Metrologia wspomagana komputerowo

Transkrypt

1 Centralna Izba Pomiarów Telekomunikacyjnych (P-12) Metrologia wspomagana komputerowo Praca nr Warszawa, listopad 2005

2 Metrologia wspomaga komputerowo Praca nr Słowa kluczowe: automatyzacja, GPIB, LabVIEW, sterowanie, wzorcowanie/kalibracja, pomiar, program Kierownik pracy: mgr inż. Dariusz Nerkowski Wykonawcy pracy: mgr inż. Dariusz Nerkowski, inż. Anna Warzec, mgr inż. Michał Marszalec, mgr inż. Tomasz Osuch, dr inż. Piotr Lesiak Kierownik Zakładu: inż. Anna Warzec Copyright by Instytut Łączności, Warszawa 2005

3 Spis treści 1. Wstęp Serwis i rozszerzanie możliwości oprogramowania stanowisk do wzorcowania oscyloskopów i multimetrów wyposażonych w interfejs GPIB Stanowisko do wzorcowania oscyloskopów z interfejsem GPIB Stanowisko do wzorcowania multimetrów z interfejsem GPIB Automatyzacja i modernizacja stanowisk do wzorcowania tłumików optycznych i mierników mocy optycznej Opracowanie komputerowego stanowiska do wzorcowania jednodomowych mierników mocy promieniowania optycznego Zestaw akcji w programie MIERNIK_MOCY Opracowanie komputerowego stanowiska do wzorcowania tłumików optycznych Zestaw akcji w programie TŁUMIK Bibliografia

4 1. Wstęp Celem niniejszej pracy jest automatyzacja procesów wzorcowań przyrządów pomiarowych będących w zakresie akredytacji LMEEiO przygotowanie programów komputerowych, dokumentacji zgodnej z systemem jakości (algorytmy, instrukcje) w celu ciągłego podnoszenie poziomu jakości i konkurencyjności oferowanych usług. Założeniem projektu jest zaprojektowanie, uruchomienie i modyfikacja komputerowych systemów pomiarowych zgodnie z założonymi zasadami standaryzacji, przy użyciu wzorcowych przyrządów kontrolnych (wyposażonych w wyjście GPIB) najlepszych firm światowych. Aplikacje pomiarowe zostaną napisane w środowisku programistycznymy LabVIEW oraz LabWindows National Instruments, z wykorzystaniem kart pomiarowych GPIB, PCMCIA- GPIB oraz konwertera GPIB/ENET firmy National Instruments. Analiza oraz ocena wyników pomiaru przeprowadzona będzie również w środowisku LabVIEW/LabWindows, a wydruki świadectw wzorcowania, zgodnie z wzorami określonymi przez jednostkę akredytującą laboratorium, tworzone będą w programie Microsoft Word. 4

5 2. Serwis i rozszerzanie możliwości oprogramowania stanowisk do wzorcowania oscyloskopów i multimetrów wyposażonych w interfejs GPIB W latach ubiegłych w Laboratorium Metrologii Elektrycznej, Elektronicznej i Optoelektronicznej powstały automatyczne stanowiska wzorcowania multimetrów cyfrowych oraz oscyloskopów cyfrowych, wyposażonych w wyjście GPIB, zgodnie z dokumentacją metrologiczną obowiązującą w laboratorium. Obie aplikacje zostały napisane w środowisku programistycznym LabVIEW [1][2], którego uaktualnienia otrzymuje laboratorium dzięki corocznie opłacanemu serwisowi Stanowisko do wzorcowania oscyloskopów z interfejsem GPIB Stanowisko automatycznego wzorcowania oscyloskopów składa się z aparatury pomiarowej, którą stanowi kalibrator typu 9500 firmy Wavetek oraz aplikacji pomiarowej Oscyloskop 2003 wykonanej w środowisku programistycznym LabVIEW firmy National Instruments. Program pomiarowy składa się z trzech bloków: blok danych pomiarowych baza danych o wzorcowanych przyrządach: zakresach, punktach pomiarowych, dopuszczalnych błędach. blok wzorcowania pomiary, analiza, ocena wyników blok wydruku Świadectwa Wzorcowania zgodnie z obowiązującym w LMEEiO wzorem, zawierający: wartości nominalne, wyniki wzorcowania (poprawki), niepewności wzorcowania wyliczone zgodnie z wymaganiami European co-operation of Accreditation (niepewność rozszerzona) W roku 2005 w ramach tego tematu w programie Oscyloskop 2003 wdrożono 1 wzorcowanie nowych typów oscyloskopów: HP TDS 420 TDS 460 TDS 724D Poza tym, dzięki otrzymywanym uaktualnieniom oprogramowania LabVIEW tj. nowym możliwościom i rozwiązaniom [1][2], wprowadzone zostały następujące zmiany: a) nowa wersja Bazy danych programu dotychczasowa Baza danych podczas akcji naciśnięcia przycisków wykorzystywała pętle sterujące for lub while w nowej wersji zastąpiono je zdarzeniami tzw. Event structure możliwość tworzenia nowych pozycji w bazie na podstawie starych danych dodano datę i czas zapisu rekordu w bazie dodano opis rekordu bazy nowe, bardziej przejrzyste menu użytkownika (wszystkie opcje bazy dostępne w jednym oknie programu) 1 pod tym pojęciem rozumiane jest: wprowadzenie rozkazów sterujących, punktów pomiarowych, dopuszczalnych błędów do bazy programu oraz zwalidowanie pomiarów automatycznych 5

6 b) stabilniejsza i szybsza praca programu podobnie jak w przypadku Bazy danych, niektóre pętle zostały zastąpione zdarzeniami (Event structure) c) automatyczne rozpoznawanie adresu kalibratora oscyloskopów i adresu oscyloskopu bezpośrednio po uruchomieniu programu kalibrator oscyloskopów posiada IDN dzięki czemu możliwe jest automatyczne identyfikowanie adresu kalibratora oscyloskopów oraz adresu oscyloskopu wzorcowanego d) możliwość pobierania danych identyfikacyjnych oscyloskopu z bazy SEDLAB dane pobierane są z bazy i wstawiane do raportu wzorcowania DOKUMENTACJA 1. Metodyka wzorcowania oscyloskopów. Wyd. 5, IŁ 2002 r. 2. Procedura pomiarowa nr LMEEiO/13. Wzorcowanie oscyloskopów. Wyd. 4, IŁ 2002 r. 3. Opis stanowiska pomiarowego do wzorcowania oscyloskopów. Wyd. 4, IŁ 2002 r. 4. Instrukcja obsługi programu Oscyloskop Wyd. 2, IŁ 2005 r. 5. Algorytm programu Oscyloskop Wyd. 2, IŁ 2005 r. 6. Instrukcja obsługi Bazy danych programu Oscyloskop Wyd. 2, IŁ 2005 r. 7. Algorytm Bazy danych programu Oscyloskop Wyd. 2, IŁ 2005 r Stanowisko do wzorcowania multimetrów z interfejsem GPIB Stanowisko składa się z aparatury pomiarowej, którą stanowi kalibrator typu 8408 firmy Wavetek oraz aplikacji pomiarowej Multimetr 2002 wykonanej w środowisku programistycznym LabVIEW firmy National Instruments. Program pomiarowy składa się z trzech bloków: blok danych pomiarowych baza danych o wzorcowanych przyrządach: zakresach, punktach pomiarowych, dopuszczalnych błędach. blok wzorcowania pomiary, analiza, ocena wyników blok wydruku Świadectwa Wzorcowania zgodnie z obowiązującym w LMEEiO wzorem, zawierający: wartości nominalne, wyniki wzorcowania (poprawki), niepewności wzorcowania wyliczone zgodnie z wymaganiami European co-operation of Accreditation (niepewność rozszerzona) Tak jak w przypadku programu do wzorcowania oscyloskopów, dzięki otrzymywanym uaktualnieniom oprogramowania LabVIEW tj. nowym możliwościom i rozwiązaniom [1][2], wprowadzone zostały następujące zmiany: a) nowa wersja Bazy danych programu (patrz pkt. 2.1 a) ) b) stabilniejsza i szybsza praca programu (patrz pkt. 2.1 c) ) c) automatyczne rozpoznawanie liczby przyrządów podłączonych do magistrali GPIB z wymogiem ograniczenia do dwóch ze względu na brak rozkazu IDN w niektórych multimetrach cyfrowych postanowiono ograniczyć liczbę przyrządów w magistrali GPIB do dwóch. Dzięki takiemu rozwiązaniu automatycznie identyfikowany jest adres multimetru i 6

7 kalibratora oraz ustalany jest stan interfejsu GPIB multimetru (ON/OFF) co było częstą przyczyną niepowodzeń startu programu wzorcującego. d) możliwość pobierania danych identyfikacyjnych multimetru z bazy SEDLAB dane pobierane są z bazy i wstawiane do raportu wzorcowania DOKUMENTACJA 1. Metodyka wzorcowania mierników napięcia, prądu i rezystancji oraz wskaźników temperatury. Wyd. 7, IŁ 2005 r. 2. Procedura pomiarowa nr LMEEiO/2. Wzorcowanie mierników napięcia, prądu i rezystancji oraz wskaźników temperatury. Wyd. 5, IŁ 2004 r. 3. Opis stanowiska do wzorcowania mierników napięcia, prądu i rezystancji oraz wskaźników temperatury. Wyd. 7, IŁ 2005 r. 4. Instrukcja obsługi programu Multimetr Wyd. 2, IŁ 2005 r. 5. Algorytm programu Multimetr Wyd. 2, IŁ 2005 r. 6. Instrukcja obsługi Bazy danych programu Multimetr Wyd. 2, IŁ 2005 r. 7. Algorytm Bazy danych programu Multimetr Wyd. 2, IŁ 2005 r. 3. Automatyzacja i modernizacja stanowisk do wzorcowania tłumików optycznych i mierników mocy optycznej Celem pracy była automatyzacja stanowisk pomiarowych, w zakładzie optoelektroniki LMEEiO, do wzorcowania wybranych przyrządów pomiarowych objętych zakresem akredytacji, co stanowi kontynuację prac w zakresie automatyzacji pomiarów wykonanych w P-12 w ubiegłych latach. W ramach pracy powstały m.in. dwa programy komputerowe, które zostały napisane w środowisku LabWindows/CVI firmy National Instruments. Kompilacja programu do wersji exe oraz tworzenie wersji instalacyjnych programu daje możliwość uruchomienia aplikacji na dowolnym komputerze z takim samym systemem operacyjnym. LabWindows/CVI opiera się na programowaniu obiektowo - zdarzeniowym. Polega to na tym, że programy w LabWindows/CVI sterowane są zdarzeniami, więc struktura szkieletu programu to zbiór niezależnych funkcji odwołań (ang. callback) przypisanych do wszystkich obiektów systemu. W przypadku uaktywnienia przez użytkownika jakiegoś obiektu (np. przycisku bądź suwaka na wyświetlonym panelu użytkownika) wykonywana jest przypisana do niego akcja, zestaw instrukcji Opracowanie komputerowego stanowiska do wzorcowania jednodomowych mierników mocy promieniowania optycznego. Celem było stworzenie aplikacji do kalibracji jednodomowych mierników mocy promieniowania optycznego. Program powstał w środowisku LabWindows/CVI firmy National Instruments. Opracowany program MIERNIK_MOCY przeznaczony jest do wzorcowania mierników mocy promieniowania optycznego dla długości fali 1310 nm i 1550 nm (praca jednomodowa) 7

8 i ocenie ich na zgodność z danymi technicznymi określonymi przez producenta. Aplikacja niniejsza powstała w oparciu dokumentację metrologiczną wzorcowania mierników mocy promieniowania optycznego obowiązującą w Laboratorium Metrologii Elektrycznej Elektronicznej i Optoelektronicznej, w skład której wchodzą: Metodyka wzorcowania miernika mocy promieniowania optycznego. Wyd. 3, IŁ 2002 Procedura pomiarowa nr LMEEiO/24. Wzorcowanie miernika mocy promieniowania optycznego. Wyd. 3, IŁ 2002 r. Stanowiska pomiarowe do wzorcowania miernika mocy promieniowania optycznego opis, budowa i uruchomienie. Wyd. 3, IŁ 2002 r. Program MIERNIK_MOCY współpracuje z komputerem wyposażonym w kartę pomiarową firmy National Instruments. Daje on możliwość automatycznego tworzenia arkusza pomiarowego oraz świadectwa wzorcowania. Ponadto w skład systemu pomiarowego wchodzą między innymi: wkładka ze źródłami promieniowania optycznego HP 81554SM, tłumik optyczny regulowany JDS Fitel HA3, głowica pomiarowa HP81521B (można również użyć głowicy HP 81524A lub HP 81525A), wkładka miernika mocy do pomiaru liniowości mocy HP 81532A, przewody pomiarowe, Poniższy rysunek przedstawia schemat połączeń urządzeń w układzie do automatycznego wzorcowania mierników mocy promieniowania optycznego. ML MS2 MX PC MS1 Z MS1+Z GP T SP-MS SO PO SP-MX SPO GPIB Rys. 1 Schemat połączeń układu do automatycznego wzorcowania mierników mocy promieniowania optycznego. gdzie: PC komputer z kartą GPIB 8

9 MS1+Z rama HP8153A z wkładkami: źródła Z (HP81554SM) oraz interfejsem MS1 (H81533B) MS2 rama HP8153 z wkładką do pomiaru liniowości ML (HP81532A) GP- głowica pomiarowa HP81521B T - tłumik optyczny regulowany JDS Fitel HA3 SO sprzęgacz optyczny JDS Fitel AC1100 PO przełącznik optyczny JDS Fitel SL 202 SPO sterownik przełącznika optycznego JDS Fitel D8T MX miernik badany (wzorcowany) SP-MX, SP-MS światłowody pomiarowe 9

10 Zapis do pliku Zapis do pliku START KONIEC Okno z danymi MX Tworzenie arkusza pomiarowego Tworzenie świadectwa wzorcowania Inicjalizacja Zerowanie urządzeń Wyjście z programu POMIAR POZIOMU MOCY POMIAR LINIOWOŚCI MOCY Pobranie dł. fali Pobranie dł. fali Pobranie poziomu odniesienia Wyznaczenie niepewności pomiaru poziomu mocy Wyznaczenie niepewności pomiaru liniowości mocy Pobranie poziomu odniesienia Ustawienie N=0 Wyznaczenie poprawek poziomu mocy Wyznaczenie poprawek liniowości mocy Ustawienie N=0 N=10? TAK TAK N=7? NIE NIE Pomiar mocy Ps1 Pomiar mocy Ps Wpisane Px1? NIE NIE Wpisane Px? TAK Pomiar mocy Ps2 N=N+1 TAK Wpisane Px2? NIE Zwiększenie tłumienności tłumika regulowanego o 10 db N=N+1 Rys. 2 Algorytm programu MIERNIK_MOCY 10

11 Zestaw akcji w programie MIERNIK_MOCY Akcje te są zestawem instrukcji wykonywanych przez program na skutek wygenerowania przez użytkownika zdarzenia powiązanego z akcją. Poniżej znajduje się zestaw akcji programu MIERNIK_MOCY: a) START zestaw instrukcji wykonywany po wciśnięciu przycisku START. W skład niniejszego zestawu instrukcji wchodzą: wywołanie funkcja inicjalizacja() reset oraz konfiguracja urządzeń podłączonych do szyny GPIB (ustawienie przełącznika, reset tłumika oraz ustawienie jednostek pomiarowych we wzorcowych miernikach mocy promieniowania optycznego) uruchomienie funkcji sprawdzanie_ustawien(), której zadaniem jest sprawdzenie długości fali (lista rozwijana Długość fali źródła na panelu głównym programu) oraz rodzaju pomiaru (suwak Wybór funkcji programu na panelu głównym) i ustawienie na urządzeniach odpowiedniej długości fali, a także wczytanie z plików poprawek wyznaczonych w etapie kalibracji (związanych z zastosowaniem przełącznika optycznego) w zależności od wyboru funkcji programu uruchomienie funkcji: pomiar_mocy() odpowiadającej za wyznaczenie poprawki poziomu mocy wyświetlanej miernika badanego oraz niepewności jej wyznaczenia) nieliniowosc_mocy() odpowiadającej za wyznaczenie nieliniowości skali mocy miernika wzorcowanego (wyznaczenie poprawek w kolejnych punktach pomiarowych) b) ZEROWANIE zestaw instrukcji wykonywany po wciśnięciu przycisku Zerowanie mierników. W skład niniejszego zestawu instrukcji wchodzą: zerowanie mierników wzorcowych: MS1 (interfejs z głowicą pomiarową) oraz wkładki do pomiaru nieliniowości MS2 wyświetlenie informacji o zerowaniu wyświetlenie informacji o konieczności wyzerowania przyrządu wzorcowanego c) QUIT zestaw instrukcji wykonywany po wciśnięciu przycisku Wyjście z programu. W skład niniejszego zestawu instrukcji wchodzą: zamknięcie panelu głównego programu zakończenie działania programu MIERNIK MOCY d) RAPORT - zestaw instrukcji wykonywany po wciśnięciu przycisku Utwórz arkusz pomiarowy. W skład niniejszego zestawu instrukcji wchodzą: wczytanie przez program szablonu arkusza pomiarowego wpisanie do arkusza danych o mierniku wzorcowanym (typ, numer fabryczny, rok produkcji, itd.) i danych o procesie wzorcowania (data wzorcowania, numer świadectwa wzorcowania, itd.) generowanie i uzupełnienie tabel z wynikami wzorcowania wpisanie do arkusza niepewności wyznaczenia poprawek poziomu mocy wyświetlanej zapisanie pliku z arkuszem na dysku w katalogu Wyniki, który jest podkatalogiem katalogu, w którym znajduje się program) 11

12 e) ŚWIADECTWO - zestaw instrukcji wykonywany po wciśnięciu przycisku Utwórz pierwszą stronę świadectwa wzorcowania. W skład niniejszego zestawu instrukcji wchodzą: wczytanie przez program szablonu pierwszej strony świadectwa wzorcowania wpisanie do świadectwa danych o procesie wzorcowania (data wzorcowania, numer świadectwa wzorcowania) zapisanie pliku z pierwszą stroną świadectwa wzorcowania na dysku w katalogu Wyniki, który jest podkatalogiem katalogu, w którym znajduje się program) f) ŚWIADECTWO2 zestaw instrukcji wykonywany po wciśnięciu przycisku Utwórz drugą stronę świadectwa wzorcowania. W skład niniejszego zestawu instrukcji wchodzą: wczytanie przez program szablonu drugiej strony świadectwa wzorcowania generowanie i uzupełnienie tabel z poprawkami poziomu mocy wyświetlanej w warunkach odniesienia oraz nieliniowości skali mocy wzorcowanego miernika mocy promieniowania optycznego wpisanie do świadectwa niepewności wyznaczenia tłumienności początkowej i/lub wtrąceniowej zapisanie pliku z drugą stroną świadectwa wzorcowania na dysku w katalogu Wyniki, który jest podkatalogiem katalogu, w którym znajduje się program) g) KALIBRACJA - zestaw instrukcji wykonywany po wciśnięciu przycisku Kalibracja systemu. W skład niniejszego zestawu instrukcji wchodzą: wywołanie funkcji inicjalizacja() (patrz podpunkt a)) wywołanie funkcji sprawdzanie_ustawien() (patrz podpunkt a)) wyznaczenie poprawek wynikających z zastosowania w układzie pomiarowym przełącznika optycznego i zapisanie ich do pliku (poprawki znajdują się w plikach 1310.txt oraz 1550.txt w zależności od długości fali przy której zostały wyznaczone) obliczenie niepewności wyznaczenia wyżej wymienionych poprawek h) ZMIANA_FUNKCJI_PROGRAMU - część programu wykonywana w wyniku zmiany pozycji suwaka Wybór funkcji programu na panelu głównym programu. Uruchomienie niniejszej akcji powoduje wywołanie funkcji sprawdzanie_ustawien() (patrz podpunkt a)). i) ZMIANA_DL_FALI - część programu wykonywana w wyniku zmiany długości fali w liście rozwijanej Długość fali źródła na panelu głównym programu. Uruchomienie niniejszej akcji powoduje wywołanie funkcji sprawdzanie_ustawien() (patrz podpunkt a)). j) CZYSC_TABLICE w wyniku wciśnięcia przycisku Czyść tablicę na panelu głównym programu, wywołana zostaje funkcja czyść(), która czyści okno Tabela wyników pomiarów, w którym wyświetlane są na bieżąco wyniki pomiarów. Poza akcjami oraz funkcjami opisanymi powyżej w programie istnieje jeszcze szereg innych funkcji. Jedną z nich jest funkcja dane(), wywoływana w momencie uruchamiania aplikacji. Ma ona za zadanie wyświetlenie okna Dane do arkusza pomiarowego. 12

13 DOKUMENTACJA 1. Metodyka wzorcowania miernika mocy promieniowania optycznego. Wyd. 3, IŁ 2002 r. 2. Procedura pomiarowa nr LMEEiO/24. Wzorcowanie miernika mocy promieniowania optycznego. Wyd. 3, IŁ 2002 r. 3. Stanowiska pomiarowe do wzorcowania miernika mocy promieniowania optycznego opis, budowa i uruchomienie. Wyd. 3, IŁ 2002 r. 4. Instrukcja obsługi programu MIERNIK_MOCY. Wyd. 1, IŁ 2005 r. 5. Algorytm programu MIERNIK_MOCY. Wyd. 1, IŁ 2005 r Opracowanie komputerowego stanowiska do wzorcowania tłumików optycznych Celem pracy było stworzenie aplikacji do kalibracji tłumików optycznych jednodomowych i wielomodowych. Program powstał w środowisku LabWindows/CVI firmy National Instruments [1]. Opracowany program TŁUMIK przeznaczony jest do wzorcowania mierników mocy promieniowania optycznego dla długości fali 850 nm i 1300 nm (praca wielomodowa) oraz 1310 nm i 1550 nm (praca jednomodowa), a także do oceny ich na zgodność z danymi technicznymi określonymi przez producenta. Aplikacja niniejsza powstała w oparciu dokumentację metrologiczną wzorcowania tłumików optycznych obowiązującą w Laboratorium Metrologii Elektrycznej Elektronicznej i Optoelektronicznej, w skład której wchodzą: Metodyka wzorcowania tłumika optycznego. Wyd. 2, IŁ 2002 r. Procedura pomiarowa nr LMEEiO/23. Wzorcowanie tłumika optycznego. Wyd. 2, IŁ 2002 r. Stanowiska do wzorcowania tłumika optycznego. Wyd. 2, IŁ 2002 r. Program TŁUMIK współpracuje z komputerem wyposażonym w kartę pomiarową firmy National Instruments. Daje on możliwość automatycznego tworzenia arkusza pomiarowego oraz świadectwa wzorcowania. Ponadto w skład systemu pomiarowego wchodzą między innymi: wkładka ze źródłami promieniowania optycznego HP 81554SM wkładka ze źródłem promieniowania optycznego HP 81542MM wkładka ze źródłem promieniowania optycznego HP81551MM wkładka miernika mocy HP 81532A przewody pomiarowe Poniższy Rys. 3 przedstawia schemat połączeń urządzeń w układzie do automatycznego wzorcowania tłumików optycznych na przykładzie konfiguracji do wyznaczania tłumienności początkowej tłumików optycznych jednodomowych 13

14 HP81554SM HP81542MM HP81551MM HP81532A S1 SM S2 SM PC MX Rys. 3 Schemat połączeń układu do automatycznego wzorcowania tłumika optycznego. gdzie : PC komputer z oprogramowaniem, MX wzorcowany tłumik optyczny, S1 SM, S2 SM światłowody pomiarowe jednomodowe, Połączeniom urządzeń z komputerem kablami GPIB odpowiadają białe strzałki na rys.3. 14

15 START Panel z danymi o tłumiku wzorcowanym Panel główny programu Generowanie arkusza pomiarowego Wyjście z programu Generowanie świadectwa wzorcowania POMIAR TŁUMIENNOŚCI POCZĄTKOWEJ KONIEC POMIAR TŁUMIENNOŚCI WTRĄCENIOWEJ Wybór typu tłumika Wybór typu tłumika Wybór długości fali Wybór długości fali N=0 Koniec? N=10? TAK NIE TAK NIE Pomiar P1 Pomiar P2 N=N+1 Wyznaczenie tłumienności początkowej Wyznaczenie niepewności pomiaru tłumienności początkowej Pomiar tłumienności wtrąceniowej Wyznaczenie poprawek tłumienności wtrąceniowej Wyznaczenie niepewności pomiaru tłumienności wtrąceniowej Rys. 4 Algorytm programu TŁUMIK 15

16 Zestaw akcji w programie TŁUMIK Akcje te są zestawem instrukcji wykonywanych przez program na skutek wygenerowania przez użytkownika zdarzenia powiązanego z akcją. Poniżej znajduje się zestaw akcji programu TŁUMIK: a) Tl_wtr zestaw instrukcji wykonywany po wciśnięciu przycisku Wyznaczenie tłumienności wtrąceniowej (wyznaczenie poprawki). W skład niniejszego zestawu instrukcji wchodzą: funkcja inicjalizacji zerowanie szyny GPIB oraz konfiguracja urządzeń podłączonych do szyny GPIB konfiguracja i wyświetlenie okna pomiaru tłumienności wtrąceniowej w zależności od rodzaju tłumika o w przypadku tłumików OLA15 i OLA25 dodatkowo w okienko p0 wpisywana jest wartość poziomu mocy przy odłączonym od układu pomiarowego tłumiku wzorcowanym światłowody pomiarowe połączone ze sobą - (jest to wartość będąca średnią arytmetyczną pomiarów mocy p1 wykonywanych podczas wyznaczania tłumienności początkowej) b) Tl_pocz zestaw instrukcji wykonywany po wciśnięciu przycisku Wyznaczenie tłumienności początkowej (szczątkowej). W skład niniejszego zestawu instrukcji wchodzą: funkcja inicjalizacji zerowanie szyny GPIB oraz konfiguracja urządzeń podłączonych do szyny GPIB konfiguracja i wyświetlenie okna pomiaru tłumienności początkowej w zależności od rodzaju tłumika c) Quit zestaw instrukcji wykonywany po wciśnięciu przycisku Wyjście z programu. W skład niniejszego zestawu instrukcji wchodzą: zamknięcie panelu głównego programu zakończenie działania programu TŁUMIK d) Arkusz - zestaw instrukcji wykonywany po wciśnięciu przycisku Tworzenie arkusza pomiarowego. W skład niniejszego zestawu instrukcji wchodzą: wczytanie przez program odpowiedniego szablonu arkusza pomiarowego w zależności od rodzaju wzorcowanego tłumika wpisanie do arkusza danych o tłumiku wzorcowanym (typ, numer fabryczny, rok produkcji, itd.) i danych o procesie wzorcowania ( data wzorcowania, numer świadectwa wzorcowania, itd.) generowanie i uzupełnienie tabel z wynikami wzorcowania wpisanie do arkusza niepewności wyznaczenia tłumienności początkowej i/lub wtrąceniowej zapisanie pliku z arkuszem na dysku w katalogu Wyniki (Wyniki jest podkatalogiem katalogu, w którym znajduje się program) e) Świadectwo - zestaw instrukcji wykonywany po wciśnięciu przycisku Tworzenie świadectwa wzorcowania. W skład niniejszego zestawu instrukcji wchodzą: wczytanie przez program szablonu świadectwa wzorcowania wpisanie do świadectwa danych o procesie wzorcowania (data wzorcowania, numer świadectwa wzorcowania) 16

17 generowanie i uzupełnienie tabel z tłumiennością początkową i/lub poprawkami tłumienności wtrąceniowej wpisanie do świadectwa niepewności wyznaczenia tłumienności początkowej i/lub wtrąceniowej zapisanie pliku ze świadectwem wzorcowania na dysku w katalogu Wyniki (Wyniki jest podkatalogiem katalogu, w którym znajduje się program) f) Quit_wtr - zestaw instrukcji wykonywany po wciśnięciu przycisku Wyjście w oknie Wyznaczenie tłumienności wtrąceniowej. W skład niniejszego zestawu instrukcji wchodzą: zebranie danych pomiarowych z tabel okna Wyznaczenie tłumienności wtrąceniowej obliczenie poprawek tłumienności wtrąceniowej obliczenie niepewności wyznaczenia poprawek tłumienności wtrąceniowej zamknięcie okna Wyznaczenie tłumienności wtrąceniowej g) Quit_pocz - zestaw instrukcji wykonywany po wciśnięciu przycisku Wyjście w oknie Wyznaczenie tłumienności początkowej. W skład niniejszego zestawu instrukcji wchodzą: zebranie danych pomiarowych z tabel okna Wyznaczenie tłumienności początkowej obliczenie tłumienności początkowej obliczenie niepewności wyznaczenia tłumienności początkowej zamknięcie okna Wyznaczenie tłumienności początkowej h) Pomiar1 - zestaw instrukcji wykonywany po wciśnięciu przycisku Pomiar. W skład niniejszego zestawu instrukcji wchodzą: pomiar mocy (poziomu mocy) wskazywanej przez miernik mocy promieniowania optycznego dla danego ustawienia tłumienności wtrąceniowej tłumika wzorcowanego wpisanie zmierzonej wartości w odpowiednie miejsce w tabeli (w kolumnie p k [dbm]) w oknie Wyznaczenie tłumienności wtrąceniowej i) Pomiar2 - zestaw instrukcji wykonywany po wciśnięciu przycisku Pomiar1. W skład niniejszego zestawu instrukcji wchodzą: pomiar mocy (poziomu mocy) wskazywanej przez miernik mocy promieniowania optycznego (w przypadku wtrącenia tłumika optycznego w układ pomiarowy) wpisanie zmierzonej wartości w odpowiednie miejsce w tabeli (w kolumnie p1 [dbm]) w oknie Wyznaczenie tłumienności początkowej j) Pomiar3 - zestaw instrukcji wykonywany po wciśnięciu przycisku Pomiar2. W skład niniejszego zestawu instrukcji wchodzą: pomiar mocy (poziomu mocy) wskazywanej przez miernik mocy promieniowania optycznego (w przypadku połączonych światłowodów) wpisanie zmierzonej wartości w odpowiednie miejsce w tabeli (w kolumnie p2 [dbm]) w oknie Wyznaczenie tłumienności początkowej 17

18 k) Dl_fali - zestaw instrukcji wykonywany po przesunięciu suwaka Długość fali w oknie Wyznaczenie tłumienności wtrąceniowej. W skład niniejszego zestawu instrukcji wchodzą: odczytanie aktualnej pozycji suwaka wywołanie funkcji zmiana_dlfali, powodującej zmianę długości fali źródła/ zmianę aktywnego źródła l) Dl_fali2 - zestaw instrukcji wykonywany po przesunięciu suwaka Długość fali w oknie Wyznaczenie tłumienności początkowej. W skład niniejszego zestawu instrukcji wchodzą: odczytanie aktualnej pozycji suwaka wywołanie funkcji zmiana_dlfali, powodującej zmianę długości fali źródła/ zmianę aktywnego źródła. DOKUMENTACJA 1. Metodyka wzorcowania miernika tłumienności odbicia. Wyd. 2, IŁ 2002 r. 2. Procedura pomiarowa nr LMEEiO/26. Wzorcowanie miernika tłumienności odbicia. Wyd.2 IŁ 2002 r. 3. Stanowiska pomiarowe do wzorcowania mierników tłumienności odbicia - opis, budowa i uruchomienie. Wyd. 2, IŁ 2002 r. 4. Instrukcja obsługi programu TŁUMIK. Wyd. 1, IŁ 2005 r. 5. Algorytm programu TŁUMIK. Wyd. 1, IŁ 2005 r. 18

19 Bibliografia [1] Polskie centrum LabVIEW, [2] National Instruments, 19