Przegląd oprogramowania GIS do tworzenia map tematycznych. Jacek Jania

Transkrypt

1 Przegląd oprogramowania GIS do tworzenia map tematycznych Jacek Jania

2 Plan prezentacji 1. Mapy tematyczne 2. Narzędzia do tworzenia map tematycznych 3. Rodzaje pakietów oprogramowania GIS 4. Rodzaje licencji na oprogramowanie 5. Prezentacja wybranych programów 6. Podsumowanie 7. Wnioski

3 Mapy tematyczne Mapy tematyczne to mapy eksponujące jeden lub kilka wybranych elementów treści mapy ogólnogeograficznej, bądź określone zjawiska i procesy przyrodnicze, gospodarcze, społeczne. Niezbędne do utworzenia map tematycznych są dane przestrzenne o środowisku. Dane przestrzenne - to dane dotyczące obiektów, zjawisk lub procesów, które lokalizowane są w przyjętym układzie współrzędnych. Dane te określają położenie, wielkość, kształt oraz związki topologiczne zachodzące między tymi obiektami, zjawiskami lub procesami. Dane przestrzenne, w formie cyfrowej, mogą występować jako dane rastrowe lub dane wektorowe.

4 Definicja GIS GIS to system złożony ze sprzętu, oprogramowania, danych, ludzi (specjalistów), odpowiedniej organizacji i zasad służących zbieraniu, przechowywani, analizowaniu, rozszerzaniu informacji o obszarach kuli ziemskiej (Dueker & Kjerne,1989). Pięć podstawowych funkcji GIS opracowanie map pomiary kartometryczne monitoring modelowanie zarządzanie

5 Narzędzia i funkcje niezbędne do tworzenia map tematycznych Obsługa polskich układów współrzędnych Georeferencja obrazów rastrowych przypisywanie współrzędnych poszczególnym punktom znajdującym się na rastrze Digitalizacja proces tworzenia mapy cyfrowej z mapy klasycznej dociąganie dociąganie współrzędnych nowo wstawionych punktów do już istniejących elementów na mapie Topologia funkcja umożliwiająca badanie relacji przestrzennych między obiektami Edycja atrybutów możliwość modyfikacji struktury i wartości informacji dołączonych do obiektu na mapie Dane punktowe z pliku txt przydatny w przypadku importu danych z GPS Obsługiwane formaty plików Narzędzia do komponowania map / wydruków Polska wersja programu Szkolenia, podręczniki, materiały dodatkowe

6 Rodzaje pakietów oprogramowania GIS Business GIS oprogramowanie wykorzystywane w marketingu jako jedno z wielu narzędzi do podejmowania decyzji. Programy wyposażone są w bardzo proste funkcje do analizy danych umieszczonych na mapie (Business Map, Atlas GIS, Map Point) Desktop GIS programy charakteryzujące się prostotą obsługi przy jednoczesnej wysokiej funkcjonalnością. Zapewniają szeroki wybór efektywnych narzędzi, które znajdują różnorodne zastosowania (ArcView, MapInfo). Professional GIS systemy do zastosowań profesjonalnych. Umożliwiają zaawansowane funkcje do przetwarzania danych przestrzennych. Zawierają bogatszą funkcjonalność w standardzie niż programy Desktop GIS (ArcInfo, Geomedia Professional)

7 Rodzaje licencji komercyjna zakup licencji pozwala najczęściej na użytkowanie programów w celach komercyjnych. Ograniczenia w tych licencjach dotyczą prawa użytkowania, kopiowania, rozpowszechniania, modyfikowania programów oraz często zabezpieczają ich kody źródłowe. shareware - program, który można otrzymać i rozpowszechniać za darmo, jednak trzeba uzyskać zgodę autora. Korzystanie z niego jest już jednak obwarowane pewnymi zasadami. Jeżeli po upływie okresu testowego (najczęściej 30-dniowego) użytkownik zdecyduje się zatrzymać program na dysku twardym, powinien potraktować to jako kupno produktu i zapłacić jego autorowi. freeware - to licencja oprogramowania umożliwiająca darmowe rozprowadzanie aplikacji bez ujawnienia kodu źródłowego. open source - to darmowe programy, których kod źródłowy jest ogólnie dostępny i rozprowadzany wraz z wersją instalacyjną, zaś każdy programista może poprawiać i modyfikować taki program.

8 Przeanalizowane programy ArcView - ESRI Geomedia Professional Intergraph MapInfo Professional MapInfo TatukGIS Editor TatukGIS Manifold Professional Manifold QGIS Quantum GIS gvsig IVER Krystyna GIS System Christine-GIS udig - Refractions Research

9 ESRI - ArcView

10 ESRI - ArcView Narzędzia/funkcje ArcView 9.2 Polskie układy współrzędnych + Georeferencja rastrów + Digitalizacja + Dociąganie + Topologia + Edycja atrybutów + Dane punktowe z plików txt + Obsługiwane formaty danych + Narzędzia do komponowania map + Szkolenia, podręczniki, materiały dodatkowe + Wersja w języku polskim + ArcView jest podstawowym pakietem oprogramowania ArcGIS Desktop zapewniającym wysokiej jakości wizualizację kartograficzną, narzędzia do zarządzania i analizowania danych geograficznych oraz podstawowe narzędzia do tworzenia i edycji tych danych. Rodzaj licencji Przybliżony koszt zakupu komercyjna 8200 zł

11 GeoMedia

12 GeoMedia GeoMedia Professional - jest narzędziem do tworzenia baz danych, do pozyskiwania i weryfikacji danych GIS, analiz, generowania map tematycznych i ich prezentacji. Narzędzia/funkcje Geomedia Professional 6.0 Polskie układy współrzędnych + Georeferencja rastrów + Digitalizacja + Dociąganie + Topologia + Edycja atrybutów + Dane punktowe z plików txt Obsługiwane formaty danych + Narzędzia komponowania map + Szkolenia, podręczniki, materiały dodatkowe + Wersja w języku polskim + Rodzaj licencji Przybliżony koszt zakupu komercyjna zł

13 MapInfo

14 MapInfo Narzędzia/funkcje MapInfo Proffesional 7.0 Polskie układy współrzędnych + Georeferencja rastrów + Digitalizacja + Dociąganie + Topologia + Edycja atrybutów + Dane punktowe z plików txt Obsługiwane formaty danych + Funkcje do komponowanie map/wydruków + Szkolenia, podręczniki, materiały dodatkowe + Wersja w języku polskim + MapInfo Professional jest programem pozwalającym na tworzenie geograficznych baz danych oraz umożliwia zarządzanie i analizę danych przestrzennych. Rodzaj licencji komercyjna Przybliżony koszt zakupu 8500 zł (v 8.5)

15 TatukGIS Editor

16 TatukGIS Editor TatukGIS Editor posiada obszerny komplet narzędzi do tworzenia, redagowania i modyfikacji danych przestrzennych. Jest to aplikacja prosta u użyciu, co w znaczący sposób zmniejsza koszty szkolenia nowych użytkowników. Narzędzia/funkcje TatukGIS Editor Polskie układy współrzędnych + Georeferencja rastrów Digitalizacja + Dociąganie + Topologia + Edycja atrybutów + Dane punktowe z plików txt + Obsługiwane formaty danych + Narzędzia komponowania map + Szkolenia, podręczniki, materiały dodatkowe + Wersja w języku polskim + Rodzaj licencji Przybliżony koszt zakupu shareware 1000 zł

17 Manifold

18 Manifold Narzędzia/funkcje Manifold 8.0 Polskie układy współrzędnych + Georeferencja rastrów + Digitalizacja + Dociąganie + Topologia rozszerzenie Edycja atrybutów + Dane punktowe z plików txt Obsługiwane formaty danych + Narzędzia komponowania map + Szkolenia, podręczniki, materiały dodatkowe + Wersja w języku polskim Manifold jest zestawem szeregu narzędzi i metod niezbędnych w zarządzaniu danymi przestrzennymi. Programem zapewnia integrację wielu formatów danych. Wsparcie dla programu uzupełnione jest o prężnie działające forum internetowe. Rodzaj licencji Przybliżony koszt zakupu komercyjna 700 zł

19 Krystyna GIS System

20 Krystyna GIS System Krystyna GIS pozwala na przeglądanie, tworzenie, edycję i analizy przestrzenne danych wektorowych i rastrowych, tworzenie i edycję danych tabelarycznych, połączenie z bazą danych poprzez ODBC. Dodatkowo zawiera własny język skryptowy do automatyzacji złożonych zadań. Narzędzia/funkcje KrystynaGIS System Polskie układy współrzędnych Georeferencja rastrów Digitalizacja + Dociąganie + Topologia Edycja atrybutów + Dane punktowe z plików txt + Obsługiwane formaty danych + Narzędzia komponowania map Szkolenia, podręczniki, materiały dodatkowe + Wersja w języku polskim + Rodzaj licencji Przybliżony koszt zakupu shareware 199 zł

21 gv SIG

22 gv SIG Narzędzia/funkcje gv SIG Polskie układy współrzędnych + Georeferencja rastrów + Digitalizacja + Dociąganie + Topologia Edycja atrybutów + Dane punktowe z plików txt Obsługiwane formaty danych + Narzędzia komponowania map + Szkolenia, podręczniki, materiały dodatkowe Wersja w języku polskim + gvsig jest wielojęzycznym programem Open Source służącym do zarządzania danymi geograficznymi. Obsługuje zarówno dane wektorowe jak i rastrowe. Rodzaj licencji Przybliżony koszt zakupu open source 0 zł

23 Quantum GIS

24 Quantum GIS QGIS jest programem typu Open Source GIS wspierającym większość popularnych formatów wektorowych, rastrowych i bazodanowych. Narzędzia/funkcje QGIS 0.8 Polskie układy współrzędnych + Georeferencja rastrów + Digitalizacja + Dociąganie + Topologia + Edycja atrybutów + Dane punktowe z plików txt + Obsługiwane formaty danych + Narzędzia komponowania map + Szkolenia, podręczniki, materiały dodatkowe + Wersja w języku polskim + Rodzaj licencji Przybliżony koszt zakupu open source 0 zł

25 udig

26 udig Narzędzia/funkcje udig Polskie układy współrzędnych + Georeferencja rastrów Digitalizacja + Dociąganie + Topologia + Edycja atrybutów + Dane punktowe z plików txt Obsługiwane formaty danych + Narzędzia komponowania map + Szkolenia, podręczniki, materiały dodatkowe + Wersja w języku polskim Rodzaj licencji Przybliżony koszt zakupu open source 0 zł udig jest programem Open Source będącym przeglądarką i edytorem danych przestrzennych. Szczególny nacisk w aplikacji położono na spełnianej standardów OpenGis konsorcjum.

27 Podsumowanie

28 Wnioski Tworzenie cyfrowych map tematycznych nie musi się wiązać z dużymi nakładami finansowymi na zakup specjalistycznego oprogramowania GIS. Istnieje szereg aplikacji dostępnych za darmo lub w rozsądnych granicach cenowych, które posiadają niezbędne do tego celu funkcje. Programy te mogą w niektórych aspektach zastąpić wyrafinowane oprogramowanie GIS, jednakże przy planach wykorzystania zaawansowanych funkcji analitycznych wydaje się celowe przemyślenie zakupu systemów profesjonalnych.

29 Literatura, źródła Longley P. A., Goodchild M. F., Maguire D. J., Rhind D. W., 2006: GIS Teoria I praktyka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa Litwin L., Myrda G., 2005: Systemy Informacji Geograficznej, Zarządzanie danymi przestrzennymi w GIS, SIP, SIT, LIS, Wydawnictwo Helion, Gliwice Marciniak J., Możliwości i funkcje programu gvsig, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu

30 Dziękuję za uwagę