PS AJ

Transkrypt

1 PS AJ Data sporządzenia: Szczecin, 06 lipca 2011 r. P R O T O K Ó Ł z kontroli kompleksowej przeprowadzonej w Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Policach w dniach czerwca 2011 r. Adres placówki: Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie ul. Tanowska Police Kontrolę przeprowadził zespół inspektorów Wydziału Polityki Społecznej Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie w składzie: Anna Jasina starszy inspektor - legitymacja służbowa nr 5/2011, osoba kierująca zespołem, Janusz Modrzejewski - starszy inspektor wojewódzki - legitymacja służbowa nr 9/2011, na podstawie Upoważnienia Nr 73/2011 z dnia 07 czerwca 2011 r. wydanego przez Zastępcę Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie. Kontrolą objęto okres od dnia 1 stycznia 2009 r. do dnia kontroli. Przed przystąpieniem do czynności kontrolnych zapoznano Panią Beatę Karlińską - dyrektora kontrolowanej jednostki z programem kontroli, w którym określono temat, cel i rodzaj oraz zakres kontroli. Zakresem kontroli objęto realizację zadań własnych powiatu i zleconych z zakresu administracji rządowej, zapisanych w art. 19, art. 20 i art. 112 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej. Podczas kontroli analizie poddana została następująca tematyka: 1) organizowanie opieki w rodzinach zastępczych, udzielanie pomocy rodzinom zastępczym, 2) zapewnienie opieki i wychowania dzieciom całkowicie lub częściowo pobawionym opieki rodziców, w szczególności przez organizowanie i prowadzenie ośrodków adopcyjno-opiekuńczych, placówek opiekuńczowychowawczych dla dzieci i młodzieży, w tym placówek wsparcia dziennego o zasięgu ponadgminnym, a także tworzenie i wdrażanie programów pomocy dziecku i rodzinie, 3) przyznawanie pomocy pieniężnej na usamodzielnienie oraz na kontynuowanie nauki osobom opuszczającym całodobowe placówki opiekuńczo-wychowawcze typu rodzinnego i socjalizacyjnego, domy 1

2 pomocy społecznej dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej intelektualnie, domy dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży, rodziny zastępcze oraz schroniska dla nieletnich, zakłady poprawcze, specjalne ośrodki wychowawcze, młodzieżowe ośrodki socjoterapii zapewniające opiekę lub młodzieżowe ośrodki wychowawcze, 4) prowadzenie i rozwój infrastruktury domów pomocy społecznej o zasięgu ponadgminnym oraz umieszczanie w nich skierowanych osób, 5) szkolenie i doskonalenie zawodowe kadr pomocy społecznej z terenu powiatu, 6) doradztwo metodyczne dla kierowników i pracowników jednostek organizacyjnych pomocy społecznej z terenu powiatu, 7) sprawowanie nadzoru nad działalnością rodzinnej opieki zastępczej, ośrodków adopcyjno-opiekuńczych, jednostek specjalistycznego poradnictwa, ośrodków wsparcia, domów pomocy społecznej, placówek opiekuńczo-wychowawczych, ośrodków interwencji kryzysowej, 8) pomoc cudzoziemcom, którzy uzyskali w Rzeczypospolitej Polskiej status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą, 9) finansowanie pobytu w całodobowych placówkach opiekuńczowychowawczych oraz w rodzinach zastępczych dzieciom cudzoziemców. Wyjaśnień udzielała: Pani Beata Karlińska - dyrektor jednostki; Pani Aleksandra Kuczyńska - główny specjalista; Pani Janina Dobosz - główny specjalista pracy z rodziną; Pani Marzena Dżon - specjalista pracy z rodziną; Pan Daniel Kiełczewski - pracownik socjalny. Ustalenia kontroli: Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Policach jest jednostką organizacyjną, która zgodnie z art. 112 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362, z późn. zm.), realizuje zadania powiatu w zakresie pomocy społecznej, określone w art. 19 pkt 3, 4, 6, 10, 14, 15, w art. 20 ust. 1 pkt 1 i 5 oraz w art. 112 pkt 8. Realizacja zadań powiatu w zakresie pomocy społecznej, określonych w art. 19 pkt 8 nie miała miejsca ze względu na nie występowanie potrzeb w tym zakresie. Dyrektorem kontrolowanej jednostki od dnia r. jest Pani Beata Karlińska. 2

3 1) Organizowanie opieki w rodzinach zastępczych Zabezpieczenie opieki w rodzinach zastępczych (Zał. Nr 16) w 2009 r. to 120 rodzin spokrewnionych, w których przebywało 151 dzieci, 36 rodzin niespokrewnionych, w których przebywało 79 dzieci, 2 zawodowe niespokrewnione z dzieckiem rodziny zastępcze o charakterze pogotowia rodzinnego, w których przebywało 24 dzieci, Liczba dzieci umieszczonych w 2009 roku w tych rodzinach zastępczych wynosiła odpowiednio w rodzinach spokrewnionych 17, w rodzinach niespokrewnionych 9, w rodzinach zawodowych 11. Zabezpieczenie opieki w rodzinach zastępczych w 2010 r. to 133 rodziny spokrewnione, w których przebywało 172 dzieci, 38 rodzin niespokrewnionych, w których przebywało 55 dzieci, 2 zawodowe niespokrewnione z dzieckiem rodziny zastępcze o charakterze pogotowia rodzinnego, w których przebywało 14 dzieci. Liczba dzieci umieszczonych w 2010 roku w tych rodzinach zastępczych wynosiła odpowiednio w rodzinach spokrewnionych 18, w rodzinach niespokrewnionych 4, w rodzinach zawodowych 0. Zabezpieczenie opieki w rodzinach zastępczych w 2011 r. do dnia kontroli przedstawiało się następująco: 117 rodzin spokrewnionych, w których przebywało 151 dzieci, 31 rodzin niespokrewnionych, w których przebywało 55 dzieci, 2 zawodowe niespokrewnione z dzieckiem rodziny zastępcze o charakterze pogotowia rodzinnego, w których przebywało 12 dzieci. Liczba dzieci umieszczonych w 2011 roku w rodzinach zastępczych wynosiła odpowiednio w rodzinach spokrewnionych 6, w rodzinach niespokrewnionych 1, w rodzinach zawodowych 4. Liczba niespokrewnionych rodzin zastępczych uległa zmniejszeniu. W porównaniu do 2010 r. w 2011 r. funkcjonowało mniej niespokrewnionych rodzin zastępczych ponieważ 1 rodzina została rozwiązana postanowieniem sądu na wniosek PCPR w Policach z powodu nienależytego wypełniania swojej funkcji, 2 rodziny adoptowały dzieci w nich umieszczone, z 1 rodziny 2 dzieci powróciło do rodziny naturalnej, wychowankowie z 2 rodzin usamodzielnili się, a z 1 rodziny dziecko zgodnie z postanowieniem sądu zostało umieszczone w rodzinie spokrewnionej. Poza terenem powiatu zostało umieszczonych w spokrewnionych rodzinach zastępczych w 2009 roku 11 dzieci, a w 2010 i 2011 nie było takich umieszczeń. W 2010 roku 3 dzieci umieszczono poza terenem powiatu w placówkach socjalizacyjnych. W 2011 r. nie było umieszczeń dzieci poza terenem powiatu. Z terenu innych powiatów w rodzinach zastępczych na terenie Powiatu Polickiego umieszczono w spokrewnionych rodzinach zastępczych 2 dzieci w 2009 r., 2 dzieci w 2010 r. i 3 dzieci w 2011 r. W niespokrewnionych rodzinach zastępczych na terenie Powiatu Polickiego umieszczono z terenu innych powiatów w 2009 r. 1 dziecko, w 2010 r. też 1 dziecko, w 2011 r. nie było takich umieszczeń. 3

4 Zbadano indywidualne przypadki umieszczenia dzieci w rodzinach zastępczych. J.C. lat 3 została umieszczona na mocy postanowienia z dnia r., sygn. akt RNsm 978/08 w niespokrewnionej rodzinie zastępczej na czas toczącego się postępowania. Wcześniej dziecko przebywało w Tęczowym Domku w Szczecinie. W dokumentacji znajdowały się wywiady środowiskowe przeprowadzone w rodzinie zastępczej przez PCPR Police. Dnia r. podpisano porozumienie między Powiatem Polickim, a Miastem Szczecin w sprawie pobytu dziecka w rodzinie zastępczej. W dokumentacji była także opinia psychologiczna z dn r. Ośrodka Adopcyjno Opiekuńczego, w którym zawarto informację, że planowane jest podjęcie działań w kierunku rozpoczęcia procesu adopcyjnego przez rodzinę zastępczą w której przebywa dziecko (Zał. Nr 16a). A.B. lat 2 została umieszczona tymczasowo w placówce opiekuńczowchowawczej na podstawie postanowienia sądu z dn r., sygn. akt RIIINsm 760/09. Skierowanie zostało wydane przez PCPR w Stargardzie Szczecińskim dn r. Dziewczynka przebywała w placówce od dn r. Powodem była niewydolność opiekuńczo-wychowawcza bezdomnej matki oraz podjęcie leczenia odwykowego i pobyt w schronisku Caritas w Stargardzie Szczecińskim, po wyjściu z którego miała podjąć próbę samodzielnej egzystencji i podjęcia pracy. Jak wynikało z pisma z dn r. Domu Dziecka Nr 2 w Stargardzie Szczecińskim do PCPR Stargard Szczeciński dziecko w dniu r. zostało skreślone z ewidencji wychowanków i przekazane do zawodowej rodziny zastępczej o charakterze pogotowia rodzinnego w Trzebieży. Porozumienie dotyczące ponoszenia kosztów przez Powiat Policki za pobyt dziecka w placówce opiekuńczowychowawczej na terenie Powiatu Stargardzkiego podpisano dn r. Następnie PCPR Police dn r. podpisał umowę z niespokrewnioną rodziną zastępczą o umieszczeniu i pobycie dziecka w tej rodzinie. Przeprowadzono wywiad środowiskowy dn r. w rodzinie zastępczej. W dokumentacji znajdowało się postanowienie sądu z dn r., sygn. akt VIII RNsm 42/10 o pozbawieniu władzy rodzicielskiej nad małoletnią i umieszczeniu w rodzinie zastępczej. ( Zał. Nr 16b). P.P. lat 16 został umieszczony na podstawie postanowienia sądu z dnia r., sygn. akt VIII RNsm 327/09 o tymczasowym umieszczeniu na czas toczącego się postępowania w rodzinie zastępczej spokrewnionej, u brata ojca. Chłopiec sprawiał problemy wychowawcze. W dokumentacji znajdowały się wywiady środowiskowe, ostatni z dn r. przeprowadzony w rodzinie zastępczej przez PCPR Police. Postanowieniem z dn r. pozbawiono rodziców biologicznych władzy rodzicielskiej nad dziećmi, pozostawiając chłopca w rodzinie spokrewnionej, w której przebywał, a jego siostrę w placówce opiekuńczo-wychowawczej w Tanowie, w której przebywała, a wobec najstarszego brata umorzono postępowanie ponieważ 4

5 skończył 18 lat. Chłopiec ma sporadyczny kontakt z ojcem, starszym bratem i siostrą. (Zał. Nr 16c). Dzieci które trafiły z rodzin zastępczych do innych rodzin zastępczych lub placówek opiekuńczo wychowawczych W badanym okresie z rodzin zastępczych do innych rodzin zastępczych lub placówek opiekuńczo wychowawczych trafiło 16 dzieci (Zał. Nr 8). W 2009 roku było umieszczenie czwórki rodzeństwa w niespokrewnionej rodzinie zastępczej o charakterze pogotowia rodzinnego z której trafiło do niespokrewnionej rodziny zastępczej. Jednak czynione zaniedbania wobec dzieci spowodowały ponowne umieszczenie rodzeństwa w tym samym pogotowiu rodzinnym i rozwiązanie sądowne rodziny zastępczej na wniosek PCPR. W 2009 roku także trzy dwuosobowe rodzeństwa umieszczono początkowo w niespokrewnionych rodzinach zastępczych o charakterze pogotowia rodzinnego, następnie dzieci trafiły do niespokrewnionych rodzin zastepczych. Czworo innych dzieci umieszczono w 2009 r. również w niespokrewnionych rodzinach zastępczych o charakterze pogotowia rodzinnego, następnie 3 dzieci trafiło do niespokrewnionych rodzin zastępczych a 1dziecko do spokrewnionej rodziny zastepczej. W 2010 roku 1 dziecko które przebywało w domu Dziecka w Stargardzie Szczecińskim zostało najpierw umieszczone w niespokrewnionej rodzinie zastępczej o charakterze pogotowia rodzinnego z której trafiło do niespokrewnionej rodziny zastępczej. W 2011 roku 1 dziecko umieszczono w niespokrewnionej rodzinie zastępczej o charakterze pogotowia rodzinnego z której trafiło do spokrewnionej rodziny zastępczej. 2) Zapewnienie opieki i wychowania dzieciom całkowicie lub częściowo pobawionym opieki rodziców Na dzień kontroli zabezpieczenie miejsc w całodobowych placówkach opiekuńczo-wychowawczych na terenie Powiatu Polickiego to 30 miejsc w Placówce Opiekuńczo-Wychowawczej w Tanowie, w której na dzień kontroli przebywało 30 dzieci oraz 30 miejsc w Placówce Opiekuńczo-Wychowawczej w Policach, w której na dzień kontroli przebywało 30 dzieci (Zał. Nr 16). Na terenie powiatu nie funkcjonuje ośrodek adopcyjno-opiekuńczy. Opiniowanie kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej, przeprowadzanie badań i wydawanie opinii kandydatom do pełnienia funkcji rodziny zastępczej, przygotowanie oraz wydawanie opinii kandydatom na rodziny zaprzyjaźnione dzieci umieszczonych w placówkach opiekuńczo wychowawczych (bez przeprowadzania wywiadów środowiskowych), udział w posiedzeniach zespołu ds. okresowej oceny sytuacji dziecka, przeprowadzanie badań i wydawanie opinii pedagogicznych i psychologicznych dzieciom znajdującym się w opiece zastępczej i placówkach opiekuńczo- 5

6 wychowawczych, szkolenie kandydatów na rodziny zastępcze, szkolenie rodzin spokrewnionych oraz pracę z rodziną naturalną zlecono Fundacji Mam Dom prowadzącej Ośrodek Adopcyjno Opiekuńczy w Szczecinie, ul. Wojska Polskiego 78. (Zał. Nr 16d). Ponadto Powiat Policki zlecił Towarzystwu Przyjaciół Dzieci, Zachodniopomorski Oddział Regionalny realizację zadania publicznego w zakresie pomocy społecznej, polegającego na prowadzeniu na terenie Powiatu oddziałów powiatowej placówki opiekuńczej wsparcia dziennego o zasięgu ponadgminnym. Realizacja postanowień sądowych o umieszczeniu w placówkach opiekuńczo-wychowawczych i rodzinach zastępczych przedstawiała się następująco: W roku 2009 liczba wydanych i zrealizowanych postanowień sądowych o umieszczeniu w rodzinach zastępczych wynosiła 31. Liczba wydanych postanowień sądowych o umieszczeniu w placówkach opiekuńczowychowawczych wynosiła 7, a zrealizowano 5 postanowień sądowych. W roku 2010 liczba wydanych i zrealizowanych postanowień sądowych o umieszczeniu w rodzinach zastępczych wynosiła 21. Liczba wydanych postanowień sądowych o umieszczeniu w placówkach opiekuńczowychowawczych wynosiła 10, a zrealizowano 8 postanowień sądowych z 2010 r. i 2 postanowienia z 2009 r. W roku 2011 liczba wydanych i zrealizowanych postanowień sądowych o umieszczeniu w rodzinach zastępczych wynosiła 12. Liczba wydanych postanowień sądowych o umieszczeniu w placówkach opiekuńczowychowawczych wynosiła 7, a do dnia kontroli zrealizowano 4 postanowienia sądowe z 2011 r. i 2 postanowienia z 2010 r. W oczekiwaniu na realizację pozostały 3 postanowienia z 2011 r. dotyczące umieszczenia 3 dzieci. Powodem ich oczekiwania na realizację w jednym przypadku był pobyt dziecka na oddziale psychiatrycznym w szpitalu, po wypisaniu dziecko zostanie umieszczone w placówce opiekuńczo-wychowawczej w Policach oraz starania o zmianę postawienia na umieszczenie małoletniej w spokrewnionej rodzinie zastępczej. W drugim przypadku dziecko nie zostało umieszczone w placówce ze względu na problemy wychowawcze oraz zażywanie narkotyków, podjęte zostaną działania celem skierowania małoletniego na leczenie odwykowe. W trzecim przypadku trwają rozmowy z dyrektorami placówek opiekuńczowychowawczych na terenie Powiatu dotyczące możliwości umieszczenia dziecka, w okresie kontroli nie było wolnych miejsc(zał. Nr 2). Realizacja postanowień sądowych o umieszczaniu dzieci w rodzinach zastępczych w kontrolowanym okresie odbywała się na bieżąco, a czas oczekiwania dzieci na umieszczenie w placówkach opiekuńczowychowawczych w 2009 roku w 1 przypadku przekroczył okres 6 miesięcy. Powodem trudności w umieszczeniu małoletniego w placówce opiekuńczo- 6

7 wychowawczej były jego notoryczne ucieczki podczas prób jego umieszczania oraz nie przebywanie pod wskazanym adresem.(zał. Nr 2). Kwestie związane z interwencyjnym zabieraniem dzieci z domów rodzinnych na terenie Powiatu Polickiego rozwiązane są za pośrednictwem pracownika socjalnego PCPR Police. W przypadku konieczności umieszczenia dziecka w placówce opiekuńczo-wychowawczej poza godzinami pracy Centrum małoletni dowożeni są za pośrednictwem Policji do placówki. Umieszczanie dzieci w całodobowych placówkach opiekuńczo - wychowawczych. W 2009 r. umieszczono dzieci pochodzące z terenu Powiatu Polickiego - w placówce w Tanowie 8 dzieci, w Policach 3. W 2010 r. po 4 dzieci w każdej placówce, a w 2011 r. w placówce w Tanowie 3 dzieci, a w placówce w Policach umieszczono 1 dziecko. W 2009 r. umieszczono dzieci pochodzące z terenu innego powiatu w placówkach opiekuńczo-wychowawczych na terenie Powiatu Polickiego; w placówce w Tanowie umieszczono 8 dzieci, w Policach 3 dzieci. W 2010 r. umieszczono w placówce w Tanowie 2 dzieci, a w Policach 6. Na dzień kontroli z ogólnej liczby tych wychowanków w placówce w Tanowie przebywało 3 dzieci pochodzących z terenu innych powiatów, a w placówce w Policach przebywało 6 takich dzieci. W 2011 roku do dnia kontroli nie było takich umieszczeń (Zał. Nr 16). W 2010 roku umieszczono 3 dzieci pochodzących z terenu Powiatu Polickiego poza terenem w placówkach socjalizacyjnych (Zał. Nr 16). Z placówek opiekuńczo-wychowawczych zostało zabranych i umieszczonych w spokrewnionych rodzinach zastępczych w 2009 roku 2 dzieci a w 2010 roku 3 dzieci. W 2011 roku do dnia kontroli nie było takich przeniesień. (Zał. Nr 5). Liczba dzieci, które powróciły do domu rodzinnego z poszczególnych form opieki zastępczej przedstawia się następująco: 1) na skutek usamodzielnienia: w 2009 roku powróciło 14 dzieci z placówek socjalizacyjnych, 3 dzieci z rodzin zastępczych spokrewnionych, 1 dziecko z niespokrewnionej rodziny zastępczej; w 2010 r. powróciło 5 dzieci z placówek socjalizacyjnych, 1 dziecko ze spokrewnionej rodziny zastępczej, 2 dzieci z niespokrewnionej rodziny zastępczej; w 2011 r. powróciło 1 dziecko z placówki socjalizacyjnej. 2) na skutek przywrócenia władzy rodzicielskiej: w 2009 roku powróciło 4 dzieci z placówek socjalizacyjnych, 6 dzieci z niespokrewnionych rodzin zastępczych; w 2010 roku powróciło 2 dzieci z placówek socjalizacyjnych, 1 dziecko ze spokrewnionej rodziny zastępczej, 4 dzieci z rodziny niespokrewnionej, 4 dzieci z zawodowej rodziny zastępczej; w 2011 roku powróciło 1 dziecko z niespokrewnionej rodziny zastępczej. Łącznie w analizowanym okresie do domu rodzinnego z różnych form opieki zastępczej powróciło 49 dzieci (Zał. Nr 5). 7

8 Przestrzeganie zasady dotyczącej nierozdzielania rodzeństw przy umieszczaniu w opiece zastępczej Zgodnie z pisemną informacją przekazaną przez dyrektora PCPR w Policach przed umieszczeniem w placówce bądź rodzinie zastępczej rozdzielono z rodzeństwem 8 dzieci, a po umieszczeniu 13 dzieci (Zał. Nr 6). D.Ch. 17 lat. Rodzeństwo zostało umieszczone w placówce wcześniej. Z uwagi na postępującą demoralizację wobec małoletniego orzeczono środek wychowawczy w postaci umieszczenia w MOW. Jednak w trybie nagłym postanowiono umieścić chłopca w placówce opiekuńczo-wychowawczej. Następnie przebywał w MOW, później w Schronisku dla Nieletnich. Po wyroku w sprawie karnej opuścił Schronisko i został przekazany ustawowemu opiekunowi. Po dwóch miesiącach pobytu u opiekuna prawnego nieletni zwrócił się z prośbą o umieszczenie go w placówce opiekuńczo wychowawczej. Z uwagi na kontakty ze środowiskiem patogennym oraz demoralizację placówka wystąpiła do sądu o zmianę środka wychowawczego dla nieletniego. Rodzeństwo ma kontakt (Zał. Nr 6a). P.P lat 16 został umieszczony na podstawie postanowienia sądu z dnia r., sygn. akt VIII RNsm 327/09 o tymczasowym umieszczeniu na czas toczącego się postępowania w rodzinie zastępczej spokrewnionej, u brata ojca. Chłopiec sprawiał problemy wychowawcze. Rodziców biologicznych pozbawiono władzy rodzicielskiej nad dziećmi, pozostawiając chłopca w rodzinie spokrewnionej, w której przebywał, a jego siostrę, która nie chciała być w rodzinie zastępczej u wuja, umieszczono w placówce opiekuńczowychowawczej. Wobec najstarszego brata umorzono postępowanie ponieważ skończył 18 lat. Chłopiec ma sporadyczny kontakt ze starszym bratem i siostrą (Zał. Nr 6b). A.B. lat 2 po urodzeniu została umieszczona tymczasowo w placówce opiekuńczo-wychowawczej. Następnie dziecko zostało umieszczone w zawodowej rodzinie zastępczej o charakterze pogotowia rodzinnego, a ostatecznie w niespokrewnionej rodzinie zastępczej. Dziecko ma starsze liczne rodzeństwo nad którym matka również nie sprawuje opieki i jest pozbawiona władzy rodzicielskiej. Dzieci nie utrzymują ze sobą kontaktu, nie znają się (Zał. Nr 6c). M.P. lat 16 umieszczona w trybie nagłym w placówce opiekuńczowychowawczej z częścią bardzo licznego rodzeństwa. Pozostałe dzieci umieszczone w drugiej placówce socjalizacyjnej na terenie powiatu. Dzieci utrzymują kontakt (Zał. Nr 6d). H.Ł lat 9 umieszczony w trybie nagłym w placówce opiekuńczo wychowawczej z powodu stosowania wobec niego przemocy psychicznej i fizycznej przez ojczyma który go przysposobił. Dziecko utrzymuje kontakt z siostrą podczas urlopowania do domu (Zał. Nr. 6e). 8

9 Uzgadnianie umieszczenia dziecka w placówce z jej dyrektorem Zgodnie z 15 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 października 2007 r. w sprawie placówek opiekuńczo -wychowawczych (Dz. U. Nr 201, poz. 1455) powiat wydaje skierowanie do placówki w porozumieniu z jej dyrektorem. W przeprowadzonej rozmowie dyrektor PCPR poinformowała, że decyzje o umieszczeniu dzieci w placówkach opiekuńczo-wychowawczych uzgadniane są z ich dyrektorami w formie pisemnej. Na podstawie wybranej losowo dokumentacji stwierdzono, że do skierowań dołączana była obowiązująca dokumentacja wychowanka, a w przypadku ewentualnych braków przesyłana po skompletowaniu. W posiadaniu PCPR znajdowały się ich kopie. Były też notatki służbowe, pisma, zaświadczenia i inna dokumentacja, świadcząca o podejmowaniu przez pracowników PCPR współpracy z różnymi instytucjami. Zasadność umieszczenia dziecka w placówce opieki całodobowej Zgodnie 10 pkt 1, 2, 4 Rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo - wychowawczych w placówce działa stały zespół do spraw okresowej oceny sytuacji dziecka, zwany dalej stałym zespołem. Stały zespół dokonuje okresowej oceny sytuacji dziecka w miarę potrzeb, nie rzadziej niż co pół roku. Na podstawie rozmowy przeprowadzonej z dyrektorem PCPR, jak również na podstawie protokołów z posiedzeń stałego zespołu do spraw okresowej oceny sytuacji dziecka stwierdzono, że w posiedzeniach zespołu w Placówce Opiekuńczo Wychowawczej w Tanowie oraz w Placówce Opiekuńczo- Wychowawczej w Policach uczestniczył pracownik PCPR oraz OA-O Fundacji Mam Dom w Szczecinie. Okresowa ocena sytuacji dziecka dokonywana była w miarę potrzeb, nie rzadziej jednak niż co pół roku. Opinie z posiedzeń zespołu formułowane były na piśmie. 3) Przyznawanie pomocy pieniężnej na usamodzielnienie oraz na kontynuowanie nauki Ustaleń dokonano w oparciu o analizę listy usamodzielnianych wychowanków z rodzin zastępczych i placówek opiekuńczo-wychowawczych, przygotowaną przez PCPR (Zał. Nr 17) oraz losowo wybranej dokumentacji 7 wychowanków. Liczba pełnoletnich wychowanków z rodzin zastępczych, którzy rozpoczęli proces usamodzielnienia w kontrolowanym okresie wynosiła 41 osób, z których 15 kontynuuje naukę, otrzymując pomoc pieniężną na jej kontynuowanie. W jednym przypadku pomoc została zawieszona. Pomoc pieniężną na zagospodarowanie w formie rzeczowej otrzymało 11 osób, a na usamodzielnienie 3 osoby. 9

10 A.N. uzyskała pełnoletność w rodzinie zastępczej w dniu r. Indywidualny program usamodzielnienia został opracowany i zatwierdzony w dniu r., tego samego dnia usamodzielniana złożyła wniosek o pozostaniu w rodzinie zastępczej, a rodzina złożyła wniosek o przyznanie świadczenia na dziecko pozostające w rodzinie. Dnia r. wychowanka złożyła wniosek o przyznanie świadczenia na kontynuowanie nauki, nie dostarczyła jednak zaświadczenia ze szkoły. Dnia r. złożyła wniosek o przyznanie świadczenia na zagospodarowanie w formie rzeczowej. Wywiad środowiskowy PCPR przeprowadził dnia r., i dn r. wydał decyzję przyznająca świadczenie na zagospodarowanie w formie rzeczowej na kwotę zł (Zał. Nr 17a). P.Ch. uzyskał pełnoletność w rodzinie zastępczej w dniu r. Indywidualny program usamodzielnienia został opracowany i zatwierdzony w dniu r. Pomoc pieniężną na kontynuowanie nauki przyznano na wniosek z dn r. decyzją z dnia r., po przeprowadzeniu wywiadu środowiskowego i otrzymaniu zaświadczenia ze szkoły. Wnioskiem z dn r. wychowanek zwrócił się o przyznanie pomocy na zagospodarowanie w formie rzeczowej. Tego samego dnia przeprowadzono wywiad środowiskowy i decyzją z dn r. PCPR wydał decyzję przyznającą świadczenie na zagospodarowanie w formie rzeczowej na kwotę zł. Decyzją z dnia r. wstrzymano świadczenie na kontynuowanie nauki na skutek jej przerwania i nie realizowania indywidualnego programu usamodzielnienia. (Zał. Nr 17b). M.K. uzyskał pełnoletność w rodzinie zastępczej w dniu r. na terenie Powiatu Gryfińskiego. Indywidualny program usamodzielnienia został opracowany i zatwierdzony w dniu r., z tą datą sporządzono także oświadczenie o pozostaniu w rodzinie zastępczej. Pismem z dn r. PCPR Police przesłał komplet dokumentacji wychowanka do PCPR Gryfino. (Zał. Nr 17c). Liczba wychowanków z placówek opiekuńczo-wychowawczych i młodzieżowego ośrodka wychowawczego, którzy rozpoczęli proces usamodzielnienia w kontrolowanym okresie wynosiła 37 osób. Naukę kontynuuje 11 osób, otrzymując pomoc pieniężną na jej kontynuowanie, w 6 przypadkach pomoc została zawieszona. Pomoc pieniężną na zagospodarowanie w formie rzeczowej otrzymało 20 osób, a na usamodzielnienie 13 osób. Ł.Sz. uzyskał pełnoletność w placówce opiekuńczo-wychowawczej w dniu r. Indywidualny program usamodzielnienia został opracowany i zatwierdzony w dniu r. Po uzyskaniu pełnoletności, wychowanek opuścił placówkę i kontynuował naukę. Wnioskiem z dn r. zwrócił się z prośbą o przyznanie świadczenia na kontynuowanie nauki, otrzymał je w kwocie 494,10 zł. Świadczenie wypłacano do 10 tego dnia każdego miesiąca. Decyzją z dn r. PCPR wstrzymał wypłatę świadczenia z powodu wszczętego postępowania karnego. Wychowanek dostarczył 10

11 postanowienie z dn r. o umorzeniu dochodzenia. Pismem z dn r. zwrócił się z prośbą o ponowne wypłacanie świadczenia na kontynuowanie nauki, którą w maju odwieszono. Decyzją z dn r., na podstawie zaświadczenia ze szkoły z dn r. przyznano wychowankowi świadczenie na kontynuowanie nauki. W dokumentacji znajdowała się notatka służbowa z dn r. pracownika socjalnego z wizyty w szkole, z której wynikało, że wychowanek nie uczęszcza do szkoły. Wizyta pracownika socjalnego w środowisku i rozmowa z matką chłopca pozwoliła ustalić, że przebywa on za granicą. Decyzją z dn r. oraz na podstawie skreślenia z listy uczniów z dn r. zawieszono pomoc na kontynuowanie nauki. Pracownik socjalny próbował nawiązać kontakt z wychowankiem, jednak nie przebywa on w miejscu zamieszkania.(zał. Nr 17d) A.K. uzyskał pełnoletność w placówce opiekuńczo-wychowawczej w dniu r. Indywidualny program usamodzielnienia został opracowany i zatwierdzony w dniu r., a dn r. opuścił placówkę, kontynuując naukę. Wnioskiem z dn r. zwrócił się z prośbą o przyznanie świadczenia na kontynuowanie nauki, decyzję przyznającą świadczenie w kwocie 494,10 zł. Wypłacano do 10 tego dnia każdego miesiąca. Wychowanek nie dostarczył zaświadczenia ze szkoły i dnia r. wydano decyzję zawieszającą na okres 1 roku wypłatę świadczenia na kontynuowanie nauki. W dokumentacji nie było modyfikacji w indywidualnym programie usamodzielnienia dotyczącej porzucenia szkoły. Wnioskiem z dn r. wychowanek zwrócił się o przyznanie pomocy na zagospodarowanie w formie rzeczowej oraz pomocy pieniężnej na usamodzielnienie. Po przeprowadzeniu wywiadu środowiskowego decyzją z dn r. PCPR przyznało świadczenia: na zagospodarowanie w formie rzeczowej na kwotę zł oraz na usamodzielnienie w kwocie zł. Powodem wypłacenia pomocy na usamodzielnienie w trakcie trwania procesu był fakt, ze wychowanek powrócił do domu rodzinnego, który był bardzo zdewastowany. Przyznana pomoc pozwoliła na dokonanie części niezbędnych napraw. Próby nawiązania kontaktu z wychowankiem przez pracownika socjalnego PCPR celem rozstrzygnięć dotyczących realizacji indywidualnego programu usamodzielnienia lub jego zakończenia czynione były także poprzez kontakt z jego rodziną, która brała udział w projekcie realizowanym przez PCPR okazały się bezskuteczne (Zał. Nr 17e). R.K. uzyskał pełnoletność w zakładzie poprawczym w dniu r., a który opuścił dn r. Indywidualny program usamodzielnienia został opracowany i zatwierdzony w dniu r. Wychowanek nie kontynuował nauki. Wnioskiem z dn r. zwrócił się o przyznanie pomocy na zagospodarowanie w formie rzeczowej. Decyzją z dn r. pomoc została przyznana w kwocie 3.639,20 zł. Kolejnym wnioskiem z dn r. zwrócił się o przyznanie pomocy pieniężnej na usamodzielnienie. 11

12 Decyzją z dn r. pomoc została przyznana w kwocie zł. W dokumentacji była modyfikacja w indywidualnym programie usamodzielnienia w związku ze zmianą opiekuna usamodzielnienia. Próby nawiązania kontaktu z wychowankiem celem rozstrzygnięć dotyczących realizacji indywidualnego programu usamodzielnienia lub jego zakończeniu nie przynoszą rezultatu (Zał. Nr 17f). R.O. uzyskała pełnoletność w placówce opiekuńczo-wychowawczej w dniu r. Indywidualny program usamodzielnienia został opracowany i zatwierdzony w dniu r.. Wnioskiem z dn r. zwróciła się z prośbą o przyznanie świadczenia na kontynuowanie nauki. Dnia r. wydano decyzję przyznającą świadczenie w kwocie 494,10 zł., wypłacane do 10 tego dnia każdego miesiąca. Wnioskiem z dn r. wychowanka zwróciła się o przyznanie pomocy na zagospodarowanie w formie rzeczowej. Decyzją z dn r. pomoc została przyznana w kwocie 4000 zł. Kolejnym wnioskiem z dn r. zwróciła się o przyznanie pomocy pieniężnej na usamodzielnienie. Decyzją z dn r. pomoc została przyznana w kwocie zł. Wychowanka kontynuuje naukę (Zał. Nr 17g). Pouczono dyrektora o konieczności dokonywania modyfikacji w indywidualnych programach usamodzielnień wynikających z istotnych zmian w życiu wychowanka oraz kontynuacji prób nawiązania kontaktu z wychowankami lub opiekunami usamodzielnianych. 5) i 6) Szkolenie, doskonalenie zawodowe i doradztwo metodyczne dla pracowników pomocy społecznej Ustaleń dokonano w oparciu o analizę materiału przygotowanego przez PCPR (Załącznik Nr 13) oraz przedstawioną dokumentację. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie zorganizowało w 2009 roku konferencję szkoleniową Między pomocą a przemocą w systemie pomocy społecznej. W 2010 roku zorganizowano warsztaty szkoleniowe dotyczące pracy z rodziną biologiczną dzieci umieszczonych w zastępczej formie opieki i rodzinami zagrożonymi takim umieszczeniem oraz szkolenie Metoda Konferencja Grupy Rodzinnej zorganizowane we współpracy z Fundacją Nadzieja dla Rodzin z Torunia. W 2011 roku odbyło się szkolenie: Kontrola zarządcza jako obligatoryjny obowiązek w świetle nowej ustawy o finansach publicznych. Dokumentacja szkoleń zawierała zaproszenia, programy, listy uczestników. Doradztwo metodyczne dla kierowników i pracowników jednostek organizacyjnych pomocy społecznej z terenu powiatu realizowane było poprzez konsultacje grupowe dyrektora i pracowników merytorycznych Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Policach dla kierowników Ośrodków Pomocy Społecznej. Z konsultacji sporządzono protokół (Zał. Nr 13a). 12

13 Ponadto organizowano cykliczne spotkania we współpracy z Dyrektorem Powiatowego Urzędu Pracy w Policach dla kierowników Ośrodków Pomocy Społecznej z terenu Powiatu Polickiego. Konsultacje grupowe odbywały się co najmniej raz w roku i poświęcone były omówieniu aktualnej problematyki działań poszczególnych instytucji oraz działań wspólnych instytucji z terenu Powiatu Polickiego. Jednocześnie w każdym spotkaniu uczestniczył co najmniej jeden ekspert, który konsultował wybrany temat. Ze spotkań sporządzane były protokoły.(zał. Nr 13b). 7) Sprawowanie nadzoru nad działalnością rodzinnej opieki zastępczej i jednostek pomocy społecznej W Powiecie Polickim nadzór w imieniu starosty nad działalnością rodzinnej opieki zastępczej, ośrodków adopcyjno-opiekuńczych, jednostek specjalistycznego poradnictwa, ośrodków wsparcia, domów pomocy społecznej, placówek opiekuńczo-wychowawczych, ośrodków interwencji kryzysowej sprawuje Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie. Na terenie Powiatu Polickiego nie funkcjonuje Dom Pomocy Społecznej. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie. W kontrolowanym okresie PCPR przeprowadziło (Zał. Nr 14): 1.W październiku 2009 r. i w czerwcu 2010 r. kontrole placówek opiekuńczowychowawczych oddziałów powiatowej placówki opiekuńczej wsparcia dziennego o zasięgu ponadgminnym - realizacji zadania publicznego w zakresie pomocy społecznej realizowanego przez Towarzystwo Przyjaciół Dzieci, Zachodniopomorski Odział Regionalny z siedzibą w Szczecinie zgodnie z zawartymi umowami (Zał. Nr 14a), sporządzono protokoły (Zał. Nr 14b). W dokumentacji znajdowały się także sprawozdania końcowe z realizacji zadania w 2009 r. i 2010 r. oraz sprawozdanie częściowe z wykonania zadania publicznego (Zał. Nr 14c) 2. Nadzór nad Ośrodkiem Wsparcia Dom dla Matek z Małoletnimi Dziećmi i Kobiet w Ciąży w Karwowie prowadzony jest poprzez kontrolę sprawozdań merytorycznych i finansowych z realizacji zadania publicznego, zgodnie z zawartymi umowami (Zał. Nr 14d). Ponadto kontroli podlegają comiesięczne meldunki z wykorzystania miejsc w Ośrodku (Zał. Nr 14e). 3. Nadzór nad placówką opiekuńczo-wychowawczą Dom Dziecka w Tanowie oraz nad placówką opiekuńczo -wychowawczą Dom Dziecka w Policach prowadzony jest w oparciu o kontrole przeprowadzone w placówkach w lutym 2011 roku, w dokumentacji znajdowały się protokoły z kontroli (Zał. Nr 14 f, g) Ponadto kontroli podlegają comiesięczne meldunki o stanie wychowanków placówek. 13

14 4. Nadzór nad Ośrodkiem Interwencji Kryzysowej działającym w strukturze Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Policach sprawowany jest poprzez bieżącą kontrolę sporządzanych comiesięczne sprawozdań z działalności OIK (Zał. Nr 14h). Bieżący nadzór nad rodzinami zastępczymi realizowany był poprzez: obszerny monitoring rodzin zastępczych, wywiady środowiskowe pracowników socjalnych, przeprowadzane w każdej rodzinie co 6 miesięcy, a w razie potrzeb częściej; kontakt ze szkołami i instytucjami oraz przekazywane do sądu sprawozdania dotyczące sytuacji dzieci w rodzinie zastępczej, informacje z ośrodków pomocy społecznej, wizyty w środowisku (Zał. Nr 14a). Ponadto Dyrektor PCPR Police podczas kontroli poinformowała, że planowane jest w roku bieżącym przeprowadzenie kontroli w placówkach opiekuńczowychowawczych wsparcia dziennego, które realizują zadanie publiczne w zakresie pomocy społecznej zlecone umowami: Towarzystwu Przyjaciół Dzieci Zachodniopomorski Odział Regionalny pod względem merytorycznym i finansowym oraz Ośrodkowi Wsparcia Dom dla Matek z Małoletnimi Dziećmi i Kobiet w Ciąży, także pod względem merytorycznym i finansowym. Dyrektor PCPR złożyła stosowne oświadczenie (Zał. Nr 14i). 8) Pomoc cudzoziemcom, którzy uzyskali w Rzeczypospolitej Polskiej status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą W okresie kontrolowanym nie było takich przypadków. 9) Finansowanie pobytu w całodobowych placówkach opiekuńczowychowawczych oraz w rodzinach zastępczych dzieciom cudzoziemców W kresie kontrolowanym w niespokrewnionej rodzinie zastępczej przebywało na mocy postanowienia z dnia r. sygn. akt RNsm 978/08 małoletnie dziecko cudzoziemców. Wcześniej dziecko przebywało w Tęczowym Domku w Szczecinie. Powyższe zadanie tj. finansowanie pobytu dziecka cudzoziemców w rodzinie zastępczej na terenie Powiatu Polickiego realizowane jest na podstawie podpisanego dnia r. porozumienia między Powiatem Polickim, a Miastem Szczecin w sprawie pobytu dziecka w rodzinie zastępczej (Zał. Nr 18). 14

15 Powyższe zapisy zostały omówione z dyrektorem kontrolowanej jednostki. Dokonano wpisu w książce kontroli pod pozycją 1 / Przedstawicielowi kontrolowanej jednostki, po zapoznaniu się z treścią protokołu, przysługują następujące uprawnienia: 1. Przed podpisaniem protokołu kontroli kontrolowany może zgłosić umotywowane zastrzeżenia na piśmie co do jego treści w ciągu 7 dni od dnia otrzymania do podpisu. 2. Prawo odmowy podpisania protokołu powinno być poprzedzone złożeniem pisemnych przyczyn odmowy, co nie stanowi przeszkody do wszczęcia postępowania pokontrolnego. Protokół sporządzono w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, które otrzymują: - Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Koszalinie - egzemplarz nr 1 - a / a - egzemplarz nr 2 Dyrektor kontrolowanej jednostki Kontrolujący Szczecin, dnia 07 lipca 2011 r. 15