(57) (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) (13) B1 PL B1. (73) Uprawniony z patentu: (43) Zgłoszenie ogłoszono: (72) Twórcy wynalazku:

Transkrypt

1 RZECZPOSPOLITA POLSKA Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) (21) Numer zgłoszenia: (22) Data zgłoszenia: (13) B1 (51) IntCl7 A01K 47/00 (54) Ul wielokondygnacyjny (43) Zgłoszenie ogłoszono: BUP 11/98 (73) Uprawniony z patentu: Toma Alojzy, Łódź, PL (45) O udzieleniu patentu ogłoszono: WUP 12/02 (72) Twórcy wynalazku: Alojzy Toma, Łódź, PL PL B1 (57) 1. Ul wielokondygnacyjny, w którego skład wchodzą ruchome, czterościenne korpusy i/lub półkorpusy, ustawiane w dowolnej liczbie na obramowanej dennicy, znamienny tym, że ma trzyścienny korpus gniazdowy (1), którego obie boczne ściany (2) połączone są trwale i sztywno ze ścianą przednią (3) korpusu gniazdowego (1), a tylną ścianą jest ruchoma pokrywa ocieplająca, mocowana rozłącznie do tylnych powierzchni ścian bocznych (2) korpusu gniazdowego (1), zaś wewnątrz korpusu gniazdowego (1) znajdują się płozy (6), umieszczone przesuwnie na obniżonych o wysokość płóz (6) wręgach (5) w ścianach bocznych (2) i w ścianie przedniej (3), przy czym przednie końce płóz (6) są połączone listwą poprzeczną (7), zamocowaną do nich od góry 1 mającą na obu końcach przedniej powierzchni odstępniki (8), a do bocznych, zewnętrznych powierzchni płóz (6) są zamocowane listwy (9), natomiast tylne końce płóz (6) mają ucha (10) na zagięte pod kątem prostym końce sztywnych drutów z uchwytami do wyciągania płóz (6) przy odchylonym w górę korpusie miodowym (18) od korpusu gniazdowego (1) za pomocą wkładek o grubości co najmniej 10 mm, a poza tym wyposażenie ula obejmuje skrzynkę przeglądową (11), mającą ścianę tylną (14), dno (15) i ściany boczne (16), których górne powierzchnie są wyposażone w ślizgi (17) dla płóz (6), przy czym wymiary skrzynki przeglądowej (11) są tak dobrane, że skrzynka (11) zawiera co najmniej jedną ramkę więcej niż trzyścienny korpus gniazdowy (1), a odstępy ramek od ścian bocznych (16) i dna (15) skrzynki przeglądowej (11) są nie mniejsze niż od ścian bocznych (2) korpusu gniazdowego (1) i dna (23) dennicy (21), zaś wspomniana skrzynka przeglądowa (11) ma również elementy sczepne (12) do osadzenia jej na odpowiadających im elementach sczepnych (1 3 )... Fig. 1c

2 Ul wielokondygnacyjny Zastrzeżenia patentowe 1. Ul wielokondygnacyjny, w którego skład wchodzą ruchome, czterościenne korpusy i/lub półkorpusy, ustawiane w dowolnej liczbie na obramowanej dennicy, znamienny tym, że ma trzyścienny korpus gniazdowy (1), którego obie boczne ściany (2) połączone są trwale i sztywno ze ścianą przednią (3) korpusu gniazdowego (1), a tylną ścianą jest ruchoma pokrywa ocieplająca, mocowana rozłącznie do tylnych powierzchni ścian bocznych (2) korpusu gniazdowego (1), zaś wewnątrz korpusu gniazdowego (1) znajdują się płozy (6), umieszczone przesuwnie na obniżonych o wysokość płóz (6) wręgach (5) w ścianach bocznych (2) i w ścianie przedniej (3), przy czym przednie końce płóz (6) są połączone listwą poprzeczną (7), zamocowaną do nich od góry i mającą na obu końcach przedniej powierzchni odstępniki (8), a do bocznych, zewnętrznych powierzchni płóz (6) są zamocowane listwy (9), natomiast tylne końce płóz (6) mają ucha (10) na zagięte pod kątem prostym końce sztywnych drutów z uchwytami do wyciągania płóz (6) przy odchylonym w górę korpusie miodowym (18) od korpusu gniazdowego (1) za pomocą wkładek o grubości co najmniej 10 mm, a poza tym wyposażenie ula obejmuje skrzynkę przeglądową (11), mającą ścianę tylną (14), dno (15) i ściany boczne (16), których górne powierzchnie są wyposażone w ślizgi (17) dla płóz (6), przy czym wymiary skrzynki przeglądowej (11) są tak dobrane, że skrzynka (11) zawiera co najmniej jedną ramkę więcej niż trzyścienny korpus gniazdowy (1), a odstępy ramek od ścian bocznych (16) i dna (15) skrzynki przeglądowej (11) są nie mniejsze niż od ścian bocznych (2) korpusu gniazdowego (1) i dna (23) dennicy (21), zaś wspomniana skrzynka przeglądowa (11) ma również elementy sczepne (12) do osadzenia jej na odpowiadających im elementach sczepnych (13), zamocowanych w tylnej powierzchni ścian bocznych (2) korpusu gniazdowego (1), a ponadto korpus miodowy (18) ma na powierzchni dolnej zamocowaną kratę odgrodową (19), a na swojej powierzchni oparcia na korpusie gniazdowym (1) ma zamocowane listwy dystansowe (20), poza tym dennica (21), na której ustawiony jest trzyścienny korpus gniazdowy (1) ma w części równoległej do ramek w korpusie gniazdowym (1) obniżone obramowanie (22) poniżej dolnej krawędzi ramek, korzystnie do poziomu dna (23) dennicy (21). 2. Ul wielokondygnacyjny według zastrz. 1, znamienny tym, że w obszarze połączeń ścian bocznych (2) ze ścianą przednią (3) korpusu gniazdowego (1) zamocowane są w powierzchni styku korpusu gniazdowego (1) z korpusem miodowym (18) i/lub z dennicą (21) prostokątne płaskowniki stalowe (4). * * * Wynalazek dotyczy ula wielokondygnacyjnego stosowanego w pszczelarstwie. Znane są z powszechnego użytku ule wielokondygnacyjne różnego typu, składające się z ruchomych, czterościennych korpusów i/lub półkorpusów, zwanych również nadstawkami, ustawianych w dowolnej liczbie na ruchomej, obramowanej dennicy. Ramki są zawieszone wąsami na wręgach w ścianach korpusów i półkorpusów, a na korpusie gniazdowym kładzie się poziomo kratę odgrodową. Dostęp do ramek w korpusie gniazdowym w tych ulach uzyskuje się na ogół po ręcznym zdjęciu położonych na nim korpusów i półkorpusów miodowych i kraty odgrodowej. W książce dr inż. Waleriana Maksymiuka pt. Ul wielonadstawkowy i jego wykorzystanie, wyd. Wojew. Ośr. Postępu Rolniczego w Białej Podlaskiej, Grabanów 1984, na stronach 5-30 znajduje się opis ula wielonadstawkowego, w którym część gniazdowa jest skrzynią z przybitym na stałe dnem, a ściany boczne skrzyni łączy góra belka pozioma (rys. 5 str. 19). Ścianę tylną skrzyni stanowią drzwiczki na całą wewnętrzną szerokość i wysokość ula (str. 14) o takich wymiarach, aby uzyskać przynajmniej częściowy wgląd do ula i możliwość wyjęcia

3 jednej lub kilku ramek z gniazda, bez potrzeby zdejmowania nadstawek (str. 10). W tym ulu stosuje się pionową kratę odgrodową i dwudrutowe segmenty kraty odgrodowej, wkładane poziomo między górne beleczki ramek gniazdowych. Ul wielokondygnacyjny według wynalazku ma trzyścienny korpus gniazdowy, nakryty z tyłu ruchomą pokrywą ocieplającą, zakrywającą szczelnie gniazdo i mocowaną rozłącznie do tylnych powierzchni ścian bocznych korpusu gniazdowego. Obie ściany boczne korpusu gniazdowego są połączone trwale i sztywno jedynie ze ścianą przednią tego korpusu. W innej odmianie wykonania połączenie to jest wzmocnione prostokątnymi płaskownikami stalowymi, wpuszczonymi w narożnikowe powierzchnie styczne korpusu gniazdowego z korpusem miodowym i/lub z dennicą. Wszystkie ramki i oszklony zatwór w korpusie gniazdowym są zawieszane wąsami na dwu bocznych płozach, opartych przesuwnie na wręgach, wykonanych w ścianach bocznych i w ścianie przedniej korpusu gniazdowego i obniżonych o wysokość płóz. Przednie końce płóz są połączone trwale i sztywno listwą poprzeczną, przymocowaną do płóz od góry. Do przedniej powierzchni listwy poprzecznej zamocowane są na obu jej końcach odstępniki, ustalające niezbędny odstęp płóz i łączącej je listwy poprzecznej oraz pierwszej ramki gniazdowej od powierzchni ściany przedniej korpusu gniazdowego tak, aby zapobiec gnieceniu pszczół, przyklejeniu kitem pszczelim płóz i przedniej powierzchni listwy poprzecznej do ściany korpusu gniazdowego oraz nadbudowie lub zgryzaniu woszczyny w pierwszej ramce gniazdowej. Do bocznych, zewnętrznych powierzchni płóz są zamocowane listwy, ograniczające boczny przesuw ramek w czasie transportu ula i uniemożliwiające przyklejenie wąsów ramek do ścian korpusu gniazdowego. Tylne końce płóz mają ucha, w które wkładane są zagięte pod kątem prostym końce sztywnych drutów z uchwytami do wyciągania płóz z wszystkimi ramkami gniazdowymi na zewnątrz ula do skrzynki przeglądowej, zawieszanej po zdjęciu tylnej pokrywy gniazda, za pomocą odpowiednich elementów sczepnych, na tylnych powierzchniach ścian bocznych korpusu gniazdowego. Skrzynka przeglądowa, o lekkiej konstrukcji, przeznaczona do większej liczby uli wielokondygnacyjnych, ma ściany boczne, ścianę tylną i dno. Wymiary skrzynki są tak dobrane, że mieści swobodnie co najmniej jedną ramkę więcej niż korpus gniazdowy, a odstępy ramek od ścian i dna skrzynki są nie mniejsze niż od ścian korpusu gniazdowego i dna dennicy. Na górnych brzegach ścian skrzynki przeglądowej zamocowane są ślizgi dla płóz, będące po zawieszeniu skrzynki przeglądowej przedłużeniem wręgów, a do przedniej powierzchni ścian bocznych skrzynki przeglądowej zamocowane są, nieco poniżej ich górnej krawędzi, elementy sczepne, tworzące rozłączne połączenie z odpowiadającymi im elementami sczepnymi, zamocowanymi na odpowiedniej wysokości w tylnej powierzchni ścian bocznych korpusu gniazdowego. Korpus miodowy, ustawiany w sezonie wiosenno-letnim na korpusie gniazdowym ma na wewnętrznych brzegach jego dolnej powierzchni zamocowaną szczelnie poziomą kratę odgrodową, najkorzystniej drucianą, a na powierzchniach oparcia na korpusie gniazdowym ma zamocowane listwy dystansowe, ustalające optymalną odległość ramek gniazdowych od kraty odgrodowej. Dennica, na której ustawiany jest trzyścienny korpus gniazdowy ma w części równoległej do ramek w korpusie gniazdowym obniżone obramowanie poniżej dolnej krawędzi ramek, korzystnie do poziomu dna dennicy. Do wyposażenia ula wielokondygnacyjnego według wynalazku należą, obok opisanej skrzynki przeglądowej oraz sztywnych drutów z uchwytami do wyciągania zatworu, płóz z ramkami lub pojedynczych ramek z korpusu gniazdowego również dwie wkładki o grubości co najmniej 10 mm (mogą to być również beleczki międzyramkowe) do włożenia ich między tylne powierzchnie stykowe korpusów gniazdowego i miodowego po podważeniu tego ostatniego, co pozwala na lepsze oderwanie dłutem pszczelarskim płóz od wręgów i wyciągnięcie płóz wraz z ramkami z ula bez wałkowania pszczół o kratę odgrodową, jeżeli nagromadziły się w tym miejscu w grubszej warstwie. Przedmiotowy ul wielokondygnacyjny rozwiązuje problem łatwego i wygodnego dostępu do wszystkich ramek gniazdowych bez zdejmowania wyżej położonych korpusów i/lub

4 półkorpusów, umożliwiając w prosty sposób, w pozycji siedzącej, dokładne wykonanie przeglądu wszystkich ramek gniazdowych i innych niezbędnych czynności z tym związanych bez niepokojenia pszczół i psucia mikroklimatu w korpusach miodowych. Przedmiot wynalazku w przykładzie wykonania jest przedstawiony na rysunkach, sporządzonych w perspektywie zbieżnej w ustawieniu czołowym, na których fig. 1a, b, c pokazuje widok z tyłu dwóch dolnych kondygnacji ula i płóz, a fig. 2a pokazuje widok z przodu skrzynki przeglądowej i fig. 2b widok dennicy z tyłu. Korpus gniazdowy 1 składa się z dwóch ścian bocznych 2, połączonych trwale, sztywno, jedynie ze ścianą przednią 3. W innej odmianie wykonania połączenie to jest dodatkowo usztywnione prostokątnymi płaskownikami stalowymi 4. Wręgi 5, obniżone o wysokość płóz 6 wykonane są na całej długości wszystkich trzech ścian 2 i 3 korpusu 1. Płozy 6, umieszczone przesuwnie na wręgach 5 ścian bocznych 2 są w przedniej części połączone trwale i sztywno listwą poprzeczną 7, przymocowaną do płóz 6 od góry. Do przedniej powierzchni tej listwy są zamocowane na obu końcach odstępniki 8. Do bocznych, zewnętrznych powierzchni płóz 6 są zamocowane listwy 9, ograniczające boczny przesuw ramek w czasie transportu ula i uniemożliwiające przyklejenie wąsów ramek do ścian 2 korpusu gniazdowego 1. Tylne końce płóz 6 mają ucha 10, do wyciągania płóz 6 wraz z wszystkimi ramkami gniazdowymi do skrzynki przeglądowej 11, która po zdjęciu tylnej pokrywy gniazda jest zawieszana hakami 12 w zaczepach 13 na tylnej powierzchni ścian bocznych 2 korpusu gniazdowego 1. Skrzynka przeglądowa 11 ma ścianę tylną 14, dno 15 i ściany boczne 16. Wymiary skrzynki przeglądowej 11 są tak dobrane, że mieści swobodnie co najmniej jedną ramkę więcej niż korpus gniazdowy 1, a odstępy ramek od ścian 16 i dna 15 skrzynki przeglądowej 11 są nie mniejsze niż od ścian 2 korpusu gniazdowego 1 i dna 23 dennicy 21. Do górnych brzegów ścian bocznych 16 skrzynki przeglądowej 11 zamocowane są ślizgi 17 dla płóz 6, stanowiące po zawieszeniu skrzynki przeglądowej 11 przedłużenie wręgów 5. Do wewnętrznych brzegów dolnej powierzchni korpusu miodowego 18 jest zamocowana poziomo krata odgrodowa 19, a do powierzchni oparcia korpusu miodowego 18 na korpusie gniazdowym 1zamocowane są listwy dystansowe 20. Dennica 21, na której ustawiany jest trzyścienny korpus gniazdowy 1 ma w części równoległej do ramek w korpusie gniazdowym 1 obniżone obramowanie 22 poniżej dolnej krawędzi ramek, korzystnie do poziomu dna 23 dennicy 21.

5 Fig. 2a Fig. 2b

6 Fig. 1a Fig. 1b Fig. 1c Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 50 egz. Cena 2,00 zł.