Czego (nie) uczą pomorskie szkoły? Rozbieżnośd pomiędzy potrzebami pracodawców a podażą szkół zawodowych

Transkrypt

1 Czego (nie) uczą pomorskie szkoły? Rozbieżnośd pomiędzy potrzebami pracodawców a podażą szkół zawodowych Grażyna Zielińska, Dyrektor Regionalnej Izby Gospodarczej Pomorza Grażyna Zielińska, Dyrektor Regionalnej Izby Gospodarczej Pomorza

2 Informacja jest. czy z niej korzystamy? Strategia Rozwoju Województwa Pomorskiego, Uchwała Zarządu z dnia 18 lipca 2005 r Prognoza makroekonomiczna IBNGR dla województwa pomorskiego, Instytut Badao nad Gospodarką Rynkową, Gdaosk 2011, Pomorska mapa zawodów i umiejętności zawodowych, IBNGR 2008 Zawody i kompetencje przyszłości na zlecenie PUP Chojnice, badanie opinii 300 pracodawców nt. zawodów i kompetencji, na które istnieje i będzie istniało w przyszłości zapotrzebowanie na lokalnym rynku pracy, Zawody i kompetencje przyszłości na zlecenie PUP Tczew

3 Zawodowo kształcimy z głową kształcenie zawodowe w powiecie bytowskim na zlecenie Starostwa Powiatu Bytowskiego, badanie opinii 200 pracodawców oraz 450 uczniów ostatnich klas szkół gimnazjalnych i zawodowych W dobie przemian nowoczesny system szkolnictwa zawodowego w powiecie malborskim na zlecenie PUP Malbork - Badanie postaw i opinii 200 pracodawców, ogółu nauczycieli i dyrektorów malborskich szkół zawodowych, 800 uczniów ostatnich i przedostatnich klas szkół zawodowych, ich rodziców oraz instytucji współpracujących ze szkołami, na temat edukacji zawodowej w powiecie malborskim oraz jej wpływu na lokalny rynek pracy Osoby do 25 roku życia na rynku pracy w powiecie kościerskim na zlecenie PUP Kościerzyna, Poznanie sytuacji na rynku pracy w powiecie kościerskim osób w wieku lat, ustalenie przyczyn wysokiego bezrobocia w tej grupie wiekowej Informacje i raporty WUP, w tym Ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych

4 Co wynika z tych badao? Najszybciej rosnąd będzie zatrudnienie w obsłudze nieruchomości, w budownictwie oraz w sektorze turystycznym. Najmniejszego wzrostu zatrudnienia spodziewad się możemy w przemyśle. Większośd popytu na pracę pochodzi z przemysłu i usług i obejmuje miejsca pracy wymagające wykształcenia na poziomie podstawowym i średnim. Rosnące znaczenie usług (zwłaszcza handlu, hotelarstwa, gastronomii, obsługi nieruchomości). Malejące znaczenie przetwórstwa przemysłowego.

5 Co wynika z tych badao? Zdecydowana większośd pracodawców przyznaje, że brak pracowników o potrzebnych kwalifikacjach może zahamowad rozwój firmy Trudno jest znaleźd pracowników o pożądanych kwalifikacjach / kompetencjach /Ocena wiedzy teoretycznej kandydatów do pracy, młodych pracowników średnia lub raczej niska Ocena umiejętności praktycznych jeszcze niższa Ocena użyteczności wiedzy i umiejętności zdobytych w szkole przydaje się w niewielkim stopniu Zbyt krótkie, niedostosowane do potrzeb pracodawców praktyki zawodowe Uczniowie najczęściej wybierają przyszły zawód kierując się zainteresowaniami, hobby, bliskością szkoły od miejsca zamieszkania, namową rodziców.dopiero na kolejnym miejscu wskazywana jest potencjalna łatwośd znalezienia pracy w zawodzie,

6 Problemem jest. Brak jednolitej i stałej metodologii monitorowania popytu i podaży na ryku pracy PUP Agencje Zatrudnienia Internet

7 Analiza wolnych miejsc pracy ( I poł r.) Dane z PUPów Dane z monitoringu internetowych ofert pracy* Pracodawcy zgłosili do PUPów woj. pomorskiego wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej Poszukiwani byli przede wszystkim robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy, stanowiący 28,4% oraz pracownicy usług i sprzedawcy stanowiący 26,4% ogółu ofert pracy zgłaszanych 2,3 tys. ofert pracy zgłoszonych dla województwa pomorskiego (26,2% zgłaszały firmy zajmujące się pośrednictwem pracy. Ponad 3/4 ofert pracy 77,4% zamieszczonych w wybranych portalach przeznaczonych było dla osób z trzech grup zawodów: specjaliści 39,1% ogółu, technicy i inny średni personel 24,6% ogółu ofert, przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i kierownicy 13,7%., pracownicy usług i sprzedawcy 11,8% ogółu ofert. Oczekiwania pracodawców wobec osób wykonujących zawód należący do wymienionych grup to wykształcenie średnie i poniżej oraz doświadczenie Proponowana praca dotyczyła głownie sekcji: przetwórstwo przemysłowe oraz budownictwo. Korzystając z tej formy poszukiwania pracowników, pracodawcy poszukują osób z wykształceniem średnim i wyższym, które posiadają doświadczenie, umiejętności specjalistyczne (np. techniczne), wysoki poziom wiedzy zawodowej oraz predyspozycje do zajmowania stanowisk kierowniczych. Proponowana wyżej wymienionym grupom zawodów praca, dotyczyła głownie sekcji działalność finansowa i ubezpieczeniowa oraz handel detaliczny i hurtowy.

8 Struktura ofert pracy według grup zawodów w I półroczu 2011 r. województwo pomorskie

9 Struktura zamieszczania ofert pracy według sektorów w I półroczu 2011 r.

10 brak danych brak danych Oferty pracy Absolwenci Oferty pracy Absolwenci Oferty pracy Absolwenci Oferty pracy Absolwenci Oferty pracy Absolwenci Oferty pracy Absolwenci Oferty pracy Absolwenci Jak bardzo mijamy się z potrzebami rynku pracy? Nazwa wielkiej grupy klasyfikacji zawodów i specjalności Przedstawiciele władz publicznych, wyżsi b.d 303 b.d 188 b.d 201 urzędnicy i kierownicy Specjaliści Technicy i inny średni personel Pracownicy biurowi Pracownicy usług osobistych i sprzedawcy Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeo Nadwyżka Deficyt Źródło: opracowanie własne

11 Ile szkół w woj. pomorskim kształci w zawodach uznanych jako zawody nadwyżkowe?

12 Ranking 10 zawodów nadwyżkowych na przełomie lat l.p. nazwa zawodu suma 1. Organizator usług hotelarskich Rolnik upraw polowych Technik rolnik Technik mechanizacji rolnictwa Technik żywienia i gospodarstwa domowego Organizator usług gastronommicznych Rolnik produkcji roślinnej i zwierzęcej Technik technologii drewna Technik hodowca zwierzat Technik ogrodnik

13 Struktura ludności w woj. pomorskim według poziomu wykształcenia Źródło: Wojewódzki Urząd Statystyczny

14 Zawody przyszłości? kompetencje zawodowe Zdolność wykorzystywania przez człowieka jego wiedzy, umiejętności, systemu wartości i cech osobowości dla osiągania celów, wyników i standardów oczekiwanych w związku z zajmowaniem przez niego określonego stanowiska pracy ( IBNGR)* *Pomorska mapa zawodów i umiejętności zawodowych IBNGR

15 Cechy osobowe Kwalifikacje zawodowe Kompetencje kluczowe

16 Cechy osobowe otwartość na nowe doświadczenia, kreatywność, samodzielność, odpowiedzialność, przedsiębiorczość, komunikatywność, pracowitość, uczciwośc

17 Kwalifikacje zawodowe Wiedza zawodowa Umiejętności zawodowe Motywacja

18 KOMPETENCJE KLUCZOWE (zalecenia Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie kompetencji kluczowych w procesie uczenia się przez całe życie) Porozumiewanie się w języku ojczystym; Porozumiewanie się w językach obcych; Kompetencje matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo - techniczne; Kompetencje informatyczne; Umiejętnośd uczenia się; Kompetencje społeczne i obywatelskie; Inicjatywa i przedsiębiorczośd; Świadomośd i ekspresja kulturalna.

19 Najczęściej oczekiwane kompetencje Komunikatywnośd Umiejętnośd pracy w zespole Zdolności przywódcze Uzdolnienia handlowe Ukierunkowanie na wyniki i sukces Ukierunkowanie na klienta Umiejętnośd planowania i zdolności organizacyjne Elastycznośd i zdolności dostosowawcze Umiejętnośd szkolenia innych Umiejętnośd rozwiązywania problemów Umiejętnośd tworzenia relacji Zdolnośd do analitycznego myślenia Źródło: R. Wood, T. Paine, Metody rekrutacji i selekcji pracowników oparte na kompetencjach

20 WYZWANIA RYNKU PRACY Gromadzenie wiedzy o zapotrzebowaniu na kwalifikacje potrzebne na rynku pracy; Dostosowanie edukacji do potrzeb rynku pracy; Rozwijanie kompetencji kluczowych; Rozwijanie kompetencji wielostronnych umożliwiających poruszanie się w świecie zawodów ; Zwiększenie dostępności usług poradnictwa zawodowego na wszystkich poziomach kształcenia; Określenie kryteriów porównywalności kompetencji już zdobytych; Określenie zasad tworzenia nowych profili zawodowych.

21 WYZWANIA RYNKU PRACY Kształtowanie postaw interkulturowych umożliwiających poruszanie się w środowisku międzynarodowym; Akcentowanie w procesie kształcenia znaczenia innowacji i twórczości;

22 Gotowośd do zmian Każda firma musi byd gotowa na porzucenie wszystkiego czym się zajmuje (Peter Drucer) Po pierwsze, uczniowie tych szkół powinni zdobywad wiedzę i kompetecje, która pozwoli im nie tylko na znalezienie pierwszej pracy zgodnej z profilem wykształcenia, lecz także i co jest bardziej istotne na dostosowanie się w przyszłości do zmieniających się potrzeb pracodawców Po drugie, WIĘCEJ ZAJĘD PRAKTYCZNYCH! praktyczna nauka zawodu powinna odbywad się w możliwie największym stopniu w konkretnych przedsiębiorstwach Po trzecie, wybierając ścieżkę kształcenia, uczniowie szkół zawodowych powinni kierowad się aktualną wiedzą o losach absolwentów konkretnych szkół i regionalnych prognozach popytu na pracę aby wybór był świadomy. Doradcami zawodowymi powinny byd osoby spoza szkoły, które profesjonalnie zajmują się pomocą uczniom w wyborze konkretnej ścieżki kształcenia. W sytuacji dynamicznie zmieniającej się gospodarki - próby BEZPOŚREDNIEGO podążania za bieżącymi impulsami płynącymi z rynku pracy w dostosowywaniu oferty edukacyjnej są z góry skazane na niepowodzenie

23 ZMIANY NADCHODZĄ TEGO MOŻESZ BYĆ PEWNY!