwi, wysypki, uczucie niepokoju, paranoja, nadpobudliwość i urojenia.

41 Mefedron 25 sierpnia 2010 mefedron został zaklasyfikowany jako substancja psychotropowa grupy I-P i jest nielegalny. Bufedron - organiczny związek chemiczny, pochodna fenyloetyloaminy, amfetaminy oraz katynonu. Po raz pierwszy został zsyntezowany w 1928 roku. Jest stymulantem, w działaniu najbardziej podobnym do metkatynonu, lecz jest od niego silniejszy względem dawki i niemal pozbawiony efektu euforii. Przeciętna dawka podawana donosowo wynosi 40mg, działanie przy takim podaniu trwa do 6 godzin. W Polsce legalny.

42 Reserch chemicals Designer Drugs, Research Chemicals - te profesjonalnie i tajemniczo brzmiące nazwy określają substancje, które dopiero co wyszły spod ręki chemików. Jednak tych chemików spokojnie moŝna nazwać producentami narkotyków, poniewaŝ DD i RC to tzw. dopalacze, które działaniem imitują tradycyjne narkotyki, a ich zaŝywanie powoduje niebezpieczne dla zdrowia skutki. Liczba zatruć rośnie, handel w sieci kwitnie, a organy bezpieczeństwa są bezsilne.

43 Reserch chemicals Powrót dopalaczy na rynek narkotykowy potwierdzają statystyki. Jak podaje gazeta.pl w 2012 r. odnotowano 279 zatruć dopalaczami. W 2013 było ich juŝ ponad 500. W ciągu ośmiu miesięcy 2013 r. państwa członkowskie Unii Europejskiej zgłosiły za pośrednictwem systemu wczesnego ostrzegania aŝ 73 nowe substancje psychoaktywne. Średnio co tydzień rynek narkotykowy wzbogaca się o jedną nową substancję. Problem z delegalizacją dopalaczy polega na tym, Ŝe ich skład chemiczny jest zupełnie nowy i nieprzebadany, w związku z czym nie znajdują się one na liście substancji zakazanych. Zatem karanie producentów i dilerów dopalaczy na mocy ustawy antynarkotykowej jest prawie niemoŝliwe, poniewaŝ zanim nowa substancja zostanie uznana za nielegalną minie wystarczająco duŝo czasu, by chemicy stworzyli kolejną nową substancję o bardzo podobnym wzorze chemicznym i składzie.

44 Dopalacze

45 Dopalacze

46

47 Dziękuję za uwagę.

48 Urząd Marszałkowski Województwa Zachodniopomorskiego Wydział Współpracy Społecznej Ul. Korsarzy Szczecin Dyrektor: Krzysztof Faliński tel Fax