6.4 Diagnostyka (staw kolanowy)

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "6.4 Diagnostyka (staw kolanowy)"

Bogna Kowalewska
8 lat temu
Przeglądów:

1 . Kończyna dolna Diagnostyka (staw kolanowy) Christian Fossum, Peter Sommerfeld,.4.1 Wywiad Dolegliwości bólowe, ograniczenie ruchomości Lokalizacja bolesnej okolicy, wrażliwość na ucisk. Związek z ruchem, obciążeniem, pozycją, porą dnia. Czas trwania dolegliwości bólowych. Ból po okresie nieaktywności, ból spoczynkowy. Ograniczone ruchy, np. wchodzenie po schodach, kucanie, podchodzenie pod wzniesienia. Inne objawy Obrzęki. Wysięk do stawu. Uczucie sztywności, niestabilności. Zablokowania. Odgłosy ze stawu podczas ruchu. Wcześniejsze choroby, schorzenia towarzyszące, wywiad społeczny Wcześniejsze i obecne czynności zawodowe i aktywności sportowe. Urazy, operacje, punkcje, wcześniejsza terapia..4.2 Obserwacja Wzorzec chodu, ruchy wymijające. Osie kończyn dolnych. Niefizjologiczne ustawienia rzepki. Kształt i kontur stawu kolanowego. Zmiany skórne, krwiaki, blizny. Obrzęki. Wysięk do stawu. Atrofia mięśniowa..4.3 Badanie palpacyjne Badanie palpacyjne kości Rzepka (patella). Nadkłykieć boczny i przyśrodkowy kości udowej (epicondylus lateralis et ). Guzek przywodzicieli kości udowej (tuberculum adductorium). Kłykieć przyśrodkowy i boczny piszczeli (condylus et lateralis). Guzowatość piszczeli (tuberositas tibiae). Badanie palpacyjne tkanek miękkich Więzadło poboczne piszczelowe (lig. collaterale tibiale). Więzadło poboczne strzałkowe (lig. collaterale fibulare).

wchodzenie po schodach, kucanie, podchodzenie pod wzniesienia. Inne objawy Obrzęki. Wysięk do stawu. Uczucie sztywności, niestabilności. Zablokowania. Odgłosy ze stawu podczas ruchu.

2 240. Kończyna dolna Femur M. articularis genus Bursa suprapatellaris femoris, Tendo femoris Patella, Facies anterior Retinaculum patellael aterale Corpus adiposum infrapatellare Lig. collaterale fibulare Bursa infrapatellaris profunda Caput fibulae Retinaculum patellae mediale Lig. collaterale tibiale Tuberositas tibiae Condylus lateralis Meniscus lateralis Facies patellaris Lig. cruciatum posterius Condylus Meniscus M. adductor magnus, Tendo M. gastrocnemius, Caput mediale,tendo Femur, Condylus Lig. meniscofemorale posterius Lig. collaterale tibiale, Tendo Lig. popliteum obliquum Lig. cruciatum posterius M. popliteus, Aponeurosis M. popliteus Lig. capitis fibulae anterius Caput fibulae M. gastrocnemius, Caput laterale, Tendo Lig. cruciatum anterius Femur, Condylus lateralis M. popliteus, Tendo Meniscus lateralis Lig. collaterale fibulare Tibia, Condylus lateralis Lig. capitis fibulae posterius Caput fibulae femoris,tendo Femur Patella Epicondylus Meniscus Lig. collaterale tibiale Tuberositas tibiae Lig. cruciatum anterius Lig. transversum genus Tuberositas tibiae Tibia Fibula

cruciatum posterius Condylus Meniscus M. adductor magnus, Tendo M. gastrocnemius, Caput mediale,tendo Femur, Condylus Lig. meniscofemorale posterius Lig. collaterale tibiale, Tendo Lig.

3 . Kończyna dolna 241 M. vastus M. semitendinosus M. sartorius M. gracilis, Tendo, Tendo Patella Retinaculum patellae mediale Corpus adiposum infrapatellare * M. adductor magnus M. gracilis Hiatus adductorius M. vastus M. adductor magnus, Tendo M. sartorius, Tendo M. gracilis, Tendo M. semitendinosus, Tendo M. semitendinosus, Tendo M. vastus lateralis M. biceps femoris, Caput breve Femur, Linea aspera M. biceps femoris, Caput longum Femur, Facies poplitea M. plantaris Articulatio genus, Capsula articularis M. biceps femoris, Tendo M. gastrocnemius, Caput laterale M. gracilis M. semitendinosus V. poplitea A. poplitea A. superior genus V. saphena parva Rr. musculares (N. tibialis) M. gastrocnemius,caput laterale M. biceps femoris N. tibialis N. fibularis communis A. superior lateralis genus N. cutaneus surae lateralis Aa. surales N. cutaneus surae N. fibularis communis M. biceps femoris, Tendo

biceps femoris, Caput breve Femur, Linea aspera M. biceps femoris, Caput longum Femur, Facies poplitea M. plantaris Articulatio genus, Capsula articularis M. biceps femoris, Tendo M.

4 242. Kończyna dolna Ścięgno mięśnia czworogłowego uda (m. quadriceps femoris). Ścięgna mięśni kulszowo-goleniowych. Wewnętrzna i zewnętrzna szpara stawowa..4.4 Badanie ruchomości, Peter Sommerfeld Biomechanika Staw udowo-piszczelowy (art. femorotibialis) Człony stawowe: wypukłe kłykcie kości udowej (condyli femoris) i lekko wklęsła górna powierzchnia stawowa piszczeli (facies articularis superior tibiae). Typ stawu: staw zawiasowo-obrotowy. Możliwe ruchy: zgięcie, wyprost, rotacja wewnętrzna i rotacja zewnętrzna w zgięciu (od 20 do 30 o ). Staw udowo-rzepkowy (art. femoropatellaris) Człony stawowe: wklęsła powierzchnia rzepkowa uda (facies patellaris femoris) i lekko wypukła powierzchnia stawowa rzepki (facies articularis patellae). Typ stawu: staw ślizgowy. Możliwe ruchy: ślizg do góry, do dołu, dośrodkowo i dobocznie. Czynne testy ruchomości Należy polecić pacjentowi wykonanie zgięcia, wyprostu, rotacji zewnętrznej i wewnętrznej (w zgięciu) w stawach kolanowych. Ruchy należy wykonać zarówno z obciążeniem (w pozycji stojącej), jak i bez obciążenia. Trzeba zwracać uwagę na jakość i liczbę ruchów, które powinny być wykonywane bez trudności i w pełnym zakresie, a także na odgłosy ze stawu, takie jak krepitacje, chrzęszczenie i trzaskanie. Bierne testy ruchomości Zgięcie, wyprost, przeprost, rotacja wewnętrzna, rotacja zewnętrzna (ryc..28) Pacjent: w pozycji leżącej na plecach. Terapeuta: w pozycji stojącej z boku pacjenta. Ułożenie rąk: ręka czaszkowa leży na kolanie, ręka ogonowa trzyma za dalszą część podudzia. Wykonanie: należy wykonać zgięcie, wyprost, przeprost, rotację wewnętrzną w zgięciu i rotację zewnętrzną w zgięciu w stawie kolanowym. Ocena: należy zwrócić uwagę na zakres ruchu w porównaniu z drugą stroną, dolegliwości bólowe, jak również odgłosy ze stawu, takie jak krepitacje, chrzęszczenie i trzaskanie. Prawidłowy wynik: swobodna ruchomość bez dolegliwości bólowych, brak odgłosów ze stawu. Ograniczenia ruchomości oraz ból wskazują na obecność dysfunkcji lub patologicznych zmian w stawie kolanowym. W przypadku zmian zwy-

Typ stawu: staw zawiasowo-obrotowy. Możliwe ruchy: zgięcie, wyprost, rotacja wewnętrzna i rotacja zewnętrzna w zgięciu (od 20 do 30 o ). Staw udowo-rzepkowy (art.

5 . Kończyna dolna 243 Ryc..28 Przeprost w stawie kolanowym rodnieniowych w pierwszej kolejności dochodzi do ograniczenia rotacji wewnętrznej i wyprostu, następnie odwiedzenia, a na końcu rotacji zewnętrznej i zgięcia. Przywiedzenie, odwiedzenie (ryc..29) Pacjent: w pozycji leżącej na plecach. Terapeuta: w pozycji stojącej po stronie badanej kończyny. Ułożenie rąk: dalsza część podudzia nogi badanej znajduje się między klatką piersiową a ramieniem terapeuty, dłonie trzymają za kolano od strony przyśrodkowej i bocznej. Wykonanie: faza 1: należy maksymalnie wyprostować kolano i następnie naciskając dośrodkowo lub dobocznie poprowadzić kolano do przywiedzenia lub odwiedzenia, faza 2: należy zgiąć staw kolanowy pod kątem 20 o i następnie naciskając dośrodkowo lub dobocznie poprowadzić kolano do przywiedzenia lub odwiedzenia. Ocena: należy ocenić doboczną i dośrodkową stabilność stawu kolanowego w porównaniu z drugą stroną oraz zwrócić uwagę na dolegliwości bólowe. W pierwszej fazie badana jest stabilność torebki stawowej. Prawidłowy wynik: brak rozwarcia w odwiedzeniu lub przywiedzeniu kolana. Pojawienie się rozwarcia wskazuje na uszkodzenie torebki. Przy rozerwanym przyśrodkowym więzadle pobocznym (lig. collaterale mediale), ale jednocześnie przy nieuszkodzonej tylnej części torebki i tylnym więzadle krzyżowym (lig. cruciatum posterius) rozwarcie w kierunku do odwiedzenia nie występuje. W drugiej fazie badana jest stabilność więzadeł pobocznych (ligg. collateralia) przyśrodkowego i bocznego przy rozluźnionej tylnej części torebki. Prawidłowy wynik: brak rozwarcia w odwiedzeniu lub przywiedzeniu

Przywiedzenie, odwiedzenie (ryc..29) Pacjent: w pozycji leżącej na plecach. Terapeuta: w pozycji stojącej po stronie badanej kończyny.

Podobne dokumenty

140 ROZDZIAŁ 4 KOŃCZYNA DOLNA

140 ROZDZIAŁ 4 KOŃCZYNA DOLNA 4.2.3 STAW KOLANOWY Staw kolanowy (articulatio genus) jest stawem największym i najbardziej skomplikowanym, a również najbardziej narażonym na uszkodzenie. Łączy kość udową