GLOBALNY RYNEK MIĘSA CZERWONEGO

Transkrypt

1 GLOBALNY RYNEK MIĘSA CZERWONEGO III KWARTAŁ 20 RYNEK WIEPRZOWINY: Prognozy USDA wzrostu produkcji wieprzowiny na świecie w latach Odbudowa produkcji wieprzowiny w Chinach i znaczny spadek importu Spadek eksportu unijnej wieprzowiny do Chin w 20 roku Wzrost eksportu amerykańskiej wieprzowiny Spadek wywozu z Brazylii w 20 roku, prognozy wzrostu w 2018 roku Redukcja unijnych cen wieprzowiny w III kwartale br Światowy import wieprzowiny w 20 r. i prognozy na 20 r. i 2018 r. (tys. ton) Chiny Japonia Meksyk Korea Płd. USA Hongkong Rosja pozostałe RYNEK WOŁOWINY: Prognozy USDA wzrostu światowej produkcji wołowiny w latach Prognozy odbudowy produkcji australijskiej wołowiny Odbudowa brazylijskiego eksportu wołowiny w III kwartale br. Wzrost eksportu, spadek importu wołowiny do USA Znaczny wzrost eksportu unijnej wołowiny Chiny nadal najszybciej rosnącym rynkiem zbytu na wołowinę EUR/t Ceny reprezentatywne wieprzowiny w UE

2 1 III KWARTAŁ 20 SPIS TREŚCI I. WIEPRZOWINA 2 1. GLOBALNY RYNEK MIĘSA WIEPRZOWEGO CHARAKTERYSTYKA OGÓLNA 2 2. SYTUACJA NA NAJWAŻNIEJSZYCH RYNKACH 4 CHINY UNIA EUROPEJSKA USA BRAZYLIA JAPONIA 3. BILANS MIĘSA WIEPRZOWEGO NA ŚWIECIE 13 II. WOŁOWINA GLOBALNY RYNEK MIĘSA WOŁOWEGO CHARAKTERYSTYKA OGÓLNA SYTUACJA NA NAJWAŻNIEJSZYCH RYNKACH USA BRAZYLIA UNIA EUROPEJSKA AUSTRALIA CHINY 3. BILANS MIĘSA WOŁOWEGO NA ŚWIECIE 25

3 2 III KWARTAŁ 20 I. WIEPRZOWINA 1. GLOBALNY RYNEK MIĘSA WIEPRZOWEGO CHARAKTERYSTYKA OGÓLNA Amerykański Departament Rolnictwa (USDA) prognozuje, że w 20 r. światowa produkcja wieprzowiny wzrośnie o 1% do 111 mln ton, a w 2018 r. o 2% do 113,1 mln ton, głównie dzięki ekspansji poziomu wytwarzania w Chinach, a także w USA, Brazylii i Kanadzie. Chińska produkcja zwiększy się dzięki odbudowie stada, która następuje w wyniku poprawy opłacalności produkcji. Rozwojowi amerykańskiej produkcji będzie sprzyjał wzmożony popyt krajowy i eksportowy. Dalszy wzrost poziomu wytwarzania wpłynie prawdopodobnie na spadek cen trzody chlewnej i przyczyni się do znacznej zwyżki eksportu. Wysoki popyt konsumencki na wieprzowinę będzie stymulował również wzrost produkcji wieprzowiny w Rosji, Meksyku i na Filipinach. Z grona największych producentów, jedynie UE ograniczy podaż z uwagi na stagnację rynku wewnętrznego i eksportu. W 20 r. globalny eksport wieprzowiny obniży się o niespełna 1% do 8,3 mln ton ze względu na redukcję zapotrzebowania Chin prawie o jedną czwartą oraz spadek wywozu z UE o 10% (głównie na rynek chiński), a w mniejszym stopniu także z Brazylii (o 3%). USA zwiększą eksport o 9%, zwłaszcza do Meksyku, Japonii, Chin i Korei Płd. Według danych Rabobanku, globalny import wieprzowiny był w ciągu pierwszych ośmiu miesięcy 20 r. o 27% niższy niż przed rokiem, lecz w ostatnim kwartale może odbudować się. W 2018 r. światowy wywóz wzrośnie prawdopodobnie o ok. 3%, stymulowany wysokim popytem ze strony Meksyku, Filipin oraz krajów Ameryki Płd. (Argentyny, Chile i Kolumbii), gdzie konkurencyjne ceny sprzyjają wzrostowi spożycia. Przodującym eksporterem wieprzowiny w skali globu pozostanie UE, poziom wysyłek pozostanie w przyszłym roku podobny do tegorocznego, jednak dalszy wzrost unijnego wywozu jest ograniczony z uwagi na malejący import Chin oraz umocnienie pozycji euro. WYKRES Światowy eksport wieprzowiny w 20 r. i prognozy na 20 r. i 2018 r. (tys. ton) UE USA Kanada Brazylia Chiny Chile pozostałe Źródło: USDA Największym na świecie importerem wieprzowiny w 20 r. i 2018 r. pozostaną Chiny, jednak zakupy zmniejszą się z uwagi na rosnącą produkcję krajową. W ciągu ostatnich 2 lat chiński popyt importowy spowodował wypaczenie światowego rynku wieprzowiny, a ceny niektórych elementów były bardzo zróżnicowane. Ceny boczku w USA i na innych rynkach były bardzo wysokie z uwagi na silne

4 3 III KWARTAŁ 20 zapotrzebowanie, szczególnie ze strony gastronomii. Japonia w tym roku zwiększy zakupy wieprzowiny o 6%, a w 2018 r. nieznacznie obniży. Dla USA najważniejszym rynkiem zbytu pozostanie Meksyk, a wzrost sprzedaży będzie stymulowany stosunkowo wysokim poziomem cen na tamtejszym rynku. Amerykanie utrzymają również wysoką sprzedaż do Azji, zwłaszcza do Japonii i na Filipiny. WYKRES Światowy import wieprzowiny w 20 r. i prognozy na 20 r. i 2018 r. (tys. ton) Chiny Japonia Meksyk Korea Płd. USA Hongkong Rosja pozostałe Źródło: USDA WYKRES 3 Indeks cen wieprzowiny wg FAO ( =100) ` Źródło: FAO Pod koniec 20 r. i na początku br. ceny wieprzowiny stopniowo spadały. Od marca do czerwca br. ceny ponownie rosły ze względu na wzmożony popyt importowy. W czerwcu br. przeciętne ceny eksportowe wieprzowiny na rynku światowym sięgnęły 2,75 USD/kg i były o 6% wyższe niż przed rokiem i najwyższe od stycznia 2015 r. Była to średnia cen od czterech największych eksporterów UE, USA, Kanady i Brazylii. Wzrost ten był głównie wynikiem wysokich cen unijnych, szczególnie w kwietniu i maju br., gdy przewyższały średnią od pozostałych eksporterów o 6%. Konkurencyjność

5 4 III KWARTAŁ 20 unijnej wieprzowiny byłą wtedy najniższa od lutego 2014 r. Kanadyjskie ceny wzrosły zwłaszcza w drugim kwartale br. wraz ze zwiększeniem wartości CAD. W mniejszym stopniu podskoczyły w górę ceny amerykańskie. Wysoki popyt wewnętrzny był czynnikiem wspierającym ceny w krajach będących największymi producentami. Jedynym wyjątkiem była Brazylia, gdzie ceny wieprzowiny obniżyły się z uwagi na osłabienie reputacji brazylijskich produktów oraz dewaluację reala. W lipcu br. globalne notowania wieprzowiny obniżyły się, w sierpniu wzrosły, a od września ponownie spadają w odpowiedzi na wzrost produkcji w Brazylii. W trzecim kwartale 20 r. średni indeks cen wieprzowiny według FAO wyniósł 141,4 pkt i był o 1% wyższy niż w drugim kwartale br. i o 12% wyższy niż w pierwszym kwartale br. W ostatnim kwartale br. ceny wieprzowiny będą nadal obniżać się wraz ze wzrostem produkcji. CHINY 2. SYTUACJA NA NAJWAŻNIEJSZYCH RYNKACH W 20 r. w Państwie Środka kontynuowany był spadek pogłowia trzody chlewnej, zapoczątkowany w 2014 r. Niekorzystne relacje cen pasz do cen żywca oraz nowe przepisy z zakresu ochrony środowiska spowodowały masową likwidację stada loch, co wpłynęło na spadek produkcji. Obniżenie podaży żywca i produkcji mięsa przyczyniło się do znacznego wzrostu cen żywca na rynku chińskim w 20 r, co zachęcało producentów do odbudowy pogłowia trzody chlewnej. Według najnowszych prognoz USDA, w 20 r. chińska produkcja wieprzowiny wzrośnie o 1% do 53,5 mln ton, a w 2018 r. o kolejne 2,3% do 54,8 mln ton. Zwiększy się produktywność loch i masa poubojowa świń. Liderem wzrostu produkcji będą gospodarstwa wielkotowarowe, szczególnie w północno-wschodniej i zachodniej części kraju. Drobni producenci opuszczają branżę ze względu na rygorystyczne przepisy z zakresu ochrony środowiska, które wymuszają zmianę lokalizacji zakładów produkcyjnych na tereny bardziej oddalone od skupisk ludzkich. Latem tego roku w Chinach odbył się trzeci etap zamykania, relokacji i konsolidacji gospodarstw produkcyjnych. Dwa pierwsze etapy były skoncentrowane głównie w południowej i wschodniej części kraju. Obecnie restrykcje objęły również centralne Chiny i główne regiony produkcyjne: Henan, Hebei i Shandong, gdzie znajduje się łącznie 21% krajowego pogłowia świń. Rabobank prognozuje, że w 20 r. chińska produkcja wieprzowiny będzie o 2% wyższa niż przed rokiem, pomimo likwidacji mniejszych gospodarstw produkcyjnych. W 20 r. spożycie wieprzowiny w Chinach nieznacznie obniży się do 54,9 mln ton. Pomimo, że jest to nadal najchętniej konsumowany gatunek mięsa przez Chińczyków, w koszyku zakupów klasy średniej rośnie udział droższych źródeł białka zwierzęcego, jak jagnięcina, wołowina czy owoce morza. Udział wieprzowiny w konsumpcji mięsa ogółem systematycznie jednak spada. W 2018 r. krajowa konsumpcja wieprzowiny wzrośnie o 2,3% do 56,1 mln ton, głównie ze względu na wzrost liczby ludności i urbanizację. Do wzrostu spożycia przyczynią się również niskie ceny tego gatunku mięsa. Ceny hurtowe tego gatunku mięsa obniżyły się znacznie wobec 20 r. We wrześniu br. notowania były o % niższe niż przed rokiem. Podobna tendencja spadkowa ma miejsce również na rynku żywca.

6 5 III KWARTAŁ 20 TABELA 1 Bilans wieprzowiny w Chinach (mln ton) P % 2018-P % Produkcja 54,87 52,99 53,50 1,0% 54,75 2,3% Spożycie 55,67 54,98 54,94-0,1% 56,12 2,1% Eksport 0,23 0,19 0,22 12,6% 0,24 9,3% Import 1,03 2,18 1,65-24,3% 1,60-3,0% Źródło: USDA; P- prognoza W ubiegłym roku Chiny stały się liderem w światowym imporcie wieprzowiny, wyprzedzając Japonię. Obecnie zmniejszają jednak znacznie import tego gatunku mięsa wraz z odbudową krajowej produkcji, przy stagnacji spożycia. USDA przewiduje, że w 20 r. chiński import wieprzowiny obniży się o 24% do 1,65 mln ton. Głównym dostawcą wieprzowiny do Państwa Środka pozostanie Unia Europejska z około 75% udziałem w chińskim imporcie. W ciągu pierwszych trzech kwartałów tego roku chiński import mięsa i podrobów wieprzowych zmniejszył się o 37%. Spadły dostawy prawie z wszystkich kierunków, w tym z UE o 37%, a Hiszpania wyprzedziła Niemcy w dostawach na rynek chiński. Amerykański eksport wieprzowiny do Chin obniżył się w omawianym okresie br. o 31%, a kanadyjski o 36%. Skandal mięsny w Brazylii również poskutkował obniżeniem przywozu brazylijskiej wieprzowiny. W ostatnim kwartale br. przewiduje się stabilizację chińskiego importu. TABELA 2 Import mięsa i podrobów wieprzowych do Chin (tys. ton) Kierunek I-IX 2015 I-IX 20 I-IX 20 % zmiana UE 288,0 538,0 337,0-37% Hiszpania 54,0 102,0 78,0-24% Niemcy 95,0 7,0 73,0-56% Dania 53,0 91,0 59,0-35% USA 60,0 182,0 126,0-31% Kanada 30,0 92,0 59,0-36% Pozostali 15,0 58,0 28,0-52% Ogółem 393,0 870,0 550,0-37% Źródło: chiński urząd celny, GTIS Na 2018 r. USDA prognozuje dalsze obniżenie dostaw wieprzowiny do Państwa Środka o 3% do 1,6 mln ton. Konkurencja wśród eksporterów na rynek chiński będzie rosła. Wraz ze wzrostem produkcji Chińczycy zwiększają również eksport wieprzowiny, który w tym roku może być o 13% wyższy niż przed rokiem, a w 2918 r. o 9% wyższy. Głównym odbiorcą jest Hongkong, dokąd trafia ponad połowa ogółu wysyłek. UNIA EUROPEJSKA Według Krótkoterminowej prognozy produkcji upraw polowych, mięsa i mleka w UE z października br., w 20 r. produkcja brutto wieprzowiny w UE obniży się o 1,1% w skali roku do 23,56 mln ton. W 2018 r. spodziewany jest minimalny wzrost unijnej produkcji wieprzowiny (+1% do 23,7 mln ton). Zgodnie ze spisem pogłowia z maja/czerwca br., stado zarodowe trzody chlewnej w krajach UE będących głównymi producentami zwiększyło się o 1,2% wobec grudnia 20 r., przełamując tendencję spadkową z ostatnich 2 lat. Było to możliwe głównie dzięki znacznemu wzrostowi w Hiszpanii (+100 tys. szt.), a także w Holandii (+43 tys. szt.) i Polsce (+26 tys. szt.). Spadki pogłowia loch miały miejsce natomiast w Rumunii (-35 tys. szt.), Francji (- tys. szt.), Niemczech (-15 tys. szt.) i Danii (-8 tys. szt.). W pierwszym półroczu br. liczba ubojów trzody chlewnej obniżyła się o 2%. Spadek miał miejsce u głównych producentów wieprzowiny w UE, z wyjątkiem Danii i Hiszpanii.

7 6 III KWARTAŁ 20 Zniżkowa tendencja w UE utrzyma się prawdopodobnie w dalszej części roku, jednak niektóre gospodarstwa będą zwiększały podaż z uwagi na wysokie ceny żywca. Od stycznia do lipca br. unijna produkcja wieprzowiny wyniosła 13,4 mln ton i była o 1% niższa niż przed rokiem. TABELA 3 Bilans wieprzowiny w UE (mln ton w ekwiwalencie wagi tuszy) Wyszczególnienie % zmiana 20-P % zmiana 2018-P % zmiana Produkcja brutto 22,554 22,595 22,782 23,491 23,762 1,2% 23,497-1,1% 23,728 1,0% Import mięsa 0,019 0,0 0,014 0,011 0,012 6,0% 0,013 8,3% 0,015 15,4% Eksport mięsa 2,151 2,238 1,947 2,2 2,812 26,8% 2,559-9,0% 2,636 3,0% Spożycie 20,387 20,347 20,814 21,264 20,952-1,5% 20,945 0,0% 21,100 0,7% Spożycie/mieszk. w kg 40,3 40,1 41,0 41,8 41,0-1,9% 40,9-0,2% 41,0 0,2% Źródło: Komisja Europejska, X 20 r.; P-prognoza Konsumpcja wieprzowiny w UE będzie prawdopodobnie w ciągu najbliższych 2 lat stabilna i będzie oscylowała wokół 41 kg na jednego mieszkańca. W 20 r. spożycie ogółem utrzyma się na poziomie ubiegłorocznym 20,9 mln ton, wrastając do 21,1 mln ton w 2018 r. W 20 r. można się spodziewać zmniejszenia eksportu wieprzowiny z UE o 9% do 2,56 mln ton, głównie ze względu na niższe zapotrzebowanie Chin od kwietnia br., spadek produkcji wieprzowiny w UE, wzrost cen oraz ograniczenie konkurencyjności unijnego wywozu. W 2018 r. wraz ze wzrostem poziomu wytwarzania wieprzowiny w UE można się również spodziewać odbudowy eksportu (+3% do 2,64 mln ton). TABELA 4 Eksport mięsa, podrobów i przetworów wieprzowych z UE (tys. ton) Kraj przeznaczenia I-VIII 20 I-VIII 20 % zmiana Chiny % Japonia % Hongkong % Korea Płd % Filipiny % USA % Australia % Ukraina % Angola % Czarnogóra % Rosja % Białoruś % Pozostałe kraje % Ogółem % Źródło: Komisja Europejska, dane w wadze produktu Według danych Komisji Europejskiej, w ciągu pierwszych ośmiu miesięcy br. UE wyeksportowała na rynki krajów trzecich ok. 2,4 mln ton żywca, mięsa, podrobów i przetworów wieprzowych (w wadze produktu) o 11% mniej niż rok wcześniej. W strukturze towarowej sprzedaży ponad połowę udziału miało mięso mrożone (ok. 1,2 mln ton), a 41% stanowiły podroby i słonina (988 tys. ton), których wysłano poza UE odpowiednio o 13% i 9% mniej niż w tym samym okresie 20 r. Spadły również wysyłki świeżego mięsa (-24% do 54 tys. ton) oraz żywca (-15% do 6,7 tys. ton). Wzrost wywozu dotyczył natomiast kiełbas i przetworów (+1% do 106 tys. ton). Z uwagi na wyższe ceny jednostkowe eksportu, w okresie od stycznia do sierpnia br. wartość wywozu mięsa wieprzowego była o 2% wyższa niż przed rokiem. Głównymi odbiorcami mięsa i produktów wieprzowych z UE pozostały kraje azjatyckie: Chiny, Japonia, Hongkong, Korea Płd. i Filipiny. Chiny zakupiły jednak o jedną trzecią mniej unijnych produktów

8 7 III KWARTAŁ 20 wieprzowych niż przed rokiem, w tym o 39% mniej mięsa i przetworów i o 24% mniej smalcu i podrobów. Było to odzwierciedleniem rosnącej konkurencji na tamtejszym rynku ze strony dostawców amerykańskich, kanadyjskich i brazylijskich oraz odbudowy rodzimej produkcji. Pozostałe kraje azjatyckie, zwłaszcza Japonia, Korea Płd. i Filipiny, a także USA zanotowały w pierwszych ośmiu miesiącach 20 r. wzrosty zakupów z UE w porównaniu z tym samym okresem roku ubiegłego. Największymi dostawcami mięsa i produktów wieprzowych na rynki trzecie były w omawianym okresie br. Niemcy, Hiszpania, Dania, Holandia, Francja i Polska. Z grona liczących się eksporterów unijnych wzrost wywozu wykazały w omawianym okresie jedynie Polska i Wielka Brytania. TABELA 5 Główni eksporterzy wieprzowiny poza UE (tys. ton) Kraj pochodzenia I-VIII 20 I-VIII 20 % zmiana Niemcy % Hiszpania % Dania % Holandia % Francja % Polska % Wlk. Brytania % Włochy % Belgia % Węgry % Pozostałe kraje % Ogółem % Źródło: Komisja Europejska, dane w wadze produktu WYKRES 4 EUR/t 1800 Ceny reprezentatywne wieprzowiny w UE Źródło: Komisja Europejska W pierwszej połowie 20 r. (w szczególności w kwietniu i maju) unijne ceny wieprzowiny były znacznie wyższe niż w ciągu ostatnich 2 lat i systematycznie rosły do 70 EUR/t, zanotowanych pod koniec czerwca br. Było to wynikiem wzmożonego eksportu do Chin i obniżenia podaży żywca na rynku wewnętrznym. Wysokie ceny wpłynęły jednak na spadek konkurencyjności i redukcję unijnego wywozu, co poskutkowało spadkiem notowań w lipcu i sierpniu do ok. 00 EUR/t i do 50 EUR/t we wrześniu. Ceny pasz były stosunkowo niskie, potaniały również prosięta, co przyczyniło się do poprawy marży producenta i powiększenia pogłowia loch. W trzecim kwartale 20 r. średnie ceny

9 8 III KWARTAŁ 20 reprezentatywne wieprzowiny w UE (półtusze, kl. E) wynosiły 89 EUR/t i były o 2% niższe niż w drugim kwartale br. Notowania obniżyły się ze względu na wzrost podaży żywca przy ograniczonym popycie. Wywóz unijnej wieprzowiny do Chin został znacznie zredukowany, a spożycie wewnętrzne jest w stagnacji. W trzecim kwartale br. ceny unijnej wieprzowiny były jeszcze o 3% wyższe niż przed rokiem i o % wyższe niż przed dwoma laty. WYKRES 5 Średnie ceny tusz wieprzowych w UE (EUR/100 kg) Average (12 -) Źródło: Komisja Europejska Nasilająca się konkurencja na rynku chińskim jest czynnikiem wpływającym na redukcję cen eksportowych unijnej wieprzowiny, szczególnie w 2018 r., gdy produkcja ma wzrosnąć. Przeciętne ceny prosiąt w UE rosły od początku tego roku i w połowie kwietnia osiągnęły rekordowo wysoki poziom 59 EUR/szt. Od połowy maja ceny prosiąt obniżały się zgodnie z sezonową tendencją spadkową i we wrześniu wynosiły już tylko 47,5 EUR/szt. Prosięta w UE są jednak w 20 r. znacznie droższe niż przed rokiem, gdy kosztowały 43 EUR/szt. W dn. 21 września 20 r. weszła w życie unijno-kanadyjska kompleksowa umowa gospodarczohandlowa CETA, która zakłada m.in. zniesienie ceł na 98% produktów. Wieprzowina została uznana za produkt wrażliwy, co oznacza, że Kanada otrzymała bezcłowy kontyngent na import do UE 62,5 tys. ton tego gatunku mięsa, który zostanie wprowadzony w ciągu 6 lat okresu przejściowego. Obecnie Kanada posiada kontyngent na ton wieprzowiny importowanej do UE, co stanowi 0,4% unijnego spożycia. Koszty produkcji wieprzowiny w Kanadzie są o jedną czwartą niższe niż w UE, co oznacza, że Kanada nie stanie się raczej znaczącym rynkiem zbytu dla unijnej wieprzowiny, może jednak stać się rynkiem niszowym dla produktów wysokiej jakości, produkowanych bez hormonów i antybiotyków. USA W 20 r. produkcja wieprzowiny w USA zwiększy się o 3,6% do 11,7 mln ton, a spożycie wzrośnie o 1,3% do 9,5 mln ton. Producenci odpowiedzieli na wzmożony popyt krajowy i eksportowy, wzrosła liczba oproszeń, a produktywność loch jest rekordowo wysoka. Ekspansji poziomu wytwarzania sprzyjają niższe ceny pasz. Pogłowie trzody chlewnej w USA na dzień 1 września br. wynosiło 73,5 mln szt. i było o 2% wyższe niż przed rokiem i najwyższe w tym okresie roku od 1983 r. W stosunku do czerwca br. liczebność stada wzrosła o 3% W największym stopniu zwiększyła się liczba tuczników (o 3% w skali roku). W ciągu najbliższych kilku miesięcy można się spodziewać coraz wyższej liczby ubojów świń.

10 9 III KWARTAŁ 20 Na 2018 r. przewidywany jest 4% wzrost krajowej wytwórczości wieprzowiny do najwyższego w historii poziomu 12,2 mln ton. Spożycie wieprzowiny może wzrosnąć o 2,8% do 9,9 mln ton. Dalszy wzrost poziomu wytwarzania wpłynie prawdopodobnie na spadek cen trzody chlewnej w 2018 r. i przyczyni się do zwyżki eksportu. TABELA 6 Bilans wieprzowiny w USA (mln ton) P % 2018-P % Produkcja 11,12 11,32 11,72 3,6% 12,19 4,0% Spożycie 9,34 9,48 9,60 1,3% 9,87 2,8% Eksport 2,27 2,38 2,59 8,9% 2,71 4,5% Import 0,51 0,50 0,51 2,2% 0,45-10,3% Źródło: USDA; P- prognoza W 20 r. amerykański eksport wieprzowiny dynamicznie wzrośnie o blisko 9% w skali roku do rekordowych 2,6 mln ton. Najważniejszym rynkiem zbytu pozostanie Meksyk, a wzrost sprzedaży będzie stymulowany stosunkowo wysokim poziomem cen na tamtejszym rynku i deprecjacją peso. Silna pozycja dolara będzie dodatkową presją dla eksportu. Niższy popyt ze strony Chin został zrównoważony zwiększonym zapotrzebowaniem z Meksyku. Obfita podaż i niskie ceny będą nadal sprzyjały atrakcyjności wywozu z USA i będą zagrażały konkurencyjności unijnej wieprzowiny na rynku światowym. W 2018 r. wysyłki wieprzowiny z USA wzrosną prawdopodobnie o 5% do 2,7 mln ton. Amerykanie utrzymają wysoką sprzedaż do Meksyku, a także do Azji, zwłaszcza do Japonii i na Filipiny. TABELA 7 Eksport wieprzowiny z USA (tys. ton) Kierunek I-IX 20 I-IX 20 % zmiana Meksyk 510,7 586,0 15% Japonia 289,6 289,9 0% Chiny 276,2 241,1-13% Kanada 150,8 155,7 3% Hongkong 130,3 132,7 2% Korea Płd. 94,8 120,6 27% Australia 48,1 50,5 5% Pozostali 0,5 2,2 35% Ogółem 1 660, ,8 8% Źródło: USMEF W pierwszych trzech kwartałach tego roku wolumen wysyłek mięsa i podrobów wieprzowych z USA zwiększył się o 8 w skali roku do 1,79 mln ton, a jego wartość była wyższa o 10% i sięgnęła 4,37 mld USD. Wzrosły głównie dostawy na największy rynek zbytu do Meksyku (+15% ilościowo i +18% wartościowo do 1,1 mld USD), co stanowiło około jedną trzecią handlu ogółem. Wzrostowi sprzedaży na ten rynek sprzyja coraz wyższe spożycie wieprzowiny przez meksykańskich konsumentów. Podwyższyły się także wysyłki amerykańskiej wieprzowiny do Korei Płd., Kanady, Australii, Hongkongu, Kolumbii, Chile, Na Filipiny i Dominikanę i na wiele innych rynków zbytu. Niższe niż przed rokiem były natomiast wysyłki do Chin (-13% ilościowo i -8% wartościowo do 496 mln USD). Stabilne były dostawy do Japonii, lecz wpływy wzrosły o 3% do ok. 1,2 mld USD. Na rynku japońskim Amerykanie muszą stawiać czoła rosnącej konkurencji eksporterów kanadyjskich.

11 10 III KWARTAŁ 20 WYKRES 6 USD/t 3000 Ceny eksportowe mrożonej wieprzowiny z USA wrz paź lis gru sty lut mar kwi maj cze lip sie wrz Źródło: FAO Od stycznia do września br. ceny mrożonej wieprzowiny w eksporcie z USA wzrosły o 5% do 2620 UDS/t, a w ciągu roku podwyższyły się o 3%. Najwyższy poziom cen w tym roku miał miejsce we wrześniu 2620 USD/t, a najniższy w kwietniu 2432 USD/t. W trzecim kwartale br. notowania wynosiły średnio 2612 USD/t i były o 5% wyższe niż w drugim kwartale br. i o 2% wyższe niż przed rokiem. BRAZYLIA USDA przewiduje, że w 20 r. i 2018 r. brazylijska produkcja wieprzowiny nieznacznie wzrośnie o 1% do 3,7 mln ton i 3,8 mln ton wraz z poprawą stanu krajowej gospodarki. Biorąc pod uwagę niskie koszty pasz, produkcja brazylijskiej wieprzowiny będzie do końca roku nadal rosła. Krajowe spożycie wieprzowiny zostanie odbudowane i wzrośnie w tym roku o 2% do 3,3 mln ton. Skandal w brazylijskiej branży mięsnej z marca br. przyczynił się do obniżenia cen na krajowym rynku wieprzowiny, równolegle spadły również ceny pasz. TABELA 8 Bilans wieprzowiny w Brazylii (mln ton) P % 2018-P % Produkcja 3,52 3,70 3,73 0,7% 3,76 0,8% Spożycie 3,02 3,19 3,26 2,1% 3,28 0,5% Eksport 0,63 0,83 0,81-2,6% 0,83 2,5% Źródło: USDA; P- prognoza W 20 r. Brazylia znacznie zwiększyła eksport mięsa wieprzowego, głównie dzięki osłabieniu wartości reala i dużej konkurencyjności na rynku światowym. W 20 r. wysyłki obniżą się prawdopodobnie o 3% do 810 tys. ton, głównie z uwagi na spowolnienie chińskiego importu. Brazylia odzyskała dostęp do rynku chińskiego pod koniec 2015 r. i obecnie coraz więcej tamtejszych zakładów produkcyjnych uzyskuje zezwolenia na wysyłki wieprzowiny do Państwa Środka. Tym samym Brazylia staje się ważnym konkurentem dla UE na chińskim rynku.

12 11 III KWARTAŁ 20 TABELA 9 Eksport wieprzowiny z Brazylii (tys. ton) Kierunek I-VI 20 I-VI 20 % zmiana Rosja 114,4 133,4 % Hongkong 58,5 43,7-25% Chiny 41,1 25,9-37% Argentyna 9,2,6 80% Singapur,1 15,9-7% Urugwaj 12,4 13,7 10% Pozostali 48,5 44,5-8% Ogółem 301,2 293,7-2% W ciągu pierwszych trzech kwartałów br. wolumen brazylijskiego eksportu wieprzowiny zmalał o 4%, wartość wywozu z Brazylii wzrosła jednak o 18%. Na tegoroczny poziom wywozu wieprzowiny wpływ ma również skandal w sektorze mięsnym, który został ujawniony w połowie marca br. W związku z aferą zakaz importu mięsa z Brazylii wprowadziło szereg krajów, m.in. Chiny, Hongkong, Japonia, Kanada, Korea Płd., Szwajcaria, Meksyk i Chile. Najbardziej spadły dostawy do Chin i Hongkongu. Zakazem eksportu do UE, Japonii, RPA i Arabii Saudyjskiej objęto jedynie brazylijskie zakłady, które zamieszane były w skandal. W wyniku szybkiej reakcji rządu brazylijskiego, dwa tygodnie po ujawnieniu afery zakazy importu zniosły kluczowe rynki zbytu dla brazylijskiej wieprzowiny Chiny i Hongkong. Rosja umocniła się natomiast na pozycji największego odbiorcy brazylijskiej wieprzowiny, a po skandalu mięsnym nie wprowadziła żadnych restrykcji importowych. W 2018 r. brazylijski eksport wieprzowiny wzrośnie prawdopodobnie o 3% do 820 tys. ton, wspierany zwiększonymi wysyłkami do Rosji i Chin. Wyższe wysyłki na rynek rosyjski wynikają m.in. z przedłużenia przez Rosję embarga importowego wobec UE. Brazylijscy eksporterzy spodziewają się również w przyszłym roku wzrostu wysyłek do Angoli, Japonii, Meksyku i Singapuru z uwagi na konkurencyjność brazylijskich produktów na tamtejszych rynkach. Po 10 latach negocjacji swój rynek na brazylijską wieprzowinę otworzyła Korea Płd. a roczny potencjał wysyłek na ten rynek wynosi 35 tys. ton. Również RPA zezwoliła w tym roku na przywóz wieprzowiny z Brazylii. WYKRES 7 Źródło: SECEX, brazylijski urząd celny USD/t 3000 Ceny eksportowe mrożonej wieprzowiny z Brazylii wrz paź lis gru sty lut mar kwi maj cze lip sie wrz Źródło: FAO

13 12 III KWARTAŁ 20 Od stycznia do września br. ceny mrożonej wieprzowiny w eksporcie z Brazylii wzrosły o 4% do 2392 UDS/t, a w ciągu roku spadły o 2%. Najwyższy poziom cen w tym roku miał miejsce w kwietniu 2722 USD/t. Od tego czasu notowania brazylijskiej wieprzowiny obniżały się z uwagi na wzrost produkcji. W trzecim kwartale br. ceny wynosiły średnio 2455 USD/t i były o 8% niższe niż w drugim kwartale br., lecz o 8% wyższe niż w trzecim kwartale 20 r. JAPONIA Japonia jest obecnie drugim (po Chinach) największym importerem wieprzowiny. W okresie od stycznia do sierpnia br. przywóz tego gatunku mięsa wzrósł o 8% w skali roku do 612 tys. ton. Głównym dostawcą były państwa Unii Europejskiej, które miały łącznie 36% udział w japońskim imporcie wieprzowiny ogółem (bez podrobów) oraz 62% udział w przywozie mrożonego mięsa. Udział UE w rynku japońskim obniżył się w ciągu roku o 1 p.p. Eksporterzy z UE nie byli w stanie w większym stopniu zareagować na wzrost popytu importowego Japonii, z uwagi na ograniczoną produkcję wewnętrzną. Największym unijnym eksporterem wieprzowiny do Japonii pozostała Dania (12% udział), przed Hiszpanią (12%) i Holandią (3%). Japonia importuje głównie mięso wieprzowe, w odróżnieniu od Chin, które sprowadzają zwykle więcej podrobów. Unijny wywóz podrobów do Japonii wzrósł w większym stopniu niż mięsa: w 20 r. wysyłki zwiększyły się o 44%, a w ciągu pierwszych 8 miesięcy br. o 83% w skali roku. Ze względu na wysoki poziom cen unijnej wieprzowiny w porównaniu do konkurentów, zwiększyły swój eksport do Japonii USA (29% udział) i Kanada (23%). W największym stopniu wzrosły wysyłki kanadyjskiej wieprzowiny, a w szczególności schabu i łopatki. Brazylia nie była w stanie zwiększyć swojego 4% udziału z uwagi na skandal mięsny w tym kraju. TABELA 10 Import wieprzowiny do Japonii (tys. ton) Kierunek I-VIII 20 I-VIII 20 % zmiana UE 212,2 221,3 4% Dania 76,0 76,2 0% Hiszpania 62,1 72,2 % USA 3,5 6,2 2% Kanada 114,4 139,2 22% Meksyk 48,9 57,6 18% Pozostali 19,9,7-11% Ogółem 568,9 612,0 8% Źródło: japońskie ministerstwo finansów, GTIS Pozycja UE w japońskim imporcie może zostać wzmocniona po wejściu w życie podpisanej w dn. 6 lipca br. umowy o partnerstwie gospodarczym i wolnym handlu z Japonią (JEEPA). Na mocy tego porozumienia unijny sektor wieprzowiny w ciągu nadchodzących 10 lat zyska znaczne korzyści ze względu na stopniową obniżkę cen w japońskim imporcie z UE. Przetwory wieprzowe będą wolne od ceł. Obniżka ceł przyczyni się do wzrostu konkurencyjności unijnej wieprzowiny w Japonii. Od 2013 r. eksport unijnej wieprzowiny do Japonii systematycznie rośnie, a w 2015 r. był to drugi pod względem wielkości rynek zbytu dla produktów wieprzowych z UE. W 20 r. wartość wysyłek wieprzowiny (bez podrobów) z UE do Japonii sięgnęła ponad 1,4 mln EUR, co stanowiło 21% wpływów z unijnego eksportu do wszystkich krajów trzecich. USDA prognozuje, że tempo wzrostu spożycia wieprzowiny w Japonii będzie niskie i wyniesie niespełna 1% rocznie do 2021 r. W 20 r. i 2018 r. japońska produkcja tego gatunku mięsa nie wzrośnie. Każdy przyrost poziomu konsumpcji będzie musiał zatem być zaspokojony zwiększonym importem.

14 13 III KWARTAŁ 20 TABELA 11 Bilans wieprzowiny na świecie (tys. ton) P zmiana / 2018 P zmiana 18/ Produkcja Chiny ,0% ,3% UE ,5% ,2% USA ,6% ,0% Brazylia ,7% ,8% Rosja ,1% ,4% Wietnam ,8% ,9% Kanada ,4% ,0% Filipiny ,9% ,2% Meksyk ,9% ,5% Korea Płd ,2% ,9% Japonia ,3% ,4% Cały świat ,0% ,8% Spożycie Chiny ,1% ,1% UE ,0% ,2% USA ,3% ,8% Rosja ,1% ,5% Brazylia ,6% ,3% Wietnam ,6% ,8% Japonia ,0% ,0% Meksyk ,2% ,8% Korea Płd ,4% ,6% Filipiny ,8% ,6% Tajwan ,2% 918 0,5% Cały świat ,8% ,8% Import Chiny ,3% ,0% Japonia ,8% ,3% Meksyk ,2% ,7% Korea Płd ,6% 655-3,7% USA ,2% ,3% Hongkong ,4% 425 3,7% Rosja ,3% 300-7,7% Filipiny ,2% ,0% Australia ,8% 230 4,5% Kanada ,3% 225 2,3% Cały świat ,2% ,1% Eksport UE ,4% ,0% USA ,9% ,5% Kanada ,8% ,5% Brazylia ,6% 830 2,5% Chiny ,6% 235 9,3% Chile ,0% 195 8,3% Meksyk ,5% 0 6,3% Australia ,5% 45 7,1% Wietnam ,3% 43 7,5% Cały świat ,6% ,6% * na podstawie prognoz USDA/FAS z X 20 r.; P - prognoza

15 14 III KWARTAŁ 20 II. WOŁOWINA 1. GLOBALNY RYNEK MIĘSA WOŁOWEGO CHARAKTERYSTYKA OGÓLNA Według USDA, w 20 r. produkcja wołowiny na świecie zwiększy się o 1,5% do 61,4 mln ton, a w 2018 r. prawie o 2% do 62,6 mln ton. Połowa spodziewanego wzrostu będzie pochodziła z USA i Brazylii. Amerykańska produkcja wzrośnie w tym roku o 5% do 12,1 mln ton, a w przyszłym o ok. 3% do rekordowych 12,4 mln ton i będzie to czwarty rok z rzędu ekspansji stada bydła w USA. Produkcja brazylijska będzie stymulowana rosnącym eksportem, jednak sytuacja w krajowym sektorze wołowiny może być nadal trudna. Rozwojowi produkcji w Argentynie sprzyjać będą nadal korzystne zmiany w polityce krajowej oraz powiększenie pogłowia bydła. Poziom wytwarzania w Australii zacznie zwyżkować dzięki odbudowie stada bydła, która następuje po jego poprzedniej likwidacji spowodowanej suszą. Zdaniem USDA, po dwóch latach spadku, w 20 r. do światowego handlu powinno trafić o 4% więcej mięsa wołowego niż przed rokiem 9,8 mln ton, a w 2018 r. o 3% więcej 10,1 mln ton. W tym roku handel wołowiną na świecie zdominują Amerykanie, którzy zwiększą wysyłki o 11%. Dzięki rosnącej podaży i obniżeniu cen, Stany Zjednoczone będą eksportowały coraz więcej wołowiny do Meksyku, Kanady i do krajów azjatyckich. Po 8% spadku wywozu w pierwszym półroczu br., brazylijski eksport zaczął rosnąć w trzecim kwartale i wzrośnie także w 2018 r. Po dwóch latach redukcji, w przyszłym roku zwiększą się o 5% wysyłki australijskiej wołowiny, dzięki odbudowie produkcji. Popyt na wołowinę w Azji Wschodniej pozostanie wysoki, zwłaszcza w Chinach, gdzie produkcja krajowa nie jest w stanie zaspokoić rosnącego zapotrzebowania. Na rynkach azjatyckich Amerykanie będą musieli jednak ponownie konkurować z Australią. Na rynku japońskim USA będą również musiały zaakceptować rosnącą przewagę Australii, wynikającą z taryfy celnej. Rząd Japonii wprowadził bowiem środki ochronne i podwyższył cła w imporcie mrożonej wołowiny do 50%. Zwyżka ceł nie będzie jednak dotyczyła Australii, Meksyku i Chile, z którymi Japonia ma podpisane umowy handlowe. Jednak stosunkowo słaba pozycja dolara amerykańskiego będzie w przyszłym roku nadal sprzyjała wysyłkom wołowiny z USA. Zagrożeniem dla regionów produkujących ropę naftową będą nadal stosunkowo niskie ceny ropy, co wpłynie na zahamowanie wzrostu gospodarczego i ograniczenie popytu na wołowinę.

16 15 III KWARTAŁ 20 WYKRES 8 Światowy eksport wieprzowiny w 20 r. i prognozy na 20 r. i 2018 r. (tys. ton) Źródło: USDA WYKRES 9 Indeks cen wołowiny wg FAO ( =100) ` Źródło: FAO Od początku 20 r. światowe ceny wołowiny rosły. W trzecim kwartale 20 r. średni indeks cen wołowiny według FAO wyniósł 204,6 pkt, wzrastając o 0,4% wobec drugiego kwartału i o 4% wobec pierwszego. W sierpniu notowania obniżyły się, a od września ponownie rosną. W październiku br. indeks cen podskoczył do 206 pkt. Przyczyną wzrostu cen była ograniczona podaż eksportowa w Oceanii oraz wzmożony popyt importowy z Azji.

17 III KWARTAŁ SYTUACJA NA NAJWAŻNIEJSZYCH RYNKACH USA Według USDA, po ubiegłorocznym 6% wzroście, odbudowa produkcji amerykańskiej wołowiny będzie kontynuowana również w 20 r., zwiększając się o 5% do poziomu najwyższego od 9 lat 2,1 mln ton. W 2018 r. amerykańska produkcja wzrośnie o 3% do rekordowych 12,4 mln ton i będzie to już czwarty rok z rzędu ekspansji stada bydła w USA. Rekordowo wysoka będzie również waga poubojowa bydła. Spożycie wołowiny na rynku amerykańskim w 20 r. wzrośnie o 4% do 12,2 mln ton, a w 2018 r. zwiększy się prawdopodobnie o 3% do 12,5 mln ton. TABELA 12 Bilans wołowiny w USA (mln ton) P % 2018-P % Produkcja 10,82 11,51 12,11 5,2% 12,45 2,8% Spożycie 11,28 11,68 12,19 4,4% 12,52 2,7% Eksport 1,03 1, 1,29 10,9% 1,32 2,7% Import 1,53 1,37 1,34-1,9% 1,37 2,5% Źródło: USDA; P- prognoza Wyższa podaż i niższe ceny amerykańskiej wołowiny sprzyjają w tym roku zwiększeniu eksportu wołowiny z USA, głównie do Meksyku i Kanady, a także do Japonii i Korei Płd. W 20 r. wywóz może wzrosnąć aż o 11% do 1,3 mln ton, a w 2018 r. podwyższyć się o kolejne 3%. Na rynkach azjatyckich Amerykanie będą musieli jednak ponownie konkurować z Australią, która zwiększy wysyłki dzięki odbudowie stada. Na rynku japońskim USA będą również musiały zaakceptować rosnącą przewagę Australii, wynikającą z taryfy celnej. Jednak stosunkowo słaba pozycja dolara amerykańskiego będzie w przyszłym roku nadal sprzyjała wysyłkom wołowiny z USA. W maju 20 r. USA odzyskały dostęp do chińskiego rynku wołowiny, a pierwsze wysyłki z USA trafiły na rynek chiński pod koniec lipca br. Dozwolony został wywóz mięsa z kością i bez kości oraz niektórych produktów mięsnych. Do końca września wyekspediowano na ten rynek 1,1 tys. ton. Amerykańscy producenci wołowiny stracili dostęp do rynku chińskiego w 2003 r. ze względu na BSE. Pomimo wznowienia dostaw, wysyłki amerykańskiej wołowiny do Państwa Środka będą prawdopodobnie w najbliższym czasie ograniczone z uwagi na chińskie wymogi rynkowe (pochodzenie bydła, możliwość identyfikacji, wiek bydła poniżej 30 miesiąca życia, zakaz stosowania promotorów wzrostu). W dłuższej perspektywie czasu amerykańscy producenci dostosują prawdopodobnie metody produkcji do wymogów rynkowych Chin. Szacuje się, że wartość dostaw amerykańskiej wołowiny do Chin może sięgnąć 2,6 mld USD rocznie. Wznowienie wywozu do Chin będzie miało wzrostowy wpływ na ceny eksportowe tego gatunku mięsa w USA. Amerykańscy eksporterzy będą musieli również na rynku chińskim zaakceptować różnice cenowe i w zakresie kursów walut, funkcjonujące już usługi handlowe konkurentów oraz preferencje Chińczyków dla chudej wołowiny w porównaniu z marmurkowatą (główna cecha amerykańskiej wołowiny). W pierwszych trzech kwartałach 20 r. wysyłki amerykańskiej wołowiny nadal rosły i ich wolumen zwiększył się o 9% w skali roku do 927 tys. ton, a wartość była o % wyższa i wyniosła 4,54 mld USD. Wyższe były głównie dostawy do Japonii, Hongkongu, Korei Płd., Kanady, Meksyku i na Tajwan. Amerykanie przejęli od Australii rolę największego dostawcy wołowiny na rynek japoński. Mniej wołowiny wyeksportowano natomiast w tym czasie na Bliski Wschód, zwłaszcza do Egiptu. Dostawy do UE były zbliżone do ubiegłorocznych.

18 III KWARTAŁ 20 TABELA 13 Eksport wołowiny z USA (tys. ton) Kierunek I-IX 20 I-IX 20 % zmiana Japonia 193,6 236,5 22% Meksyk 4,7 5,9 1% Korea Płd. 122,7 131,8 7% Kanada 84,2 86,7 3% Hongkong 75,0 83,6 12% Egipt 69,8 53,6-23% Tajwan 30,1 32,9 9% UE,7,7 0% Pozostali 376,1 411,7 9% Ogółem 848,9 927,0 9% Źródło: USMEF Wyższe cła w eksporcie do Japonii będą jednak czynnikiem ograniczającym wzrost wywozu z USA w nadchodzących miesiącach. Czynnikiem sprzyjającym eksportowi będzie natomiast słabszy dolar. Od 1 sierpnia br. Japonia podniosła cła z 38,5% do 50% w imporcie mrożonej wołowiny z USA i innych krajów. Podwyżka ceł ma obowiązywać do marca 2018 r. i ma stanowić tzw. mechanizm bezpieczeństwa w celu ochrony japońskich producentów. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, wyższe cła są nakładane automatycznie, jeśli kwartalny import niektórych produktów wołowych wzrośnie o ponad % w skali roku. W 20 r. amerykański import wołowiny i cielęciny prawdopodobnie zmniejszy się o 2% do 1,3 mln ton z uwagi na ograniczoną podaż z Oceanii oraz wzrost produkcji krajowej. W 2018 r. dostawy mogą już jednak wzrosnąć o 3% do 1,4 mln ton wraz z odbudową australijskiego eksportu. O rozpoczęcie wysyłek świeżej wołowiny do USA stara się Argentyna. W sierpniu br. osiągnięto porozumienie w negocjacjach. Argentyna otworzyła swój rynek dla amerykańskiej wieprzowiny. Jeśli Argentyna uzyska dostęp do rynku wołowiny w USA, będzie mogła korzystać z 20 tys. kontyngentu importowego. TABELA 14 Import wołowiny do USA (tys. ton) Kierunek I-IX 20 I-IX 20 % zmiana Kanada 246,2 251,3 2% Australia 293,9 235,4-20% Nowa Zelandia 244,3 2,4-11% Meksyk 155,4 199,9 29% Brazylia 47,4 50,1 6% Urugwaj 41,3 44,4 8% Nikaragua 35,9 44,2 23% Pozostali 12,9 12,3-5% Ogółem 1 077, ,1-2% Źródło: USDA-ERS W pierwszych trzech kwartałach br. import wołowiny i cielęciny do USA zmalał o 2% w skali roku do ok. 1,1 mln ton. Największym rynkiem zakupów była Kanada, przed Australią i Nową Zelandią. Zmalał przywóz od największych do tej pory dostawców z Oceanii ze względu na niższy poziom produkcji w tym regionie.

19 18 III KWARTAŁ 20 WYKRES 11 USD/t 7000 Ceny eksportowe mrożonej wołowiny z USA wrz paź lis gru sty lut mar kwi maj cze lip sie wrz Źródło: FAO Ceny eksportowe amerykańskiej mrożonej wołowiny wzrosły w ciągu pierwszych trzech kwartałów br. o 3% do 5780 USD/t. W ciągu roku notowania poszybowały w górę o 7% ze względu na wzmożony popyt importowy. BRAZYLIA Według prognoz USDA, w 20 r. poziom wytwarzania wołowiny w Brazylii wzrośnie o niespełna 2% do 9,5 mln ton. Wzrost brazylijskiej produkcji będzie wynikiem wysokiego zapotrzebowania eksportowego, wspieranego głównie przez zwiększony dostęp do rynków zbytu w Chinach i Arabii Saudyjskiej. Spożycie wewnętrzne wołowiny w Brazylii w 20 r. może również odbudować się o ponad 1% w skali roku do 7,8 mln ton dzięki niższej inflacji i wzrostowi dochodów po 3-letniej recesji. W 2018 r. przewidywany jest jeszcze wyższy wzrost produkcji i spożycia wołowiny w Brazylii. W 20 r. Brazylia pozostała drugim (po Indiach) największym na świecie dostawcą wołowiny, jednak wysyłki obniżyły się nieznacznie w skali roku do 1,7 mln ton. W 20 r. i 2018 r. można się spodziewać ok. 4% wzrostu wysyłek brazylijskiej wołowiny do 1,76 i 1,83 mln ton. TABELA 15 Bilans wołowiny w Brazylii (mln ton) P % 2018-P % Produkcja 9,43 9,28 9,45 1,8% 9,70 2,6% Spożycie 7,78 7,65 7,75 1,2% 7,94 2,5% Eksport 1,71 1,70 1,76 3,7% 1,83 3,7% Źródło: USDA; P- prognoza Wzrosnąć mają głównie wysyłki do Chin i Hongkongu, Arabii Saudyjskiej, a także do USA i innych krajów, które znoszą zakazy importu. Coraz więcej brazylijskich zakładów produkcyjnych uzyskuje zezwolenia na wysyłki do Chin. Brazylia nadal nie posiada jednak prawa dostępu dla wołowiny do rynku Japonii i Korei Płd., gdzie przewagę mają Australijczycy. Brazylijskie władze i handlowcy intensyfikują misje handlowe i działania promujące eksport wołowiny do Rosji, na rynki azjatyckie i bliskowschodnie. Wywóz do Rosji zwiększy się pomimo słabych wyników gospodarczych i dewaluacji rubla. Niskie zapasy wołowiny w Rosji będą sprzyjały importowi. Trwają również negocjacje odnośnie otwarcia rynku tajskiego i tajwańskiego dla brazylijskiej wołowiny.

20 19 III KWARTAŁ 20 TABELA Eksport wołowiny z Brazylii (tys. ton) Kierunek I-IX 20 I-IX 20 % zmiana Hongkong 222,6 247,0 11% Chiny 111,2 146,6 32% Rosja 103,9 1,8 12% Egipt 2,8 104,6-36% Iran 62,2 89,1 43% UE 85,8 74,4-13% Chile 53,4 43,9-18% Arabia Saudyjska 22,5 35,9 60% USA 24,8 31,6 27% Pozostali 232,7 210,9-9% Ogółem 1 042, ,0 2% Źródło: ABIEC W pierwszych trzech kwartałach 20 r. Brazylia wyeksportowała 1,06 mln ton mięsa wołowego o wartości 4,3 mld USD. Wolumen wywozu wzrósł o 2% w porównaniu z analogicznym okresem 20 r., natomiast wartość była o 7% wyższa. Wzrósł głównie eksport tego gatunku mięsa na dwa największe rynki zbytu do Hongkongu i Chin, a także do Rosji, Iranu, Arabii Saudyjskiej i USA. Zmalały natomiast dostawy do Egiptu, UE i Chile. Wywóz z Brazylii zmalał znacznie w kwietniu br., gdy z powodu skandalu w branży mięsnej zakazy importu wprowadziły Hongkong, Chiny, Chile, Egipt i Arabia Saudyjska. W maju poziom handlu został odbudowany, a większość krajów zniosła restrykcje importowe. WYKRES 12 USD/t wrz paź Ceny eksportowe mrożonej wołowiny z Brazylii lis gru sty lut mar kwi maj cze lip sie wrz Źródło: FAO UNIA EUROPEJSKA Według Krótkoterminowej prognozy produkcji upraw polowych, mięsa i mleka w UE z października br., w 20 r. unijna produkcja brutto wołowiny i cielęciny wyniesie 8,1 mln ton i będzie tylko nieznacznie (o 0,4%) wyższa od ubiegłorocznej, a w 2018 r. przewidywany jest 0,4% spadek. W pierwszym półroczu br. unijna produkcja netto wołowiny była o 0,2% niższa niż przed rokiem, z uwagi na spadek (-0,5%) w krajach UE-15. Nowe kraje unijne (UE-13) zanotowały wciąż wzrost poziomu wytwarzania (+2%). Spowolnienie produkcji unijnej wynika głównie z niższej liczby ubojów krów,

21 20 III KWARTAŁ 20 podczas gdy liczba ubojów byków zwiększyła się o 5%, głównie we Francji, Irlandii, Holandii i Polsce. W 20 r. produkcja netto wołowiny w UE będzie stabilna (+0,1% do 7,9 mln ton). Restrukturyzacja w sektorze mleczarskim, która była motorem napędowym sektora przez ostatnie 3 lata, będzie nadal kontynuowana. Jednak są pierwsze już oznaki spowolnienia tego procesu, dzięki wzrostowi cen mleka. W 2018 r. produkcja netto wołowiny w UE obniży się prawdopodobnie po raz pierwszy od czterech lat o 0,5 %. Wiele będzie zależało od produktywności sektora mleczarskiego oraz od opłacalności różnych systemów produkcji wołowiny. TABELA Bilans wołowiny w UE (mln ton w ekwiwalencie wagi tuszy) Wyszczególnienie % zmiana 20-P % zmiana 2018-P % zmiana Produkcja brutto 7,867 7,528 7,694 7,846 8,099 3,2% 8,132 0,4% 8,100-0,4% Eksport żywca 0,159 0,108 0,114 0,8 0,219 23,2% 0,241 9,9% 0,246 2,1% Produkcja netto 7,708 7,420 7,580 7,668 7,881 2,8% 7,891 0,1% 7,855-0,5% Import mięsa 0,275 0,304 0,308 0,300 0,304 1,3% 0,289-4,9% 0,318 10,0% Eksport mięsa 0,209 0,1 0,207 0,209 0,244,7% 0,268 9,8% 0,271 1,1% Spożycie 7,774 7,563 7,681 7,759 7,941 2,3% 7,912-0,4% 7,902-0,1% Spożycie/mieszk. w kg 15,3 15,1 15,1 15,3 15,6 2,0% 15,4-1,3% 15,3-0,4% Źródło: Komisja Europejska, X 20 r.; P-prognoza Według prognoz Komisji, w 20 r. UE wyeksportuje 241 tys. ton żywca wołowego w ekwiwalencie mięsa, o 10% więcej niż przed rokiem. Do wzrostu przyczynia się duże zainteresowanie kupnem żywca w krajach regionu śródziemnomorskiego, zwłaszcza w Turcji. Złagodzenie przez ten kraj wymogów dotyczących szczepień przeciwko chorobie niebieskiego języka u bydła w UE ułatwia handel żywcem. Na rynku tureckim unijni eksporterzy napotykają zwiększoną konkurencję ze strony Urugwaju i Brazylii. Obiecującymi odbiorcami mogą stać się Izrael, Algieria i Egipt. W 2018 r. wywóz bydła z UE może wzrosnąć o 2%. Komisja Europejska prognozuje, że w 20 r. wysyłki mięsa wołowego z UE mogą wzrosnąć o 10% do 268 tys. ton, a w 2018 r. o dalszy 1% do 271 tys. ton. Wzmożony popyt na świecie przy relatywnie wysokich cenach, stymulowany przez Chiny, tworzy możliwości dla unijnych eksporterów. UE zyskuje dostęp do nowych, niszowych rynków zbytu, po znoszeniu długoletnich zakazów importu, spowodowanych BSE. TABELA 18 Eksport żywca, mięsa i przetworów wołowych z UE (tys. ton) Kraj przeznaczenia I-VIII 20 I-VIII 20 % zmiana Turcja % Hongkong % Liban % Wybrzeze Kości Słoniowej % Bośnia i Hercegowina % Filipiny % Ghana % Rosja % Szwajcaria % Macedonia % Angola % Kazachstan % Uzbekistan % Pozostałe kraje % Ogółem % Źródło: Komisja Europejska, dane w wadze produktu W ciągu pierwszych ośmiu miesięcy 20 r. UE pozostawała eksporterem netto w handlu żywcem, mięsem, podrobami i produktami z wołowiny. Łączny poziom wywozu wyniósł ok. 535 tys. ton (w

22 21 III KWARTAŁ 20 wadze produktu) i był o 13% wyższy niż rok wcześniej. W strukturze eksportu żywe zwierzęta miały 45% udział (274 tys. ton), a ich największymi odbiorcami były Turcja i Liban. Wysyłki żywca były o 7% wyższe niż przed rokiem. Turcja i Rosja zwiększyły swoje zakupy bydła na rynku unijnym odpowiednio o 23% i 145%, zmalały natomiast o 10% wysyłki do Libanu. Łączny udział Turcji i Libanu w całkowitym eksporcie bydła z UE wyniósł 47%. Wysyłki mięsa, podrobów i przetworów wołowych do krajów trzecich wzrosły od stycznia do sierpnia br. o 19% do ok. 332 tys. ton. Zwiększył się zwłaszcza wywóz podrobów i mięsa do Hongkongu, Algierii i Izraela oraz podrobów do Wybrzeża Kości Słoniowej i na Filipiny. Turcja otworzyła w tym roku swój rynek na dostawy mięsa wołowego z UE. Średnia wartość jednostkowa eksportu elementów wołowych z UE wynosiła w omawianym okresie poniżej 3,5 EUR/kg, z wyjątkiem Izraela i Szwajcarii, gdzie sprzedawane są elementy wyższej jakości powyżej 5 EUR/kg. TABELA 19 Import mięsa, żywca i produktów wołowych do UE (tys. ton) Kraj wysyłki I-VIII 20 I-VIII 20 % zmiana Brazylia % Urugwaj % Argentyna % USA % Australia % Nowa Zelandia % Szwajcaria % Bostwana % Pozostałe % Ogółem % Źródło: Komisja Europejska, dane w wadze produktu UE była w pierwszych ośmiu miesiącach br. po raz pierwszy eksporterem netto mięsa wołowego, bilans UE w handlu z krajami trzecimi był dodatni (+20,4 tys. ton). Kraje UE sprowadziły 154,2 tys. ton żywca, mięsa i produktów z wołowiny, o 11% mniej niż rok wcześniej. Najwięcej zaimportowano tradycyjnie z Brazylii, Urugwaju i Argentyny. Wysyłki z tych krajów stanowiły łącznie prawie dwie trzecie importu ogółem. Obniżył się jednak znacznie import z Brazylii i Oceanii, wzrosły natomiast zakupy w Urugwaju, Argentynie i USA. Spadek przywozu z Brazylii został spowodowany rewaluacją brazylijskiej waluty oraz skandalem mięsnym w tym kraju. Wykryte nieprawidłowości w 20 zakładach mięsnych znacznie podważyły pozycję Brazylii na rynku światowym. Spadek przywozu z Australii i Nowej Zelandii jest natomiast konsekwencją niższej produkcji wołowiny w tych krajach. Również umowa o wolnym handlu między Australią i Chinami, powoduje wyższe wysyłki australijskiej wołowiny na rynek azjatycki i obniżenie dostaw do UE. Amerykański eksport wołowiny do UE wzrósł dzięki powrotowi cen w USA do konkurencyjnego poziomu, poniżej cen unijnych. Jak prognozuje Komisja Europejska, w 20 r. UE zaimportuje prawdopodobnie 289 tys. ton mięsa wołowego, o 5% mniej niż w 20 r. Brazylia może powrócić na unijny rynek z większymi dostawami pod koniec tego roku lub na początku przyszłego, zwłaszcza, jeśli ceny wołowiny w UE będą nadal się umacniały. W 2018 r. unijny import wołowiny może wzrosnąć o 10% do 318 tys. ton. Na skutek niższej podaży, w 20 r. i 2018 r. spożycie wołowiny w UE może obniżyć się do ok. 7,9 mln ton.

23 22 III KWARTAŁ 20 WYKRES EUR/t Ceny reprezentatywne wołowiny w UE Źródło: Komisja Europejska Od początku roku ceny wołowiny w Unii Europejskiej kontynuowały trend wzrostowy, zapoczątkowany późną jesienią 20 r. Średnia cena reprezentatywna wołowiny w UE (młode bydło kl. A R3) w pierwszym półroczu br. wynosiła 3736 EUR/t i była o 1% wyższa niż przed rokiem. Również ceny krów (kl. O3) stopniowo wzrastały do 3000 EUR/t. Do zwyżki cen przyczynił się wzmożony eksport oraz spadek produkcji wołowiny w UE. W trzecim kwartale 20 r. średnie ceny wynosiły 3788,3 EUR/t i były o 2% wyższe niż w drugim kwartale br. i o 5% wyższe niż w trzecim kwartale 20 r. AUSTRALIA Po dwóch latach spadku produkcji australijskiej wołowiny, wywołanego odbudową stada bydła, w tym roku nastąpi odwrócenie sytuacji. Według prognoz MLA (Meat and Livestock Australia) z października br., w 20 r. liczba ubojów bydła na Antypodach po raz kolejny obniży się, jednak skala spadku będzie już znacznie niższa niż w ubiegłych latach i wyniesie tylko 1% do 7,25 mln szt. Wyższa waga poubojowa bydła wpłynie jednak na odbudowę poziomu wytwarzania wołowiny i cielęciny w Australii w 20 r. o 2,6% do 2,18 mln ton. W czerwcu i lipcu br. miesięczne liczby ubojów bydła w Australii wzrosły już o 11% i 20%. MLA przewiduje, że w 2018 r. liczba ubojów bydła po raz pierwszy od 4 lat zwiększy się o 5% do 7,6 mln szt. W 2018 r. australijska produkcja wołowiny i cielęciny będzie prawdopodobnie o 2,1% wyższa i wyniesie 2,23 mln ton. TABELA 20 Bilans wołowiny w Australii (mln ton) P % 2018-P % Produkcja 2,60 2,55 2,13 2,18 2,6% 2,23 2,1% Spożycie 0,70 0,65 0,61 0,65 6,2% 0,65 0,3% Eksport 1,88 1,89 1,50 1,51 1,1% 1,56 2,9% Źródło: MLA; P- prognoza W 20 r. Australijczycy wyeksportowali o 21% mniej mięsa wołowego niż przed rokiem. Spadek wywozu wynikał z redukcji podaży, wahań kursu walutowego oraz zmian produkcyjnych u najważniejszych odbiorców, głownie w USA. Wysyłki na ten największy rynek zbytu z 2015 r., obniżyły się o 42%, co było odzwierciedleniem nie tylko niższej produkcji w Australii, ale także odbudowy produkcji tego gatunku mięsa na rynku amerykańskim.