REWITALIZACJA URBANISTYKI. PROLOG Andrzej Lubiatowski, Dyrektor Biura Unii Metropolii Polskich 4 lipca 2016 w Warszawie

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "REWITALIZACJA URBANISTYKI. PROLOG Andrzej Lubiatowski, Dyrektor Biura Unii Metropolii Polskich 4 lipca 2016 w Warszawie"

Elżbieta Olejniczak
6 lat temu
Przeglądów:

1 REWITALIZACJA URBANISTYKI. PROLOG 2016 Andrzej Lubiatowski, Dyrektor Biura Unii Metropolii Polskich 4 lipca 2016 w Warszawie

2 REWITALIZACJA URBANISTYKI. USTAWA 2015 W ustawie o rewitalizacji z 2015 r. odpowiednio istotnie zmieniono ustawę o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Wprowadzenie zasady prymatu sanacji zabudowy istniejącej nad ekspansją zabudowy nowej jest prologiem procesu rewitalizacji urbanistyki polskiej, zwłaszcza jej warsztatu. Art. 1 ust. 4 W przypadku sytuowania nowej zabudowy, uwzględnienie wymagań ładu przestrzennego, efektywnego gospodarowania przestrzenią oraz walorów ekonomicznych przestrzeni następuje poprzez: (...) 4) dążenie do planowania i lokalizowania nowej zabudowy a) na obszarach o w pełni wykształconej zwartej strukturze funkcjonalno -przestrzennej, w granicach jednostki osadniczej w rozumieniu art. 2 pkt 1 ustawy, z dnia 29 sierpnia 2003 roku, o urzędowych nazwach miejscowości i obiektów fizjograficznych, w szczególności poprzez uzupełnianie istniejącej zabudowy 2

3 JEDNOSTKA OSADNICZA a MIEJSCOWOŚĆ 2003 Wg art. 2 ust. 1 ustawy o urzędowych nazwach miejscowości i obiektów fizjograficznych jednostka osadnicza to wyodrębniony przestrzennie obszar zabudowy mieszkaniowej wraz z obiektami infrastruktury technicznej zamieszkany przez ludzi. Wg ust. 4 tegoż artykułu jednostka osadnicza jest miejscowością odróżniającą się od innych miejscowości odrębną nazwą. Każda jednostka osadnicza jest miejscowością, ale nie każda miejscowość jest jednostką osadniczą, np. CH Janki lub CH Marki. Do jednostki osadniczej nie zalicza się obiektów fizjograficznych. Np. w Podkowie Leśnej jest miejscowość i las jako obiekt fizjograficzny. Jednostka osadnicza jest odrębna zarówno przestrzennie, jak i imiennie. Inicjatywa ustalania, zmieniania lub znoszenia urzędowych nazw miejscowości jest obowiązkiem rady gminy (art. 8 tejże ustawy), z warunkiem konsultacji z mieszkańcami danej jednostki osadniczej. 3

4 URZĘDOWE MIEJSCOWOŚCI w MIASTACH UMP Wg Wykazu urzędowych nazw miejscowości w miastach UMP są 1042 jednostki osadnicze miasto ludność miasta w tys. miejscowość = jednostka osadnicza średnia wielkość jednostek miasto ludność miasta w tys. miejscowość = jednostka osadnicza średnia wielkość jednostek Warszawa ,6 Szczecin ,4 Kraków ,5 Bydgoszcz ,9 Łódź ,0 Lublin ,1 Wrocław ,9 Katowice ,3 Poznań ,9 Białystok ,2 Gdańsk ,6 Rzeszów ,7 W Warszawie można zmieścić ponad 1200 Krynic Morskich lub ponad 450 Podków Leśnych Krynica Morska 1,4 3 0,5 Podkowa Leśna 3,8 1 3,8 Wyzwanie w zarządzaniu i planowaniu miast UMP: jak być lokalnym w mieście globalnym? 4

5 NAZWA MIEJSCOWOŚCI JEST WARTOŚCIĄ Nazwa miejscowości jest wartością kulturową oraz marketingową. Kain zbliżył się do swojej żony, a ona poczęła i urodziła Henocha. Gdy Kain zbudował miasto, nazwał je imieniem swego syna: Henoch. Księga Rodzaju /4,17/ Nazwa inwestycji to ważny element w procesie sprzedaży mieszkań. Inspirujemy się architekturą, otoczeniem i historią miejsca. Nazwy, które wybieramy, są rejestrowane w urzędzie patentowym jako zastrzeżone znaki słowno-graficzne. Jarosław Szanajca, prezes Dom Development, honorowy prezes Polskiego Związku Firm Deweloperskich, Rzeczpospolita z 6 czerwca

6 MARKETINGOWA WARTOŚĆ NAZW MIEJSCOWOŚCI 6

7 POWRÓT DO URBANISTYKI PO LUDZKU I. Architektura miasta jest medium kultury. Urbanistyka jest dziedziną kultury. Warsztat urbanisty w istotnym zakresie jest warsztatem badacza kultury. Większość pracy urbanistów to różnorodne badania. Badacz kultury musi brać przestrzeń jak wszystko, z czym ma do czynienia (...) tj. tak, jak jest doświadczana przez te podmioty ludzkie, których kulturę bada. Florian Znaniecki Socjologiczne podstawy ekologii ludzkiej,

8 POWRÓT DO URBANISTYKI PO LUDZKU - II. Ludzie mieszkają w konkretnych miejscach (miejscowościach; sąsiedztwach) położonych w miasteczku lub w polu (albo w lesie) położonym w mieście lub w polu (albo w lesie, jak np. Podkowa Leśna), będącymi częściami regionu metropolitalnego lub niemetropolitalnego, należącego odpowiednio do europejskiej sieci regionów metropolitalnych lub do europejskich regionów peryferyjnych (w rozumieniu Komisji Europejskiej i OECD). Miejsce/miasteczko/miasto/region metropolitalny jako badane miejscowości to podstawowe kategorie urbanistyki uprawianej po ludzku. W wersji uproszczonej, zważywszy na fakt, że coraz więcej ludzi mieszka w regionach metropolitalnych, powyższą sekwencję można zapisać tak: miejsca w miasteczku, miasteczka w mieście, miasta w metropolii, metropolie w sieci świata 8

9 JEDNOSTKI OSADNICZE LONDYNU PLAN

10 COUNTY OF LONDON PLAN 1943 MACMILLAN AND CO. LIMITED ST.MARTIN'S STREET, LONDON 10

11 POLITYKA OSIEDLEŃCZA a PRZESTRZENNA Z Apelu Rady Unii Metropolii Polskich, uchwalonego w dniu 30 marca 2016 Rząd RP, wraz z samorządami terytorialnymi oraz społecznie odpowiedzialnym i innowacyjnym biznesem, powinien sformułować i konsekwentnie prowadzić krajową politykę osiedleńczą w perspektywie zarówno kilku lat do 2020 r., jak i kilku dekad do 2050 r. Przez politykę osiedleńczą Rada UMP roboczo rozumie syntezę polityk: demograficznej, edukacyjnej, gospodarczej, miejskiej, mieszkaniowej, migracyjnej, obszarów wiejskich, prorodzinnej, przestrzennej, regionalnej, transportowej, zatrudnienia, zdrowotnej i innych. Polityka przestrzenna jest immanentną częścią polityki osiedleńczej. Brak polityki osiedleńczej państwa doprowadził do absurdu ofertę osiedleńczą gmin. W studiach uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin planuje się osiedlić 300 mln osób, a w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego 90 mln osób. 11

12 12

13 13

14 MIASTA UMP STARZEJĄ SIĘ i WYLUDNIAJĄ SIĘ Starzeje się ludność wszystkich miast UMP, a 10 z 12 także się wyludnia miasto Stan 1990 Stan 2015 Saldo 1990/2015 Prognoza 2050 Saldo 2015/2050 miasto Stan 1990 Stan 2015 Saldo 1990/2015 Prognoza 2050 Saldo 2015/2050 Warszawa Szczecin Kraków Bydgoszcz Łódź Lublin Wrocław Katowice Poznań Białystok Gdańsk Rzeszów Dramatycznie wyludniają się: Łódź i Katowice (ok.40%) oraz Bydgoszcz i Poznań (ok.30%) 14

15 PRÓBA. GDZIE TU SĄ JEDNOSTKI OSADNICZE? URSYNÓW 148 tys, ludzi WILANÓW 32 tys. ludzi 15

16 SZKIC JEDNOSTEK OSADNICZYCH płd W-wy URSYNÓW 27 jednostek WILANÓW 16 jednostek 16

17 REKOMENDACJE DO WARSZTATU URBANISTY 1. Na aktualnej mapie terenów zielonych, wód oraz budynków, ulic i placów rozdzielić obszary (obiekty) fizjograficzne od obszarów zabudowanych. 2. Obszary zabudowane rozdzielić na zamieszkane i niezamieszkane. 3. Orientacyjnie zaznaczyć urzędowe nazwy miejscowości i ich obszary. Skonfrontować to z planami z kiosku, źródłem potocznej wiedzy o mieście. 4. Szkic jednostek osadniczych (nazwy i obszary) skonfrontować z danymi krajoznawczymi, spółdzielni mieszkaniowych, deweloperów, jednostek pomocniczych gminy, stowarzyszeń sąsiedzkich i mediów (zw. Internetu). 5. Szkic jednostek osadniczych skonsultować z liderami ich mieszkańców. 6. Poszczególne jednostki/miejscowości określić geodezyjnie (obręby/działki). 7. Wg ewidencji gruntów i budynków ustalić sumę powierzchni użytkowej zabudowy (wg rodzajów zabudowy) w każdej jednostce osadniczej osobno. 8. Zidentyfikować możliwości uzupełniania lub modernizacji struktury zabudowy. 9. Zbilansować podaż i popyt na nową zabudowę zgodnie z procedurą ustawową na poziomie jednostek osadniczych, a finalnie całej gminy. 10. Zainicjować procedurę aktualizacji wykazu urzędowych nazw miejscowości. 17

18 MAPA MIEJSCOWOŚCI W POLITYCE ROZWOJU Mapa (identyfikacja) jednostek osadniczych (miejscowości) to podstawa strategii i polityki osiedleńczej miasta oraz wszystkich miejskich polityk resortowych : demograficznej, edukacyjnej, gospodarczej, infrastrukturalnej, mieszkaniowej, migracyjnej, obszarów wiejskich, prorodzinnej, przestrzennej, transportowej, zatrudnienia, zdrowotnej itd. Autorzy strategii i polityk wzbogacą metryczki jednostek osadniczych miejscowości, zrobione na potrzeby studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, o dane ich interesujące. Partycypację mieszkańców i deweloperów należy zacząć już w fazie badawczej poprzedzającej planowanie. Przyjęcie tego założenia jest warunkiem spójności planów prywatnych z publicznymi. Porozumienie pod podziałami jest o wiele sensowniejsze od porozumienia ponad podziałami. 18

Podobne dokumenty

Studium gminy po zmianach 2015 r.

Studium gminy po zmianach 2015 r. Igor Zachariasz Z-ca Dyrektora Biura UMP Ekonomiczne skutki systemu planowania przestrzennego 2011 zasób terenów budowalnych w planach miejscowych - 77 mln. ludzi zasób