POJĘCIA PODSTAWOWE. stan, w którym człowiek nie potrafi obyć się bez danej substancji. Istnieją dwa rodzaje uzależnienia:

Transkrypt

1 - Folia 1 - POJĘCIA PODSTAWOWE NARKOTYK substancja pochodzenia naturalnego lub syntetycznego, która przyjęta przez człowieka, wpływa na działanie układu nerwowego, a przez to zaburza jedną lub kilka funkcji organizmu. Efektem przyjmowania może być zależność fizyczna i psychiczna oraz szkodliwe następstwa dla zdrowia fizycznego i psychicznego. UZALEŻNIENIE stan, w którym człowiek nie potrafi obyć się bez danej substancji. Istnieją dwa rodzaje uzależnienia: a) fizyczne kiedy zaprzestanie przyjmowania danej substancji powoduje pojawienie się dolegliwości fizycznych związanych z zaburzeniami funkcjonowania układu oddechowego, krążenia i trawiennego - m. in. rwany oddech, duszności, palpitacje serca, niepokój wewnętrzny, bóle mięśni, biegunka, wymioty tzw. zespół abstynencyjny; b) psychiczne istnieje silna potrzeba psychiczna ponownego przyjęcia narkotyku w celu poprawy samopoczucia, redukcji napięcia, stresu, oddalenia strachu, lęku itp. Jedna osoba może być uzależniona od wielu narkotyków. Towarzyszyć temu może zjawisko tzw. tolerancji. TOLERANCJA jest to wzrost odporności organizmu na dany środek. Dla uzyskania takich samych efektów, konieczne staje się przyjmowanie coraz większych dawek narkotyku. PRZEDAWKOWANIE przyjęcie dawki narkotyku, której organizm nie może znieść. Jest to w znacznym stopniu sprawa jakości, jak i ilości przyjętego narkotyku. Oznaki przedawkowania to silne zaburzenia układu oddychania, zaburzenia pracy serca oraz duże ryzyko śmierci. Taka osoba wymaga pomocy lekarza.

2 - Folia 2 - GŁÓWNE PRZYCZYNY SIĘGANIA PO NARKOTYKI PRZEZ MŁODZIEŻ: chęć przeżywania odmiennych stanów świadomości; ciekawość i moda; chęć poprawienia nastroju, uzyskania lepszego samopoczucia; ucieczka od codzienności, trosk, doznawanych trudności, frustracji czy stresu; poszukiwanie mocnych wrażeń ; wpływ kolegów środowiska subkultury; chęć bycia akceptowanym i uznawanym w grupie rówieśniczej; nadmierne odczuwanie lęku przed wyzwaniami i obowiązkami codziennego życia; brak wiary we własne siły, niska samoocena; brak odpowiednich emocjonalnych więzi rodzinnych; z powodu trudności w szkole lub na studiach; brak autorytetów (dom, szkoła, środowisko); bunt przeciw dorosłym i ich światu.

3 - Folia 3 - Wygląd: biały proszek lub tabletki AMFETAMINY amfetamina, ecstasy - silnie pobudzające, - znoszą zmęczenie i senność, - wzmacniają wydolność organizmu (w ograniczonym czasie), - mogą wywołać niekontrolowane reakcje i agresję, - zwiększają ciepłotę ciała, - wzmagają pragnienie, - znoszą poczucie głodu - przyspieszają akcję serca, - po okresie podwyższonej aktywności następuje wyczerpanie energii, silne zmęczenie, zaburzenia depresyjne, potrzeba snu. - powodują silne uzależnienie psychiczne, - możliwą konsekwencją są psychozy amfetaminowe, - intensywne działanie ecstasy może być przyczyną zaburzeń rytmu serca i przegrzania organizmu co prowadzi czasami do śmierci. KONOPIE INDYJSKIE marihuana, haszysz i olejek haszyszowy. Wygląd: marihuana zielone lub brązowo zielone suche liście i kwiatostany, haszysz zielone, brązowe zielone, czerwone lub czarne sprasowane kostki lub kulki. Konsystencja oleista ale zbita olej haszyszowy gęsty zielono - brązowy olej. - zależy od wielkości dawki, nastroju i stanu psychofizycznego osoby oraz rodzaju środka, - od stanu błogiego zadowolenia, spokoju, dobrego samopoczucia do depresji i stanów lękowych, - zależy to od nastroju osoby przed użyciem środka, który zostaje spotęgowany przez narkotyk, - upośledzenie pamięci, - zaburzenia koncentracji uwagi, - spowolnienie czasu reakcji, - obniżenie zdolności uczenia się, - zaburza koordynację ruchową, - zaburza wyczucie odległości, - zniekształca poczucie czasu i spostrzeganie bodźców, - powoduje uzależnienie psychiczne, - przy długotrwałym używaniu środka mogą się pojawić paranoje a także stany chronicznej apatii, bierności i lenistwa czyli tzw. syndrom amotywacyjny.

4 - Folia 4 - OPIATY I OPIOIDY Opiaty: polska heroina tzw. kompot, opium Opioidy: morfina, kodeina, heroina. Wygląd: polska heroina ciecz koloru brunatnego, opium mleczko makowe koloru brązowo - czarnego, po przerobieniu może przyjąć formę syropu, tabletek, sztabek, pałeczek lub niekształtnych bryłek. morfina ciecz koloru brunatnego w ampułkach lub fiolkach, kodeina syrop brunatno - słomkowy, może być w postaci tabletek. heroina zwykle biały lub brązowy proszek. Rzadziej granulki lub bryłki. - skutki działania zależą od rodzaju substancji, jej ilości, sposobu wprowadzenia do organizmu jak i cech przyjmującego tj. stan fizyczny, psychiczny, wiek oraz wcześniejsze doświadczenia z narkotykami, - główny efekt to stan euforii, - poczucie błogości, - uśmierzenie bólu, - spowolnienie ogólne funkcjonowania organizmu. - po kilku godzinach - objawy abstynencyjne złe samopoczucie, pojawia się gęsia skórka, obfity pot, drżenie rąk i całego ciała, mdłości, wymioty i biegunka, zakłócenia snu, z koszmarami powodują silny niepokój, rozdrażnienie. Po ok. 48 godzinach objawy nasilają się maksymalnie, potem stopniowo zaczynają zanikać. Pojawia się jednak ból mięśni i stawów, - powodują uzależnienie fizyczne i psychiczne. KOKAINA I CRACK Wygląd: kokaina biały krystaliczny proszek, crack białe krystaliczne kryształki lub płatki. - początkowo aktywność, euforia i odprężenie, - crack ma silniejsze i bardziej gwałtowne działanie, - pojawiają się zachowania agresywne, w tym autoagresywne, - podnosi się samoocena, - nasila się popęd seksualny, - poczucie radości i optymizm, - zmniejsza się apetyt i potrzeba odpoczynku oraz snu, - wyraźne pogorszenie nastroju, zmęczenie i zniechęcenie po około minutach działania, - silnie uzależniają psychiczne, - wycieńczenie organizmu zarówno fizyczne jak i psychiczne, - częste są lęki, znużenie i zaburzenia depresyjne, - przedawkowanie powoduje niebezpieczeństwo paraliżu układu oddechowego i zaburzenia pracy serca, czego skutkiem może być śmierć.

5 - Folia 5 - NARKOTYKI HALUCYNOGENNE LSD, PCP, grzyby halucynogenne. Wygląd: LSD biały krystaliczny proszek, rozpuszczalny w wodzie, tworząc bezbarwną ciecz, którą nasącza się papierki, obrazki. Może też występować pod postacią tabletek lub kapsułek. PCP biały proszek, płyn lub kapsułki. - skutki działania są zróżnicowane, zależne od stanu i nastroju wyjściowego, przed zażyciem narkotyku, - intensywne halucynacje czyli zmiany w funkcjonowaniu zmysłów, odbioru bodźców, intensyfikacja nastroju, przecenianie własnych możliwości, - skłonność do niekonwencjonalnych zachowań np.: chodzenie bez ubioru, próby latania, przenoszenia ciężarów, mylenie znaczenia i funkcji różnych przedmiotów. Jednak halucynacje mogą być też nieprzyjemne i wywoływać strach, przerażenie lub agresję, - pojawiają się zaburzenia ostrości widzenia i oceny odległości (niebezpieczne podczas prowadzenia pojazdów mechanicznych), - mogą pojawić się zaburzenia pohalucynogenne tzw. flash backs. Po upływie dni, tygodni a nawet miesięcy mogą wystąpić nawroty wcześniejszych zaburzeń i halucynacji mimo, że narkotyk nie został ponownie użyty. Flash back może trwać kilka sekund ale i kilka godzin. Zwykle wiąże się ze zmęczeniem lub stresem. Ze względu na brak możliwości przewidzenia momentu jego wystąpienia stanowi znaczne niebezpieczeństwo nawet dla zdrowia i życia. INHALATY kleje, pasty, rozpuszczalniki lotne. Wygląd: kleje, pasty, płyny o intensywnych zapachach. - szybkie oszołomienie i euforię, zamroczenie, bełkotliwą mowę, senność, - w drugiej fazie działania po około minutach pojawia się gonitwa myśli, rozdrażnienie, agresja, - brak jest kontroli nad sobą, swoim zachowaniem, - mogą pojawić się halucynacje, utrata świadomości lub też zapaść. Długotrwałe używanie tych substancji powoduje: - silne uzależnienie psychiczne, - uszkodzenie lub zniszczenie komórek mózgu, - oparzenia lub paraliż dróg oddechowych, - zaburzenia układu trawiennego, - uszkodzenia wątroby i nerek.

6 - Folia 6 - ŚRODKI FARMAKOLOGICZNE środki przeciwbólowe, uspokajające oraz nasenne i ułatwiające zasypianie. Wygląd: tabletki, kapsułki, sproszkowana substancja. - w zależności od użytej substancji następuje poprawa nastroju, uśmierzenie bólu lub zniesienie zaburzeń lękowych, nastroju czy zaburzeń depresyjnych; - przyjmowanie przewlekłe prowadzi do uzależnienia psychicznego i fizycznego, oraz wzrostu tolerancji, a niekiedy do wystąpienia tolerancji krzyżowej z alkoholem; - mogą pojawić się zaburzenia nastroju; - senność, apatia; - zaburzenia pamięci i koncentracji; - spadek zainteresowań i ogólnej sprawności intelektualnej; - zaburzenia sprawności ruchowej, osłabienie siły mięśni, drżenie kończyn i zawroty głowy; - problemy z płynnością mówienia; - lęki, wzrost agresji; - zaburzenia krążenia i oddychania; - przypadkowe przedawkowanie na drodze tzw. automatyzmu tabletkowego, kiedy zażycie większej ilości leków powoduje przymglenie świadomości - zaburzenia pamięci świeżej - osoba sięga po kolejne dawki leku nie pamiętając o zażyciu poprzednich.

7 - Folia 7 - SKUTKI ZDROWOTNE UŻYWANIA NARKOTYKÓW - wyniszczenie ogólne - fizyczne organizmu - zmiany dermatologiczne - zapalne skóry - choroby układu pokarmowego: próchnica zębów, dolegliwości żołądkowe, uszkodzenie funkcjonowania wątroby, - zaburzenia apetytu, anemia - choroby nerek, choroby dróg oddechowych i oskrzeli - podwyższona ciepłota ciała, wzmożona potliwość, - obniżenie potencji seksualnej, zaburzenia snu - zakażenia bakteriologiczne i wirusowe (HIV, zapalenie wirusowe wątroby), - zaburzenia koordynacji ruchowej, obniżenie sprawności mięśniowej. SKUTKI PSYCHICZNE UŻYWANIA NARKOTYKÓW - trudności w koncentracji uwagi i zapamiętywaniu, - czasem występują objawy chorób psychicznych: majaczenia, depresje, głównie poamfetaminowe, - stany euforyczne lub paradoksalnie nasilenie stanów lękowych i drażliwości, - częste zmiany nastroju, niepokój, - poczucie pobudzenia psychicznego i ruchowego, - zmiany w funkcjonowaniu zmysłów wzroku, węchu, czucia, - występowanie zjawiska flashback kolorowe omamy połączone z reakcjami lękowymi i zaburzeniami percepcji zmysłowej, - wysoka podatność na zmęczenie, - brak motywacji do działania, osłabienie zdolności twórczych, - obniżenie zdolności planowania i osiągania wytyczonych celów, - zmiany w poczuciu czasu. SKUTKI SPOŁECZNE I PRAWNE UŻYWANIA NARKOTYKÓW - łamanie norm społecznych i moralnych, - tendencje do rezygnacji z celów życiowych, ograniczenie zainteresowań, - tendencje do izolacji społecznej, lękowe nastawienie do ludzi, niezdolność do nawiązywania długotrwałych związków, - pogorszenie jakości wykonywanej pracy - tendencje do utraty poczucia tożsamości - tendencje do zachowań aspołecznych - zaburzenia w procesie rozwoju i dorastania - tendencja do naruszania dyscypliny w służbie, - skłonność do łamania prawa pod wpływem narkotyków lub w celu ich zdobycia np.: kradzieże i rozboje, - wypadki komunikacyjne.

8 - Folia 8 - PRAWO I NARKOTYKI WYBRANE PRZEPISY PRAWNE (z ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii) Art Kto, (...) wprowadza do obrotu środki odurzające, (...) albo uczestniczy w takim obrocie, podlega grzywnie i karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat Jeżeli przedmiotem czynu, (...), jest znaczna ilość środków odurzających (...) sprawca podlega grzywnie i karze pozbawienia wolności do lat 10. Art Kto, (...) udziela innej osobie środka odurzającego (...) albo nakłania do użycia takiego środka lub substancji, podlega karze pozbawienia wolności do lat Jeżeli sprawca czynu, (...) udziela środka odurzającego (...) małoletniemu lub nakłania go do użycia takiego środka (...) albo udziela ich w znacznych ilościach innej osobie, podlega karze pozbawienia wolności do lat 5. Art Kto, (...) posiada środki odurzające lub substancje psychotropowe, podlega karze pozbawienia wolności do lat Jeżeli przedmiotem czynu, o którym mowa w ust. 1, jest znaczna ilość środków odurzających (...), sprawca podlega grzywnie i karze pozbawienia wolności do lat 5. OGÓLNOPOLSKIE TELEFONY ZAUFANIA NARKOTYKI NARKOMANIA Ogólnopolski Telefon Zaufania, czynny codziennie od godz do (całkowity koszt połączenia to jednostka taryfikacyjna TP S.A.). ZATRZYMAĆ PRZEMOC Anonimowa Bezpłatna Infolinia Komendy Stołecznej Policji, czynna całodobowo przez 7 dni w tygodniu. NARKOMANIA POMOC RODZINIE POGOTOWIE MAKOWE telefon czynny od pon. do pt. od godz do 19.00, w soboty od godz do (całkowity koszt połączenia to jednostka taryfikacyjna TP S.A.).