Zmieniamy sposób, w jaki gruź lica jest postrzegana na świecie

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Zmieniamy sposób, w jaki gruź lica jest postrzegana na świecie"

Transkrypt

1 Zmieniamy sposób, w jaki gruź lica jest postrzegana na świecie QuantiFERON -TB Gold

2 Zidentyfikowanie zakażenia prątkiem gruźlicy ma kluczowe znaczenie Gruźlica (TB) pozostaje znaczącym zagrożeniem dla ludzkości. Uważa się, że zakażonych jest, co najmniej, miliard ludzi. Osoba zakażona Mycobacterium tuberculosis, u której nie występują objawy choroby, to osoba z tak zwanym utajonym zakażeniem prątkiem gruźlicy (LTBI). Istotność leczenia zakażenia prątkiem gruźlicy Występowanie gruźlicy Diagnoza/leczenie tylko utajone zakażenie prątkiem gruźlicy Diagnoza/leczenie tylko aktywna gruźlica zakażenie prątkiem gruźlicy i aktywna gruźlica Wzrastający obszar zainteresowania do 2050 Teoretyczny wykres pokazujący, w jaki sposób leczenie zarówno aktywnej, jak i utajonej gruźlicy może doprowadzić do jej zwalczenia na świecie. Model oparty o dane: Dye & Williams (J R Soc Interface 2008). wyeliminowanie gruźlicy w połowie stulecia może zostać osiągnięte, jeżeli obecnym programom leczenia będą towarzyszyły nowe metody redukcji utajonego zakażenia prątkiem gruźlicy. Dye et Williams (Journal of the Royal Society Interface, 2008). Chociaż nie u każdego zakażonego rozwinie się aktywna postać choroby, to osoby, u których nieprawidłowo funkcjonuje układ odpornościowy, są bardziej narażone na rozwinięcie się aktywnej gruźlicy. W niektórych grupach ryzyko zarażenia gruźlicą jest wyższe niż w populacji ogólnej (CDC: Questions and Answers about TB), są to m.in.: pracownicy służby zdrowia osoby w podeszłym wieku imigranci bezdomni więźniowie personel wojskowy osoby leczone pewnymi lekami (np. blokerami TNF) osoby z osłabionym układem odpornościowym przedstawiciele publicznej służby zdrowia zajmujący się kontrolą gruźlicy. U około jednej osoby na 10 z zakażeniem prątkiem gruźlicy dojdzie do przejścia gruźlicy w formę aktywną (CDC Fact Sheet: The Difference Between Latent TB Infection and Active TB Disease). Kluczem do kontroli gruźlicy jest dokładne i skuteczne zidentyfikowanie tej jednej osoby na 10. Światowe organizacje zaczynają rozumieć, że dla skutecznej walki z gruźlicą istotne jest identyfikowanie i leczenie nie tylko osób z aktywną gruźlicą, lecz również osób z utajonym zakażeniem prątkiem gruźlicy. 2 Changing the way the world looks at TB

3 Czas na zmiany Do tej pory jedynym narzędziem umożliwiającym identyfikację zakażenia prątkiem gruźlicy był tuberkulinowy test skórny (TST), czyli test Mantoux. Test TST polega na pomiarze odpowiedzi immunologicznej na tuberkulinę PPD, którą tworzą różne białka bakteryjne. Większość tych białek wchodzi w skład szczepionki przeciwko gruźlicy, Bacille Calmette-Guérin (BCG), oraz są one wspólne dla wielu mykobakterii środowiskowych. Test TST ma kilka ograniczeń, m.in. subiektywność wyników i liczne fałszywie dodatnie wyniki, często wynikające z reaktywności krzyżowej ze szczepionką BGC lub z odpowiedzi na mykobakterie środowiskowe. Obecnie dostępna jest nowa metoda diagnozy zakażenia prątkiem gruźlicy: testy oparte o uwalnianie interferonu gamma (IGRA, Interferon-gamma release assays). Testy IGRA to testy z krwi pełnej, pozwalające na wykrywanie zakażenia prątkiem gruźlicy ze znacząco wyższą swoistością i czułością w porównaniu do testu TST. Zweryfikowane informacje kliniczne dotyczące testu QFT (w sumie) Najlepiej przebadany i zatwierdzony klinicznie test IGRA to test probówkowy QuantiFERON -TB Gold In-Tube (QFT ). QFT to wysoce swoisty, test wykonywany z krwi pełnej, służący do diagnostyki zakażenia bakteriami wywołującymi gruźlicę. QFT dostarcza powtarzalnych wyników o dużym stopniu dokładności. Test QFT, którego dotyczy ponad 450 opublikowanych, zweryfikowanych informacji klinicznych, jest testem IGRA, na którego temat istnieje najwięcej badań i artykułów. Jego wartość kliniczna jest obecnie dobrze udowodniona. W odróżnieniu od testu TST: Na test QFT nie ma wpływu fakt wcześniejszego szczepienia BCG oraz zakażenia większością mykobakterii środowiskowych. Test QFT wymaga tylko jednej wizyty pacjenta. Test QFT nie wpływa na wyniki kolejnych testów. Test QFT jest kontrolowanym testem laboratoryjnym. Test QFT dostarcza obiektywnych, powtarzalnych wyników, niepodlegających subiektywnej interpretacji. Wyniki testu QFT mogą być uzyskane w ciągu 24 godzin. Changing the way the world looks at TB 3

4 QFT: nowoczesny zamiennik testu TST Podczas oceniania wpływu testu na programy badań przesiewowych w kierunku zakażenia prątkiem gruźlicy podstawowymi parametrami są czułość i swoistość. To, w jaki sposób parametry te są skorelowane z częstością występowania zakażenia i jaki mają wpływ na ujemną i dodatnią wartość predykcyjną (NPV, PPV) oraz na całkowitą dokładność testu, jest niezwykle istotne dla zrozumienia klinicznego znaczenia testu. Zależność pomiędzy czułością, swoistością, wartościami NPV i PPV oraz dokładnością obrazuje diagram poniżej. Po zastosowaniu oszacowań, co do czułości i swoistości testów QFT i TST (Diel et al, Pai et al) uzyskano znaczącą przewagę QFT w stosunku do TST zarówno, jeśli chodzi o NPV, jak i PPV, przy współczynniku występowania zakażenia pomiędzy 0% a 50+%. Przykładowo, kiedy częstość występowania gruźlicy jest na poziomie 20% co jest współczynnikiem realistycznym, jak wynika z badań kontaktowych test QFT daje prawie 50% poprawę dokładności w porównaniu do testu TST. Zwiększona dokładność testu QFT ma znaczące i wymierne korzyści dla programów kontroli gruźlicy lepsze rokowania dla pacjentów, większe zaufanie, jeżeli chodzi o poprawną identyfi kację zakażenia prątkiem gruźlicy, oraz znaczące oszczędności, wynikające z mniejszej ilości wyników fałszywie dodatnich. Z dotychczasowych publikacji wynika, że zmiana metody testowania na QFT daje znaczące korzyści z pukntu widzenia kosztów programu nawet, jeżeli badania osób z wynikiem fałszywie dodatnim obejmują jedynie RTG klatki piersiowej i badanie ogólne. Znaczące oszczędności dzięki mniejszej liczbie fałszywie dodatnich wyników 200 osób 800 osób Wyniki fałszywie pozytywne Wyniki prawdziwie negatywne Wyniki fałszywie pozytywne na 1000 badań Wyniki prawdziwie negatywne na 1000 badań QFT TST ( )*800 (1 0.78)*800 QFT TST (0.992)*800 (0.78)* TST QFT Czułość (Se)*: 71.5% Czułość*: 84.5% Swoistość (Sp) : 78.0% Swoistość*: 99.2% * Dane za: Diel et al, Chest, 2010; Obliczone dla 50 % populacji zaszczepionej BCG, dane za: Pai et al, Annals Int Med, Changing the way the world looks at TB

5 Nieswoisty test skórny in vivo Pomiar stwardnienia wywołanego niespecyficzną odpowiedzią na tuberkulinę PPD. Prezentacja antygenów mykobakteryjnych IFN-γ Wysoko swoisty test z krwi Ilościowe określenie stężenia interferonugamma stymulow anego antygenami gruźliczymi, ESAT-6, CFP-10, TB7.7(p4). Komórka prezentująca antygen Limfocyt T efektorowy Test QFT zawiera mykobakteryjne białka prątków gruźlicy, które nie występują w szczepionce BCG. Ze względu na ten wysoko specyficzny skład, test QFT przezwycięża właściwie wszystkie ograniczenia testu TST, dodatkowo dając korzyść w postaci możliwości uzyskania obiektywnego wyniku opartego o badanie laboratoryjne. Test QFT jest znacznie bardziej precyzyjny niż test TST, jeżeli chodzi o identyfi kowanie osób, u których nastąpi przejście do aktywnej postaci gruźlicy. Test QFT jest znacznie bardziej czuły, dzięki czemu liczba osób z niewykrytym zakażeniem jest prawie o połowę mniejsza niż w przypadku TST. Test QFT ma swoistość na poziomie >99%, co praktycznie eliminuje fałszywie dodatnie odczyty (ilość fałszywie pozytywnych wyników w teście TST wynosi od 3% do 65% testowanych osób, zależnie od populacji). (Diel, et al. Am J Respir Crit Care Med, 2011; Diel, et al. Chest, 2010; Diel, et al. Am J Respir Crit Care Med, 2008; Pai, et al. Annals Int Med, 2008; Mori, et al. Am J Respir Crit Care Med, 2004) Changing the way the world looks at TB 5

6 Testy IGRA: zalecane na całym świecie Wiele krajów na świecie docenia technikę IGRA wykrywania zakażenia prątkiem gruźlicy. Strategie są bardzo zróżnicowane: w niektórych krajach istnieją różne wytyczne dotyczące testów IGRA, w niektórych istnieją oficjalne zalecania rządowe, a inne instytucje, takie jak uniwersytety, szpitale i zawodowe stowarzyszenia lekarskie opracowują własne wytyczne i zalecenia dotyczące testów w kierunku zakażenia prątkiem gruźlicy. Kraje z wytycznymi/ zaleceniami dotyczącymi IGRA Wytyczne CDC ustanawiają nowy standard, zalecając testy IGRA jako preferowaną metodę badań w kierunku zakażenia prątkiem gruźlicy dla wielu pacjentów, m.in. szczepionych BCG oraz takich, co do których jest prawdopodobne, że nie stawią się na odczyt testu TST. Updated guidelines for using Interferon-Gamma Release Assays to detect Mycobacterium tuberculosis infection United States, CDC, MMWR. Wytyczne i zalecenia dotyczące QFT / IGRA Australia: ASID NTAC Bulgaria: Kanada: CTC 2008, Republika Czeska: CTS Dania: DLHA UE: ECDC EuroTB Francja: HCSP HAS Niemcy: DZK 2011, 2009, Włochy: SIGE AIPO Japonia: Kekkaku 2010, JST Nowa Zelandia: MOH Holandia: KNCV 2011, Norwegia: Folkehelseinstituttet 2010, 2009, Polska: Kucharz et al Portugalia: DGS 2011, Rumunia: NHIH Arabia Saudyjska: Al Jahdali et al Korea Południowa: KCDC Hiszpania: SEPAR Swajcaria: SUVA 2010, Beglinger et al Wielka Brytania: NICE 2011, HPA USA: CDC 2010, 2005, CDC Global Migration & Quarantine 2009, CDC/NIH/ISDA AAP ATS/CDC/IDSA US Armed Forces Prosimy o kontakt z lokalnym przedstawicielem Cellestis w celu uzyskania pełnych danych. 6 Changing the way the world looks at TB

7 QFT: prosty, niezawodny, powtarzalny Pobieranie krwi Nil TB Antigen Mitogen Pobierz 1 ml krwi do probówek ze ślepą próbą, z antygenami, oraz z mitogenem. 10x Wstrząśnij probówki 10 razy w temperaturze pokojowej. Probówki mogą być inkubowane od razu po pobraniu lub przesłane do laboratorium do inkubacji. Metoda ręczna Metoda automatyczna Odwiruj probówki, aby oddzielić osocze. Wykonaj test ELISA, aby uzyskać wartości absorbancji. Wyniki Oblicz wyniki, korzystając z oprogramowania QFT. Ilustracje służą wyłącznie do celów poglądowych. Pełne instrukcje można znaleźć w podręczniku diagnostycznym QFT. Changing the way the world looks at TB 7

8 Test QFT posiada certyfikat CE. Test QFT jest zatwierdzony przez FDA w USA Test QFT jest zatwierdzony przez FDA jako materiał pomocniczy do diagnostyki in vitro w wykrywaniu zakażenia Mycobacterium tuberculosis. Wykorzystuje on koktajl peptydowy naśladujący białka ESAT-6, CFP-10 oraz TB7,7(p4) w celu stymulacji komórek heparynizowanej krwi pełnej. Za pomocą immunoenzymatycznego testu ELISA (ang.: Enzyme-Linked Immunosorbent Assay) wykrywa się IFN-γ, by zidentyfikować w warunkach in vitro reakcje z tymi antygenami peptydowymi, które są związane z zakażeniem prątkiem gruźlicy (M. tuberculosis). Zatwierdzenie FDA zawiera informację, że QFT jest testem pośrednim do wykrywania zakażenia M. tuberculosis (w tym choroby), przeznaczonym do stosowania w połączeniu z oszacowaniem ryzyka, badaniem radiograficznym oraz innymi medycznymi oznaczeniami diagnostycznymi. Ulotka do testu QFT jest dostępna w 25 językach na stronie internetowej Cellestis, a QIAGEN Company World Headquarters Cellestis Limited info@cellestis.com Tel: Australia/New Zealand Cellestis International anz@cellestis.com Tel: Europe/Middle East/Africa Cellestis GmbH Europe@cellestis.com Tel: Asia/Pacific QIAGEN Singapore PTE Ltd asiapac@cellestis.com Tel: Japan/Korea QIAGEN KK jp.kr@cellestis.com Tel: North America/South America Cellestis Inc. customer.service@cellestis.com Tel: (outside USA) Toll free: (USA only) QM C

Zmieniamy sposób, w jaki gruźlica jest postrzegana na świecie

Zmieniamy sposób, w jaki gruźlica jest postrzegana na świecie Zmieniamy sposób, w jaki gruźlica jest postrzegana na świecie Zidentyfikowanie zakażenia prątkiem gruźlicy ma kluczowe znaczenie Gruźlica (TB) pozostaje znaczącym zagrożeniem dla ludzkości. Uważa się,

Bardziej szczegółowo

Ulotka informacyjna QuantiFERON -TB Gold (QFT ) ELISA

Ulotka informacyjna QuantiFERON -TB Gold (QFT ) ELISA Ulotka informacyjna QuantiFERON -TB Gold (QFT ) ELISA 2 x 96 (nr katalogowy 0594-0201) 20 x 96 (nr katalogowy 0594-0501) Test wydzielania IFN-γ krwi pełnej sprawdzający reakcję na antygeny peptydowe ESAT-6,

Bardziej szczegółowo

Test oparty na pomiarze stężenia IFN-gamma z krwi pełnej, powstającego w odpowiedzi na antygeny peptydowe ESAT-6, CFP-10 oraz TB7,7(p4)

Test oparty na pomiarze stężenia IFN-gamma z krwi pełnej, powstającego w odpowiedzi na antygeny peptydowe ESAT-6, CFP-10 oraz TB7,7(p4) QuantiFERON -TB Gold Test oparty na pomiarze stężenia IFN-gamma z krwi pełnej, powstającego w odpowiedzi na antygeny peptydowe ESAT-6, CFP-10 oraz TB7,7(p4) PODRĘCZNIK DIAGNOSTYCZNY do testów w warunkach

Bardziej szczegółowo

Porównanie testów IGRA i próby tuberkulinowej w rozpoznaniu utajonego zakażenia prątkiem gruźlicy 1)

Porównanie testów IGRA i próby tuberkulinowej w rozpoznaniu utajonego zakażenia prątkiem gruźlicy 1) Postępy Nauk Medycznych, t. XXIV, nr 0, 20 Borgis *Dagmara Borkowska, Zofia Zwolska, Beata Broniarek-Samson 2, Dorota Michałowska-Mitczuk, Ewa Augustynowicz-Kopeć Porównanie testów IGRA i próby tuberkulinowej

Bardziej szczegółowo

Nowe możliwości diagnostyki utajonego zakażenia prątkiem gruźlicy

Nowe możliwości diagnostyki utajonego zakażenia prątkiem gruźlicy PRACA POGLĄDOWA ORYGINALNA Katarzyna Kruczak, Ewa Niżankowska-Mogilnicka Klinika Pulmonologii, II Katedra Chorób Wewnętrznych Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie Kierownik Kliniki:

Bardziej szczegółowo

Changing the way the world looks at TB

Changing the way the world looks at TB X 10 Wydanie Specjalne, 2011 Changing the way the world looks at TB Wydanie Specjalne Ważne aktualizacje dotyczące procedur testu QuantiFERON -TB Gold. Niniejsze specjalne wydanie Wiadomości QFT poświęcone

Bardziej szczegółowo

PROGRAM PROFILAKTYCZNY WCZESNEGO WYKRYWANIA GRUŹLICY

PROGRAM PROFILAKTYCZNY WCZESNEGO WYKRYWANIA GRUŹLICY PROGRAM PROFILAKTYCZNY WCZESNEGO WYKRYWANIA GRUŹLICY opracowany przez Wielkopolskie Centrum Pulmonologii i Torakochirurgii im. E. i J. Zeylandów w Poznaniu Okres realizacji programu: 3 lata (2014-2016)

Bardziej szczegółowo

Ulotka informacyjna produktu QuantiFERON -TB Gold Plus (QFT -Plus) ELISA

Ulotka informacyjna produktu QuantiFERON -TB Gold Plus (QFT -Plus) ELISA Ulotka informacyjna produktu QuantiFERON -TB Gold Plus (QFT -Plus) ELISA Test wydzielania IFN-γ krwi pełnej sprawdzający reakcję na antygeny peptydowe ESAT-6 i CFP-10 Do celów diagnostyki in vitro 2 x

Bardziej szczegółowo

Specyfika badania EliSpot

Specyfika badania EliSpot Specyfika badania EliSpot Materiały informacyjne Autor: dr hab. n. med. Tomasz Wielkoszyński, profesor nadzw. WSPS - Test EliSpot 2 w diagnostyce boreliozy - Testy EliSpot w diagnostyce innych zakażeń

Bardziej szczegółowo

Zakład Diagnostyki Laboratoryjnej i Immunologii Klinicznej Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego Kierownik: prof. dr hab. n. med. U.

Zakład Diagnostyki Laboratoryjnej i Immunologii Klinicznej Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego Kierownik: prof. dr hab. n. med. U. PRACA ORYGINALNA Jan Kuś 1, Urszula Demkow 2, Katarzyna Lewandowska 1, Maria Korzeniewska-Koseła 1, Daniel Rabczenko 3, Izabela Siemion-Szcześniak 1, Beata Białas-Chromiec 4, Małgorzata Bychawska 4, Piotr

Bardziej szczegółowo

Postępowanie po kontakcie z chorym na gruźlicę. Teresa Bielecka Klinika Pneumonologii i Alergologii Wieku Dziecięcego

Postępowanie po kontakcie z chorym na gruźlicę. Teresa Bielecka Klinika Pneumonologii i Alergologii Wieku Dziecięcego Postępowanie po kontakcie z chorym na gruźlicę Teresa Bielecka Klinika Pneumonologii i Alergologii Wieku Dziecięcego Dokument źródłowy Kryteria WHO Niska zapadalność

Bardziej szczegółowo

Mojemu Synowi Jarkowi

Mojemu Synowi Jarkowi Mojemu Synowi Jarkowi Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum Wydział Lekarski Katarzyna Kruczak Ocena stopnia zakażenia prątkiem gruźlicy za pomocą testu QuantiFERON -TB Gold In Tube w grupach ryzyka

Bardziej szczegółowo

Ropniak opłucnej czy gruźliczy wysięk opłucnowy? - Rola torakoskopii

Ropniak opłucnej czy gruźliczy wysięk opłucnowy? - Rola torakoskopii Michał Pasierbek, Andrzej Grabowski, Filip Achtelik, Wojciech Korlacki Ropniak opłucnej czy gruźliczy wysięk opłucnowy? - Rola torakoskopii Klinika Chirurgii Wad Rozwojowych Dzieci i Traumatologii w Zabrzu

Bardziej szczegółowo

EliSpot 2 Borrelia. najnowszej generacji test EliSpot w diagnostyce boreliozy

EliSpot 2 Borrelia. najnowszej generacji test EliSpot w diagnostyce boreliozy EliSpot 2 Borrelia najnowszej generacji test EliSpot w diagnostyce boreliozy Podejrzewasz, że możesz mieć boreliozę? Zrobiłeś tradycyjne badania w kierunku boreliozy (Western Blot, ELISA) i wyniki wyszły

Bardziej szczegółowo

Iwona Budrewicz Promocja Zdrowia Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Kamieniu Pomorskim

Iwona Budrewicz Promocja Zdrowia Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Kamieniu Pomorskim Iwona Budrewicz Promocja Zdrowia Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Kamieniu Pomorskim Gruźlica jest przewlekłą chorobą zakaźną. W większości przypadków zakażenie zlokalizowane jest w płucach

Bardziej szczegółowo

Interferonowy test T-SPOT.TB w diagnostyce latentnego zakażenia prątkiem gruźlicy

Interferonowy test T-SPOT.TB w diagnostyce latentnego zakażenia prątkiem gruźlicy PRACA ORYGINALNA Dagmara Borkowska 1, Zofia Zwolska 1, Dorota Michałowska-Mitczuk 2, Maria Korzeniewska- -Koseła 3, Anna Zabost 1, Agnieszka Napiórkowska 1, Monika Kozińska 1, Sylwia Brzezińska 1, Ewa

Bardziej szczegółowo

Czy naprawdę 70% decyzji lekarskich opartych jest na wynikach badań? Michał Milczarek ALAB laboratoria. PTDL Lublin

Czy naprawdę 70% decyzji lekarskich opartych jest na wynikach badań? Michał Milczarek ALAB laboratoria. PTDL Lublin Czy naprawdę 70% decyzji lekarskich opartych jest na wynikach badań? Michał Milczarek ALAB laboratoria PTDL Lublin 7.12.2017 Skąd się wzięło takie przekonanie? u 1996 Mayo Clinic Wiemy, że choć laboratoria

Bardziej szczegółowo

Streszczenie. Summary. Review. Postepy Hig Med Dosw (online), 2015; 69:??-?? e-issn

Streszczenie. Summary.  Review. Postepy Hig Med Dosw (online), 2015; 69:??-?? e-issn Postepy Hig Med Dosw (online), 2015; 69:??-?? e-issn 1732-2693 www.phmd.pl Review Received: 2014.05.26 Accepted: 2015.05.08 Published: 2015.05.?? Współczesna diagnostyka zakażenia prątkiem gruźlicy u dzieci

Bardziej szczegółowo

UNIWERSYTET MARII CURIE-SKŁODOWSKIEJ

UNIWERSYTET MARII CURIE-SKŁODOWSKIEJ UNIWERSYTET MARII CURIE-SKŁODOWSKIEJ INSTYTUT MIKROBIOLOGII I BIOTECHNOLOGII Zakład Wirusologii i Immunologii Akademicka 19, 20-033 Lublin, fax: (4881) 537 59 59; tel: (4881) 537 59 43 Prof. dr hab. Agnieszka

Bardziej szczegółowo

TEMAT: Pozytywny wynik testu diagnostycznego czy zawsze wyrok?

TEMAT: Pozytywny wynik testu diagnostycznego czy zawsze wyrok? 1 TEMAT: Pozytywny wynik testu diagnostycznego czy zawsze wyrok? Imię i nazwisko ucznia Klasa.. I. Fragment tekstu opisującego dokumenty niezbędne do otrzymania wizy bezterminowej, uprawniającej do przekroczenia

Bardziej szczegółowo

NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO - PZH

NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO - PZH NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO - PZH Krajowy Punkt Centralny ds. Międzynarodowych Przepisów Zdrowotnych Raport z sytuacji epidemiologicznej dotyczący NOWEJ GRYPY A(H1N1) 17.6.29 Sytuacja epidemiologiczna

Bardziej szczegółowo

Kwestionariusz wiedzy dla pracowników programów i placówek narkotykowych

Kwestionariusz wiedzy dla pracowników programów i placówek narkotykowych Inicjatywa EMCDDA na rzecz redukcji szkód Zwiększanie testowania na obecność wirusa zapalenia wątroby (WZW) typu C oraz skierowań do leczenia wśród iniekcyjnych użytkowników narkotyków w programach i placówkach

Bardziej szczegółowo

Centrum Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego. Warszawa 2005

Centrum Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego. Warszawa 2005 INSTYTUT TRANSPORTU SAMOCHODOWEGO Stan bezpieczeństwa ruchu drogowego w krajach OECD Biiullettyn IInfforrmacyjjny Warszawa 2005 Spis treści Wstęp... 3 I. Dane ogólne... 4 II. Wypadki drogowe... 11 III.

Bardziej szczegółowo

Streszczenie. Summary. www.phmd.pl Review. Postepy Hig Med Dosw (online), 2015; 69: 1130-1139 e-issn 1732-2693

Streszczenie. Summary. www.phmd.pl Review. Postepy Hig Med Dosw (online), 2015; 69: 1130-1139 e-issn 1732-2693 Postepy Hig Med Dosw (online), 2015; 69: 1130-1139 e-issn 1732-2693 www.phmd.pl Review Received: 2014.05.26 Accepted: 2015.05.08 Published: 2015.10.13 Współczesna diagnostyka zakażenia prątkiem gruźlicy

Bardziej szczegółowo

PROKALCYTONINA infekcje bakteryjne i sepsa. wprowadzenie

PROKALCYTONINA infekcje bakteryjne i sepsa. wprowadzenie PROKALCYTONINA infekcje bakteryjne i sepsa wprowadzenie CZĘŚĆ PIERWSZA: Czym jest prokalcytonina? PCT w diagnostyce i monitowaniu sepsy PCT w diagnostyce zapalenia dolnych dróg oddechowych Interpretacje

Bardziej szczegółowo

Diagnostyka HIV 1. Na czym polegają testy HIV? a) testy przesiewowe

Diagnostyka HIV 1. Na czym polegają testy HIV? a) testy przesiewowe Diagnostyka HIV 1. Na czym polegają testy HIV? a. testy przesiewowe b. test Western blot 2. Kto powinien zrobić sobie test na HIV? 3. Kiedy wykonywać testy HIV? 4. Dzieci kobiet zakażonych HIV 5. Gdzie

Bardziej szczegółowo

Diagnostyka i monitorowanie cukrzycy i chorób nerek

Diagnostyka i monitorowanie cukrzycy i chorób nerek Diagnostyka i monitorowanie cukrzycy i chorób nerek Business Development Manager Konferencja naukowo-szkoleniowa Ryn Badania laboratoryjne w chorobach nerek Wyzwaniem dla współczesnej medycyny jest badanie

Bardziej szczegółowo

Tuberculin PPD RT 23 SSI stosuje się do wykonania próby tuberkulinowej Mantoux w:

Tuberculin PPD RT 23 SSI stosuje się do wykonania próby tuberkulinowej Mantoux w: 1 NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO Tuberculin PPD RT 23 SSI, 2 T.U./0,1 ml, roztwór do wstrzykiwań. 2 SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY 1 dawka (2 T.U./0,1 ml) zawiera 0,04 mikrograma Tuberkulina PPD RT 23. Substancje

Bardziej szczegółowo

WYNIKI PISA 2015 W POLSCE

WYNIKI PISA 2015 W POLSCE WYNIKI PISA 2015 W POLSCE PROJEKT PISA 3 obszary badania: rozumowanie w naukach przyrodniczych, czytanie i interpretacja oraz umiejętności matematyczne, Badanie co 3 lata od 2000 r. PISA 2015 to szósta

Bardziej szczegółowo

Centrum Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego. Warszawa 2006

Centrum Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego. Warszawa 2006 INSTYTUT TRANSPORTU SAMOCHODOWEGO Stan bezpieczeństwa ruchu drogowego w krajach OECD Biiullettyn IInfforrmacyjjny Warszawa 2006 Spis treści Wstęp... 3 I. Dane ogólne... 4 II. Wypadki drogowe... 11 III.

Bardziej szczegółowo

Recenzja. rozprawy doktorskiej mgr Anety Filipek-Czerskiej. pt.: Częstość występowania gruźlicy wśród więźniów i funkcjonariuszy w Zakładzie

Recenzja. rozprawy doktorskiej mgr Anety Filipek-Czerskiej. pt.: Częstość występowania gruźlicy wśród więźniów i funkcjonariuszy w Zakładzie Dr hab. n. zdr. Ewa Kleszczewska, prof. PWSZ w Suwałkach Wydział Ochrony Zdrowia Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Edwarda F. Szczepanika w Suwałkach Recenzja rozprawy doktorskiej mgr Anety Filipek-Czerskiej

Bardziej szczegółowo

Uchwała Nr 5373/2018 Zarządu Województwa Wielkopolskiego z dnia 30 maja 2018 r.

Uchwała Nr 5373/2018 Zarządu Województwa Wielkopolskiego z dnia 30 maja 2018 r. Uchwała Nr 5373/2018 Zarządu Województwa Wielkopolskiego z dnia 30 maja 2018 r. w sprawie: ogłoszenia konkursu ofert na wybór w 2018 roku realizatora programu polityki zdrowotnej Na podstawie art. 41 ust.1

Bardziej szczegółowo

Odrębności gruźlicy u dzieci. Teresa Bielecka Klinika Pneumonologii i Alergologii Wieku Dziecięcego WUM

Odrębności gruźlicy u dzieci. Teresa Bielecka Klinika Pneumonologii i Alergologii Wieku Dziecięcego WUM Odrębności gruźlicy u dzieci Teresa Bielecka Klinika Pneumonologii i Alergologii Wieku Dziecięcego WUM Odrębności gruźlicy wieku dziecięcego Objawy i przebieg choroby Diagnostyka Leczenie Profilaktyka

Bardziej szczegółowo

W jakim stopniu emerytura zastąpi pensję?

W jakim stopniu emerytura zastąpi pensję? 13.06.2014 Informacja prasowa portalu Pytania i dodatkowe informacje: Artur Szeremeta Specjalista ds. współpracy z mediami tel. 509 509 536 szeremeta@sedlak.pl W jakim stopniu emerytura zastąpi pensję?

Bardziej szczegółowo

Testy IGRA w diagnostyce zakażenia prątkami gruźlicy w wybranych sytuacjach klinicznych

Testy IGRA w diagnostyce zakażenia prątkami gruźlicy w wybranych sytuacjach klinicznych PRACA KAZUISTYCZNA Dagmara Borkowska 1, Elżbieta Radzikowska 2, Jolanta Załęska 2, Jerzy Ziołkowski 3, Magdalena Klatt 1, Zofia Zwolska 1, Ewa Augustynowicz-Kopeć 1, Kazimierz Roszkowski-Śliż 2 1 Zakład

Bardziej szczegółowo

WIEDZA. Zna podstawy prawne realizacji programu kontroli zakażeń.

WIEDZA. Zna podstawy prawne realizacji programu kontroli zakażeń. Załącznik nr 7 do zarządzenia nr 12 Rektora UJ z 15 lutego 2012 r. Opis zakładanych efektów kształcenia na studiach podyplomowych Nazwa studiów: Kontrola zakażeń w jednostkach opieki zdrowotnej Typ studiów:

Bardziej szczegółowo

Centrum Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego. Biuletyn Informacyjny. Warszawa 2007

Centrum Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego. Biuletyn Informacyjny. Warszawa 2007 INSTYTUT TRANSPORTU SAMOCHODOWEGO Stan bezpieczeństwa ruchu drogowego w krajach OECD Biuletyn Informacyjny Warszawa 2007 Spis treści Wstęp... 3 I. Dane ogólne... 4 II. Wypadki drogowe... 11 III. Zabici

Bardziej szczegółowo

EPIDEMIOLOGIA HIV/AIDS W Polsce i na świecie* www.aids.gov.pl. www.aids.gov.pl

EPIDEMIOLOGIA HIV/AIDS W Polsce i na świecie* www.aids.gov.pl. www.aids.gov.pl EPIDEMIOLOGIA HIV/AIDS W Polsce i na świecie* * Materiał do wykorzystania w ramach kampanii Krajowego Centrum ds. AIDS trwającej od 1 lipca 2008 do 1 grudnia 2009 r. - Wybrane problemy w walce z epidemią

Bardziej szczegółowo

krwi oraz oznaczenie ekspresji receptorów przekazywania sygnałów, mcd14 i TLR2 na monocytach, markera CD3 na limfocytach T, integryny LFA-1 na

krwi oraz oznaczenie ekspresji receptorów przekazywania sygnałów, mcd14 i TLR2 na monocytach, markera CD3 na limfocytach T, integryny LFA-1 na Profil odpowiedzi cytokinowej na antygeny mykobakterii oraz ekspresja receptorów przekazywania sygnałów w aktywnej gruźlicy i latentnym zakażeniu Mycobacterium tuberculosis Gruźlica nadal stanowi globalne

Bardziej szczegółowo

OFERTA RAPORTU. Szkolnictwo wyższe analiza porównawcza Polski i wybranych krajów świata. Kraków 2012

OFERTA RAPORTU. Szkolnictwo wyższe analiza porównawcza Polski i wybranych krajów świata. Kraków 2012 Oferta raportu: Szkolnictwo wyższe w Polsce i wybranych krajach analiza porównawcza OFERTA RAPORTU Szkolnictwo wyższe analiza porównawcza Polski i wybranych krajów świata Kraków 2012 1 Oferta raportu:

Bardziej szczegółowo

Czy potrzebujemy nowych. szczepionek. Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego-Paostwowy Zakład Higieny Konferencja Prasowa 20.04.

Czy potrzebujemy nowych. szczepionek. Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego-Paostwowy Zakład Higieny Konferencja Prasowa 20.04. Czy potrzebujemy nowych szczepionek Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego-Paostwowy Zakład Higieny Konferencja Prasowa 20.04.2015 Ewa Bernatowska Klinika Immunologii Instytut Pomnik Centrum Zdrowia Dziecka

Bardziej szczegółowo

Część praktyczna: Metody pozyskiwania komórek do badań laboratoryjnych cz. I

Część praktyczna: Metody pozyskiwania komórek do badań laboratoryjnych cz. I Ćwiczenie 1 Część teoretyczna: Budowa i funkcje układu odpornościowego 1. Układ odpornościowy - główne funkcje, typy odpowiedzi immunologicznej, etapy odpowiedzi odpornościowej. 2. Komórki układu immunologicznego.

Bardziej szczegółowo

XXXI MARATON WARSZAWSKI Warszawa, 27.09.2009

XXXI MARATON WARSZAWSKI Warszawa, 27.09.2009 XXXI MARATON WARSZAWSKI Warszawa, 27.09.2009 Alex.Celinski@gmail.com Rozkład wyników Przedziały 30-minutowe Lp. Przedział Liczebność Częstość czasowy Liczebność Częstość skumulowana skumulowana 1 2:00-2:30

Bardziej szczegółowo

Warszawa, dnia 3 września 2014 r. Poz. 105 DECYZJA NR 182 KOMENDANTA GŁÓWNEGO STRAŻY GRANICZNEJ. z dnia 2 września 2014 r.

Warszawa, dnia 3 września 2014 r. Poz. 105 DECYZJA NR 182 KOMENDANTA GŁÓWNEGO STRAŻY GRANICZNEJ. z dnia 2 września 2014 r. DZIENNIK URZĘDOWY KOMENDY GŁÓWNEJ STRAŻY GRANICZNEJ Warszawa, dnia 3 września 2014 r. Poz. 105 DECYZJA NR 182 KOMENDANTA GŁÓWNEGO STRAŻY GRANICZNEJ z dnia 2 września 2014 r. w sprawie badań profilaktycznych

Bardziej szczegółowo

Cennik połączeń krajowych CloudPBX. Cennik połączeń międzynarodowych CloudPBX

Cennik połączeń krajowych CloudPBX. Cennik połączeń międzynarodowych CloudPBX Cennik połączeń krajowych Kierunek Taryfa Stacjonarne Komórki krajowe stacjonarne krajowe komórkowe Infolinia prefiks 800 infolinia 800 Infolinia prefiks 801 infolinia 801 Infolinia prefiksy 8010, 8015,

Bardziej szczegółowo

Prewencja chorób i promocja zdrowia

Prewencja chorób i promocja zdrowia Prewencja chorób i promocja zdrowia Wg WHO promocja zdrowia: - Jest to proces umożliwiający ludziom zwiększenie kontroli nad swoim zdrowiem i jego poprawą. - Tworzy ujednoliconą koncepcję sposobów i warunków

Bardziej szczegółowo

PRECYZYJNE WYNIKI DLA BEZPIECZNYCH I LEPSZYCH DECYZJI DIAGNOSTYCZNYCH

PRECYZYJNE WYNIKI DLA BEZPIECZNYCH I LEPSZYCH DECYZJI DIAGNOSTYCZNYCH Klicka här för att ändra format PRECYZYJNE WYNIKI DLA BEZPIECZNYCH I LEPSZYCH DECYZJI DIAGNOSTYCZNYCH Wypełnij lukę diagnostyczną w alergii na jady pszczoły i osy Rozwiązanie dla podwójnie pozytywnego

Bardziej szczegółowo

Zapobieganie gruźlicy u osób po. Dr hab. n. med. Maria Korzeniewska- Koseła Instytut Gruźlicy i Chorób Płuc

Zapobieganie gruźlicy u osób po. Dr hab. n. med. Maria Korzeniewska- Koseła Instytut Gruźlicy i Chorób Płuc Zapobieganie gruźlicy u osób po przeszczepieniach narządów Dr hab. n. med. Maria Korzeniewska- Koseła Instytut Gruźlicy i Chorób Płuc Gruźlica u osób po przeszczepieniach narządów (solid organ transplant-

Bardziej szczegółowo

Techniki immunoenzymatycznego oznaczania poziomu hormonów (EIA)

Techniki immunoenzymatycznego oznaczania poziomu hormonów (EIA) Techniki immunoenzymatycznego oznaczania poziomu hormonów (EIA) Wstęp: Test ELISA (ang. Enzyme-Linked Immunosorbent Assay), czyli test immunoenzymatyczny (ang. Enzyme Immunoassay - EIA) jest obecnie szeroko

Bardziej szczegółowo

Służba Zdrowia nr 24-26 z 23 marca 2000. Znaczenie badań przesiewowych w zwalczaniu raka piersi. Zbigniew Wronkowski, Wiktor Chmielarczyk

Służba Zdrowia nr 24-26 z 23 marca 2000. Znaczenie badań przesiewowych w zwalczaniu raka piersi. Zbigniew Wronkowski, Wiktor Chmielarczyk Służba Zdrowia nr 24-26 z 23 marca 2000 Znaczenie badań przesiewowych w zwalczaniu raka piersi Zbigniew Wronkowski, Wiktor Chmielarczyk Korzystny wpływ skryningu na zmniejszenie umieralności z powodu raka

Bardziej szczegółowo

uzyskano tylko w 13 przypadkach gruźlicy PŁUC tzn. w 21,0% przypadków gruźlicy u dzieci

uzyskano tylko w 13 przypadkach gruźlicy PŁUC tzn. w 21,0% przypadków gruźlicy u dzieci Sytuacja epidemiologiczna gruźlicy w Polsce 2012/2013 Dane o zachorowaniach na gruźlicę w Polsce pochodzą z Krajowego Rejestru Zachorowań na Gruźlicę, który prowadzony jest w Instytucie Gruźlicy i Chorób

Bardziej szczegółowo

Szanowna Pani Marszałek! W odpowiedzi na pismo z dnia 25 czerwca br., znak: SPS /14, przy którym przekazano interpelację poseł Beaty

Szanowna Pani Marszałek! W odpowiedzi na pismo z dnia 25 czerwca br., znak: SPS /14, przy którym przekazano interpelację poseł Beaty Szanowna Pani Marszałek! W odpowiedzi na pismo z dnia 25 czerwca br., znak: SPS-023-26988/14, przy którym przekazano interpelację poseł Beaty Małeckiej-Libery w sprawie boreliozy i chorób odkleszczowych,

Bardziej szczegółowo

Polska a Europa - w drodze do nowoczesnych standardów

Polska a Europa - w drodze do nowoczesnych standardów Polska a Europa - w drodze do nowoczesnych standardów Programy profilaktyczne, a rzeczywistość Finansowanie szczepień ze środków publicznych Joanna Zabielska-Cieciuch Wśród 27 krajów Unii Europejskiej,

Bardziej szczegółowo

Zapytaj swojego lekarza.

Zapytaj swojego lekarza. Proste, bezpieczne badanie krwi, zapewniające wysoką czułość diagnostyczną Nieinwazyjne badanie oceniające ryzyko wystąpienia zaburzeń chromosomalnych, takich jak zespół Downa; opcjonalnie umożliwia również

Bardziej szczegółowo

CZYM JEST SZCZEPIONKA?

CZYM JEST SZCZEPIONKA? CZYM JEST SZCZEPIONKA? Szczepionka to preparat biologiczny, stosowany w celu uodpornienia organizmu. Ogólna zasada działania szczepionki polega na wprowadzeniu do organizmu antygenu, który jest rozpoznawany

Bardziej szczegółowo

LECZENIE CHOROBY LEŚNIOWSKIEGO - CROHNA (chlc) (ICD-10 K 50)

LECZENIE CHOROBY LEŚNIOWSKIEGO - CROHNA (chlc) (ICD-10 K 50) Załącznik B.32. LECZENIE CHOROBY LEŚNIOWSKIEGO - CROHNA (chlc) (ICD-10 K 50) ZAKRES ŚWIADCZENIA GWARANTOWANEGO ŚWIADCZENIOBIORCY A. Leczenie infliksymabem 1. Leczenie choroby Leśniowskiego-Crohna (chlc)

Bardziej szczegółowo

Jednoznaczne ODPOWIEDZI na ważne pytania

Jednoznaczne ODPOWIEDZI na ważne pytania Jednoznaczne ODPOWIEDZI na ważne pytania TEST PRENATALNY HARMONY to nowy test DNA z krwi matki określający ryzyko zespołu Downa. Test Harmony jest bardziej dokładny niż tradycyjne testy i można go wykonywać

Bardziej szczegółowo

Wirus zapalenia wątroby typu B

Wirus zapalenia wątroby typu B Wirus zapalenia wątroby typu B Kliniczne następstwa zakażenia odsetek procentowy wyzdrowienie przewlekłe zakażenie Noworodki: 10% 90% Dzieci 1 5 lat: 70% 30% Dzieci starsze oraz 90% 5% - 10% Dorośli Choroby

Bardziej szczegółowo

Europejska Komisja ds. Kontrolowania Pryszczycy (EUFMD) Vademecum wykrywania ogniska pryszczycy i dochodzenia Wersja 1 (12/2009)

Europejska Komisja ds. Kontrolowania Pryszczycy (EUFMD) Vademecum wykrywania ogniska pryszczycy i dochodzenia Wersja 1 (12/2009) Europejska Komisja ds. Kontrolowania Pryszczycy (EUFMD) Vademecum wykrywania ogniska pryszczycy i dochodzenia Wersja 1 (12/2009) Wstęp: Poniższy dokument został sporządzony przez Sekretariat Komisji aby

Bardziej szczegółowo

1. Zamawiający: 2. Opis przedmiotu zamówienia:

1. Zamawiający: 2. Opis przedmiotu zamówienia: Zapytanie ofertowe na dostawę analizatora wraz z oprogramowaniem do automatycznej izolacji, amplifikacji i detekcji sekwencji DNA wirusów brodawczaka ludzkiego typu wysokiego ryzyka (hr-hpv) metodą PCR

Bardziej szczegółowo

Zalecenia rekomendowane przez Ministra Zdrowia. KPC - ang: Klebsiella pneumoniae carbapenemase

Zalecenia rekomendowane przez Ministra Zdrowia. KPC - ang: Klebsiella pneumoniae carbapenemase Zalecenia dotyczące postępowania w przypadku identyfikacji w zakładach opieki zdrowotnej szczepów bakteryjnych Enterobacteriaceae wytwarzających karbapenemazy typu KPC * * KPC - ang: Klebsiella pneumoniae

Bardziej szczegółowo

Darmowe badania w kierunku HCV dla Pań w ciąży

Darmowe badania w kierunku HCV dla Pań w ciąży Darmowe badania w kierunku HCV dla Pań w ciąży Szanowna Pani, Do listopada 2014r. kobiety ciężarne mają możliwość bezpłatnego przebadania się w kierunku zakażenia wirusem zapalenia wątroby C (HCV). Stanowią

Bardziej szczegółowo

S YL AB US MODUŁ U ( I MMUNOLOGIA ) I nforma cje ogólne

S YL AB US MODUŁ U ( I MMUNOLOGIA ) I nforma cje ogólne Załącznik Nr 3 do Uchwały Nr /2012 S YL AB US MODUŁ U ( I MMUNOLOGIA ) I nforma cje ogólne Kod modułu Rodzaj modułu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność Poziom studiów Forma studiów Rok studiów Nazwa

Bardziej szczegółowo

(Akty o charakterze nieustawodawczym) DECYZJE

(Akty o charakterze nieustawodawczym) DECYZJE 19.7.2019 PL L 193/1 II (Akty o charakterze nieustawodawczym) DECYZJE DECYZJA WYKONAWCZA KOMISJI (UE) 2019/1244 z dnia 1 lipca 2019 r. zmieniająca decyzję 2002/364/WE w odniesieniu do wymogów dotyczących

Bardziej szczegółowo

Nazwa studiów: KONTROLA ZAKAŻEŃ W JEDNOSTKACH OPIEKI ZDROWOTNEJ Typ studiów: doskonalące WIEDZA

Nazwa studiów: KONTROLA ZAKAŻEŃ W JEDNOSTKACH OPIEKI ZDROWOTNEJ Typ studiów: doskonalące WIEDZA Załącznik nr 8 do zarządzenia nr 68 Rektora UJ z 18 czerwca 2015 r. Opis zakładanych efektów kształcenia na studiach podyplomowych Nazwa studiów: KONTROLA ZAKAŻEŃ W JEDNOSTKACH OPIEKI ZDROWOTNEJ Typ studiów:

Bardziej szczegółowo

Postać farmaceutyczna. Moc. Clavulanic acid 10 mg. Clavulanic acid 10 mg. Clavulanic acid 10 mg. Clavulanic acid 10 mg

Postać farmaceutyczna. Moc. Clavulanic acid 10 mg. Clavulanic acid 10 mg. Clavulanic acid 10 mg. Clavulanic acid 10 mg Aneks I Wykaz nazw, postaci farmaceutycznych, mocy produktu leczniczego weterynaryjnego, gatunków zwierząt, dróg podania, wnioskodawców/podmiotów odpowiedzialnych posiadających pozwolenie na dopuszczenie

Bardziej szczegółowo

Nowe konstrukcje minimalizujące skutki ustawy o CFC. Autor: Marcin Ługowski

Nowe konstrukcje minimalizujące skutki ustawy o CFC. Autor: Marcin Ługowski Nowe konstrukcje minimalizujące skutki ustawy o CFC Autor: Marcin Ługowski 05/12/2014 Rozwiązania CFC na Świecie Pierwszy raz wprowadzona już w 1962r. w USA Tendencja do wprowadzania regulacji regulacji

Bardziej szczegółowo

ZNACZENIE DIAGNOSTYKI I WYKRYWALNOŚCI ZAKAŻEŃ HCV NA POZIOMIE POZ

ZNACZENIE DIAGNOSTYKI I WYKRYWALNOŚCI ZAKAŻEŃ HCV NA POZIOMIE POZ ZNACZENIE DIAGNOSTYKI I WYKRYWALNOŚCI ZAKAŻEŃ HCV NA POZIOMIE POZ Lek. med. Jacek Krajewski Praktyka Lekarza Rodzinnego Jacek Krajewski Seminarium Nowe perspektywy w leczeniu HCV znaczenie diagnostyki

Bardziej szczegółowo

Rozdział 8. Przedporodowe badania przesiewowe dotyczące nieprawidłowości płodu. Scenariusz inicjujący. Wprowadzenie. Czym są badania przesiewowe?

Rozdział 8. Przedporodowe badania przesiewowe dotyczące nieprawidłowości płodu. Scenariusz inicjujący. Wprowadzenie. Czym są badania przesiewowe? Rozdział 8 Przedporodowe badania przesiewowe dotyczące nieprawidłowości płodu 100 Scenariusz inicjujący Joanna jest obecnie w 32 tygodniu ciąży. Czuje się bardzo dobrze i stwierdza, że obecnie powróciła

Bardziej szczegółowo

Programy przesiewowe w onkologii. Badam się więc mam pewność

Programy przesiewowe w onkologii. Badam się więc mam pewność Programy przesiewowe w onkologii Badam się więc mam pewność Badanie przesiewowe zorganizowane przeprowadzenie testu medycznego lub wywiadu u osób, które nie zgłaszają się po pomoc kwalifikowaną w związku

Bardziej szczegółowo

Aneks II. Wnioski naukowe

Aneks II. Wnioski naukowe Aneks II Wnioski naukowe 8 Wnioski naukowe Solu-Medrol 40 mg, proszek i rozpuszczalnik do sporządzania roztworu do wstrzykiwań (zwany dalej Solu-Medrol ) zawiera metyloprednisolon i (jako substancję pomocniczą)

Bardziej szczegółowo

Opis przedmiotu zamówienia wraz z wymaganiami technicznymi i zestawieniem parametrów

Opis przedmiotu zamówienia wraz z wymaganiami technicznymi i zestawieniem parametrów Załącznik nr 1 do SIWZ Nazwa i adres Wykonawcy Opis przedmiotu zamówienia wraz z wymaganiami technicznymi i zestawieniem parametrów Przedmiot zamówienia; automatyczny system do diagnostyki molekularnej:

Bardziej szczegółowo

S YLABUS MODUŁU (PRZEDMIOTU) I nformacje ogólne

S YLABUS MODUŁU (PRZEDMIOTU) I nformacje ogólne S YLABUS MODUŁU (PRZEDMIOTU) I nformacje ogólne Nazwa modułu/przedmiotu: Moduł D - Propedeutyka medycyny Rodzaj modułu/przedmiotu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność Poziom studiów Forma studiów Rok,

Bardziej szczegółowo

WZW TYPU B CO POWINIENEŚ WIEDZIEĆ? CZY WYKORZYSTAŁEŚ WSYSTKIE DOSTĘPNE ŚRODKI ABY USTRZEC SIĘ PRZED WIRUSOWYM ZAPALENIEM WĄTROBY TYPU B?

WZW TYPU B CO POWINIENEŚ WIEDZIEĆ? CZY WYKORZYSTAŁEŚ WSYSTKIE DOSTĘPNE ŚRODKI ABY USTRZEC SIĘ PRZED WIRUSOWYM ZAPALENIEM WĄTROBY TYPU B? WZW TYPU B CO POWINIENEŚ WIEDZIEĆ? CZY WYKORZYSTAŁEŚ WSYSTKIE DOSTĘPNE ŚRODKI ABY USTRZEC SIĘ PRZED WIRUSOWYM ZAPALENIEM WĄTROBY TYPU B? ZDOBĄDŹ INFORMACJE! ZASZCZEP SIĘ! ZDOBĄDŹ OCHRONĘ! szczepionka przeciw

Bardziej szczegółowo

Pracownia Diagnostyki Molekularnej. kierownik dr n. med. Janusz Stańczak. tel. (22) tel. (22)

Pracownia Diagnostyki Molekularnej. kierownik dr n. med. Janusz Stańczak. tel. (22) tel. (22) kierownik dr n. med. Janusz Stańczak tel. (22) 33 55 261 tel. (22) 33 55 278 e-mail jstanczak@zakazny.pl 1 / 6 1. Struktura Pracownia Diagnostyki Molekularnej (PDM) zawiera trzy działy: Mikrobiologii Klinicznej,

Bardziej szczegółowo

Badanie na obecność pałeczek CPE Informacje dla pacjentów

Badanie na obecność pałeczek CPE Informacje dla pacjentów Badanie na obecność pałeczek CPE Informacje dla pacjentów Uwaga: z pytaniami dotyczącymi informacji zawartych w tej ulotce, należy zwracać się do lekarza prowadzącego lub pielęgniarki. Czym jest CPE W

Bardziej szczegółowo

Szkolenia oferta jesień-zima 2015 (wrzesień) Centrum Kształcenia Kadr NIZP-PZH (www.ckk.nizp.pzh.gov.pl)

Szkolenia oferta jesień-zima 2015 (wrzesień) Centrum Kształcenia Kadr NIZP-PZH (www.ckk.nizp.pzh.gov.pl) Szkolenia oferta jesień-zima 2015 (wrzesień) Centrum Kształcenia Kadr NIZP-PZH (www.ckk.nizp.pzh.gov.pl) 1. Grypa problem zdrowia publicznego (CKK-003/15) 3 września 2015 2. Metody diagnostyczne wykorzystywane

Bardziej szczegółowo

Przykłady opóźnień w rozpoznaniu chorób nowotworowych u dzieci i młodzieży Analiza przyczyn i konsekwencji

Przykłady opóźnień w rozpoznaniu chorób nowotworowych u dzieci i młodzieży Analiza przyczyn i konsekwencji PROGRAM POPRAWY WCZESNEGO WYKRYWANIA I DIAGNOZOWANIA NOWOTWORÓW U DZIECI W PIĘCIU WOJEWÓDZTWACH POLSKI Przykłady opóźnień w rozpoznaniu chorób nowotworowych u dzieci i młodzieży Analiza przyczyn i konsekwencji

Bardziej szczegółowo

LECZENIE CHOROBY LEŚNIOWSKIEGO - CROHNA (chlc) (ICD-10 K 50)

LECZENIE CHOROBY LEŚNIOWSKIEGO - CROHNA (chlc) (ICD-10 K 50) Załącznik B.32. LECZENIE CHOROBY LEŚNIOWSKIEGO - CROHNA (chlc) (ICD-10 K 50) ZAKRES ŚWIADCZENIA GWARANTOWANEGO ŚWIADCZENIOBIORCY SCHEMAT DAWKOWANIA LEKÓW W PROGRAMIE BADANIA DIAGNOSTYCZNE WYKONYWANE W

Bardziej szczegółowo

GRUŹLICA U DZIECI. Jerzy Ziołkowski Klinika Pneumonologii i Alergologii Wieku Dziecięcego WUM, ul Działdowska1

GRUŹLICA U DZIECI. Jerzy Ziołkowski Klinika Pneumonologii i Alergologii Wieku Dziecięcego WUM, ul Działdowska1 GRUŹLICA U DZIECI Jerzy Ziołkowski Klinika Pneumonologii i Alergologii Wieku Dziecięcego WUM, ul Działdowska1 Częstość zachorowań na gruźlicę u dzieci odpowiada sytuacji epidemiologicznej wśród dorosłych

Bardziej szczegółowo

Leczenie Stwardnienia Rozsianego (SM) w Polsce na tle Europy. Aneta Augustyn

Leczenie Stwardnienia Rozsianego (SM) w Polsce na tle Europy. Aneta Augustyn www.korektorzdrowia.pl Leczenie Stwardnienia Rozsianego (SM) w Polsce na tle Europy. Na podstawie raportu Policy proposals to improve access to multiple sclerosis treatments in Europe. (CRA 2016) Aneta

Bardziej szczegółowo

S YLABUS MODUŁU (IMMUNOLOGIA) I nformacje ogólne. Nie dotyczy

S YLABUS MODUŁU (IMMUNOLOGIA) I nformacje ogólne. Nie dotyczy S YLABUS MODUŁU (IMMUNOLOGIA) I nformacje ogólne Nazwa modułu: Moduł A Rodzaj modułu/przedmiotu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność Poziom studiów Forma studiów Rok, semestr studiów np. rok 1, semestr

Bardziej szczegółowo

FOCUS Plus - Silniejsza ryba radzi sobie lepiej w trudnych warunkach

FOCUS Plus - Silniejsza ryba radzi sobie lepiej w trudnych warunkach FOCUS Plus - Silniejsza ryba radzi sobie lepiej w trudnych warunkach FOCUS Plus to dodatek dostępny dla standardowych pasz tuczowych BioMaru, dostosowany specjalnie do potrzeb ryb narażonych na trudne

Bardziej szczegółowo

Pracownia Zgodności Tkankowej / Immunogenetyczna LIiTK UCML UCK

Pracownia Zgodności Tkankowej / Immunogenetyczna LIiTK UCML UCK Pracownia Zgodności Tkankowej / Immunogenetyczna LIiTK UCML UCK Kontakt: Kierownik: dr n. med. Grażyna Moszkowska Tel.: (058) 349-21-89 Fax: (058) 349-21-91 mail: gramos@gumed.edu.pl Laboratorium Immunologii

Bardziej szczegółowo

Konsumpcja ropy naftowej per capita w 2015 r. [tony]

Konsumpcja ropy naftowej per capita w 2015 r. [tony] ROPA: poszukiwania, wydobycie, sprzedaż Konsumpcja ropy naftowej per capita w [tony] 0 0,75 0,75 1,5 1,5 2,25 2,25 3,0 > 3,0 66 ROPA: poszukiwania, wydobycie, sprzedaż Główne kierunki handlu ropą naftową

Bardziej szczegółowo

S YL AB US IMMU NO PATOLOGI A I nforma cje ogólne

S YL AB US IMMU NO PATOLOGI A I nforma cje ogólne S YL AB US IMMU NO PATOLOGI A I nforma cje ogólne Kod modułu Rodzaj modułu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność Poziom studiów Forma studiów Rok studiów Nazwa modułu Obowiązkowy Wydział Lekarsko-Biotechnologiczny

Bardziej szczegółowo

Zakażenia wywołane przez paciorkowce z grupy A. Informacje dla pacjentów

Zakażenia wywołane przez paciorkowce z grupy A. Informacje dla pacjentów Zakażenia wywołane przez paciorkowce z grupy A. Informacje dla pacjentów Health Protection Scotland Co to są zakażenia wywołane przez paciorkowce z grupy A? Paciorkowce z grupy A (ang. Group A Streptococcus,

Bardziej szczegółowo

Diagnostyka zakażeń EBV

Diagnostyka zakażeń EBV Diagnostyka zakażeń EBV Jakie wyróżniamy główne konsekwencje kliniczne zakażenia EBV: 1) Mononukleoza zakaźna 2) Chłoniak Burkitta 3) Potransplantacyjny zespół limfoproliferacyjny Jakie są charakterystyczne

Bardziej szczegółowo

Test w kierunku HIV. Niniejsza broszura skierowana jest do osób (lub ich opiekunów), którym zaproponowano lub zalecono wykonanie testu w kierunku HIV.

Test w kierunku HIV. Niniejsza broszura skierowana jest do osób (lub ich opiekunów), którym zaproponowano lub zalecono wykonanie testu w kierunku HIV. Test w kierunku HIV Do kogo skierowana jest niniejsza broszura? Niniejsza broszura skierowana jest do osób (lub ich opiekunów), którym zaproponowano lub zalecono wykonanie testu w kierunku HIV. Jaki jest

Bardziej szczegółowo

ROTA-ADENO Virus Combo Test Device

ROTA-ADENO Virus Combo Test Device Kod produktu: 8.04.73.0.0020 ROTA-ADENO Virus Combo Test Device Tylko do diagnostyki in vitro Przechowywać w 2-30 C ZASTOSOWANIE Wykrywanie antygenów Rotawirusów i Adenowirusów w próbkach kału. WSTĘP Rotawirusy

Bardziej szczegółowo

Interpretacja wyników testów serologicznych

Interpretacja wyników testów serologicznych Interpretacja wyników testów serologicznych Dr hab. Kazimierz Tarasiuk Główny Lekarz Weterynarii PIC Polska i Europa Centralna VI FORUM PIC, Stryków, 18.11.09 Systematyczne monitorowanie statusu zdrowia

Bardziej szczegółowo

Prognostyczne znaczenie testowania skuteczności defibrylacji w trakcie implantacji ICD

Prognostyczne znaczenie testowania skuteczności defibrylacji w trakcie implantacji ICD Prognostyczne znaczenie testowania skuteczności defibrylacji w trakcie implantacji ICD dr Jarosław Blicharz, Oddział Kardiologii, Szpital Wojewódzki im.św.łukaszasp ZOZ w Tarnowie 1 OCENA WARTOŚCI TESTOWANIA

Bardziej szczegółowo

ZAPRASZAMY Rodziców uczniów. klas VII na spotkanie

ZAPRASZAMY Rodziców uczniów. klas VII na spotkanie ZAPRASZAMY Rodziców uczniów klas VII na spotkanie PROGRAM PROFILAKTYKI ZAKAŻEŃ WIRUSEM BRODAWCZAKA LUDZKIEGO (HPV) ósma edycja 2017-2018 Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna we Wrocławiu Dolnośląskie

Bardziej szczegółowo

[logo Rządu Walii] www.cymru.gov.uk. Twój poradnik na temat szczepienia przeciwko wirusowi brodawczaka ludzkiego (HPV) Pokonać raka szyjki macicy

[logo Rządu Walii] www.cymru.gov.uk. Twój poradnik na temat szczepienia przeciwko wirusowi brodawczaka ludzkiego (HPV) Pokonać raka szyjki macicy [logo Rządu Walii] www.cymru.gov.uk Twój poradnik na temat szczepienia przeciwko wirusowi brodawczaka ludzkiego (HPV) Pokonać raka szyjki macicy Co to jest rak szyjki macicy? Ten typ raka rozwija się w

Bardziej szczegółowo

DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 2 października 201 r. Poz. 118 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 23 października 201 r. w sprawie wymagań zdrowotnych dla kandydata na dawcę

Bardziej szczegółowo

NASTĘPNY KROK W WALCE Z RAKIEM PŁUCA

NASTĘPNY KROK W WALCE Z RAKIEM PŁUCA NASTĘPNY Z RAKIEM PŁUCA Czy wiedzą Państwo, że: Rak płuca, z szacunkową liczbą 353 000 zgonów każdego roku, to niekwestionowany lider pod względem liczby zgonów spowodowanych przez choroby nowotworowe

Bardziej szczegółowo

Anna Skop. Zachęcam do zapoznania się z prezentacja na temat szczepień.

Anna Skop. Zachęcam do zapoznania się z prezentacja na temat szczepień. W ostatnim tygodniu kwietnia obchodziliśmy Europejski Tydzień Szczepień. Jest to inicjatywa Światowej Organizacji Zdrowia, WHO. W związku z tą inicjatywą w naszej szkole w maju prowadzona jest kampania,

Bardziej szczegółowo

BIULETYN INFORMACYJNY QuantiFERON

BIULETYN INFORMACYJNY QuantiFERON BIULETYN INFORMACYJNY QuantiFERON Zmiana sposobu postrzegania gruźlicy 1 mai 2012 Temat numeru: Nowa epoka dla QuantiFERON -TB Gold (QFT ) Spis treści: 2/3 Temat numeru: Nowa epoka dla QFT 4 Trzecie światowe

Bardziej szczegółowo