3. Zasoby społeczności lokalnej.

Transkrypt

1 3. Zasoby społeczności lokalnej. CELE ZAJĘĆ WYNIKAJĄCE Z ZAŁOŻEŃ PROGRAMU: 1. Uczniowie uczą się rozpoznawać zasoby społeczności lokalnej. PO ZAJĘCIACH UCZEŃ POWINIEN: Opisać, czym są zasoby społeczności lokalnej oraz podać ich główne kategorie i przykłady. Umieć rozpoznawać zasoby społeczności lokalnej. METODY PRACY: mini wykład; burza mózgów; praca w grupie; zdania podsumowujące. NACOBEZU: Własnymi słowami opiszesz, czym są zasoby społeczności lokalnej, jakie są ich główne kategorie. Wskażesz przykłady zasobów społeczności lokalnej. Nauczysz się, jak rozpoznawać zasoby społeczności lokalnej. Wskażesz główne zasoby, które zdiagnozowałeś w ramach gry OFICER DLACZEGO. ŚRODKI DYDAKTYCZNE Graf zasoby społeczności lokalnej. Materiały do ćwiczenia Rozpoznawanie zasobów (załącznik). Arkusze białego papieru. Markery. JAK PRZEPROWADZIĆ ZAJĘCIA WPROWADZENIE 1. Wyjaśnienie celów zajęć. Wyjaśnij uczniom, że w trakcie zajęć będziecie zajmować się zasobami społeczności lokalnej. Zrozumienie, czym są zasoby społeczności lokalnej, pomoże uczniom na kolejnych zajęciach zdecydować, czym będą się zajmować, realizując projekt uczniowski. 2. Społeczność lokalna (burza mózgów). Poproś uczniów, aby przypomnieli sobie, czym jest społeczność lokalna oraz jakie są główne elementy jej definicji. Definicja podana została w scenariuszu I.

2 3. Zasoby społeczności lokalnej (mini wykład). Przed zajęciami przygotuj wcześniej plakat lub tablicę, która zawierać będzie przykładowe kategorie zasobów, możesz uczynić to w formie znajdującego się poniżej grafu. Na początku możesz zapytać uczniów o luźne skojarzenia związane z definicją zasobu społeczności lokalnej. Zasugeruj, że zasoby społeczności lokalnej, to takie miejsca, osoby, sytuacje czy działania w społeczności lokalnej, które stanowią o jej bogactwie i umożliwiają jej rozwój. Umiejętne korzystanie z zasobów wpływa też na to, że życie społeczności lokalnej jest coraz lepiej zorganizowane. Podkreśl znaczenie określonych zasobów do tego, żeby społeczność lokalna była na tyle silna i sprawnie działająca, by samodzielnie i skutecznie rozwiązać dotykające ją problemy. Tylko taka społeczność może skutecznie wykorzystywać swoje mocne strony oraz z powodzeniem konkurować z innymi społecznościami. Wyjaśnij uczniom poszczególne kategorie zasobów lokalnych. Pamiętaj, żeby wyjaśnić pojęcia niejasne i podać przykłady poszczególnych kategorii. Zwróć uwagę, że graf wylicza przede wszystkim te zasoby, które dotyczą bezpośrednio mieszkańców, członków danej społeczności czyli takich zasobów, które są osadzone w strukturze społecznej danej społeczności. Podkreśl również, że właśnie te rodzaje zasobów uczniowie rozpoznawali, pośrednio lub bezpośrednio, przygotowując mapę swojej społeczności oraz wykonując polecenia gry OFICER DLACZEGO. osoby aktywne i odpowiedzialne wartości i normy postępowania instytucje i miejsca, gdzie ludzie się spotykają lub działają razem, miejsca symboliczne ZASOBY SPOŁECZNOŚCI LOKALNEJ oznaki zaufania społecznego trwałe i silne więzi społeczne tradycje wspólnego działania lokalne środki komunikacji przykłady aktywności społecznej i obywatelskiej Omawiając powyższy graf warto posłużyć się przykładami, które pozwolą uczniom lepiej zrozumieć przekazywaną treść. Przykłady zasobów wymienionych obszarach to: wartości i normy postępowania wartości istotne z punktu widzenia rozwoju społeczności lokalnej, warunkujące jej dobre funkcjonowanie, a więc: uczciwość, przedsiębiorczość, pracowitość, solidarność, kreatywność, asertywność, tolerancja, a także zachowania wyrażające postawy obywatelskie, takie jak uczestnictwo w wyborach; osoby aktywne i odpowiedzialne lokalni liderzy, działacze i aktywiści, osoby zdolne wziąć na siebie odpowiedzialność za określone działanie, członkowie stowarzyszeń, pracownicy i wolontariusze fundacji, członkowie partii politycznych, osoby piastujące ważne funkcje społeczne (dyrektorzy szkół, księżą, komendanci), przedsiębiorcy;

3 instytucje i miejsca, gdzie ludzie się spotykają lub działają razem domy kultury, kawiarnie, puby i restauracje, kluby osiedlowe, świetlice, miejsca nieformalne (przystanki autobusowe, miejsca targowe), domy opieki społecznej, parafie; miejsca symboliczne: kościoły i cmentarze, pomniki, miejsca pamięci, zabytki, miejsca o dużych walorach turystycznych i przyrodniczych; oznaki zaufania społecznego gotowość do współdziałania, prowadzenia wspólnych interesów, otwartość, częstotliwość spotkań sąsiedzkich, poziom zaufania mieszkańców do lokalnych władz (i odwrotnie) oraz sąsiadów; trwałe i silne więzi społeczne silna tożsamość regionalna (poczucie więzi z miejscem zamieszkania), silne więzi rodzinne, gotowość wzajemnej pomocy; tradycje wspólnego działania- tradycje spółdzielczości czy samopomocy, długo działające instytucje, takie jak koła gospodyń i ochotnicze straże pożarne, silne tradycje działania na rzecz społeczności; lokalne środki komunikacji lokalne media, miejsca tworzenia i wymiany informacji (strony i fora internetowe, tablice ogłoszeniowe), istniejące kanały informacyjne, lokalni dziennikarze, przykłady aktywności społecznej i obywatelskiej prężnie działające stowarzyszenia, wspólnie organizowane akcje i realizowane projekty, lokalne fundusze stypendialne, zbiórki, happeningi, festyny i koncerty, masy krytyczne, akcje protestacyjne, uczestnictwo w wyborach. ROZWINIĘCIE 4. Rozpoznawanie zasobów (praca w grupach). Celem ćwiczenia jest zdobycie przez uczniów umiejętności rozpoznawania zasobów w społeczności lokalnej. Uczniowie dzielą się na 3 4 osobowe zespoły według obszarów, którymi się zajmowali w trakcie realizacji gry OFICER DLACZEGO. Jeśli liczba uczniów będzie zbyt mała, to jeden zespół otrzymuje dwa obszary badania. Rozdaj każdej grupie jeden z opisów miejsc lub sytuacji znajdujących się w załączniku dołączonym do scenariusza i poproś, aby w grupie zastanowili się, jakiego rodzaju zasoby występują w tym opisie. Następnie poproś, by jedna osoba z każdej grupy przeczytała głośno opis oraz wyodrębnione przez grupę zasoby. Sprawdź, czy grupa znalazła wszystkie zasoby (przykłady zasobów zostały wyszczególnione w załączniku). Jeżeli nauczyciel uzna to za stosowne, może przygotować podobne opisy, zawierające przykłady zasobów ze społeczności lokalnej, która poddana jest badaniu. 5. Rozpoznawanie zasobów lokalnych w kartach gry OFICER DLACZEGO (praca w grupach). Uczniowie pracują dalej w tych samych zespołach. Na tablicy powieś arkusz papieru zawierający następującą tabelę: OBSZAR: 1. MIEJSCE ZASOBY

4 Następnie zaproponuj, by w grupach przeanalizowali uzupełnione karty gry OFICER DLACZEGO, które mieli przynieść na zajęcia. Poproś, by w oparciu o znajdujący się na tablicy graf, odnaleźli zasoby społeczności lokalnej w odpowiedziach, które uzyskali podczas gry. Ich zadaniem, na poprzednich lekcjach, było zdiagnozowanie 6 8 miejsc ważnych dla poszczególnych obszarów. Do tabeli wpisują wszystkie miejsca, które zdiagnozowali i odwiedzili, oraz wszystkie zasoby, które w określonych miejscach odnaleźli. Zespoły wybierają spośród siebie przedstawiciela, który przedstawia wyniki pracy na forum grupy. Przedstawiciel zwięźle opisuje miejsce, którego dotyczyło badanie, gdzie była grupa, z kim rozmawiała oraz jakiego rodzaju zasoby lokalne w określonych miejscach znalazła. Nauczyciel wpisuje odpowiedzi do tabeli. Na bieżąco upewniaj się, czy uczniowie faktycznie rozpoznali wszystkie zasoby. Jeśli nie, znajdź sposób, by naprowadzić uczniów na rozpoznanie brakującego zasobu, np. zapytaj o opisane w karcie zachowania ludzi lub sytuacje, bądź o to, o czym one świadczą. Następnie poproś, by dopisali odnaleziony zasób w odpowiednim miejscu w tabeli. Podsumowując ćwiczenie wyjaśnij, że owocem pracy uczniów jest bardzo szeroka lista zasobów społeczności lokalnej. Jeden z tych zasobów w przyszłości wybiorą i uczynią go tematem swojego projektu. Wyjaśnij, że na kolejnych zajęciach uczniowie będą pracować z fragmentami artykułów z lokalnych gazet. Celem analizy będzie znalezienie odpowiedzi na pytanie, dlaczego i w jaki sposób członkowie społeczności lokalnej ze sobą współpracują oraz co ułatwia tę współpracę.

5 To ćwiczenie pozwoli uczniom pogłębić wiedzę o zasobach społeczności lokalnej ze szczególnym uwzględniem tych właśnie zasobów, które wpływają na poziom współpracy jej członków. 6. Wspólne działania obywateli pokazane w mediach (praca domowa). Poproś uczniów, aby przynieśli na następne zajęcia różne wydania lokalnych gazet. Zasugeruj, że jeśli nie znajdą ich w domu, mogą skorzystać z bibliotek, gdzie są odpowiednie archiwa i gdzie można zrobić kopie artykułów. Wydania archiwalne są również często umieszczane w sieci, często na stronach urzędów, skąd można je ściągnąć i wydrukować. Jako artykuł potraktować można również wiadomości opublikowane w serwisach internetowych i dotyczące lokalnych wydarzeń oraz inicjatyw. Również takie informacje można przynieść na zajęcia. Podkreśl, że chodzi zarówno o pisma wydawane przez organy gmin, jak i lokalne dodatki do gazet ogólnopolskich i regionalnych, gazetki parafialne, pisma wydawane przez stowarzyszenia lub grupy dziennikarzy. Bardzo ważne jest, aby na zajęciach znalazły się zarówno aktualne wydania, jak i te sprzed kilku miesięcy (do roku wstecz). Warto, na wypadek gdyby uczniowie nie wywiązali się ze swojego zadania, by nauczyciel również przygotował kilka wycinków prasowych. To pozwoli mieć pewność, że zajęcia przebiegną bez problemu. Na koniec poinformuj uczniów, że na kolejnych zajęciach zajmą się ostateczną analizą wszystkich zdiagnozowanych przez siebie zasobów oraz zdecydują, w którym obszarze (lokalne sieci informacyjne, tożsamość lokalna, wolontariat) chcą realizować swój projekt uczniowski. Pamiętaj, żeby zachować wypełnione przez uczniów tabele. Mogą być one przydatne do końcowej analizy zasobów. ZAKOŃCZENIE 7. Moje odczucia (praca domowa). Jako dodatkową pracę domową, która pozwoli Ci poznać przemyślenia i odczucia uczniów po realizacji dotychczasowych zadań, może być polecenie uczniom dokończenia następujących zdań: Dotychczas najbardziej podobały mi się / Największą trudnością sprawiło mi / Nie rozumiałem/-am sensu zadania / Gdybym miał/-a uczestniczyć w grze OFICER jeszcze raz to inaczej zrobiłbym/-abym i tak dalej. Odpowiedzi na te pytania pozwolą Ci się zorientować, co dotychczas przebiega dobrze lub co należałoby poprawić lub lepiej wyjaśnić. To zadanie w żaden sposób nie powinno podlegać ocenie i może być przeprowadzone w dowolnym momencie trwania projektu. 8. Mój zasób (zdania podsumowujące). Upewnij się, czy uczniowie zrozumieli, czym są zasoby społeczności lokalnej. W tym celu, poproś, by każdy z uczniów dokończył głośno zdanie: Jeden z zasobów mojej społeczności lokalnej, który zdiagnozowałem w trakcie gry OFICER DLACZEGO, to