Wstęp do Technologii Semantycznych. Idea, język RDF

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Wstęp do Technologii Semantycznych. Idea, język RDF"

Transkrypt

1 Wstęp do Technologii Semantycznych Idea, język RDF

2 Wielkość Internetu

3 Wielkość Internetu

4 Problem Ilość informacji jest tak duża, że realne staje się: PRZECIĄŻENIE INFORMACJĄ* (information overload) Powoli przestajemy być w wstanie odróżnić fakty istotne (sygnał) od nieistotnych (szum). *A.Toffler, Szok przyszłości, rok 1970.

5 Problemy z wyszukiwaniem Jaka przyczyna? Informacja znajdująca się w Internecie jest przeznaczona dla człowieka i nie nadaje się do przetwarzania przez maszyny.

6 Maszyny nic nie rozumieją!

7 Maszyny nic nie rozumieją! Wpisujemy w wyszukiwarce: wczasy Łeba tanie <!DOCTYPE HTML PUBLIC "-//W3C//DTD HTML 4.01 Transitional//EN"> <html> <head> <meta name="robots" content="index,follow"> <meta http-equiv="content-type" content="text/html; charset=iso "> <title>tanie wczasy, zielone szkoły, kolonie Łeba, tani wypoczynek - Eureka</title> <meta name="description" content="biuro organizuje tanie wczasy, zielone szkoły, kolonie (Łeba), tani wypoczynek w Łebie, biura podróży"> <meta name="keywords" content="zielone szkoły, wczasy, tanie, wypoczynek, tani wypoczynek, Łeba, leba, biura podróży, eureka, kolonie"> <meta name="page-type" content="zielone szkoły Łeba"> </head> Cała aktywność maszyny ogranicza się do wyszukiwania odpowiednich ciągów znaków!

8 Maszyny nic nie rozumieją! Z punku widzenia maszyny strona WWW wygląda tak: EERRTYT DFDF BGFHYY DFFGFGFGFG/FGFGFGFGF$ dfdfd dghjd djkll bhdd5rh gtty8t4 hdfjhdjfhf Asddf hvkdhfjdfdff-fndfndfdf vbcon45 fghfkhg57tyrjgtlrgj cvcvnh 456 xyhj jkrts, dfgh klje, rtyuj werbn, erertty Er5ty6 - Asdfghfgf dfhdhfd wey64njdhp3e8v ujrerf gfgfg fkgjfkgjflg xyhj jkrts, dfy rrtyuyu, rtyuj (werbn), erertty Er5ty6 e Thfdfd, dfdhfd dsdsdjkh hfdgfdhf ghgfgh klje, wczasy, ererttye, Er5ty6, erertty Er5ty6, werbn, tyuio sdsdvg, asdfgh, rtyujfghf rgrlgjk fgfkgjfkg ttrlgtjkgj dfgh klje werbnnhkj fkjgfkgjfk tyyyy ghfturi565 gtrepogp fgjieirerg trtrotirot dghjd a zadanie maszyny polega na wyszukaniu ciągu znaków np. Thfdfd.

9 Czy można to zmienić?

10 Knowledge Graph strings things

11 Facebook Graph Search Wyszukiwanie, którego efektem są np. konkretne osoby (zasoby) a nie ciągi znaków.

12 Rozwiązanie?

13 Zapiszmy informacje w sposób zrozumiały dla maszyn. INTERNET SEMANTYCZNY to Internet w którym informacje zapisane są w sposób zrozumiały dla maszyn w sposób który ułatwia maszynom przetwarzanie informacji.

14 Maszyny rozumieją? Internet dzisiaj Internet Semantyczny Jorge Cardoso, The Syntactic and the Semantic Web, Applications, IGI Global, in Semantic Web Services: Theory, Tools, and

15 Ewolucja Internetu

16 Ewolucja Internetu Jorge Cardoso, The Syntactic and the Semantic Web, Applications, IGI Global, in Semantic Web Services: Theory, Tools, and

17 Czego potrzebujemy?

18 Stos technologii

19 Technologiczna strzałka czasu

20 Ważna uwaga Technologie semantyczne to technologie tła

21 Przykłady Przypadki użycia technologii semantycznych: DBpedia (semantyczna wikipedia) Knowledge Graph Rich snippets (semantyka w stronach WWW) Identyfikacja genów chorobotwórczych System SAPPHIRE (medycyna) Semantyczna wyszukiwarka (motoryzacja)

22 LOD cloud diagram Linked Open Data cloud diagram przedstawia zbiory danych m.in. zapisanych w języku RDF. Maj 2007

23 LOD cloud diagram Lipiec 2009

24 LOD cloud diagram Wrzesień 2011

25 LOD cloud diagram 2014

26 Projekt DBpedia ma na celu zapisanie w języku RDF informacji zawartych w największej internetowej encyklopedii Wikipedii. Informacje pobierane są z tzw. InfoBox ów znajdujących się zazwyczaj po prawej stronie okna dokumentów Wikipedii.

27 Informacje z Wikipedii + słownictwo z ontologii DBpedii

28 Aktualnie DBpedia zawiera: 3.77 miliona rzeczy oraz 400 milionów faktów Zbiór danych DBpedii składa się z 1.89 miliarda kawałków informacji (stwierdzeń RDF) spośród których: 400 milionów pochodzi z angielskiej wersji Wikipedii miliarda pochodzi z innych wersji językowych. 27 milionów stanowią linki do zewnętrznych repozyto-riów RDF (3 miliony linków RDF do Freebase).

29 DBpedia umożliwia bardziej precyzyjne wyszukiwanie informacji zgromadzonych w Wikipedii. Możemy na przykład zapytać : Które z samochodów wyprodukowanych za naszą wschodnią granicą należą do klasy pojazdów luksusowych? Albo o: osoby urodzone w Warszawie w latach

30 SPARQL endpoint

31 Składnia RDF

32 Problem z przetwarzaniem informacji Przyczyna Informacja znajdująca się w Internecie jest zrozumiała dla człowieka, ale nie nadaje się do przetwarzania przez maszyny. Jakie rozwiązanie? Zapiszmy informacje w sposób zrozumiały dla maszyn.

33 Zasoby RDF jest formatem zapisu informacji w Internecie Semantycznym. W języku RDF opisujemy zasoby. Zasobem może być dowolny obiekt znajdujący się w sieci, pojęcie abstrakcyjne, relacja czy obiekt fizyczny. Każdy zasób musi posiadać identyfikator URI (ang. Universal Resource Identifier Zunifikowany Identyfikator Zasobów). Szczególnym przypadkiem URI jest URL (ang. Universal Resource Locator Identyfikator Lokalizacji Zasobów) określony dla zasobów internetowych.

34 URI Schemat URI: <schemat>:<część hierarchiczna/niehierarchiczna> Przykłady ftp://example.org/resource.txt urn:issn:

35 URI references Nie zawsze musimy operować całymi identyfikatorami URI. Możemy korzystać z względnych URI. Cały identyfikator URI jest wówczas uzyskany przez połączenie bazowego URI i względnego URI. Przykłady //example.org/scheme-relative/uri/with/absolute/path/res.txt /relative/uri/with/absolute/path/to/res.txt relative/path/to/resource.txt../../../resource.txt./resource.txt#frag01 resource.txt #frag01

36 Stwierdzenia Zasoby opisujemy za pomocą stwierdzeń (odpowiedniki zdań oznajmujących w języku naturalnym). W skład każdego stwierdzenia wchodzą następujące elementy: podmiot (subject) zasób (np. osoba, miejsce, rzecz) o którym mówi stwierdzenie. orzeczenie (predicate) zasób będący właściwością (np. nazwa, miasto, tytuł, kolor, charakterystyka) podmiotu. obiekt (object) wartość właściwości opisywanej przez orzeczenie. Obiekt może być zasobem lub tzw. literałem czyli ciągiem znaków.

37 Graficzna reprezentacja stwierdzeń Przykład Twórcą strony jest Marek Bajon Marek Bajon

38 Grafy RDF

39 Grafy RDF

40 Puste węzły W języku RDF dopuszczalne jest wykorzystywanie zasobów które nie posiadają identyfikatorów URI. Węzeł grafu związany z takim zasobem nazywamy węzłem pustym (ang. blank node). Pojawienie się pustego węzła może oznaczać, że identyfikator URI dla danego zasobu nie istnieje lub jest w danej chwili nieznany. Pusty węzeł może pojawić się na miejscu podmiotu i obiektu. Pusty węzeł ma zwykle przypisany przez walidator lokalny identyfikator.

41 Grafy RDF pusty węzeł

42 Grafy RDF

43 Grafy RDF

44 Grafy RDF Identyfikator

45 Grafy RDF Typ literału Grafy RDF pozwalają w wygodny i przejrzysty sposób reprezentować informacje. Przeznaczone są jednak dla ludzi, a nie dla aplikacji!!

46 Serializacja RDF Serializacja RDF to konwersja między modelem abstrakcyjnym jakim są grafy i konkretnym formatem takim jak plik czy inny strumień bajtów. Istnieje kilka formatów serializacji RDF: RDF/XML, Turle, N-Triples, N3

47 Turtle Status oficjalny:

48 Turtle - zasoby Jest to najprostsza i najbardziej zwięzła serializacja RDF. W porównaniu z innymi serializacjami Turtle jest też najbardziej czytelna dla ludzi. Zasoby Zasoby mogą być zapisane na dwa sposoby: Pełne URI umieszczone są w nawiasach < i >. Przykład Rozszerzenie pliku:.ttl Typ MIME: text/turtle <

49 Turtle - zasoby Aby uniknąć pisania pełnych identyfikatorów URI możemy używać zdefiniowanych wcześniej prefiksów. Otrzymujemy wówczas tzw. qualified name. Nazwa kwalifikowana (qnazwa) składa się z następujących elementów: Przykład prefiks_przestrzeni_nazw:lokalna_nazwa_zasobu Jeżeli prefiks abc związany jest z przestrzenią nazw wówczas zasób z poprzedniego slajdu możemy zapisać następująco: abc:author

50 Turtle - zasoby Deklaracja przestrzeni nazw wygląda następująco: definiowany_prefiks: URI_przestrzeni_nazw. Deklaracja przestrzeni nazw użytej w poprzednim abc: <

51 Turtle - literały Literały (plain literals) W zapisie literałów nie zawierających przejścia do nowej linii wykorzystywany jest cudzysłów: "krotki literal" Jeżeli literał zapisany jest z przejściem do nowej linii wówczas stosujemy potrójny cudzysłów: """dlugi literal """ Do literału może też być dodana informacja o języku * """Warsaw"""@en *

52 UWAGA: nie można określić jednocześnie i typu danych i języka. Turtle - literały Literały z określonym typem danych (typed literals) Turtle umożliwia zapis typu literału przez dodanie do niego następującego ciągu znaków: ^^<dataype URI> gdzie datatype URI określa typ danych (często są to typy z XML Schema). Przykład "34"^^< "Warsaw^^< """-12.5e10"""^^xsd:double

53 Turtle - stwierdzenia Stwierdzenia Podmiot, orzeczenie i obiekt zapisywane są w linii i oddzielone spacją. Stwierdzenie zakończone jest kropką. intrordf: a: sem: < sem:p10 intrordf:autor "Marek Nowak". sem:p10 intrordf:tytul "Ontologia". sem:p10 a:seria sem:sweb. sem:sweb intrordf:tytul "Semantic Web".

54 Turtle - stwierdzenia Przykład Równoważnie z użyciem pełnych identyfikatorów URI: < < "Marek Nowak". < < "Ontologia". < < < < < "Semantic Web".

55 Turtle - stwierdzenia Uproszczenie 1 Użycie średnika oznacza, że następne dwa elementy będą orzeczeniem i obiektem stwierdzenia o takim samym podmiocie jak stwierdzenie wcześniejsze. Przykład sem:p10 intrordf:autor "Marek Nowak". sem:p10 intrordf:tytul "Ontologia". sem:p10 intrordf:autor "Marek Nowak"; intrordf:tytul "Ontologia".

56 Turtle - stwierdzenia Uproszczenie 2 Użycie przecinka oznacza, że następny element będzie obiektem stwierdzenia o takim samy podmiocie i orzeczeniu jak stwierdzenie wcześniejsze. Przykład sem:p10 intrordf:autor "Marek Nowak". sem:p10 intrordf:autor "Agata Kłos". sem:p10 intrordf:autor "Marek Nowak", "Ontologia".

57 Turtle - stwierdzenia Uproszczenie 3 Możemy zdefiniować bazową przestrzeń nazw, która będzie wykorzystywana w przypadku zasobów bez określonego URI_bazowej_przestrzeni_nazw. p: < :d p:r "Marek Nowak". < < "Marek Nowak".

58 Turtle - stwierdzenia : p: < :d p:r "Marek Nowak". < < "Marek < <#ax> <#bx> "Marek Nowak". < < "Marek Nowak".

59 Turtle puste węzły Puste węzły oznaczamy przez _:nazwa. Przykład semt:intrordf intrdf:autor _:aautor. _:aautor intrdf:imie "Marcin". _:aautor intrdf:wiek "34".

60 Turtle puste węzły Puste węzły można także oznaczyć przez []. sem: < [] sem:autor "Marek Nowak". walidator _:bnode < "Marek Nowak".

61 Turtle puste węzły Puste węzły można także oznaczyć przez []. sem: < [sem:autor "Marek Nowak"]. walidator _:bnode < "Marek Nowak".

62 Turtle puste węzły Puste węzły można także oznaczyć przez []. Przykład Można zapiać inaczej: _:aautor intrdf:imie "Marcin". _:aautor intrdf:wiek "34". [intrdf:imie "Marcin"] intrdf:wiek "34".

63 Turtle puste węzły Przykład [intrdf:imie "Marcin"] rdfint:autor [intrdf:tytul "Wprowadzenie do RDF"].

Internet Semantyczny. Idea

Internet Semantyczny. Idea Internet Semantyczny Idea Marcin Skulimowski, Wydział Fizyki i Informatyki Stosowanej, Uniwersytet Łódzki 2012 Internet (dosł. międzysieć; od ang. inter między i ang. net sieć) to sieć komputerowa o światowym

Bardziej szczegółowo

Internet Semantyczny. Schematy RDF i wnioskowanie

Internet Semantyczny. Schematy RDF i wnioskowanie Internet Semantyczny Schematy RDF i wnioskowanie Ewolucja Internetu Internet dzisiaj Internet Semantyczny Jorge Cardoso, The Syntactic and the Semantic Web, in Semantic Web Services: Theory, Tools, and

Bardziej szczegółowo

Marcin Skulimowski - RDF

Marcin Skulimowski - RDF Marcin Skulimowski Wprowadzenie do Resource Description Framework I. Podstawy RDF RDF jest językiem służącym do reprezentacji informacji na temat zasobów w taki sposób aby informacje te mogły być łatwo

Bardziej szczegółowo

Spis treści Informacje podstawowe Predykaty Przykłady Źródła RDF. Marek Prząda. PWSZ w Tarnowie. Tarnów, 6 lutego 2009

Spis treści Informacje podstawowe Predykaty Przykłady Źródła RDF. Marek Prząda. PWSZ w Tarnowie. Tarnów, 6 lutego 2009 PWSZ w Tarnowie Tarnów, 6 lutego 2009 1 Interpretacja trójek i SWI-Prolog Składnia 2 3 4 Interpretacja trójek i SWI-Prolog Składnia Opis (ang. Resource Description Framework) jest specyfikacją modelu metadanych,

Bardziej szczegółowo

Internet Semantyczny. Linked Open Data

Internet Semantyczny. Linked Open Data Internet Semantyczny Linked Open Data Dzień dzisiejszy database Internet Dzisiejszy Internet to Internet dokumentów (Web of Dokuments) przeznaczonych dla ludzi. Dzień dzisiejszy Internet (Web) to dokumenty

Bardziej szczegółowo

Język RDF. Mikołaj Morzy Agnieszka Ławrynowicz. Instytut Informatyki Poznań, rok akademicki 2013/2014

Język RDF. Mikołaj Morzy Agnieszka Ławrynowicz. Instytut Informatyki Poznań, rok akademicki 2013/2014 Język RDF Mikołaj Morzy Agnieszka Ławrynowicz Instytut Informatyki Poznań, rok akademicki 2013/2014 (c) Mikołaj Morzy, Agnieszka Ławrynowicz, Instytut Informatyki Politechniki Poznańskiej TSiSS 1 Sieci

Bardziej szczegółowo

Na podstawie artykułu: http://www.w3.org/teamsubmission/turtle/

Na podstawie artykułu: http://www.w3.org/teamsubmission/turtle/ Na podstawie artykułu: http://www.w3.org/teamsubmission/turtle/ 1 Nazwa Terse RDF Triple Language konkretna składnia językowa dla frameworka RDF i jego standardów rozszerzenie N-Triples wykorzystujące

Bardziej szczegółowo

Rozszerzenie funkcjonalności systemów wiki w oparciu o wtyczki i Prolog

Rozszerzenie funkcjonalności systemów wiki w oparciu o wtyczki i Prolog Knowledge Rozszerzenie funkcjonalności systemów wiki w oparciu o wtyczki i Prolog 9 stycznia 2009 Knowledge 1 Wstęp 2 3 4 5 Knowledge 6 7 Knowledge Duża ilość nieusystematyzowanych informacji... Knowledge

Bardziej szczegółowo

Krzysztof Kutt Sprawozdanie 2: Modeling knowledge with Resource Description Framework (RDF)

Krzysztof Kutt Sprawozdanie 2: Modeling knowledge with Resource Description Framework (RDF) Akademia Górniczo-Hutnicza Wydział EAIiIB Katedra Informatyki Stosowanej Semantic Web Technologies 2013 Krzysztof Kutt Sprawozdanie 2: Modeling knowledge with Resource Description Framework (RDF) Kraków

Bardziej szczegółowo

Semantic Web Internet Semantyczny

Semantic Web Internet Semantyczny Semantic Web Internet Semantyczny Semantyczny Internet - Wizja (1/2) Pomysłodawca sieci WWW - Tim Berners-Lee, fizyk pracujący w CERN Jego wizja sieci o wiele bardziej ambitna niż istniejąca obecnie (syntaktyczna)

Bardziej szczegółowo

Web 3.0 Sieć Pełna Znaczeń (Semantic Web) Perspektywy dla branży motoryzacyjnej i finansowej. Przyjęcie branżowe EurotaxGlass s Polska 10 luty 2012

Web 3.0 Sieć Pełna Znaczeń (Semantic Web) Perspektywy dla branży motoryzacyjnej i finansowej. Przyjęcie branżowe EurotaxGlass s Polska 10 luty 2012 Web 3.0 Sieć Pełna Znaczeń (Semantic Web) Perspektywy dla branży motoryzacyjnej i finansowej Przyjęcie branżowe EurotaxGlass s Polska 10 luty 2012 Web 3.0 - prawdziwa rewolucja czy puste hasło? Web 3.0

Bardziej szczegółowo

Dodatkowe możliwości RDF. Seminarium magisterskie Paweł Chrząszczewski

Dodatkowe możliwości RDF. Seminarium magisterskie Paweł Chrząszczewski Dodatkowe możliwości RDF Seminarium magisterskie Paweł Chrząszczewski Inne możliwości RDF RDF posiada szereg dodatkowych funkcji, takich jak wbudowane typy i właściwości reprezentujące grupy zasobów i

Bardziej szczegółowo

Internet Semantyczny

Internet Semantyczny Internet Semantyczny Składnia RDF i RDFa Wiedza jest grafem Frank van Harmelen, ISWC 2011 Problem z przetwarzaniem informacji Przyczyna Informacja znajdująca się w Internecie jest zrozumiała dla człowieka,

Bardziej szczegółowo

Semantic Web. Grzegorz Olędzki. prezentacja w ramach seminarium Protokoły komunikacyjne. luty 2005

Semantic Web. Grzegorz Olędzki. prezentacja w ramach seminarium Protokoły komunikacyjne. luty 2005 Semantic Web Grzegorz Olędzki prezentacja w ramach seminarium Protokoły komunikacyjne luty 2005 Co to jest Semantic Web? "The Semantic Web is an extension of the current web in which information is given

Bardziej szczegółowo

ROLA INTEROPERACYJNOŚCI W BUDOWIE CYFROWYCH USŁUG PUBLICZNYCH ORAZ W UDOSTĘPNIANIU ZASOBÓW OTWARTYCH DANYCH

ROLA INTEROPERACYJNOŚCI W BUDOWIE CYFROWYCH USŁUG PUBLICZNYCH ORAZ W UDOSTĘPNIANIU ZASOBÓW OTWARTYCH DANYCH ROLA INTEROPERACYJNOŚCI W BUDOWIE CYFROWYCH USŁUG PUBLICZNYCH ORAZ W UDOSTĘPNIANIU ZASOBÓW OTWARTYCH DANYCH Adam Iwaniak Instytut Geodezji i Geoinformatyki, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu Wrocławski

Bardziej szczegółowo

RDF (Resource Description Framework)

RDF (Resource Description Framework) RDF (Resource Description Framework) Agnieszka Ławrynowicz 2009.09.29 Podstawowe elementy Zasoby (ang. resources) identyfikowane za pomocą URI, ale URI niekoniecznie wskazuje zasób odpowiadają węzłom w

Bardziej szczegółowo

3 grudnia Sieć Semantyczna

3 grudnia Sieć Semantyczna Akademia Górniczo-Hutnicza http://www.agh.edu.pl/ 1/19 3 grudnia 2005 Sieć Semantyczna Michał Budzowski budzow@grad.org 2/19 Plan prezentacji Krótka historia Problemy z WWW Koncepcja Sieci Semantycznej

Bardziej szczegółowo

Semantic Web. dr inż. Aleksander Smywiński-Pohl. Elektroniczne Przetwarzanie Informacji Konsultacje: czw , pokój 3.211

Semantic Web. dr inż. Aleksander Smywiński-Pohl. Elektroniczne Przetwarzanie Informacji Konsultacje: czw , pokój 3.211 RDF RDFS i OWL Linked Data Elektroniczne Przetwarzanie Informacji Konsultacje: czw. 14.00-15.30, pokój 3.211 RDF RDFS i OWL Linked Data Plan prezentacji RDF RDFS i OWL Linked Data RDF RDFS i OWL Linked

Bardziej szczegółowo

Odnośniki jeszcze do niedawna odróżniały strony WWW od wszystkich innych dokumentów elektronicznych. Możliwość deklarowania odnośników do innych

Odnośniki jeszcze do niedawna odróżniały strony WWW od wszystkich innych dokumentów elektronicznych. Możliwość deklarowania odnośników do innych odnośniki Część 3 Odnośniki jeszcze do niedawna odróżniały strony WWW od wszystkich innych dokumentów elektronicznych. Możliwość deklarowania odnośników do innych dokumentów niezależnie od ich umiejscowienia

Bardziej szczegółowo

Uwaga: znaczniki <body> </body> nie powinny byd umieszczane na stronie zawierającej ramki, w ramach FRAMESET.

Uwaga: znaczniki <body> </body> nie powinny byd umieszczane na stronie zawierającej ramki, w ramach FRAMESET. * HTML + Wstęp do HTML Dokument HTML jest plikiem tekstowym, który zawiera znaczniki, zwane inaczej tagami, i stanowią język HTML. Same składają się z nawiasów kątowych, między którymi znajdują się ściśle

Bardziej szczegółowo

RDF Schema (schematy RDF)

RDF Schema (schematy RDF) RDF Schema (schematy RDF) Schemat RDF nie dostarcza słownictwa dla aplikacji klasy jak np.: Namiot, Książka, lub Osoba; i właściwości, takich jak np.: waga w kg, autor lub jobtitle Schemat RDF zapewnia

Bardziej szczegółowo

Zaawansowana Pracownia Komputerowa - Ćwiczenia. Krzysztof Miernik

Zaawansowana Pracownia Komputerowa - Ćwiczenia. Krzysztof Miernik Zaawansowana Pracownia Komputerowa - Ćwiczenia Krzysztof Miernik HTML - Podstawowe Informacje HTML to hipertekstowy język znaczników (ang. HyperText Markup Language) służacy do tworzenia stron internetowych

Bardziej szczegółowo

Definiowanie typów dokumentów Część 2. Przestrzenie nazw, XML Schema

Definiowanie typów dokumentów Część 2. Przestrzenie nazw, XML Schema Definiowanie typów dokumentów Część 2. Przestrzenie nazw, XML Schema Globalne i lokalne deklaracje elementów i atrybutów Deklaracje lokalne:

Bardziej szczegółowo

Autor: dr inż. Katarzyna Rudnik

Autor: dr inż. Katarzyna Rudnik Bazy danych Wykład 2 MS Access Obiekty programu, Reprezentacja danych w tabeli, Indeksy, Relacje i ich sprzężenia Autor: dr inż. Katarzyna Rudnik Obiekty programu MS ACCESS Obiekty typu Tabela są podstawowe

Bardziej szczegółowo

rdf:type ex:homepage ex:createdwith http://www.w3c.org /amaya rdf:type ex:htmleditor

rdf:type ex:homepage ex:createdwith http://www.w3c.org /amaya rdf:type ex:htmleditor TSiSS, 2010/2011 Ćwiczenie 1. (RDF) Stwórz pliki w formacie RDF i w serializacji XML dla podanych grafów (modelując przestrzeń nazw dla ex jako http://example.org): 1.1 http://www.w3.org/ho me/lassila

Bardziej szczegółowo

Linked Open Data z wykorzystaniem wolnego oprogramowania w gospodarce przestrzennej

Linked Open Data z wykorzystaniem wolnego oprogramowania w gospodarce przestrzennej Linked Open Data z wykorzystaniem wolnego oprogramowania w gospodarce przestrzennej dr inż. Iwona Kaczmarek Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu Otwarte dane rządowe The Memorandum on Transparency and

Bardziej szczegółowo

POZYSKIWANIE, INTEGRACJA I UDOSTĘPNIANIE INFORMACJI PRZESTRZENNEJ W ERZE BIG DATA

POZYSKIWANIE, INTEGRACJA I UDOSTĘPNIANIE INFORMACJI PRZESTRZENNEJ W ERZE BIG DATA POZYSKIWANIE, INTEGRACJA I UDOSTĘPNIANIE INFORMACJI PRZESTRZENNEJ W ERZE BIG DATA Adam Iwaniak Tomasz Berezowski IGiG UP Wrocław Systemom Informacji Przestrzennej w rolnictwie, Starachowice 25-27 listopada

Bardziej szczegółowo

Internet Semantyczny. Podstawy SPARQL

Internet Semantyczny. Podstawy SPARQL Internet Semantyczny Podstawy SPARQL Co to jest SPARQL? Skrót SPARQL to akronim od SPARQL Protocol and RDF Query Language. Jest to język zapytań dla formatu RDF nie ogranicza się jednak do RDF wiele innego

Bardziej szczegółowo

rk HTML 4 a 5 różnice

rk HTML 4 a 5 różnice rk HTML 4 a 5 różnice kompatybilność Pierwszym dużym plusem języka HTML 5 jest to, że jest zdefiniowany w sposób umożliwiający kompatybilność wstecz. Składnia Przykład dokumentu podporządkowującego się

Bardziej szczegółowo

HTML jak zrobić prostą stronę www

HTML jak zrobić prostą stronę www HTML jak zrobić prostą stronę www Z tej prezentacji dowiemy się: - co to jest HTML - jak znając podstawy HTML'a zrobić prostą stronę Co to jest HTML? HTML = HyperText Markup Language, czyli język znaczników

Bardziej szczegółowo

Przykładowy dokument XML

Przykładowy dokument XML Przykładowy dokument XML DTD - wady Ograniczona kontrola nad strukturą dokumentów. Zbyt wysokopoziomowe typy danych: liczby, daty są zawsze reprezentowane jako tekst! Bardzo ogólne metody definiowania

Bardziej szczegółowo

Plan dzisiejszego wykładu. Narzędzia informatyczne w językoznawstwie. XML - Definicja. Zalety XML

Plan dzisiejszego wykładu. Narzędzia informatyczne w językoznawstwie. XML - Definicja. Zalety XML Plan dzisiejszego wykładu Narzędzia informatyczne w językoznawstwie Perl - Wprowadzenie do XML Marcin Junczys-Dowmunt junczys@amu.edu.pl Zakład Logiki Stosowanej http://www.logic.amu.edu.pl 16. kwietnia

Bardziej szczegółowo

Po zakończeniu rozważań na temat World Wide Web, poznaniu zasad organizacji witryn WWW, przeczytaniu kilkudziesięciu stron i poznaniu wielu nowych

Po zakończeniu rozważań na temat World Wide Web, poznaniu zasad organizacji witryn WWW, przeczytaniu kilkudziesięciu stron i poznaniu wielu nowych rk Po zakończeniu rozważań na temat World Wide Web, poznaniu zasad organizacji witryn WWW, przeczytaniu kilkudziesięciu stron i poznaniu wielu nowych pojęć, prawdopodobnie zastanawiasz się, kiedy zaczniesz

Bardziej szczegółowo

Od metadanych do map wiedzy

Od metadanych do map wiedzy Od metadanych do map wiedzy BachoTeX 2004 Mariusz Olko Mariusz.Olko@empolis.pl 1 maja 2004 1 20 lutego 2004 Metadane co to jest? Informacja na temat informacji! Opisuje własności informacji

Bardziej szczegółowo

Dodatek Technologie internetowe 1. UTF-8 wg 2. Adresy URL

Dodatek Technologie internetowe   1. UTF-8 wg 2. Adresy URL Dodatek Technologie internetowe http://pl.wikipedia.org/wiki/utf-8 1. UTF-8 wg 2. Adresy URL 1 Dodatek Technologie internetowe http://pl.wikipedia.org/wiki/utf-8 1. UTF-8 2 Zalety i wady Zalety 1. KaŜdy

Bardziej szczegółowo

DTD - encje ogólne i parametryczne, przestrzenie nazw

DTD - encje ogólne i parametryczne, przestrzenie nazw DTD - encje ogólne i parametryczne, przestrzenie nazw Instytut Informatyki Encje Encja (ang.entity) - uogólnienie pojęcia makrodefinicji Encje to dogodny sposób reprezentacji danych które występują wielokrotnie,

Bardziej szczegółowo

Sprawozdanie z laboratorium 2: Modeling knowledge with Resource Description Framework (RDF)

Sprawozdanie z laboratorium 2: Modeling knowledge with Resource Description Framework (RDF) Akademia Górniczo Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie Wydział Elektrotechniki, Automatyki, Informatyki i Elektroniki KATEDRA AUTOMATYKI Sprawozdanie z laboratorium 2: Modeling knowledge with Resource

Bardziej szczegółowo

Zasady Nazewnictwa. Dokumentów XML 2007-11-08. Strona 1 z 9

Zasady Nazewnictwa. Dokumentów XML 2007-11-08. Strona 1 z 9 Zasady Nazewnictwa Dokumentów 2007-11-08 Strona 1 z 9 Spis treści I. Wstęp... 3 II. Znaczenie spójnych zasady nazewnictwa... 3 III. Zasady nazewnictwa wybrane zagadnienia... 3 1. Język oraz forma nazewnictwa...

Bardziej szczegółowo

Podstawy języka XML. UEK w Krakowie Janusz Stal & Grażyna Paliwoda-Pękosz

Podstawy języka XML. UEK w Krakowie Janusz Stal & Grażyna Paliwoda-Pękosz Podstawy języka XML Cel zajęć Po zrealizowaniu materiału student będzie w stanie Prawidłowo zidentyfikować składowe dokumentu XML Utworzyć dokument XML Dokonać sprawdzenia poprawności składniowej (syntaktycznej)

Bardziej szczegółowo

Cel ogólny lekcji: Wprowadzenie do tworzenia stron WWW w języku HTML. Wprowadzenie pojęć: strona WWW, język HTML, dokument HTML.

Cel ogólny lekcji: Wprowadzenie do tworzenia stron WWW w języku HTML. Wprowadzenie pojęć: strona WWW, język HTML, dokument HTML. Piotr Chojnacki IV rok, informatyka chemiczna Liceum Ogólnokształcące Nr I we Wrocławiu Wrocław dn. 23 lutego 2006 roku Czas trwania zajęć: 45 minut, przedmiot: TI Temat lekcji: Pierwsze kroki w języku

Bardziej szczegółowo

0.1. Diagram klas i pakietów

0.1. Diagram klas i pakietów 0.1. Diagram klas i pakietów Rys. 0.1. Diagram pakietów Na rysunku Rys. 0.1 przedstawiono diagram pakietów i relacje zachodzące pomiędzy nimi. Wyróżniono sześć głównych pakietów, które zostaną opisane

Bardziej szczegółowo

Projekty z Technologii Informacyjnych

Projekty z Technologii Informacyjnych Projekty z Technologii Informacyjnych Zad. 1. Opracuj prezentację w programie PowerPoint lub podobnym na zadany temat. Prezentacja powinna być przeznaczona do prezentowania w czasie ok. 10 minut. Zad.

Bardziej szczegółowo

MINISTERSTWO SPRAW WEWNĘTRZNYCH I ADMINISTRACJI DEPARTAMENT INFORMATYZACJI

MINISTERSTWO SPRAW WEWNĘTRZNYCH I ADMINISTRACJI DEPARTAMENT INFORMATYZACJI MINISTERSTWO SPRAW WEWNĘTRZNYCH I ADMINISTRACJI DEPARTAMENT INFORMATYZACJI ul. Wspólna 1/3 00-529 Warszawa ZASADY NAZEWNICTWA DOKUMENTÓW XML Projekt współfinansowany Przez Unię Europejską Europejski Fundusz

Bardziej szczegółowo

Podstawowe wykorzystanie Hibernate

Podstawowe wykorzystanie Hibernate Podstawowe wykorzystanie Hibernate Cel Wykonanie prostej aplikacji webowej przedstawiającą wykorzystanie biblioteki. Aplikacja sprawdza w zależności od wybranej metody dodaje, nową pozycje do bazy, zmienia

Bardziej szczegółowo

Programowanie internetowe

Programowanie internetowe Programowanie internetowe Wykład 1 HTML mgr inż. Michał Wojtera email: mwojtera@dmcs.pl Plan wykładu Organizacja zajęć Zakres przedmiotu Literatura Zawartość wykładu Wprowadzenie AMP / LAMP Podstawy HTML

Bardziej szczegółowo

Internet, jako ocean informacji. Technologia Informacyjna Lekcja 2

Internet, jako ocean informacji. Technologia Informacyjna Lekcja 2 Internet, jako ocean informacji Technologia Informacyjna Lekcja 2 Internet INTERNET jest rozległą siecią połączeń, między ogromną liczbą mniejszych sieci komputerowych na całym świecie. Jest wszechstronnym

Bardziej szczegółowo

Definiowanie typów dokumentów Część 2. Przestrzenie nazw, XML Schema. Elementy czy atrybuty? Wartości domyślne i ustalone. Elementy czy atrybuty?

Definiowanie typów dokumentów Część 2. Przestrzenie nazw, XML Schema. Elementy czy atrybuty? Wartości domyślne i ustalone. Elementy czy atrybuty? Globalne i lokalne deklaracje elementów i atrybutów Definiowanie typów dokumentów Część 2. Przestrzenie nazw, XML Schema Deklaracje lokalne:

Bardziej szczegółowo

Zawartość specyfikacji:

Zawartość specyfikacji: Zawartość specyfikacji: Wielkość, waga i kodowanie Umieszczanie obrazków w kreacji Elementy niedopuszczalne Nazewnictwo plików Stopka mailingu Nie spełniam wymagań pracodawcy Waga, wielkość i kodowanie

Bardziej szczegółowo

Kurs HTML 4.01 TI 312[01]

Kurs HTML 4.01 TI 312[01] TI 312[01] Spis treści 1. Wiadomości ogólne... 3 2. Wersje języka HTML... 3 3. Minimalna struktura dokumentu... 3 4. Deklaracje DOCTYPE... 3 5. Lista znaczników, atrybutów i zdarzeń... 4 5.1 Lista atrybutów

Bardziej szczegółowo

2017/2018 WGGiOS AGH. LibreOffice Base

2017/2018 WGGiOS AGH. LibreOffice Base 1. Baza danych LibreOffice Base Jest to zbiór danych zapisanych zgodnie z określonymi regułami. W węższym znaczeniu obejmuje dane cyfrowe gromadzone zgodnie z zasadami przyjętymi dla danego programu komputerowego,

Bardziej szczegółowo

Technologie Sieci Semantycznych

Technologie Sieci Semantycznych Technologie Sieci Semantycznych Andrzej Majczak Uniwersytet Zielonogórski Wydział Matematyki Informatyki i Ekonometrii Data aktualizacji 2007.06.11 Zawartośd prezentacji 1. Co to jest Sied Semantyczna?

Bardziej szczegółowo

OPEN. Stałe identyfikatory URI tworzenie i zarządzanie. Metadane prezentacji SUPPORT. Moduł szkoleniowy 2.3 DATA

OPEN. Stałe identyfikatory URI tworzenie i zarządzanie. Metadane prezentacji SUPPORT. Moduł szkoleniowy 2.3 DATA Metadane prezentacji OPEN DATA SUPPORT Projekt Open Data Support jest finansowany przez Komisję Europejską w ramach umowy SMART 2012/0107 Część 2: Świadczenie usług na rzecz publikacji, udostępniania i

Bardziej szczegółowo

Osadzanie playera Video CMS na Facebooku

Osadzanie playera Video CMS na Facebooku Osadzanie playera Video CMS na Facebooku Video CMS jako jedna z nielicznych platform wideo umożliwia osadzanie odtwarzacza wideo na stronach Facebooka. Dzięki temu możliwe jest publikowanie wideo wraz

Bardziej szczegółowo

Tablica zawierająca odniesienia do znajdujących się w dokumencie obiektów typu Anchor.

Tablica zawierająca odniesienia do znajdujących się w dokumencie obiektów typu Anchor. Obiekt document służy do reprezentacji wczytanego do przeglądarki dokumentu HTML oraz zawiera szereg właściwości i metod pozwalających na jego modyfikację. Poprzez ten obiekt można otrzymać dostęp praktycznie

Bardziej szczegółowo

MODEL SYSTEMU WIELOAGENTOWEGO KORZYSTAJĄCEGO Z DANYCH SIECI SEMANTYCZNEJ W PROJEKCIE OPEN NATURA 2000

MODEL SYSTEMU WIELOAGENTOWEGO KORZYSTAJĄCEGO Z DANYCH SIECI SEMANTYCZNEJ W PROJEKCIE OPEN NATURA 2000 JAKUB BILSKI E-mail: jakub@blsk.pl Katedra Inżynierii Komputerowej, Wydział Elektroniki i Informatyki Politechnika Koszalińska Śniadeckich 2, 75-453 Koszalin MODEL SYSTEMU WIELOAGENTOWEGO KORZYSTAJĄCEGO

Bardziej szczegółowo

WSKAZÓWKI DLA AUTORÓW Optymalizacja publikacji naukowych dla wyników wyszukiwarek ASEO 1

WSKAZÓWKI DLA AUTORÓW Optymalizacja publikacji naukowych dla wyników wyszukiwarek ASEO 1 WSKAZÓWKI DLA AUTORÓW Optymalizacja publikacji naukowych dla wyników wyszukiwarek ASEO 1 W celu zwiększenia indeksowania i przeszukiwania publikacji autorskich przez naukowe wyszukiwarki internetowe, należy

Bardziej szczegółowo

Tajemnice skutecznego wyszukiwania na przykładzie

Tajemnice skutecznego wyszukiwania na przykładzie Tajemnice skutecznego wyszukiwania na przykładzie Przeglądarka program otwierający wrota Internetu Wyszukiwarka a przeglądarka Wyszukiwarka program pozwalający wyszukiwać linki do stron WWW Kilka podstawowych

Bardziej szczegółowo

Skróty sieciowe. Krishna Tateneni Yves Arrouye Polskie tłumaczenie: Suse Polska Aktualny opiekun tłumaczenia: Marcin Kocur

Skróty sieciowe. Krishna Tateneni Yves Arrouye Polskie tłumaczenie: Suse Polska Aktualny opiekun tłumaczenia: Marcin Kocur Krishna Tateneni Yves Arrouye Polskie tłumaczenie: Suse Polska Aktualny opiekun tłumaczenia: Marcin Kocur 2 Spis treści 1 Skróty sieciowe 4 1.1 Wprowadzenie....................................... 4 1.2

Bardziej szczegółowo

Historia kodowania i format plików XML. Jolanta Bachan

Historia kodowania i format plików XML. Jolanta Bachan Historia kodowania i format plików XML Jolanta Bachan Co to jest format? Format to, w ogólnym znaczeniu, reguły określające strukturę fizyczną, sposób rozmieszczenia, zapisu informacji danego typu. Inaczej:

Bardziej szczegółowo

Narzędzia informatyczne w językoznawstwie

Narzędzia informatyczne w językoznawstwie Narzędzia informatyczne w językoznawstwie HTML i XHTML Marcin Junczys-Dowmunt junczys@amu.edu.pl Zakład Logiki Stosowanej http://www.logic.amu.edu.pl 17. października 2007 Marcin Junczys-Dowmunt Narzędzia

Bardziej szczegółowo

Informatyka Ćwiczenie 10. Bazy danych. Strukturę bazy danych można określić w formie jak na rysunku 1. atrybuty

Informatyka Ćwiczenie 10. Bazy danych. Strukturę bazy danych można określić w formie jak na rysunku 1. atrybuty Informatyka Ćwiczenie 10 Bazy danych Baza danych jest zbiór informacji (zbiór danych). Strukturę bazy danych można określić w formie jak na rysunku 1. Pracownik(ID pracownika, imie, nazwisko, pensja) Klient(ID

Bardziej szczegółowo

Przygotowanie rozkładu materiału nauczania w programie Excel

Przygotowanie rozkładu materiału nauczania w programie Excel UONET+ Jak opracować rozkład materiału nauczania w Excelu i zaimportować go do modułu Dziennik? System UONET+ gromadzi stosowane w szkole rozkłady materiału nauczania. Dzięki temu nauczyciele mogą korzystać

Bardziej szczegółowo

ZMIANA PARADYGMATU W WYKORZYSTANIA DANYCH I INFORMACJI PRZESTRZENNYCH W BUDOWIE SPOŁECZEŃSTWA OPARTEGO NA WIEDZY

ZMIANA PARADYGMATU W WYKORZYSTANIA DANYCH I INFORMACJI PRZESTRZENNYCH W BUDOWIE SPOŁECZEŃSTWA OPARTEGO NA WIEDZY ZMIANA PARADYGMATU W WYKORZYSTANIA DANYCH I INFORMACJI PRZESTRZENNYCH W BUDOWIE SPOŁECZEŃSTWA OPARTEGO NA WIEDZY Adam Iwaniak Wrocławski Instytut Zastosowań Informacji Przestrzennej i Sztucznej Inteligencji

Bardziej szczegółowo

Dokument hipertekstowy

Dokument hipertekstowy Dokument hipertekstowy Laboratorium 1 mgr inż. Krzysztof Wróbel Katedra Lingwistyki Komputerowej Kontakt http://wierzba.wzks.uj.edu.pl/~kwrobel/ k.wrobel@epi.uj.edu.pl konsultacje, pokój 3.211 2 Bilans

Bardziej szczegółowo

UML w Visual Studio. Michał Ciećwierz

UML w Visual Studio. Michał Ciećwierz UML w Visual Studio Michał Ciećwierz UNIFIED MODELING LANGUAGE (Zunifikowany język modelowania) Pozwala tworzyć wiele systemów (np. informatycznych) Pozwala obrazować, specyfikować, tworzyć i dokumentować

Bardziej szczegółowo

Sprawozdanie Sieci komputerowe i bazy danych Laboratorium nr 4 Wojciech Kaczmarski

Sprawozdanie Sieci komputerowe i bazy danych Laboratorium nr 4 Wojciech Kaczmarski Sprawozdanie Sieci komputerowe i bazy danych Laboratorium nr 4 Wojciech Kaczmarski Zad.2 GET /~s279680/ HTTP/1.1 Host: mts.wibro.agh.edu.pl HTTP/1.1 200 OK Date: Wed, 29 Mar 2017 08:15:01 GMT Server: Apache/2.4.7

Bardziej szczegółowo

Wprowadzenie do HTML, CSS, JavaScript, PHP. Kurs 18.11 2008 22 12. 2008

Wprowadzenie do HTML, CSS, JavaScript, PHP. Kurs 18.11 2008 22 12. 2008 Wprowadzenie do HTML, CSS, JavaScript, PHP Kurs 18.11 2008 22 12. 2008 Narzędzia do tworzenia i utrzymania dokumentów web owych Edytory HTML Server WWW i baz danych Przeglądarka internetowa kompilator

Bardziej szczegółowo

Na komputerach z systemem Windows XP zdarzenia są rejestrowane w trzech następujących dziennikach: Dziennik aplikacji

Na komputerach z systemem Windows XP zdarzenia są rejestrowane w trzech następujących dziennikach: Dziennik aplikacji Podgląd zdarzeń W systemie Windows XP zdarzenie to każde istotne wystąpienie w systemie lub programie, które wymaga powiadomienia użytkownika lub dodania wpisu do dziennika. Usługa Dziennik zdarzeń rejestruje

Bardziej szczegółowo

Napisy w PHP. Drukowanie napisów instrukcją echo

Napisy w PHP. Drukowanie napisów instrukcją echo Napisy w PHP. Drukowanie napisów instrukcją echo 1. Ćwiczenia do samodzielnego wykonania Wszystkie poniższe ćwiczenia należy samodzielnie wykonać wpisując w edytorze bez stosowania techniki kopiuj-wklej.

Bardziej szczegółowo

Facelets ViewHandler

Facelets ViewHandler JSF i Facelets Wprowadzenie JSP (JavaServer Pages) są natywną i najczęściej używaną technologią do tworzenia warstwy prezentacyjnej dla JSF (JavaServer Faces) Istnieją alternatywne technologie opisu wyglądu

Bardziej szczegółowo

Web 3.0 SIEĆ PEŁNA ZNACZEŃ Web Full of Meaning Łódź, 16 styczeń 2013

Web 3.0 SIEĆ PEŁNA ZNACZEŃ Web Full of Meaning Łódź, 16 styczeń 2013 Web 3.0 SIEĆ PEŁNA ZNACZEŃ Web Full of Meaning Łódź, 16 styczeń 2013 Agenda Część 1: Web 3.0 - wprowadzenie Dr. Mirek Sopek Część 2: Semantic Web - przykłady użycia Dr. Marcin Skulimowski 2 Wprowadzenie

Bardziej szczegółowo

Rola języka XML narzędziem

Rola języka XML narzędziem Wprowadzenie do XML dr inż. Adam Iwaniak Szkolenie w Luboradzy, ZCPWZ, 12-13.02.2009r. Rola języka XML narzędziem Pierwszą rewolucją internetową było dostarczenie ludziom informacji. Znajdujemy się teraz

Bardziej szczegółowo

Lingwistyczny system definicyjny wykorzystujący korpusy tekstów oraz zasoby internetowe.

Lingwistyczny system definicyjny wykorzystujący korpusy tekstów oraz zasoby internetowe. Lingwistyczny system definicyjny wykorzystujący korpusy tekstów oraz zasoby internetowe. Autor: Mariusz Sasko Promotor: dr Adrian Horzyk Plan prezentacji 1. Wstęp 2. Cele pracy 3. Rozwiązanie 3.1. Robot

Bardziej szczegółowo

UEK w Krakowie Janusz Stal & Grażyna Paliwoda-Pękosz

UEK w Krakowie Janusz Stal & Grażyna Paliwoda-Pękosz Po zrealizowaniu materiału student będzie w stanie Prawidłowo zidentyfikować składowe dokumentu XML Utworzyć dokument XML Dokonać sprawdzenia poprawności składniowej (syntaktycznej) dokumentu 2 1 WWW Consortium,

Bardziej szczegółowo

ABC języka HTML i XHTML / Maria Sokół. wyd. 2. Gliwice, cop Spis treści

ABC języka HTML i XHTML / Maria Sokół. wyd. 2. Gliwice, cop Spis treści ABC języka HTML i XHTML / Maria Sokół. wyd. 2. Gliwice, cop. 2012 Spis treści Wstęp 9 1 HTML 5 i XHTML w pytaniach i odpowiedziach 13 Co to jest HTML 5? 13 Co to jest XHTML? 15 Czy strony utworzone w HTML

Bardziej szczegółowo

Tworzenie stron internetowych RAMKI

Tworzenie stron internetowych RAMKI Tworzenie stron internetowych RAMKI RAMKI Ramka to zdefiniowana część okna przeglądarki, której to części przypisano właściwości takie jak całemu oknu. ramka może być przewijana niezależnie od pozostałej

Bardziej szczegółowo

Język UML w modelowaniu systemów informatycznych

Język UML w modelowaniu systemów informatycznych Język UML w modelowaniu systemów informatycznych dr hab. Bożena Woźna-Szcześniak Akademia im. Jan Długosza bwozna@gmail.com Wykład 10 Diagramy wdrożenia I Diagramy wdrożenia - stosowane do modelowania

Bardziej szczegółowo

XML i nowoczesne technologie zarządzania treścią

XML i nowoczesne technologie zarządzania treścią XML i nowoczesne technologie zarządzania treścią Egzamin, 7 lutego 2014 r. Imię i nazwisko: Czas: 90 minut. Maksymalna suma punktów: 50. Pytania testowe są wielokrotnego wyboru, można przyjąć że co najmniej

Bardziej szczegółowo

Przetwarzanie języka naturalnego (NLP)

Przetwarzanie języka naturalnego (NLP) Przetwarzanie języka naturalnego (NLP) NLP jest dziedziną informatyki łączącą zagadnienia sztucznej inteligencji i lingwistyki zajmującą się automatyzacją analizy, rozumienia, tłumaczenia i generowania

Bardziej szczegółowo

Przykładowa integracja systemu Transferuj.pl

Przykładowa integracja systemu Transferuj.pl Krajowy Integrator Płatności Spółka Akcyjna z siedzibą w Poznaniu, przy ul. Św. Marcin 73/6, wpisana do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego prowadzonego przez Sąd Rejonowy Poznań Nowe

Bardziej szczegółowo

WYKŁAD 1 METAJĘZYK SGML CZĘŚĆ 1

WYKŁAD 1 METAJĘZYK SGML CZĘŚĆ 1 WYKŁAD 1 METAJĘZYK SGML CZĘŚĆ 1 SGML (Standard Generalized Markup Language) Standardowy uogólniony język znaczników służący do ujednolicania struktury i formatu różnego typu informacji (danych). Twórcy

Bardziej szczegółowo

Internetowa strategia marketingowa

Internetowa strategia marketingowa Strategie Marketingowe Marketing Internetowy dr Grzegorz Szymański Internetowa strategia marketingowa Pozycjonowanie Jest to jedna z najskuteczniejszych i najtańszych metod reklamy w Internecie. Skuteczne

Bardziej szczegółowo

Technologie Informacyjne

Technologie Informacyjne Technologie Informacyjne Wykªad 6 Paweª Witkowski MIM UW Wiosna 2013 P. Witkowski (MIM UW) Technologie Informacyjne Wiosna 2013 1 / 18 HTML HyperText Markup Language J zyk oparty na znacznikach Opisuje

Bardziej szczegółowo

Obiekt navigator. Dodał Administrator wtorek, 16 marzec :32

Obiekt navigator. Dodał Administrator wtorek, 16 marzec :32 Obiekt navigator przechowuje informacje dotyczące przeglądarki, jej nazwy, wersji, języka, systemu operacyjnego, na którym została uruchomiona, itp. Nie jest częścią specyfikacji W3C, ale większość produktów

Bardziej szczegółowo

Część I -ebxml. UEK w Krakowie Janusz Stal & Grażyna Paliwoda-Pękosz. UEK w Krakowie Janusz Stal & Grażyna Paliwoda-Pękosz

Część I -ebxml. UEK w Krakowie Janusz Stal & Grażyna Paliwoda-Pękosz. UEK w Krakowie Janusz Stal & Grażyna Paliwoda-Pękosz Część I -ebxml Po zrealizowaniu materiału student będzie w stanie omówić potrzeby rynku B2B w zakresie przeprowadzania transakcji przez Internet zaprezentować architekturę ebxml wskazać na wady i zalety

Bardziej szczegółowo

Wstęp do Technologii Semantycznych SPARQL

Wstęp do Technologii Semantycznych SPARQL Wstęp do Technologii Semantycznych SPARQL 1 Co to jest SPARQL? Skrót SPARQL to akronim od SPARQL Protocol and RDF Query Language. Jest to język zapytań dla formatu RDF nie ogranicza się jednak do RDF wiele

Bardziej szczegółowo

1 XXIII Forum Teleinformatyki, września 2017 r.

1 XXIII Forum Teleinformatyki, września 2017 r. 1 XXIII Forum Teleinformatyki, 28-29 września 2017 r. Dostęp do danych planistycznych z wykorzystaniem usług danych przestrzennych województwa mazowieckiego KRZYSZTOF MĄCZEWSKI Geodeta Województwa Dyrektor

Bardziej szczegółowo

Ministerstwo Finansów

Ministerstwo Finansów Ministerstwo Finansów Departament Informatyzacji Specyfikacja Wejścia-Wyjścia Wersja 1.0 Warszawa, 16.02.2017 r. Copyright (c) 2017 Ministerstwo Finansów MINISTERSTWO FINANSÓW, DEPARTAMENT INFORMATYZACJI

Bardziej szczegółowo

plansoft.org Zmiany w Plansoft.org

plansoft.org   Zmiany w Plansoft.org Zmiany w Plansoft.org Mapy Google... 1 Tworzenie mapy... 2 Wprowadzanie szerokości i długości geograficznej... 2 Tworzenie mapy... 2 Dostosowanie wyglądu mapy... 3 Ograniczanie liczby zasobów do wyświetlenia

Bardziej szczegółowo

Ontologie, czyli o inteligentnych danych

Ontologie, czyli o inteligentnych danych 1 Ontologie, czyli o inteligentnych danych Bożena Deka Andrzej Tolarczyk PLAN 2 1. Korzenie filozoficzne 2. Ontologia w informatyce Ontologie a bazy danych Sieć Semantyczna Inteligentne dane 3. Zastosowania

Bardziej szczegółowo

ZASTOSOWANIE CMS DRUPAL W TWORZENIU SYSTEMU ZARZĄDZANIE WIEDZĄ W PRODUKCJI ROŚLINNEJ *

ZASTOSOWANIE CMS DRUPAL W TWORZENIU SYSTEMU ZARZĄDZANIE WIEDZĄ W PRODUKCJI ROŚLINNEJ * I N Ż YNIERIA R OLNICZA A GRICULTURAL E NGINEERING 2012: Z. 2(137) T. 2 S. 97-103 ISSN 1429-7264 Polskie Towarzystwo Inżynierii Rolniczej http://www.ptir.org ZASTOSOWANIE CMS DRUPAL W TWORZENIU SYSTEMU

Bardziej szczegółowo

Ćw. IV. Tworzenie stron internetowych. Podstawy projektowania, wprowadzenie do języka HTML

Ćw. IV. Tworzenie stron internetowych. Podstawy projektowania, wprowadzenie do języka HTML Ćw. IV. Tworzenie stron internetowych. Podstawy projektowania, wprowadzenie do języka HTML Zad.1 Zapoznaj się z poniŝszymi artykułami dotyczącymi projektowania stron WWW:. http://galeria.muzykaduszy.pl/zasady.php

Bardziej szczegółowo

Zastosowanie Wikipedii w przetwarzaniu języka naturalnego

Zastosowanie Wikipedii w przetwarzaniu języka naturalnego Zastosowanie Wikipedii w przetwarzaniu języka naturalnego Plan prezentacji Wikipedia Klasyfikacja Zastosowanie w NLP Plan prezentacji Wikipedia Klasyfikacja Zastosowanie w NLP Rysunek : http://img2.wikia.nocookie.net/

Bardziej szczegółowo

Internet Semantyczny i Logika I

Internet Semantyczny i Logika I Internet Semantyczny i Logika I Warstwy Internetu Semantycznego Dowód Zaufanie Logika OWL, Ontologie Podpis cyfrowy RDF, schematy RDF XML, schematy XML przestrzenie nazw URI Po co nam logika? Potrzebujemy

Bardziej szczegółowo

Paweł Kurzawa, Delfina Kongo

Paweł Kurzawa, Delfina Kongo Paweł Kurzawa, Delfina Kongo Pierwsze prace nad standaryzacją Obiektowych baz danych zaczęły się w roku 1991. Stworzona została grupa do prac nad standardem, została ona nazwana Object Database Management

Bardziej szczegółowo

HTML informacje podstawowe

HTML informacje podstawowe HTML informacje podstawowe HTML to język hipertekstowego znakowania (Hypertext Markup Language), który stanowi ustanowioną przez konsorcjum World Wide Web Consortium (W3C) specyfikację nakreślającą postać

Bardziej szczegółowo

Wykorzystanie standardów serii ISO 19100 oraz OGC dla potrzeb budowy infrastruktury danych przestrzennych

Wykorzystanie standardów serii ISO 19100 oraz OGC dla potrzeb budowy infrastruktury danych przestrzennych Wykorzystanie standardów serii ISO 19100 oraz OGC dla potrzeb budowy infrastruktury danych przestrzennych dr inż. Adam Iwaniak Infrastruktura Danych Przestrzennych w Polsce i Europie Seminarium, AR Wrocław

Bardziej szczegółowo

Programowanie Multimediów. Programowanie Multimediów JAVA. wprowadzenie do programowania (3/3) [1]

Programowanie Multimediów. Programowanie Multimediów JAVA. wprowadzenie do programowania (3/3) [1] JAVA wprowadzenie do programowania (3/3) [1] Czym jest aplikacja Java Web Start? Aplikacje JAWS są formą pośrednią pomiędzy apletami a aplikacjami Javy. Nie wymagają do pracy przeglądarki WWW, jednak mogą

Bardziej szczegółowo

z dnia... 2015 r. w sprawie bazy danych obiektów topograficznych oraz mapy zasadniczej

z dnia... 2015 r. w sprawie bazy danych obiektów topograficznych oraz mapy zasadniczej ROZPORZĄDZENIE Projekt z dnia 18.06.15 r. MINISTRA ADMINISTRACJI I CYFRYZACJI 1) z dnia... 2015 r. w sprawie bazy danych obiektów topograficznych oraz mapy zasadniczej Na podstawie art. 19 ust. 1 pkt 7

Bardziej szczegółowo

Kartografia multimedialna krótki opis projektu. Paweł J. Kowalski

Kartografia multimedialna krótki opis projektu. Paweł J. Kowalski Kartografia multimedialna krótki opis projektu Paweł J. Kowalski Copyright Paweł J. Kowalski 2008 1. Schemat realizacji projektu 2 Celem projektu wykonywanego w ramach ćwiczeń z kartografii multimedialnej

Bardziej szczegółowo