Podstawowe narzędzia służące do przeszukiwania zasobów Internetu to:

Transkrypt

1 1 Internet jest zbiorem zawierającym ogromne ilości informacji na przeróżne tematy. Aby ułatwid sobie wyszukiwanie warto skorzystad z narzędzi, które pomogą nam odnaleźd interesujące nas strony. Przy wyszukiwaniu możemy skorzystad z kilku dostępnych narzędzi. Podstawowe narzędzia służące do przeszukiwania zasobów Internetu to: 1. Wyszukiwarki internetowe 2. Katalogi stron internetowych 3. Metawyszukiwarki Wyszukiwarki internetowe są programem lub stroną internetową, tworzącą automatycznie swoje bazy danych o witrynach. Wyszukiwarki zbierają informację z tytułów stron, ich nagłówków i słów kluczowych. Mechanizm działania wyszukiwarki opiera się na pracy tzw. Robota, czy też Pająka jest to taki moduł, który pobiera dokumenty z sieci i przeszukuje ich zawartośd, a następnie rejestruje dane w swoich bazach danych. Użytkownicy poprzez odpowiedni interfejs są w stanie zadawad pytania bazie danych i w odpowiedzi otrzymują listę adresów stron związanych z zapytaniem. Przykładami wyszukiwarek internetowych mogą byd następujące aplikacje: Google.pl Altavista.pl Yahoo.com Szukacz.pl Wg rankingów najbardziej popularną wyszukiwarką wśród internautów jest wyszukiwarka Google. Prawie 97% użytkowników sieci korzysta właśnie z tej wyszukiwarki. Wyszukiwarki cechują się tym, że zwracają dużą liczbę stron internetowych jako wynik przeszukiwania zasobów sieci. Każda wyszukiwarka posiada swoją bazę zindeksowanych stron co powoduje, że każda może zwracad rożne wyniki wyszukiwania i różne strony. Multiwyszukiwarka jest serwisem internetowym nie posiadającym swojej bazy danych. Multiwyszukiwarka korzysta z kilku samodzielnych mechanizmów innych wyszukiwarek. Jedną z cech multiwyszukiwarek jest to, że usuwają powtórzenia stron. Przykłady multiwyszukiwarek: Metacrawler.com Search.com Katalogi tematyczne, katalogi stron internetowych - tematycznie pogrupowane zbiory adresów stron internetowych, często proces katalogowania odbywa się ręcznie. Zbiór stron podzielony jest na różne kategorie tematyczne. Przykłady katalogów tematycznych:

2 2 Katalog.onet.pl Katalog.wp.pl Wow.pl Hoga.pl Dmoz.org Katalogi tematyczne posiadają w swoich zasobach zdecydowanie mniejszą liczbę stron i czas ich aktualizacji jest zdecydowanie dłuższy niż np. w tradycyjnych wyszukiwarkach internetowych. OPERATORY WYSZUKIWANIA + : wyraz poprzedzony operatorem plus musi wystąpid na stronie. Przykład zastosowania Po wpisaniu zapytania w wyszukiwarce: Internet a prawa autorskie otrzymamy listę stron na których jako słowo poszukiwane nie zostaje uwzględniony spójnik a Po wpisaniu: Internet +a prawa autorskie a zostaje uwzględniane w wynikach wyszukiwania. Operator + daje nam pewnośd, że termin poprzedzony tym znakiem wystąpi na wyszukanych stronach. Operator ma zastosowanie przy wyszukiwaniu wyrazów, które są pomijane przez wyszukiwarki, będą to np. takie terminy jak: a i. - : wyraz poprzedzony operatorem MINUS nie wystąpi na stronie Przykład zastosowania Po wpisaniu zapytania w wyszukiwarce: Anna Mickiewicz otrzymamy listę stron, które oprócz informacji na temat Anny Mickiewicz, będą również zawierały informacje związane z Adamem Mickiewiczem. Aby usunąd z wyników wyszukiwania nadmiarowe strony możemy zastosowad operator - Anna Mickiewicz Adam Powyższe zapytanie spowoduje że w wynikach wyszukiwania nie pojawią się strony zawierające słowo Adam. Stosując ten operator ograniczamy znacząco ilośd wyników wyszukiwania. Za pomocą operatora minus, możemy wykluczyd nazwy serwisów np. sklepów internetowych, terminy niezwiązane z poszukiwanym tematem, a pojawiające się w wynikach wyszukiwania.

3 3 : pionowa kreska użycie tego operatora spowoduje ze jeden z terminów odzielonych tym znakiem pojawi się na stronie Jan Stefan Kowalski Po wpisaniu takiego zapytania otrzymamy strony na których pojawi się informacja o Janie Kowalskim oraz strony zawierające informacje o Stefanie Kowalskim. Księgarnia Katowice Tychy Mikołów Po wpisaniu takiego zapytania otrzymamy strony o księgarniach znajdujących się w każdym z wymienionych miast. W wynikach wyszukiwania raczej nie pojawią się strony na których znajdą się wszystkie wymienione powyżej miasta. cudzysłów tekst umieszczony w cudzysłowie wystąpi jako cała fraza na stronie. Użycie cudzysłowu spowoduje, że wyszukiwarka będzie traktowała ciąg wyrazów oddzielonych spacją jako jedno wyrażenie w całości, nie będzie traktowała tych wyrazów jako osobne słowa do wyszukania. Operator ten będzie przydatny w sytuacji kiedy będziemy poszukiwali nazwy własnej składającej się z kilku wyrazów, cytatów, fragmentów tekstu książki, tytułów książek czy czasopism itp. Fotografia cyfrowa. Edycja zdjęd podajemy konkretny tytuł książki, w takim zapisie uwzględniana będzie identyczna kolejnośd wyrazów a także znak kropki. Anna Mickiewicz w wynikach otrzymamy wyłącznie strony gdzie oba wyrazy będą w identycznej kolejności. ~: wyświetlone zostaną strony z wpisanym terminem lub jego synonimem. Wprowadzając ten operator przed wyszukiwanym słowem otrzymamy strony zawierające poszukiwane słowo oraz wyrażenia bliskoznaczne. Ten operator sprawdza się zdecydowanie bardziej w przypadku wyszukiwania słów w językach obcych. Po zastosowaniu tego operatora otrzymujemy dośd dużą liczbę stron. Przykład zastosowania ~book po wprowadzeniu wyrazu poprzedzonego znakiem tyldy otrzymamy strony zawierające określone słowo book oraz strony zawierające synonimy np. direktory, bookstore, książka, ebook,..: operator służy do wprowadzania przedziałów liczb. Po wpisaniu dwóch kropek pomiędzy dwie liczby otrzymamy strony zawierające liczby z tego określonego przedziału. Możemy e ten sposób wyszukad np. artykułu z określonego przedziału cenowego. Płaszcz zł otrzymamy strony zawierające słowo płaszcz oraz podaną cenę z zakresu od 150 do 270 zł.

4 4 * - zastepuję dowolne słowo Jabłko * sos po wpisaniu takiego wyrażenia otrzymamy strony zawierające wyrażenia typu: jabłko w sosie, jabłka polad sosem Łączenie operatorów W zapytaniach możliwe jest stosowanie kilku operatorów. Możemy wprowadzad zapytania zawierające jednocześnie operator +, -,,,.. Przykłady: Anna Dominika Kwiatkowska w wynikach otrzymamy strony zawierające wyrażenie Anna Kwiatkowska oraz Dominika Kwiatkowska Anna Mickiewicz - Adam Mickiewicz wyrażenie w cudzysłowie może byd poprzedzone operatorem - oraz +. W wyszukiwarkach internetowych możliwe jest zawężanie wyszukiwania do określonych stron internetowych, określonego miejsca na stronie. Służą do tego odpowiednie operatory stosowane w momencie wyszukiwania. inurl, allinurl określone terminy będą występowały w adresie url strony. Operator ten będzie przydatny w sytuacji kiedy chcemy odnaleźd informację znajdującą się na stronie jakiejś określonej firmy, lub jeżeli szukamy strony firmy, której nie znamy adresu. Przykłady zastosowania: koszykówka inurl:sport wyszukiwane będzie słowo koszykówka na stronach które zawierają w adresie url wyraz sport. allinurl:koszykówka sport wyszukiwane będą strony, które w adresie url zawierają słowo koszykówka oraz sport. intitle, allintitle otrzymamy strony zawierające wyszukiwane słowo występujące w tytule stronynagłówku strony. Ten operator umożliwia przeszukiwanie tytułów stron pod kątem określonych wyrażeo, niektóre nazwy firm, czy instytucji mogą nie zawsze w adresie domenowym strony umieszczad pełną nazwę, jednak w nagłowku zazwyczaj podawana jest pełna dokładniejsza nazwa. temperatura intitle:pogoda - wyszukane zostaną strony zawierające w treści słowo temperatura i posiadające w tytule strony słowo pogoda

5 5 allintitle:siatkówka koszykówka oba wyrażenia pojawią się w tytułach stron internetowych. intext, allintext za pomocą tych operatorów ograniczymy wyniki wyszukiwania wyłaczenie do tekstu znajdującego się na stronie. Operator ten będzie pomocny podczas wyszukiwania dłuższych terminów, jeśli wprowadzimy np. kilka wyrazów lub całe zdanie. Przykład zastosowania. bratki intext:wiosna w pierwszej kolejności będą wyszukiwane strony, które posiadają wyraz bratki w dowolnym miejscu strony, natomiast wyraz wiosna pojawi się w tekście strony intext:zima wyszukane zostaną strony zawierające w tekście strony słowo zima. Operator site: - używając tego operatora zawężamy poszukiwania informacji do konkretnej domeny internetowej. rektor site:wszop.edu.pl otrzymamy listę stron z domeny wszop.edu.pl zawierających termin rektor. china site:pl - wyraz China będzie wyszukany wyłącznie na polskich domenach.pl rekrutacja site: wszop.edu.pl - słowo rekrutacja będzie wyszukane wyłącznie na domenie W sytuacji kiedy chcemy przeszukad jednocześnie kilka domen należy użyd operatora Wiosna site:onet.pl site:wp.pl - wyraz wiosna zostanie wyszukany na obu podanych domenach. Za pomocą operatora - możemy wykluczyd określoną domenę z wyników wyszukiwania: hp -site:hp.com - otrzymamy strony na których pojawi się nazwa HP, jednak w wynikach nie wystąpią strony z domeny hp.com Operator filetype: - wyszukiwanie jest ograniczone do określonego typu pliku. Szkolenie BHP filetype:doc - zostaną wyszukane dokumenty Worda zawierające tekst szkolenie BHP.

6 6 Jako rozszerzenie możemy podad dowolne rozszerzenie pliku; doc dokumenty Worda xls arkusz w Excelu ppt prezentacja PowerPoint rtf dokument tekstowy txt dokument tekstowy JPG obraz Dodatkowe funkcje wyszukiwarki Google Wyszukiwarka grafiki i zdjęd W lewym górnym rogu na stronie Google.pl znajduje się przycisk umożliwiający wyszukiwanie obrazów. Po jego wybraniu przejdziemy na stronę służącą do wyszukiwania zdjęd. Po wprowadzeniu szukanego wyrażenia otrzymamy listę miniatur zdjęd. Po wpisaniu słowa motyl otrzymamy zdjęcia przedstawiające motyle wyszukiwarka przeszukuje nazwy plików dlatego nie zawsze zawartośd zdjęcia jest zgodna z tym co wpisaliśmy jako termin do wyszukania. Po kliknięciu miniatury zdjęcia otworzy się nam strona zawierająca obraz w rzeczywistym rozmiarze zdjęcia możemy zapisad klikając prawym przyciskiem myszy na zdjęciu i wybierając opcję :Zapisz obraz jako W wyszukiwarce grafiki możemy skorzystad z opcji wyszukiwania zaawansowanego, gdzie dostępne są opcję umożliwiające wybranie rozmiaru pliku graficznego, wybranie konkretnego formatu pliku graficznego oraz wybór opcji związanych z kolorem zdjęcia- możemy wybrad zdjęcia kolorowe lub czarno-białe. Wyszukiwanie filmów

7 7 Za pomocą wyszukiwarki video możemy wyszukiwad dostępne w Internecie filmy na określony temat. Po wybraniu na stronie głównej Google opcji więcej -> jeszcze więcej otrzymamy listę dostępnych produktów Google. Katalog umożliwia przeglądanie stron wg określonych kategorii. Na rysunku poniżej znajdują się przykładowe kategorie stron internetowych: