Fauna nietoperzy (Chiroptera) rojących się przy otworze jaskini Dymiąca Piwnica (Babiogórski Park Narodowy)
|
|
- Liliana Ciesielska
- 6 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 ARTYKUŁY Chrońmy Przyr. Ojcz. 67 (2): , 2011 Fauna nietoperzy (Chiroptera) rojących się przy otworze jaskini Dymiąca Piwnica (Babiogórski Park Narodowy) Bat fauna (Chiroptera) swarming before the entrance of the Dymiąca Piwnica Cave (Babia Góra Na onal Park) KRZYSZTOF PIKSA 1, WOJCIECH J. GUBAŁA 2 1 Instytut Biologii Uniwersytet Pedagogiczny Kraków, ul. Podbrzezie 3 piksak@gmail.com 2 Centrum Informacji Chiropterologicznej Instytut Systematyki i Ewolucji Zwierząt PAN Kraków, ul. Sławkowska 17 Słowa kluczowe: Karpaty, Myo s bechsteinii, M. emarginatus, M. mystacinus complex, rojenie. W artykule opisano rojenie się nietoperzy przy otworze jaskini Dymiąca Piwnica (1337 m n.p.m.). W latach odłowiono 290 nietoperzy należących do ośmiu gatunków w tym czterech nowych dla Babiogórskiego Parku Narodowego. Przedyskutowano status nowych gatunków nietoperzy dla tego obszaru oraz przedstawiono strukturę dominacyjną rojących się nietoperzy. Wyniki przedstawiono na tle rezultatów badań nietoperzy z innych regionów polskich Karpat. Wstęp Latem i wczesną jesienią na półkuli północnej w strefie klimatu umiarkowanego przy otworach jaskiń i innych schronień podziemnych pojawia się ogromna liczba nietoperzy często znacznie przewyższająca liczebnością i bogactwem gatunkowym tą notowaną w okresie zimowym (Furmankiewicz, Górniak 2002; Parsons i in. 2003; Węgiel i in. 2004; Mysłajek i in. 2008; Piksa 2008). Zjawisko to ze względu na swój masowy charakter zostało nazwane rojeniem (swarming) (Davis 1964). W trakcie tej aktywności nietoperze (głównie samce) przylatują z sąsiednich obszarów, wlatują do obiektów i przebywają w nich przez pewien czas, po czym zdecydowana większość opuszcza schronienia. Jako kwatery dzienne miejsca rojenia wykorzy- stywane są tylko przez znikomą część wykazujących tą aktywność nietoperzy. Rojenie jest zjawiskiem złożonym, a przyczyny i funkcja tej aktywności nie są do końca wyjaśnione. Większość badaczy skłania się ku hipotezie, że jest to związane z rozrodem (Fenton 1969; Parsons i in. 2003), według innych z pokazywaniem przez dorosłe matki młodym osobnikom potencjalnych miejsc zimowania i rojenia (Fenton 1969; Piksa 2008) oraz, że obiekty te wykorzystywane są jako miejsca odpoczynku w trakcie migracji (Whitaker 1998). Wiele prac opisuje w różnych aspektach tą aktywność w Europie (Parsons i in. 2003) i w Polsce (Furmankiewicz, Górniak 2002; Gottfried 2009), w tym także w Karpatach (Węgiel i in. 2004; Stanik, Gubała 2005; Bator i in. 2008; Mysłajek i in. 2008; Piksa 2008). Brak natomiast informacji na temat rojenia nietoperzy 128
2 K. Piksa i W.J. Gubała Rojenie nietoperzy na Babiej Górze w Masywie Babiej Góry. Celem niniejszej pracy było więc uzupełnienie tej wiedzy, a w szczególności poznanie bogactwa gatunkowego i określenie statusu nietoperzy z grupy Myotis mystacinus sensu lato, tj. nocka Brandta M. brandtii, nocka wąsatka M. mystacinus i nowo stwierdzonego dla Polski, obecnego w Karpatach, nocka Alkatoe M. alcathoe (Niermann i in. 2007). Materiał i metody Babia Góra leży we wschodniej części Beskidu Żywieckiego, jest najwyższym masywem w Beskidach i jednocześnie najwyższym wzniesieniem w obrębie tzw. Karpat fliszowych. Jej szczyt wznosi się na wysokość 1725 m n.p.m. i wyrasta o m ponad otaczające ją obszary. Masyw ten zbudowany jest głównie z piaskowcowo-łupkowych utworów fliszowych (Szwagrzyk 2003). Największą jaskinią masywu Babiej Góry jest Dymiąca Piwnica. Jest ona niewielkim obiektem posiadającym jeden otwór położony na wysokości 1337 m n.p.m. Jeszcze do niedawna jej długość wynosiła 55 m, głębokość 10,5 m (Pukowski, Szura 2005), obecnie jej długość wynosi 86,5 m (C. Szura npbl.). Jest to pseudokrasowa jaskinia osuwiskowa typu szczelinowego (crevice type), pustkę stanowi większa sala o wymiarach 7 2,5 m i wysokości do 2,5 m, oraz odchodzące od niej wąskie korytarze. Najbliższe otoczenie obiektu porasta naturalna świerczyna karpacki bór górnoreglowy Plagiothecio-Piceetum tatricum. Pomiędzy sklepieniem utworzonym ze zwartych koron świerków a runem leśnym tworzy się wolna przestrzeń będąca dogodnym miejscem żerowania nietoperzy. Prace terenowe prowadzone były w latach w okresie od lipca do września. Polegały one na całonocnych odłowach nietoperzy w sieci chiropterologiczne rozpięte przed otworem jaskini i przy nim. Schwytane w sieci nietoperze identyfikowano do gatunku, mierzono, ważono, określano ich płeć. Dodatkowo w trakcie prac zbierano ektopasożyty. Nietoperze po wykonaniu podstawowych czynności były natychmiast wypuszczane w miejscu złowienia. Odłowy prowadzono za zgodą Ministerstwa Środowiska i Dyrekcji Babiogórskiego Parku Narodowego. Wyniki Łącznie w trakcie pięciu nocy odłowiono 290 nietoperzy z 8 gatunków (tab. 1): nocka dużego Myotis myotis, nocka Bechsteina M. bechsteinii (ryc. 1), nocka Brandta, nocka wąsatka, nocka orzęsionego M. emarginatus (ryc. 2), nocka Natterera M. nattereri, nocka rudego M. daubentonii i gacka brunatnego Plecotus auritus. Nie stwierdzono obecności nocka Alkatoe. Najliczniej odławianymi nietoperzami były nocek Brandta i gacek brunatny (odpowiednio 27,2 i 26,6%). Stosunkowo licznie reprezentowane były również nocki wąsatek (13,8%), orzęsiony (11,7%) i duży (11,4%). Udziały pozostałych gatunków nie przekraczały kilku procent. U wszystkich gatunków nietoperzy przeważały samce (tab. 1). Najwyższą wartością proporcji płci charakteryzowały się nocki orzęsiony i rudy (u których nie odłowiono samic) oraz gacek brunatny (0,86), najniższą zaś nocek wąsatek (0,60). W okresie zimowym w jaskini obserwuje się hibernujące nietoperze z grupy nocka wąsatka M. mystacinus sensu lato (1 3 osobników). Dyskusja Wyniki badań wykazały, że mimo niewielkich rozmiarów i położenia stosunkowo wysoko nad poziomem morza jaskinia Dymiąca Piwnica jest bardzo ważnym miejscem rojenia nietoperzy uczestniczy w tej aktywności wielokrotnie więcej nietoperzy niż obserwuje się tu zimą. W trakcie badań stwierdzono obecność 8 gatunków nietoperzy spośród 25 występujących w Polsce. Bogactwo gatunkowe rojących się tu nietoperzy nie jest tak duże jak w okresie rojenia w innych rejonach Karpat polskich. W polskiej części Tatr w trakcie rojenia stwierdzono obecność 16 gatunków nietoperzy (Piksa 2008; Piksa i in. 2011), w Beskidzie 129
3 Chrońmy Przyr. Ojcz. rocznik 67, zeszyt 2, 2011 Tab. 1. Charakterystyka fauny nietoperzy odłowionych przy otworze jaskini Dymiąca Piwnica Tab. 1. Characteris cs of the bat fauna caught at the opening of the Dymiąca Piwnica Cave Gatunek Species Proporcje płci Sex ra o Suma Total Dominacja Dominance (%) Nocek duży Myo s myo s (Borkhausen 1797) ,73* 33 11,4 Nocek Bechsteina Myo s bechsteinii (Kuhl 1817) 1 5 0,83 6 2,1 Nocek Na erera Myo s na ereri (Kuhl 1817) ,80* 15 5,2 Nocek orzęsiony Myo s emarginatus (Geoffroy 1806) 34 1, ,7 Nocek Brandta Myo s brand i (Eversmann 1845) ,80* 79 27,2 Nocek wąsatek Myo s mystacinus (Kuhl 1817) ,60 NS 40 13,8 Nocek rudy Myo s daubentonii (Kuhl 1817) 6 1,00 6 2,1 Gacek brunatny Plecotus auritus (Linnaeus 1758) ,86* 77 26,6 Suma/ Total * Stosunek liczbowy płci różny od jedności (P 0,05)/ Males to females sex ra o significantly different from unity (P 0.05). NS Stosunek liczbowy płci nie jest różny od jedności (P > 0,05) (do analiz wykorzystano test chi-kwadrat lub dokładny test Fischera)/ Males to females sex ra o not significantly different from unity (P > 0.05) (chi-square test or Fisher s exact tests were used to analysis). Niskim i Sądeckim 13 gatunków (Węgiel i in. 2004), w Ciężkowicko-Rożnowskim Parku Krajobrazowym 12 (Bator i in. 2008). Mniejsza, w porównaniu z innymi regionami Karpat, liczba odnotowanych gatunków wynika zapewne z kilku czynników: stosunkowo surowego klimatu, jaki towarzyszy usytuowaniu obiektu; niewielkich rozmiarów jaskini, a co za tym idzie mniejszej atrakcyjności dla nietoperzy jako potencjalnego zimowiska lub miejsca rojenia; mniejszej niż w innych regionach częstości i regularności prowadzonych badań. Nie stwierdzono np. ciepłolubnego podkowca małego Rhinolophus hipposideros (regularnie odławianego na niższych położeniach Karpat polskich), nietoperzy z rodzaju mroczek Eptesicus, mroczka posrebrzanego Vespetilio murinus czy gatunków typowo leśnych. Z danych faunistycznych na uwagę zasługuje odnotowanie czterech nowych dla Babiej Góry gatunków nocków: dużego, Bechsteina, Brandta i orzęsionego (por. Wołoszyn, Postawa 2003). Fauna nietoperzy Babiogórskiego Parku Narodowego liczy więc obecnie 12 gatunków. Dla porównania, fauna nietoperzy blisko położonych górskich parków narodowych, o stosunkowo dobrzej poznanej chiropterofaunie jest bogatsza. Liczy ona w Tatrzańskim Parku Narodowym 19 gatunków (Danko, Piksa 2010), a w Pienińskim Parku Narodowym 20 (Sitowski 1948; Paszkiewicz i in. 1995; 1998; Piksa i in. npbl.). Znacznie mniejsza liczba stwierdzonych gatunków nietoperzy w BPN związana jest zapewne z brakiem kompleksowych, regularnych badań poświęconych tej grupie ssaków, mniejszą heterogennością siedlisk oraz słabym poznaniem jaskiń tego obszaru. Spośród nowych gatunków na szczególną uwagę zasługuje obecność nocka Bechsteina i nocka orzęsionego. Wprawdzie o wystąpieniu tego ostatniego w jaskini Dymiąca Piwnica wspominają Pukowski i Szura (2005), to jednak w rzeczywistości informację tę zamieszczono omyłkowo obserwowany nietoperz należał do Myotis mystacinus sensu lato (C. Szura, W.J. Gubała inf. ustna). Nocek Bechsteina jest gatunkiem typowo leśnym preferującym drzewostany liściaste zwłaszcza dojrzałe (Baagøe 2001; Ciechanowski, Piksa 2004). Biorąc pod uwagę charakter najbliższego otoczenia jaskini (bór świerkowy), jego stwierdzenie w tym miejscu może wydawać się zaskoczeniem. Należy jednak pamiętać, że jego obecność związana jest 130
4 K. Piksa i W.J. Gubała Rojenie nietoperzy na Babiej Górze Ryc. 1. Nocek Bechsteina odłowiony przy otworze jaskini Dymiąca Piwnica ( r., fot. K. Piksa) Fig. 1. Bechstein s bat caught before entrance on the Dymiąca Piwnica Cave (20 August 2009, photo by K. Piksa) tu przede wszystkim z aktywnością zwaną rojeniem. Nietoperz ten w tym okresie może być spotykany poza obrębem siedlisk kojarzonych z tym gatunkiem, a nawet w miejscach, których unika. Na przykład w Tatrach w okresie rojenia stwierdzono go w jednej z jaskiń piętra alpejskiego Wielkiej Litworowej (1907 m n.p.m.), której najbliższe otoczenie pozbawione jest całkowicie zadrzewień i zakrzewień (Piksa 2008). Nocek Bechsteina jest gatunkiem osiadłym niewykonującym dalekich przelotów (maksymalny przelot to 35 km), jako dzienne kwatery wykorzystuje przede wszystkim dziuple drzew, a preferowanymi żerowiskami są dojrzałe lasy liściaste (Baagøe 2001; Ciechanowski, Piksa 2004). Biorąc pod uwagę obecność w masywie Babiej Góry dorosłej samicy z dobrze widocznymi łysinkami wokółsutkowymi, preferowanych żerowisk (zespół buczyny karpackiej i kwaśnej buczyny), dojrzałych drzewostanów z licznymi dziuplami potencjalnymi schronieniami dla tego nietoperza, można stwierdzić, że gatunek ten rozmnaża się na tym obszarze. Dużym zaskoczeniem, jak na tę wysokość, jest obecność ciepłolubnego nocka orzęsionego. Występowanie tego gatunku przy otworze jaskini Dymiącej Piwnicy i oddalonej o około 13 km jaskini Oblica może sugerować obecność kolonii rozrodczej tego gatunku w sąsiedztwie Babiej Góry. Nocek orzęsiony jest gatunkiem zasiedlającym przede wszystkim strychy budynków (Gaisler 1971; Furmankiewicz, Postawa 2004; Dietz i in. 2009). W obrębie parku narodowego raczej brak tego typu schronień. Na brak kolonii rozrodczych tego gatunku w obrębie masywu Babiej Góry może wskazywać nienotowanie obecności samic w odłowach. 131
5 Chrońmy Przyr. Ojcz. rocznik 67, zeszyt 2, 2011 Ryc. 2. Nocek orzęsiony odłowiony przy otworze jaskini Dymiąca Piwnica ( r., fot. K. Piksa) Fig. 2. Geoffroy s bat caught before entrance on the Dymiąca Piwnica Cave (2 August 2008, photo by K. Piksa) Odłowione samce na Babiej Górze jako schronienia dzienne wykorzystują prawdopodobnie szczeliny skalne i jaskinie. Świadczy o tym fakt, że większość odłowionych nietoperzy (24 na 34 odłowionych) na futrze i błonach lotnych posiadała ślady jaskiniowego błota. Kolejnym nowym dla Babiej Góry gatunkiem jest nocek duży. Jest pospolity w polskich Karpatach i licznie notowany w jaskiniach zarówno zimą, jak i w okresie rojenia (Węgiel i in. 2004). Jego obecność tutaj nie jest więc zaskoczeniem. Odnotowanie w odłowach dorosłych samic (z łysinkami wokółsutkowymi) i młodych osobników (tj. urodzonych w danym roku) świadczy, że w sąsiedztwie Babiej Góry znajduje się kolonia rozrodcza tego gatunku. Jako kwatery dzienne nocek duży wykorzystuje przede wszystkim obszerne strychy budynków, np. kościołów (Dietz i in. 2009). Kolonie rozrodcze tego nietoperza mogą być więc usytuowane w budynkach na obrzeżach parku narodowego lub w jego sąsiedztwie. Z trzech gatunków nocków z grupy mystacinus występujących w Polsce na Babiej Górze odnotowano nocka Brandta i nocka wąsatka, nie stwierdzono obecności nocka Alkatoe. 132 Podobnie jak przy innych jaskiniach Karpat fliszowych, w okresie tzw. rojenia (Węgiel i in. 2004; Bator i in. 2008) z tej grupy najliczniejszy był nocek Brandta. Obecność dorosłych samic z dobrze widocznymi łysinkami wokółsutkowymi i osobników młodych świadczy, że gatunek ten rozmnaża się na Babiej Górze. Schronieniami dziennymi tego gatunku mogą być szczeliny drewnianych budynków położonych w lasach i na ich obrzeżach, dziuple i szczeliny pod korą drzew czy też skrzynki lęgowe dla ptaków i nietoperzy itp. (Dietz i in. 2009). Babia Góra zapewnia więc preferowane schronienia dzienne dla tego gatunku. Biorąc pod uwagę strukturę dominacyjną rojących się nietoperzy, wyniki uzyskane w niniejszych badaniach nieznacznie różnią się od uzyskanych w innych regionach Karpat fliszowych natomiast zasadniczo odbiegają od uzyskanych w Tatrach. Wspólną cechą wszystkich jaskiń Beskidów jest liczna obecność w okresie rojenia gacka brunatnego. Jest on najliczniej odławianym gatunkiem w Beskidzie Sądeckim i Beskidzie Niskim, gdzie stanowił prawie połowę odłowionych nietoperzy (46,4%) (Węgiel i in. 2004) oraz w Beskidzie Wyspowym
6 K. Piksa i W.J. Gubała Rojenie nietoperzy na Babiej Górze (25,6%) (Piksa i in. 2011). Licznie (choć drugi pod względem liczebności) był także odławiany przy otworze jaskini Oblica (30,8%) w Beskidzie Żywieckim (Stanik, Gubała 2008) i Beskidzie Śląskim (22,6%) (Mysłajek i in. 2008). Najmniej licznie obserwowano go przy otworach jaskiń Pogórza Rożnowskiego i Ciężkowickiego (18%) (Bator i in. 2008). W Tatrach jego udział w okresie rojenia sięga kilku procent (Piksa 2008). Najliczniej odławianym nietoperzem w okresie rojenia w niniejszych badaniach był nocek Brandta. W pozostałej części Karpat polskich jego liczebność w tym okresie nie jest tak wysoka, jego udział w odłowach przy otworach jaskiń waha się od 2,8% jaskinia Oblica (Stanik, Gubała 2008) do 11,9% jaskinie Beskidu Sądeckiego i Niskiego (Węgiel i in. 2004). Biorąc pod uwagę położenie nad poziomem morza jaskini Dymiąca Piwnica, zaskakująco częsta jest obecność ciepłolubnego nocka orzęsionego. Jego liczebność w okresie rojenia jest tu nawet wyższa niż przy innych niżej położonych jaskiniach Beskidów. Dla porównania udział nocka orzęsionego w odłowach przy otworach jaskiń Beskidu Niskiego i Sądeckiego sięgał 10,3% (Węgiel i in. 2004), Beskidu Wyspowego 12,1% (Piksa i in. 2011). Liczniej w polskiej części Karpat nocek orzęsiony odławiany był tylko przy otworze jaskini Oblica w Beskidzie Żywieckim (45,8%) (Stanik, Gubała 2005). Przedstawione powyżej różnice pomiędzy jaskiniami w strukturze dominacyjnej rojących się nietoperzy wynikają nie tyle z uwarunkowań lokalnych i specyfiki danego rejonu, ile w dużej mierze także z nieregularnego prowadzenia badań i różnego ich nasilenia w różnych okresach rojenia. W trakcie rojenia wiele gatunków nietoperzy różni się między sobą (czasami znacznie) czasem pojawu i sezonową dynamiką liczebności (Furmankiewicz, Górniak 2002; Parsons i in. 2003; Węgiel i in. 2004; Piksa 2008; Piksa i in. 2011). Są gatunki, które pojawiają się na początku rojenia i licznie obserwowane są w lipcu oraz w pierwszej połowie sierpnia (np. nocek Brandta), a następnie ich liczebność znacznie maleje lub są nieobecne; są też takie, które w lipcu i na początku sierpnia są nieobecne lub ich obecność jest znikoma, a ich szczyt aktywności przypada na wrzesień i październik, np. gacek brunatny, nocek Natterera (Parsons i in. 2003; Węgiel i in. 2004; Piksa 2008; Piksa i in. 2011). Stąd, w zależności od okresu prowadzenia odłowów lub ich częstotliwości i regularności, uzyskane wyniki dotyczące udziałów poszczególnych gatunków mogą się niekiedy znacznie różnić między sobą. Warunkiem koniecznym do uzyskania właściwej liczebności, odzwierciedlającej rzeczywiste proporcje poszczególnych gatunków nietoperzy w trakcie rojenia, jest regularność prowadzonych badań, tj. w regularnych odstępach czasu (np. co dwa tygodnie) w ciągu całego okresu rojenia (Piksa 2008). W przeciwnym razie, można uzyskać wyniki nieodzwierciedlające rzeczywistej proporcji między gatunkami. Ponieważ odłowy nietoperzy na Babiej Górze i w innych regionach Karpat Zewnętrznych (Węgiel i in. 2004; Bator i in. 2008) prowadzone były nieregularnie, do ocen liczebności poszczególnych gatunków nietoperzy i ich udziałów w zespołach rojących się osobników należy podchodzić z ostrożnością. Jedną z charakterystycznych cech, wręcz wpisanych w naturę rojenia, jest wyraźna przewaga samców nad samicami (Furmankiewicz, Górniak 2002; Parsons i in. 2003; Węgiel i in. 2004). W niniejszych badaniach obserwowano podobną tendencję. Niemal u wszystkich gatunków nietoperzy znacząco przeważały samce, a u niektórych samice były nieobecne. Jedynie u nocka wąsatka przewaga samców nie była tak wyraźna. Co ciekawe, podobne wartości proporcji płci lub nawet wyraźna przewaga liczebna samic u tego gatunku obserwowane były także w Beskidzie Wyspowym (Piksa i in. 2011), w pewnym okresie także w Tatrach (Piksa 2008). O tym, że proporcje płci u tego gatunku w trakcie rojenia są prawie wyrównane, pisze także Dietz i inni (2009). Warto wspomnieć o statusie ochronnym gatunków nowych dla Babiej Góry. W Polskiej czerwonej księdze zwierząt nocek orzęsiony za- 133
7 Chrońmy Przyr. Ojcz. rocznik 67, zeszyt 2, 2011 kwalifikowany został do kategorii EN gatunek bardzo wysokiego ryzyka, silnie zagrożony wyginięciem (Wołoszyn 2002b), nocek Bechsteina do NT gatunek niższego ryzyka, bliski zagrożenia (Wołoszyn 2002a), nocek duży i nocek Brandta to gatunki niezagrożone (Głowaciński 1992, 2001). W polskiej części Karpat nocek orzęsiony ma status EN, pozostałe VU (gatunek wysokiego ryzyka, narażony na wyginięcie) (Witkowski i in. 2003). Włączone są także do Czerwonej listy IUCN nocek Bechsteina do kategorii NT (Hutson i in. 2008c), nocek duży, nocek orzęsiony i nocek Brandta do LC (gatunek najmniejszej troski) (Hutson i in. 2008a, b; IUCN 2010). Ponadto chronione są także na postawie kilku uregulowań międzynarodowych: Konwencji Berneńskiej (Załącznik II), Konwencji Bońskiej (Załącznik II), Dyrektywy Siedliskowej (Załącznik IV) i Porozumienia o ochronie nietoperzy w Europie (EUROBATS) (Załącznik I). Ponadto nocek duży, Bechsteina i orzęsiony wymienia się w załączniku II Dyrektywy Siedliskowej, jako gatunki wymagające tworzenia Specjalnych Obszarów Ochrony Natura W przypadku nocka Bechsteina i nocka Brandta utrzymanie obecnego stanu populacji w obrębie parku narodowego nie powinno nastręczać większych problemów, biorąc pod uwagę reżim ochronny parku narodowego. Nocek duży i nocek orzęsiony znajdują tu prawdopodobnie optymalne i suboptymalne żerowiska, kolonie rozrodcze zaś zlokalizowane są zapewne poza obrębem parku. Podstawowym więc zadaniem dla utrzymania stanu populacji tych gatunków w Babiogóskim Parku Narodowym będzie zlokalizowanie tych kolonii i objęcie ich ochroną. Jak wykazały obecne badania, stan poznania fauny Babiej Góry jest jeszcze niedostateczny. Biorąc pod uwagę postępującą eksplorację jaskiń w masywie Babiej Góry i charakter siedlisk, można spodziewać się obecności jeszcze kilku gatunków nietoperzy, m.in. nocka Alkatoe, karlika malutkiego Pipistrellus pipistrellus, karlika drobnego P. pygmaeus i mopka Barbastella barbastellus. PIŚMIENNICTWO Baagøe H.J Myotis bechsteinii (Kuhl, 1818) Bechsteinfledermaus. W: Niethammer J., Krapp F. (red.). Handbuch der Säugetiere Europas, Aula-Verlag 4 (I), Wiebelsheim: Bator A., Szkudlarek R., Węgiel A Skład gatunkowy i struktura populacji nietoperzy odławianych na terenie Ciężkowicko-Rożnowskiego Parku Krajobrazowego. Nietoperze 9: Ciechanowski M., Piksa K Nocek Bechsteina (Myotis bechsteinii). W: Adamski P., Bartel R., Bereszyński A., Kepel A., Witkowski Z. (red.). Gatunki zwierząt (z wyjątkiem ptaków). Poradnik ochrony siedlisk i gatunków Natura 2000 podręcznik metodyczny. Tom 6. Ministerstwo Ochrony Środowiska, Warszawa: Danko Š., Piksa K Nietopiere Tatier. W: Koutna A. (red.). Tatry. Příroda, historie, život. Tom 1. Baset, Praha: Davis W.H Fall swarming at bats at Dixon cave, Kentucky. Bull. Nat. Speleol. Soc. 26: Dietz C., von Helversen O., Nill D Nietoperze Europy i Afryki Północnej. Multico, Warszawa. Fenton M.B Summer activity of Myotis lucifugus (Chiroptera: Vespertilionidae) at hibernacula in Ontario and Quebec. Can. J. Zool. 47: Furmankiewicz J., Górniak J Seasonal changes in number and diversity of bats species (Chiroptera) in the Stolec mine (SW Poland). Przyr. Sudetów Zach. 2: Furmankiewicz J., Postawa T Nocek orzęsiony (Myotis emarginatus). W: Adamski P., Bartel R., Bereszyński A., Kepel A., Witkowski Z. (red.). Gatunki zwierząt (z wyjątkiem ptaków). Poradnik ochrony siedlisk i gatunków Natura 2000 podręcznik metodyczny. Tom 6. Ministerstwo Ochrony Środowiska, Warszawa: Gaisler J Zur Ökologie von Myotis emarginatus in Mitteleuropa. Decheniana-Beihefte 18: Głowaciński Z. (red.) Polska czerwona księga zwierząt. PWRiL, Warszawa. Głowaciński Z. (red.) Polska czerwona księga zwierząt. Kręgowce. PWRiL, Warszawa. Gottfried I Use of underground hibernacula by the barbastelle (Barbastella barbastellus) out- 134
8 K. Piksa i W.J. Gubała Rojenie nietoperzy na Babiej Górze side the hibernation season. Acta Chiropterol. 11: Hutson A.M., Spitzenberger F., Aulagnier S., Coroiu I., Karataş A., Juste J., Paunovic M., Palmeirim J., Benda P. 2008a. Myotis myotis. W: IUCN IUCN Red List of Threatened Species. Version [ dostęp: r. Hutson A.M., Spitzenberger F., Aulagnier S., Nagy Z. 2008b. Myotis emarginatus. W: IUCN IUCN Red List of Threatened Species. Version [ dostęp: r. Hutson A.M., Spitzenberger F., Tsytsulina K., Aulagnier S., Juste J., Karataş A., Palmeirim J., Paunović M. 2008c. Myotis bechsteinii. W: IUCN IUCN Red List of Threatened Species. Version [ dostęp: r. Mysłajek R.W., Nowak S., Kurek K Nietoperze Parku Krajobrazowego Beskidu Śląskiego. Poradnik ochrony. Stowarzyszenie dla Natury Wilk, Twardorzeczka. Niermann I., Biedermann M., Bogdanowicz W., Brinkmann R., Bris Y. L., Ciechanowski M., Dietz C., Dietz I., Estók P., von Helversen O., Houédec A.L., Paksuz P., Petrov B. P., Özkan B., Piksa K., Rachwald A., Roue S. Y., Sachanowicz K., Schorcht W., Tereba A., Mayer F Biogeography of the recently described Myotis alcathoe von Helversen and Heller Acta Chiropterol. 9: Parsons K. N., Jones G., Davidson-Watts I., Greenaway F Swarming of bats at underground sites in Britain implications for conservation. Biol. Conserv. 111: Paszkiewicz R., Szkudlarek R., Węgiel A., Węgiel J., Węgiel W Materiały do chiropterofauny Pienin. Zimowe stanowiska nietoperzy. Pieniny Przyroda i Człowiek 3: Paszkiewicz R., Szkudlarek R., Węgiel A., Węgiel J., Węgiel W Materiały do chiropterofauny Pienin letnie stanowiska nietoperzy. Pieniny Przyroda i Człowiek 6: Piksa K Swarming of Myotis mystacinus and other bat species at high elevation in the Tatra Mountains, southern Poland. Acta Chiropterol. 10: Piksa K., Bogdanowicz W., Tereba A. (2011). Swarming of bats at different elevations in the Carpathian Mountains. Acta Chiropterol. 13: Pukowski J., Szura C Jaskinie Babiogórskiego Parku Narodowego. Zacisk 25. Sitowski L Przyczynek do znajomości fauny Parku Narodowego w Pieninach. Ochr. Przyr. 18: Stanik K., Gubała W.J Nietoperze Jaskini Oblica. Materiały konferencyjne Wpływ środowiskowych warunków na wybór hibernakulum przez nietoperze, Bytom września 2008 r.: Szwagrzyk J Środowiska i szata roślinna masywu Babiej Góry. W: Wołoszyn B.W., Wołoszyn D. Celary W. (red.). Monografia fauny Babiej Góry. Kom. Ochr. Przyr. PAN, Kraków: Węgiel A., Szkudlarek R., Gottfried T Skład gatunkowy, aktywność i struktura populacji nietoperzy odławianych latem przy otworach jaskiń w Beskidach. Nietoperze 5: Whitaker J Life history and roost switching in six summer colonies of eastern pipistrelles in buildings. J. Mammal. 79: Witkowski Z.J., Król W., Solorz W. (red.) Carpathian list of endangered species. WWF, IOP PAN, Vienna Kraków. Wołoszyn B.W. 2002a. Myotis bechsteinii (Kuhl, 1817). W: Głowaciński Z. (red.). Polska czerwona księga zwierząt. PWRiL, Warszawa: Wołoszyn B.W. 2002b. Nocek orzęsiony. W: Głowaciński Z. (red.). Polska czerwona księga zwierząt. Kręgowce. PWRiL, Warszawa: Wołoszyn B.W., Postawa T Drobne ssaki: owadożerne, nietoperze i gryzonie (Insectivora, Chiroptera, Rodentia) masywu Babiej Góry. W: Wołoszyn B.W., Wołoszyn D., Celary W. (red.). Monografia fauny Babiej Góry. Kom. Ochr. Przyr. PAN, Kraków:
9 Chrońmy Przyr. Ojcz. rocznik 67, zeszyt 2, 2011 SUMMARY Piksa W., Gubała W.J. Bat fauna (Chiroptera) swarming before the entrance of the Dymiąca Piwnica Cave (Babia Góra Na onal Park) Chrońmy Przyr. Ojcz. 67 (2): , 2011 Research was carried out during swarming season between 2008 and 2010 in Babia Góra Mountain (southern Poland). Near the entrance of the Dymiąca Piwnica Cave (alt m) 290 bats from eight species were caught: greater mouse-eared bat Myotis myotis, Bechstein s bat Myotis bechsteinii, Brandt s bat Myotis brandtii, Geoffroy s bat Myotis emarginatus, Natterer s bat M. nattereri, whiskered bat M. mystacinus sensu stricte, Daubenton s bat M. daubentonii and brown long-eared bat Plecotus auritus. Four of these greater mouse-eared bat, Bechstein s bat, Brand s bat and Geoffroy s bat are new species for Babia Góra Mountain. The most numerous species were M. brandtii and P. auritus comprising respectively 27.2% and 26.6% of the captured bats. Relatively numerous were also M. mystacinus (13.8%), M. emarginatus (11.7%) and M. myotis (11.4%). Remaining species were found in small numbers. Sex ratio was male-biased in all species. Status of new bat species is discussed in the light of the findings. Occurrence of suitable feeding areas, summer shelters, adult postlactating females and juveniles suggest that M. bechsteinii and M. brandtii can form maternity colonies in this area. M. myotis and M. emarginatus probably form breeding colonies outside of the Babia Góra National Park. 136
Swarming and hibernating bat fauna in the caves of the Bieszczady Mountains
248 ROCZNIKI BIESZCZADZKIE 21 (2013) str. ROCZNIKI 248 258BIESZCZADZKIE 21 (2013) Krzysztof Piksa 1, Wojciech J. Gubała 2 Tomasz Mleczek 3, Received: 15.02.2013 Łukasz Płoskoń 4, Bogdan Szatkowski 3 Reviewed:
Bardziej szczegółowoJesienna aktywność nietoperzy W Jaskini Szachownica. Maurycy Ignaczak Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Nietoperzy, Zduńska Wola
Jesienna aktywność nietoperzy W Jaskini Szachownica Maurycy Ignaczak Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Nietoperzy, Zduńska Wola Jesienna aktywność nietoperzy w Jaskini Szachownica Zjawisko zwiększonej,
Bardziej szczegółowo134 ROCZNIKI BIESZCZADZKIE 2012 (20)
134 ROCZNIKI BIESZCZADZKIE 2012 (20) ROCZNIKI BIESZCZADZKIE 2012 (20), str. 134 145 Krzysztof Piksa Received: 10.02.2012 Instytut Biologii Uniwersytetu Pedagogicznego Reviewed: 27.07.2012 31 054 Kraków,
Bardziej szczegółowoOchrona nietoperzy w ramach specjalnych obszarów ochrony siedlisk Natura 2000 - problemy, szanse i wyzwania
Ochrona nietoperzy w ramach specjalnych obszarów ochrony siedlisk Natura 2000 - problemy, szanse i wyzwania Robert Mysłajek Stowarzyszenie dla Natury Wilk Źródło: Natura 2000 viewer http://natura2000.eea.europa.eu
Bardziej szczegółowoStwierdzenia nocka orzęsionego Myo s emarginatus i mroczka późnego Eptesicus sero nus w okresie letnim i jesiennym w Tatrach
ARTYKUŁY Chrońmy Przyr. Ojcz. 69 (1): 55 60, 2013 Stwierdzenia nocka orzęsionego Myo s emarginatus i mroczka późnego Eptesicus sero nus w okresie letnim i jesiennym w Tatrach Geoffroy s bat Myo s emarginatus
Bardziej szczegółowoBreeding colonies of Geoffroy s bat Myotis emarginatus near Cracow
Przegląd Przyrodniczy XXIX, 3 (2018): 56-61 Rafał Szkudlarek, Krzysztof Piksa, Anna Bator-Kocoł, Zbigniew Hryniuk, Łukasz Niedźwiedź, Renata Paszkiewicz, Łukasz Płoskoń, Marcin Warchałowski, Jolanta Węgiel,
Bardziej szczegółowoCzy specjalny obszar ochrony siedlisk Natura 2000 Beskid Mały (PLH240023) w wystarczający sposób chroni nietoperze?
ARTYKUŁY Chrońmy Przyr. Ojcz. 69 (3): 226 233, 2013 Czy specjalny obszar ochrony siedlisk Natura 2000 Beskid Mały (PLH240023) w wystarczający sposób chroni nietoperze? Does the special area of conserva
Bardziej szczegółowoFirst records of the Lesser Horseshoe Bat, Bechstein s Bat and Alcathoe Bat in the forests of the Polish part of the Tatra Mountains
Przegląd Przyrodniczy XXIX, 2 (2018): 107-112 Krzysztof Piksa, Tomasz Brzuskowski, Jan Cichocki, Justyna Ślęzak, Agnieszka Ważna Pierwsze stwierdzenia podkowca małego, nocka Bechsteina i nocka Alkatoe
Bardziej szczegółowoNowe, duże zimowisko nocka orzęsionego Myo s emarginatus na Wyżynie Częstochowskiej
NOTATKI Chrońmy Przyr. Ojcz. 70 (1): 92 96, 2014 Nowe, duże zimowisko nocka orzęsionego Myo s emarginatus na Wyżynie Częstochowskiej A new, large hibernaculum of Geoffroy s bat Myo s emarginatus in the
Bardziej szczegółowoBats swarming roosts on the Częstochowa Upland and the Wieluń Upland
Przegląd Przyrodniczy XXVIII, 3 (2017): 87-95 Tomasz Postawa, Maurycy Ignaczak Miejsca rojenia nietoperzy na Wyżynie Częstochowskiej i Wyżynie Wieluńskiej Bats swarming roosts on the Częstochowa Upland
Bardziej szczegółowoMateriały do chiropterofauny Pienin. Zimowe stanowiska nietoperzy
Pieniny Przyroda i Człowiek 3: 43 49 (1995) Materiały do chiropterofauny Pienin. Zimowe stanowiska nietoperzy Materials about the Pieniny bats. The winter bats quarters RENATA PASZKIEWICZ, RAFAŁ SZKUDLAREK,
Bardziej szczegółowoNocek łydkowłosy Myo s dasycneme w polskiej części Karpat. The pond bat Myo s dasycneme in the Polish part of the Carpathians
ARTYKUŁY Chrońmy Przyr. Ojcz. 67 (6): 568 574, 2011 Nocek łydkowłosy Myo s dasycneme w polskiej części Karpat The pond bat Myo s dasycneme in the Polish part of the Carpathians KRZYSZTOF PIKSA Instytut
Bardziej szczegółowoStan Ochrony Nietoperzy w obszarach Natura Andrzej Langowski Departament Zarządzania Zasobami Przyrody Wydział Planowania Ochrony
Stan Ochrony Nietoperzy w obszarach Natura 2000 Andrzej Langowski Departament Zarządzania Zasobami Przyrody Wydział Planowania Ochrony Co wiemy a co chcielibyśmy wiedzieć? Źródła danych Dane z raportu
Bardziej szczegółowoGrzegorz Lesiński Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Grzegorz Lesiński Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie Gdy nadchodzi zima, krajowe nietoperze nie znajdują wystarczająco dużo pokarmu i zapadają w sen zimowy czyli hibernację Historia odkrycia
Bardziej szczegółowoNOWE STWIERDZENIA NOCKA ORZĘSIONEGO MYOTIS EMARGINATUS NA OBSZARZE BESKIDÓW ZACHODNICH ORAZ POGÓRZA ZACHODNIOBESKIDZKIEGO
Przegląd Przyrodniczy XXV, 1 (2014): 79-84 Marcin Warchałowski, Monika Pietraszko, Jan Cichocki, Rafał Szkudlarek NOWE STWIERDZENIA NOCKA ORZĘSIONEGO MYOTIS EMARGINATUS NA OBSZARZE BESKIDÓW ZACHODNICH
Bardziej szczegółowoNATURA 2000 STANDARDOWY FORMULARZ DANYCH
FORMULARZ DANYCH 1 NATURA 2000 STANDARDOWY FORMULARZ DANYCH DLA OBSZARÓW SPECJALNEJ OCHRONY (OSO) DLA OBSZARÓW SPEŁNIAJĄCYCH KRYTERIA OBSZARÓW O ZNACZENIU WSPÓLNOTOWYM (OZW) I DLA SPECJALNYCH OBSZARÓW
Bardziej szczegółowoWstępna charakterystyka chiropterofauny lasów Puszczy Napiwodzko-Ramuckiej skład gatunkowy, struktura wiekowa oraz płciowa
Wstępna charakterystyka chiropterofauny lasów Puszczy Napiwodzko-Ramuckiej skład gatunkowy, struktura wiekowa oraz płciowa Łukasz Karabowicz ARTYKUŁY / ARTICLES Abstrakt. Jak dotychczas, nie wszystkie
Bardziej szczegółowoNietoperze hibernujące w polskiej części Pienin. Bats hiberna ng in the Polish part of the Pieniny Mountains
ARTYKUŁY Chrońmy Przyr. Ojcz. 68 (3): 175 185, 2012 Bats hiberna ng in the Polish part of the Pieniny Mountains WOJCIECH J. GUBAŁA 1, KRZYSZTOF PIKSA 2 1 Centrum Informacji Chiropterologicznej ISEZ PAN
Bardziej szczegółowoNATURA 2000 STANDARDOWY FORMULARZ DANYCH I DLA SPECJALNYCH OBSZARÓW OCHRONY (SOO) 1. IDENTYFIKACJA OBSZARU
FORMULARZ DANYH 1 NATURA 2000 STANDARDOWY FORMULARZ DANYH DLA OBSZARÓW SPEJALNEJ OHRONY (OSO) DLA OBSZARÓW SPEŁNIAJĄYH KRYTERIA OBSZARÓW O ZNAZENIU WSPÓLNOTOWYM (OZW) I DLA SPEJALNYH OBSZARÓW OHRONY (SOO)
Bardziej szczegółowoFunkcjonowanie populacji nocka wąsatka w Karpatach Zachodnich. Korneliusz Kurek
Funkcjonowanie populacji nocka wąsatka w Karpatach Zachodnich Korneliusz Kurek cel pracy poznanie ekologii populacji nocka wąsatka w Karpatach Zachodnich: 1. preferencje środowiskowe gatunku (żerowiska,
Bardziej szczegółowoNietoperz demon czy anioł?
Wystawa Nietoperze wokół nas Fot. Krzysztof Skrok mroczek późny, Eptesicus serotinus Co czujesz, gdy zauważysz w pobliżu bezszelestnie przelatującego nietoperza? Nietoperze to jedna z najliczniejszych
Bardziej szczegółowoWpływ krat w otworach wejściowych jaskiń na rojenie nietoperzy
Wpływ krat w otworach wejściowych jaskiń na rojenie nietoperzy Joanna Furmankiewicz Ewa Ławrynowicz Wydział Nauk Biologicznych, Uniwersytet Wrocławski Rojenie (ang. swarming) przy podziemiach Koniec lata,
Bardziej szczegółowoCharakterystyka specjalnego obszaru ochrony PLH240003: zimowisko nietoperzy w Ostoi siedliskowej NATURA 2000 Podziemia Tarnogórsko-Bytomskie
Dr Tomasz Postawa Ocena wpływu inwestycji: Budowa osiedla domów jednorodzinnych wolnostojących na obszar terenu chronionego obszaru Natura - Podziemia TarnogórskoBytomskie (kod obszaru: PLH3) Informacje
Bardziej szczegółowoNATURA 2000 STANDARDOWY FORMULARZ DANYCH I DLA SPECJALNYCH OBSZARÓW OCHRONY (SOO) 1. IDENTYFIKACJA OBSZARU
FORMULARZ DANYCH 1 NATURA 2000 STANDARDOWY FORMULARZ DANYCH DLA OBSZARÓW SPECJALNEJ OCHRONY (OSO) DLA OBSZARÓW SPEŁNIAJĄCYCH KRYTERIA OBSZARÓW O ZNACZENIU WSPÓLNOTOWYM (OZW) I DLA SPECJALNYCH OBSZARÓW
Bardziej szczegółowoPRĄDNIK PRACE I MATERIAŁY MUZEUM IM. PROF. WŁADYSŁAWA SZAFERA
PRĄDNIK PRACE I MATERIAŁY MUZEUM IM. PROF. WŁADYSŁAWA SZAFERA Prądnik. Prace Muz. Szafera 25 89 104 2015 WITOLD GRZYWIŃSKI 1, JAKUB NOWAK 2, KATARZYNA KOZAKIEWICZ 3, ANDRZEJ WĘGIEL 1 1 Uniwersytet Przyrodniczy
Bardziej szczegółowoSTAN POZNANIA FAUNY NIETOPERZY KOTLINY OŚWIĘCIMSKIEJ (POŁUDNIOWA POLSKA) State of knowledge of bat fauna of the Oświęcim Basin (Southern Poland)
Robert W. Mysłajek, Korneliusz Kurek, Tomasz Jonderko, Katarzyna Tołkacz, Natalia Kisza, Sabina Nowak STAN POZNANIA FAUNY NIETOPERZY KOTLINY OŚWIĘCIMSKIEJ (POŁUDNIOWA POLSKA) State of knowledge of bat
Bardziej szczegółowoMichał Piskorski Krzysztof Piksa
Michał Piskorski Krzysztof Piksa Mopek Barbastella barbastellus Przedmioty ochrony - nietoperze zimnolubny Przedmioty ochrony - nietoperze Nocek duży Myotis myotis Nocek łydkowłosy Myotis dasycneme ciepłolubne
Bardziej szczegółowoPRĄDNIK PRACE I MATERIAŁY MUZEUM IM. PROF. WŁADYSŁAWA SZAFERA
PRĄDNIK PRACE I MATERIAŁY MUZEUM IM. PROF. WŁADYSŁAWA SZAFERA Prądnik. Prace Muz. Szafera 17 149 165 2007 JAKUB NOWAK 1, WITOLD GRZYWIŃSKI 2,3 1 Centrum Informacji Chiropterologicznej, Instytut Systematyki
Bardziej szczegółowoBUDOWA CIAŁA NIETOPERZA na przykładzie gacka brunatnego
WSZYSTKIE ŻYJĄCE W POLSCE NIETOPERZE SĄ OBJĘTE OCHRONĄ PRAWNĄ przedramię Większość z nich to gatunki rzadkie i zagrożone. Jaskinia Szachownica jest ważnym schronieniem dla 10 różnych gatunków tych zwierząt:
Bardziej szczegółowo"Stopień wykorzystania przez nietoperze drzew rosnących wzdłuż drogi wojewódzkiej nr 650 na odcinku Srokowo - Węgorzewo."
"Stopień wykorzystania przez nietoperze drzew rosnących wzdłuż drogi wojewódzkiej nr 650 na odcinku Srokowo - Węgorzewo." Autor opracowania: dr Joanna Duriasz AD NATURA Joanna Duriasz Ul. Tęczowy Las 2A/34
Bardziej szczegółowoOpinia środowiskowa dotycząca planowanej budowy farmy wiatrowej w. gminie Osiek Jasielski.
PARUS PRACOWNIA EKSPERTYZ ŚRODOWISKOWYCH ul. Heweliusza3/35 60-281 Poznań NIP: 781-175-36-42 REGON: 301577956 Tel. +48 607-781-904 Opinia środowiskowa dotycząca planowanej budowy farmy wiatrowej w gminie
Bardziej szczegółowoInwentaryzacja chiropterologiczna kamienic przeznaczonych pod renowację w Prusicach
Inwentaryzacja chiropterologiczna kamienic przeznaczonych pod renowację w Prusicach Zamawiający: Gmina Prusice Ratusz 1 55-110 Prusice Igor Bandrowicz burmistrz Konrad Buczek skarbnik Wykonawca: Ewelina
Bardziej szczegółowo2. POŁOśENIE OBSZARU. 2.1. POŁOśENIE CENTRALNEGO PUNKTU OBSZARU DŁUGOŚĆ GEOGRAFICZNA. 2.2. POWIERZCHNIA (ha): 2.3. DŁUGOŚĆ OBSZARU (km):
FORMULARZ DANYH 1 NATURA 2000 STANDARDOWY FORMULARZ DANYH DLA OBSZARÓW SPEJALNEJ OHRONY (OSO) DLA OBSZARÓW SPEŁNIAJĄYH KRYTERIA OBSZARÓW O ZNAZENIU WSPÓLNOTOWYM (OZW) I DLA SPEJALNYH OBSZARÓW OHRONY (SOO)
Bardziej szczegółowoBats (Chiroptera) of the Silesian Beskid Mountains
FRAGMENTA FAUNISTICA 50 (1): 77 85, 2007 PL ISSN 0015-9301 MUSEUM AND INSTITUTE OF ZOOLOGY PAS Bats (Chiroptera) of the Silesian Beskid Mountains Robert W. MYSŁAJEK*, Korneliusz KUREK*, Czesław SZURA**,
Bardziej szczegółowoSprawozdanie z badań nietoperzy na Lotnisku Warszawa/Modlin i na terenach przyległych w roku 2014
Sprawozdanie z badań nietoperzy na Lotnisku Warszawa/Modlin i na terenach przyległych w roku 2014 Marek Kowalski (Megaderma), Maciej Fuszara, Elżbieta Fuszara Marzec 2015 1 Spis treści: 1. Wstęp 2. Metody
Bardziej szczegółowoOCHRONA KOLONII ROZRODCZEJ NOCKÓW DUŻYCH MYOTIS MYOTIS W ŁAZACH MAŁYCH W DOLINIE BARYCZY (DOLNY ŚLĄSK)
Marcin Warchałowski, Tomasz Gottfried, Iwona Gottfried OCHRONA KOLONII ROZRODCZEJ NOCKÓW DUŻYCH MYOTIS MYOTIS W ŁAZACH MAŁYCH W DOLINIE BARYCZY (DOLNY ŚLĄSK) Protection of the greater mouse-eared bat Myotis
Bardziej szczegółowoPRĄDNIK PRACE I MATERIAŁY MUZEUM IM. PROF. WŁADYSŁAWA SZAFERA
PRĄDNIK PRACE I MATERIAŁY MUZEUM IM. PROF. WŁADYSŁAWA SZAFERA Prądnik. Prace Muz. Szafera 27 93 118 2017 Jakub Nowak 1, Witold Grzywiński 2, 3 1 Krakowski Klub Taternictwa Jaskiniowego, ul. Narzymskiego
Bardziej szczegółowoMetodyka prac terenowych (nietoperze) na potrzeby Planu Zadań Ochronnych dla obszaru Natura 2000 Kościoła w Dydni
Metodyka prac terenowych (nietoperze) na potrzeby Planu Zadań Ochronnych dla obszaru Natura 2000 Kościoła w Dydni Kraków, kwiecień 2015 W trakcie prac nad sporządzaniem Planu Zadań Ochronnych dla obszaru
Bardziej szczegółowoautorzy opracowania mgr Tomasz Gottfried dr Iwona Gottfried MURINUS
Inwentaryzacja przyrodnicza z opinią ornitologiczną i chiropterologiczną dotycząca segmentu bloku sportowego w budynku Zespołu Szkolno-Przedszkolnego Nr 1 przy ul. Zemskiej 16c we Wrocławiu wykonana pod
Bardziej szczegółowoOPIS SPOSOBÓW CZYNNEJ OCHRONY GATUNKÓW ROŚLIN, ZWIERZĄT I GRZYBÓW
37 Załącznik nr 3 OPIS SPOSOBÓW CZYNNEJ OCHRONY GATUNKÓW ROŚLIN, ZWIERZĄT I GRZYBÓW I. Sposoby czynnej ochrony gatunków roślin, zwierząt i grzybów na obszarach ochrony ścisłej A. Ochrona gatunków roślin
Bardziej szczegółowo1354 Niedźwiedź Ursus arctos
1354 Niedźwiedź Ursus arctos Liczba i lokalizacja obszarów monitoringowych Gatunek występuje wyłącznie w regionie alpejskim. Prowadzony od roku 1982 monitoring gatunku obejmuje cały zasięg jego występowania,
Bardziej szczegółowoOPIS SPOSOBÓW CZYNNEJ OCHRONY GATUNKÓW ROŚLIN, ZWIERZĄT I GRZYBÓW
36 Załącznik nr 3 OPIS SPOSOBÓW CZYNNEJ OCHRONY GATUNKÓW ROŚLIN, ZWIERZĄT I GRZYBÓW I. Sposoby czynnej ochrony roślin, zwierząt i grzybów na obszarach ochrony ścisłej A. Ochrona roślin Wybrane gatunki
Bardziej szczegółowoZnak sprawy: ZP Toruń, dnia 13 stycznia 2014 r. Wszyscy Wykonawcy ubiegający się o udzielenie zamówienia
Znak sprawy: ZP-271.104.2014 Toruń, dnia 13 stycznia 2014 r. Wszyscy Wykonawcy ubiegający się o udzielenie zamówienia Dotyczy: Postępowania prowadzonego w trybie przetargu nieograniczonego na Wykonanie
Bardziej szczegółowoBYSTRZYCA KŁODZKA, grudzień 2011 r.
BYSTRZYCA KŁODZKA, grudzień 2011 r. EKSPERTYZA DOTYCZĄCA PRZYSTOSOWANIA 7 OBIEKTÓW MILITARNYCH ZLOKALIZOWANYCH W NADLEŚNICTWIE LEGNICA, LEŚNICTWIE DOBRZEJÓW W ODZIAŁACH 274 I 275 NA HIBERNAKULA NIETOPERZY
Bardziej szczegółowoZimowanie nietoperzy na terenie Suwalskiego Parku Krajobrazowego w latach
Zimowanie nietoperzy na terenie Suwalskiego Parku Krajobrazowego w latach 1998 1999 Michał Wojciechowski Zakład Fizjologii Zwierząt, Instytut Biologii Ogólnej i Molekularnej UMK ul. Gagarina 9, 87-100
Bardziej szczegółowoCZYNNIKI KSZTAŁTUJĄCE AKTYWNOŚĆ NIETOPERZY NAD POTOKAMI W BESKIDACH ZACHODNICH
CZYNNIKI KSZTAŁTUJĄCE AKTYWNOŚĆ NIETOPERZY NAD POTOKAMI W BESKIDACH ZACHODNICH Korneliusz Kurek, Robert W. Mysłajek, Piotr Orysiak, Michał Kozakiewicz Abstrakt Badania prowadzono w latach 2000-2005, w
Bardziej szczegółowoWyniki inwentaryzacji na poszczególnych transektach i punktach nasłuchowych 1. Wyniki inwentaryzacji w punkcie nr 1:
Wyniki inwentaryzacji na poszczególnych transektach i punktach nasłuchowych 1. Wyniki inwentaryzacji w punkcie nr 1: Jest to punkt nasłuchowy zlokalizowany przy moście drogowym, nad kanałem łączącym Jezioro
Bardziej szczegółowo"Stopień wykorzystania przez nietoperze drzew rosnących w alei wzdłuż drogi Jonkowo Gamerki Wielkie"
"Stopień wykorzystania przez nietoperze drzew rosnących w alei wzdłuż drogi Jonkowo Gamerki Wielkie" Autor opracowania: dr Joanna Duriasz Zamawiający: Ręką Dzieło Stowarzyszenie Ekologiczno - Artystyczne
Bardziej szczegółowoRaport z monitoringu chiropterologicznego dla inwestycji Zimnodół, zlokalizowanej w miejscowości Zimnodół w okolicach gminy Olkusz, woj.
Raport z monitoringu chiropterologicznego dla inwestycji Zimnodół, zlokalizowanej w miejscowości Zimnodół Lokalizacja: powiat olkuski, woj. małopolskie Radosław G. Urban, Agnieszka Smernicka Wykonawca:
Bardziej szczegółowoAktywna ochrona małych zimowisk nietoperzy w Kampinoskim Parku Narodowym adaptacja nieużytkowanych piwniczek ziemnych
Aktywna ochrona małych zimowisk nietoperzy w Kampinoskim Parku Narodowym adaptacja nieużytkowanych piwniczek ziemnych Adam Olszewski ARTYKUŁY / ARTICLES Abstrakt. Jesienią 2010 r. w Kampinoskim Parku Narodowym
Bardziej szczegółowoPRĄDNIK PRACE I MATERIAŁY MUZEUM IM. PROF. WŁADYSŁAWA SZAFERA
PRĄDNIK PRACE I MATERIAŁY MUZEUM IM. PROF. WŁADYSŁAWA SZAFERA Prądnik. Prace Muz. Szafera 22 135 156 2012 Jakub Nowak 1, Witold Grzywiński 2, 3 1 Krakowski Klub Taternictwa Jaskiniowego, ul. Narzymskiego
Bardziej szczegółowoRegionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Katowicach. Maurycy Ignaczak. Grzegorz Lesiński Tomasz Postawa. Zamawiający: Wykonawca: Konsultacja:
Biuro ekspertyz przyrodniczych Ekologic Michał Stopczyński ul. Radlińskiej 3 m. 5, 91-848 Łódź tel.:+48 509 148 958, e-mail: mr.frog@interia.pl, www.ekologic.com.pl OPERAT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DLA
Bardziej szczegółowoBats of arboretum in Gołuchów
Przegląd Przyrodniczy XXIX, 3 (2018): 62-70 Tomasz Ekiert, Radosław Jaros, Grzegorz Wojtaszyn Nietoperze parku-arboretum w Gołuchowie Bats of arboretum in Gołuchów ABSTRAKT: W latach 2002-2018 przeprowadzono
Bardziej szczegółowoWYKAZ INTERWENCJI CHIROPTEROLOGICZNYCH PROWADZONYCH NA PRZEŁOMIE 2016/2017 ROKU W OKOLICACH BIELSKA-BIAŁEJ
Przegląd Przyrodniczy XXVIII, 3 (207) Alexandre Flesch Klub Przyrodników Koło Poznańskie os. Stefana Batorego 20/62, 60-687 Poznań e-mail: alex.flesch@gmail.com Mikołaj Kaczmarski Instytut Zoologii, Uniwersytet
Bardziej szczegółowoLokalizacja: Węgliniec, powiat zgorzelecki, woj. dolnośląskie. Radosław G. Urban, Agnieszka Smernicka. Zamawiający: Gmina Węgliniec. ul.
Opinia chiropterologiczna (na podstawie przeglądu budynków) w zakresie występowania schronień nietoperzy w budynkach przeznaczonych do remontu w ramach projektu: Renowacja części wspólnych wielorodzinnych
Bardziej szczegółowoVI OGÓLNOPOLSKA KONFERENCJA CHIROPTEROLOGICZNA Kraków, 17 października 1992 roku
KOSMOS 1993,42 (3/4): str 731-736 MAREK KOWALSKI Kampinoski Park Narodowy Izabelin VI OGÓLNOPOLSKA KONFERENCJA CHIROPTEROLOGICZNA Kraków, 17 października 1992 roku Szósta z kolei, doroczna Ogólnopolska
Bardziej szczegółowoCzerna. Kolonie rozrodcze obu gatunków nietoperzy zlokalizowane są w budynku klasztoru w Czernej (podkowiec mały w piwnicy, nocek orzęsiony na
Uzasadnienie do Zarządzenia Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Krakowie z dnia 2014 r. w sprawie ustanowienia planu zadań ochronnych dla obszaru Natura 2000 Czerna PLH120034 Zgodnie z art. 28
Bardziej szczegółowoautor opracowania dr Iwona Gottfried EKOZNAWCA
Inwentaryzacja przyrodnicza wykonana w ramach termomodernizacji budynku Urzędu Miasta w Jeleniej Górze na Placu Ratuszowym 58 pod kątem występowania zwierząt chronionych (ptaków i nietoperzy) autor opracowania
Bardziej szczegółowoTEMAT II Poznajemy nasze nietoperze
TEMAT II Poznajemy nasze nietoperze PODSTAWOWE INFORMACJE Wszystkie informacje pochodzą z książki Nietoperze Polski autorstwa Konrada Sachanowicza i Mateusza Ciechanowskiego (MULTICO Oficyna Wydawnicza,
Bardziej szczegółowoWydawca: Stowarzyszenie dla Natury Wilk adres korespondencyjny: Twardorzeczka 229, 34-324 Lipowa www.polskiwilk.org.pl
1 Copyright by Robert W. Mysłajek, Sabina Nowak, Korneliusz Kurek, 2008 Autorzy zdjęć: Robert W. Mysłajek, Korneliusz Kurek, Anna Tereba Projekt okładki: Robert W. Mysłajek Zdjęcie na okładce: Borowiec
Bardziej szczegółowoPoznań, 21 marca 2018 r.
Poznań, 21 marca 2018 r. EKSPERTYZA Wyniki inwentaryzacji nietoperzy w Forcie III w Poznaniu, ocena stanu ich ochrony i zalecenia dotyczące zagospodarowania obiektu z uwzględnieniem zachowania występujących
Bardziej szczegółowoSzkolenie Najlepsze praktyki w zakresie ochrony nietoperzy zagrożenia i ochrona
Szkolenie Najlepsze praktyki w zakresie ochrony nietoperzy zagrożenia i ochrona 4-5 września 2014 r. Mazowiecki Park Krajobrazowy Prowadzący: Marek Kowalski Towarzystwo Przyrodnicze Bocian Maria Łepkowska
Bardziej szczegółowoEkspertyza chiropterologiczna dla określenia przyrodniczych uwarunkowań lokalizacji elektrowni wiatrowych w województwie dolnośląskim
Ekspertyza chiropterologiczna dla określenia przyrodniczych uwarunkowań lokalizacji elektrowni wiatrowych w województwie dolnośląskim dr Joanna Furmankiewicz Instytut Zoologiczny Uniwersytetu Wrocławskiego
Bardziej szczegółowoTEMAT III Cztery pory roku w życiu nietoperzy
PODSTAWOWE INFORMACJE TEMAT III Cztery pory roku w życiu nietoperzy Większość informacji pochodzi z książki Nietoperze Polski autorstwa Konrada Sachanowicza i Mateusza Ciechanowskiego (MULTICO Oficyna
Bardziej szczegółowoAwifauna i chiropterofauna zasiedlająca budynki
Awifauna i chiropterofauna zasiedlająca budynki Zespołu Szkół w Urszulinie (ul. Szkolna 23) w okresie lęgowym - wskazania harmonogramu prac i sposoby kompensacji niszczenia siedlisk lęgowych Autorzy: dr
Bardziej szczegółowoMateriały do chiropterofauny Pienin letnie stanowiska nietoperzy
Pieniny Przyroda i Człowiek 6: 346 (998) Materiały do chiropterofauny Pienin letnie stanowiska nietoperzy Materials about the Pieniny bats summer bats sites RENATA PASZKIEWICZ, RAFAŁ SZKUDLAREK, ANDRZEJ
Bardziej szczegółowoKSIĄŻKA STRESZCZEŃ. Ogólnopolska Konferencja Chiropterologiczna
KSIĄŻKA STRESZCZEŃ Ogólnopolska Konferencja Chiropterologiczna Wypracowanie czynnych metod ochrony nietoperzy - wykorzystanie doświadczeń projektu Ochrona podkowca małego w Polsce Krynica Zdrój, 22-24
Bardziej szczegółowoBocian. Najlepsze praktyki w zakresie ochrony nietoperzy w MPK
Bocian Najlepsze praktyki w zakresie ochrony nietoperzy w MPK 2014-09-30 W dniach 4-5 września 2014 r. w Mazowieckim Parku Krajobrazowym i jego okolicach eksperci Towarzystwa Przyrodniczego Bocian przeprowadzili
Bardziej szczegółowoNATURA 2000 STANDARDOWY FORMULARZ DANYCH
FORMULARZ DANYCH 1 NATURA 2000 STANDARDOWY FORMULARZ DANYCH DLA OBSZARÓW SPECJALNEJ OCHRONY (OSO) DLA OBSZARÓW SPEŁNIAJĄCYCH KRYTERIA OBSZARÓW O ZNACZENIU WSPÓLNOTOWYM (OZW) I DLA SPECJALNYCH OBSZARÓW
Bardziej szczegółowoMERGUS Dawid Kilon Ul. Gnieźnieńska 19/ Bydgoszcz Tel , NIP:
MERGUS Dawid Kilon Ul. Gnieźnieńska 19/5 85-313 Bydgoszcz Tel. 782277462, NIP: 953-25-55-275 Bydgoszcz, 07.03.2016 r. Zamawiający: Antoni Cieśla "Efekt-Bud" Zakład Projektowania i Nadzoru Wstęp Raport
Bardziej szczegółowoSZACHOWNICA CZYNNA OCHRONA SIEDLISK NIETOPERZY
SZACHOWNICA CZYNNA OCHRONA SIEDLISK NIETOPERZY Konferencja podsumowująca projekt LIFE+ Carrying out necessary conservation work on a territory of Szachownica Cave designated within Natura 2000 / Wykonanie
Bardziej szczegółowoStan populacji wilka (Canis lupus) w Polsce
Pilotażowy monitoring wilka i rysia w Polsce realizowany w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska Stan populacji wilka (Canis lupus) w Polsce Roman Gula Katarzyna Bojarska Jörn Theuerkauf Wiesław Król
Bardziej szczegółowoZagrożenie lasów górskich w Polsce 2011/2012. Wojciech Grodzki Instytut Badawczy Leśnictwa Kraków
Zagrożenie lasów górskich w Polsce 2011/2012 Wojciech Grodzki Instytut Badawczy Leśnictwa Kraków Szkodniki liściożerne Zagrożenie lasów górskich i podgórskich ze strony szkodników liściożernych jest znikome.
Bardziej szczegółowoBRONISŁAW W. WOŁOSZYN
Pieniny Przyroda i Człowiek 4: 33 41 (1995) The study of Late Pleistocene and Holocene bat remains from the caves in the Pieniny Mts. in aspect of taphonomy and paleoecology BRONISŁAW W. WOŁOSZYN Instytut
Bardziej szczegółowoThe chiropterofauna of the Polish Tatra Mts.
Vespertilio 3: 93 100, 1998 ISBN 80-88850-19-3 The chiropterofauna of the Polish Tatra Mts. Krzysztof PIKSA Cracow Pedagogical University, Institute of Biology, 31 054 Kraków, Podbrzezie 3. Abstract. This
Bardziej szczegółowoWykonane przez Firmę Milvus Szymon Wójcik. Złocieniec, lipiec 2018 r.
Opinia ornitologiczna i chiropterologiczna z zaleceniami kompensacji przyrodniczej na potrzeby termomodernizacji budynku przy ul. Leśnej 12 w Złocieńcu Wykonane przez Firmę Milvus Szymon Wójcik Złocieniec,
Bardziej szczegółowoSamica nietoperza zwykle rodzi: 1. 10-15 młodych 2. 1-2 młodych 3. 3-5 młodych
Samica nietoperza zwykle rodzi: 1. 10-15 młodych 2. 1-2 młodych 3. 3-5 młodych Odpowiedź nr 2. Samice wychowujące młode żyją zwykle: 1. wspólnie (samica i samiec) 2. samotnie (samice) 3. w grupach, tzw.
Bardziej szczegółowoWykonane przez Firmę Milvus Szymon Wójcik. Złocieniec, lipiec 2018 r.
Opinia ornitologiczna i chiropterologiczna z zaleceniami kompensacji przyrodniczej na potrzeby termomodernizacji budynku przy ul. Wolności 2 w Złocieńcu Wykonane przez Firmę Milvus Szymon Wójcik Złocieniec,
Bardziej szczegółowoNowe stanowisko chrząszcza Typhaeus typhoeus (L.) (Coleoptera, Geotrupidae)
Chrońmy Przyrodę Ojczystą 64 (2): 46 50. Nowe stanowisko chrząszcza Typhaeus typhoeus (L.) (Coleoptera, Geotrupidae) JERZY KARG Zakład Badań Środowiska Rolniczego i Leśnego PAN Stacja Badawcza w Turwi
Bardziej szczegółowoPODRĘCZNIK NAJLEPSZYCH PRAKTYK OCHRONY NIETOPERZY W LASACH
Alek Rachwald, Maciej Fuszara PODRĘCZNIK NAJLEPSZYCH PRAKTYK OCHRONY NIETOPERZY W LASACH www.bestpractice-life.pl Alek Rachwald, Maciej Fuszara PODRĘCZNIK NAJLEPSZYCH PRAKTYK OCHRONY NIETOPERZY W LASACH
Bardziej szczegółowoPROJEKT ŚCIEŻKI EDUKACYJNEJ EKOSPACER PRZEDSZKOLAKA ŁĄCZĄCEJ PRZEDZSZKOLE MIEJSKIE NR 2 Z PRZEDSZKOLEM MIEJSKIM NR 4 W OLSZTYNIE
TEMAT: INWESTOR: LOKALIZACJA: BRANŻA: PROJEKTANT: PROJEKT ŚCIEŻKI EDUKACYJNEJ EKOSPACER PRZEDSZKOLAKA ŁĄCZĄCEJ PRZEDZSZKOLE MIEJSKIE NR 2 Z PRZEDSZKOLEM MIEJSKIM NR 4 W OLSZTYNIE Przedszkole Miejskie nr
Bardziej szczegółowoRozmawiajmy! Europejska Sieć Ekologiczna NATURA 2000
Europejska Sieć Ekologiczna NATURA 2000 Tworzenie sieci Natura 2000 jest od 1992 roku podstawowym zadaniem w dziedzinie ochrony przyrody dla wszystkich krajów Unii Europejskiej. W skład sieci wchodzą specjalne
Bardziej szczegółowoKOREKTA AUTORSKA MAGDALENA WYBRANIEC, GRZEGORZ HEBDA. Nietoperze (Chiroptera) w obiektach sakralnych Stobrawskiego Parku Krajobrazowego (Opolszczyzna)
Parki Narodowe i Rezerwaty Przyrody National Parks and Nature Reserves (Parki nar. Rez. Przyr.) 31 1 71 79 2012 KOREKTA AUTORSKA MAGDALENA WYBRANIEC, GRZEGORZ HEBDA Nietoperze (Chiroptera) w obiektach
Bardziej szczegółowoRozmawiajmy! Europejska Sieć Ekologiczna NATURA 2000
Europejska Sieć Ekologiczna NATURA 2000 Tworzenie sieci Natura 2000 jest od 1992 roku podstawowym zadaniem w dziedzinie ochrony przyrody dla wszystkich krajów Unii Europejskiej. W skład sieci wchodzą specjalne
Bardziej szczegółowoNATURA 2000 STANDARDOWY FORMULARZ DANYCH
FORMULARZ DANYCH 1 NATURA 2000 STANDARDOWY FORMULARZ DANYCH DLA OBSZARÓW SPECJALNEJ OCHRONY (OSO) DLA OBSZARÓW SPEŁNIAJĄCYCH KRYTERIA OBSZARÓW O ZNACZENIU WSPÓLNOTOWYM (OZW) I DLA SPECJALNYCH OBSZARÓW
Bardziej szczegółowoSowy. Przygotowała Zuzia Górska
Sowy Przygotowała Zuzia Górska Puchacz Długość ciała (wraz z dziobem i ogonem): 60 78 cm Długość ogona: 23 29 cm Rozpiętość skrzydeł: 155 180 cm Waga: 1,6 2,8 kg samce; 2,3 4,2 kg samice Liczba jaj: 2
Bardziej szczegółowo4003 Świstak Marmota marmota latirostris
4003 Świstak Marmota marmota latirostris Liczba i lokalizacja obszarów i stanowisk monitoringowych Gatunek występuje wyłącznie w regionie alpejskim. Monitoring obejmuje cały teren występowania świstaka
Bardziej szczegółowoochrona przyrody 80 RAPORT O STANIE ŚRODOWISKA W WOJEWÓDZTWIE MAŁOPOLSKIM W 2009 ROKU
80 RAPORT O STANIE ŚRODOWISKA W WOJEWÓDZTWIE MAŁOPOLSKIM W 2009 ROKU 6 ochrona przyrody Na tle ukształtowania powierzchni kraju małopolskie jest województwem najbardziej zróżnicowanym wysokościowo, mając
Bardziej szczegółowoANALIZA WYNIKÓW MONITORINGU CHIROPTEROLOGICZNEGO
ANALIZA WYNIKÓW MONITORINGU CHIROPTEROLOGICZNEGO FERMY JEDNOGŁOWICOWEJ W MIEJSCOWOŚCI BUKOWIEC (GMINA JABŁONOWO POMORSKIE) Zespół autorski: Dr Wiesław Cyzman Kamil Walenciuk ekspert ornitologiczny i chiropterologiczny
Bardziej szczegółowoDZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO
DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO Katowice, dnia 14 października 2015 r. Poz. 5200 ZARZĄDZENIE REGIONALNEGO DYREKTORA OCHRONY ŚRODOWISKA W KATOWICACH w sprawie ustanowienia planu zadań ochronnych
Bardziej szczegółowoŹródła informacji o inwestycji
Poznań, 26 czerwca 2009 r. Opinia chiropterologiczna w zakresie oddziaływania inwestycji pn.: wybudowanie instalacji termicznego przekształcania odpadów na terenie EC Karolin na siedliska i gatunki nietoperzy,
Bardziej szczegółowoDamian Czechowski Adam Skwara Wydział Ochrony Przyrody i Obszarów Natura 2000 Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Katowicach
Ochrona nietoperzy w ramach projektu LIFE+ Wykonanie zabiegów ochrony przyrody na terenie Specjalnego Obszaru Ochrony Siedlisk Natura 2000 Szachownica LIFE12 NAT/PL/000012 Damian Czechowski Adam Skwara
Bardziej szczegółowoNATURA 2000 STANDARDOWY FORMULARZ DANYCH
FORMULARZ DANYCH 1 NATURA 2000 STANDARDOWY FORMULARZ DANYCH DLA OBSZARÓW SPECJALNEJ OCHRONY (OSO) DLA OBSZARÓW SPEŁNIAJĄCYCH KRYTERIA OBSZARÓW O ZNACZENIU WSPÓLNOTOWYM (OZW) I DLA SPECJALNYCH OBSZARÓW
Bardziej szczegółowoNATURA 2000. www.ek-kom.pl. Janusz Bohatkiewicz. EKKOM Sp. z o.o. Regietów, 21 stycznia 2010
DROGI SAMORZĄDOWE X LAT AKTUALNE PROBLEMY ZWIĄZANE Z OBSZARAMI NATURA 2000 Janusz Bohatkiewicz EKKOM Sp. z o.o. www.ek-kom.pl Regietów, 21 stycznia 2010 Krótka informacja nt. obszarów NATURA 2000 SYSTEM
Bardziej szczegółowoUrban drainage systems as important bat hibernacula in Poland
FRAGMENTA FAUNISTICA 56 (1): 83 88, 2013 PL ISSN 0015-9301 MUSEUM AND INSTITUTE OF ZOOLOGY PAS Urban drainage systems as important bat hibernacula in Poland Grzegorz WOJTASZYN, Tomasz RUTKOWSKI, Wojciech
Bardziej szczegółowoPRZEDSIĘWZIĘCIA TERMOMODERNIZACJI ZESPOŁU BUDYNKÓW SZKOŁY PODSTAWOWEJ W CZEMPINIU ORAZ SZKOŁY PODSTAWOWEJ W GŁUCHOWIE
EKSPERTYZA PRZYRODNICZA (ornitologiczna i chiropterologiczna) DLA PRZEDSIĘWZIĘCIA TERMOMODERNIZACJI ZESPOŁU BUDYNKÓW SZKOŁY PODSTAWOWEJ W CZEMPINIU ORAZ SZKOŁY PODSTAWOWEJ W GŁUCHOWIE Wykonał: mgr Radosław
Bardziej szczegółowoSystem monitoringu nietoperzy w Polsce
System monitoringu nietoperzy w Polsce Michał Piskorski Zakład Anatomii Porównawczej i Antropologii na Wydziale Biologii i Biotechnologii UMCS w Lublinie 1. Wprowadzenie Nietoperze (Chiroptera) to niezwykle
Bardziej szczegółowoEkoportal.eu - ochrona środowiska ekologia ochrona przyrody recykling biopaliwa GMO odpady Natura 2000 a polski system ochrony przyrody
Ochrona przyrody ma w Polsce długie tradycje. Według niektórych źródeł pierwsze decyzje związane z nią pochodzą z X wieku - np. w sprawie ochrony bobrów. W kolejnych wiekach zaczęto chronić nadmiernie
Bardziej szczegółowoACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS KSZTAŁTOWANIE SIĘ WIELKOŚCI OPADÓW NA OBSZARZE WOJEWÓDZTWA MIEJSKIEGO KRAKOWSKIEGO
ACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS FOLIA GEOGRAPHICA PHYSICA 3, 1998 Elżbieta Cebulak KSZTAŁTOWANIE SIĘ WIELKOŚCI OPADÓW NA OBSZARZE WOJEWÓDZTWA MIEJSKIEGO KRAKOWSKIEGO THE PRECIPITATION ON THE AREA OF CRACOW
Bardziej szczegółowoWykonane przez Firmę Milvus Szymon Wójcik. Złocieniec, lipiec 2018 r.
Opinia ornitologiczna i chiropterologiczna z zaleceniami kompensacji przyrodniczej na potrzeby termomodernizacji budynku przy ul. Bydgoskiej 4 w Złocieńcu Wykonane przez Firmę Milvus Szymon Wójcik Złocieniec,
Bardziej szczegółowo