Nawracające zakażenia u dzieci wariant normy czy przejaw zaburzeń odporności?
|
|
- Antoni Franciszek Wysocki
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Nawracające zakażenia u dzieci wariant normy czy przejaw zaburzeń odporności? dr n. med. Sylwia Kołtan Katedra i Klinika Pediatrii, Hematologii i Onkologii Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Collegium Medicum im. L. Rydygiera w Bydgoszczy Kierownik: prof. dr hab. med. Mariusz Wysocki
2 Układ odpornościowy człowieka złożony system chroniący organizm przed inwazją z zewnątrz i niekorzystnymi przeobrażeniami własnych komórek wykonuje swoje zadania w ścisłej kooperacji z układem nerwowym i endokrynnym wykształcił precyzyjne mechanizmy rozpoznawania struktur własnych i obcych ma unikalną zdolność uczenia się i pamiętania uprzedniego zetknięcia z antygenem
3 Podział mechanizmów odpornościowych cz. I Historyczny: Odporność Wrodzona Nabyta Czynna Odporność Bierna
4 Podział mechanizmów odpornościowych cz. II Aktualnie obowiązujący: Odporność Komórkowa Nieswoista Bariery anatomiczne (skóra, spojówki, śluzówki dróg oddechowych, przewodu pokarmowego, układu moczowo-płciowego Humoralna Swoista Limfocyty T Swoista Nieswoista Przeciwciała Białka układu dopełniacza, lizozym, interferony, białka ostrej fazy Bierne Czynne Od matki, surowice Po infekcjach, odpornościowe, gammaszczepienia globuliny, krew, osocze
5 Elementy układu odporności: Narządy centralne układu limfatycznego grasica szpik kostny Narządy obwodowe układu limfatycznego węzły chłonne śledziona migdałki, układ limfatyczny przewodu pokarmowego Naczynia chłonne
6 Funkcje grasicy Dojrzewanie i różnicowanie limfocytów T Modulacja czynności układu immunologicznego poprzez wydzielane hormony W rozwoju osobniczym grasica powoli zanika; jej funkcje przejmują inne struktury. Jest bardzo wrażliwa na stres i sterydy
7 Funkcje szpiku kostnego Hematopoeza Dojrzewanie i różnicowanie się limfocytów B Miejsce wytwarzania przeciwciał Funkcje węzłów chłonnych Filtracja limfocytów i wychwytywanie zawartych w nich antygenów Wytwarzanie limfocytów T i B Udział w odpowiedzi immunologicznej
8 Funkcje śledziony Wytwarzanie limfocytów i monocytów przez całe życie, a innych krwinek w życiu płodowym Udział w odpowiedzi immunologicznej głównie produkcja przeciwciał Fagocytoza i niszczenie zużytych erytrocytów, krwinek białych, trombocytów Współudział w produkcji bilirubiny Magazynowanie krwi i krwinek
9 Komórki biorące udział w procesach odporności cz.i Limfocyty: grupa małych komórek z owalnym intensywnie wybarwiającym się jądrem i wąskim rąbkiem zasadochłonnej cytoplazmy, ubogiej w organelle. Morfologicznie są bardzo podobne, ale znacznie różnią się czynnościowo: limfocyty B posiadają immunoglobulinowe receptory powierzchniowe; syntetyzuja przeciwciała odpowiadające za reakcje typu humoralnego limfocyty T odpowiadają za reakcje typu komórkowego komórki NK nie podlegają restrykcji w zakresie układu MHC; mają zdolność niespecyficznego zabijania komórek skażonych wirusami, zmienionych nowotworowo
10 Komórki biorące udział w procesach odporności cz.ii Granulocyty obojętnochłonne: komórki o średnicy ok. 12 µm, z jądrem w kształcie pałeczki w młodych, a w starszych zbudowanym z 2-4 segmentów. Cytoplazma wybarwia się kwasochłonnie, natomiast zawarte w niej liczne ziarnistości są zasadochłonne. Zawierają one: liczne enzymy proteolityczne i substancje bakteriobójcze wytwarzają wiele cytokin, mediatorów procesu zapalnego czas życia jest krótki we krwi obwodowej ok. 12 godz., w miejscu toczącego się procesu zapalnego kilka dni eozynofil segmenty
11 Komórki biorące udział w procesach odporności cz.iii Monocyty: największe komórki krwi, o średnicy ok. 20 µm, z dużym owalnym lub nerkowatym jądrem. Cytoplazma jest lekko zasadochłonna, z licznymi lizosomami, mitochondriami, rozbudowanym aparatem Golgiego, siateczką śródplazmatyczną. Po opuszczeniu szpiku kostnego wędrują do krwi obwodowej, a następnie tkanek, dając początek makrofagom
12 Komórki biorące udział w procesach odporności cz.iv Do makrofagów zaliczamy: histiocyty tkanki łącznej właściwej komórki Browicz Kupffera w wątrobie makrofagi grasicy, węzłów chłonnych, śledziony, szpiku kostnego osteoklasty komórki M torebki stawowej Mikroglej ośrodkowego układu nerwowego makrofagi jam ciała (otrzewnej) komórki Hofbauera kosmka łożyskowego
13 Komórki biorące udział w procesach odporności cz.v Monocyty/makrofagi mają: właściwości żerne prezentują antygen Wydzielają ponad 100 substancji biologicznie czynnych: monokiny, cytokiny, prostaglandyny, interferony, tlenek azotu mają właściwości cytotoksyczne Komórki dendrytyczne: pochodzą ze szpiku kostnego. występują w skórze jako komórki Langerhansa, w tkance łącznej wielu narządów we krwi obwodowej pojawiają się jako tzw. komórki welonowate są komórkami prezentującymi antygen
14 Funkcje układu dopełniacza: opsonizacja regulacja funkcji limfocytów aktywacja makrofagów współudział w układzie kalikreiny i układu krzepnięcia rozpuszczanie kompleksów immunologicznych aktywacja mechanizmów ataku chemotaksja leukocytów anafilaksja Regulacja fagocytozy
15 Dojrzewanie układu odpornościowego u dzieci: Noworodki: niedoskonałość barier anatomicznych dysimmunoglobulinemia (wysoki poziom IgG od matki; brak IgA; niewielki, ale osobniczo zmienny poziom IgM) stosunkowo sprawne mechanizmy odporności komórkowej swoistej (stąd możemy szczepić BCG) mikrofagi: dość dobrze wykształcone, szybko się modyfikują, adaptują i skutecznie funkcjonują nawet u najmłodszych elementy odporności humoralnej nieswoistej: układ dopełniacza osiąga aktywność ok. 50% człowieka dorosłego; lizozym stężenie w surowicy jak u dorosłych, natomiast jego niedobór w płynach ustrojowych Niemowlęta: 2-5 mies. życia hipoimmunoglobulinemia
16 Zakażenia u dziecka: Wariant normy? Objaw pierwotnego lub nabytego niedoboru odporności? UWAGA: występowanie 6-8 infekcji gorączkowych w ciągu 12 miesięcy u dzieci jest normą
17 Chory z częstymi lub nawracającymi infekcjami Morf. ze wzorem odsetkowym krwinek białych; OB Rozważyć: badanie ogólne moczu badanie chlorków w pocie badanie rtg klatki piersiowej (A) Wywiad (B) Badanie fizykalne (C) Określić umiejscowienie infekcji i ocenić istnienie ryzyka zaburzeń immunologicznych Wysokie Niskie (D) Łagodne infekcje bakteryjne, ostre zapalenie ucha środkowego, zapalenie zatok, zapalenie płuc, infekcje dróg moczowych z dobrą odpowiedzią na leczenie (E) Infekcje wirusowe górnych dróg oddechowych; łagodnie przebiegający, samoograniczający się zespół wirusowy Zaburzenia limfocytów B (F) Zidentyfikowana choroba metaboliczna Zaburzenia systemowe lub choroba nowotworowa Zaburzenia limfocytów T (G) Opracować stan immunologiczny chorego Zaburzenia układu dopełniacza Zaburzenia fagocytozy
18 Objawy ostrzegawcze pierwotnych niedoborów odporności 1: 6-8 lub więcej zakażeń w ciągu roku Dwa lub więcej zakażeń zatok o ciężkim przebiegu w ciągu roku
19 Objawy ostrzegawcze pierwotnych niedoborów odporności 2: Dwa miesiące lub dłużej trwająca antybiotykoterapia bez wyraźnej poprawy Dwa lub więcej zapaleń płuc lub sześć zapaleń oskrzeli w ciągu roku
20 Objawy ostrzegawcze pierwotnych niedoborów odporności 3: Zahamowanie prawidłowego rozwoju dziecka lub przyrostu masy ciała Powtarzające się głębokie ropnie skóry lub narządowe
21 Objawy ostrzegawcze pierwotnych niedoborów odporności 4: Przewlekająca się grzybica jamy ustnej lub skóry powyżej pierwszego roku życia Konieczność stosowania dożylnych antybiotyków dla opanowania zakażenia
22 Objawy ostrzegawcze pierwotnych niedoborów odporności 5: Dwa (lub więcej) ciężkie zakażenia, takie jak: zapalenie kości, zapalenie mózgu, zapalenie skóry lub posocznica Wywiad rodzinny wskazujący na występowanie w rodzinie pierwotnych niedoborów odporności
23 Punktowa propozycja ustalenia wskazań do badań profilu immunologicznego u dzieci cz. I A) Zakażenia o ciężkim przebiegu w ciągu ostatnich 12 mies.: zapalenie opon mózgowo rdzeniowych zapalenie kości zapalenie płuc 8 pkt 8 pkt 8 pkt B) Zakażenia w ciągu ostatnich 12 mies. (każdy epizod liczony oddzielnie): infekcje wirusowe zapalenie migdałków i/lub krtani zapalenie ucha środkowego 2 pkt zapalenie oskrzeli powierzchowne bakteryjne zapalenie skóry ropnie gronkowcowe 3 pkt przewlekła biegunka FUO 4 pkt 2 pkt 3 pkt 4 pkt 6 pkt 2 pkt
24 Punktowa propozycja ustalenia wskazań do badań profilu immunologicznego u dzieci cz. II C) Inne: dodatni wywiad rodzinny, niezależnie od infekcji 18 pkt nieinfekcyjny obraz niedoboru (charakterystyczny fenotyp) zakażenie Pneumocystis carini, bez zidentyfikowanego czynnika ryzyka limfopenia (<1000 / µl), bez określonej przyczyny 20 pkt 20 pkt 20 pkt WSKAZANIEM DO BADAŃ PROFILU IMMUNOLOGICZNEGO JEST SUMA PUNKTÓW POWYŻEJ 20 pkt
25 Co nie jest wskazaniem do badań układu odporności? Moje 5 letnie dziecko od roku chodzi do przedszkola i już 5 x było chore! Na pewno ma zaburzenia odporności i Pan Doktor dał mi skierowanie, żeby zostało przebadane! Piotruś ma 2 lata, dotychczas nigdy nie chorował, ale ma pójść do żłobka i Pani Doktor zaproponowała, żeby u Państwa przebadać mu odporność! Dziecko moich sąsiadów zachorowało na zapalenie opon mózgowordzeniowych! Jestem tak bardzo przerażona, że poprosiłam mojego lekarza rodzinnego o skierowanie do Poradni Zaburzeń Odporności i żądam, abyście przebadali odporność u mojego dziecka. Czy on na pewno nie zachoruje? Pani Doktor powiedziała, że u Was robią dużo badań i dlatego skierowała mnie do Poradni Zaburzeń Odporności
26 Podział niedoborów odporności: I podział Niedobór odporności wrodzony nabyty II podział typu komórkowego Niedobór odporności typu humoralnego złożone III podział Niedobór odporności defekt jakościowy defekt ilościowy
27 Znaczenie wrodzonych niedoborów odporności: Powyżej 30 jednostek chorobowych zarejestrowanych przez WHO Częstość ich występowania u dzieci taka jak białaczek i chłoniaków Są przyczyną wysokiej chorobowości (nawracające infekcje) i śmiertelności, w tym wczesnej śmierci dziecka Uspasabiają do nowotworzenia Uspasabiają do schorzeń autoimmunologicznych
28 Częstość występowania pierwotnych niedoborów odporności: Ogólnie: 1 / żywo urodzonych Ale: Izolowany niedobór IgA: 1 / 500 żywo urodzonych Chłopcy stanowią 70% pacjentów
29 Częstość rodzajów pierwotnych zaburzeń odporności: Zaburzenia limfocytów B Złożone niedobory odporności Niedobory odporności komórkowej Zaburzenia fagocytozy Niedobór układu dopełniacza 50,00% 2,00% 18,00% 20,00% 10,00%
30 Zaburzenia limfocytów B: Agammaglobulinemia sprzężona z chromosomem X Pospolity zmienny niedobór odporności Zespół hiper IgM sprzężony z chromosomem X Izolowany niedobór IgA Niedobory podklas IgG Przemijająca hipogammaglobulinemia niemowląt Niedobór przeciwciał z prawidłowym całkowitym stężeniem immunoglobulin Niedobór odporności z grasiczakiem
31 Zaburzenia limfocytów T: Przewlekła kandydoza błon śluzowych i skóry Zespół Di George'a Niedobór fosforylazy nukleozydów purynowych Skojarzone zaburzenia limfocytów B i T: Ciężki złożony niedobór odporności Niedobór deaminazy adenozyny Dysgenezja układu siateczkowatego Zespół ataksja teleangiektazja Zespół Wiscotta Aldricha Hipoplazja chrząstek i włosów Zespół Omenna Zespół nagich limfocytów
32 Zaburzenia fagocytozy: Przewlekła choroba ziarniniakowa Zespół Chediaka Higasiego Niedobór dehydrogenazy glukozo 6 fosforanowej Niedobór mieloperoksydazy Zaburzenia układu dopełniacza: Niedobory składowych C2 C9 Niedobór czynnika D Niedobory składowych C1q, C1r, C1s
33 Patogeneza wrodzonych zaburzeń odporności: Zaburzenia: genetyczne dojrzewania komórek pnia rozwojowe grasicy syntezy cytokin lub ich receptorów Wytwarzania białek receptorowych
34 Diagnostyka wstępna wrodzonych zaburzeń odporności cz.i Humoralnej (zależnej od limfocytów B) Komórkowej (zależnej od limfocytów T) stężenie IgG, IgM, IgA izohemaglutyniny (anty A, B) miano swoistych przeciwciał po wykonanych wcześniej szczepieniach (tężec, błonica, wzw B) bezwzględna liczba limfocytów testy nadwrażliwości typu późnego (z antygenem Candida, wirusem nagminnego zapalenia przyusznic, anatoksyną tężcową)
35 Diagnostyka wstępna wrodzonych zaburzeń odporności cz. II Fagocytozy morfologia krwi obwodowej (z oceną liczby i morfologii leukocytów) Układu dopełniacza test całkowitej aktywności hemolitycznej dopełniacza CH 50 C3, C4
36 Badania uzupełniające diagnostykę podstawową: posiewy RTG klatki piersiowej USG klatki piersiowej z oceną śródpiersia Test HIV
37 Diagnostyka specjalistyczna wrodzonych zaburzeń odporności cz. I Humoralnej (zależnej od limfocytów B) liczba limfocytów B w cytometrii przepływowej (odsetek i liczba bezwzględna!) miano swoistych przeciwciał po szczepieniu przeciwko pneumokokom (u dzieci > 2 r.ż.) podklasy IgG testy z mitogenami (EBV, covan I, anty IgM, gronkowiec) Komórkowej (zależnej od limfocytów T) subpopulacje limfocytów T w cytometrii przepływowej (odsetek i liczba bezwzględna!) proliferacja limfocytów po stymulacji fitohemaglutyniną, mitogenem szkarłatki, konkawaliną A ocena aktywności enzymów (ADA, PNP)
38 Diagnostyka specjalistyczna wrodzonych zaburzeń odporności cz. II Fagocytozy test redukcji błękitu nitrotetrazolowego chemiluminescencja wytwarzanie rodników nadtlenkowych chemotaksja oznaczanie cząsteczek adhezyjnych Układu dopełniacza ocena składowych układu dopełniacza oznaczenie czynników B, P
39 Leczenie wrodzonych niedoborów odporności: Antybiotykoterapia zakażeń Profilaktyka zakażeń bakteryjnych Szczepienia ochronne Preparat krwi naświetlane, ubogoleukocytarne!!! Kontrola stanu odżywienia Substytucja preparatami immunoglobulin Przeszczep szpiku kostnego Terapia genowa Poradnictwo genetyczne
40 Przyczyny wtórnych niedoborów odporności: Utrata immunoglobulin (np. w zespole nerczycowym) Utrata leukocytów w limfangiektazjach przewodu pokarmowego Niedożywienie Immunosupresja cytostatyki, antybiotyki, leki przeciwpadaczkowe naświetlania anestezja, zabiegi operacyjne zakażenia wirusowe, bakteryjne Choroby limfoproliferacyjne i inne nowotwory Hiperkatabolizm białek Splenektomia Oparzeni
Poradnia Immunologiczna
Poradnia Immunologiczna Centrum Onkologii Ziemi Lubelskiej im. św. Jana z Dukli Lublin, 2011 Szanowni Państwo, Uprzejmie informujemy, że w Centrum Onkologii Ziemi Lubelskiej im. św. Jana z Dukli funkcjonuje
Bardziej szczegółowoLp. tydzień wykłady seminaria ćwiczenia
Lp. tydzień wykłady seminaria ćwiczenia 21.02. Wprowadzeniedozag adnieńzwiązanychzi mmunologią, krótka historiaimmunologii, rozwójukładuimmun ologicznego. 19.02. 20.02. Wprowadzenie do zagadnień z immunologii.
Bardziej szczegółowoSzczepienia w stanach zaburzonej odporności kiedy warto szczepić
Szczepienia w stanach zaburzonej odporności kiedy warto szczepić Sympozjum Szczepienia Ochronne Warszawa, 27.04. 2018 14:55 15:15 Profesor Ewa Bernatowska Klinika Immunologii Instytut Pomnik Centrum Zdrowia,
Bardziej szczegółowoCzęść praktyczna: Metody pozyskiwania komórek do badań laboratoryjnych cz. I
Ćwiczenie 1 Część teoretyczna: Budowa i funkcje układu odpornościowego 1. Układ odpornościowy - główne funkcje, typy odpowiedzi immunologicznej, etapy odpowiedzi odpornościowej. 2. Komórki układu immunologicznego.
Bardziej szczegółowoWyklady IIIL 2016/ :00-16:30 środa Wprowadzenie do immunologii Prof. dr hab. med. ML Kowalski
III rok Wydział Lekarski Immunologia ogólna z podstawami immunologii klinicznej i alergologii rok akademicki 2016/17 PROGRAM WYKŁADÓW Nr data godzina dzień tygodnia Wyklady IIIL 2016/2017 tytuł Wykladowca
Bardziej szczegółowoNazwa programu: LECZENIE PIERWOTNYCH NIEDOBORÓW ODPORNOŚCI U DZIECI
Załącznik nr 12 do zarządzenia Nr 59/2011/DGL Prezesa NFZ z dnia 10 października 2011 roku Nazwa programu: LECZENIE PIERWOTNYCH NIEDOBORÓW ODPORNOŚCI U DZIECI ICD 10 D80 w tym D80.0, D80.1, D80.3, D80.4,
Bardziej szczegółowoImmunologia komórkowa
Immunologia komórkowa ocena immunofenotypu komórek Mariusz Kaczmarek Immunofenotyp Definicja I Charakterystyczny zbiór antygenów stanowiących elementy różnych struktur komórki, związany z jej różnicowaniem,
Bardziej szczegółowoRodzaje autoprzeciwciał, sposoby ich wykrywania, znaczenie w ustaleniu diagnozy i monitorowaniu. Objawy związane z mechanizmami uszkodzenia.
Zakres zagadnień do poszczególnych tematów zajęć I Choroby układowe tkanki łącznej 1. Toczeń rumieniowaty układowy 2. Reumatoidalne zapalenie stawów 3. Twardzina układowa 4. Zapalenie wielomięśniowe/zapalenie
Bardziej szczegółowoWCZESNE OBJAWY CHOROBY NOWOTWOROWEJ U DZIECI
WCZESNE OBJAWY CHOROBY NOWOTWOROWEJ U DZIECI Elżbieta Adamkiewicz-Drożyńska Katedra i Klinika Pediatrii, Hematologii i Onkologii Początki choroby nowotworowej u dzieci Kumulacja wielu zmian genetycznych
Bardziej szczegółowoPODSTAWY IMMUNOLOGII Komórki i cząsteczki biorące udział w odporności nabytej (cz. III): Aktywacja i funkcje efektorowe limfocytów B
PODSTAWY IMMUNOLOGII Komórki i cząsteczki biorące udział w odporności nabytej (cz. III): Aktywacja i funkcje efektorowe limfocytów B Nadzieja Drela ndrela@biol.uw.edu.pl Konspekt wykładu Rozpoznanie antygenu
Bardziej szczegółowoNiedobory odporności Zaburzenia odporności mogą powstać na każdym etapie reakcji odpornościowej/odpowiedzi immunologicznej
Niedobory odporności Zaburzenia odporności mogą powstać na każdym etapie reakcji odpornościowej/odpowiedzi immunologicznej Każda czynnościowa składowa układu immunologicznego odgrywa wprawdzie swoistą
Bardziej szczegółowoNazwa programu: LECZENIE PIERWOTNYCH NIEDOBORÓW ODPORNOŚCI U DZIECI
Załącznik nr 11 do Zarządzenia Nr 41/2009 Prezesa NFZ z dnia 15 września 2009 roku Nazwa programu: LECZENIE PIERWOTNYCH NIEDOBORÓW ODPORNOŚCI U DZIECI ICD 10 D80 w tym D80.0, D80.1, D80.3, D80.4, D80.5,
Bardziej szczegółowoDiagnostyka zakażeń EBV
Diagnostyka zakażeń EBV Jakie wyróżniamy główne konsekwencje kliniczne zakażenia EBV: 1) Mononukleoza zakaźna 2) Chłoniak Burkitta 3) Potransplantacyjny zespół limfoproliferacyjny Jakie są charakterystyczne
Bardziej szczegółowoJak żywiciel broni się przed pasożytem?
https://www. Jak żywiciel broni się przed pasożytem? Autor: Anna Bartosik Data: 12 kwietnia 2019 W poprzedniej części naszego kompendium wiedzy o pasożytach świń omówiliśmy, w jaki sposób pasożyt dostaje
Bardziej szczegółowoMam Haka na Raka. Chłoniak
Mam Haka na Raka Chłoniak Nowotwór Pojęciem nowotwór określa się niekontrolowany rozrost nieprawidłowych komórek w organizmie człowieka. Nieprawidłowość komórek oznacza, że różnią się one od komórek otaczających
Bardziej szczegółowoSzczepienia ochronne. Dr hab. med. Agnieszka Szypowska Dr med. Anna Taczanowska Lek. Katarzyna Piechowiak
Szczepienia ochronne Dr hab. med. Agnieszka Szypowska Dr med. Anna Taczanowska Lek. Katarzyna Piechowiak Klinika Pediatrii Warszawski Uniwersytet Medyczny Szczepienie (profilaktyka czynna) Podanie całego
Bardziej szczegółowoPrzedmiot: IMMUNOLOGIA Z IMMUNOPATOLOGIĄ Rok III Semestr V Wykłady 45 godzin Ćwiczenia 45 godzin Forma zaliczenia: Egzamin praktyczny i teoretyczny
Rok akademicki 2016/2017 Studia magisterskie Kierunek: Analityka medyczna Przedmiot: IMMUNOLOGIA Z IMMUNOPATOLOGIĄ Rok III Semestr V Wykłady 45 godzin Ćwiczenia 45 godzin Forma zaliczenia: Egzamin praktyczny
Bardziej szczegółowoRok akademicki:2017/2018
Rok akademicki:2017/2018 Studia magisterskie Kierunek: Analityka medyczna Przedmiot: IMMUNOLOGIA Z IMMUNOPATOLOGIĄ Rok III Semestr V Wykłady 45 godzin Ćwiczenia 30 godzin Seminaria 15 godzin Forma zaliczenia:
Bardziej szczegółowoTesty dla kobiet w ciąży. Zakażenie HIV i AIDS u dzieci.
Testy dla kobiet w ciąży. Zakażenie HIV i AIDS u dzieci. dr n. med. Agnieszka Ołdakowska Klinika Chorób Zakaźnych Wieku Dziecięcego Warszawski Uniwersytet Medyczny Wojewódzki Szpital Zakaźny w Warszawie
Bardziej szczegółowooporność odporność oporność odporność odporność oporność
oporność odporność odporność nieswoista bierna - niskie ph na powierzchni skóry (mydła!) - enzymy - lizozym, pepsyna, kwas solny żołądka, peptydy o działaniu antybakteryjnym - laktoferyna- przeciwciała
Bardziej szczegółowoUkład krwiotwórczy WYWIAD. Klinika Medycyny Transplantacyjnej, Nefrologii i Chorób Wewnętrznych WUM lek. Olga Rostkowska
Układ krwiotwórczy WYWIAD Klinika Medycyny Transplantacyjnej, Nefrologii i Chorób Wewnętrznych WUM lek. Olga Rostkowska Początek wywiadu ogólnie / zawsze Przebyte choroby (Czy była Pani wcześniej w szpitalu?
Bardziej szczegółowoWirus zapalenia wątroby typu B
Wirus zapalenia wątroby typu B Kliniczne następstwa zakażenia odsetek procentowy wyzdrowienie przewlekłe zakażenie Noworodki: 10% 90% Dzieci 1 5 lat: 70% 30% Dzieci starsze oraz 90% 5% - 10% Dorośli Choroby
Bardziej szczegółowoOddział Pediatryczny - ARION Szpitale sp. z o.o. Zespół Opieki Zdrowotnej w Biłgoraju
Nazwa świadczenia A59 bóle głowy A87b inne choroby układu nerwowego < 18 r.ż. C56 poważne choroby gardła, uszu i nosa C57 inne choroby gardła, uszu i nosa C56b poważne choroby gardła, uszu i nosa < 18
Bardziej szczegółowoSZCZEPIENIA OCHRONNE U DOROSŁYCH lek. Kamil Chudziński Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii CSK MSW w Warszawie 10.11.2015 Szczepionki Zabite lub żywe, ale odzjadliwione drobnoustroje/toksyny +
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 25 kwietnia 2006 r. w sprawie wymagań dla kandydata na dawcę komórek, tkanek lub narządu
Dz.U.06.79.556 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 25 kwietnia 2006 r. w sprawie wymagań dla kandydata na dawcę komórek, tkanek lub narządu Na podstawie art. 12 ust. 6 ustawy z dnia 1 lipca 2005
Bardziej szczegółowo1. Układ odpornościowy. Odporność humoralna
Zakres zagadnień do poszczególnych tematów zajęć Seminaria 1. Układ odpornościowy. Odporność humoralna Ludzki układ odpornościowy Składowe i mechanizmy odporności wrodzonej Składowe i mechanizmy odpowiedzi
Bardziej szczegółowoTerapie komórkami macierzystymi
Terapie komórkami macierzystymi Krwiotwórcze komórki macierzyste wykorzystuje się przeszczepiając je pacjentowi. Takie komórki odbudowują zniszczone tkanki (w białaczkach jest to nieprawidłowy szpik kostny)
Bardziej szczegółowo(+) ponad normę - odwodnienie organizmu lub nadmierne zagęszczenie krwi
Gdy robimy badania laboratoryjne krwi w wyniku otrzymujemy wydruk z niezliczoną liczbą skrótów, cyferek i znaków. Zazwyczaj odstępstwa od norm zaznaczone są na kartce z wynikami gwiazdkami. Zapraszamy
Bardziej szczegółowoWykłady z anatomii dla studentów pielęgniarstwa i ratownictwa medycznego
Wykłady z anatomii dla studentów pielęgniarstwa i ratownictwa medycznego Krew jest płynną tkanką łączną, krążącą ciągle w ustroju, umożliwiającą stałą komunikację pomiędzy odległymi od siebie tkankami.
Bardziej szczegółowoNON-HODGKIN S LYMPHOMA
NON-HODGKIN S LYMPHOMA Klinika Hematologii, Nowotworów Krwi i Transplantacji Szpiku We Wrocławiu Aleksandra Bogucka-Fedorczuk DEFINICJA Chłoniaki Non-Hodgkin (NHL) to heterogeniczna grupa nowotworów charakteryzująca
Bardziej szczegółowoUKŁAD LIMFATYCZNY UKŁAD ODPORNOŚCIOWY. Nadzieja Drela Instytut Zoologii, Zakład Immunologii
UKŁAD LIMFATYCZNY UKŁAD ODPORNOŚCIOWY Nadzieja Drela Instytut Zoologii, Zakład Immunologii ndrela@biol.uw.edu.pl Układ limfatyczny Narządy, naczynia limfatyczne, krążące limfocyty Centralne narządy limfoidalne
Bardziej szczegółowoLp. Zakres świadczonych usług i procedur Uwagi
Choroby układu nerwowego 1 Zabiegi zwalczające ból i na układzie współczulnym * X 2 Choroby nerwów obwodowych X 3 Choroby mięśni X 4 Zaburzenia równowagi X 5 Guzy mózgu i rdzenia kręgowego < 4 dni X 6
Bardziej szczegółowoJedna bakteria, wiele chorób
Jedna bakteria, wiele chorób prof. dr hab. med. Jacek Wysocki dr n. med. Ilona Małecka Katedra i Zakład Profilaktyki Zdrowotnej, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu Specjalistyczny
Bardziej szczegółowoZakresy świadczeń Kod produktu Nazwagrupy choroby zakaźnedzieci
Katalog grup Załącznik nr 1 do zarządzenia Nr 81/2014/DSOZ Załącznik nr 1a do zarządzenia Nr 89/2013/050Z Kod grupy Kod produktu Nazwagrupy zakaźnedzieci A57 5.51.01.0001057 Choroby zapalne układu nerwowego
Bardziej szczegółowoSpis treści. Komórki, tkanki i narządy układu odpornościowego 5. Swoista odpowiedź immunologiczna: mechanizmy 53. Odporność nieswoista 15
Spis treści Komórki, tkanki i narządy układu odpornościowego 5 1. Wstęp: układ odpornościowy 7 2. Komórki układu odpornościowego 8 3. kanki i narządy układu odpornościowego 10 Odporność nieswoista 15 1.
Bardziej szczegółowoSpis treści. Część I Choroby układu krążenia 1 Wendy A. Ware. Część II Choroby układu oddechowego 137 Eleanor C. Hawkins
Spis treści Część I Choroby układu krążenia 1 Wendy A. Ware 1 Badanie układu krążenia 2 2 Badania dodatkowe stosowane w chorobach układu krążenia 8 3 Leczenie zastoinowej niewydolności serca 29 4 Zaburzenia
Bardziej szczegółowoSpis tre 1. Podstawy immunologii 11 2. Mechanizmy immunopatologiczne 61
Spis treści Przedmowa do wydania polskiego 6 Przedmowa do wydania pierwszego oryginalnego 6 Przedmowa do wydania drugiego oryginalnego 7 Przedmowa do wydania drugiego oryginalnego zmienionego i uaktualnionego
Bardziej szczegółowoUkład odpornościowy, układ immunologiczny to układ struktur umożliwiających działanie mechanizmom odporności. Struktury te to: narządy limfoidalne
Układ odpornościowy, układ immunologiczny to układ struktur umożliwiających działanie mechanizmom odporności. Struktury te to: narządy limfoidalne naczynie chłonne komórki uczestniczące w reakcjach immunologicznych
Bardziej szczegółowoPierwotne i wtórne niedobory odporności-praktyczne aspekty diagnostyki i terapii dla lekarzy
Pierwotne i wtórne niedobory odporności-praktyczne aspekty diagnostyki i terapii dla lekarzy Mechanizmy nieswoistej (wrodzonej) odpowiedzi immunologicznej Bariera śluzówkowo-skórna i składniki wydzielin
Bardziej szczegółowoKliniczne cechy zaburzeń układu immunologicznego
Kliniczne cechy zaburzeń układu immunologicznego Prof. zwycz. dr hab. Maria Korzon Polskie Towarzystwo Pediatryczne jest patronem sekcji Pediatria w serwisie Akademia-Heel Z aburzenia systemu odporności
Bardziej szczegółowoUkład odpornościowy człowieka (układ immunologiczny) Pochodzenie komórek układu immunologicznego. Odporność nieswoista (wrodzona)
Układ odpornościowy człowieka (układ immunologiczny) Elementy strukturalne układu odpornościowego Immunologia - nauka o odporności. Bada procesy prowadzące do utrzymania organizmu w równowadze wobec powstałych
Bardziej szczegółowoLeczenie biologiczne co to znaczy?
Leczenie biologiczne co to znaczy? lek med. Anna Bochenek Centrum Badawcze Współczesnej Terapii C B W T 26 Październik 2006 W oparciu o materiały źródłowe edukacyjnego Grantu, prezentowanego na DDW 2006
Bardziej szczegółowoDz. U. z 2013 poz. 1347 Brzmienie od 5 grudnia 2013. I. Osoby dorosłe
Dz. U. z 2013 poz. 1347 Brzmienie od 5 grudnia 2013 Załącznik nr 1 WYKAZ NIEULECZALNYCH, POSTĘPUJĄCYCH, OGRANICZAJĄCYCH ŻYCIE CHORÓB NOWOTWOROWYCH INIENOWOTWOROWYCH, W KTÓRYCH SĄ UDZIELANE ŚWIADCZENIA
Bardziej szczegółowoKREW I HEMATOPOEZA. Dr n. med. Anna Machalińska Katedra i Zakład Histologii i Embriologii
KREW I HEMATOPOEZA Dr n. med. Anna Machalińska Katedra i Zakład Histologii i Embriologii Funkcje krwi: 1. Transport tlenu i dwutlenku węgla 2. Transport substancji odżywczych 3. Transport produktów przemiany
Bardziej szczegółowoPODSTAWY IMMUNOLOGII Komórki i cząsteczki biorące udział w odporności nabytej (cz.i): wprowadzenie (komórki, receptory, rozwój odporności nabytej)
PODSTAWY IMMUNOLOGII Komórki i cząsteczki biorące udział w odporności nabytej (cz.i): wprowadzenie (komórki, receptory, rozwój odporności nabytej) Nadzieja Drela ndrela@biol.uw.edu.pl Konspekt do wykładu
Bardziej szczegółowoNA ZAKAŻENIE HBV i HCV
NA ZAKAŻENIE HBV i HCV Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Gdańsku 18.04.2016r. Aneta Bardoń-Błaszkowska HBV - Hepatitis B Virus Simplified diagram of the structure of hepatitis B virus, Autor
Bardziej szczegółowoOdporność, stres, alergia
Odporność, stres, alergia Odporność komórkowa Układ mikrofagocytarny Układ makrofagocytarny 1 Układ mikrofagocytarny Granulocyty obojętnochłonne Granulocyty kwasochłonne Granulocyty zasadochłonne Układ
Bardziej szczegółowoZadanie 2. (2 pkt) Na schemacie przedstawiono namnażanie się retrowirusa HIV wewnątrz limfocytu T (pomocniczego) we krwi człowieka.
Zadanie 1. (3 pkt) W aptekach dostępne są bez recepty różnego rodzaju preparaty lecznicze podnoszące odporność, zwane immunostymulatorami. Przeważnie zawierają substancje pochodzenia roślinnego, np. z
Bardziej szczegółowoMAM HAKA NA CHŁONIAKA
MAM HAKA NA CHŁONIAKA CHARAKTERYSTYKA OGÓLNA Chłoniaki są to choroby nowotworowe, w których następuje nieprawidłowy wzrost komórek układu limfatycznego (chłonnego). Podobnie jak inne nowotwory, chłoniaki
Bardziej szczegółowoUkłady: oddechowy, krążenia,
Układy: oddechowy, krążenia, Kurs Kynologia ESPZiWP Układ oddechowy Układ oddechowy jest odpowiedzialny za utrzymanie stałej wymiany gazów między organizmem a środowiskiem. Składa się z dróg oddechowych
Bardziej szczegółowoDefekty immunologiczne u noworodków
1 Defekty immunologiczne u noworodków Najpierw by móc się zastanowić nad tym problemem, należałoby wyjaśnić, co definiujemy jako odporność: Odporność jest ogólną niepodatnością ustroju na działanie drobnoustrojów
Bardziej szczegółowoROK AKADEMICKI 2017/2018 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY DLA STUDENTÓW II ROKU STUDIÓW KIERUNKU LEKARSKO-DENTYSTYCZNEGO
ROK AKADEMICKI 2017/2018 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY DLA STUDENTÓW II ROKU STUDIÓW KIERUNKU LEKARSKO-DENTYSTYCZNEGO 1. NAZWA PRZEDMIOTU : IMMUNOLOGIA 2. NAZWA JEDNOSTKI realizującej przedmiot: Zakład Immunologii,
Bardziej szczegółowoSYLABUS DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA
SYLABUS DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA 2016-2022 1.1. PODSTAWOWE INFORMACJE O PRZEDMIOCIE/MODULE Nazwa przedmiotu/ modułu Immunologia podstawowa Kod przedmiotu/ modułu* Wydział (nazwa jednostki prowadzącej
Bardziej szczegółowoWysypka i objawy wielonarządowe
Wysypka i objawy wielonarządowe Sytuacja kliniczna 2 Jak oceniasz postępowanie lekarza? A) Bez badań dodatkowych nie zdecydowałbym się na leczenie B) Badanie algorytmem Centora uzasadniało takie postępowanie
Bardziej szczegółowo57.94 Wprowadzenie na stałe cewnika do pęcherza moczowego
ICD9 kod Nazwa 03.31 Nakłucie lędźwiowe 03.311 Nakłucie lędźwiowe w celu pobrania płynu mózgowo-rdzeniowego 100.62 Założenie cewnika do żyły centralnej 23.0103 Porada lekarska 23.0105 Konsultacja specjalistyczna
Bardziej szczegółowoBioMarine - czyli jak skutecznie walczyć z infekcjami wirusowymi, bakteryjnymi i grzybiczymi?
BioMarine - czyli jak skutecznie walczyć z infekcjami wirusowymi, bakteryjnymi i grzybiczymi? Jak powstają infekcje? Większość infekcji rozwija się głównie z powodu osłabionych mechanizmów obronnych i
Bardziej szczegółowoS YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne
S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne Nazwa modułu Immunologia, cykl: 2017-2019, r.a: 2017/2018 Rodzaj modułu/przedmiotu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność Poziom studiów Forma studiów
Bardziej szczegółowo1. Co to jest chłoniak 2. Chłoniaki są łagodne i złośliwe 3. Gdzie najczęściej się umiejscawiają 4. Objawy 5. Przyczyny powstawania 6.
1. Co to jest chłoniak 2. Chłoniaki są łagodne i złośliwe 3. Gdzie najczęściej się umiejscawiają 4. Objawy 5. Przyczyny powstawania 6. Zachorowania na chłoniaka 7. Rozpoznanie i diagnostyka 8. Warto wiedzieć
Bardziej szczegółowoKod przedmiotu/modułu MK_39 Punkty ETCS: 6. Jednostka: Zakład Immunologii Katedry Immunologii Klinicznej, ul. Rokietnicka 5d, 60-806 Poznań
Kod przedmiotu/modułu MK_39 Punkty ETCS: 6 Nazwa przedmiotu: Immunopatologia Jednostka: Zakład Immunologii Katedry Immunologii Klinicznej, ul. Rokietnicka 5d, 60-806 Poznań Osoba odpowiedzialna za przedmiot:
Bardziej szczegółowoOddział Chorób Wewnętrznych - ARION Szpitale sp. z o.o. Zespół Opieki Zdrowotnej w Biłgoraju
Nazwa świadczenia A26 zabiegi zwalczające ból i na układzie współczulnym A31 choroby nerwów obwodowych A32 choroby mięśni A33 zaburzenia równowagi A34c guzy mózgu i rdzenia kręgowego < 4 dni A34d guzy
Bardziej szczegółowoRegina B.Podlasin Wojewódzki Szpital Zakaźny w Warszawie
Regina B.Podlasin Wojewódzki Szpital Zakaźny w Warszawie http://www.ptnaids.pl/ Gorączka, zapalenie gardła, powiększenie węzłów chłonnych Zakażenie wirusem Epsteina-Barr (EBV) = mononukleoza zakaźna Zakażenie
Bardziej szczegółowoLECZENIE PRZEWLEKŁEGO WIRUSOWEGO ZAPALENIA WĄTROBY TYPU C TERAPIĄ BEZINTERFERONOWĄ (ICD-10 B 18.2)
Załącznik B.71. LECZENIE PRZEWLEKŁEGO WIRUSOWEGO ZAPALENIA WĄTROBY TYPU C TERAPIĄ BEZINTERFERONOWĄ (ICD-10 B 18.2) ŚWIADCZENIOBIORCY 1. Kryteria kwalifikacji: 1) Do programu kwalifikowani są dorośli świadczeniobiorcy
Bardziej szczegółowoSYLABUS Część A - Opis przedmiotu kształcenia.
Nazwa modułu/przedmiotu : Wydział: Kierunek studiów: Specjalności: - SYLABUS Część A - Opis przedmiotu kształcenia. IMMUNOLOGIA KLINICZNA Kod modułu LK.3.C.001 I Wydział Lekarski z Oddziałem Stomatologicznym
Bardziej szczegółowoCHOROBY ROZROSTOWE UKŁADU KRWIOTWÓRCZEGO BIAŁACZKI WIEKU DZIECIĘCEGO
CHOROBY ROZROSTOWE UKŁADU KRWIOTWÓRCZEGO BIAŁACZKI WIEKU DZIECIĘCEGO ZWIĘKSZONE RYZYKO WYSTĄPIENIA BIAŁACZKI Zakażenia wirusowe Promieniowanie jonizujące Związki chemiczne (benzen- ANLL) Środki alkilujące
Bardziej szczegółowoWpływ opioidów na układ immunologiczny
Wpływ opioidów na układ immunologiczny Iwona Filipczak-Bryniarska Klinika Leczenia Bólu i Opieki Paliatywnej Katedry Chorób Wewnętrznych i Gerontologii Collegium Medicum Uniwersytet Jagielloński Kraków
Bardziej szczegółowoAIDS AIDS jest nabytym zespołem upośledzenia odporności, którego skrót (AIDS) wywodzi się od pierwszych liter nazwy angielskiej: (A)cquired (I)mmune
AIDS AIDS jest nabytym zespołem upośledzenia odporności, którego skrót (AIDS) wywodzi się od pierwszych liter nazwy angielskiej: (A)cquired (I)mmune (D)eficiency (S)yndrome. Przyczyny zakażenia AIDS Czynnikiem
Bardziej szczegółowoJAK DZIAŁA WĄTROBA? Wątroba spełnia cztery funkcje. Najczęstsze przyczyny chorób wątroby. Objawy towarzyszące chorobom wątroby
SPIS TREŚCI JAK DZIAŁA WĄTROBA? Wątroba spełnia cztery funkcje Wątroba jest największym narządem wewnętrznym naszego organizmu. Wątroba jest kluczowym organem regulującym nasz metabolizm (każda substancja
Bardziej szczegółowoKURS PATOFIZJOLOGII WYDZIAŁ LEKARSKI
KURS PATOFIZJOLOGII WYDZIAŁ LEKARSKI CELE KSZTAŁCENIA Patologia ogólna łączy wiedzę z zakresu podstawowych nauk lekarskich. Stanowi pomost pomiędzy kształceniem przed klinicznym i klinicznym. Ułatwia zrozumienie
Bardziej szczegółowoPodstawy immunologii. Odporność. Odporność nabyta. nieswoista. swoista
Podstawy immunologii dr n. med. Jolanta Meller Odporność nieswoista mechanizmy obronne skóry i błon śluzowych substancje biologicznie czynne: interferon, lizozym, dopełniacz leukocyty (fagocyty) swoista
Bardziej szczegółowoNowotwory złośliwe u dzieci w 2005 roku
Nowotwory złośliwe u dzieci w 2005 roku Urszula Wojciechowska, Joanna Didkowska Zakład Epidemiologii i Prewencji Nowotworów, Centrum Onkologii - Instytut, Warszawa Krajowy Rejestr Nowotworów Niniejsze
Bardziej szczegółowoNowotwory złośliwe u dzieci w 2006 roku
Nowotwory złośliwe u dzieci w 2006 roku Joanna Didkowska, Urszula Wojciechowska, Zakład Epidemiologii i Prewencji Nowotworów, Centrum Onkologii Instytut, Warszawa Krajowy Rejestr Nowotworów Niniejsze opracowanie
Bardziej szczegółowoWYKAZ ŚWIADCZEŃ W POSZCZEGÓLNYCH KOMÓRKACH ORGANIZACYJNYCH SZPITALA ODDZIAŁ WEWNĘTRZNO - KARDIOLOGICZNY
WYKAZ ŚWIADCZEŃ W POSZCZEGÓLNYCH KOMÓRKACH ORGANIZACYJNYCH SZPITALA ODDZIAŁ WEWNĘTRZNO - KARDIOLOGICZNY Kod usługi Nazwa usługi A26 ZABIEGI ZWALCZAJĄCE BÓL 1NA UKŁADZIE 5.51.01.0001026 WSPÓŁCZULNYM 5.51.01.0001031
Bardziej szczegółowoCHŁONIAKI ZŁOŚLIWE U DZIECI
Prof. dr hab.med. Jacek Wachowiak CHŁONIAKI ZŁOŚLIWE PODZIAŁ CHŁONIAKI ZŁOŚLIWE 1. CHŁONIAKI NIEZIARNICZE 2. CHOROBA HODGKINA (ZIARNICA ZŁOŚLIWA) EPIDEMIOLOGIA - OK. 10% NOWOTWORÓW Klinika Onkologii, Hematologii
Bardziej szczegółowoSpis treści. Wykaz używanych skrótów i symboli... 14. 1. Wprowadzenie... 18
Spis treści Wykaz używanych skrótów i symboli... 14 1. Wprowadzenie... 18 1.1. Podstawowe zasady działania układu immunologicznego... 18 1.1.1. Formy odpowiedzi immunologicznej... 19 1.1.2. Rozpoznanie
Bardziej szczegółowoBadanie płynów z jam ciała z wykorzystaniem analizatora Spotchem ez.
Badanie płynów z jam ciała z wykorzystaniem analizatora Spotchem ez. Dr nauk wet Janina Łukaszewska Przesięk Niskie stężenie białka całkowitego < 2,5 g/dl ; zawartość komórek jest
Bardziej szczegółowoZaawansowany. Zaliczenie pierwszego semestru z anatomii i z patologii
1 Kierunek: PILĘGNIARSTWO Nazwa przedmiotu Chirurgia i pielęgniarstwo chirurgiczne Kod przedmiotu Poziom przedmiotu Rok studiów Semestr Liczba punktów Metody nauczania Język wykładowy Imię i nazwisko wykładowcy
Bardziej szczegółowoMeningokoki trzeba myśleć na zapas
Meningokoki trzeba myśleć na zapas prof. dr hab. med. Jacek Wysocki dr n. med. Ilona Małecka Katedra i Zakład Profilaktyki Zdrowotnej Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu Specjalistyczny
Bardziej szczegółowoLECZENIE PRZEWLEKŁEGO WIRUSOWEGO ZAPALENIA WĄTROBY TYPU C TERAPIĄ BEZINTERFERONOWĄ (ICD-10 B 18.2)
Załącznik B.71. LECZENIE PRZEWLEKŁEGO WIRUSOWEGO ZAPALENIA WĄTROBY TYPU C TERAPIĄ BEZINTERFERONOWĄ (ICD-10 B 18.2) ŚWIADCZENIOBIORCY 1. Kryteria kwalifikacji: 1) Do programu kwalifikowani są dorośli świadczeniobiorcy
Bardziej szczegółowoKURS PATOFIZJOLOGII WYDZIAŁ LEKARSKI
KURS PATOFIZJOLOGII WYDZIAŁ LEKARSKI CELE KSZTAŁCENIA Patologia ogólna łączy wiedzę z zakresu podstawowych nauk lekarskich. Stanowi pomost pomiędzy kształceniem przed klinicznym i klinicznym. Ułatwia zrozumienie
Bardziej szczegółowoLECZENIE AKTYWNEJ POSTACI ZIARNINIAKOWATOŚCI Z ZAPALENIEM NACZYŃ (GPA) LUB MIKROSKOPOWEGO ZAPALENIA NACZYŃ (MPA) (ICD-10 M31.3, M 31.
Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 764 Poz. 86 Załącznik B.75. LECZENIE AKTYWNEJ POSTACI ZIARNINIAKOWATOŚCI Z ZAPALENIEM NACZYŃ (GPA) LUB MIKROSKOPOWEGO ZAPALENIA NACZYŃ (MPA) (ICD-10 M31.3, M 31.8) ŚWIADCZENIOBIORCY
Bardziej szczegółowoTerapeutyczne Programy Zdrowotne 2008 Profilaktyka i terapia krwawień u dzieci z hemofilią A i B.
Załącznik nr do zarządzenia Nr./2008/DGL Prezesa NFZ Nazwa programu: PROFILAKTYKA I TERAPIA KRWAWIEŃ U DZIECI Z HEMOFILIĄ A I B. ICD- 10 D 66 Dziedziczny niedobór czynnika VIII D 67 Dziedziczny niedobór
Bardziej szczegółowoO PO P R O NOŚ O Ć Ś WR
ODPORNOŚĆ WRODZONA Egzamin 3 czerwca 2015 godz. 17.30 sala 9B FUNKCJE UKŁADU ODPORNOŚCIOWEGO OBRONA NADZÓR OBCE BIAŁKA WIRUSY BAKTERIE GRZYBY PASOŻYTY NOWOTWORY KOMÓRKI USZKODZONE KOMÓRKI OBUNMIERAJĄCE
Bardziej szczegółowoLECZENIE AKTYWNEJ POSTACI ZIARNINIAKOWATOŚCI Z ZAPALENIEM NACZYŃ (GPA) LUB MIKROSKOPOWEGO ZAPALENIA NACZYŃ (MPA) (ICD-10 M31.3, M 31.
Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 765 Poz. 42 Załącznik B.75. LECZENIE AKTYWNEJ POSTACI ZIARNINIAKOWATOŚCI Z ZAPALENIEM NACZYŃ (GPA) LUB MIKROSKOPOWEGO ZAPALENIA NACZYŃ (MPA) (ICD-10 M31.3, M 31.8) ŚWIADCZENIOBIORCY
Bardziej szczegółowoTKANKA ŁĄCZNA. Komórki. Włókna. Substancja podstawowa. Substancja międzykomórkowa
Funkcje tkanki łącznej: TKANKA ŁĄCZNA łączy, utrzymuje i podpiera inne tkanki pośredniczy w rozprowadzaniu tlenu, substancji odŝywczych i biologicznie czynnych w organizmie odpowiada za większość procesów
Bardziej szczegółowoImmunologia - opis przedmiotu
Immunologia - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Immunologia Kod przedmiotu 12.9-WL-Lek-Imm Wydział Wydział Lekarski i Nauk o Zdrowiu Kierunek Lekarski Profil praktyczny Rodzaj studiów
Bardziej szczegółowoDziecko przebyło infekcję kiedy szczepić? Dr n. med. Ewa Duszczyk
Dziecko przebyło infekcję kiedy szczepić? Dr n. med. Ewa Duszczyk Częste pytania rodziców Dziecko miało kontakt z chorobą zakaźną czy szczepić, czy czekać? Dziecko przebyło infekcję, kiedy i czy szczepić?
Bardziej szczegółowoGorączka. Dr hab. med. Agnieszka Szypowska Dr med. Anna Taczanowska Lek. Katarzyna Piechowiak. Klinika Pediatrii Warszawski Uniwersytet Medyczny
Gorączka Dr hab. med. Agnieszka Szypowska Dr med. Anna Taczanowska Lek. Katarzyna Piechowiak Klinika Pediatrii Warszawski Uniwersytet Medyczny Ciepłota ciała Kontrolowana przez ośrodek termoregulacji w
Bardziej szczegółowoEuropejski Tydzień Szczepień kwietnia 2017 r.
Europejski Tydzień Szczepień 24-30 kwietnia 2017 r. Europejski Tydzień Szczepień Inicjatywa Światowej Organizacji Zdrowia WHO (World Health Organization). Celem wydarzenia jest zwrócenie uwagi na znaczenie
Bardziej szczegółowoTerapeutyczne Programy Zdrowotne 2008 Leczenie choroby Hurler
Nazwa programu: LECZENIE CHOROBY HURLER ICD-10 E-76.0 - Mukopolisacharydoza typu I (MPS I) Dziedzina medycyny: pediatria załącznik nr 23 do zarządzenia Nr 36/2008/DGL Prezesa NFZ z dnia 19 czerwca 2008
Bardziej szczegółowoLECZENIE PRZEWLEKŁEGO WIRUSOWEGO ZAPALENIA WĄTROBY TYPU C TERAPIĄ BEZINTERFERONOWĄ (ICD-10 B 18.2)
Załącznik B.71. LECZENIE PRZEWLEKŁEGO WIRUSOWEGO ZAPALENIA WĄTROBY TYPU C TERAPIĄ BEZINTERFERONOWĄ (ICD-10 B 18.2) ŚWIADCZENIOBIORCY 1. Kryteria kwalifikacji: 1) Do programu kwalifikowani są dorośli świadczeniobiorcy
Bardziej szczegółowoNeutropenia u 3-letniego chłopca. Dr n med. Maja Klaudel-Dreszler IP-CZD Warszawa
Neutropenia u 3-letniego chłopca Dr n med. Maja Klaudel-Dreszler IP-CZD Warszawa Opis przypadku Morfologia krwi obwodowej: Leu 6700, Erc 3850000, Hb 12 g/dl, Hct 32%, MCV 90 fl Plt 250000 Rozmaz: Pałeczki
Bardziej szczegółowoStreptococcus pneumoniae
Streptococcus pneumoniae Bakteria Streptococcus pneumoniae jest Gram (+) dwoinką i należy do najgroźniejszych bateryjnych patogenów człowieka. Odpowiedzialna jest za szereg chorób inwazyjnych o wysokiej
Bardziej szczegółowoWalczymy z rakiem buuu rakiem! Pod honorowym patronatem Rzecznika Praw Dziecka
Walczymy z rakiem buuu rakiem! Pod honorowym patronatem Rzecznika Praw Dziecka Drodzy Rodzice! W ostatnich latach wyleczalność nowotworów u dzieci i młodzieży wzrosła aż do 70-80%, a w przypadku ostrej
Bardziej szczegółowoBiologia. Klasa VII. Prywatna Szkoła Podstawowa i Gimnazjum im. Z. I J. Moraczewskich w Sulejówku
Biologia 2017 Klasa VII Dział I : HIERARCHICZNA BUDOWA ORGANIZMU CZŁOWIEKA, SKÓRA, UKŁAD RUCHU 1. Organizm człowieka jako zintegrowana całość 2. Budowa i funkcje skóry 3. Choroby skóry oraz zasady ich
Bardziej szczegółowoUNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE KATEDRA I KLINIKA REUMATOLOGII I UKŁADOWYCH CHORÓB TKANKI ŁĄCZNEJ PRACA DOKTORSKA.
UNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE KATEDRA I KLINIKA REUMATOLOGII I UKŁADOWYCH CHORÓB TKANKI ŁĄCZNEJ PRACA DOKTORSKA Małgorzata Biskup Czynniki ryzyka sercowo-naczyniowego u chorych na reumatoidalne zapalenie
Bardziej szczegółowoKWESTIONARIUSZ MEDYCZNY DLA MATKI
KWESTIONARIUSZ MEDYCZNY DLA MATKI DO UMOWY nr PL sporządzonej dnia na usługę kwalifikacji i preparatyki oraz przechowywania Materiału biologicznego Kwestionariusz dla Matki (Wypełnia Matka wg swojej aktualnie
Bardziej szczegółowoTEMATYKA WYKŁADÓW Z PATOLOGII PIELĘGNIARSTWO
TEMATYKA WYKŁADÓW Z PATOLOGII PIELĘGNIARSTWO 2016-2017 WYKŁAD NR 1 6. X. 2016 I Wprowadzenie do patofizjologii 1. Pojęcia: zdrowie, choroba, etiologia, patogeneza, symptomatologia 2. Etapy i klasyfikacja
Bardziej szczegółowo