B. Opis wymaga egzaminacyjnych

Transkrypt

1 B. egzaminacyjnych Z zapisów ustawowych wynika, e informator powinien zawiera szczegó owy opis zakresu egzaminu. y, b d ce dostateczn wskazówk dla konstruktorów arkuszy egzaminacyjnych, mog by, naszym zdaniem, niewystarczaj c wskazówk dla osób przygotowuj cych si do egzaminu maturalnego. Dlatego przygotowali my opis wymaga egzaminacyjnych, który uszczegó owia zakres tre ci oraz rodzaje wykorzystywanych b d tworzonych w ramach danego standardu, oddzielnie dla ka dego obszaru standardów. Poni ej prezentujemy szczegó owy opis wymaga egzaminacyjnych z informatyki. Wymagania egzaminacyjne dla poziomu podstawowego I. WIADOMO CI I ROZUMIENIE Zdaj cy zna i rozumie podstawowe poj cia, metody, narz dzia i procesy zwi zane z informatyk i technologi informacyjn : 1) opisuje rodki, narz dzia i metody informatyki, pos uguj c si poprawn terminologi informatyczn, 2) zna rol, funkcje i zasady pracy sprz tu komputerowego, 3) charakteryzuje typowe narz dzia informatyczne i ich zastosowania, 4) zna podstawow terminologi zwi zan z sieciami komputerowymi: rodzaje sieci, protoko y, opisuje podstawowe us ugi sieciowe i sposoby ochrony zasobów, 1) u ywaj c poprawnej polszczyzny i terminologii informatycznej: opisuje funkcjonowanie komputera i jego cz ci sk adowych oraz okre la parametry i cechy zestawu komputerowego przydatne do efektywnego wykonania zadania, podaje przyk ady wp ywu ogranicze reprezentacji na dok adno oblicze (powstawanie b dów zaokr gle ), charakteryzuje oprogramowanie narz dziowe wykorzystywane w pos ugiwaniu si wspó czesnymi komputerami; 1) opisuje logiczn budow wspó czesnego komputera, 2) omawia funkcjonowanie systemu operacyjnego w zakresie: gospodarki pami ci, wspó pracy z urz dzeniami peryferyjnymi komputera, wykonywania programów; 1) charakteryzuje podstawowe funkcje systemu operacyjnego i programów narz dziowych oraz wskazuje ich zastosowania, 2) opisuje mo liwo ci: edytora grafiki, edytora tekstu, arkusza kalkulacyjnego, programu do obs ugi bazy programów do komunikacji w sieci i programów multimedialnych, 3) zna i omawia typowe narz dzia s u ce do zabezpieczania programów i danych w komputerze; 1) przedstawia budow i funkcjonowanie komputerowej sieci lokalnej i globalnej, 2) opisuje us ugi oferowane w sieciach komputerowych, 3) zna i potrafi scharakteryzowa : szyfrowanie, klucze, certyfikaty, zapory ogniowe, programy antywirusowe, 4) rozró nia grupy u ytkowników sieci komputerowych oraz ich uprawnienia; 23

2 5) omawia przydatno i wiarygodno ró nych róde i zbiorów oraz u yteczno sposobów i form ich reprezentowania, 6) zna sposoby reprezentowania w komputerze, 7) zna podstawowe algorytmy i techniki algorytmiczne: a) algorytmy badaj ce w asno ci liczb ca kowitych i naturalnych, b) algorytmy wyszukiwania i porz dkowania (sortowania), c) algorytmy na tekstach, d) proste algorytmy szyfrowania, e) metoda dziel i zwyci aj, f) iteracja i rekurencja, 8) zna zasady programowania strukturalnego, 9) zna podstawowe w asno ci algorytmów, 10) zna podstawowe poj cia zwi zane z relacyjnymi bazami 11) zna i opisuje zasady etyczne i prawne zwi zane z wykorzystywaniem i oprogramowania. 1) zna i potrafi scharakteryzowa ró ne ród a, 2) ocenia wiarygodno i przydatno zbiorów pozyskiwanych z ró nych róde, adekwatnie do postawionego zadania, 3) rozró nia sposoby i formy reprezentowania pod wzgl dem ich u yteczno ci; 1) zna sposoby reprezentowania w komputerze liczb, znaków, obrazów, animacji, d wi ków; 1) zna poj cie algorytmu i ró ne sposoby jego zapisu, 2) wyodr bnia elementy sk adowe algorytmu, 3) omawia klasyczne algorytmy, 4) zna i omawia sytuacje, w których wykorzystuje si klasyczne algorytmy: badanie, czy liczba jest liczb pierwsz, rozk ad liczby na czynniki pierwsze, pozycyjne reprezentacje liczb, algorytm Euklidesa, znajdowanie liczb Fibonacciego, wyszukiwanie elementu w zbiorze uporz dkowanym, znajdowanie najmniejszego lub najwi kszego elementu w zbiorze, znajdowanie jednocze nie najmniejszego i najwi kszego elementu w zbiorze, porz dkowanie ci gu elementów metodami: b belkow, przez wybór i przez wstawianie, obliczanie warto ci wielomianu schemat Hornera, wyszukiwanie wzorca w tek cie, sprawdzanie, czy tekst jest palindromem, szyfry: podstawieniowy i przestawieniowy; 1) zna sposoby programowania, w których ca y program podzielony jest na procedury lub funkcje i tworzy czyteln struktur, 2) zna poj cie i przeznaczenie zmiennej: globalnej i lokalnej, 3) zna poj cie parametrów procedur i funkcji, rozumie mechanizm przekazywania parametrów, 1) zna i rozumie terminy: zgodno algorytmu ze specyfikacj, z o ono obliczeniow (czasow i pami ciow ); 1) zna i omawia podstawowe formy organizacji w bazach danych (tabele, rekordy, pola, typy zwi zki mi dzy tabelami); 1) zna i opisuje wp yw oraz zagro enia stosowania TI na ycie jednostki, najbli szego otoczenia i spo ecze stwa, 2) opisuje prawne i etyczne normy dotycz ce: rozpowszechniania programów komputerowych, bezpiecze stwa i ochrony danych. 24

3 II. KORZYSTANIE Z INFORMACJI Zdaj cy stosuje posiadan wiedz do rozwi zywania zada teoretycznych i praktycznych: 1) pos uguje si typowymi programami u ytkowymi, 2) wykorzystuje wybrane rodowisko programistyczne do zapisywania, uruchamiania i testowania programu, 3) korzysta z zasobów i us ug sieci komputerowych, 4) stosuje metody wyszukiwania i przetwarzania w relacyjnych bazach 5) stosuje podstawowe algorytmy i struktury danych w rozwi zywaniu problemów informatycznych, 1) pos uguje si edytorem tekstów stosuj c: ró ne formy redakcyjne dokumentu, czenie tekstu z obiektami ró nych typów, 2) pos uguje si edytorem graficznym: tworz c obrazy i proste animacje, modyfikuj c gotowe obrazy w celu uzyskania po danego efektu, 3) pos uguje si arkuszem kalkulacyjnym: stosuj c odpowiednie formatowanie danych i tabeli, obrazuj c graficzne informacje adekwatnie do jej charakteru, wykonuj c obliczenia przy pomocy wbudowanych funkcji i zaprojektowanych formu, 4) pos uguje si programem do projektowania i wykonania prezentacji, 5) pos uguje si przegl dark stron WWW 6) pos uguje si programem do obs ugi poczty elektronicznej, 7) zabezpiecza programy i dane przez ich porz dkowanie, pakowanie, archiwizowanie, stosowanie profilaktyki antywirusowej; 1) pos uguje si kompilatorem wybranego j zyka programowania; 1) komunikuje si z innymi u ytkownikami, 2) przesy a dane przez sie, 3) tworzy dokumenty dost pne w sieci, 4) korzysta z dost pnych za pomoc komputera róde, w tym wyszukuje informacje w sieci rozleg ej, 5) wykorzystuje ró ne techniki pozyskiwania, selekcji, przetwarzania i interpretacji oraz przechowywania, 1) wyszukuje informacje w bazach danych stosuj c ró ne techniki (w tym j zyk zapyta ), 2) przetwarza (aktualizuje, porz dkuje, filtruje, przygotowuje do wy wietlania lub drukowania) informacje zawarte w bazie; 1) dobiera algorytm w celu rozwi zania problemu i zapisuje go w jednej z poni szej notacji: listy kroków, schematu blokowego, w j zyku programowania 2) stosuje klasyczne algorytmy do rozwi zywania prostych zada, 25

4 6) dobiera w a ciwy program (u ytkowy lub w asnor cznie napisany) do rozwi zywanego zadania, 7) wykorzystuje zdobyt wiedz i umiej tno ci do rozwi zywania zada z ró nych dziedzin nauczania i problemów z ycia codziennego. 3) dobiera posta i reprezentacje danych odpowiednio do operacji wykonywanych w algorytmach, 4) analizuje liczby wykonywanych w algorytmie operacji; 1) wiadomie wybiera w a ciwy sposób rozwi zania zadania, 2) korzysta odpowiednio z istniej cego oprogramowania lub implementuje metod rozwi zania w wybranym j zyku programowania; 1) korzysta ze rodków informatyki i nowoczesnych technik multimedialnych do przygotowywania prac z ró nych przedmiotów w dzia alno ci szkolnej i pozaszkolnej, 2) korzysta z elektronicznych róde w rozwi zywaniu zada z ró nych dziedzin i problemów z codziennego ycia, 3) dobiera metody i narz dzia informatyczne do wykonywanych zada, 4) wykonuje analiz statystyczn ró nych procesów, np. z ycia codziennego, z zakresu przedmiotów szkolnych, 5) pos uguje si oprogramowaniem wspomagaj cym uczenie si ró nych przedmiotów. III. TWORZENIE INFORMACJI Zdaj cy stosuje metody informatyczne do rozwi zywania problemów: 1) tworzy specyfikacj problemu, proponuje i analizuje jego rozwi zanie, 2) formu uje informatyczne rozwi zanie problemu przez dobór algorytmu oraz odpowiednich struktur danych i realizuje je w wybranym j zyku programowania, 3) projektuje relacyjne bazy danych i wykorzystuje do ich realizacji system bazy 1) okre la sytuacj problemow, 2) definiuje problem i podaje jego specyfikacj, 3) przyst puje do rozwi zania problemu w sposób planowy: okre la plan dzia ania; wydziela podproblemy i wskazuje zale no ci mi dzy nimi; projektuje metody (algorytmy) rozwi zania podproblemów, analizuje algorytmy rozwi zania podproblemów i ogólny algorytm rozwi zania problemu; 1) dobiera struktury danych odpowiednio do przetwarzanych, korzystaj c przy tym z podstawowych typów i struktur danych (znaki, ci gi znaków, liczby, tablice, rekordy, pliki), 2) wykorzystuje metod wst puj c i zst puj c, konstrukcje algorytmiczne, podstawowe algorytmy, podstawowe struktury danych oraz zasady programowania strukturalnego do rozwi zania problemu, 3) uk ada algorytmy dla zadanych problemów i implementuje je w wybranym j zyku programowania; 1) analizuje problem i zbiór którego rozwi zanie wymaga zaprojektowania i utworzenia relacyjnej bazy 2) projektuje struktur bazy danych (tabele i relacje mi dzy nimi) z uwzgl dnieniem specyfiki zawartych 26

5 4) wykorzystuje ró norodne ród a i zasoby do tworzenia dokumentów tekstowych i multimedialnych, w bazie, 3) tworzy zaprojektowan baz danych; 1) gromadzi, warto ciuje, selekcjonuje i scala dane i informacje korzystaj c przy tym z TI, 2) integruje dane i informacje czerpane z ró nych róde, 3) korzysta ze rodków informatyki i nowoczesnych technik multimedialnych do przygotowywania prac z ró nych przedmiotów, dzia alno ci szkolnej i pozaszkolnej, 4) tworzy dokumenty tekstowe i multimedialne, zawieraj ce ró ne obiekty, w tym: tekst, tabele, grafik, d wi ki i animacje; Wymagania egzaminacyjne dla poziomu rozszerzonego I. WIADOMO CI I ROZUMIENIE Zdaj cy zna i rozumie podstawowe poj cia, metody, narz dzia i procesy zwi zane z informatyk i technologi informacyjn, opisane na poziomie podstawowym, oraz ponadto: 1) zna i opisuje zasady administrowania sieci komputerow, 2) charakteryzuje sposoby reprezentowania w komputerze, 3) zna systemy liczbowe maj ce zastosowanie w informatyce, 4) zna techniki algorytmiczne i algorytmy: a) dziel i zwyci aj, b) metoda zach anna, c) iteracja i rekurencja, d) badaj ce w asno ci liczb ca kowitych, e) wyszukiwania i porz dkowania (sortowania), f) schemat Hornera, g) algorytmy na tekstach, h) algorytmy numeryczne, i) algorytmy kompresji, 1) okre la grupy u ytkowników sieci komputerowych oraz ich uprawnienia, 2) zna model warstwowy sieci komputerowych, ogólne zasady projektowania i architektury sieci, zdobywa informacje o ustawieniach sieciowych danego komputera i jego lokalizacji w sieci, opisuje zasady administrowania sieci komputerow w architekturze klient-serwer; 1) charakteryzuje: 2) reprezentacje komputerowe liczb, znaków, obrazów, d wi ków, animacji, grafik rastrow i wektorow, podstawowe formaty plików multimedialnych; 1) zna i potrafi stosowa dowolny pozycyjny system liczbowy, 2) zna zasady konwersji liczb pomi dzy ró nymi systemami pozycyjnymi; 1) zna podstawowe techniki projektowania algorytmów: metoda dziel i zwyci aj, metoda zach anna, iteracja i rekurencja, 2) zna i omawia sytuacje, w których wykorzystuje si algorytmy: sortowanie przez wstawianie, sortowanie przez scalanie, sortowanie szybkie, zagadka Wie Hanoi, pakowanie plecaka, wydawanie reszty, algorytm Euklidesa (operacje na u amkach zwyk ych), sito Eratostenesa, liniowe przeszukiwanie ci gu w poszukiwaniu danego elementu z wykorzystaniem wartownika, 27

6 5) zna wybrane struktury danych i ich realizacj, 6) zna zasady programowania obiektowego. znajdowanie lidera w zbiorze, znajdowanie jednocze nie najmniejszego i najwi kszego elementu w zbiorze (algorytm optymalny), znajdowanie podci gów o okre lonych w asno ciach, znajdowanie warto ci wyra enia zapisanego w postaci ONP, stabilny algorytm rozwi zywania równania kwadratowego, szybkie podnoszenie do pot gi, wyznaczanie miejsc zerowych funkcji, obliczanie pola figur (ca kowanie numeryczne), algorytm Huffmana; 1) zna i omawia wybrane struktury danych i ich zastosowanie (tablica, plik, lista, stos, kolejka); 1) zna i rozumie poj cia: obiekt, klasa, konstruktor i destruktor, dziedziczenie; II. KORZYSTANIE Z INFORMACJI Zdaj cy stosuje posiadan wiedz do rozwi zywania zada teoretycznych i praktycznych, jak opisano na poziomie podstawowym, oraz ponadto: 1) stosuje metody wyszukiwania i przetwarzania w relacyjnych bazach danych z wykorzystaniem ró nych technik i narz dzi, 2) stosuje kolejne etapy prowadz ce do otrzymania poprawnego rozwi zania problemu: od sformu owania specyfikacji problemu po testowanie rozwi zania, 3) stosuje narz dzia i techniki informatyczne do modelowania i symulacji procesów oraz zjawisk. 1) wyszukuje informacje w bazach danych stosuj c ró ne techniki (w tym zadawanie rozbudowanych zapyta ), 2) stosuje metody optymalizuj ce wyszukiwanie (indeksowanie); 1) dobiera mo liwie najlepszy algorytm i odpowiednie struktury danych (w tym struktury dynamiczne) w rozwi zaniu postawionego problemu, 2) uzasadnia poprawno algorytmu, np. pos uguj c si niezmiennikiem, 3) ocenia z o ono obliczeniow algorytmu (czasow i pami ciow ), 4) zna sposoby ulepszania implementacji algorytmów, np. przez zastosowanie wartownika; 1) analizuje procesy oraz zjawiska oraz ocenia mo liwo ich komputerowego modelowania i symulacji, 2) wybiera oprogramowanie umo liwiaj ce modelowanie i symulacj rozwa anych zjawisk lub procesów, 3) modeluje zjawiska i procesy z ró nych dziedzin ycia, zbiera i opracowuje informacje konieczne do wyja nienia zjawisk, 4) stosuje symulacj do wspierania swoich bada, np. porównuje dane eksperymentalne z danymi z komputerowego modelu i dopasowuje model 28

7 III. TWORZENIE INFORMACJI do rzeczywistego obiektu lub zjawiska, 5) stosuje komputerowe modele procesów fizycznych (np. ruchu cia ) i eksperymentuje z doborem parametrów; Zdaj cy stosuje metody informatyczne do rozwi zywania problemów opisane na poziomie podstawowym oraz ponadto: 1) projektuje i przeprowadza wszystkie etapy na drodze do otrzymania informatycznego rozwi zania problemu, 2) wykorzystuje metody informatyki w rozwi zywaniu problemów, 3) uzasadnia poprawno, z o ono i efektywno rozwi zania problemu, 4) projektuje relacyjne bazy danych i proste aplikacje bazodanowe, 5) tworzy dokumenty sieciowe i multimedialne z u yciem zaawansowanych technik, w tym programowania, 6) opisuje nowe zastosowania narz dzi informatyki i przewiduje ich konsekwencje dla ycia spo ecznego, gospodarczego (korzy ci i zagro enia). 1) formu uje sytuacje problemowe, 2) tworzy rozwi zania w wybranym rodowisku programistycznym lub u ytkowym, 3) testuje rozwi zania; 1) formu uje informatyczne rozwi zanie problemu przez dobór algorytmu i odpowiednich typów oraz struktur danych (znaki, ci gi znaków, liczby, tablice, rekordy, pliki, dynamiczne struktury danych) i implementuje je w wybranym j zyku programowania, 2) stosuje do implementacji algorytmów metody i techniki programistyczne: iteracj, rekurencj, rozga zienie (warunki), instrukcje wyboru, procedury, funkcje; 1) implementuj c w asne rozwi zania uzasadnia ich poprawno i efektywno oraz podaje z o ono obliczeniow ; 1) projektuje relacyjne bazy danych z uwzgl dnieniem zjawisk redundancji i zapewnienia integralno ci 2) tworzy proste aplikacje bazodanowe, wykorzystuj ce j zyk zapyta ; 1) gromadzi, warto ciuje, selekcjonuje i scala dane i informacje, 2) integruje dane i informacje czerpane z ró nych róde, 3) korzysta ze rodków informatyki (w tym programowania) i nowoczesnych technik multimedialnych do przygotowywania prac z ró nych przedmiotów, dzia alno ci szkolnej i pozaszkolnej, 4) tworzy dokumenty multimedialne zawieraj ce ró ne obiekty, w tym: tekst, tabele, grafik, d wi ki i animacje; 1) dostrzega korzy ci i zagro enia zwi zane z rozwojem zastosowa komputerów, 2) formu uje i uzasadnia opinie w zakresie spo ecznych, etycznych, prawnych i ekonomicznych aspektów rozwoju informatyki, 3) okre la po ytki i konsekwencje wynikaj ce z zastosowa informatyki. 29