GATUNKI DRZEW W PARKU ZDROJOWYM W CIECHOCINKU. Część opisowa na podstawie: Allen J. Coombes Drzewa - Ilustrowany przewodnik drzew z całego świata.

Transkrypt

1 GATUNKI DRZEW W PARKU ZDROJOWYM W CIECHOCINKU Część opisowa na podstawie: Allen J. Coombes Drzewa - Ilustrowany przewodnik drzew z całego świata.

2 MIŁORZĄB DWUKLAPOWY Jest to gatunek należący do rodziny miłorzębowatych, jedyne żyjące dziś drzewo liściaste nagozalążkowe. Pochodzi z Chin. Jego korona u młodych okazów jest stożkowata, a u starszych cylindryczna. Gałęzie odrastają prostopadle do pnia lub kierują się ukośnie. Pień jest prosty. Kora szara, słabo bruzdowana u osobników młodych, a głęboko spękana u starszych okazów. Liście są wachlarzowate, z unerwieniem widlastym. Przebarwiają się jesienią na kolor żółty i opadają na zimę. Miłorząb dwuklapowy jest rośliną dwupienną: kwiaty męskie zwisają w postaci bazi o długości 2-3 cm, kwiaty żeńskie, to dwa nagie zalążki na długiej szypułce. Nasiona są żółte, otoczone mięsistą osnówką; ich średnica wynosi 2,5-3 cm. Prażone nasiona są jadalne.

3 TULIPANOWIEC AMERYKAŃSKI Drzewo z rodziny magnoliowatych. Pochodzi ze wschodnich i południowo-wschodnich części Ameryki Północnej. Od 300 lat sadzony w Europie jako drzewo parkowe i ozdobne. Korona młodych okazów jest wąska i stożkowata, a starszych wyniosła, gęsta i zwarta. Drzewo dorasta w Polsce do wysokości m. Pień jest gruby, prosty. Konary grube, niezbyt długie, w dolnej części korony prawie poziome, wyżej ukośnie wzniesione. Kora szara lub brunatna, z wiekiem bruzdowana. Liście ustawione skrętolegle, bardzo charakterystyczna forma blaszki liściowej: 6-10 cm z ostrymi klapami bocznymi, na wierzchołku klinowato wycięta, u nasady zaokrąglona, z wierzchu jasnozielona, błyszcząca, od spodu nieco niebieskozielona, lekko pokryta woskiem. Ogonek liściowy cm. Jesienią przebarwiają się na żółto lub pomarańczowo. Kwiaty ma okazałe, do 6 cm, obupłciowe, owadopylne, u nasady żółtozielone, wyżej pomarańczowe. Owocostany szyszkowate o długości 6-10 cm. Długo utrzymują się na gałązkach. Zimą lub dopiero wiosną rozpadają się na wąskie, brązowe jedno- lub dwunasienne skrzydlaki.

4 SURMIA ZWYCZAJNA (KATALPA BIGNONIOWA) Bardzo okazałe drzewo z rodziny bignoniowatych. Pochodzi z Azji i Ameryki Północnej. Ze względu na ładny pokrój i szybki wzrost uprawiana jest jako roślina ozdobna. Osiąga wysokość m, ma szeroką koronę. Liście są oryginalne, osiągające 45 cm długości. Kwiaty są niezwykle ozdobne, białe, pojawiają się dość późno, przypominają kwiaty kasztanowca (zebrane w wiechy ok. 20 cm). Owoce, to strąki do 35 cm, pozostające na drzewie przez całą zimę. Są to tzw. łuszczyny. Dzięki nim drzewo to uzyskało przydomki cygarowego drzewa lub indiańskiej fasoli.

5 LIPA KRYMSKA Gatunek drzewa należący do rodziny ślazowatych. Jej pochodzenie jest nieznane. Jest to średnie drzewo liściaste, osiągające wysokość do 20 m. Korona początkowo stożkowata, potem kopulasta, o szerokości m. Kora jasnoszara do czarniawej, gładka, z wiekiem spękana. Liście skrętoległe, szeroko jajowate, długości do 10 cm i podobnej szerokości, ciemne górą, a od spodu jaśniejsze. Z wierzchu silnie błyszczące, od spodu z kępkami włosków w kątach nerwów. Jesienią przybierają jaskrawożółtą barwę. Kwiaty jasnożółte, pięciopłatkowe, zebrane w kwiatostany, zaopatrzone w zielone podsadki długości do 7,5 cm. Kwitnie w lipcu.

6 IGLICZNIA POSPOLITA (GLEDICZJA TRÓJCIERNIOWA) Gatunek drzewa z rodziny bobowatych. Pochodzi z Ameryki Północnej, uprawiana w wielu krajach świata ze względu na dekoracyjny wygląd. Drzewo osiąga wysokość do 30 m. Korona luźna, nieregularna. Liście złożone, parzystopierzaste, o długości cm, złożone z wąskich, eliptycznych listków, ułożone skrętolegle. Listki zielone, o zaokrąglonych wierzchołkach, okrągłych nasadach i gładkich brzegach. Kora ciemnoszara, łuskowata. Pień i pędy pokryte licznymi, sztywnymi i długimi, trójdzielnymi cierniami o długości nawet do 17 cm. Kwiaty pojedyncze, zebrane w grono, o barwie zielonej lub zielonkawożółtej. Owoce płaskie, ciemnobrązowe i błyszczące, łukowate strąki o długości cm, często powrozowato skręcone.

7 KASZTANOWIEC ZWYCZAJNY Drzewo z rodziny kasztanowcowatych. Pochodzi z Albanii i północnej Grecji. Uprawiany w niemal całej Europie. Wzrasta do 25 m wysokości, ma gęstą, kopulastą lub niemal cylindryczną koronę. Kora starszych pni łuszczy się tafelkowato. Liście dłoniasto złożone z 5-7 wydłużonych, odwrotnie jajowatych listków o długości do 25 cm. Kwiaty o płatkach białych z żółtymi lub czerwonymi plamkami od nasady, zebrane w gęste, wiechowate wzniesione kwiatostany o długości do 30 cm. Kwitnie w maju. Owoce zwane kasztanami. Kolczaste torebki o średnicy do 6 cm zawierają 1-3 nasion. Owocuje we wrześniu i październiku.

8 BUK ZWYCZAJNY Gatunek drzewa należący do rodziny bukowatych. Występuje w stanie dzikim w prawie całej Europie. Przez Polskę przebiega północno wschodnia granica zasięgu. Dorasta do ok m. Kora cienka, gładka, popielatoszara. Młode pędy owłosione. Liście jajowate lub eliptyczne, długości do 10 cm, całobrzegie lub falisto ząbkowane. Na wierzchu ciemnozielone, błyszczące, od dołu jasne i matowe. Młode liście z obu stron srebrzysto owłosione, starsze mają owłosiony nerw główny na spodniej stronie. Kwiaty pojawiają się w połowie wiosny, równocześnie z młodymi liśćmi. Są drobne; męskie żółte, żeńskie zielone, zebrane oddzielnie w niewielkie kwiatostany. Owocami są orzechy, wewnątrz kolczastej okrywy, długości 2,5 cm; jadalne.

9 BRZOZA BRODAWKOWATA Gatunek drzewa z rodziny brzozowatych. Pochodzi z chłodnych regionów Europy, Azji i Ameryki Północnej. Uprawiana w wielu krajach świata. Chętnie sadzona w parkach i ogrodach. Osiąga do 30 m. wysokości. Jej korona jest silnie rozwinięta, u starszych drzew rzadka, z długimi, cienkimi i zwisającymi z konarów gałązkami. Kora młodych drzew jest brązowa, z czasem biała. Łuszczy się okrężnie. Młode gałązki są ciemne, nieowłosione, pokryte gruczołami. Liście trójkątne, romboidalne lub jajowate, u nasady klinowate, nierówno podwójnie piłkowane, górą ciemnozielone, błyszczące, jesienią żółte. Ogonek długości do 3 cm. Kwiaty (męskie żółte, żeńskie zielone) zebrane w kotki długości do 6 cm. Owoce to orzeszki ze skrzydełkami zebrane w kotkowate owocostany. Po dojrzeniu rozpadają się na drzewie.

10 ŚLIWA AŁYCZA WOODA Gatunek z rodziny różowatych. Występuje w strefie umiarkowanej i ciepłej półkuli północnej. Odmiana ozdobna, rozpowszechniona na całym świecie. Śliwy występują w formie krzewów i drzew. Liście mają jajowate, purpurowe, o długości do 6 cm i szerokości do 3 cm, górą lśniące, nagie, dołem na nerwach owłosione. Kora jest purpurowo brązowa, drobno łuskowata, z poziomymi pomarańczowymi przetchlinkami, z wiekiem spękana. Kwiaty pojawiają się wczesną wiosną, przed rozwojem liści, mają średnicę 2,5 cm, są białe lub różowe, pojedyncze lub zebrane w niewielkie kwiatostany. Owoce śliwy są kuliste, czerwone, jadalne.

11 OLIWNIK WĄSKOLISTNY Gatunek z rodziny oliwnikowatych. Pochodzi z zachodniej Azji. W Polsce dość często uprawiany. Małe drzewo lub rozłożysty krzew o wysokości do 6 m. Młode gałązki słabo cierniste, starsze cierniste, srebrzystobiałe. Boczne gałązki nie drewnieją i nie opadają. Liście mają kształt lancetowaty (do 7,5 cm długości i szerokości do 1,5 cm), pokryte są obustronnie srebrzystymi włoskami. Kora jest czerwonobrązowa, szorstka, postrzępiona. Kwiaty oliwnika są żółte, drobne, pachnące, zebrane w kwiatostany w kątach liści. Kwitnie późną wiosną lub wczesnym latem. Roślina miododajna. Posiada owoce o podłużnym kształcie, żółte, pokryte srebrzystobiałymi włoskami, jadalne.

12 DĄB SZYPUŁKOWY Drzewo liściaste z rodziny bukowatych. Osiąga wysokość m. Kora jego jest jasnoszara, błyszcząca u młodych okazów. Stare osobniki mają korę grubą, ciemnoszarą, głęboko, podłużnie spękaną. Liście są eliptyczne lub odwrotnie jajowate, o długości do 12 cm i szerokości do 7,5 cm, z 3-6 klapami z każdej strony. U nasady blaszka liściowa uszkowata, górą ciemnozielona, z lekko szarym odcieniem. Kwiaty występują późną wiosną (kotki męskie żółtawozielone, żeńskie zwieszone, niepozorne), oddzielnie na tej samej roślinie. Owocami są żołędzie, długości do 4 cm, w około 1/3 objęte okrywą owocową.

13 GRAB POSPOLITY Drzewo z rodziny brzozowatych. Dorasta do 25 m. Kora ciemna, ziemista, z siatkowatym wzorem, zwykle o falistej powierzchni. Liście są pojedyncze, podwójnie piłkowane, nerwy spodem omszone, blaszka liściowa eliptyczna, harmonijkowo pofałdowana, o długości 5-10 cm i szerokości do 6 cm. Jesienią liście przebarwiają się na żółty kolor. Grab jest rośliną jednopienną o kwiatach jednopłciowych. Kwiaty żeńskie są niepozorne, tworzą luźne kłosy. Kwiaty męskie wyrastają na szczycie gałązek i tworzą kotki o długości 3,5-5 cm długości. Owocami są jednonasienne orzeszki o trójklapowej okrywie.

14 DEREŃ ŚWIDWA Gatunek wysokiego krzewu lub niskiego drzewa z rodziny dereniowatych. Występuje w Europie i zachodniej Azji. W Polsce uprawiany jako roślina ozdobna. Osiąga wysokość 2-5 m. Jego gałęzie są brunatno zielone, które jesienią i zimą stają się krwisto czerwone. Kora na starszych pniach bruzdowana. Liście jajowate, obustronnie zielone, o długości 5-8 cm. Jesienią przebarwiają się na jaskrawoczerwony kolor. Kwiaty białe, czteropłatkowe, skupione w płaskich podbaldachach. Kwitnie w maju i czerwcu. Owocami są jagody kuliste, po dojrzeniu niebiesko czarne.

15 KLON ZWYCZAJNY Gatunek z rodziny mydleńcowatych. Występuję w Europie środkowej i wschodniej oraz Azji południowozachodniej. Drzewo osiąga wysokość 2030 m. Kora drobno, podłużnie spękana. Jego liście są duże, nagie, o długim ogonku, 5-7 klapowe, do 15 cm długie. Klapy zatokowo wycinane z dużymi, ostrymi ząbkami. Liście o nerwacji dłoniastej. Kwiaty duże, obupłciowe, zebrane w baldachogrona, zielonkawożółte. Klon kwitnie przed rozwojem liści. Owoce składają się z dwóch skrzydlaków (ulistnionych orzeszków), które rozpadają się po dojrzeniu.

16 GŁÓG DWUSZYJKOWY Roślina należąca do rodziny różowatych. Drzewo dorastające do 4-6 m. Gałęzie ma silnie splątane, elastyczne. Kora jego jest szara, gładka. Na gałązkach występują ciernie o długości 1-2 cm. Liście są pojedyncze, o długości 2-5 cm, odwrotnie jajowate, u podstawy klinowate, z dużymi przylistkami, górą ciemnozielone, dołem jaśniejsze. Wyrastają na cienkich ogonkach, do połowy długości całobrzegie, w górnej części blaszki 2-5 klapowe. Kwiaty są drobne, białe lub różowe, tworzą baldachogrona. Owoce kuliste, ciemnoczerwone, około 1 cm średnicy, wewnątrz dwie pestki, jadalne.

17 KARAGANA SYBERYJSKA Gatunek krzewu lub niskiego drzewa z rodziny bobowatych. Pochodzi ze wschodniej Azji. Uprawiany w Polsce i Europie. Osiąga wysokość do 6 m. Liście parzysto pierzasto złożone. Poszczególne listki są eliptycznie wydłużone lub odwrotnie jajowate, szczyty zaokrąglone, zakończone wyrostkiem. Młode liście jedwabiście owłosione. Kora szarozielonkawa, gałęzie sztywne, wyprostowane. Kwiaty motylkowe, żółte, długości około 2 cm, stojące pojedynczo lub zebrane w pęczki po 2-4. Kwitnie w połowie maja. Owocem jest strąk o długości do 5 cm, szary lub ciemnobrązowy. Roślina miododajna.

18 ZŁOTOKAP ZWYCZAJNY Gatunek małego drzewa lub wysokiego krzewu z rodziny bobowatych. Pochodzi z południowowschodniej Europy. Uprawiany w Polsce jako roślina ozdobna. Dorasta do 7 m wysokości. Jego liście złożone są z 3 eliptycznych listków, długości do 9 cm, zaokrąglonych na szczycie. Listki górą ciemnozielone, dołem szarozielone, jedwabiście owłosione. Kora jest ciemnoszara, gładka, z wiekiem płytko bruzdowana. Kwiaty pojawiają się późną wiosną lub na początku lata, długości do 2,5 cm, złocistożółte, zebrane w gęste, zwisające grona, długości do 25 cm. Owocami są strąki, około 5-6 cm, płaskie, grubościenne, nasiona czarne. Wszystkie części tej rośliny są trujące.

19 WIERZBA PŁACZĄCA Odmiana wierzby białej, uprawiana w Polsce. Drzewo z rodziny wierzbowatych. Jego korona jest rozłożysta z długimi, cienkimi, giętkimi, żółtymi, zwisającymi gałęziami. Kora jasnoszaro brązowa, płytko bruzdowana. Liście wąsko lancetowate, u nasady klinowate, gęsto, drobno piłkowane. Długość liści do 12 cm, szerokość do 2 cm. Kwiaty przewarzają męskie, żółte, co w czasie kwitnienia dodaje drzewu żółtego koloru. Są drobne, bezpłatkowe, zebrane w kotki o długości do 7,5 cm. Owoce, to małe, zielone torebki o długości 3 cm. Otwierając się uwalniają biało owłosione nasiona.

20 TOPOLA BIAŁA ( BIAŁODRZEW ) Drzewo z rodziny wierzbowatych. Pochodzi z Europy środkowej i z zachodniej Azji oraz z północnej Afryki. Osiąga wysokość do 30 m. Ma szeroką, kulistą koronę. Posiada dwa rodzaje liści: większe na długopędach, głęboko klapowane, mniejsze na krótkopędach, eliptyczno jajowate, nie klapowane. Kształtem przypominają liście klonu. Za młodu biało owłosione, starsze górą ciemnozielone, nagie, dołem pokryte gęstym, białym kutnerem. Jesienią przebarwiają się na żółto lub brązowo. Kora szara, spękana, u podstawy pnia ciemna. W wyższych częściach srebrzystoszara z dużymi przetchlinkami o charakterystycznym romboidalnym kształcie. Kwiaty pojawiają się wczesną wiosną, przed rozwojem liści: męskie szare, z czerwonymi pylnikami, zebrane w zwisające, kotkowate kwiatostany, długości do 7,5 cm, żeńskie zielone, zebrane w kotki, długości do 5 cm. Owoce to małe zielone torebki, zebrane w kotkowate owocostany, po otwarciu uwalniają drobne nasiona pokryte wełnistymi włoskami. Fot.