Transkrypt

1 Czy dysleksja to tylko trudności? Danuta Gmosińska Konferencja Dysleksja i dyskalkulia fakty i mity WODN Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna Pedagogiczna nr1 w Łodzi Polskie Towarzystwo Dysleksji

2 Sformułowania z publikacji o dysleksji specyficzne trudności w nauce czytania i pisania zaburzenia deficyty problemy zakłóceniach pracy OUN mikrouszkodzenia błędy ograniczenia nieharmonijny rozwój nieprawidłowe funkcjonowanie ukryte kalectwo

3

4 Skoro dysleksja to trudności, to nasze działania polegają na : wyrównywaniu korygowaniu kompensowaniu pokonywaniu trudności niesieniu pomocy terapii dostosowaniu wymagań

5 Drugie oblicze dysleksji Dar Ukryty talent Inny sposób myślenia Odmienny styl przetwarzania informacji Specyficzna reakcja układu nerwowego Rodzaj unikalnej percepcji Ronald D. Davis

6 Jakie są mocne strony dysleksji?

7 Myślenie obrazami Ŝywa wyobraźnia w czasie 1 sekundy osoba myśląca werbalnie moŝe mieć od dwóch do pięciu myśli w postaci pojedynczych słów, natomiast osoba myśląca niewerbalnie 32 obrazy myślowe

8 Ciekawość świata

9 Kreatywność

10 Świetna intuicja i przenikliwość

11 Myślenie i spostrzeganie ma charakter polisensoryczny i polimodalny - dyslektycy wykorzystują wszystkie zmysły

12 Większa wraŝliwość emocjonalna wraŝliwość na otoczenie zdolność empatii

13 Holistyczny sposób patrzenia na świat, prowadzący do odkrywania rozwiązań i problemów

14 Dobre zdolności interpersonalne

15 aktywność entuzjazm pasja

16 Sławni dyslektycy Hans Christian Andersen Albert Einstein Jacek Kuroń Maciej Kuroń George Washington Adam Wajrak Agata Christie Pablo Picasso Tomasz Edison Tom Cruise Leonardo da Vinci Jacek śakowski

17 Jak wyglądała kariera szkolna sławnych osób z dysleksją?

18 Auguste Rodin ( ) 1917) Dyrektor szkoły, do której uczęszczał młody Auguste, tak pisał do jego ojca: syn w ogóle nie zna łaciny, jego pisownia i wypracowania są okropne. Auguste niczego się nie nauczy. Im prędzej poślesz go do pracy, tym lepiej. Wątpię jednak, czy kiedykolwiek zarobi na swoje utrzymanie.

19 Albert Einstein ( ) 1955) Autor teorii względności bardzo późno zaczął mówić, czytać nauczył się dopiero w wieku 9 lat. Miał teŝ problemy z pisaniem. Ze względu na słabą pamięć z trudem przyswajał wiedzę z róŝnych dziedzin. Miał duŝe trudności w nauce języków obcych. Dwukrotnie stracił pracę nauczyciela z powodu trudności związanych z dysleksją. Nic z Alberta nie wyrośnie

20 Hans Christian Andersen Przy maturze dostanie pan pałę za takie zadanie. Sądzi Pan, Ŝe jedna litera nic nie znaczy, Ŝe to obojętne, czy napisze pan e czy teŝ I? [...] Ma pan najbardziej tępy łeb, jaki kiedykolwiek widziałem, i w dodatku jeszcze pan sobie wyobraŝa, Ŝe pan coś wart.... ( ) 1875)

21 Jacek Kuroń ( ) Polityk i publicysta, działacz Solidarności, minister pracy i polityki socjalnej. W jednym z wywiadów wyznał: Do dziś nie nauczyłem się ortografii ani Ŝadnego języka. Jestem kiepski w tabliczce mnoŝenia [...]. Jestem wszak dyslektykiem [...]. W moim przypadku szkołę pozwoliła mi oswoić gigantyczna praca intelektualna.

22 Jacek śakowski (ur. 1957) Znany publicysta prasowy i telewizyjny, W jednym z wywiadów wspomina: Najgorsza była pierwsza klasa. Siedziałem całe popołudnia w domu z mamą, sylabizując do upadłego w rezultacie zamiast nauczyć się czytać, uczyłem się czytanki na pamięć. [...] z dyktand stawiano mi z łaski trójczyny. Innym dzieciom wystarczało minut na odrobienie lekcji ja potrzebowałem kilku godzin.

23 Wg badań dyslektycy sprawdzają się w dziedzinach: sztuki wizualne informatyka projektowanie teatr film elektronika matematyka mechanika muzyka fizyka handel sport architektura polityka

24 Zawody osób z trudnościami (z wysokim i niskim poziomem umiejętności czytania i pisania) oraz bez trudności w uczeniu się ( badania L. Magajny, 2004) Z prezentacji prof.. M. Bogdanowicz

25 Brak zab. LD LD-niski poz. czyt. i pis. LD-wysoki poz. czyt. i pis. 1 Parlamentarzyści, wyŝsi urzędnicy, kierownicy i profesjonaliści Technicy i zawody pokrewne 3. Pracownicy biurowi 4. Pracownicy usługowi i sprzedawcy Wykwalifikowani pracownicy rolnictwa i rybołówstwa Rzemieślnicy i pokrewni pracownicy handlu Operatorzy maszyn i urządzeń 8. Zajęcia proste LD trudności w uczeniu się (Learning Difficulties)

26 Komentarz: Osoby z dysleksją słabo czytający i piszący: nie pracują w zawodach wymagających wysokich kwalifikacji i nie zajmują prestiŝowych stanowisk pracują w rzemiośle, rolnictwie, rybołówstwie i najczęściej wykonują prostsze zadania zawodowe Osoby z dysleksją dobrze czytający i piszący: pracują w zawodach wymagających wysokich kwalifikacji i osiągają prestiŝowe stanowiska Osoby z dysleksją, niezaleŝnie od tego jak dobrze opanowali czytanie i pisanie: nie wybierają zawodów takich jak pracownicy biurowi, urzędnicy, technicy i im podobne

27 Dysleksja i talent Dowody występowania talentów u osób z dysleksją: 40% z 300 badanych, którzy odnieśli duŝy sukces w biznesie, miało stwierdzone trudności w uczeniu się cztery razy więcej niŝ w ogólnej populacji (Dowell, 2003) Dane o odnoszących sukcesy osobach z dysleksją w biznesie, mediach, technologii, polityce i innych dziedzinach (radiologia, grafika, obrazowanie metodą rezonansu magnetycznego, ultradźwięki, dermatologia gia, potwierdzanie autentyczności dzieł sztuki) (West, 2003) (z prezentacji L. Magajny w Radovlijcy, Słowenia, 2005)

28 Odkrycie talentów powiązanych z dysleksją i innymi zaburzeniami uczenia się moŝe w konsekwencji doprowadzić do bardziej efektywnych strategii edukacyjnych i pomóc wskazać osobom z dysleksją profesje, w których mogą się wyróŝnić. (L. Magajna Słowenia, 2005)

29 Pokonanie trudności w czytaniu i pisaniu moŝe otworzyć osobom z dysleksją większe moŝliwości zawodowe

30 Jak rozpoznać potencjał dyslektyka?

31 Bardzo pomocna moŝe być w tym zakresie koncepcja inteligencji wielorakich H. Gardnera

32

33

34 Metody które mogą by uŝyte do stwierdzenia mocnych stron dorosłych osób dysleksją (dostępne w Polsce) Rysunkowy Test Twórczego Myślenia Kwestionariusz Badający Poczucie Kontroli Test Kompetencji Społecznych Wg prof. M. Bogdanowicz

35 Co się kryje za mocnymi stronami osób z dysleksją?

36 Lewa półkula Prawa półkula logiczna językowa kontroluje prawą część ciała analizuje, zwraca uwagę na różnice, widzi szczegóły planuje, myśli sekwencyjnie lepiej reaguje na bodźce słuchowe i wzrokowe kontroluje uczucia ukierunkowana na przyszłość intuicyjna myślenie obrazowe kontroluje lewą część ciała syntetyzuje, zwraca uwagę na podobieństwa, widzi całość działa elastycznie i spontanicznie lepiej reaguje na bodźce kinestetyczne /ruch, działanie/ bardziej swobodna dla uczuć ukierunkowana na chwilę obecną

37 Aby uaktywnić potencjał uczniów z dysleksją naleŝy w większym stopniu wykorzystywać prawą półkulę

38 Jak uaktywnić prawą półkulę uczenie poprzez doświadczenie odwołanie się wielozmysłowego uczenia uczenie przez skojarzenia stosowanie mnemotechnik wykorzystanie aktywności ruchowej, dotyku odwoływanie się do wyobraźni wykorzystanie wielokrotnego powtarzania z uŝyciem róŝnych rodzajów pamięci

39 Jak działa wykorzystanie w uczeniu obu półkul? Zwielokrotnienie skuteczności uczenia się Uatrakcyjnienie procesu nauczania Wszechstronny rozwój uczniów Wykorzystanie potencjału uczniów z dominującą prawą półkulą

40 Style uczenia się

41

42 Wśród uczniów z dysleksją dominujący jest typ kinestetyczno-ruchowy

43 Skuteczne techniki uczenia się dla typu kinestetyczno-czuciowegoczuciowego Wiedza przekazywana drogą doświadczenia, działania, z udziałem dotyku. Silny głos nauczyciela, aktywna postawa, duŝa ilość gestów podczas prezentacji materiału. Podczas uczenia się zmiany pozycji ciała, manipulowanie jakimś drobnym przedmiotem. WyobraŜanie sobie akcji, ruchu Włączanie gier i zabaw ruchowych, pantomimicznych Gimnastyka śródlekcyjna

44 Jak wobec tego traktować ucznia z dysleksją? Terapia Doskonalenie kluczowych umiejętności szkolnych Korygowanie zaburzeń Rozwój Rozpoznanie mocnych stron Wspieranie ucznia w ich rozwijaniu

45 U podstaw ujawnienia się pozytywnych aspektów dysleksji leŝy zawsze poczucie własnej wartości

46 Co buduje pozytywną samoocenę ucznia? znajdowanie w kaŝdym uczniu coś wyjątkowego

47 ułatwianie uczniom samopoznania- nie tylko ujawnianie słabości ale odkrycie mocnych stron

48 tworzenie wysp kompetencji

49 Zatem Zadbajmy o uczniów z dysleksją nie tylko od strony wsparcia terapeutycznego, ale równieŝ od strony ich rozwoju osobistego

50 Dziękuję za uwagę