Transkrypt

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14 społecznego oparte na przekazywaniu uczniom przez nauczyciela gotowych treści. Postawa nauczyciela ograniczała aktywność uczniów i ich samodzielność poznawania otaczającej rzeczywistości. Nauczyciel wymuszał na uczniach uległość i posłuszeństwo, wychowywał moralnie poprzez kształtowanie konformistycznych sposobów postępowania.1 Pedagogika herbartowska, rozwijana przez T. Zillera ( ) i W. Reina ( ), stawiała sobie za cel ukształtowanie silnego moralnego charakteru wychowanka, a środkami realizacji były: kierowanie dziećmi (poprzez dozór, autorytet, sympatię, groźbę, organizowanie zajęć, pielęgnowanie fizycznego rozwoju), karność (rozkaz, zakaz, karcer, a nawet kara cielesna) i nauczanie wychowujące (którego efektywność zapewniona była przez stosowanie stopni formalnych). 2 Krytyce poddano nauczyciela, który izolował treści nauczania od rzeczywistości.3 Na przełomie XIX i XX w. pedagogika herbartowska ustępowała miejsca nowemu nurtowi, który w Stanach Zjednoczonych nazwano progresywizmem, w Europie szkołą nową, szkołą twórczą; w Polsce koncepcja ta otrzymała miano Nowego Wychowania.4 Model szkoły tradycyjnej przygotowywał uczniów do zaakceptowania swojego miejsca w życiu, a szkoła progresywistyczna kształci do polepszania jakości życia. Zadaniem nowego wychowania stało się pielęgnowanie swobodnego rozwoju dzieci i stwarzanie im właściwego środowiska i atmosfery niekrępującej ich aktywności własnej. Zaczęto zakładać szkoły eksperymentalne.5 W nowym modelu dążono do relacji między nauczycielem a uczniem opartych na współpracy i partnerstwie, stwarzających przyjazną atmosferę w szkole. Nauczyciel miał za zadanie indywidualizować proces nauczania-uczenia się, zwracając uwagę na stwarzanie warunków do aktywności własnej podopiecznych.6 Progresywizm zapoczątkował J. Dewey, który w 1896 r. zorganizował uniwersytecką szkołę eksperymentalną w Chicago. Zadaniem nauczyciela było wyjaśnienie uczniom, jak ważne jest 14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28

29

30

31

32

33

34

35

36

37

38

39

40

41

42

43

44

45

46

47

48

49

50

51

52

53

54

55

56

57

58

59

60

61