Opis Techniczny. 1. Podstawa opracowania

Transkrypt

1 Opis Techniczny 1. Podstawa opracowania Opracowanie wykonano na podstawie umowy nr IR-503/O/NZW/4/11 zawartej pomiędzy Regionalnym Zarządem Gospodarki Wodnej we Wrocławiu a PRACOWNIĄ PROJEKTOWĄ INŻYNIERII WODNEJ K. WOJARNIK; Wysoka, ul. Chabrowa 31/5, Wrocław Lokalizacja, cel i zakres opracowania Projektem objęto wyrwy w ubezpieczeniu brzegowym zagrażające wałowi przeciwpowodziowemu zlokalizowane na brzegu prawym na rzece Kwisie w miejscowości Rudawica. Celem opracowania jest usunięcie szkód powodziowych powstałych podczas powodzi z 2010 roku poprzez odtworzenie zabudowy hydrotechnicznej (ubezpieczeń) koryta rzeki wraz z dodatkowym wykonaniem budowli regulacyjnych w postaci ostróg. 3. Aktualny stan koryta rzeki Kwisy na odcinku objętym projektem Na odcinku objętym projektem rzeka ma charakter nizinny, i nie posiada zabudowy regulacyjnej i przeciwerozyjnej. Grunty budujące koryto rzeki składają się z drobnych i średnich piasków bardzo podatnych na erozję i wymywanie cząsteczek przez nurt wody. Stanowiący ponad 154 stopnie kąt łuku oraz silny nurt przepływów podczas powodzi spowodował znaczną erozję brzegu rzeki. Dodatkową przyczyną pogłębiania się erozji brzegowej były powalone w wyniku podmycia drzewa, powodujące zaburzenia przepływu wód i wzmożone wymywanie gruntu w ich okolicy. Pogłębiająca się erozja brzegu powoduje zagrożenie dla korpusu wału przeciwpowodziowego chroniącego tereny zlokalizowanych w pobliży miejscowości. Na odcinku około 500mb poniżej objętego projektem odcinka w latach ubiegłych nastąpiło rozmycie korpus wału, zabudowa wyrwy brzegowej oraz odtworzenie wału zrealizowano po powodzi z 2006 roku. Obecna sytuacja tj. bardzo szybko postępująca erozja brzegowa, której postęp jest widoczny gołym okiem powoduje realną groźbę zmiany przebiegu trasy koryta (meandrowanie) i zagrożenie przerwania korpusu wału. Stan aktualny koryta rzeki w obrębie projektowanych robót przedstawia poniższa dokumentacja fotograficzna. 1

2 PROJEKT WYKONAWCZY NA ZABUDOWĘ WYRWY BRZEGOWEJ NA RZECE KWISIE fot. 1 - widok w górę rzeki - pogłębiająca się wyrwa brzegowa fot. 2 - podmyte i wywrócone do koryta rzeki drzewo powodujące pogłębianie się erozji brzegowej 2

3 PROJEKT WYKONAWCZY NA ZABUDOWĘ WYRWY BRZEGOWEJ NA RZECE KWISIE fot. 3 -widok w dół rzeki - erodująca skarpa brzegu prawego fot. 4 -widok w górę rzeki - erodująca skarpa brzegu prawego oraz liczne wywroty drzew 3

4 4. Ochrona Środowiska Obszar objęty projektem znajduje się w obrębie dwóch obszarów Natura I. Obszary ochrony ptaków -Bory Dolnośląskie kod i nazwa gatunku ptaków wymienionych z Załączniku I Dyrektywy Rady 79/409/EWG A021 Botaurus stellaris A030 Ciconia nigra A031 Ciconia ciconia A073 Milvus migrans A074 Milvus milvus A075 Haliaeetus albicilla A081 Circus aeruginosus A108 Tetrao urogallus A119 Porzana porzana A122 Crex crex A127 Grus grus A215 Bubo bubo A217 Glaucidium passerinum A223 Aegolius funereus A229 Alcedo atthis A234 Picus canus A238 Dendrocopos medius A320 Ficedula parva A409 Tetrao tetrix tetrix Obszar stanowi jeden z największych kompleksów leśnych Polski położony w dorzeczu Odry. Główną rzeką jest Bóbr i Kwisa. Rzeźba terenu jest mało zróżnicowana, przeważają tereny równinne. Południkowo przecinają je doliny rzek. Występują tu zwarte drzewostany sosnowe z ubogim runem, które stanowi wrzos i borówka. W podszycie występuje jałowiec i żarnowiec. Panującym gatunkiem jest sosna, domieszkowo występuje dąb, brzoza, buk oraz jodła i świerk. W bardziej żyznych rejonach występują bory mieszane i lasy liściaste (fragmenty buczyn i grądów). Doliny rzeczne stanowią enklawy z bardziej bujną i wielowarstwową roślinnością. Urozmaicenie stanowią także liczne stawy rybne. Niektóre z nich są porośnięte szuwarami, natomiast część jest pozbawiona roślinności wskutek ich renowacji. Występuje tu co najmniej 19 gatunków ptaków z Załącznika I Dyrektywy Ptasiej, 9 gatunków z Polskiej Czerwonej Księgi (PCK). W okresie lęgowym obszar zasiedla co najmniej 1% populacji krajowej (C6) następujących gatunków ptaków: bielik (PCK), bocian czarny, cietrzew (PCK), dzięcioł zielonosiwy, głuszec (PCK), kania czarna (PCK), rybitwa czarna, sóweczka (PCK), włochatka (PCK); w stosunkowo wysokiej liczebności (C7) występuje kania ruda (PCK) i żuraw. Jest to najważniejsza ostoja bielika, cietrzewia i głuszca w Polsce południowo-zachodniej. Stwierdzono tu także jedne z największych liczebności włochatki i sóweczki w porównaniu z innymi ostojami krajowymi. Liczebności tych sów dochodzą tu do 80par lęgowych. Zagrożeniem dla obszarów jest sukcesja roślinności lub celowe zalesianie otwartych terenów śródleśnych (łąk, bagien, torfowisk), wyrąb starodrzewów i drzew dziuplastych, usuwanie martwego drewna z lasu, stosowanie zrębów zupełnych. Zakłócenia stosunków wodnych, likwidacja lub odwrotnie - intensyfikacja gospodarki stawowej na śródleśnych kompleksach stawowych (zmniejszanie ilości wody w stawach, nie dostosowane do biologii ptaków terminy 4

5 prowadzenia zabiegów). Zagrożenie może stanowić penetrowanie siedlisk przez ludzi oraz zabijanie ptaków nierozpoznanych przez myśliwych. II. Obszary siedliskowe - Dolina Dolnej Kwisy kod i typy siedlisk wymienionych z Załączniku I Dyrektywy Rady 92/43/EWG 2330 Wydmy śródlądowe z murawami napiaskowymi 3130 Brzegi lub osuszane dna zbiorników wodnych ze zbiorowiskami z Littorelletea, Isoëto- Nanojuncetea 3150 Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion 3260 Nizinne i podgórskie rzeki ze zbiorowiskami włosieniczników Ranunculion fluitantis 4030 Suche wrzosowiska (Calluno-Genistion, Pohlio-Callunion, Calluno-Arctostaphylion) 6410 Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (Molinion) 6430 Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium) 6510 Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) 7150 Obniżenia na podłożu torfowym z roślinnością ze związku Rhynchosporion 8220 Ściany skalne i urwiska krzemianowe ze zbiorowiskami z Androsacion vandelii 9110 Kwaśne buczyny (Luzulo-Fagenion) 9170 Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio-Carpinetum, Tilio-Carpinetum) 9180 Jaworzyny i lasy klonowo-lipowe na stokach i zboczach (Tilio plathyphyllis-acerion pseudoplatani) 9190 Pomorski kwaśny las brzozowo-dębowy (Betulo-Quercetum) 91D0 Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi-betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi- Pinetum, Pino 91E0 Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo-fragilis, Populetum albae, Alnenion 91F0 Łęgowe lasy dębowo-wiązowo-jesionowe (Ficario-Ulmetum) kod i nazwy ryb wymienionych z Załączniku II Dyrektywy Rady 92/43/EWG 1308 Barbastella barbastellus 1318 Myotis dasycneme 1324 Myotis myotis 1337 Castor fiber 1355 Lutra lutra kod i nazwy bezkręgowców wymienionych z Załączniku II Dyrektywy Rady 92/43/EWG 1037 Ophiogomphus cecilia 1042 Leucorrhinia pectoralis 1060 Lycaena dispar 1083 Lucanus cervus 1084 Osmoderma eremita 1088 Cerambyx cerdo Obszar stanowi doskonale zachowana rzeka nizinna z zachowanymi fragmentami lasów łęgowych, łąkami świeżymi i zalewowymi oraz zbiorowiskami ziołoroślowymi (nie zawsze z listy Natura 2000, jednak ważnymi jako siedliska płazów i bezkręgowców. Koryto rzeki 5

6 uregulowane w niewielkim stopniu. Bogate siedliska fauny bezkręgowej, obszar kluczowy dla zachowania Osmoderma eremita w Polsce Zachodniej. Stanowisko kluczowe dla ochrony bezkręgowców, szczególnie występujących tu ważek (trzepla zielona i zalotka większa) oraz pachnicy dębowej. Dużą wartość przyrodniczą ma także cały kompleks siedlisk typowy dla słabo uregulowanej, w wielu miejscach meandrującej niżowej doliny rzecznej. Obszar kluczowy dla ochrony różnorodności biologicznej w skali całych Borów Dolnośląskich. Zagrożeniem dla obszaru jest budowa wałów i tam oraz związanych z tym zmiany stosunków wodnych, kopalnie, wydobycie kruszywa, energetyka wodna, zanieczyszczennie wód, synantropizacja. Z uwagi na wyżej wymienione ustanowione obszary ochrony oraz bezpośredni wpływ projektowanych robót w szczególności na Obszar siedliskowy - Dolina Dolnej Kwisy zaleca się przeprowadzenie pełnej Oceny Oddziaływania na Środowisko wraz z opracowaniem Raportu Oddziaływania na Środowisko, Wytycznych realizacji robót w obrębie obszaru Natura 2000 oraz uzyskaniu decyzji środowiskowej. 5. Rozwiązania projektowe W celu odtworzenia stanu bezpieczeństwa przeciwpowodziowego oraz powstrzymania erozji brzegu prawego rzeki Kwisy na odcinku objętym projektem przewidziano następujący zakres robót: - wycinkę zakrzaczeń i zarośli w obrębie prowadzonych robót - usunięcie powalonych i znajdujących się w pasie robót drzew - usunięcie mas ziemnych wpływających na jakoś robót oraz umożliwiających osiągnięcie właściwych parametrów ubezpieczeń oraz tam poprzecznych (ostróg) - wykonanie konstrukcji ostróg wraz z wykonaniem warstwy wzmacniającej z kraty z kiszek faszynowych - wyprofilowanie skarp brzegu prawego wraz z ukopem lub/i dokopem mas ziemnych (w obrębie budowy) niezbędnych do wykonania robót ziemnych w pełnym ich zakresie (odbudowa linii brzegowej) - odtworzenie linii brzegowej według trasy opisanej na mapie sytuacyjnej oraz profilu podłużnym - wykonanie ubezpieczenia skarpy brzegu prawego i częściowo lewego o konstrukcji faszynowo kamiennej (narzut kamienny ułożony na kracie z kiszek faszynowych) (dotyczy brzegów wklęsłych) - plantowanie terenu po przeprowadzonych robotach - plantowanie skarp odtworzonego brzegu - humusowanie skarpy odtworzonego brzegu prawego i lewego oraz terenu naruszonego w trakcie robót - obsiew terenu objętego humusowaniem odpowiednią mieszanką traw (nie dotyczy użytków rolnych) Roboty związane z dowozem materiału i sprzętu, usunięciem powalonych drzew, dostarczeniem mas ziemnych z ukopu lub/ i dokopu, robotami wymagającymi użycia sprzętu ciężkiego np. takie jak wykonanie ubezpieczeń brzegowych oraz ostróg regulacyjnych, układanie kraty z kiszek faszynowych, układanie narzutów kamiennych wraz z ich mechanicznym dogęszczaniem, układanie warstwy humusu przewiduje się wykonać przy użyciu sprzętu kołowego. Rozwiązania projektowe oraz szczegóły techniczne zamieszczono w części rysunkowej niniejszego projektu. 6

7 Wykonanie poszczególnych typów robót oraz wymagania odnośnie materiałów, niezbędnego sprzętu, technologii wykonania zamieszczono w Specyfikacji Technicznej Wykonania i Odbioru Robót. Fotografia przedstawia prace prowadzone na odbudowie ostrogi na rzece Odrze przy użyciu sprzętu pływającego Roboty związane z ubezpieczeniem brzegu oraz powstrzymaniem erozji dennej i brzegowej nie podlegają pozwoleniu wodnoprawnemu oraz budowlanemu. Typ zabudowy - opaski brzegowe, brzegosłony. Roboty nie zmieniają stosunków wodnych w rejonie a jedynym ich celem jest powstrzymanie erozji brzegowej i zmiany trasy koryta rzeki. 6. Uwagi końcowe Z uwagi na awaryjny i odtworzeniowy charakter robót nie dokonano obliczeń hydrologicznych oraz hydraulicznych. Roboty należy wykonać zgodnie z normami i normatywami przewidzianymi dla tego typu robót. Masy ziemne pozyskane z robót ziemnych w miejscu prowadzonych robót, które nie spełnią wymagań jakościowych odnośnie możliwości ich ponownego wbudowania zdeponowane zostaną na miejscu budowy w punktach wskazanych przez Inspektora Nadzoru (np. w przestrzeniach między ostrygowych). Utylizacja innych materiałów pozyskanych z rozbiórek oraz wykopów (np. korzenie, kłody drewniane, krzaki itp.) leżeć będzie po stronie wykonawcy. 7

8 Lokalizacja zadania dotyczy jedynie koryta rzeki Kwisy oraz terenów międzywala. Zaznaczyć należy, zadanie znajduje się na terenie obszarów chronionych "Natura 2000" (kod obszaru PLH020050) - Dolina Dolnej Kwisy oraz (kod obszaru PLH020005) - Bory Dolnośląskie. 8