3. Kształtowanie ważnych psychologicznie i społecznie umiejętności.

Transkrypt

1 WPROWADZENIE Profilaktyka jest chronieniem człowieka w rozwoju przed zagrożeniami i reagowaniem na nie. Jej celem jest ochrona, dziecka, ucznia, wychowanka przed wszelkimi zakłóceniami rozwoju. Człowiek niedojrzały sam dla siebie może być zagrożeniem. Dlatego prowadzenie dziecka ku dojrzałości jest zarówno wychowaniem jak i profilaktyką. Oddziaływanie profilaktyczne ma szczególne znaczenie w odniesieniu do dzieci i młodzieży w okresie dorastania. Jest to faza rozwoju w czasie której dokonuje się wiele intensywnych, jakościowych zmian w osobowości człowieka. Fazę tę najczęściej charakteryzuje brak integracji. Dlatego jest to czas podatny na zakłócenia i podejmowanie działań ryzykownych. Czynniki ryzyka to wszystkie elementy (cechy, sytuacje, warunki) zwiększające prawdopodobieństwo pojawienia się niekorzystnych konsekwencji zaburzających prawidłowy rozwój. Należą do nich: - Środowisko społeczne i normy w nim obowiązujące, promujące wzorce zachowań. - Modelowanie takich zachowań w domu i w szkole. - Słabe wyniki w nauce. - Brak celów życiowych Szkołę w działaniach dotyczących edukacji prozdrowotnej wspomagają akty prawne takie jak: Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej - art.72 Konwencja o Prawach Dziecka - art.3, art.19, art.33 Ustawa z dnia 7 X 1991 roku o systemie oświaty (Dz. U. z 1996 roku Nr 67, poz. 329 z późniejszymi zmianami) Rozporządzenie MENiS z dnia 26 II 2002 roku dotyczące kształcenia w poszczególnych typach szkół (Dz. U. Nr 51, poz. 458) Ustawa o wychowaniu w trzeźwości (Dz. U. Nr 147 z 2002 r., poz Ustawa z dnia 24 kwietnia 1997r o przeciwdziałaniu narkomanii(dz. U. Nr 75 poz. 468), nowelizacja z 27 listopada2000r-dz.u. Nr 103, poz. 1097). 1

2 I.CELE I ZAŁOŻENIA DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH Szkolny program profilaktyki uwzględnia treści kształcenia dostosowane do potrzeb rozwojowych uczniów naszego środowiska. Jest on zintegrowany ze Statutem Szkoły i Programem Wychowawczym i ma na celu: 1. Przeciwdziałanie zachowaniom ryzykownym. - Doskonalenie i kształcenie rozwiązywania problemów oraz radzenia sobie z przejawami przemocy eliminowanie zagrożeń agresywnych. - Wdrażanie do prawidłowego pojmowania norm zachowania przyjętych przez społeczeństwo, w miejscach publicznych oraz w środowisku rodzinnym. - Dążenie do stworzenia modelu człowieka szczęśliwego wszelkie nałogi są zazwyczaj rekompensatą dyskomfortu psychicznego. 2. Promowanie zdrowego stylu życia. - Zachęcanie do aktywnego spędzania czasu wolnego. Wspomaganie zdrowia fizycznego i psychicznego poprzez kształcenie i nawyków ruchowych. - Stwarzanie możliwości udziału w zajęciach sportowo- rekreacyjnych. - Organizacja czasu wolnego. 3. Kształtowanie ważnych psychologicznie i społecznie. - Kształcenie zachowania się w różnych, - Doskonalenie technik asertywnych umiejętność mówienia NIE. 4. Wzmacnianie poczucia własnej wartości i tożsamości. - Uczenie świadomego decydowania o sobie i ponoszenia konsekwencji własnych decyzji - Wyrabianie poczucia tożsamości i własnej wiary w siebie. 5. Uświadomienie zagrożeń związanych z pracą dzieci w rodzinnych gospodarstwach rolnych. - Usuwanie zagrożeń wynikających z oddziaływania szkodliwych czynników środowiska. - Przekazanie rodzicom informacji dotyczących bezpiecznej pomocy dzieci w gospodarstwie. - Kształtowanie wśród dzieci przekonań o konieczności przestrzegania zasad bezpieczeństwa przy wykonywaniu pracy. - Przekazanie dzieciom wiedzy na temat zasad udzielania pierwszej pomocy. 6. Wspieranie czynników chroniących - Silna więź z rodzicami. - Zainteresowanie nauką i własnym rozwojem. - Podtrzymywanie tradycji i kształcenie szacunku dla jej norm. - Konstruktywna grupa rówieśnicza, autorytety. 2

3 II. CELE SZCZEGÓŁOWE PROGRAMU PROFILAKTYKI 1. Bezpieczeństwo dziecka w domu, szkole, na ulicy oraz podczas zabaw. 2. Sposoby poszukiwania szczęścia - koleżeństwo, przyjaźń. 3. Elementy zdrowego stylu życia - jak radzić sobie ze stresem i agresją 4. Podejmowanie świadomych decyzji w sprawie używek i uczenie się, jak mówić "nie". 5. Rozbudzenie zainteresowania własnym rozwojem i zdrowiem. Zadania Zakładane cele Osiągnięcia ucznia Osoby odpowiedzialne 1. Życie i zdrowie to moje największe wartości wychowawcy, pielęgniarka szkolna 2. Szanuję każdego człowieka 3. Dlaczego agresja, stres - ukazanie uczniom wartości życia i zdrowia - zapoznanie uczniów ze zdrowym stylem życia - uświadomienie uczniów, że warto "inwestować" w swoje zdrowie - umacnianie poczucia własnej wartości. - uświadomienie uczniom, iż każdy człowiek zasługuje na szacunek postaw życzliwości i dobroci wobec każdego człowieka - poznanie potrzebnych w kontaktach z innymi ludźmi - uświadomienie uczniom pozytywne i negatywne znaczenie stresu radzenia sobie w stresowych - uczeń wie, iż życie i zdrowie to największe wartości - uczeń wie, jak zdrowo żyć, jak unikać zagrożeń dla zdrowia i życia - uczeń wie, że ma być przyjacielem dla siebie, samoakceptacja własnej osoby - uczeń odnosi się z szacunkiem do każdego człowieka - uczeń umie życzliwie traktować innych ludzi - uczeń zna potrzebne w kontaktach z innymi ludźmi - uczeń wie jakie są pozytywne i negatywne skutki stresu - uczeń wie jak zachować się w stresowych - uczeń zna wychowawcy Wszyscy nauczyciele 3

4 4. Bezpieczna droga do szkoły 5. Bezpiecznie korzystam z wszelkich urządzeń 6. Jestem ostrożny w kontaktach z nieznajomymi - uświadomienie uczniom negatywnych skutków agresji - ukazanie uczniom schematu narastania agresji - uczenie radzenia sobie ze stresem oraz z przykrymi emocjami prowadzącymi do zachowań agresywnych - poznanie pięciu zasad bezpiecznego przechodzenia przez jezdnię - wdrażanie do przestrzegania znaków drogowych bezpiecznego korzystania z niektórych urządzeń elektrycznych oraz innych urządzeń, z którymi styka się dziecko zachowania ostrożności w kontaktach z nieznajomymi rówieśnikami i dorosłymi - nauka mówienia "nie" w określonych - uwrażliwienie na niebezpieczeństwa tkwiące z w życiu społecznym zachowania się w niebezpiecznych negatywne skutki agresji - uczeń rozumie, iż agresja ma charakter narastający - uczeń potrafi radzić sobie z własnymi uczuciami i emocjami - uczeń zna zasady przechodzenia przez jezdnię - uczeń zna znaczenie poznanych znaków drogowych - uczeń zna i przestrzega zasad bezpieczeństwa podczas korzystania z urządzeń elektrycznych i innych urządzeń - uczeń zachowuje ostrożność w kontaktach z nieznajomymi, rówieśnikami i dorosłymi - uczeń potrafi powiedzieć "nie" w określonych - uczeń wie jak zachować się w różnych niebezpiecznych - uczeń potrafi być asertywnym w, kiedy ktoś namawia go do złego, policjant wychowawcy, nauczyciel techniki wychowawcy, policjant 4

5 7. Jak radzić sobie z oparzeniami, zranieniami, nagłym wypadkiem? 8. Rady na bezpieczne ferie i wakacje 9. Jak mam postąpić, gdy ktoś wyrządza mi krzywdę? - wyrabianie udzielania pierwszej pomocy w nagłych wypadkach - wyrabianie nawyków higienicznych - doskonalenie wzywania pogotowia ratunkowego - wyrabianie odporności emocjonalnej na sytuacje trudne postaw bezpiecznego wypoczynku podczas ferii zimowych i wakacji - zapoznanie z prawami dziecka i człowieka radzenia sobie w trudnych (bójki, kłótnie, kradzieże) - uczeń potrafi pomóc w nagłych wypadkach zagrożenia zdrowia -uczeń zachowuje nawyki higieniczne - uczeń umie wezwać Pogotowie Ratunkowe, Policję, Straż Pożarną - uczeń wie, jak zachować się, by wakacje, ferie były bezpieczne i zdrowe - uczeń zna przestrogi na wakacje, ferie i rozumie konieczność ich przestrzegania - uczeń rozumie swoje prawa i wie, gdzie może się zgłosić po pomoc - uczeń wie, jak się zachować w trudnych (bójki, kłótnie, kradzieże) wychowawcy wychowawcy, policjant 5

6 III. SPOSÓB REALIZACJI PROGRAMU Realizacja programu odbywać się będzie w ramach: 1.Zajęć dydaktyczno - wychowawczych i opiekuńczych prowadzonych przez wychowawców i nauczycieli przedmiotu, realizacji ścieżek edukacyjnych, a także na wycieczkach, spotkaniach oraz imprezach okolicznościowych. 2. Zajęcia pozalekcyjne z dziećmi mają na celu: - Możliwość rozwijania przez uczniów własnych zainteresowań, - Rozwiązywanie problemów oraz radzenie sobie z przejawami przemocy, - umiejętność otwartego wyrażania myśli, uczuć i przekonań. 3. Poświęcanie szczególnej uwagi wychowawcy na wzmocnienie poczucia własnej wartości wychowanka poprzez: - okazanie zainteresowania każdemu wychowankowi - badanie środowiska domowego oraz indywidualne rozmowy z rodzicami lub opiekunami - udzielenia pomocy w rozwiązywaniu problemów osobistych poruszonych przez wychowanków - wspólne opracowywanie metod postępowania w konfliktowych - dzielenie się z rodzicami pozytywnymi uwagami o dziecku 4. Pedagogizacja rodziców w ramach: - zebrań ogólnych - spotkań z wychowawcami - korespondencji z rodzicami oraz różnymi członkami społeczności szkolnej i pozaszkolnej. IV. METODY REALIZACJI PROGRAMU Metody aktywizujące jednostkę i środowisko: quizy, apele, teatrzyki, pomoc koleżeńska, szkolenia rodziców, nauczycieli, dni otwarte, zawody sportowe, wycieczki, pikniki rodzinne. Metody eksponujące: - impresyjne polegające na wywołaniu u uczniów określonych zachowań i zmian w postawach moralnych, przeżywanie głębokich emocji, - ekspresywne- stwarzanie sytuacji, w których uczeń nie tylko przeżywa, ale i tworzy np. drama, odgrywanie ról, inscenizacje, wystawy prac,. Metody podające: mini wykład, pogadanka, rozmowa kierowana, dyskusja Metoda projektów. V. ADRESACI PROGRAMU I STRUKTURA ODDZIAŁYWAŃ PROFILAKTYCZNYCH Niniejszy program skierowany jest do uczniów, nauczycieli i rodziców. Praca profilaktyczna w szkole została zaplanowana na trzech związanych ze sobą poziomach: 1. Profilaktyka wśród dzieci i dla dzieci. 2.Profilaktyka wśród nauczycieli. 3.Profilaktyka wśród rodziców. 6

7 Rada pedagogiczna - Określa zadania w zakresie profilaktyki. - Określa zapotrzebowanie na realizację programów profilaktycznych. - Dokonuje działalności profilaktycznej. Rada rodziców - czyli Zarząd Komitetu Rodzicielskiego. - Opiniuje Szkolny program profilaktyki. - Współpracuje z Radą Pedagogiczną, dyrektorem, Samorządem Uczniowskim. - Współpracują z wychowawcami klas w realizacji zadań profilaktycznych. - Wykonują zalecenia zawarte w orzeczeniach wydanych przez PPP. - Doskonalą kwalifikacje i zdobywają nowe w zakresie działań profilaktycznych. Wychowawca - Integruje zespół klasowy. - Dba o poczucie bezpieczeństwa i akceptacji ucznia w klasie. - Wyposaża uczniów w radzenia sobie w trudnych. - Realizuje zadania w zakresie profilaktyki we współpracy z rodzicami uczniów. - Realizuje indywidualne potrzeby uczniów oraz analizuje przyczyny niepowodzeń szkolnych. - Określa formy i sposoby udzielania uczniom, pomocy psychologiczno pedagogicznej, odpowiednio do rozpoznanych potrzeb - Organizuje i prowadzi różne formy pomocy psychologiczno pedagogicznej dla uczniów, rodziców i nauczycieli. - Wspiera działania opiekuńczo wychowawcze nauczycieli, wynikające z Programu Profilaktyki Szkolnej. Dyrektor - Monitoruje pracę wychowawców klas w zakresie profilaktyki. - Diagnozuje oczekiwania uczniów i rodziców w zakresie profilaktyki. - Współpracuje z podmiotami szkoły oraz instytucjami wspomagającymi działania profilaktyki. - Inicjuje i organizuje przedsięwzięcia określone w Szkolnym Programie Profilaktyki. 7

8 Rodzice - Korzystają z pomocy szkolnej służby zdrowia w zakresie profilaktyki. - Wnioskują do odpowiednich organów i instytucji w sprawach kształcenia specjalnego, nauczania indywidualnego, zajęć dydaktyczno wychowawczych. VI. PRZEWIDYWANE EFEKTY PLANOWANYCH DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH W WYNIKU ZASTOSOWANIA SZKOLNEGO PROGRAMU PROFILAKTYKI: Uczniowie: - Zmniejszy się wskaźnik występowania agresji i przemocy. - Posiadają wiedzę na temat uzależnień i ich negatywnych skutków. - Będą dostrzegali swoje mocne strony. -Chętnie i aktywnie uczestniczą w promocji zdrowego stylu życia. - Zmniejszy się wypadkowość wśród uczniów pomagających w rodzinnych gospodarstwach rolnych. Rodzice: - Zwiększy się świadomość zagrożeń występujących z angażowania dzieci do prac w rodzinnych gospodarstwach rolnych; higienicznego trybu życia, racjonalnego odżywiania. - Korzystają ze wsparcia instytucji specjalistycznych. /wychowawcy - Podwyższają swoje kompetencje wychowawcze i profilaktyczne. 8

9 VII. EWALUACJA SZKOLNEGO PROGRAMU PROFILAKTYKI Opracowany program profilaktyczny będzie realizowany w ciągu trzech lat: od 1 września 2014 roku do czerwca 2017 roku. Szkolny program profilaktyczny będzie poddany ewaluacji na koniec tego okresu poprzez: - Ankiety skierowane do uczniów; rodziców; nauczycieli. - Obserwację. - Wywiad, rozmowę. - Hospitacje prowadzone przez dyrektora szkoły. - Diagnozę wybranych obszarów. Program Profilaktyczny został opracowany przez p. Dorotę Wojtacha p. Renatę Jankoską Zatwierdzony w porozumieniu przez: Radę Rodziców Radę pedagogiczną 9

10 10