I N F O R M A C J A. Łącznie ocenie poddano 67 partii przetworów i mroŝonek owocowych i warzywnych. wartości zł, w tym:

Transkrypt

1 I N F O R M A C J A dotycząca wyników kontroli jakości i prawidłowości oznakowania przetworów i mroŝonek owocowych i warzywnych, w tym w zakresie oznakowania składników GMO. Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej w Łodzi w I kwartale 2010r., w ramach realizacji programu Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów DIH 81 1 (1)/10/AgŁ, przeprowadził kontrole w 12 placówkach handlowych prowadzących sprzedaŝ m.in. mroŝonek oraz przetworów owocowych i warzywnych, obejmując nimi: - 3 hurtownie. - 3 sklepy wielkopowierzchniowe sieci handlowych, - 6 innych sklepów detalicznych, Nieprawidłowości stwierdzono w 9 placówkach (4 sklepach spoŝywczych, 3 sklepach wielkopowierzchniowych sieci handlowych, 2 hurtowniach) co stanowiło 75% placówek kontrolowanych. wartości zł, w tym: Łącznie ocenie poddano 67 partii przetworów i mroŝonek owocowych i warzywnych - 17 partii wartości 689 zł w sklepach wielkopowierzchniowych sieci handlowych, - 17 partii wartości zł w hurtowniach, - 33 partie wartości 746 zł w sklepach spoŝywczych. Kontrolą objęto: 13 partii mroŝonek wartości 8801 zł, tj.: 2 partie mroŝonych owoców i mieszanek owocowych wartości zł, 11 partii mroŝonych warzyw i mieszanek warzywnych wartości zł. 16 partii przetworów owocowych wartości 964 zł, tj.: 11 partii dŝemów wartości 859 zł, 3 partie marmolady wartości 82 zł, 2 partie owoców południowych w zalewie wartości 23 zł.

2 2 38 partii przetworów warzywnych wartości zł, tj.: 7 partii koncentratu pomidorowego wartości 390 zł, 4 partie ogórków konserwowych wartości 109 zł, 6 partii papryki konserwowej wartości 109 zł, 1 partię fasolki konserwowej wartości 19 zł, 5 partii kukurydzy konserwowej wartości zł, 8 partii sałatek warzywnych wartości 256 zł, 7 partii innych przetworów warzywnych (pomidory całe bez skórki, groszek konserwowy, buraczki, pomidory krojone w puszkach, ćwikła z chrzanem, barszcz czerwony koncentrat, buraczki tarte-wiórki) wartości 388 zł. W toku prowadzonych czynności kontrolnych zakwestionowano ogółem 8 partii przetworów oraz mroŝonek owocowych i warzywnych łącznej wartości zł (11,9% partii badanych), w tym: 3 partie wartości zł w hurtowniach, 3 partie wartości 138 zł w obiektach wielkopowierzchniowych sieci handlowych, 2 partie wartości 62 zł w innych sklepach detalicznych. Wśród kwestionowanych produktów znajdowały się: 2 partie koncentratu pomidorowego wartości 309 zł, 1 partia papryki konserwowej wartości 29 zł, 1 partia mroŝonych owoców wartości 40 zł, 2 partie sałatek warzywnych wartości 106 zł, 1 partia pomidorów całych bez skórki wartości 102 zł, 1 partia mroŝonych warzyw wartości zł 1. JAKOŚĆ W zakresie zgodności parametrów jakościowych z wymaganiami obowiązujących przepisów i deklaracjami producentów, sprawdzono laboratoryjnie 25 partii przetworów i mroŝonek owocowych i warzywnych wartości zł (9 partii wartości 351 zł w sklepach wielkopowierzchniowych sieci handlowych, 8 partii wartości zł w hurtowniach, 8 partii w pozostałych sklepach spoŝywczych wartości 232 zł). Kontrolą objęto:

3 3 2 partie mroŝonych owoców i mieszanek owocowych wartości zł, 4 partie mroŝonych warzyw i mieszanek warzywnych wartości zł, 6 partii dŝemów wartości 637 zł, 1 partię marmolady wartości 37 zł, 5 partii koncentratów pomidorowych wartości 278 zł, 3 partie papryki konserwowej wartości 67 zł, 2 partie sałatek warzywnych wartości 106 zł, 2 partie innych przetworów warzywnych (pomidory całe bez skórki, sałatka pieczarkowa) wartości 143 zł. W wyniku przeprowadzonych badań laboratoryjnych zakwestionowano z uwagi na niewłaściwą jakość 6 partii przetworów oraz mroŝonek owocowych i warzywnych łącznej wartości 419 zł (24% partii badanych), w tym 3 partie wartości 138 zł w sklepach wielkopowierzchniowych sieci handlowych, 2 partie wartości 244 zł w hurtowniach i 1 partię wartości 37 zł w pozostałych sklepach spoŝywczych Niewłaściwą jakość stwierdzono dla: 1 partii truskawki mroŝonej wartości 40 zł (4% badanych w tym zakresie), 1 partii koncentratu pomidorowego 30% 180g wartości 142 zł (4 % badanych w tym zakresie), 1 partii papryki konserwowej słodkiej a 600g wartości 29 zł (4 % badanych w tym zakresie), 2 partii sałatek warzywnych wartości 106 zł (8 % badanych w tym zakresie), 1 partii pomidorów całych bez skórki 400g wartości 102 zł (4 % badanych w tym zakresie). Stwierdzone wady jakościowe to: niewłaściwe cechy organoleptyczne niezharmonizowany, zbyt intensywny, dominująco octowy, ostry, bardzo kwaśny smak i zapach papryki konserwowej słodkiej, owoce całkowicie pokryte szronem i lodem w postaci twardych brył i zlepieńców truskawka mroŝona, niewłaściwy wygład i konsystencja - pomidory rozgotowane i rozpadające się, zapach mało intensywny, nikły, mało swoisty; smak nienaturalnie słodki, lekko pomidorowy, mało swoisty dla koncentratu pomidorowego.

4 4 niewłaściwe cechy fizyczno chemiczne obecność sacharozy w ilości 9,5g/100g, której producent nie wykazał w zamieszczonym na opakowaniu koncentratu pomidorowego składzie, obniŝona masa odciekniętej papryki (deklarowano 280g, a w jednym opakowaniu stwierdzono 253,2 ± 8,6), warzyw w sałatce (deklarowano 480g, a stwierdzono 432,0 ± 13,8 oraz 446,6 ± 14,3), pomidorów (deklarowano 240g, a stwierdzono 209 i 210 ± 7,1) obniŝona i podwyŝszona ilość poszczególnych składników w sałatce ( deklarowano: 30% pieczarek, a stwierdzono od 48 do 51%; 20% papryki a stwierdzono od 8,5 do 8,7%; 7% marchewki a stwierdzono od 8,7 do 11,8%; 6% cebuli a stwierdzono od 1,8 do 3,1%) podwyŝszona zawartość soli w papryce (zgodnie z deklarowaną normą winno być nie więcej niŝ 1%, a stwierdzono od 1,2 do 1,45%) W zakresie zastosowanych substancji dodatkowych badaniem laboratoryjnym objęto 7 partii przetworów wartości 346 zł, w tym: 5 partii koncentratów pomidorowych wartości 278 zł, 1 partię dŝemów wartości 28 zł., 1 partię sałatki wartości 40 zł. W wyniku przeprowadzonych badań (poza 1 partią koncentratu pomidorowego wartości 142 zł, w którym stwierdzono obecność sacharozy nie wykazanej w składzie) stwierdzono, Ŝe substancje dodatkowe (słodzące, konserwujące, zagęszczające) stosowane były zgodnie z ich funkcjami technologicznymi, w ilościach i na warunkach określonych w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 18 września 2008 r. w sprawie dozwolonych substancji dodatkowych (Dz. U. nr 177, poz. 1094). Ponadto dokonane w trakcie kontroli oględziny opakowań jednostkowych pozostałych 60 partii produktów nie wykazały w składach niedozwolonych substancji dodatkowych. W celu wyeliminowania stwierdzonych nieprawidłowości jakościowych do producentów zakwestionowanych wyrobów oraz jednostki nadrzędnej skierowano wystąpienia pokontrolne, powiadomiono właściwe terenowo Inspektoraty Jakości Handlowej Artykułów Rolno-SpoŜywczych. Ponadto wydano decyzję nakazującą wycofanie z obrotu całej partii zafałszowanego koncentratu pomidorowego o masie 180g, oraz podano informację do publicznej wiadomości. Wobec 4 przedsiębiorców, którzy wprowadzili do obrotu handlowego przetwory i mroŝonki warzywne nieodpowiadające jakości handlowej zostaną wszczęte postępowania

5 5 administracyjne w przedmiocie nałoŝenia kar pienięŝnych z art. 40a ust. 1 pkt 3 i 4 (w jednym przypadku) ustawy z dnia 21 grudnia 2001r. o jakości handlowej artykułów rolno spoŝywczych (sprawy w toku). W odpowiedzi na wystąpienia pokontrolne producenci zadeklarowali wzmoŝenie nadzoru nad produkcją, właściwy dobór surowca oraz zmianę procesu technologicznego. 2. OZNAKOWANIE Prawidłowość oznakowania opakowań jednostkowych sprawdzono dla 67 partii mroŝonek oraz przetworów owocowych i warzywnych wartości zł. Oględzinom poddano 17 partii wartości 689 zł w sklepach wielkopowierzchniowych sieci handlowych, 17 partii wartości zł w hurtowniach i 33 partie wartości 746 zł w pozostałych sklepach detalicznych. Kontrolą objęto: 13 partii mroŝonek wartości zł, tj.: 2 partie mroŝonych owoców i mieszanek owocowych wartości zł, 11 partii mroŝonych warzyw i mieszanek warzywnych wartości zł. 16 partii przetworów owocowych wartości 964 zł, tj.: 11 partii dŝemów wartości 859 zł, 3 partie marmolady wartości 82 zł, 2 partie owoców południowych w zalewie wartości 23 zł. 38 partii przetworów warzywnych wartości zł, tj.: 7 partii koncentratu pomidorowego wartości 390 zł, 4 partie ogórków konserwowych wartości 109 zł, 6 partii papryki konserwowej wartości 109 zł, 1 partię fasolki konserwowej wartości 19 zł, 5 partii kukurydzy konserwowej wartości 1493 zł, 8 partii sałatek warzywnych wartości 256 zł, 7 partii innych przetworów warzywnych (pomidory całe bez skórki, groszek konserwowy, buraczki, pomidory krojone w puszkach) wartości 388 zł. W wyniku dokonanych oględzin opakowań jednostkowych objętych kontrolą przetworów i mroŝonek zakwestionowano 3 partie łącznej wartości zł (4,5% partii badanych).

6 6 Wśród kwestionowanych towarów były: 2 partie koncentratów pomidorowych wartości 167 zł, 1 partia mroŝonej mieszanki warzywnej wartości zł. PowyŜsze produkty kwestionowano z uwagi na: niepodanie w składzie koncentratu pomidorowego 30% uŝytej w etapie produkcji sacharozy 1 partia wartości 142 zł ; nieczytelne podanie informacji o faktycznej zawartości ekstraktu w koncentracie pomidorowym 30% 1 partia wartości 142 zł. Bezpośrednio przy nazwie wyrobu duŝą czcionką (6mm) producent podał zawartości ekstraktu 30%, a następnie na dole etykiety drobnym mało czytelnym drukiem (1mm) zamieścił kolejną informację zawartość ekstraktu ± 6%. Zastosowana przez producenta tolerancja jak i sposób jej zamieszczenia nieprecyzyjnie informuje o rodzaju nabywanego produktu; brak w wykazie składników mieszanki 7- składnikowej a 450g określenia w róŝnych proporcjach 1 partia wartości zł); podanie przy zamieszczonej wartości odŝywczej określenia wartość energetyczna zamiast wartość odŝywcza - 1 partia wartości 25 zł. Do producentów skierowano wystąpienia pokontrolne z wnioskiem o dostosowanie oznaczeń do obowiązujących przepisów. Ponadto, w celu zweryfikowania deklaracji producentów w oznakowaniu środków spoŝywczych, w których potencjalnie mogą występować składniki GMO pobrano do badań laboratoryjnych próbki pochodzące z 1 partii kukurydzy konserwowej cukrowej o masie 400g.. Przeprowadzone w Laboratorium Wojewódzkiej Stacji Sanitarno Epidemiologicznej w Poznaniu badania nie wykazały obecności GMO. Dokonane w toku kontroli oględziny opakowań jednostkowych 5 partii kukurydzy konserwowej wartości zł wykazały, Ŝe na Ŝadnej z nich producenci nie deklarowali występowania składników GMO. 3. ZAWARTOŚĆ NETTO W zakresie zgodności rzeczywistej zawartości netto z deklarowaną przez producentów na opakowaniach jednostkowych, oceniono 51 opakowań pochodzących z 25 partii mroŝonek i przetworów owocowych i warzywnych wartości zł i nie stwierdzono nieprawidłowości.

7 7 4. PRZESTRZEGANIE TERMINÓW PRZYDATNOŚCI DO SPOśYCIA I DAT MINIMALNEJ TRWAŁOŚCI Daty minimalnej trwałości towarów sprawdzano we wszystkich placówkach, w których badaniem objęto 67 partii przetworów oraz mroŝonek owocowych i warzywnych wartości zł (17 partii wartości 689 zł w sklepach wielkopowierzchniowych sieci handlowych, 17 partii wartości zł w hurtowniach, 33 partie wartości 746 zł w pozostałych sklepach detalicznych). Kontrolą objęto: 13 partii mroŝonek wartości 8801 zł, tj.: 2 partie mroŝonych owoców i mieszanek owocowych wartości 3652 zł, 11 partii mroŝonych warzyw i mieszanek warzywnych wartości 5149 zł, 16 partii przetworów owocowych wartości 964 zł, tj.: 11 partii dŝemów wartości 859 zł, 3 partie marmolady wartości 82 zł, 2 partie owoców południowych w zalewie wartości 23 zł, 38 partii przetworów warzywnych wartości 2764 zł, tj.: 7 partii koncentratu pomidorowego wartości 390 zł, 4 partie ogórków konserwowych wartości 109 zł, 6 partii papryki konserwowej wartości 109 zł, 1 partię fasolki konserwowej wartości 19 zł, 5 partii kukurydzy konserwowej wartości 1493 zł, 8 partii sałatek warzywnych wartości 256 zł, 7 partii innych przetworów warzywnych (pomidory całe bez skórki, groszek konserwowy, buraczki, pomidory krojone w puszkach, ćwikła z chrzanem, barszcz czerwony koncentrat, buraczki tarte-wiórki) wartości 388 zł. Poddane ocenie produkty posiadały aktualne daty minimalnej trwałości.

8 8 6. STAN OPAKOWAŃ ORAZ WARUNKI PRZECHOWYWANIA We wszystkich kontrolowanych placówkach handlowych sprawdzono stan opakowań i warunki oraz sposób przechowywania przetworów oraz mroŝonek owocowych i warzywnych. Ogółem ocenie poddano 67 partii wartości zł. Stan opakowań badanych produktów nie budził zastrzeŝeń. W jednym przypadku stwierdzono, Ŝe 5 partii mroŝonek wartości 146 zł przechowywano bez zachowania zasad segregacji (wspólnie z mięsem i kościami bez opakowań) 7. Wszystkie kontrolowane placówki były pod nadzorem władz sanitarnych, a zatrudnieni pracownicy posiadali orzeczenia lekarskie wydawane do celów sanitarno-epidemiologicznych. 8. W placówkach objętych kontrolą działalność gospodarcza prowadzona była zgodnie z wpisem do ewidencji działalności gospodarczej lub rejestru sądowego. 9. INNE USTALENIA w 9 placówkach sprawdzono będące w uŝytkowaniu przyrządy pomiarowe, w 2 przypadkach (22%) posługiwano się przyrządami pomiarowymi oznaczonymi nieaktualnymi cechami legalizacji. w 1 placówce (8%) nie przestrzegano warunków sanitarno porządkowych - brudne półki, na których przechowywano środki spoŝywcze, zakurzone opakowania jednostkowe, brak ciepłej wody, brudne pokryte pleśnią ściany. w 1 placówce (8%) w obrocie handlowym znajdowało się 6 partii towarów (innych niŝ przetwory owocowe i warzywne) wartości 108 zł po upływie terminów przydatności do spoŝycia i dat ich minimalnej trwałości. w 6 placówkach dokonano zakupu produktów i nie stwierdzono nieprawidłowości w 6 sklepach sprawdzono prawidłowość oznakowania produktów cenami. Nieprawidłowości stwierdzono w 2 placówkach (33%) i polegały one na: braku wywieszek cenowych oraz braku cen jednostkowych 2 placówki, braku oznaczenia produktów ceną w sposób bezpośredni na opakowaniu 1 placówka.

9 9 WYKORZYSTANIE USTALEŃ KONTROLI w 4 przypadkach nałoŝono mandaty karne na łączną kwotę 700 zł, w związku z popełnieniem wykroczeń z art KW, art.100 ust.1 pkt.1 ustawy o bezpieczeństwie Ŝywności i Ŝywienia, art KW; art KW oraz art. 26 ust. 1 pkt. 2 ustawy Prawo o miarach; w 1 przypadku wydano decyzję nakazującą wycofanie z obrotu całej partii zafałszowanego środka spoŝywczego; w 2 przypadkach wydano decyzje zarządzające wycofanie z obrotu 6 partii towarów (innych) wartości 108 zł po upływie terminów przydatności do spoŝycia i dat minimalnej trwałości oraz usunięcie nieprawidłowości poprzez poddanie prawnej kontroli metrologicznej przyrządów pomiarowych; w 1 przypadku podano informację do publicznej wiadomości; przedsiębiorcy wycofali z obrotu handlowego 5 partii niewłaściwej jakości mroŝonek oraz przetworów owocowych i warzywnych wartości 35 zł oraz dokonali przeceny 1 partii, w 4 przypadkach zaŝądano usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości. przesłano: 8 wystąpień pokontrolnych do producentów kwestionowanych wyrobów, 1 wystąpienie pokontrolne do jednostki nadrzędnej, 5 informacji do właściwych terenowo Inspektoratów Jakości Handlowej Artykułów Rolno- SpoŜywczych, 2 informacje do właściwych terenowo Urzędów Miar, 1 informację do Powiatowej Stacji Sanitarno Epidemiologicznej,. w 4 przypadkach zostaną wszczęte postępowania administracyjne w przedmiocie ustalenia kar pienięŝnych w związku z wprowadzeniem do obrotu handlowego przetworów oraz mroŝonek owocowych i warzywnych niewłaściwej jakości handlowej, w tym 1 partii z oznakami zafałszowania (art. 40a ust. 1 pkt. 3 i 4 ustawy z dnia r. o jakości handlowej artykułów rolno spoŝywczych).