Spółki osobowe. Spółka cywilna (kodeks cywilny) Spółka jawna Spółka partnerska Spółka komandytowa Spółka komandytowo-akcyjna

Transkrypt

1 SPÓŁKI OSOBOWE

2 Spółki osobowe 2 Spółka cywilna (kodeks cywilny) Spółka jawna Spółka partnerska Spółka komandytowa Spółka komandytowo-akcyjna dr Marcin Podleś

3 Definicja 3 Spółką jawną jest spółka osobowa, która prowadzi przedsiębiorstwo pod własną firmą, a nie jest inną spółką handlową

4 Charakterystyka 4 handlowa spółka osobowa; ułomna osoba prawna/ osoba ustawowa - Art kc prowadzonego pod własną firmą przedsiębiorstwa zarobkowego; oparta jest na bezpośrednim i osobistym zaangażowaniu wspólników w przedsiębiorstwo; Zdolność prawna, do czynności prawnej, sądowa, upadłościowa itp. odpowiada majątkiem za zobowiązania i występowanie pod własną firmą; nie jest osobą prawną żaden przepis jej takiej osobowości nie przyznaje; wspólnicy ponoszą odpowiedzialność osobistą za zobowiązania spółki; prawa i obowiązki wspólnika mogą być przeniesione na inną osobę (gdy jest to zapewnione w umowie); powinna być utworzona w formie pisemnej.

5 Utworzenie spółki 5 Sposób pierwotny Sposób wtórny (w wyniku przekształcenia)

6 Umowa spółki 6 Obligatoryjna treść: Firmę i siedzibę Określenie wkładów wnoszonych przez każdego wspólnika, a także ich wartość Przedmiot działalności spółki Czas trwania jeśli jest on oznaczony Fakultatywna treść: Zasady wnoszenia wkładów Reguły podziału zysku Reguły podziału strat Zasady prowadzenia spraw spółki.

7 Zgłoszenie spółki do rejestru 7 każdy ze wspólników ma prawo i obowiązek zgłoszenia spółki do rejestru przez wpis do rejestru spółka jawna uzyskuje podmiotowość prawną (tzw. wpis konstytutywny) Aby rozpocząć działalność w formie spółki jawnej należy wykonać następujące czynności: zarejestrować działalność w Krajowym Rejestrze Sądowym (KRS) wpis musi zawierać: 1) firmę, siedzibę i przedmiot prowadzonego przedsiębiorstwa 2) imiona i nazwiska wspólników 3) imiona i nazwiska osób uprawnionych do reprezentowania spółki Według zasady jednego okienka: załączniki do wniosku do KRS kierowane za pośrednictwem sądu rejestrowego do Głównego Urzędu Statystycznego (uzyskanie numeru REGON, zgłoszenie działalności w US, zgłoszenie działalności w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych otworzyć rachunek bankowy

8 Wkład Wkłady na własność pieniężne niepieniężne np. nieruchomości, ruchomości, użytkowanie wieczyste, prawa majątkowe na dobrach materialnych Wkład w postaci świadczenia usług lub pracy należy wyraźnie sformułować jego rodzaj i wartość musi być odróżniony od prowadzenia działalności przez wspólników praca powinna zostać wyceniona, dzięki temu wkład polegający na wykonaniu pracy jest tej samej wartości co inne wkłady. 8

9 Wkład 9 + uważa się, że wkłady wspólników są równe (ale umowa może przewidywać inne zasady) + rzeczy, które wspólnik zobowiązał się wnieść do spółki uważa się za przeniesione na spółkę

10 Majątek spółki 10 + Mienie wniesione jako wkład lub nabyte w czasie jej istnienia + odrębny od majątków wspólników - zakaz dokonywania przez wspólnika potrąceń wierzytelności spółki z wierzytelnościami, które przysługują jego wierzycielom osobistym - zakaz dokonywania przez dłużnika spółki potrąceń z wierzytelności jakie mu przysługują wobec wspólnika - wierzyciel osobisty wspólnika nie może w czasie trwania spółki rozporządzać majątkiem spółki - wierzyciele osobiści wspólników nie mogą prowadzić egzekucji bezpośrednio z majątku spółki.

11 Odpowiedzialność wspólników za zobowiązania 11 Zakres podmiotowy Zakres przedmiotowy Osobista Solidarna ze spółką i innymi wspólnikami Subsydiarna Nieograniczona nieograniczalna Odpowiedzialność sprzed wpisu do rejestru Tytułowi egzekucyjnemu przeciwko spółce jawnej sąd nadaje klauzulę wykonalności przeciwko wspólnikowi ponoszącemu odpowiedzialność całym majątkiem bez ograniczenia za zobowiązania spółki, jeżeli egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna -art 778(1) k.p.c.

12 Reprezentacja spółki 12 Prawo i obowiązek wspólników Pozbawienie prawa: 1) umową; 2) prawomocnym wyrokiem sądu Prawo do reprezentacji mają także: Prokurent Pełnomocnik Syndyk masy upadłościowej Likwidator.

13 Prowadzenie spraw spółki 13 ZASADA : umowa spółki nie może powierzać prowadzenia spraw spółki osobom trzecim z wyłączeniem wspólników Określone w umowie, a gdy brak to zasady ustawowe: Jeden wspólnik Czynności zwykłego zarządu Czynności nagłe Jednomyślna uchwała wspólników Przy sprzeciwie Czynności przekraczająceg zakres zwykłego zarządu

14 Udział w zyskach i stratach 14 Podstawowe pojęcia: Podział z końcem roku obrotowego ZASADA: równego udziału w zysku; Zasady udziału w zyskach i stratach mogą zostać powiązane z rodzajem i wartością wkładów. Odsetki od udziału kapitałowego

15 Obowiązek lojalności i zakaz działalności konkurencyjnej 15 Polega na powstrzymaniu się wszelkiej działalności sprzecznej z interesami spółki np. zajmowanie się interesami konkurencji, uczestniczenie w spółce konkurencyjnej. W przypadku naruszenia zakazu konkurencji wspólnicy mają prawo żąda wydania spółce korzyści, jakie wspólnik przekraczający zakaz osiągnął odszkodowania rozwiązania spółki wyłączenia wspólnika.

16 Wystąpienie wspólnika 16 Powoduje utratę członkostwa w spółce W momencie rozwiązania spółki wszyscy wspólnicy tracą członkostwo, a spółka po przeprowadzeniu likwidacji przestaje istnieć Wystąpienie wspólnika: Przymusowe Dobrowolne

17 Rozwiązanie spółki 17 odnosi się do wszystkich wspólników następuje likwidacja spółki Przyczyny rozwiązania: 1) Przewidziane w umowie 2) Jednomyślna uchwała wspólników 3) Ogłoszenie upadłości 4) Śmierć wspólnika lub ogłoszenie jego upadłości 5) Wypowiedzenie 6) Wypowiedzenie spółki przez wierzyciela osobistego wspólnika 7) Prawomocne orzeczenie sądu Każdy wspólnik może żądać z ważnych powodów rozwiązania spółki przez sąd.

18 Likwidacja spółki 18 Z majątku spółki spłaca się przede wszystkim zobowiązania spółki oraz pozostawia odpowiednie kwoty na pokrycie zobowiązań jeszcze nie wymagalnych lub spornych. Pozostały majątek jest dzielony między wspólników, wg postanowień umowy. Gdy majątek nie wystarcza na spłatę udziałów i długów niedobór dzieli się między wspólników. Na zakończenie likwidatorzy sporządzają bilans zamknięcia, po zakończeniu likwidacji mają obowiązek zgłosić wniosek do sądu o wykreślenie spółki z rejestru.

19 Podsumowanie - zalety Łatwość założenia i proste procedury prowadzenia Posiadanie firmy (sformalizowanej nazwy) Prostota złączenia pomysłów i zasobów kilku osób, zaangażowanie wszystkich wspólników w sprawy spółki możliwość korzystania z prostszych form opodatkowania oraz księgowych (jeśli spółka złożona wyłącznie z osób fizycznych) WADY Pełna, solidarna choć subsydiarna odpowiedzialność wspólników za zobowiązania spółki Koszty podatku od umowy spółki (PPC), wpisu do rejestru przedsiębiorstw i jego ogłoszenia

20 Spółka partnerska 20 spółka osobowa, utworzona przez wspólników (partnerów) w celu wykonywania wolnego zawodu w spółce prowadzącej przedsiębiorstwo pod własną firmą Cechy wolnych zawodów

21 Utworzenie sp.p. 21 Przesłanki materialne: mogą założyć jedynie osoby uprawnione do wykonywania zawodów wymienionych taksatywnie w art. 88 k.s.h. partnerami mogą być wyłącznie osoby fizyczne celem spółki musi być wykonywanie wolnego zawodu musi być wykonywana w ramach wspólnego przedsiębiorstwa wspólników Przesłanki formalne: zawarcie umowy spółki przez partnerów zgłoszenie spółki do KRS

22 Odpowiedzialność za zobowiązania sp.p Spółka 2. Partnerzy: Zobowiązania związane z wykonywaniem wolnego zawodu Zobowiązania nie związane z wykonywaniem wolnego zawodu

23 Prowadzenie spraw i reprezentacja w sp.p. 23 Zasady szczególne: - Pozbawienie prawa do reprezentacji - Uchwała - Większość 3/4 - Quorum 2/3 - Ważne powody - Wyrok sądu - Prowadzenie spraw i reprezentacja przez zarząd

24 Spółka komandytowa 24 spółka osobowa mającą na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą, w której wobec wierzycieli za zobowiązania spółki co najmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczenia (komplementariusz), a odpowiedzialność co najmniej jednego wspólnika (komandytariusza) jest ograniczona (art. 102 KSH).

25 STATUS PRAWNY KOMANDYTARIUSZA Wkłady Pełne Warunkowe Niedopuszczalne Reprezentacja jako pełnomocnik/ prokurent Nie ma prawa ani obowiązku prowadzenia spraw Nie ciąży na nim obowiązek lojalności Uczestniczy w zysku spółki proporcjonalnie do jego wkładu rzeczywiście wniesionego do spółki Śmierć komandytariusza nie stanowi przyczyny rozwiązania spółki 25

26 Odpowiedzialność komandytariusza 26 + Osobista, subsydiarna, + W sposób ograniczony + Do wysokości sumy komandytowej + Zwolnienie z odpowiedzialności w granicach wniesionego wkładu + Wyjątki!!! + Także za zobowiązania istniejące w chwili przystąpienia do spółki + za zobowiązania powstałe przy prowadzeniu przedsiębiorstwa będącego wkładem do spółki, a istniejące w chwili wpisu spółki do rejestru

27 Spółka komandytowo-akcyjna 27 Spółka osobowa mająca na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą, w której wobec wierzycieli za zobowiązania spółki co najmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczenia (komplementariusz), a co najmniej jeden wspólnik jest akcjonariuszem Odpowiednie stosowanie przepisów o spółce jawnej i akcyjnej

28 Sp. k.-a. 28 Tworzenie spółki komandytowo-akcyjnej oparte jest na wielu przpsaach w zakresu spółki akcyjnej Złożona struktura majątkową - kapitał zakładowy oraz kapitał udziałowy Quasi organy: rada nadzorcza, walne zgromadzenie

29 Prowadzenie spraw i reprezentacja w sp. k.-a. Zasady jak przy spółce jawnej 29 Wyj. sprawy przekazane do kompetencji walnego zgromadzenia albo rady nadzorczej Spółkę reprezentują komplementariusze, których nie pozbawiono prawa reprezentowana spółki z mocy statutu lub prawomocnego orzeczenia sądu; Akcjonariusz może reprezentować spółkę jedynie jako pełnomocnik