PRZEWODNIK NAJPOPULARNIEJSZYCH 20 PTAKÓW

Transkrypt

1 PRZEWODNIK NAJPOPULARNIEJSZYCH 20 PTAKÓW 1. Kwiczoł Ptak wielkości kosa (większy od szpaka, mniejszy od gołębia). Sylwetka dość smukła z powodu długiego ogona. Głowa szara z cienką jasną brwią i czarną plamką pod okiem. Gardło białawe. Grzbiet i wierzch skrzydeł kasztanowobrązowe. Ogon czarny. Pierś żółta, spód tułowia biały. Na piersi i bokach łuskowaty wzór złożony z ciemnoszarych i czarnych plamek. Dziób silny, niezbyt długi, u nasady żółty. Samiec i samica są do siebie bardzo podobne. 2. Wróbel Znacznie mniejszy od szpaka. Tułów podłużny; ogon dość długi. Głowa duża z silnym dziobem o nieco zaokrąglonym profilu obu szczęk. Grzbiet ciemno paskowany, kuper szary; skrzydło wzorzyste; ogon jednolicie ciemnobrunatny; spód ciała bez żadnych ciemnych wzorów. Dorosły samiec - głowa trójbarwna: ciemnoszary wierzch głowy, ciemnokasztanowy pas ciągnący się od dzioba do przez oko, nad pokrywami usznymi przez bok szyi na kark aż do grzbietu; białawy (jasnoszary) rozległy policzek od dołu podkreślony białą linią. Pod dziobem, na gardle i na piersi zmienna ilość czerni. Dorosła samica - głowa niemal jednolicie brązowoszara, ze słabo widoczną wąską płową barwą za okiem; policzek tej samej barwy co wierzch głowy, podbródek i gardło białawe.

2 3.. Gawron Ptak większy od gołębia, znacznie mniejszy od kruka. Upierzenie całkowicie czarne z granatowym połyskiem. Głowa okrągła o wysokim czole. Pióra u dołu brzucha długie i "postrzępione", często zwisają zasłaniając znaczną część nóg. Dorosły -u nasady dzioba ma nagą, szorstką, jasnoszarą skórę, przez co dziób wygląda na dość długi i smukły. Samiec i samica nie różnią się wyglądem. 4. Gołąb miejski Większy od sierpówki. Na skutek krzyżowania się z rasami hodowlanymi niektóre osobniki wyglądają bardzo nietypowo. Ogon dość krótki, wystaje nieznacznie poza końce złożonych skrzydeł. Z boku szyi nie ma białej plamy, za to od dolnego skraju pokryw usznych do nasady szyi zielonkawy, metaliczny połysk, u dołu szyi połysk purpurowy. Głowa i szyja ciemniejsze od grzbietu i pokryw naskrzydłowych. Ciemne paski na lotkach 3. rzędu i wszystkich dużych pokrywach 2. rzędu wyraźne. Dziób ciemny z białą woskówką ponad nozdrzami. W locie - spód skrzydeł wyraźnie kontrastujący z czarnym tylnym brzegiem i szarością tułowia. Wiele osobników

3 ma dużą, "czworokątną" białą plamę na dolnej części grzbietu (zwykle zasłoniętą złożonymi skrzydłami), choć niektóre gołębie nie mają jej wcale. Samiec i samica nie różnią się wyglądem. 5. Bogatka Ptak wielkości wróbla. Głowa lśniąco czarna z dużyym białym policzkiem. Grzbiet oliwkowozielony, na skrzydle wyraźny biały pasek. Spód tułowia jasnożółty, od gardła do pokryw nadogonowych czarny krawat. Dorosły samiec (na rysunku) - czarny krawat szeroki, rozszerzający się między nogami. Dorosła samica - czarny krawat węższy, u dołu porozrywany białymi plamami, zanika między nogami. Młody - czerń w upierzeniu matowoszara, policzek jednolicie bladożółty, żółta barwa spodu ciała, krawat krótki, wąski i nierówny. 6. Krzyżówka Największa kaczka. W locie - skrzydła szerokie z tępymi końcami, tylna część tułowia szeroka i krótka, lusterko metalicznie granatowe (często wygląda jak czarne), wyraźny biały pasek na przednim i tylnym brzegu lusterka, spód skrzydeł jasny. Dorosły samiec w szacie godowej - dziób żółty, głowa ciemnozielona, na szyi cienka, biała obróżka, pierś

4 ciemnobrązowa, tył tułowia czarny, ogon biało-szary, dwie środkowe pary sterówek zakręcone w wystające ponad ogonem czarne "loczki". Dorosła samica (tej samej wielkości co samiec) - dziób szarobrązowy z pomarańczowym brzegiem; wyraźny, ale mało kontrastowy rysunek na głowie: jaśniejsza brew i ciemny, wąski pasek przechodzący przez oko. 7. Kawka Wielkości gołębia. Głowa okrągła o wysokim czole. Dziób silny, ale krótki. Upierzenie szaro-czarne, na wierzchu głowy czarna czapeczka, boki głowy i szyja szare. Dorosły (na rysunku)- oko białe, u nasady szyi jasnoszary, czasem całkowicie biały pasek. Samiec i samica nie różnią się wyglądem. Młody - szarość w upierzeniu brudna, brązowawa, oko ciemne (szare lub brązowe), u nasady szyi nie ma jasnego paska 8. Mazurek

5 Ubarwiony bardzo podobnie do samca wróbla, trochę odeń mniejszy. Dobrą cechą rozpoznawczą tego gatunku jest czarna plama na białym policzku. Wróbel tej plamki nie ma. Innymi cechami odróżniającymi te dwa gatunki są: jednolicie brązowy wierzch głowy mazurka (wróbel ma na środku czoła i ciemienia szary pas) oraz mniejszy dziób. Samiec i samica nie różnią się wyglądem. 9. Dzwoniec Niewiele mniejszy od wróbla. Sylwetka masywna. Głowa okrągła z bardzo grubym, dużym, trójkątnym dziobem o niemal prostym profilu obu szczęk. Brzegi lotek pierwszego rzędu tworzą na złożonym skrzydle jaskrawożółtą wstawkę. Ogon czarny z żółtymi plamami u nasady. Dorosły samiec - pierś żółtozielona, grzbiet szarozielony, dużo barwy żółtej na nasadzie ogona. Dorosła samica - ubarwiona mniej jaskrawo niż samiec, pierś szara, grzbiet szarobrązowy, mało barwy żółtej na nasadzie ogona, żółta wstawka na w skrzydle bledsza. Młody - bardzo podobny do samicy, ale jeszcze mniej barwy żółtej na nasadzie ogona, a spód tułowia z rzędami ciemnoszarych kresek. 10. Jemiołuszka Wielkości szpaka. Bardziej od niego krępa, dziób krótszy, tępo zakończony. Na wierzchu głowy długi, zaostrzony, powiewny czubek. Prawie całe upierzenie w odcieniach szarości; czoło i policzki rude, pasek oczny i gardło czarne. Pokrywy podogonowe ciemnokasztanowe, ogon u nasady szary, środkowy pas czarny, koniec jaskrawo żółty, skrzydło ciemnobrązowo-czarne z dwiema białymi plamkami. Dorosły samiec (1) - ubarwiony intensywniej niż samica, koniec ogona szerszy, czarna plama pod dziobem większa o ostrej granicy, na końcach lotek 1. rzędu krótkie białe sierpy, na końcach lotek 2. rzędu długie

6 jaskrawoczerwone podłużne płytki. Dorosła samica -ubarwiona mniej intensywnie niż samiec, żółty konie ogona węższy, czarna plama pod dziobem mniejsza o rozmytym brzegu. Młody (2) - ubarwiony mniej intensywnie, żółty koniec ogona bardzo wąski, na końcach lotek 1. rzędu nie ma białych sierpów. 11. Sroka Wielkości gołębia. Tułów krępy, ogon bardzo długi, prosty, wąski; skrzydło krótkie; głowa okrągła z silnym, dość długim dziobem. Upierzenie czarne za wyjątkiem białych plam: nad nasadą skrzydła, na zewnętrznej części skrzydła i na spodzie tułowia; ogon z zielonym metalicznym połyskiem, przy końcu połysk ma barwę purpurową i granatową.; na skrzydle połysk niebieski i zielononiebieski. Samiec i samica nie różnią się wyglądem. 12. Trznadel Wielkości wróbla z nieco dłuższym ogonem. Większość trznadli jest wyraźnie żółta na spodzie tułowia i na głowie. Wierzch ciała oliwkowobrązowa z ułożonymi na przemian ciemnymi i jasnymi pasami. Ogon czarny z białymi brzegami, obszar między nasadą ogona a grzbietem (często zasłonięty złożonymi skrzydłami) ma u wszystkich osobników kolor rudy. Samiec i samica są podobnie ubarwione, z tym że samica jest mniej intensywnie żółta, bardziej szarooliwkowa, zwłaszcza na głowie.

7 13. Śmieszka Nieznacznie większa od gołębia. Głowa niewielka, okrągła o wysokim czole; dziób cienki. W locie skrzydła o szerokiej nasadzie i ostrych końcach. Ptak w miarę dorastania nosi 6 różnych szat, których wygląd zmienia się stopniowo. Dorosły - grzbiet i wierzch skrzydeł jasnoszare; przednia część dłoni biała; tylny brzeg skrzydła w obrębie lotek 1. rzędu czarny; skrzydło od spodu szare; lotki 1. rzędu ciemnoszare, a przednia część dłoni biała z czarnymi brzegami lotek. Ogon i kuper białe. Jesienią i zimą głowa biała z ciemnym sierpem przed okiem i małą ciemnoszarą plamką na pokrywach usznych; dziób czerwony z czarnym końcem. 14. Sierpówka Mniejsza i smuklejsza od gołębia. Ogon długi, wystaje daleko poza końce skrzydeł; głowa okrągła, dziób delikatny, jednolicie ciemnoszary. Ubarwienie jasne, różowoszare i szarobeżowe; lotki 1. rzędu ciemniejsze, brunatnoszare. Jedynym kontrastowym elementem w upierzeniu jest wąski czarny, obrzeżony bielą sierp z tyłu szyi. Spód skrzydła jasny, pokrywy podskrzydłowe białe, płynne ściemnienie ku końcom lotek 1. rzędu. Ogon od spodu dwubarwny, u nasady biały, od połowy długości do końca biały.

8 15. Modraszka Mniejsza od wróbla. Czoło białe, ciemię niebieskie lub szaroniebieskie, brew i policzek białe, pasek oczny czarny. Policzek obwiedziony od karku po nasadę dzioba czarniawym paskiem. Grzbiet szarawozielony. Na niebieskim lub szaroniebieskim skrzydle wyraźny biały pasek. Pierś i boki jasnożółte, środek brzucha białawy, poniżej piersi na środku pojedyncza, podłużna, ciemnoszara plamka. Samiec i samica prawie nie różnią się wyglądem. 16. Wrona siwa Większa od gołębia, znacznie mniejsza od kruka. Upierzenie dwubarwne: głowa, gardło, przód szyi i pierś oraz skrzydła i ogon czarne, a kark, bok szyi, grzbiet i spód tułowia wraz z pokrywami podogonowymi szare. Głowa podłużna o płaskim czole. Dziób dość długi i silny.

9 17. Czyż Mniejszy od wróbla. Skrzydło długie, ogon krótki, dziób trójkątny, ostry. Tułów kreskowany, skrzydło ciemne z żółtym lub żółtawym wzorem, boki ogona z żółtymi lub żółtawymi plamami. Kuper jasny, żółty lub żółtawy. Dorosły samiec - na wierzchu głowy czarna czapeczka, brew żółta, szeroka, grzbiet szarozielony, pierś jasnożółta, spód tułowia biały z czarnymi kreskami. Dorosła samica - na wierzchu głowy zielonkawoszara czapeczka, brew żółta, szeroka. Młody - głowa jasnoszara, gęsto ciemno kreskowana, grzbiet brązowy, barwa żółta na skrzydłach i na ogonie bardzo blada. 18. Kos Większy od szpaka, znacznie mniejszy od gołębia. Tułów masywny, okrągły. Dziób dość długi, nogi silne. Dorosły samiec - całe upierzenie czarne, dziób żółty lub pomarańczowy (zimą może być bledszy z brązowymi plamami); powieki tworzą cienką obwódkę wokół oka. Dorosła samica - upierzenie czarnobrunatne, spód głowy, przód szyi i pierś szaro i rudawo rozjaśnione z niewyraźnymi czarnymi plamami. Młody- upierzenie ciemnobrunatne z rdzawym odcieniem; spód głowy, przód szyi, pierś i spód tułowia brudnopłowe z brązowym i rdzawym plamkowaniem układającym się w mało regularne prążki.

10 19. Gil Większy od wróbla. Sylwetka pękata, z krótką szyją. Dziób gruby, ale krótki o wypukłym, zaokrąglonym profilu obu szczęk. Kuper i podogonie białe, ogon lśniąco czarny. Skrzydło trójbarwne: lotki czarne, pokrywy małe i średnie szare, na środku srebrzystobiały szeroki pasek na dużych pokrywach. Dorosły samiec - czarna czapeczka obejmująca oko i czarna plamka pod dziobem, policzek, przód szyi, pierś i znaczna część spodu tułowia czerwonoróżowe. Dorosła samica - czarna czapeczka obejmująca oko i czarna plamka pod dziobem, policzek, przód szyi, pierś i znaczna część spodu tułowia brązowoszare. Młody - (do września) głowa, szyja, grzbiet, pierś, bok i brzuch w różnych odcieniach brązu, nie ma czarnej czapeczki, wierzch głowy bardziej ciemnobrązowoszary niż jej boki. 20. Szpak Ptak wyraźnie większy od wróbla, mniejszy od kosa. Tułów masywny; ogon krótki, dziób dość długi, ostro zakończony. Dorosły - wiosną prawie czarny, z metalicznym, zielonkawym i różowofioletowym połyskiem na piórach, na czarnym tle nieregularnie porozrzucane białe kropki, pióra ogona i skrzydeł z wąskimi, jasnymi brzegami, dziób jaskrawożółty z szaroniebieską nasadą. Jesienią, po zmianie upierzenia, białe kropki i plamki są lepiej widoczne, większe i liczniejsze, a metaliczny połysk trudniej dostrzec. Samiec i samica nie różnią się wyglądem.

11