W JAKI SPOSÓB WPROWADZAĆ DZIECKO W ŚWIAT WARTOŚCI UNIWERSALNYCH
|
|
- Weronika Piasecka
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 W JAKI SPOSÓB WPROWADZAĆ DZIECKO W ŚWIAT WARTOŚCI UNIWERSALNYCH Rady i porady dla Rodziców i Nauczycieli Opracowała Danuta Woźniak WPROWADZAMY DZIECKO W ŚWIAT WARTOŚCI UNIWERSALNYCH Cele wychowania przedszkolnego związane z kształtowaniem wartości uniwersalnych każdego dziecka, nakładają na dorosłych zobowiązanie, by: - monitorować i stymulować ich wszechstronny rozwój, - budować system wartości oraz kształtować postawy moralne, poczucie sensu i wartości życia, tożsamości narodowej, wartości uniwersalnych i umiejętności rozróżniania dobra i zła, - propagować wzorce, normy i zachowania społecznie akceptowane, - zagospodarowywać naturalny potencjał dzieci. Analizując i modyfikując ofertę naszego przedszkola i Koncepcję pracy, zastanawiamy się, jakiego abiturienta chciałybyśmy mieć i spokojnie wysłać do szkoły wiedząc, że świetnie poradzi sobie z nowymi wyzwaniami. My nauczycielki mamy świadomość, że w trakcie edukacji przedszkolnej kształtujemy u dzieci odporność emocjonalną, uczymy je jak zachować się w różnych nowych i trudnych sytuacjach, jak rozwiązywać pojawiające się problemy, radzić sobie ze stresem oraz wyciągać pozytywne wnioski z porażek. Uczymy dzieci szanowania innych, bycia grzecznym i uprzejmym w stosunku do rówieśników i osób dorosłych. Uczymy je wspólnej zabawy i pracy, podejmowania decyzji i ponoszenia ich konsekwencji. Analizując powyższe, dochodzimy do wniosku, że kultura osobista, system wartości i umiejętności społeczne oraz rozwój emocjonalny każdego z nas, są o wiele ważniejsze niż niejedna mądrość. Jeżeli chcemy, aby nasze przedszkolaki wyrastały na mądrych i szczęśliwych ludzi, musimy współpracując z rodzicami, nauczyć je właściwego postępowania na co dzień. Ludzie dorośli, poprzez swoje zachowania mówią innym o sobie: kim są, jaki mają stosunek do siebie, do innych i do świata. Musimy pamiętać, aby kultury osobistej nie sprowadzać do mówienia "dzień dobry" i "przepraszam". Kulturalne zachowanie to nie tylko dobre maniery, ale również sposób myślenia, wrażliwość i inteligencja emocjonalna, zrozumienie dla innych, empatia i tolerancja. Osoba kulturalna dostrzega innych ludzi, szanuje ich, ale również dba o swoją godność i jest w przyjaźni z samym sobą. Nie nauczymy dziecka kulturalnego zachowania, jeżeli nie pokażemy mu, jak - w oparciu o system wartości uniwersalnych, ogólnoludzkich - budować własne normy moralne, według których należy postępować każdego dnia, niezależnie od sytuacji. Nauczyciel, wspomagając rozwój dziecka i wspierając wychowawczą rolę rodziny, powinien stać się przewodnikami ukazującym dobro, piękno i prawdę, ucząc jak dokonywać mądrych wyborów, jak być samodzielnym i otwartym na potrzeby innych, jak żyć w poczuciu własnej wartości. Pamiętajmy przy tym, że dzieci najlepiej uczą się przez obserwację i naśladowanie str. 2
2 nas dorosłych. Nie należy jednak robić z siebie ideału przed dzieckiem, udawać, że zawsze jesteśmy wspaniali i nigdy nie zdarza nam się błądzić. Dziecko, albo nam po prostu nie uwierzy, albo będzie w nas ślepo wpatrzone i nie poradzi sobie, gdy przyłapie nas na błędzie. Bądźmy wzorem do naśladowania, ale otwarcie przyznawajmy się do błędów. Taka umiejętność jest niezwykle istotna w codziennym życiu, i tej umiejętności również przedszkolak musi się nauczyć. Wprowadzając dziecko w świat wartości moralnych, pamiętajmy, że jest on dla dziecka nowością. Małe dziecko nie wie bowiem, co jest dobre, a co złe, co wolno, a czego nie uczy się tego każdego dnia od nas, dorosłych, od rodziców, a później także od nauczycieli w przedszkolu i w szkole. Omawiajmy wartości moralne dokładnie, każdą po kolei. Najpierw ukażmy ją, następnie rozpoznajmy i wywołajmy zainteresowanie, zaangażowanie. Pomocne w tym będą sytuacje z życia codziennego, ale także opowiadania, bajki i baśnie. Dyskutujmy z dziećmi na temat zachowania bohaterów tych opowieści, o tym, czy postąpili właściwie, dlaczego podjęli taką właśnie decyzję. Pokażmy dzieciom, jak wyglądałby świat pozbawiony pewnych reguł, w którym nie odróżniano by dobra od zła, miłości od nienawiści, a negatywne zachowanie byłoby normą. Starajmy się, aby każda wartość była przez dziecko zrozumiana, a co ważniejsze stosowana. Nagradzajmy dzieci za dobre zachowanie, podkreślajmy sukces, ilekroć udało się dziecku zachować zgodnie z oczekiwaniami. Pierwszym krokiem do wprowadzenia dziecka w świat wartości moralnych jest nauczenie szacunku do samego siebie. Dorosły pomaga dziecku odkryć wartości w nim samym, wzbogaca jego wnętrze, pomaga mu odnaleźć swoje miejsce w świecie - w grupie rówieśniczej, rodzinie itp. Dziecko powinno czuć, że jest kochane, bezpieczne, szczęśliwe, że żyje wśród życzliwych mu ludzi, otwartych i wrażliwych na jego potrzeby. Dorośli powinni pomóc dziecku uwierzyć we własne siły i możliwości, rozwijać w nim poczucie własnej wartości. Dziecko musi mieć możliwość rozwijania swojej wiedzy i umiejętności, w różnych sytuacjach dnia codziennego. Musi czuć się odrębną, indywidualną, niepowtarzalną jednostką, a także wiedzieć, że ma swoje prawa i obowiązki. To wszystko prowadzi do lepszego poznania siebie. Rolą dorosłych jest również przekazanie dziecku umiejętności nazywania emocji oraz ich kontrolowania, wyrażania własnego zdania, argumentowania swoich racji. Dziecko musi nauczyć się, że tylko ciężką pracą można osiągnąć wyznaczony cel - powinno starać się być obowiązkowe, odpowiedzialne, wytrwałe, potrafić cieszyć się z sukcesów, ale i umieć radzić sobie z porażkami. Dziecko, które z szacunkiem traktuje siebie i innych, wierzy we własne siły i rozwija swoje umiejętności oraz zdolności. Łatwiej rozumie potrzebę właściwego zachowania w stosunku do innych, respektowania praw drugiej osoby i empatycznej życzliwości w stosunku do otaczającego świata. Dziecko z pozytywną samooceną posiada także umiejętność współpracy z innymi i podejmowania decyzji w grupie oraz ponoszenia ich konsekwencji. O kulturze osobistej człowieka świadczy również to, jak się wypowiada. Uczmy więc dzieci kultury językowej, będąc dla nich żywym przykładem pięknej polszczyzny, poprzez poszerzanie słownictwa czynnego i biernego, doskonalenie właściwej artykulacji, naukę zwrotów grzecznościowych i umiejętność prowadzenia dialogów. str. 3
3 Dziecko wprowadzone w świat wartości moralnych, rozumiejące je, łatwiej odnajdzie swoje miejsce w grupie rówieśniczej, w rodzinie oraz w szerszej społeczności - lokalnej i narodowej. Nauczycielki w przedszkolu kształcą w dziecku poczucie przynależności do narodu i państwa, wychowują je w szacunku dla symboli narodowych, tradycji, kultury i sztuki. W tym celu organizowane są wycieczki do muzeów, galerii, teatrów, ( ), miejsc pamięci, ale także w różne zakątki naszego pięknego kraju. Wiedzę o narodzie i regionie wzbogacamy poprzez przekazywanie dziecku opowieści, ciekawostek, interesujących historii i legend związanych z tradycjami. Wzmacnianiu więzi rodzinnych służy udział najbliższych w uroczystościach przedszkolnych i środowiskowych, w zajęciach otwartych i warsztatach wszelkiego rodzaju, organizowanych przez przedszkole dla wspólnego działania dzieci i ich opiekunów. Służy temu poznawanie pracy zawodowej rodziców i dziadków, zaangażowanie rodzica na rzecz przedszkola czy grupy, wykonywanie przez dzieci różnorodnych prezentów dla członków rodziny z okazji różnorodnych okoliczności. Nauka kulturalnego zachowania trwa wiele lat i obejmuje wiele płaszczyzn - wychowanie kulturalne to także wychowanie obywatelskie, ekologiczne i zdrowotne. Trudno zatem jednoznacznie odpowiedzieć na pytanie, jak nauczyć dziecko kultury. Jest to bowiem proces długotrwały, obejmujący całą złożoną naukę funkcjonowania w świecie. Stanowienie granic i wprowadzanie reguł Dzieci, by dobrze funkcjonowały, potrzebują jasnego, przewidywalnego i konsekwentnie przestrzeganego przez dorosłych systemu zasad. Podstawowym sposobem uczenia się zasad jest obserwowanie zachowań innych, najczęściej ważnych dla dziecka dorosłych. Dzięki uważnej obserwacji reakcji dorosłych dziecko uczy się, które z jego zachowań jest aprobowane, a które budzi niezadowolenie czy gniew. Świat pozbawiony norm i zasad pozornie wydaje się otwarty, ale tak naprawdę nie jest bezpieczny, a dzieciom łatwiej żyje się w świecie, gdzie dokładnie wiadomo, co i kiedy można robić. Dzięki systemowi zasad czują się dużo bezpieczniej i pewniej. Zasady pozwalają wyegzekwować polecenie, gdyż wykluczają niepotrzebną dyskusję, pomagają zachować spokój w trudnych sytuacjach i stanowią bazę, do której można się odwoływać. Taki system norm i zasad porządkuje życie domowe, przedszkolne, szkolne, a w późniejszym czasie także zawodowe i społeczne. Dzieci potrzebują granic, które są na tyle restrykcyjne, by zapewniać dziecku bezpieczeństwo i uczyć je odpowiedzialności, a jednocześnie dość szerokie - by umożliwić zdrowe eksplorowanie otoczenia i odkrywanie świata, wystarczająco elastyczne - by dostosowywać je do zmian i rozwoju dziecka. Granice odgrywają istotną rolę w procesie uczenia się i odkrywania świata, jednak łatwo mogą ulec zniekształceniu, jeśli wysyłane przez ważnych dla dziecka dorosłych sygnały nie będą jednoznaczne, a czasami wręcz sprzeczne. Wytyczanie granic jest procesem uniwersalnym, w którym dorośli obowiązujących zasad i oczekiwanych zachowań. Jak to robimy? Czy? Poprzez ostre upomnienia, kary lub łagodne zwracanie uwagi, przekonywanie? Czyli - miotanie się pomiędzy dwoma skrajnościami? uczą dzieci str. 4
4 Czy? Poprzez jasne, najlepiej wspólnie z dzieckiem, określanie obowiązujących zasad i konsekwentne ich wdrażanie. Choć nasze metody mogą się różnić, to wszyscy przesyłamy do innych komunikaty poprzez słowa, ale także poprzez działania. Nasze Słowa i Czyny są narzędziami przekazującymi innym informacje o obowiązujących regułach. Większość dorosłych jest bardziej świadoma swoich słów niż działań, co często sprawia, że uczymy dzieci reguł za pomocą sprzecznych komunikatów - co innego mówimy, a co innego czynimy. Jeżeli mówimy "Posprzątaj, zanim pójdziesz się bawić", a słowa nie odpowiadają naszym działaniom (dziecko idzie się bawić, a my po nim sprzątamy), wówczas dziecko otrzymuje mieszany komunikat - niejasny sygnał dotyczący obowiązujących zasad oraz oczekiwań dorosłych. Nasze słowa mówią: "Posprzątaj po sobie", ale czyny dodają: "Nie musisz, jeśli nie chcesz". Efektem tych sprzecznych komunikatów są ruchome granice co powoduje efekt przeciwny do zamierzonego. Prowokują one dzieci do testowania i oporu, są także źródłem konfliktów pomiędzy dorosłymi, a dziećmi. Kiedy to, co mówimy pozostaje w zgodzie z tym, co robimy, dzieci nabierają zaufania do naszych słów i uczą się stojących za nimi zasad. Dorosłym trudno jest czasem podjąć decyzje dotyczące reguł i granic normujących porę snu, jedzenia słodyczy, oglądania telewizji, sprzątania, dziecięcych zachcianek i pozostawiają je dziecku. Dziecko zaś, chce czuć się pewne i bezpieczne, potrzebuje kogoś, na kogo mogłoby patrzeć, naśladować, podziwiać i słuchać. Potrzebuje pewności: "Mama/Tata (Pani) wie, co dla mnie jest dobre". Jeśli zgadzamy się na wszystko, czego dziecko chce, poczuje nad nami przewagę, ale też, ma zachwiane poczucie bezpieczeństwa. Wiele zachowań, które uważamy za niegrzeczne, wynika w istocie z testowania granic, czyli próby znalezienia odpowiedzi na podstawowe dla dzieci pytania: "Co jest w porządku? Co nie jest w porządku? Kto kontroluje sytuację? Jak daleko mogę się posunąć? Co się stanie, jak posunę się za daleko?". Odpowiedzi na te pytania wyznaczają granice dopuszczalnych zachowań i pomagają dzieciom określić, czy posłuszeństwo wobec zasad jest obowiązkowe, czy tylko zalecane. Optymalnym rozwiązaniem są granice połączone ze zrównoważoną kontrolą ze strony dorosłych. W tym przypadku mamy do czynienia z wolnością w ramach granic tu rozwiązywanie problemów następuje przez współpracę. Granice, które równoważą wolność i kontrolę, stwarzają korzystne warunki dla prawidłowego rozwoju. Normy i reguły pełnią kilka funkcji: pomagają dzieciom w odkrywaniu świata Dzieci to badacze świata - od niemowlęctwa zajmują się testowaniem, odkrywaniem i zbieraniem informacji. Są bystrymi obserwatorami, zauważającymi relacje przyczynowoskutkowe oraz formułującymi przekonania oparte na zebranych przez siebie informacjach, naśladującymi obserwowane zachowania. Na obserwację dzieci większy wpływ ma to, czego doświadczają niż to, co im się mówi. określają ścieżkę akceptowanych zachowań By poruszać się po ścieżce akceptowanych zachowań, potrzebne są jasne oznaczenia, wskazujące właściwą drogę, bo bez nich, łatwo skręcić w złą stronę. Kiedy granice są jasno str. 5
5 określone i niezmienne, dzieciom łatwiej jest nią podążać. Jeśli granice są niejasne lub zmienne, dzieci często zbaczają z kursu i wpadają w kłopoty. określają związki z ludźmi Dzieci zwykle nie wiedzą, jaką mają siłę i kontrolę w relacjach z dorosłymi. Przekonują się o tym, "idąc na całość" - robią wszystko, na co mają ochotę i obserwują efekty. Poprzez testy w codziennych kontaktach z dorosłymi odkrywają swoją siłę i kontrolę nad sytuacją. Zamiast ogólnych pytań, umożliwiających całkowitą swobodę, dających złudne poczucie władzy i potęgi dziecka nad dorosłym, możemy dać dziecku pewną swobodę wyboru, jednak w ramach jasno określonych granic, poprzez komunikat sformułowany prosto, konkretnie i z szacunkiem. wspomagają wzrost i rozwój Granice mogą nam pokazać, z czym dzieci nie są w stanie sobie jeszcze poradzić, a z czym radzą już sobie nieźle, a nawet doskonale i dojrzały już, dorosły, do zmian zasad, np. późniejsze chodzenie spać; wybranie ubranek czy zabawki ( ). dają poczucie bezpieczeństwa To od dorosłych dziecko oczekuje ochrony i prowadzenia we właściwym kierunku. Przy spełnianiu przez dorosłych wszystkich zachcianek, przy poddawaniu się gdy dziecko zaczyna grymasić, czy złościć, dziecko może czuć się potężne i panujące nad sytuacją, na pewno jednak nie czuje się bezpiecznie. Dzieci chcą i potrzebują zrozumieć reguły rządzące otaczającym je światem. Chcą wiedzieć, czego się od nich oczekuje, kto naprawdę kontroluje sytuację. Chcą wiedzieć, jakie są ich relacje z innymi ludźmi oraz umieć oceniać swoje rosnące w miarę upływu czasu zdolności i umiejętności. Granice pozwalają dzieciom zrozumieć siebie i otaczający je świat, stwarzają warunki do jego odkrywania i nauki. Normy a zasady Norma to ogólna wskazówka dotycząca tego, jak należy postępować w życiu. Pokazuje kierunek i właściwy sposób postępowania, np.: "Okaż szacunek osobom starszym". Zasady są uszczegółowieniem powszechnie przyjętych norm - opisują reguły postępowania w konkretnej sytuacji, np.: "Ustępujemy miejsca starszym osobom w autobusie". Jak wprowadzamy spójny system norm i zasad? Może tak? tworzymy listę norm i zasad, które są najczęściej lekceważone przez dzieci lub takich, które dzieci powinny przestrzegać; opisujemy normy i zasady możliwie jak najdokładniej; zastanawiamy się, które normy i zasady są dla nas (rodziny, grupy rówieśniczej ) naprawdę ważne; przed wprowadzeniem zasad warto zastanowić się i odpowiedzieć sobie na kilka pytań: - Co jest dla mnie ważne? Dlaczego akurat to? - Dlaczego daję dziecku takie polecenie/zadanie? - Dlaczego ma obowiązywać właśnie ta zasada? - Czy uważam, że ta zasada jest rzeczywiście sensowna i konieczna? - Jak ważne jest dla mnie, aby dzieci przestrzegały tej zasady? - Co zrobię, jeżeli dzieci zignorują tę zasadę? Jeżeli jesteśmy pewni, co dla naszych dzieci jest dobre, wyznaczanie granic nie jest problemem. Musimy tylko pamiętać, że my również przestrzegamy ustalonych zasad str. 6
6 i jesteśmy konsekwentni i jednomyślni w egzekwowaniu przestrzegania zasad przez dzieci oraz wszystkich dorosłych. Zasady tworzenia zasad: Zasady muszą być określone jasno, prosto i konkretnie, najlepiej ze wskazówką, jakiego zachowania oczekujemy, np.: "Sprzątamy zabawki"; Mówimy umiarkowanym głosem"; Zwracamy się do siebie po imieniu"; Szanujemy pracę innych ; "Śmieci wrzucamy do kosza" ; Zasady formułujemy krótko - im mniej słów, tym lepiej; Zasady formułujemy w formie pozytywnej. Po pierwsze dziecko dostaje dokładną wskazówkę, jakiego zachowania od niego oczekujemy, po drugie - nie podpowiadamy, jak można się zachowywać w sposób niepożądany; Stosujemy jednoznaczne sygnały, pamiętamy o spójnej z komunikatem słownym, komunikacji niewerbalnej: spokojny, pewny ton głosu; niewielka odległość od dziecka, w kontakcie wzrokowym z dzieckiem; Mówimy zrozumiale - przekazujmy dziecku wyraźne instrukcje; powiedzmy dokładnie, czego oczekujemy od dziecka; Warto wprowadzać jednocześnie 1-2 zasady ze względu na możliwości zapamiętywania nowych rzeczy przez dzieci oraz możliwości egzekwowania przez dorosłych tego, co zostało ustalone; Im więcej zasad, tym trudniej o nich pamiętać. Na początek wyznaczmy maksymalnie trzy- pięć zasad; Słowa popieramy czynami, inaczej stracą wartość - reguł dziecko nauczy się tylko wtedy, gdy są one rzeczywiście przestrzegane; Zasad należy przestrzegać zawsze, inaczej dziecko przestaje wierzyć, że są one wprowadzane na serio. Nawet najlepszy system zasad, o który dorośli nie dbają, staje się jedynie zapisaną kartką papieru. Każdy wyjątek powoduje, że dziecko widzi szansę na to, by pozbyć się niechcianego obowiązku; System zobowiązuje obie strony, ponieważ trudno jest wymagać od dziecka przestrzegania jakiejś zasady, jeżeli samemu uważa się ją za nieważną; Zasady powinny być akceptowane i przestrzegane przez każdego z dorosłych, gdyż w innym wypadku dziecko zawsze zwróci się do tego z nich, którego decyzja będzie dla niego korzystniejsza; System zasad musi być dynamiczny, a nie statyczny - dopasowujemy go do zmieniającej się rzeczywistości. Dziecko zawsze znajdzie w nim jakąś lukę lub też pojawi się sytuacja, której dotychczasowy system nie przewidział. Nie oznacza to, że system jest bezużyteczny. Trzeba go tylko uszczegółowić poprzez zmianę niedoskonałej zasady albo dodanie nowej. Zakładamy również, że każde dziecko, podobnie jak każdy dorosły, ma prawo popełnić błąd. Natomiast - Złamanie nieistniejącej (nieustalonej wspólnie) zasady nie powoduje wyciągnięcia konsekwencji, chyba, że dotyczy to sytuacji kluczowych społecznie lub wychowawczo. Z drugiej strony - dzieci rosną, zmieniają się i w miarę rozwoju dojrzewają do coraz większej wolności, przywilejów i odpowiedzialności. Dzieci potrzebują możliwości, by poznawać świat, ćwiczyć posiadane umiejętności oraz kształtować poczucie odpowiedzialności. Naszym zadaniem jest zapewnienie dzieciom takich granic, które będą wspierać, a nie ograniczać naturalny proces ich rozwoju. str. 7
7 Zasady powinny być przypominane tak często, jak to jest potrzebne. Zawsze Zauważajmy choćby najmniejsze pozytywne zachowanie - kładźmy nacisk na postępy (nawet te malutkie) i co bardzo ważne, na dobre intencje dziecka! Zachęty, pochwały, pełne miłości i aprobaty gesty dorosłych wzmacniają dziecko i tworzą niezbędną przeciwwagę dla wszystkich niewygodnych żądań i koniecznych ograniczeń, jakie przed nim stawiamy. Dorośli ujawniając pozytywne emocje i swoją radość sprawiają, że dziecko czuje się akceptowane, a jego wiara we własne siły rośnie i chętnie będzie chciało z nami współpracować. Jeśli dziecko złamało zasadę, należy jak najszybciej wyciągnąć negatywne konsekwencje! Musi istnieć jasny i ścisły związek pomiędzy niepożądanym zachowaniem dziecka, a konsekwencjami. Zasady zawsze ustanawiamy wspólnie z dziećmi. Na pewno warto je z nimi przynajmniej przedyskutować. Czasami warto iść na drobne ustępstwa po to, by zapewnić sobie współpracę ze strony dziecka. Zasady najlepiej spisać (nawet w formie obrazków) i powiesić w widocznym miejscu. Jeżeli dziecko często łamie daną regułę, warto zawrzeć z nim układ poprzez wspólne ustalenie planu działania i poszukanie odpowiedzi na kilka pytań: Jakie zachowanie musi się zmienić? - należy dokładnie zdefiniować zachowanie, które należy zmienić; Jak często występuje to niepożądane zachowanie? - to ułatwi nam zauważanie zmian w późniejszej fazie; Jakie zastosujemy konsekwencje? - co się stanie, jeśli niepożądane zachowanie się pojawi; Jakie wybierzemy zachęty i nagrody? - co wzmocni pożądane zachowania; Jak to działa? - warto obserwować, jak działa plan; można to robić w postaci dzienniczka, w którym wspólnie z dzieckiem zaznaczamy osiągnięcia i porażki. Jakie reguły w jakim wieku? Nawet zupełnie małe dzieci potrafią, obserwując reakcje dorosłych, kierować swoim postępowaniem. Dzieci za pomocą spostrzeżeń, których dokonują, przyglądając się dzień po dniu działaniom najbliższych osób, potrafią nauczyć się reguł, o ile doświadczają ich codziennie. Jeżeli chcemy sobie i dziecku zaoszczędzić problemów, powinniśmy jak najwcześniej nauczyć dziecko następujących reguł: Czasami muszę się zajmować sam sobą. Słucham moich rodziców. Napady złości nie przynoszą mi żadnych korzyści. Przykładowe reguły, które mogą obowiązywać w grupie przedszkolnej i nie tylko: Jedna osoba mówi, reszta słucha. Jeśli chcę coś powiedzieć, podnoszę rękę. W trakcie zajęć siedzę na swoim miejscu. Nie wychodzę sam z sali. Zwracam się do kolegów po imieniu. Po skończonej zabawie odkładam zabawki na miejsce. Dziecko, które wejdzie w świat wartości moralnych, będzie odróżniało dobre zachowanie od złego, zrozumie potrzebę kulturalnego zachowania się na co dzień i wiele zasad savoir vivre u stanie się dla niego oczywistymi. str. 8
8 Zadania szczegółowe dla dorosłych w stosunku do dzieci 1. Wdrażanie do samodzielnego podejmowania prostych obowiązków w domu i w przedszkolu. 2. Uwrażliwianie na potrzeby innych. 3. Uczenie zwrotów grzecznościowych i pokazywanie, kiedy powinno się je stosować. 4. Wyrabianie nawyku uprzejmego witania się i żegnania. 5. Dostarczanie wzorców właściwego zachowania i postępowania (postawa ważnych dorosłych, ale także bohaterów literackich). 6. Utrwalanie nawyków kulturalnego zachowania się w miejscach publicznych. 7. Uczenie poszanowania cudyej własności i pracy - swojej i innych. 8. Uczenie jak być uprzejmym i grzecznym poprzez odpowiednie zwroty, miłe słowa i zachowanie. 9. Uczenie prostych zasad savoir vivre u i stosowania ich w codziennych sytuacjach. 10. Uczenie właściwego zachowania się przy stole. 11. Przyzwyczajanie do zachowywania porządku w swoim otoczeniu, sprzątania po sobie. 12. Kształtowanie postawy proekologicznej. 13. Uczenie rozwiązywania konfliktów. 14. Uczenie szacunku do innych, podporządkowywania się rodzicom i nauczycielom. 15. Pokazywanie, jak można sprawić radość innym. 16. Uczenie reagowania na przejawy samolubstwa, dokuczania, przezywania. 17. Pokazywanie reguł i norm życia w grupie i społeczeństwie. 18. Zapoznawanie z konsekwencjami złego, niewłaściwego zachowania się, łamania przyjętych umów. 19. Uczenie reagowania na polecenia rodzica, nauczyciela. 20. Wdrażanie do określania swoich uczuć, wyrażania swoich oczekiwań w sposób zrozumiały dla innych. 21. Zapoznawanie z bezpiecznymi sposobami rozładowywania emocji, tak aby nie wyrządzić krzywdy sobie lub innym. 22. Uczenie właściwego przyjmowania pochwał i krytyki. 23. Uczenie (np. na podstawie literatury i przedstawień) rozróżniania prawdy od fałszu, fantazji od kłamstwa; zachęcanie do próby oceny postępowania bohaterów bajek i opowiadań, do układania zakończeń historyjek obrazkowych, przewidywania skutków złego postępowania, wyciągania wniosków. 24. Pokazywanie konsekwencji kłamstwa dla siebie i innych. 25. Zachęcanie do podejmowania oceny postępowania własnego i kolegów w konkretnych sytuacjach. 26. Pokazywanie, jak dbać o bezpieczeństwo swoje i innych. 27. Ustalanie zasad warunkujących bezpieczeństwo. 28. Zapoznawanie z konsekwencjami niebezpiecznych zabaw i zachowań. 29. Uczenie zasad kodeksu drogowego dla pieszych. 30. Wskazywanie na konieczność dbania o swoje zdrowie. 31. Pobudzanie zainteresowania historią i tradycjami swojej rodziny, wzmacnianie więzi rodzinnych. 32. Uświadamianie przynależności narodowej - jesteśmy Polakami, mówimy po polsku, rozumiemy znaczenie słowa "ojczyzna". str. 9
9 KULTURALNY PRZEDSZKOLAK Właściwego zachowania w różnych sytuacjach życiowych należy uczyć już najmłodsze dzieci. Nawet u trzyletniego dziecka można kształtować poczucie odpowiedzialności. Dziecko w tym wieku powinno znać zasady właściwego zachowania się w różnych miejscach, respektować je i postępować zgodnie z nimi. Uczenie najmłodszych kulturalnego zachowania to przede wszystkim wspomaganie w przejściu na wyższy poziom samokontroli i zaszczepianie nawyków właściwego postępowania w codziennych sytuacjach. Aby tego dokonywać, należy powtarzać z dzieckiem daną czynność co w konsekwencji doprowadzi do wykształcenia nawyku czy odruchu. Edyta Gruszczyk-Kolczyńska i Ewa Zielińska wyróżniają osiem najważniejszych zachowań nawykowych, które należy kształtować u najmłodszych dzieci (w: Wspomaganie rozwoju umysłowego trzylatków i dzieci starszych wolniej rozwijających się, Warszawa 2004). Już Trzylatek o dobrych manierach: niesie pomoc innym, dba o swoje rzeczy i sprząta po sobie, szanuje wysiłek innych, właściwie zachowuje się przy stole, układa się do snu bez sprzeciwów, budzi się z radością, właściwie zachowuje się w toalecie, potrafi sam się ubrać i rozebrać. Dziecko powinno być chętne do pomocy - opowiadajmy więc o tym, co dobrego zrobiło, jak potrzebna była jego pomoc, mówmy, że jesteśmy dumni z takiego postępowania. Dziecko będzie wtedy kojarzyło pomaganie innym z przyjemnymi przeżyciami. Aby wyrobić w dziecku nawyk sprzątania po sobie, powinniśmy organizować wspólne sprzątanie - już trzylatek garnie się do pomocy, wykorzystajmy to. Podkreślajmy, jak miło gdy jest czysto i chwalmy dziecko za utrzymywanie porządku. Kształtowanie u dziecka nawyku szanowania wysiłku innych osób warto zacząć od codziennych spraw, np. wycierania butów przed wejściem do przedszkola czy domu - powiedzmy dziecku, że gdyby tego nie robiło, to ktoś (np. mama w domu, pani woźna w przedszkolu) będzie musiał po nim posprzątać. Ucząc dziecko właściwego zachowania przy stole, pozwólmy mu uczestniczyć w nakrywaniu do stołu i sprzątaniu po posiłku. Wprawdzie dotyczy to bardziej rodziców, ale w przedszkolu także można to tak robić - np. organizując zajęcia otwarte, pozwólmy dzieciom przygotować stół ze słodkim poczęstunkiem, powiedzmy im, że najpierw powinni częstować się rodzice, a dopiero potem one itp. Przy każdym posiłku zwracajmy dzieciom uwagę, aby prosto siedziały, nie podpierały głowy, uczmy je właściwego spożywania posiłku, zwrotów grzecznościowych, których używa się przy stole. Dobre maniery to także właściwe nawyki higieniczne każdy trzylatek powinien sygnalizować potrzeby fizjologiczne, a co więcej, sam korzystać z toalety oraz wiedzieć, że po każdej wizycie w toalecie należy dokładnie umyć ręce. Każdej z czynności wykonywanych w łazience uczmy osobno i chwalmy dziecko za samodzielność. Rola dorosłych w kształtowaniu nawyków kulturalnego zachowania się jest niezwykle istotna. Powinni oni okazywać nawet przesadną radość, gdy dziecko wykona coś poprawnie, choćby robiło to niezdarnie. Nie należy strofować dziecka, bardzo dużym błędem jest także stałe poprawianie go lub, co gorsze, wyręczanie. str. 10
10 Ciągłe korygowanie czynności, których uczy się przedszkolak, doprowadzi do tego, że maluch zacznie unikać wykonywania tego, czego będziemy od niego wymagać. Pamiętajmy również, że musimy być cierpliwi, konsekwentni i systematyczni. Wypracujmy w sobie te cechy, gdyż dzięki nim uda nam się nauczyć już najmłodsze dzieci dobrych manier - jeżeli dane czynności przejdą w nawyk, pozostaną utrwalone już na zawsze. Pochwała to jeden z ważniejszych czynników motywacyjnych oraz bardzo ważna forma nagrody, wzmacniająca zachowania dziecka. Jeżeli dziecko zostało za coś nagrodzone lub pochwalone, chętniej powtórzy takie zachowanie. Poprzez pochwałę dajemy wyraz zainteresowania działaniem dziecka, które nam się podoba, które doceniamy. W ten sposób pokazujemy dziecku, jakie zachowania są pożądane, jakich od niego oczekujemy. Jako Dyrektor Przedszkola nr 34 opracowując wraz z Nauczycielami ofertę placówki, często podkreślam, że nasi absolwenci wiedzą, jak zachować się w różnych sytuacjach, szanują innych, są grzeczni w stosunku do rówieśników i dorosłych. Naukę kulturalnego zachowania stawiam na pierwszym miejscu, w myśl przysłów: Czym skorupka za młodu nasiąknie, tym na starość trąci, czy też Czego Jaś się nie nauczy, tego Jan nie będzie umiał. Ludzie poprzez swoje zachowanie mówią innym, kim są, jaki mają do nich stosunek. Kultura osobista jest o wiele ważniejsza niż niejedna wiedza - jeżeli więc chcemy, aby przedszkolaki wyrosły na mądrych i szczęśliwych ludzi, uczmy je właściwego postępowania na co dzień. Danuta Woźniak str. 11
PROGRAM WYCHOWAWCZY NIEPUBLICZNEGO PRZEDSZKOLA MAŁY KSIĄŻE W KOSZALINIE
PROGRAM WYCHOWAWCZY NIEPUBLICZNEGO PRZEDSZKOLA MAŁY KSIĄŻE W KOSZALINIE CEL NADRZĘDNY: tworzenie więzi z rodziną i środowiskiem w którym dziecko wzrasta rozwijanie umiejętności rozwiązywania spraw konfliktowych
Bardziej szczegółowoPROGRAM WYCHOWAWCZY PRZEDSZKOLA PUBLICZNEGO W RUDNIE
PROGRAM WYCHOWAWCZY PRZEDSZKOLA PUBLICZNEGO W RUDNIE Podstawy prawne: Ustawa z dnia 7 wrzesnia1991 r. o systemie oświaty ( DZ. U z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, oraz z 2009 r. Nr.6 poz.33, Nr 31 poz. 206
Bardziej szczegółowoWYCHOWANIE OD A DO Z
Podstawą skutecznego wychowana bez przemocy jest konsekwentne ustalanie granic, umożliwiające dziecku orientację w otaczającym je świecie. Robert Mc Kenzie Kiedy pozwolić? Kiedy zabronić? WYCHOWANIE OD
Bardziej szczegółowoProgram wychowawczy Przedszkola Nr 131 w Poznaniu
Program wychowawczy Przedszkola Nr 131 w Poznaniu Cele nadrzędne, które realizuje nauczyciel z dziećmi we współpracy z rodzicami tworzenie więzi z rodziną i środowiskiem, w którym dziecko wzrasta; rozwijanie
Bardziej szczegółowoPROGRAM WYCHOWAWCZY PRZEDSZKOLA PUBLICZNEGO W KANIOWIE
PROGRAM WYCHOWAWCZY PRZEDSZKOLA PUBLICZNEGO W KANIOWIE Podstawa prawna: Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej Powszechna Deklaracja Praw Człowieka Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (
Bardziej szczegółowoSystem norm i zasad w wychowaniu dziecka
System norm i zasad w wychowaniu dziecka Normy, zasady, granice i reguły są niezbędne w wychowaniu, gdyż spełniają niezwykle istotne funkcje: pomagają dzieciom w odkrywaniu świata Dzieci to badacze świata
Bardziej szczegółowoPROGRAM WYCHOWAWCZY PUNKTU PRZEDSZKOLNEGO PRZY SZKOLE PODSTAWOWEJ W KRZEŚLINIE. na rok szkolny 2014/2015
PROGRAM WYCHOWAWCZY PUNKTU PRZEDSZKOLNEGO PRZY SZKOLE PODSTAWOWEJ W KRZEŚLINIE na rok szkolny 2014/2015 Uchwalony przez Radę Pedagogiczną w dniu 12.09.2014r. Radę Rodziców w dniu 26.09.2014 r. PODSTAWY
Bardziej szczegółowoPROGRAM WYCHOWAWCZY PRZEDSZKOLA W MANIECZKACH
Załącznik nr 1/2016 Koncepcji pracy przedszkola PROGRAM WYCHOWAWCZY PRZEDSZKOLA W MANIECZKACH CELE NADRZĘDNE: Tworzenie więzi z rodziną i środowiskiem w którym dziecko wzrasta; Rozwijanie umiejętności
Bardziej szczegółowoPROGRAM WYCHOWAWCZY PRZEDSZKOLA PUBLICZNEGO NR 1 CALINECZKA w Policach
PROGRAM WYCHOWAWCZY PRZEDSZKOLA PUBLICZNEGO NR 1 CALINECZKA w Policach Podstawa prawna: 1. Ustawa z dnia 7 września 1991r. o systemie oświaty (Dz. U> nr 256, poz. 2572 z późn. zm) 2. Rozporządzenie Ministra
Bardziej szczegółowoProgram wychowawczy Publicznego Przedszkola w Brąszewicach
Program wychowawczy Publicznego Przedszkola w Brąszewicach Podstawy prawne programu wychowawczego: Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz.U. z 2004 r. Nr 256 poz. 2572 ze zm.), Ustawa
Bardziej szczegółowoProgram wychowawczy Przedszkola nr 3 w Szamotułach
Program wychowawczy Przedszkola nr 3 w Szamotułach Szamotuły 2014 Zaktualizowany Program Wychowawczy Przedszkola Nr 3 w Szamotułach został uchwalony przez Radę Rodziców uchwałą nr 1 w dniu 21.08.2014r.
Bardziej szczegółowoWYCHOWAWCZY PRZEDSZKOLA Nr 337
PLAN WYCHOWAWCZY PRZEDSZKOLA Nr 337 JESTEM W GRUPIE, ROZUMIEM SIEBIE I INNYCH, DOSTRZEGAM SIEBIE I SWOJE MOCNE STRONY Cele główne: CELE PROGRAMU WYCHOWAWCZEGO zapoznanie dzieci z regułami życia w grupie,
Bardziej szczegółowoEKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY
EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY Psychologia i interakcje społeczne Doskonalenie współpracy w rodzinie Anna Konopka Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu 13.10.2014 r. EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY
Bardziej szczegółowoPROGRAM WYCHOWAWCZY MIEJSKIEGO PRZEDSZKOLA NR 14 Z ODDZIAŁAMI INTEGRACYJNYMI W OŚWIĘCIMIU
PROGRAM WYCHOWAWCZY MIEJSKIEGO PRZEDSZKOLA NR 14 Z ODDZIAŁAMI INTEGRACYJNYMI W OŚWIĘCIMIU UZASADNIENIE Ważnym zadaniem przedszkola jest kształtowanie cech i postaw dzieci, pozwalających im w przyszłości
Bardziej szczegółowoKONCEPCJA PRACY MIEJSKIEGO PRZEDSZKOLA NR 9 W SIEDLCACH
KONCEPCJA PRACY MIEJSKIEGO PRZEDSZKOLA NR 9 W SIEDLCACH Wszystkiego, co naprawdę trzeba wiedzieć, nauczyłem się w przedszkolu- o tym jak żyć co robić, jak postępować, współżyć z innymi patrzeć, odczuwać,
Bardziej szczegółowoPROGRAM WYCHOWAWCZY KATOLICKIEGO PRZEDSZKOLA IM. DZIECIĄTKA JEZUS W CIESZYNIE 2015/ /2017
PROGRAM WYCHOWAWCZY KATOLICKIEGO PRZEDSZKOLA IM. DZIECIĄTKA JEZUS W CIESZYNIE NA LATA: 2015/2016 2016/2017 2017/2018 Program opracowano w oparciu o: 1. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej 2. Konwencja
Bardziej szczegółowoPROGRAM WYCHOWAWCZY W KRAKOWIE
PROGRAM WYCHOWAWCZY PUBLICZNEGO PRZEDSZKOLA MALUTKOWO W KRAKOWIE Podstawa prawna: Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej Powszechna Deklaracja Praw Człowieka Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty
Bardziej szczegółowoTakie jest Rzeczpospolitą władanie, jakie młodzieży chowanie Stanisław Staszic
PROGRAM WYCHOWAWCZY SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 65 W ŁODZI Takie jest Rzeczpospolitą władanie, jakie młodzieży chowanie Stanisław Staszic Priorytet w wychowaniu młodego człowieka powinien mieć dom rodzinny.
Bardziej szczegółowoPROGRAM PROFILAKTYKI DLA UCZNIÓW SZKOŁY PODSTAWOWEJ nr 8 im. MIKOŁAJA KOPERNIKA w MALBORKU BEZPIECZNA I PRZYJAZNA SZKOŁA
PROGRAM PROFILAKTYKI DLA UCZNIÓW SZKOŁY PODSTAWOWEJ nr 8 im. MIKOŁAJA KOPERNIKA w MALBORKU BEZPIECZNA I PRZYJAZNA SZKOŁA Szkoła realizuje cele i zadania wychowawcze na podstawie Ustawy o systemie oświaty
Bardziej szczegółowoPROGRAM WYCHOWAWCZY. PRZEDSZKOLA MIEJSKIEGO NR 10 w KROŚNIE
PROGRAM WYCHOWAWCZY PRZEDSZKOLA MIEJSKIEGO NR 10 w KROŚNIE JESTEM W GRUPIE, ROZUMIEM SIEBIE I INNYCH, DOSTRZEGAM SIEBIE I SWOJE MOCNE STRONY CELE PROGRAMU WYCHOWAWCZEGO Cele główne - zapoznanie dzieci
Bardziej szczegółowoPlan wychowawczy. Oddziału Przedszkolnego. przy Szkole Podstawowej im. Jana Pawła II. w Skorzeszycach
Plan wychowawczy Oddziału Przedszkolnego przy Szkole Podstawowej im. Jana Pawła II w Skorzeszycach Cele: Plan wychowawczy punktu przedszkolnego zakłada: Pracę nastawioną na poznanie samego siebie Pracę
Bardziej szczegółowoWPŁYW POCHWAŁY NA ROZWÓJ DZIECKA
WPŁYW POCHWAŁY NA ROZWÓJ DZIECKA Pochwała jest jednym z czynników decydujących o prawidłowym rozwoju psychicznym i motywacyjnym dziecka. Jest ona ogromnym bodźcem motywującym dzieci do działania oraz potężnym
Bardziej szczegółowoKONCEPCJA PRACY PRZEDSZKOLA NIEPUBLICZNEGO Nr 1 Pod Topolą w Szczytnie. Kochać dziecko, to służyć mu, jak daleko jest to tylko możliwe. M.
KONCEPCJA PRACY PRZEDSZKOLA NIEPUBLICZNEGO Nr 1 Pod Topolą w Szczytnie Kochać dziecko, to służyć mu, jak daleko jest to tylko możliwe. M. Montessori MISJA PRZEDSZKOLA Nasze przedszkole jest drogowskazem
Bardziej szczegółowoSYSTEM MOTYWACYJNY W PRZEDSZKOLU
SYSTEM MOTYWACYJNY W PRZEDSZKOLU Załącznik nr 5 Procesy emocjonalno-społeczne są wyznacznikiem życiowych sukcesów, bo wpływają na sposób przeżywania świata, komunikację społeczną, zrozumienie innych. Wpajanie
Bardziej szczegółowoPROGRAM WYCHOWAWCZY PUBLICZNEJ SZKOŁY PODSTAWOWEJ IM. MARII KONOPNICKIEJ W KRAJENCE
PROGRAM WYCHOWAWCZY PUBLICZNEJ SZKOŁY PODSTAWOWEJ IM. MARII KONOPNICKIEJ W KRAJENCE 1 Podstawy prawne szkolnego programy wychowawczego Podstawą do sporządzenia niniejszego programu stanowią następujące
Bardziej szczegółowoKoncepcja rozwoju przedszkola na lata Opracowanie : Monika Grabowska Anna Ptaszyńska Iwona Ścibor-Korbela
Koncepcja rozwoju przedszkola na lata 2017-2022 Opracowanie : Monika Grabowska Anna Ptaszyńska Iwona Ścibor-Korbela MISJA Kształtowanie świadomości zdrowotnej/prozdrowotnej dzieci i rozwijanie ich aktywności
Bardziej szczegółowoPROGRAM WYCHOWAWCZY SZKOŁY PODSTAWOWEJ
PROGRAM WYCHOWAWCZY SZKOŁY PODSTAWOWEJ PRZY SPECJALNYM OŚRODKU SZKOLNO - WYCHOWAWCZYM W LESZNIE Podstawy prawne systemu wychowania Powszechna Deklaracja Praw Człowieka Konwencja Praw Dziecka Deklaracja
Bardziej szczegółowoRola i znaczenie czytania w ogólnym rozwoju dziecka. Maja Adamkiewicz
Rola i znaczenie czytania w ogólnym rozwoju dziecka Maja Adamkiewicz Jakie ziarno w serca Wasze padnie, takim będzie późniejsze żniwo. Wszyscy chcemy, aby nasze dzieci wyrosły na mądrych, dobrych i szczęśliwych
Bardziej szczegółowoPROGRAM WYCHOWAWCZY PRZEDSZKOLA SAMORZĄDOWEGO W PLEWISKACH
PROGRAM WYCHOWAWCZY PRZEDSZKOLA SAMORZĄDOWEGO W PLEWISKACH Dziecko powinno umieć, mieć prawo być tym kim jest, być dzieckiem. ' Janusz Korczak 1. Podstawy prawne systemu wychowania Rozporządzenie Ministra
Bardziej szczegółowoPRZEDSZKOLNEGO W PRZEDSZKOLU AKADEMIA MŁODEGO GENIUSZA W RADOMIU
GŁÓWNE CELE WYCHOWANIA PRZEDSZKOLNEGO W PRZEDSZKOLU AKADEMIA MŁODEGO GENIUSZA W RADOMIU Podstawa prawna: Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej Powszechna Deklaracja Praw Człowieka Ustawa z dnia 7 września
Bardziej szczegółowoPROGRAM WYCHOWACZY PRZEDSZKOLA NR 24, PRZY ZESPOLE SZKÓŁ SPECJALNYCH NR 4
PROGRAM WYCHOWACZY PRZEDSZKOLA NR 24, PRZY ZESPOLE SZKÓŁ SPECJALNYCH NR 4 Opracowanie : Justyna Marcisz Anna Żegleń I. Cele ogólne programu Kształtowanie prawidłowych postaw funkcjonowania w grupie w oparciu
Bardziej szczegółowoPROGRAM WYCHOWAWCZY MIEJSKIEGO PRZEDSZKOLA NR 58 W ZESPOLE SZKOLNO-PRZEDSZKOLNYM NR 3 W KATOWICACH
PROGRAM WYCHOWAWCZY MIEJSKIEGO PRZEDSZKOLA NR 58 W ZESPOLE SZKOLNO-PRZEDSZKOLNYM NR 3 W KATOWICACH Katowice 2015 1 I WSTĘP Program wychowawczy Miejskiego Przedszkola nr 58 w Zespole Szkolno-Przedszkolnym
Bardziej szczegółowoMODEL ABSOLWENTA SZKOŁY
MODEL ABSOLWENTA SZKOŁY ABSOLWENT ODDZIAŁU PRZEDSZKOLNEGO jest kulturalny: stara się używać form grzecznościowych, przestrzega reguł obowiązujących w grupie, uważnie słucha dzieci i dorosłych, próbuje
Bardziej szczegółowoPROGRAM WYCHOWAWCZY PUBLICZNEGO PRZEDSZKOLA IM. JANUSZA KORCZAKA W TUMLINIE. na rok szkolny: 2015/2016. Program opracowały:
PROGRAM WYCHOWAWCZY PUBLICZNEGO PRZEDSZKOLA IM. JANUSZA KORCZAKA W TUMLINIE na rok szkolny: 2015/2016 Program opracowały: mgr Marta Wychowaniec mgr Agnieszka Kaszuba mgr Małgorzata Bekier-Bochenek Podstawa
Bardziej szczegółowoPROGRAM WYCHOWAWCZY SZKOŁY SPECJALNEJ PRZYSPOSABIAJĄCEJ DO PRACY
PROGRAM WYCHOWAWCZY SZKOŁY SPECJALNEJ PRZYSPOSABIAJĄCEJ DO PRACY PRZY SPECJALNYM OŚRODKU SZKOLNO - WYCHOWAWCZYM W LESZNIE Podstawy prawne systemu wychowania Powszechna Deklaracja Praw Człowieka Konwencja
Bardziej szczegółowoJak zapobiegać przemocy domowej wobec dzieci i młodzieży.
Jak zapobiegać przemocy domowej wobec dzieci i młodzieży. (Terapia Krótkoterminowa Skoncentrowana na Rozwiązaniu) Kontakt tel.: +48 600779294 e-mail: iwona@gabinetterapeutyczny.eu Iwona Czerwoniuk psychoterapeuta
Bardziej szczegółowoStrona 1. SZKOŁA PODSTAWOWA nr 143 im. STEFANA STARZYŃSKIEGO w WARSZAWIE PROGRAM WYCHOWAWCZY. Warszawa 2015/16
Strona 1 SZKOŁA PODSTAWOWA nr 143 im. STEFANA STARZYŃSKIEGO w WARSZAWIE PROGRAM WYCHOWAWCZY Warszawa 2015/16 Strona 2 PODSTAWA PROGRAMU WYCHOWAWCZEGO SZKOŁY Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej. Ustawa
Bardziej szczegółowoKoncepcja Artystycznego Niepublicznego Przedszkola z Oddziałem Integracyjnym Tygrysek Plus
Koncepcja Artystycznego Niepublicznego Przedszkola z Oddziałem Integracyjnym Tygrysek Plus MISJA o W przedszkolu każde dziecko czuje się bezpieczne, szczęśliwe, wyjątkowe i akceptowane. o Każde dziecko
Bardziej szczegółowoKONCEPCJA PRACY MIEJSKIEGO PRZEDSZKOLA NR 59 KATOWICE
KONCEPCJA PRACY MIEJSKIEGO PRZEDSZKOLA NR 59 KATOWICE Priorytetem naszej działalności jest zapewnienie naszym wychowankom wszechstronnego rozwoju, bezpieczeństwa, akceptacji, i poszanowania ich praw. Poprzez
Bardziej szczegółowoPROGRAM WYCHOWAWCZY GIMNAZJUM
PROGRAM WYCHOWAWCZY GIMNAZJUM PRZY SPECJALNYM OŚRODKU SZKOLNO - WYCHOWAWCZYM W LESZNIE Podstawy prawne systemu wychowania Powszechna Deklaracja Praw Człowieka Konwencja Praw Dziecka Deklaracja Praw Osób
Bardziej szczegółowoPROGRAM WYCHOWAWCZY. Punktu Przedszkolnego przy Szkole Podstawowej im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Nowym Grabiu
PROGRAM WYCHOWAWCZY Punktu Przedszkolnego przy Szkole Podstawowej im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Nowym Grabiu Podstawa prawna: 1. Ustawa z dnia 7 września o systemie oświaty (Dz. U. Nr 256, poz.2572
Bardziej szczegółowoKODEKS DOBREGO PRZEDSZKOLAKA
KODEKS DOBREGO PRZEDSZKOLAKA Jednym z ważnych zadań przedszkola jest kształtowanie cech i postaw dziecka, pozwalających mu w przyszłości na aktywne uczestnictwo w życiu społecznym. To w przedszkolu dziecko
Bardziej szczegółowoMISJA "UCZYMY NIE DLA SZKOŁY, LECZ DLA ŻYCIA"
Gimnazjum im. Jana Pawła II w Iwierzycach 39-124 Iwierzyce 186 tel. 17 745 50 94 fax. 17 222 15 25 www.gimiwierzyce.pl adres e-mail: gimnazjum@iwierzyce.pl MISJA "UCZYMY NIE DLA SZKOŁY, LECZ DLA ŻYCIA"
Bardziej szczegółowo2 Barbara Grabek, Paulina Strychalska, Marzanna Polcyn. II. Przygotowanie przez uczniów klas II i III kodeksu kulturalnego ucznia- X 2016 Kodeks kultu
1 Szkolna akcja 2016/2017 Kultura osobista w różnych odsłonach MOTTO Nauka kształtuje świat dla człowieka, kultura kształtuje człowieka dla świata. Cel główny - Wpojenie uczniom wzorców kultury osobistej
Bardziej szczegółowoPROGRAM WYCHOWAWCZY. "Kiedy śmieje się dziecko, śmieje się cały świat" PRZEDSZKOLE PRYWATNE JACEK I AGATKA ul. PARKOWA 38 97-300 PIOTRKÓW TRYBUNALSKI
PRZEDSZKOLE PRYWATNE JACEK I AGATKA ul. PARKOWA 38 97-300 PIOTRKÓW TRYBUNALSKI PROGRAM WYCHOWAWCZY "Kiedy śmieje się dziecko, śmieje się cały świat" Janusz Korczak Program Wychowawczy ma na celu poprawę
Bardziej szczegółowoPLAN DZIAŁAŃ WYCHOWAWCZYCH PRZEDSZKOLA 196 KRAINA MISIÓW
PLAN DZIAŁAŃ WYCHOWAWCZYCH PRZEDSZKOLA 196 KRAINA MISIÓW CEL NADRZĘDNY: Celem głównym planu działań wychowawczych Przedszkola Nr 196 Kraina misiów jest stwarzanie warunków do pełnego rozwoju osobowego
Bardziej szczegółowoKODEKS DOBREGO ZACHOWANIA W POSZCZEGÓLNYCH GRUPACH W PUBLICZNYM PRZEDSZKOLU W ŚWIBIU
KODEKS DOBREGO ZACHOWANIA W POSZCZEGÓLNYCH GRUPACH W PUBLICZNYM PRZEDSZKOLU W ŚWIBIU PRZEDSZKOLAK: Jest odpowiedzialny: o Sumiennie i rzetelnie wywiązuje się z powierzonych zadań i obowiązków o Pełni dyżury
Bardziej szczegółowoProgram Wychowawczy KL. I-III Szkoły Podstawowej w Staninie
Program Wychowawczy KL. I-III Szkoły Podstawowej w Staninie Uwzględniając wartości etyczne, moralne i zdrowotne tworzymy szansę rozwoju każdemu dziecku. Cele ogólne: 1. Wspomaganie wszechstronnego i harmonijnego
Bardziej szczegółowoPrawa dziecka w przedszkolu
Prawa dziecka w przedszkolu Rozwój człowieka wyznacza sama ludzka natura, a w nią wpisane są prawa. Dziecko nie potrafi o siebie zadbać, potrzebuje do tego rodziców, opiekunów, dlatego naturalnymi strażnikami
Bardziej szczegółowoPLAN PRACY WYCHOWAWCZO - OPIEKUŃCZO DYDAKTYCZNEJ NA ROK SZKOLNY 2012/2013
PLAN PRACY WYCHOWAWCZO - OPIEKUŃCZO DYDAKTYCZNEJ NA ROK SZKOLNY 2012/2013 Zatwierdzony przez Radę Pedagogiczną Przedszkola w Kobylinie na posiedzeniu w dniu 30 sierpnia 2012 roku ZADANIE I. PRZEZ ODPOWIEDNIĄ
Bardziej szczegółowoPROGRAM WYCHOWAWCZY PRZEDSZKOLA PUBLICZNEGO W KĄTACH WROCŁAWSKICH
PROGRAM WYCHOWAWCZY PRZEDSZKOLA PUBLICZNEGO W KĄTACH WROCŁAWSKICH Podstawa prawna: Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej Powszechna Deklaracja Praw Człowieka Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej
Bardziej szczegółowoPROGRAM WYCHOWAWCZY SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 2 W KARCZEWIE NA ROK SZKOLNY 2016/2017
Załącznik nr 2 do Statutu Szkoły Podstawowej nr 2 w Karczewie PROGRAM WYCHOWAWCZY SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 2 W KARCZEWIE NA ROK SZKOLNY 2016/2017 SZKOŁA: Kreatywna, bezpieczna i przyjazna dla ucznia, nauczyciela,
Bardziej szczegółowoJAK MOTYWOWAĆ DZIECKO DO NAUKI
JAK MOTYWOWAĆ DZIECKO DO NAUKI Motywacja to: CO TO JEST MOTYWACJA? stan gotowości człowieka do podjęcia określonego działania, w tym przypadku chęć dziecka do uczenia się, dążenie do rozwoju, do zaspokajania
Bardziej szczegółowoAKADEMIA RODZICA PROGRAM ZWIĘKSZAJĄCY KOMPETENCJE WYCHOWAWCZE
AKADEMIA RODZICA Jak wychować szczęśliwe dziecko PROGRAM ZWIĘKSZAJĄCY KOMPETENCJE WYCHOWAWCZE Wyjątkowe warsztaty psychoedukacyjne w oparciu o: Szkołę dla Rodziców i Wychowawców oraz metodę KID S SKILLS-DAM
Bardziej szczegółowo1
0 1 2 3 4 5 KLASA I II III IV V VI WARTOŚĆ rodzina kultura osobista patriotyzm lokalny nauka i rozwój uzdolnień uczciwość przyjaźń 6 7 8 Uczeń czuje więzi emocjonalne z rodziną i uczestniczy w jej życiu.
Bardziej szczegółowoTydzień wychowania jest okazją do tego, by każdy postawił sobie pytania: Kogo chcę wychować? I jak zamierzam to czynić?. Odpowiadając na nie trzeba mieć zawsze przed oczyma pełny rozwój wychowanków. Z
Bardziej szczegółowoProgram wychowawczy Szkoły Podstawowej nr 2 w Gliwicach.
Program wychowawczy Szkoły Podstawowej nr 2 w Gliwicach. Przyjęty uchwałą Rady Pedagogicznej z dnia 07.09.2016. NACZELNY CEL WYCHOWANIA Wszechstronny rozwój młodego człowieka zmierzający do ukształtowania,
Bardziej szczegółowo10 SEKRETÓW NAJLEPSZYCH OJCÓW 1. OKAZUJ SZACUNEK MATCE SWOICH DZIECI 2. DAJ DZIECIOM SWÓJ CZAS
10 SEKRETÓW NAJLEPSZYCH OJCÓW 1. OKAZUJ SZACUNEK MATCE SWOICH DZIECI Jedną z najlepszych rzeczy, jaką ojciec może zrobić dla swoich dzieci, to okazywać szacunek dla ich mamy. Jeśli jesteś żonaty, dbaj
Bardziej szczegółowoPLAN PRACY WYCHOWAWCY KLASY III W ROKU SZKOLNYM 2014 / 2015
I. PODSTAWA PRAWNA Statut Szkoły, PLAN PRACY WYCHOWAWCY KLASY III W ROKU SZKOLNYM 2014 / 2015 Program Wychowawczy, Program Profilaktyki Szkoły. II. ZADANIA WYCHOWAWCZE NA ROK SZKOLNY 2014 / 2015 1. Kształcenie
Bardziej szczegółowoKONCEPCJA PRACY W MIEJSKIM PRZEDSZKOLU NR 2 FANTAZJA W SZCZYTNIE
KONCEPCJA PRACY W MIEJSKIM PRZEDSZKOLU NR 2 FANTAZJA W SZCZYTNIE Koncepcja pracy przedszkola oparta jest na celach i zadaniach zawartych w aktach prawnych: ustawie o systemie oświaty oraz aktach wykonawczych
Bardziej szczegółowoJak pomóc dziecku w okresie adaptacji w klasie I?
Jak pomóc dziecku w okresie adaptacji w klasie I? Magdalena Czub Zespół Wczesnej Edukacji Instytut Badań Edukacyjnych w Warszawie Uczelnie dla szkół Adaptacja w szkole Nauczyciel Dziecko Rodzic Rozpoznanie
Bardziej szczegółowoKoncepcja pracy. Przedszkola nr 12 w Siemianowicach Śląskich
Koncepcja pracy Przedszkola nr 12 w Siemianowicach Śląskich Misja W naszym przedszkolu dziecko: - znajduje możliwość indywidualnego rozwoju możliwości twórczych i intelektualnych, - zdobywa wiedzę i umiejętności
Bardziej szczegółowoProgram Rozwoju Przedszkola Samorządowego w Jednorożcu na lata 2015/2020
Wszystkiego, co naprawdę trzeba wiedzieć, nauczyłem się w przedszkolu o tym jak żyć, co robić, jak postępować, współżyć z innymi, patrzeć, odczuwać, myśleć, marzyć i wyobrażać sobie lepszy świat. Robert
Bardziej szczegółowoSystem wartości w Przedszkolu SMERFOWA KRAINA
System wartości w Przedszkolu SMERFOWA KRAINA W przedszkolu dzieci stają się częścią społeczności. Tutaj uczą się przestrzegać zasad, aby w przyszłości umieć kochać, szanować, pomagać i nie krzywdzić innych.
Bardziej szczegółowoPROGRAM WYCHOWAWCZY PRZEDSZKOLA
PROGRAM WYCHOWAWCZY PRZEDSZKOLA PRZEDSZKOLE SAMORZĄDOWE W BIEŻYNIU Wizja naszego przedszkola Dziecko jest wspólnym dobrem rodziców i przedszkola stwarzamy mu szansę rozwoju na miarę jego możliwości. Nasze
Bardziej szczegółowoZespół Szkolno Przedszkolny w Twardorzeczce Przedszkole w Twardorzeczce Rok szkolny 2016/2017 KSZTAŁTOWANE SĄ POSTAWY I RESPEKTOWANE NORMY SPOŁECZNE
Zespół Szkolno Przedszkolny w Twardorzeczce Przedszkole w Twardorzeczce Rok szkolny 16/17 KSZTAŁTOWANE SĄ POSTAWY I RESPEKTOWANE NORMY SPOŁECZNE Cel ewaluacji: Pozyskanie informacji dotyczących znajomości
Bardziej szczegółowoPROGRAM WYCHOWAWCZY PRZEDSZKOLA SAMORZĄDOWEGO w NOWYM ALEKSANDROWIE ul. Pogodna 107
PROGRAM WYCHOWAWCZY PRZEDSZKOLA SAMORZĄDOWEGO w NOWYM ALEKSANDROWIE ul. Pogodna 107 Nowe Aleksandrowo, wrzesień 2015r. Pomóżmy dzieciom, aby każdy z nich stał się tym, kim stać się może Janusz Korczak
Bardziej szczegółowoPROGRAM WYCHOWAWCZY CEL NADRZĘDNY :
Wychowanie polega na pozwoleniu człowiekowi stać się człowiekiem, na pokazywaniu mu, jak BYĆ a nie tylko jak mieć. Aby poprzez wszystko, czym jest i wszystko co ma, Stawał się coraz bardziej człowiekiem.
Bardziej szczegółowoPROGRAM WYCHOWAWCZY GMINNEGO PRZEDSZKOLA IM. JANA PAWŁA II W PIĄTKU
PROGRAM WYCHOWAWCZY GMINNEGO PRZEDSZKOLA IM. JANA PAWŁA II W PIĄTKU NAUCZYCIELU: WSKAŻ, W CZYM DZIECKO MOGŁOBY CI POMÓC. WYRAŹ SWOJE UCZUCIA I OCZEKIWANIA. POKAŻ DZIECKU, JAK MOŻE NAPRAWIĆ ZŁO. ZAPROPONUJ
Bardziej szczegółowomarzec 2010 WYCHOWANIE DO WOLNOŚCI Autor: Edyta Gronowska Dyrektor Przedszkola Lokomotywa
marzec 2010 WYCHOWANIE DO WOLNOŚCI Autor: Edyta Gronowska Dyrektor Przedszkola Lokomotywa Osoba, która ma poczucie własnej wartości będzie wolna od nacisków, trendów społecznych, mody Nie będzie przejmowała
Bardziej szczegółoworozwija się emocjonalnie i społecznie, współpracuje z dziećmi i nauczycielem, rozwija pamięć, myślenie, spostrzegawczość,
Nasze przedszkole! Pięciolatek w grupie rówieśniczej ma szansę wcześniej wykorzystać swój naturalny zapał do poznawania świata. Szybciej stanie się samodzielny i odpowiedzialny. Bezstresowo zaakceptuje
Bardziej szczegółowoPROGRAM WYCHOWAWCZY wrzesień 2016 r.
PROGRAM WYCHOWAWCZY Opracował: Zatwierdził: wrzesień 2016 r. 1 1 Cel programu Celem programu jest wszechstronny rozwój osobowości ucznia, uwzględniający jego predyspozycje psychiczne, emocjonalne, intelektualne,
Bardziej szczegółowoPLAN WYCHOWAWCZY DLA KLASY PIERWSZEJ A 2014/2015
PLAN WYCHOWAWCZY DLA KLASY PIERWSZEJ A 2014/2015 LP. ZADANIA OGÓLNE 1. POZNAJEMY KOLEGÓW (IMIONA I MIEJSCE ZAMIESZKANIA) ZADANIA SZCZEGÓŁOWE SPOSÓB REALIZACJI OSIĄGNIĘCIA EWALUACJA Integracja uczniów w
Bardziej szczegółowoKiedy nauczyciel klasy I staje się osobą znaczącą dla uczniów? Ewa Filipiak
Kiedy nauczyciel klasy I staje się osobą znaczącą dla uczniów? Ewa Filipiak Instytut Pedagogiki Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy Uczelnie dla szkół Główne myśli Etap edukacji wczesnoszkolnej
Bardziej szczegółowoProgram Wychowawczy Szkoły Podstawowej nr 5
Program Wychowawczy Szkoły Podstawowej nr 5 im. Króla Jana III Sobieskiego w Zabrzu Podstawą prawną niniejszego programu wychowawczego jest Ustawa o Systemie Oświaty z dnia 07 września 1991r. (Dz. U. z
Bardziej szczegółowoWydział Rozwoju Szkół i Placówek. Partnerstwo we współpracy rodziców i nauczycieli w szkołach materiały z forum wymiany doświadczeń
Wydział Rozwoju Szkół i Placówek Partnerstwo we współpracy rodziców i nauczycieli w szkołach materiały z forum wymiany doświadczeń W dniach 15-16 maja 2014 r. w Centrum Szkoleniowym ORE w Sulejówku odbyło
Bardziej szczegółowoW roku 2015/2016 w przedszkolu
W roku 2015/2016 w przedszkolu przeprowadzono ewaluację dotyczącą wdrażania dzieci do czytelnictwa. Badanie obejmowało obserwacje cyklu 10 zajęć głośnego czytania oraz ankietę skierowaną do rodziców dzieci.
Bardziej szczegółowoRaport z ewaluacji wewnętrznej przeprowadzonej w Przedszkolu Nr 2 w Zabrzu. 2016/17
Raport z ewaluacji wewnętrznej przeprowadzonej w Przedszkolu Nr 2 w Zabrzu. 2016/17 Cel ewaluacji Pozyskanie informacji czy dzieci w naszym przedszkolu czują się bezpiecznie. Zebranie informacji czy przedszkole
Bardziej szczegółowoPrzedszkola nr 63 Warszawa ul. Bolkowska 4
PROGRAM WYCHOWAWCZY Przedszkola nr 63 Warszawa ul. Bolkowska 4 CELE Program wychowawczy przedszkola zakłada: pracę nastawioną na poznanie samego siebie, pracę nastawioną na odnajdywanie swojego miejsca
Bardziej szczegółowoJesper Juul. Zamiast wychowania O sile relacji z dzieckiem
Jesper Juul Zamiast wychowania O sile relacji z dzieckiem Dzieci od najmłodszych lat należy wciągać w proces zastanawiania się nad różnymi decyzjami i zadawania sobie pytań w rodzaju: Czego chcę? Na co
Bardziej szczegółowoPROGRAM WYCHOWAWCZO- PROFILAKTYCZNY PRZEDSZKOLA PUBLICZNEGO NR 12 Z ODZDZIAŁAMI INTEGRACYJNYMI. im. Marii Konopnickiej w Ostrowcu Św.
DZIECKO I JEGO WSZECHSTRONNY ROZWÓJ W PRZEDSZKOLU PUBLICZNYM NR 12 W OSTROWCU ŚW. JEST DOBREM NAJWYŻSZYM. PROGRAM WYCHOWAWCZO- PROFILAKTYCZNY PRZEDSZKOLA PUBLICZNEGO NR 12 Z ODZDZIAŁAMI INTEGRACYJNYMI
Bardziej szczegółowoEdukacja społeczna. Postawy społeczne:
Edukacja społeczna Postawy społeczne: Zgodne z oczekiwaniami Kl. Wymagania nie używa form grzecznościowych wobec innych. nie przestrzega regulaminów i zasad obowiązujących w grupie. nie rozumie zasadności
Bardziej szczegółowoEwaluacja programu wspierającego rozwój społeczno emocjonalny Jestem dobrym kolegą, ale czy zawsze?
Ewaluacja programu wspierającego rozwój społeczno emocjonalny Jestem dobrym kolegą, ale czy zawsze? Autor: Agnieszka Mierzejewska, Małgorzata Herman Czas realizacji: wrzesień 2018r. czerwiec 2019r. Grupa
Bardziej szczegółowoKONCEPCJA PRACY Publicznego Przedszkola Nr 1 w Lesznie im. Leśnych Skrzatów na lata 2013\2014-2017/2018
KONCEPCJA PRACY Publicznego Przedszkola Nr 1 w Lesznie im. Leśnych Skrzatów na lata 2013\2014-2017/2018 1 WIZJA PRZEDSZKOLA 1. Tworzymy taką placówkę, która jest przyjazna dla dzieci i ich rodziców. 2.
Bardziej szczegółowoWZORZEC OSOBOWY UCZNIA PRYWATNEJ SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 72 SZKOŁY MARZEŃ W PIASECZNIE
WZORZEC OSOBOWY UCZNIA PRYWATNEJ SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 72 SZKOŁY MARZEŃ W PIASECZNIE Uczeń Szkoły Marzeń: 1. Przygotowuje się do zajęć, rozwija intelektualnie: przynosi na zajęcia szkolne wszystkie potrzebne
Bardziej szczegółowoJESPER JUUL NIE Z MIŁOŚCI
JESPER JUUL NIE Z MIŁOŚCI Kiedy gaśnie spontaniczna radość z dawania i brania, znikają również miłość i wzajemne zaufanie. Obowiązek mówienia TAK zabija radość. Dzieci swoim NIE wyznaczają granice swojego
Bardziej szczegółowoMądrze ograniczać WYCHOWANIE MAŁEGO DZIECKA ELŻBIETA BEDNARZ
Mądrze ograniczać WYCHOWANIE MAŁEGO DZIECKA ELŻBIETA BEDNARZ Czym są ograniczenia w życiu dzieci? Dzieci potrzebują normatywnych zasad i granic - Relatywizm w podejściu do wartości czy jasne zasady? Na
Bardziej szczegółowoDzieci Rodziców Nauczycieli Środowisko i społeczność lokalną
Dzieci Rodziców Nauczycieli Środowisko i społeczność lokalną Przedszkole pełni funkcje opiekuńcze, wychowawcze i kształcące Wspomaga wszechstronny rozwój dziecka odpowiednio do jego indywidualnych potrzeb
Bardziej szczegółowoPROGRAM WYCHOWAWCZY NIEPUBLICZNEJ INTEGRACYJNEJ SZKOŁY POSTAWOWEJ W MYSIADLE Na rok szkolny 2011/2012
PROGRAM WYCHOWAWCZY NIEPUBLICZNEJ INTEGRACYJNEJ SZKOŁY POSTAWOWEJ W MYSIADLE Na rok szkolny 2011/2012 Celem pracy wychowawczej w naszej szkole jest wspieranie dziecka w rozwoju intelektualnym, społecznym,
Bardziej szczegółowoDojrzałość szkolna dziecka
Dojrzałość szkolna dziecka Dojrzałość szkolna Według B. Wilgockiej-Okoń dojrzałość szkolna to osiągnięcie przez dziecko takiego stopnia rozwoju intelektualnego, społecznego i fizycznego, jaki umożliwi
Bardziej szczegółowoStanowienie granic i wprowadzanie reguł
Stanowienie granic i wprowadzanie reguł Nina Olszewska, psycholog, psychoterapeuta, trener pracujący z dziećmi, młodzieżą i dorosłymi Dzieci, by dobrze funkcjonowały, potrzebują jasnego, przewidywalnego
Bardziej szczegółowo- zna swoją rolę jako uczeń, Polak, Europejczyk, - zna pojęcia: sprawiedliwość, wolność, demokracja.
Edukacja społeczna Edukacja ekologiczna Edukacja prorodzinna Wdrażanie ucznia do różnorodnych form samorządności: - Samorząd Uczniowski, - Samorząd Klasowy, - gazetki szkolne, - dyżury klasowe, - sekcje
Bardziej szczegółowoKONCEPCJA PRACY GMINNEGO PRZEDSZKOLA W WĄSEWIE MISJA:
KONCEPCJA PRACY GMINNEGO PRZEDSZKOLA W WĄSEWIE Dzieci są wiosną rodziny I społeczeństwa nadzieją, która ciągle kwitnie przyszłością, która bez przerwy się otwiera. MISJA: J.P. II Każde dziecko jest dla
Bardziej szczegółowoPROGRAM WYCHOWAWCZY PRYWATNEGO GIMNAZJUM NR 2 Szkoły Marzeń w Piasecznie
PROGRAM WYCHOWAWCZY PRYWATNEGO GIMNAZJUM NR 2 Szkoły Marzeń w Piasecznie Program wychowawczy stanowi zbiór zamierzeń pedagogicznych, których realizacja ma przyczynić się do kształtowania pozytywnych zachowań
Bardziej szczegółowoProgram Wychowawczy Przedszkola Niepublicznego Bajkowego Przedszkola w Smrokowie
Program Wychowawczy Przedszkola Niepublicznego Bajkowego Przedszkola w Smrokowie 2015 2018 1 W wychowaniu chodzi właśnie o to, ażeby człowiek stawał się coraz bardziej człowiekiem, o to, ażeby bardziej
Bardziej szczegółowoTEMATYKA ZAJĘĆ PROFILAKTYCZNYCH REALIZOWANYCH W RAMACH PROGRAMU WYCHOWAWCZEGO I PROFILAKTYCZNEGO SZKOŁY W ROKU SZKOLNYM 2013/2014
TEMATYKA ZAJĘĆ PROFILAKTYCZNYCH REALIZOWANYCH W RAMACH PROGRAMU WYCHOWAWCZEGO I PROFILAKTYCZNEGO SZKOŁY W ROKU SZKOLNYM 2013/2014 Lp Klasa Tematyka Realizujący 1. Oddział Bezpieczeństwo w drodze do i ze
Bardziej szczegółowoNowa podstawa programowa nauczania przedszkolnego oraz dla szkoły podstawowej wyzwaniem dla tematyki wychowania komunikacyjnego
Nowa podstawa programowa nauczania przedszkolnego oraz dla szkoły podstawowej wyzwaniem dla tematyki wychowania komunikacyjnego Alicja Guła, Agata Urbańska Podstawa programowa Podstawa programowa jest
Bardziej szczegółowoDanuta Sterna: Strategie dobrego nauczania
: Strategie dobrego nauczania Strategie dobrego nauczania Strategie oceniania kształtującego I. Określanie i wyjaśnianie uczniom celów uczenia się i kryteriów sukcesu. II. Organizowanie w klasie dyskusji,
Bardziej szczegółowoPLAN DZIAŁAŃ WYCHOWAWCZYCH. Rok szkolny 2014/2015
PLAN DZIAŁAŃ WYCHOWAWCZYCH Rok szkolny 2014/2015 Rzeczą dla człowieka najważniejszą jest wychowanie. Każda rzecz dobrze rozpoczęta daje nadzieję dobrego wyniku, więc jeśli zaszczepisz młodemu zacne wychowanie,
Bardziej szczegółowoPrzygotowanie rodziców do wspomagania dziecka w uczeniu się nowej roli bycia uczniem
Przygotowanie rodziców do wspomagania dziecka w uczeniu się nowej roli bycia uczniem Dowiem się wielu ciekawych rzeczy Poznam nowych kolegów Będą ciekawe zajęcia Wiedza i umiejętności Informacja DOBRY
Bardziej szczegółowo