EkoTechProdukt Newsletter

Transkrypt

1 EkoTechProdukt Newsletter Wydanie 10, wrzesień2011 r. Szanowni Czytelnicy, w tym wydaniu: Mikroorganizmy glebowe szansąna lepsze owoce Pakiet Badawczy PB 2 Biostymulatory w uprawie roślin sadowniczych Zespółredakcyjny Pożyteczne mikroorganizmy glebowe szansąna lepsze owoce W ramach realizacji Projektu EkoTechProdukt, zadania badawczego PB 2 w latach 2010 i 2011 wyizolowano i wyselekcjonowano ponad 460 izolatów bakterii rizosferowych i 32 tys. spor arbuskularnych grzybów mikoryzowych z gleby rizosferowej pozyskanej ze starych sadów i plantacji truskawek oraz dziko rosnących gatunków roślin sadowniczych (m.in. z gatunków roślin sadowniczych z terenu Bieszczadzkiego Parku Narodowego i Białowieży). Pozyskane szczepy i gatunki pożytecznych mikroorganizmów są identyfikowane metodami molekularnymi (rep-pcr), biochemicznymi (Biolog System) i klasycznymi (mikroskopowo). Prowadzone są także doświadczenia nad optymalizacją przechowywania spor grzybów mikoryzowych i bakterii dla celów ich bezpiecznego kolekcjonowania w SYMBIOBANK-u. Założono doświadczenia szklarniowe w rizoboksach i doniczkach oraz polowe w kamionkach nad określeniem efektywności działania bakterii, grzybów mikoryzowych i bioproduktów na wzrost i procesy fizjologiczne roślin oraz przebieg procesów biofizykochemicznych zachodzących w rizosferze. Fot. 1 i 2. Doświadczenia na roślinach truskawek rosnących w rizoboksach w szklarni (szklarnia IO) i w kamionkach (pole SGGW) Realizowane sątakże badania polowe nad oceną efektywności działania naturalnych środków ochrony roślin. Doświadczenia polowe prowadzone w trzech lokalizacjach mająna celu stworzenie modelu szkółki roślin sadowniczych metodami ekologicznymi oraz opracowanie ekologicznych metod uprawy i nawożenia roślin sadowniczych. W dotychczasowych badaniach stwierdzono duże zróżnicowanie występowania grzybów mikoryzowych w zależności od gatunku oraz sposobu uprawy roślin. Zagadnienie zróżnicowania gatunkowego grzybów mikoryzowych w zależności od gatunku roślin sadowniczych, których korzenie sązasiedlone przez grzyby AMF, będzie poddane dalszym analizom w ramach pakietu PB 2.

2 2 EkoTechProdukt Newsletter wydanie 10 wrzesień2011 Bardzo ważnym przedsięwzięciem w ramach pakietu PB 2 jest założenie i prowadzenie Banku Symbiotycznych Mikroorganizmów o nazwie SYMBIOBANK. Obecnie zgromadzony materiał wyizolowanych spor grzybów mikoryzowych oraz bakterii PGPR, pochodzi z położonych w okolicy Skierniewic sadów i plantacji ekologicznych oraz sadów i plantacji ekologicznych z okolicy Bieszczad. Założono kultury pułapkowe oraz wyizolowano i oznaczono spory następujących gatunków arbuskularnych grzybów mikoryzowych: Gigaspora marginata, Glomus agregatum, G. caledonium, G. claroideum G. constrictum, G. macrocarpum. Fot. 3 i 4. Hodowle pułapkowe z roślinami babki lancetowatej (Plantago lanceolata szklarnia IO) W zasobach SYMBIOBANK-u posiadamy: Spory wyizolowane z gleby następujących gatunków (szt.): truskawka około 16 tys. jabłoń około 6,5 tys. wiśnia około 1,1 tys. grusza około 8,1 tys. Fot. 5 i 6. Spory grzybów mikoryzowych (AMF) podczas izolacji Izolaty bakterii (szt.) : Pseudomonas fluorescens około 170, rozpuszczające zw. fosforu około 40, rozkładające celulozę około 40, wytwarzające formy przetrwalnikowe około 110, wiążące azot atmosferyczny około 10, promieniowce około 40.

3 EkoTechProdukt Newsletter wydanie 10 wrzesień Fot. 7 i 8. Bakterie z rodzaju Pseudomonas produkowany przez te bakterie jest sideroforem) rozpuszczające związki fosforu oraz widziane w świetle UV (barwnik Izolaty grzybów mikroskopowych: ogółem około 50 szt.,w tym: Trichoderma sp. około 30 Fot. 9 i 10. Hamowanie wzrostu grzyba Botrytis cinerea przez antagonistyczne grzyby Fot. 11 i 12. Izolaty bakterii rizosferowych, potencjalnych antagonistów patogenów glebowych (strefa zahamowania wzrostu po wpływem bakterii) Izolacja i identyfikacja gatunków i szczepów grzybów AMF i bakterii PGPR trwa nadal. Mikroorganizmy po zebraniu sąidentyfikowane, charkteryzowane, katalogowane i przechowywane. Szczepy pożytecznych bakterii są przechowywane w krioprotektancie (w glicerolu) w temperaturze -80 C. Grzyby AMF sąprzechowywane w kulturach pułapkowych w szklarni oraz w postaci spor zanurzonych w różnych krioprotektantach i zamrożonych w temperaturze -80 C. W najbliższym czasie zostanie uruchomiona strona internetowa SYMBIOBANK-u, zawierająca spis posiadanych w zasobach izolatów wraz z opisami niezbędnymi do identyfikacji gatunków grzybów

4 4 EkoTechProdukt Newsletter wydanie 10 wrzesień2011 AMF i bakterii PGPR w Polsce. Przyczyni sięto do poznania różnorodności biologicznej pożytecznych mikroorganizmów oraz będzie pomocą przy przygotowaniu biopreparatów wzbogaconych mikrobiologicznie, przeznaczonych dla praktyki sadowniczej. Fot. 13 i 14. Zamrażanie wyizolowanych spor grzybów mikoryzowych oraz spory tych grzybów w krioprotektancie Najbardziej efektywne szczepy i gatunki mikroorganizmów będą opatentowane i zarejestrowane w Polsce jako inokula bakteryjno-mikoryzowe, które będą mogły byćwykorzystane w produkcji sadowniczej, a także w celu fitoremediacji gleby zanieczyszczonej metalami ciężkimi. Ponadto założenie banku spor grzybów mikoryzowych przyczyni się do poznania i utrzymania różnorodności biologicznej tych symbiontów, poznania ich biologii i ekologii, a także do rozwoju ekologicznych technologii nawożenia roślin sadowniczych w Polsce oraz ochrony środowiska naturalnego i zdrowia człowieka. W ramach zadania badawczego PB 2 stosowane są techniki molekularne do odróżniania i identyfikacji pożytecznych mikroorganizmów. Do odróżnienia ponad 80 izolatów bakterii Pseudomonas oraz bakterii rozpuszczających związki fosforu, pozyskanych z gleby ze strefy korzeniowej drzew jabłoni i wiśni, zastosowano technikęrep-pcr opartąna analizie polimorfizmu DNA. Przeprowadzone testy umożliwiły selekcjęizolatów bakterii różniących sięlub należących do tego samego szczepu. M M Fot. 15. Wzory DNA izolatów bakterii rizosferowych uzyskane w reakcjach ze starterami REP1R-I i REP2-I. Ścieżki 1-12 izolaty Pseudomonas; ścieżki izolaty bakterii rozpuszczających związki fosforu; M marker λdna EcoRI/Hind III

5 EkoTechProdukt Newsletter wydanie 10 wrzesień Do wykrywania arbuskularnych grzybów mikoryzowych (AMF) w korzeniach roślin truskawek zastosowano technikę zagnieżdżonego PCR opartą na amplifikacji fragmentów dużej podjednostki genu rybosomalnego (LSU rdna) z wykorzystaniem specyficznych starterów. Analizy przeprowadzono na DNA wydzielonym z korzeni truskawki odmian Honeoye, Elsanta i Elkat traktowanych biopreparatami oraz nawożonych NPK. Przeprowadzone testy pozwoliły określić obecność lub brak w korzeniach grzybów mikoryzowych z rodzajów Globus, Acaulospora i Scutellospora. Uzyskane wyniki zostały wykorzystane do określenia wpływu biopreparatów na obecnośćgrzybów mikoryzowych w korzeniach truskawek. M M Ponadto przeprowadzono badania, których celem było odróżnienie gatunków arbuskularnych grzybów mikoryzowych zasiedlających glebępozyskanąze strefy korzeniowej dziko rosnących na terenach Podlasia (w okolicach Białowieży) drzew jabłoni i roślin truskawek. Wykonano amplifikację fragmentów LSU rdna w reakcji zagnieżdżonego PCR oraz analizęrestrykcyjną fragmentów DNA. W wyniku analiz otrzymano wzory restrykcyjne (RFLP), które stanowiły podstawę do odróżnienia gatunków grzybów AMF zasiedlających glebę rizosferowątruskawek i jabłoni. Uzyskane wyniki posłużą do dalszych badań w celu identyfikacji znalezionych gatunków grzybów AMF. W ramach badań prowadzone sąteżprace nad izolacjądna z gleby pozyskanej z ekologicznych plantacji truskawek, wiśni i jabłoni, w których stosowano biopreparaty. Uzyskany DNA będzie wykorzystany w technikach molekularnych do oceny zróżnicowania bakteryjnego gleby. dr Lidia Sas Paszt, dr Anna Lisek, dr Beata Sumorok, mgr Edyta Derkowska, mgr Anton Harbuzov, mgr PawełTrzciński, mgr Sławomir Głuszek, mgr Agnieszka Kulisiewicz, dr Eligio Malusá, mgr Aleksandra Bogumił Instytut Ogrodnictwa Fot. 16. Wynik reakcji zagnieżdżonego PCR ze starterami FLR4/Glomus 4, uzyskany dla DNA korzeni truskawki odmiany Honeoye, próby korzeni, 11 liść; M - marker 50 bp Biostymulatory w uprawie roślin sadowniczych W ostatnich latach w Polsce i na świecie podejmuje się działania związane ze strategią zrównoważonego rozwoju rolnictwa, w tym także sadownictwa, której celem jest uzyskiwanie wysokiej jakości plonów, zdrowej żywności przy zachowaniu równowagi biologicznej ekosystemów. W intensywnej produkcji roślin, w celu uzyskania wysokich plonów konieczne jest stosowanie wysokiego nawożenia, a także środków ochrony roślin. Alternatywądla takiej produkcji mogąbyćnaturalne bionawozy czy stymulatory wzrostu i rozwoju roślin nazywane biostymulatorami. Sąto preparaty pochodzenia organicznego (roślinnego lub zwierzęcego), przyjazne dla ludzi i środowiska. Produkowane są one na bazie naturalnych ekstraktów z roślin lądowych i wodnych, kompostów, mikroorganizmów (pożytecznych bakterii i grzybów mikoryzowych). W Instytucie Ogrodnictwa w Skierniewicach są opracowywane bionawozy i biostymulatory oraz środki

6 6 EkoTechProdukt Newsletter wydanie 10 wrzesień2011 ochrony roślin wzbogacone mikrobiologicznie przez dodanie pożytecznych mikroorganizmów glebowych do istniejących bioproduktów. W tym celu spory symbiotycznych grzybów mikoryzowych i pożyteczne bakterie rizosferowe gromadzi się i przechowuje w roztworach krioprotektantów w SYMBIOBANK-u w temperaturze -80 C. SYMBIOBANK jest kolekcją pożytecznych mikroorganizmów glebowych, które zostały wyizolowane ze strefy korzeni, z ekologicznych sadów i plantacji roślin jagodowych oraz z dziko rosnących odmian roślin sadowniczych (m.in. na terenie Bieszczadzkiego Parku Narodowego). Najbardziej wartościowe szczepy i gatunki tych mikroorganizmów są składnikami inokulów bakteryjno-mikoryzowych, a także komponentami bionawozów i biostymulatorów. Dzięki temu wzbogacone mikrobiologicznie bioprodukty są bardziej skuteczne w stymulacji wzrostu i plonowania roślin sadowniczych, a także w ochronie roślin przed patogenami i szkodliwymi nicieniami glebowymi. Badania prowadzone w Instytucie Ogrodnictwa w Skierniewicach wykaza ły, i żbionawóz Vinassa i substrat bakteryjno-mikoryzowy w znacznym stopniu zwiększyły plonowanie roślin truskawki odmiany Elsanta, a biostymulatory BF Amin, Humus Active + Aktywit PM u odmiany Honeoye. Aplikacja bionawozu Vinassa zwiększyła intensywność zielonej barwy liści oraz ograniczała porażenie owoców truskawek przez szarą pleśń(botrytis cinerea). Bionawóz Vinassa oraz biostymulatory BF Quality, BF Amin i Tytanit bardzo korzystnie wpłynęły na wzrost podkładek i drzewek jab łoni odmian Topaz i Ariwa, np. stymulowały przyrost grubości i wysokości podkładek, a także okulantów jabłoni. Intensyfikowały ich wzrost oraz stymulowały przyrost liczby pędów bocznych w koronie oraz ich długość. Substrat bakteryjnomikoryzowy oraz bionawóz Vinassa stymulowały wzrost i rozwój podkładek oraz okulantów wiśni odmian Sabina i Debreceni Bötermö. Biostymulatory Humus UP, Humus Active + Humus UP, BF Quality, Tytanit oraz bionawóz Vinassa miały stymulujący wpływ na wzrost, kwitnienie i plonowanie drzew jabłoni. U odmiany Topaz zaobserwowano korzystny wpływ biopreparatu Humus UP na wzrost i plonowanie w porównaniu z kontrolą (nawożoną standardowo NPK). U odmiany Ariwa biostymulator Tytanit w największym stopniu stymulował wzrost i plonowanie drzew. W przypadku drzew wiśni najkorzystniej działały: Humus Active + Humus UP, BF Quality, Tytanit oraz Vinassa. Bionawóz Vinassa u drzew wiśni Sabina stymulował wzrost, kwitnienie, zawiązywanie owoców i zwiększał pole przekroju poprzecznego pnia (PPPP). Badania składu chemicznego wiśni odmiany Debreceni Bötermö wykazały, że owoce pochodzące z upraw traktowanych wymienionymi bioproduktami charakteryzują się wyższą zawartością suchej masy oraz istotnie wyższązawartościąsubstancji polifenolowych. Charakterystyka bionawozów W ostatnich latach wzrasta produkcja i konsumpcja owoców z upraw ekologicznych (zwłaszcza w bogatych krajach) z powodu wzrostu świadomości konsumentów oraz dbałości o ochronę środowiska naturalnego i zdrowie człowieka, a także zmian warunków produkcji, w tym ograniczenia stosowania środków ochrony roślin. Badania nad rozwojem przyjaznych dla środowiska technik uprawy roślin obejmująwiele takich aspektów jak: hodowla nowych odmian, lepiej dostosowanych do warunków środowiska i o podwyższonej odporności na niekorzystne czynniki środowiska, optymalizacja metod nawadniania i nawożenia upraw, wykorzystanie płodozmianu w celu ograniczenia występowania organizmów patogenicznych w glebie, ściółkowania gleby oraz stosowania nawozów pochodzenia naturalnego z aplikacjąmikroorganizmów glebowych dla zwiększenia żyzności i różnorodności biologicznej gleby, a także podniesienia odporności roślin na patogeny i szkodniki. Bionawozy zawierają substancję organicznąoraz jeden lub kilka biologicznie aktywnych związków organicznych (aminokwasy, witaminy, enzymy, hormony roślinne), jak również makro- i mikroelementy stymulujące wzrost i rozwój ro ślin uprawnych. Bionawozy dostarczająroślinom niezbędnych substancji, które są naturalnie syntetyzowane w wielu skomplikowanych procesach biochemicznych, powodujących oszczędności energii, która może byćwykorzystana do innych przemian w roślinie. Dużągrupęzwiązków stanowiąbioregulatory pochodzenia syntetycznego, które sąprzedmiotem badań wielu autorów. Dotychczasowe badania nad wpływem biopreparatów na wzrost i plonowanie roślin sadowniczych prowadzono głównie na drzewach owocowych i roślinach jagodowych. Badania nad stosowaniem substancji wzrostowych i innych regulatorów wzrostu prowadzone sąna świecie i w Polsce od kilkudziesięciu lat, jednakże w pełni nie jest znany

7 EkoTechProdukt Newsletter wydanie 10 wrzesień wpływ biostymulatorów na procesy fizjologiczne i pobieranie jonów przez rośliny. Na rynku europejskim są obecne m.in. bionawozy organiczno-mineralne, inokula mikoryzowe i bakteryjne, biopreparaty do zwalczania chorób i szkodników. Coraz powszechniej w produkcji roślin sąstosowane środki pochodzenia naturalnego, m.in. przekompostowane odpady z produkcji roślinnej lub zwierzęcej. Stosowane sątakże biopreparaty do zwalczania chorób i szkodników, m.in. biopestycydy, ekstrakty z tkanek roślin i grzybów, będące szczepionkami zawierającymi żywe mikroorganizmy pasożytnicze, drapieżne lub antagonistyczne w stosunku do patogenów roślinnych. Odrębną grupę środków stanowią bionawozy wyprodukowane z wykorzystaniem żywych mikroorganizmów, dzięki którym można nawozićrośliny i dodatkowo zabezpieczyć system korzeniowy przed infekcjami. W tej grupie związków znajdująsiępreparaty, których mechanizm działania można porównać z działaniem fungicydalnym. Należądo nich preparaty wytwarzane ze specjalnie wyselekcjonowanych bakterii i enzymów. Najskuteczniej działają środki stosowane profilaktycznie, tj. od początku uprawy. Stymulująwzrost i rozwój systemu korzeniowego, który jest zdrowy, silny, o kilkakrotnie większej objętości niż w uprawach tradycyjnych. Dzięki temu rośliny rozwijająsięi rosną lepiej, co przekłada sięna lepsze plonowanie. Preparaty o działaniu fungicydalnym sązalecane głównie dla upraw sadowniczych, warzywnych i na plantacje szkółkarskie. Bionawozy o właściwościach nawozowo-ochronnych sąoparte głównie na bazie substancji organicznej i olejów parafinowych, a ich stosowanie jest ograniczone do wczesnych faz rozwojowych konkretnych gatunków drzew owocowych i roślin jagodowych. Dopuszczone sąrównież preparaty oparte na wyciągach roślinnych, np. z czosnku. Dodanie biopreparatów mikrobiologicznych do roztworów olejowych lub do wyciągów roślinnych może wpływaćna obniżenie ich koncentracji, a tym samym na możliwość ich stosowania w późniejszych fazach rozwojowych drzew i krzewów owocowych. Może to skutkowaćtym, iżw opryskach będzie wykorzystywana mniejsza ilośćwywarów oraz zostanie ograniczona liczba zabiegów, co również wiąże się ze zmniejszeniem pracochłonności. Łączne aplikowanie bionawozów czy substancji ochronnych z mikroorganizmami przyczyni się do opracowania innowacyjnych metod stosowania tych biopreparatów. Stosowanie biopreparatów w uprawach roślin sadowniczych Wymogi ochrony środowiska naturalnego i zdrowia człowieka powodują zastępowanie konwencjonalnej produkcji rolniczej metodami ekologicznymi i proekologicznymi. Prowadzi to do coraz szerszego stosowania omawianych w tym artykule bionawozów, środków ochrony roślin i ulepszaczy glebowych. Właściwe stosowanie naturalnych środków ochrony roślin i nawozów w ekologicznej produkcji roślin jest jednym z kluczowych elementów skuteczności ich działania. Bardzo ważnym aspektem jest rozwój nowych metod aplikacji biopreparatów, m.in. zapewnienie odpowiednich parametrów ich stosowania, tak by nie zmniejszyć populacji/efektywności działania żywych mikroorganizmów obecnych w biopreparatach (bakterii, grzybów mikoryzowych). Nowe preparaty pochodzenia organicznego stosowane w rolnictwie ekologicznym oraz w produkcji zintegrowanej i ekologicznej w znacznym stopniu różnią sięwłaściwościami fizycznymi od syntetycznych środków chemicznych używanych w rolnictwie konwencjonalnym. Poważny problem techniczny stanowią precyzyjna aplikacja preparatów z grupy substratów i bionawozów organicznych oraz efekt uboczny działania niektórych związków organicznych zmniejszających aktywność produktów syntetycznych. Nowoczesne opryskiwacze i rozsiewacze nawozów z automatyczną regulacją parametrów roboczych (komputery pokładowe) umożliwiają odpowiednią aplikację tych preparatów. Znacznych adaptacji wymagają rozrzutniki obornika i aplikatory bionawozów doglebowych, które nie majątak rozbudowanej automatyki sterowania. Stosowanie środków ochrony roślin pochodzenia biologicznego, szczególnie z wykorzystaniem żywych organizmów, stawia przed technikąopryskiwania nowe wyzwania. Kluczowym problemem jest opracowanie konstrukcji opryskiwacza, którego parametry pracy i podzespoły w najmniejszym stopniu uszkadzają lub wręcz zabijają mikroorganizmy. Te nowe rodzaje biopreparatów wymagajądostosowania lub opracowania nowych środków technicznych i zasad ich stosowania, pozwalających na skutecznąich aplikacjęw warunkach produkcji towarowej. dr Lidia Sas Paszt Instytut Ogrodnictwa

8 EkoTechProdukt Newsletter wydanie 9 czerwiec 2011 r. 8 Ogólnopolska Naukowa Konferencja Ekologiczna pt. "Perspektywy rozwoju ekologicznej produkcji ogrodniczej" Pod Honorowym Patronatem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi Skierniewice, 6 7 października 2011 r. Konferencja jest organizowana w ramach projektu badawczo rozwojowego EkoTechProdukt pt. Opracowanie innowacyjnych produktów i technologii dla ekologicznej uprawy roś lin sadowniczych współ finansowanego przez Unię Europejskąze ś rodków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Dział ania 1.3. Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka, Poddział anie SESJA II EKONOMIKA I ODDZIAŁYWANIE NA ŚRODOWISKO EKOLOGICZNEJ PRODUKCJI OGRODNICZEJ Przewodniczący dr hab. Jerzy Szymona prof. dr hab. Zygmunt S. Grzyb SESJA III AGROTECHNICZNE ASPEKTY PRODUKCJI EKOLOGICZNEJ Przewodniczą cy dr hab. Ewa Rembiał kowska dr Elż bieta Rozpara Program Konferencji SESJA PLENARNA Przewodniczący prof. dr hab. Lech Michalczuk SESJA I JAKOŚĆPRODUKTÓW EKOLOGICZNYCH A ZDROWIE Przewodniczący prof. dr hab. n. farm. Daria OrszulakMichalak, prof. dr hab. n. med. Dariusz Nowak SESJA POSTEROWA SESJA PODSUMOWUJĄCA KONFERENCJĘ Przewodniczący prof. dr hab. Edward Żurawicz Szczegół owy Program Konferencji zamieszczono na stronie internetowej

9 EkoTechProdukt Newsletter wydanie 10 wrzesień Z Życia Projektu Międzynarodowy Kongres Mikrobiologiczny w Pekinie Pekin, 30 lipca 1 sierpnia 2011 r. W dniach odbyłsięw Pekinie Kongresowe Sympozjum Mikologiczne obejmował o I Światowy Kongres Mikrobiologiczny (Microbes-2011) 13 Sesji, w których wystąpił o 70 prelegentów, w tym 4 o tematyce: From Disease Management to Industrial z Biotechnology ( Od ochrony zdrowia do biotechnologii poż ytecznych mikroorganizmów glebowych w uprawach przemysł owej ), obejmują cy tematykę ochrony zdrowia sadowniczych. oraz zastosowania mikroorganizmów Dr Lidia Sas-Paszt, kierownik Pracowni Rizosfery glebowych w biotechnologii przemysł owej i w uprawach Instytutu Ogrodnictwa, przewodniczył a sesji: ISM 10 w dniu roś lin. Kongres obejmował300 sesji, wzięł o w nich udział r. pt. Grzyby wykorzystywane w produkcji 1500 uczestników z cał ego ś wiata. Przedstawiono 600 win, prezentacji i wykorzystanie grzybów w bioremediacji. Dr Sas Paszt oraz i technologicznych. poż ytecznych Polski. Wiele miejsca poś wię cono wykorzystaniu 150 posterów naukowych mikonanotechnologie, enzymy grzybowe wygł osił a na tej sesji referat na temat wpł ywu bioproduktów na wystę powanie arbuskularnych grzybów (AMF) w rizosferze roś lin truskawki. Przedstawione referaty był y zróż nicowane tematycznie, dotyczył y wykorzystania droż dż y w bioremediacji (prof. Wojciech Ambroziak i dr Edyta Kordialik-Bogacka z Politechniki Łódzkiej), wykorzystania grzybów m.in. do produkcji etanolu (dr Hiroshi Shoji), wpł ywu aktywnoś ci enzymów w przechowywaniu grzybów jadalnych (prof. Kenichiro Minato), ekspresji genów grzybów odpowiedzialnych za rozkł ad drewna (prof. Toshikazu Irie) oraz funkcjonowania miozyny w podstawczakach (dr Kohsuke Hashimoto). Kongres skł adałsięz pięciu Sympozjów: Dotyczących wirusów: 2nd Annual World Congress of Virus and Infection (WCVI-2011) 2nd Annual Symposia of Hepatitis Virus (SHV-2011) Bakteriologii i infekcji: 1st Annual Symposium of Bacteriology and Infection (SBI-2011) Mikologii: 1st Annual International Symposium of Mycology (ISM-2011) Parazytologii: 1st Annual Symposium of Antiparasites (SAP-2011)

10 EkoTechProdukt Newsletter wydanie 10 wrzesień Kontakt Kierownik projektu: dr Lidia Sas Paszt, tel.: , Koordynator projektu: dr Eligio Malusá, Biuro projektu: mgr Agnieszka Peł ka, tel , mgr Barbara Kl imczyk, tel , Działpromocji i upowszechniania projektu: dr Barbara Michalczuk, tel.: , Barbara.Michalczuk@insad.pl Egzemplarz bezpł atny współ finansowany przez UnięEuropejskąze ś rodków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Dział ania 1.3. Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka, Poddział anie