Sprawozdanie z działań podejmowanych w ramach realizacji projektu Oprzyj się na OPOCE

Transkrypt

1 Sprawozdanie z działań podejmowanych w ramach realizacji projektu Oprzyj się na OPOCE w okresie r r. na rzecz uczniów z łódzkich szkół podstawowych i gimnazjów Człowiek najlepsza inwestycja Iwona Michalak Specjalista do spraw rekrutacji informacji Łódź, grudzień 2011

2 Szanowni Państwo! Przekazuję sprawozdanie z działań podejmowanych w ramach realizacji projektu Oprzyj się na OPOCE współfinansowanego przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Priorytetu IX działania 9.1. Wyrównywanie szans edukacyjnych uczniów o utrudnionym dostępie do edukacji oraz zmniejszenie różnic w jakości usług edukacyjnych. Przygotowanie projektu było wynikiem potrzeb edukacyjnych uczniów szkół współpracujących z Fundacją Pomocy Rodzinie. Potrzeby te określono na podstawie: 1. Raportu Okręgowej Komisji Egzaminacyjnej w Łodzi z roku 2009 dotyczącego sprawdzianu szóstoklasistów, z którego wynikało, że średnia ilość punktów zdobytych przez uczniów szkół w dzielnicy Śródmieście wynosi i jest niższa niż średnie uzyskiwane w miastach, miasteczkach, a nawet na wsiach. 2. Wyników ankiet przeprowadzonych przez Fundację w 12 szkołach dzielnic Łodzi Polesie i Śródmieście, które wskazywały na potrzebę udziału uczniów w zajęciach: wyrównawczych, logopedycznych; indywidualnego wsparcia psychologa, oraz warsztatach z zakresu komunikacji, radzenia sobie ze stresem i umiejętności rozwiązywania konfliktów 3. Obserwacji umiejętności uczestników zajęć w Świetlicach Fundacji dokonywanych przez opiekujących się uczniami pedagogów, którzy wielokrotnie zgłaszali potrzebę pomocy swoim podopiecznym w nauce, oraz wsparcia rodzin w wychowaniu i opiece nad ich dziećmi. Wybór grupy docelowej był efektem potrzeby zapewnienia codziennej opieki pozaszkolnej uczniom 7 szkół podstawowych, 4 gimnazjów i 1 zespołu szkół specjalnych, uczniów z problemami szkolnymi, emocjonalnymi pochodzących z rodzin, które borykają się z kłopotami finansowymi i problemami wychowawczymi. Określono następujące cele projektu: 1. Podniesienie u 140 uczniów wymagających wsparcia dodatkową opieką psychologiczno pedagogiczną w świetlicy o 20% podstawowych kompetencji: czytania, pisania, rozumienia, korzystania z informacji i wykorzystania wiedzy w praktyce. 2. Podniesienie o 30% podstawowych kompetencji z przedmiotów szkolnych u 126 uczniów kompetencji z przedmiotów szkolnych wspartych zajęciami wyrównawczymi lub/i logopedycznymi. 3. Podniesienie u 140 uczniów poziomu samooceny i motywacji do nauki o 30%. 4. Poprawę świadomości u 42 uczniów gimnazjów wyboru dalszej ścieżki edukacyjnej 5. Podniesienie u 42 uczniów o 20% kompetencji ogólnych przydatnych w karierze edukacyjnej i zawodowej (przedsiębiorczości, autoprezentacji kreatywności).

3 Uczniowie przystępujący do projektu w zależności od potrzeb mogli otrzymać następującą pomoc: 1. Opiekę w Świetlicach Fundacji 2. Indywidualne wsparcie psychologa oraz udział w warsztatach 3. Wsparcie specjalisty logopedii i/lub uczestnictwo w zajęciach wyrównawczych 4. Wsparcie doradcy zawodowego Na realizację projektu Fundacja Pomocy Rodzinie OPOKA otrzymała zł. Projekt realizowany był we współpracy ze Szkołami Podstawowymi i Gimnazjami z takich dzielnic Łodzi jak Polesie, Śródmieście i wpisywał się w Projekty Rozwojowe Szkół. Realizację projektu rozpoczęto w styczniu 2010 r. zorganizowaniem biura projektu i rozpoczęciem rekrutacji uczniów do projektu. Rekrutacja miała charakter ciągły. Promowanie projektu odbywało się przez cały czas jego trwania. Główne założenia projektu przestawiano dyrektorom szkół, pedagogom szkolnym, za zgodą dyrektora rodzicom uczniów na zebraniach odbywających się w szkołach współpracujących z Fundacją. Rozdawano przygotowane w tym celu ulotki. Wychowawcy ideę projektu przybliżali rodzicom na każdym zebraniu organizowanym w Fundacji. Zamieszczano na stronie internetowej zdjęcia i informacje o prowadzonych w ramach projektu zajęciach. Do projektu kierowani byli uczniowie przez pedagogów, specjalistów Fundacji, kuratorów, rodziców, pracowników socjalnych MOPS. Rodzice uczniów deklarowali przystąpienie ich dzieci do udziału w projekcie. Od czasu przeprowadzenia ankiet do czasu realizacji projektu minął rok i pewne założenia projektu uległy zmianom. Niektóre szkoły wcześniej brane pod uwagę przy pisaniu wniosku otrzymały dofinansowanie na własne programy, co zmusiło nas do zmodyfikowania grupy docelowej i niektórych założeń wniosku. Również współpracujący z Fundacją specjaliści zabiegali o włączenie ucznia do projektu ze względu na jego problemy z nauką powiązane z trudną sytuację rodzinną dziecka. Dlatego też liczba szkół z planowanych 7 Szkół Podstawowych, 4 Gimnazjów, jednego Zespołu Szkół Specjalnych, których uczniowie byli uczestnikami projektu wzrosła.

4 Od roku w ramach projektu rozpoczęły swoją działalność Świetlice Fundacji zgodnie z opracowanymi programami pracy uwzględniającymi cele założone w projekcie Oprzyj się na OPOCE. W zajęciach organizowanych w Świetlicach wychowawcy, wolontariusze oferowali uczniom pomoc przy odrabianiu prac domowych, organizowali zajęcia mające na celu podnoszenie umiejętności społecznych dzieci. Dzięki zakupionym w ramach projektu sprzętom (stołach, krzesłach) mieli możliwość w godnych warunkach uczestniczyć w zajęciach. Korzystanie z komputera, Internetu i podręczników, DVD pomagało w zdobywania informacji potrzebnych na zajęcia szkolne. Stało się możliwe korzystanie z różnorodnych materiałów plastycznych, co pozwalało na rozwijanie zdolności dzieci, pobudzano kreatywność, i wyobraźnię uczniów. Wychowawcy organizowali uczniom wycieczki do teatru, na różnego rodzaju przedstawienia teatralne. Tu po raz pierwszy niektórzy uczestnicy projektu byli np. widzami baletu. Uczniowie w czasie zajęć w Świetlicy mieli zapewniony posiłek. Więzi uczuciowe z rodziną, tak ważne w rozwoju emocjonalnym każdego człowieka umacniane były w organizowanych spotkaniach rodzinnych chociażby przy okazji Świąt Bożego Narodzenia czy też Świąt Wielkanocy. W okresie ferii zimowych i jednego miesiąca przerwy wakacyjnej organizowano zajęcia w świetlicach. W tym czasie uczniowie mieli zapewniona opiekę pedagogiczną, odbywały się warsztaty i indywidualne spotkania z psychologiem, kontynuowana była terapia logopedyczna. Ze wsparcia psychologa i specjalisty logopedii uczestnicy projektu korzystają od marca W projekcie biorą udział uczniowie z problemami w szkole, których częstą przyczyną są zaburzenia emocjonalne i problemy w rodzinie. Zdiagnozowanie przyczyn kłopotów szkolnych i przekazanie wskazówek mogących pomóc w ich przezwyciężaniu było jednym z założeń indywidualnych spotkań psychologa z uczniami i ich rodzicami. Jeżeli było to możliwe wsparciem objęto całą rodzinę. W czasie zajęć wykorzystywane były zakupionej w ramach projektu materiały służące do terapii. Wskazówki do pracy z uczniem przekazywane były rodzicom wychowawcom Świetlic. Indywidualna terapia psychologiczna odbywała się w godzinach popołudniowych w siedzibie Fundacji OPOKA. Braki w edukacji szkolnej mogą być przyczyną lub skutkiem nieumiejętności komunikowania się z innymi, radzenia sobie ze stresem, rozwiązywania konfliktów bez udziału przemocy. Uczniowie nabywali te umiejętności podczas uczestnictwa w warsztatach organizowanych przez psychologa na terenie trzech świetlic Fundacji. Warsztaty prowadzone były wg autorskiego programu. Niektóre spotkania były filmowane. Zarejestrowany kamerą przebieg warsztatów stanowił doskonały materiał do dyskusji na temat sposobów radzenia sobie z emocjami.

5 Nieumiejętność poprawnej wymowy jest często przyczyną kłopotów szkolnych uczniów nie tylko na lekcjach j. polskiego. Duża liczba uczestników projektu miała deficyty w zakresie mowy. Dokonana diagnoza wyłoniła uczniów potrzebujących specjalistycznej pomocy logopedycznej. Do zajęć terapii logopedycznej stworzono odpowiednie warunki. W trosce o ucznia zajęcia odbywały się indywidualnie. Dzięki temu specjalista mógł całą uwagę poświęcić problemom swojego pacjenta. Wywoływanie głosek u niektórych uczniów następowało szybciej niż u innych. Było to spowodowane ilością ćwiczeń, jakie uczeń wykonywał (wg wskazówek otrzymanych od specjalisty) z rodzicami w domu lub pod kierunkiem wychowawcy w świetlicy. W związku z przesunięciem decyzji o przyznaniu środków na realizację projektu uczniowie na zajęcia wyrównawcze i zajęcia z doradcą zawodowym zaczęli uczęszczać od kwietnia 2010 roku. Zajęcia wyrównawcze odbywały się w soboty wg ustalonego harmonogramu, który otrzymywali uczestnicy zajęć. W ramach projektu odbywały się zajęcia wyrównawcze z j. polskiego, matematyki, j, angielskiego, na trzech poziomach edukacji: kl. I-III szkoły podstawowej, kl. IV - VI szkoły podstawowej, kl. I-III Gimnazjum. Nauczyciele na podstawie wstępnej diagnozy umiejętności uczniów opracowali programy wyrównywania braków edukacyjnych. W procesie podnoszenia wiedzy i umiejętności uczniów wykorzystano zakupione pomoce dydaktyczne, plansze demonstracyjne, różne podręczniki do każdego przedmiotu, materiały piśmiennicze, w które systematycznie doposażono uczniów. W każdej chwili, gdy zaistniała tego potrzeba nauczyciele mogli kserować przygotowywane przez siebie materiały. W ramach uatrakcyjnienia zajęć w swojej pracy wykorzystywali również wykonane przez siebie pomoce. Zajęcia prowadzone były w sposób pozwalający uczniowi na jak najbardziej efektywne z nich korzystanie: Obywały się w przedpołudniowych godzinach w soboty, tak by uczniowie byli wypoczęci, Nauczyciele nie wystawiali uczniom ocen Uczniowie nie nosili podręczników i przyborów szkolnych W czasie zajęć nauczyciele stosowali zasadę stawiania zadań i wymagań na miarę sfery najbliższego rozwoju ucznia. Prowadzono pracę w małych zespołach, dzięki czemu nauczyciel mógł lepiej monitorować postępy uczniów.

6 W trakcie trwania projektu nauczyciele przekazywali rodzicom informacje na temat problemów i postępów ich dzieci na organizowanych w tym celu zebraniach i konsultacjach. Doradztwo zawodowe Gimnazjaliści w projekcie otrzymali wsparcie doradcy zawodowego. Uwzględnienie pomocy doradcy miało na celu sprecyzowanie kierunku dalszego kształcenia, a w przyszłości podjęcia pracy zgodnie z predyspozycjami i zainteresowaniami każdego z uczniów. Uczniowie przystępując do projektu nie mieli ukierunkowanej drogi rozwoju, a kłopoty w nauce, niska samoocena, brak wsparcia od innych, tym bardziej utrudniały tworzenie planów na przyszłość. Na początku trwania projektu często padały stwierdzenia typu: Nic nie umiem., Nic mnie nie interesuje., Do niczego się nie nadaję., Nie wiem, co będę robił dalej. Dlatego tak ważne dla tej grupy uczniów było odnalezienie celu dalszej nauki, odnalezienie w sobie zdolności, dających możliwość czerpania w przyszłości z pracy nie tylko gratyfikacji pieniężnych, ale również przyjemności. Zakupione materiały (testy predyspozycji zawodowych, poradniki, filmy edukacyjne i programy komputerowe itp.) pomagały w osiągnięciu celu zajęć. W poznawanie specyfiki poszczególnych zawodów angażowano uczniów, którzy uczestniczyli w tworzeniu kącików zawodoznawczych, przygotowywali się do ogłaszanych przez doradcę konkursów, za udział, w których otrzymywali nagrody. Uczniowie uczestniczyli w zajęciach prowadzonych przez doradcę zawodowego na terenie każdej ze Świetlic Fundacji wg opracowanego programu. Indywidualne konsultacje odbywały się w siedzibie Fundacji Na ul. Pl. Barlickiego 11. Gimnazjaliści uczestniczyli w pięciu wycieczkach do zakładów pracy (Fabryki Autobusów Solaris w Bolechowie koło Poznania, Kopalnię Węgla Brunatnego w Bełchatowie, Ceramiki Paradyż w Opocznie i fabryki rajstop Adrian w Zgierzu), tam uczniowie otrzymali informacje na temat możliwości zatrudnienia, kwalifikacji, jakie potrzebne są do wykonywania zawodów, poznali warunki, w jakich pracują pracownicy i rodzaje wytwarzanego asortymentu. Projekt realizowany w Fundacji Pomocy Rodzinie OPOKA różnił się od projektów realizowanych w szkołach w ramach Priorytetu IX działania 9.1. Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. Dzięki kompleksowemu podejściu do uczestnika mieliśmy możliwość bardziej efektywnego modelowania zmian w zakresie rozwoju społecznego, intelektualnego i emocjonalnego uczniów.

7 W ramach współpracy ze szkołami, których uczniowie byli uczestnikami projektu: 1. Zorganizowano dwa zebrania, na które zaproszono dyrektorów i pedagogów szkół. 2. Wychowawcy Świetlic systematycznie kontaktowali się z pedagogami szkół, do których uczęszczali uczniowie 3. Do szkół wysyłane były informacje na temat uczestnictwa ucznia w projekcie. 4. Starano się zapewnić uczniom kierowanych przez pedagogów możliwość uczestnictwa w zajęciach wyrównawczych. Uczeń mógł korzystać z jednej lub kilku form wsparcia. 1. W Świetlicach Fundacji wychowawcy mieli możliwość obserwowania i modelowania rozwoju dziecka na różnych płaszczyznach jego aktywności, w kontaktach rówieśniczych, na polu edukacji, jego umiejętności społecznych, indywidualnych problemów zdolności i umiejętności dzieci 2. Psycholog wspomagał rozwój emocjonalny ucznia, dzięki czemu zdobywały umiejętności radzenia sobie z emocjami, a tym samym lepszego radzenia sobie z problemami w szkole i w domu. 3. Nauczyciele w zajęciach wyrównawczych stosując zasadę stawiania zadań i wymagań na miarę sfery najbliższego rozwoju ucznia pomagali w wyrównywaniu braków szkolnych uczniów. 4. W celu monitorowania postępów i trudności poszczególnych uczestników projektu wychowawcy Świetlic i specjaliści kontaktowali się w sprawach uczniów z pedagogami szkolnymi, nauczycielami, kuratorami, pracownikami MOPS. 5. Jeżeli zaistniała taka konieczność spektrum pomocy dla ucznia poszerzano adekwatnie do jego potrzeb.