SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI 1. KADENCJI KOMITETU ODBUDOWY ZAMKU KRÓLEWSKIEGO W POZNANIU W OKRESIE OD DO

Transkrypt

1 SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI 1. KADENCJI KOMITETU ODBUDOWY ZAMKU KRÓLEWSKIEGO W POZNANIU W OKRESIE OD DO WSTĘP Wśród znaczących budowli wzniesionych w średniowiecznym Poznaniu wyróżniał się Zamek książęcy, a później królewski powstały na wzgórzu dziś zwanym Górą Przemysła. Burzliwe były jego dzieje. Po zniszczeniach wojennych w 1945 r. został tylko częściowo odbudowany, pozostała część zachowała się tylko w postaci murów piwnicznych. Pomimo przewlekającego się terminu jego odbudowy od wielu lat stanowił przedmiot zainteresowania mieszkańców miasta, parokrotnie też podejmowano próby działań na rzecz jego odtworzenia. Przygotowanych zostało kilka mniej i bardziej udanych koncepcji architektonicznych. Na przeszkodzie realizacji dzieła odbudowy stawały różne przeszkody: brak środków, dyskusje na temat sylwetki. O ile bardzo szybko podjęto prace przy odbudowie katedry i całego zespołu staromiejskiego w Poznaniu to zabrakło konsekwencji dla dokończenia odbudowy Zamku i tym samym pełnego odtworzenia poznańskiego zespołu miasta średniowiecznego. Po konferencji na temat zamku zorganizowanej przez Towarzystwo Miłośników Miasta Poznania w 2001 r., w początku 2002 r. zawiązała się grupa inicjatywna, która postanowiła doprowadzić do utworzenia komitetu odbudowy. Grupę tę tworzyli Jadwiga Rotnicka i Antoni Szczuciński z TMMP, Janusz Lehmann i Andrzej Kaszubkiewicz z Towarzystwa Opieki nad Zabytkami, Iwona Ludwiczak i Ewa Pietz z Towarzystwa Urbanistów Polskich oraz Włodzimierz Łęcki. Do grona tego dołączyli Ewa Mielcarek i Jerzy Wisłocki z Fundacji Ochrony Zabytków Wielkopolski. W dniu 22 kwietnia 2002 r. odbyło się zebranie założycielskie Komitetu Odbudowy Zamku Królewskiego w Poznaniu. Wzięli w nim udział przedstawiciele 19 organizacji społecznych i związków twórczych działających w Poznaniu. Wybrano ośmioosobowy zarząd i czteroosobową radę nadzorczą. W ramach Komitetu wyodrębniono 4 zespoły: programowy, gromadzenia środków, promocji i realizacji inwestycji. O powstaniu Komitetu poinformowano Wojewodę, Marszałka Województwa, Prezydenta Miasta i Dyrektora Muzeum Narodowego w Poznaniu. Obsługę administracyjną Komitetu zapewniało biuro senatorskie Włodzimierza Łęckiego, pierwszej pomocy finansowej w kwocie 5000 zł udzieliła Fundacja Ochrony Zabytków Wielkopolski. 1

2 2. SPRAWY ORGANIZACYJNE W celu zwiększenia możliwości prawnych Komitetu postanowiono przekształcić go w stowarzyszenie zarejestrowane w Krajowym Rejestrze Sądowym. W dniu 9 listopada 2002 r. odbyło się zebranie założycielskie Stowarzyszenia Komitet Odbudowy Zamku Królewskiego w Poznaniu. Na liście członków założycieli znalazły się 54 osoby reprezentujące wszystkie dotychczas działające Stowarzyszenia, Fundacje, Towarzystwa, Kluby i Związki. W czasie zebrania wybrano 14-osobowy Komitet Założycielski oraz przyjęto Statut. W tym samym dniu w godzinach popołudniowych zebrał się Komitet Założycielski Stowarzyszenia i przekształcił w Zarząd i dokonał wyboru Prezesa. Również tego samego dnia popołudniu odbyło się pierwsze posiedzenie Komisji Rewizyjnej, na którym dokonano wyboru jej Przewodniczącego. Skład Zarządu przedstawiał się następująco: - Włodzimierz Łęcki Prezes - Ewa Mielcarek Wiceprezes - Andrzej Jacek Kowalski Wiceprezes - Henryk Kondziela Szef Zespołu Programowego - Juliusz Małaniuk Szef Zespołu Gromadzenia Środków - Adam Kochanowski Szef Zespołu Promocji - Wojciech Jędraszak Szef Zespołu Realizacji Inwestycji - Jacek Cenkiel Członek Zespołu Realizacji Inwestycji - Jerzy Gładysiak Członek Zespołu Realizacji Inwestycji - Zenon Wośkowiak Członek Zespołu Gromadzenia Środków Do Komisji Rewizyjnej wybrano: - Jadwiga Rotnicka - Przewodniczący - Anna Górna Kubacka - Członek - Janusz Lehmann - Członek - Jerzy Wisłocki - Członek - Andrzej Kaszubkiewicz - Członek Po złożeniu wymaganych dokumentów, Stowarzyszenie pn. Komitet Odbudowy Zamku Królewskiego w Poznaniu w dniu 20 grudnia 2002 r. zostało zarejestrowane w Krajowym Rejestrze Sądowym i otrzymało nr KRS W ustanowionym dniu 20 lipca 2004 r. na Nadzwyczajnym Walnym Zebraniu członków Komitetu dokonano zmian w Statucie, przyjęto rezygnację członka Zarządu, Skarbnika Pana Juliusza Małaniuka, powołując na jego miejsce członka Zarządu Pana Zenona 2

3 Wośkowiaka. Na tym samym posiedzeniu powołano dwóch nowych członków Zarządu Panów: Andrzeja Zarzyckiego i Jerzego Sobczaka. W wybranym w dniu 20 lipca 2004 r. składzie, Zarząd pracował do końca kadencji. W dniu 25 grudnia 2002 r. zmarł członek Komisji Rewizyjnej śp. Janusz Lehmann. Na wakujące miejsce, na Walnym Zwyczajnym Zebraniu członków Komitetu w dniu 22 marca 2004 r. powołano Panią Barbarę Krzywania. Obsługę finansową Komitetu od 6 maja 2002 r. do dnia 30 czerwca 2004 r. prowadziła p. Józefa Pawlik zatrudniona na 1/4 etatu. Następnie tę obsługę przejęła i nadal prowadzi p. Aleksandra Długi zatrudniona na umowę zlecenie. Prace biurowo-administracyjne prowadziła od do p. Maria Kowalska zatrudniona na umowę zlecenie. Natomiast od 1 października do końca 2003 r. sprawami biura zajmowała się p. Anna Sawala skierowana do Komitetu przez Powiatowy Urząd Pracy na staż absolwencki. Po zakończeniu stażu, od 1 kwietnia 2004 Pani Anna Sawala zatrudniona została w Komitecie na 2/3 etatu i pracuje nadal w wymiarze 1/2 etatu. Od 31 marca 2005 roku do biura Komitetu na staż absolwencki skierowana została przez Powiatowy Urząd Pracy p. Marta Marszał. Staż ten zakończył się w dniu Obecnie p. Marta Marszał została zatrudniona w biurze Komitetu na 1/2 etatu. W czasie trwania kadencji zwołane były: - Zwyczajne Walne Zebrania członków - 3 razy, - Nadzwyczajne Walne Zebrania członków - 2 razy, - posiedzenia Zarządu - 31 razy, Oprócz powyższych zebrań i posiedzeń członkowie Zarządu w czasie mijającej kadencji, w różnym składzie osobowym, odbyli kilkadziesiąt spotkań z władzami administracyjnymi i samorządowymi Województwa i Miasta, z Dyrekcją Muzeum Narodowego, pracownikami Pracowni Architektonicznej Arcus i innymi instytucjami i firmami. 3. SPRAWY PROGRAMOWE W pierwszym okresie działania Komitetu główna rolę odgrywał Zespół Programowy pod kierownictwem Pana Henryka Kondzieli. Jeszcze we wrześniu 2002 roku przyjęto wstępne założenia programowe dane wyjściowe do projektu. Do marca 2003 roku były one przedmiotem konsultacji i uzgodnień z Miejskim Konserwatorem Zabytków oraz dyrekcją Muzeum Narodowego. 3

4 W dniu 4 lutego 2003 r. Zarząd omówił i przyjął podstawowe dokumenty związane z konkursem na opracowanie koncepcji architektonicznej odbudowy Zamku. Podczas tego spotkania zatwierdzony został 15-osobowy skład Komisji Konkursowej i Regulamin pracy tej Komisji. Przewodniczącym Komisji został mgr inż. architekt Pan Andrzej Nowak, a Sekretarzem Pan Jacek Cenkiel. Ustalono datę rozpoczęcia konkursu ( ), trzytygodniowy termin składania kart identyfikacyjnych (do ), termin złożenia prac (do ). Na konkurs wpłynęły 22 prace wykonane przez zespoły z 5. miast (Poznania, Wrocławia, Warszawy, Kórnika, Szamotuł). W toku prac Komisji doszło do naruszenia regulaminu konkursu. Pzeprowadzono niezgodnie z wytycznymi regulaminowymi trzecie głosowanie, którego wyniki były rozbieżne z wynikiem drugiego głosowania-ostatecznego, w myśl regulaminu. W związku z tym na specjalnie zwołanym posiedzeniu w dniu 12 maja 2003 roku Zarząd zakwestionował wynik Komisji Konkursowej uznając za wiążący wynik drugiego głosowania. Zwycięskim zespołem okazał się zespół mgr inż. architekta Pana Witolda Milewskiego z Pracowni Architektonicznej Projektowanie i Realizacja ARCUS s.c. z Poznania. W dniu 30 maja 2003 r. protest przeciwko werdyktowi Komisji Konkursowej złożyła Pracownia AC STUDIO. Zarząd Komitetu oddalił protest. Od tej decyzji AC STUDIO odwołało się do Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych w Warszawie, który również wniosek odrzucił. Pomijając wyżej wymienione kłopoty (sprawa w sądzie o odszkodowanie trwa do dnia dzisiejszego), w toku dalszych działań Zarząd uzyskał zgodę Urzędu Zamówień Publicznych na udzielenie zlecenia wykonania dokumentacji projektowej z tzw. wolnej ręki. Po licznych negocjacjach dotyczących zakresu i ceny usługi w dniu 11 marca 2004 r. została podpisana umowa z Pracownią Architektoniczną ARCUS na wykonanie projektu wstępnego. Postęp prac przy projektowaniu był monitorowany przez Zespół Programowy i Zespół Inwestycyjny. W sierpniu 2005 roku zakończono prace projektu budowlanego, który to stał się podstawą do wystąpienia do Urzędu Miasta Poznania o pozwolenie na budowę. 26 września 2005 r. Prezydent Miasta Poznania decyzją nr 2245/05 zatwierdził projekt budowlany i udzielił pozwolenia na budowę inwestycji. Pracownia Architektoniczna ARCUS w dalszym ciągu prowadziła prace odnośnie wykonania projektu wykonawczego oraz prace związane z oszacowaniem kosztorysu, który jest podstawą do ogłoszenia przetargu na budowę. Członkowie Zarządu bardzo często prowadzili na ten temat rozmowy z dyrekcją Muzeum Narodowego. Dopiero w lutym 2006 roku uzgodniono ostatecznie jak mają być wykończone poszczególne wnętrza. 4

5 4. DZIAŁANIA PROMOCYJNE Działania promocyjne były przedmiotem większości zebrań Zarządu Komitetu. Bezpośrednią realizacją tych działań zajmował się Zespół Promocji pod przewodnictwem Pana Zenona Wośkowiaka. W latach ukazało się około 200 publikacji na temat odbudowy Zamku. Najwięcej było ich w prasie lokalnej ( Głos Wielkopolski,,,Gazeta Poznańska,,,Gazeta Wyborcza ). Często niestety pojawiały się artykuły nieżyczliwe idei odbudowy Zamku, głównie w prasie poznańskiej, której właścicielami były zagraniczne firmy. Należy odnotować fakt, iż większym zainteresowaniem cieszyła się sprawa restytucji Zamku Królewskiego w prasie ogólnopolskiej aniżeli miejscowej. Artykuły na temat odbudowy ukazały się m.in.: na łamach,,rzeczpospolitej,,,trybuny,,,spotkań z zabytkami, w periodykach regionalnych m.in. w,,przyjacielu Ludu i w,,średzkim Kwartalniku Kulturalnym, a nawet w Kwartalniku dla Polonii Zagranicznej,,ROTA. W latach ukazało się 5 książek poświęconych Zamkowi: - Berełkowski R.: Restytucja Zamku Królewskiego w Poznaniu. Ośrodek Wydawnictw Naukowych. Poznań Dolczewski Z.: Tajemnice Zamku Królewskiego w Poznaniu. Fundacja Ochrony Zabytków Wielkopolski. Poznań Rola Z.: Tajemnice zamku Przemysła. Wydawnictwo Kurpisz. Poznań Zamek Królewski w Poznaniu, praca zbiorowa pod redakcją H. Kondzieli. Komitet Odbudowy Zamku Królewskiego w Poznaniu. Poznań Zamek książąt, królów, starostów, praca zbiorowa pod redakcją J. Wiesiołowskiego. Wydawnictwo Miejskie, Kronika Miasta Poznania 2004/4. Poznań 2004 W wyniku działań Komitetu wydane zostały liczne ulotki reklamowe na temat działalności Stowarzyszenia i propagujące ideę odbudowy Zamku. Są to: ulotka w kształcie zakładki, folder o królu Przemyśle, informacje o Zamku w wersji dwujęzycznej polskoniemieckiej i polsko-angielskiej, a także pięknie wydany folder opisujący dzieje Zamku Królewskiego. Ulotki te ukazały się dzięki pomocy: Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej i Centrum Animacji Kultury, Wydawnictwa Kurpisz, Centrum Handlowego Kupiec Poznański oraz firm Sprint, Introl i Joppol. Na uwagę zasługuje fakt wydania dwóch okolicznościowych kart pocztowych przez Pocztę Polską. Pierwszą z okolicznościowym datownikiem przygotowała w 2004 roku Fundacja Ochrona Zabytków Wielkopolski, drugą zaś w 2005 Komitet. 5

6 Specjalny wymiar w sprawie promocji odbudowy miały następujące wydarzenia zorganizowane z inicjatywy Zarządu: -Uroczysty koncert w Auli UAM w dniu 22 czerwca 2003 roku, w czasie którego śpiewał chór kameralny UAM i ogłoszono publicznie wyniki konkursu na opracowanie koncepcji architektonicznej. -Impreza plenerowa pn.,,imieniny króla Przemysła zorganizowana w dniu 17 kwietnia 2004 roku cieszyły się dużym zainteresowaniem społeczeństwa Poznania. Podczas imprezy występowali: aktorzy Teatru im. A. Fredro z Gniezna, zespół uczniów ze szkoły z Rogoźna oraz drużyna wojów z Grzybowa. W międzyczasie podpisane zostały dwie umowy. Pierwsza trójstronna, której sygnatariuszami byli Marszałek Województwa Wielkopolskiego, Dyrektor Muzeum Narodowego i Prezes Zarządu Komitetu podpisana w dniu 3 października 2002 r., druga natomiast z 22 listopada 2004 r. czterostronna regulująca sposób finansowania odbudowy oraz określająca terminy realizacji zadań. Umowę jako czwarta strona podpisał Prezydent Miasta Poznania. W ramach promocji - co łączyło się również z działalnością finansową - organizowano publiczne zbiórki pieniędzy czasie: Jarmarku Świętojańskiego, Spotkań Samorządowców, Bali Seniora. Działania te nie przyniosły Komitetowi największych korzyści materialnych, miały jednak na celu propagować ideę odbudowy Zamku, co na pewno się udało. 5. SPRAWY FINANSOWE Pozyskiwanie środków finansowych obejmowało szeroki zakres działań. Wysłano ok.110 pism do podmiotów gospodarczych przedstawiających sprawę odbudowy Zamku i zachęcających o wsparcie finansowe. Na rozlicznych spotkaniach członkowie Komitetu apelowali o wpłaty. W lutym 2004 r. Komitet wprowadził do sprzedaży cegiełki o nominałach 2 i 3 zł. w nakładzie sztuk. W roku 2005 wydano nowa edycje cegiełek nominale 2zł. w 5. rodzajach o łącznej wartości zł, oraz cegiełkę uczniowską o nominale 1 zł o łącznej wartości zł. Dla osób pragnących zasilić konto znaczniejszą kwotą, wydrukowano Certyfikaty Konfratra Bractwa Zamkowego: cynowy, brązowy, srebrny i złoty o nominałach 50zł, 100zł, 200zł, 500zł. Powyższe działania zaowocowały pozyskaniem znaczącej kwoty ,61zł. 6

7 Przychody Komitetu w latach Tabela 1. SPECYFIKACJA OGÓŁEM A. PRZYCHODY 1.Składki 2.Certyfikaty 3.Cegiełki 4.Książki 5. Darowizny 6. Wpłaty 1% 7.Dotacje 8.Inne 1.390, , , , , , , ,09 2, , , , , , , ,00 753, , , , , , , , ,44 RAZEM ,61 B)WYDATKI 1.Działalność programowa 2.Promocja 3.Koszty Biura: -osobowe -materiały -tel., prąd, woda 4.Inne RAZEM Wydatki Komitetu w latach Tabela , , , , , , , , , , , ,90 572,39 303, , , , , ,06 572, , ,07 Oprócz pozyskanych bezpośrednich środków finansowych znaczącą pomocą były tzw. darowizny niepieniężne (bezpłatne wykonanie określonych świadczeń): wykonanie ekspertyzy geotechnicznej, wykonanie ekspertyzy murów i fundamentów, druk folderów, cegiełek, ulotek. Szacunkowa wartość tych świadczeń wynosi ok. 200 tys. zł. 7

8 6. ZAKOŃCZENIE Plon dokonań Zarządu Komitetu w minionej kadencji jest bardzo znaczący. Do najważniejszych należał wykonanie dokumentacji budowlanej i uzyskanie pozwolenia na budowę. Dziś można stwierdzić, że pełne uzgodnienie funkcji budynku dobiegło końca. Sukcesu tego nie umniejszają liczne przeszkody, które trzeba było pokonywać na poszczególnych etapach działań. Między innymi: określeniu stanu własności działek gruntowych na Wzgórzu, uzgodnienie projektu z planem zagospodarowania przestrzennego, uzgodnienie przyłączy mediów, przeprowadzenie badań archeologicznych, dyskusji nad ostatecznym kształtem budowli, określenie norm prawnych realizacji inwestycji finansowanych przez jednostki administracji rządowej i przez jednostki samorządu terytorialnego. Ten ostatni problem do dziś nie został rozwiązany, a pomocą w tej kwestii służą parlamentarzyści obecnej kadencji. Wielką pomoc w realizacji uzgodnień z Muzeum Narodowym okazał Pan prof. Andrzej Legocki Prezes Polskiej Akademii Nauk i jednocześnie Przewodniczący Rady Muzeum. Trzykrotnie prognozowano termin wmurowania kamienia węgielnego. Wspomniane wyżej przeszkody odsunęły to wydarzenie na dalszą przyszłość. Prawdopodobne jest rozpoczęcie prac przy odbudowie Zamku wiosną 2007 roku po rozstrzygnięciu przetargu. Nowy, który będzie dzisiaj wybrany Zarząd, winien dalej intensywnie i uporczywie kontynuować rozpoczęte dzieło przez nas i doprowadzić je w następnej trzyletniej kadencji do szczęśliwego końca. Sprawozdanie przyjęte zostało na zebraniu Zarządu w dniu 23 marca 2006 r. Prezes Zarządu Włodzimierz Łęcki 8