FAQ NaDiecie.pl # lutego 2017 r. Cukier! Opis odcinka:

Transkrypt

1 FAQ NaDiecie.pl # lutego 2017 r. Cukier! Opis odcinka: Filip Szołowski: Witamy w kolejnym odcinku podcastu FAQ NaDiecie.pl. Tym razem wspólnie z Piotrkiem Stanikiem będziemy rozmawiać o cukrze. Cukier zdrowy, cukier niezdrowy. Na te m.in. odpowie właśnie dzisiaj Piotrek. No i Piotrek pierwsze pytanie do Ciebie. Czy cukier może być zdrowy? Czy jest on wyłącznie szkodliwy? Jak to wygląda? Piotr Stanik: No tak znowu zaczynamy dosyć trudny temat. Dlatego, że każdy z nas kocha cukier a dwa tygodnie temu zabranialiśmy alkoholu, teraz będziemy zabraniać cukierków. Tak oczywiście pół żartem, pół serio, bo nie będziemy Państwu nic zabraniać to nie jest naszym celem. Jedynie chciałbym tutaj przestrzec Państwa przed jakimś szkodliwym wpływem cukru w tym przypadku. Na początku myślę, że warto by było rozgraniczyć te dwa pojęcia: węglowodanów, cukrów, cukru białego. I generalnie tutaj mamy pojęcia cukru dobrego i cukru szkodliwego. Dzisiaj w większości będziemy skupiać się na cukrze szkodliwym na cukrze białym, rafinowanym, sztucznym. Sztucznym w tym sensie, że sztucznie powstałym z buraków, zazwyczaj w naszym kraju. Natomiast chciałbym też powiedzieć krótko o cukrze zdrowym, czyli o węglowodanach, które są niezbędne w naszym organizmie każdego dnia. Dzięki nim funkcjonuje nasz mózg, funkcjonują nasze mięśnie. Musimy je dostarczać w pewnej ilości do naszego organizmu ale jaki to jest cukier właśnie. Tutaj chciałbym też przywołać pojęcie indeksu glikemicznego. Jest to takie pojęcie, które mówi nam o tym jak szybko glukoza dostaje się do krwi po spożyciu danego posiłku. Każdy produkt, każde warzywo, każdy owoc, bułka, po prostu każdy produkt jaki spożywamy ma taki właśnie indeks glikemiczny. Jeśli mówimy o zdrowych węglowodanach to mamy do czynienia z niskim indeksem glikemicznym. Glukoza z tych produktów. Glukoza, która się w nich znajduje pojawia się we krwi po jakimś czasie. Nie jest to od razu, że glukoza znajduje się w naszej krwi tylko jest to po jakimś czasie. Kiedy te wielocukry po prostu zaczną się rozkładać, bo zaczną podlegać trawieniu. I po pewnym czasie pojawia się glukoza w naszej krwi. Natomiast w przypadku wysokiego indeksu glikemicznego, który generalnie, zazwyczaj w takim codziennym funkcjonowaniu nie jest zbyt pożądany w naszej diecie. Są to właśnie 1

2 produkty oparte na cukrze białym. Właśnie cukier biały ma bardzo duży indeks glikemiczny. I tutaj takie produkty typu: słodzone napoje, jogurty nawet chociażby smakowe. One właśnie posiadają ten cukier biały, bo jest on najtańszy i najłatwiej dostępny. I te produkty mają wysoki indeks glikemiczny oznacza to, że glukoza z tych produktów bardzo szybko dostaje się do krwi co powoduje, że nasza trzustka jest w pewien sposób nadwyrężana, bo jest zmuszona do wytworzenia bardzo dużej ilości insuliny. Insuliny, która właśnie zajmuje się w cudzysłowie tą glukozą w naszej krwi i sprawia, że ta glukoza z naszej krwi przedostaje się do innych części naszego organizmu. I właśnie dzięki tej insulinie to uzyskujemy. I takie zjawisko gwałtownego wyrzutu insuliny w naszej krwi jest bardzo bardzo nie pozytywnym zjawiskiem w naszym organizmie. I nie powinno mieć miejsca a na pewno nie powinno mieć miejsca często. Oczywiście jak to się stanie sporadycznie to pewnie nic się nie stanie. Natomiast ten wyrzut insuliny po spożyciu produktów o wysokim indeksie glikemicznym powoduje, że szybko ta glukoza w cudzysłowie jest utylizowana i dochodzi do spadku energii, spadku samopoczucia, obniżenia nastroju czasami i napadów głodów. Niektórzy mają takie ssanie na słodkie. Co ciekawe następuje ono po tym jak zjemy coś słodkiego. I dlatego jest to tutaj bardzo nie pozytywny aspekt spożywania białego cukru czyli tak zwanej sacharozy, bo właśnie z tego dwucukru składa się cukier biały. Cukier powstały w fabrykach, które przetwarzają burak na drodze wielu przemian chemicznych i powstaje w ten sposób właśnie cukier biały. Właśnie kontynuując jeszcze a propos tego wyrzutu insuliny, który następuje. Po wyrzucie insuliny gwałtownie spada ilość glukozy we krwi i następuje wydzielanie glukagonu czyli hormonu zupełnie przeciwnego do insuliny. Gdzie właśnie glukagon mobilizuje tak jakby nasz organizm do tego żeby właśnie przyjąć te cukry jeszcze raz. Ponieważ nastąpił gwałtowny spadek glukozy we krwi i dlatego właśnie stąd mogą się brać te ssania na słodkie, ta nieodparta chęć spożycia czegoś słodkiego co niestety nie jest pozytywne, bo wpływa bardzo negatywnie na nasz organizm. Trzustka rozregulowuje się. Prowadzi to do różnych schorzeń, o których powiem za chwilkę. Jaki może mieć wpływ cukier na organizm? Powiedziałeś, że jest cukier zdrowy, że jest cukier ten szkodliwy. No ale właśnie pytanie jak wpływa cukier na nasz organizm, na nasze życie? Cukier, o którym mówimy jest to cukier biały. Ten cukier niezdrowy, bo na zdrowym dzisiaj nie będziemy się skupiać. Cukier biały przed wszystkim co nam pierwsze się rzuca, że tak 2

3 powiem w pamięci to cukrzyca i cukier biały w sposób nieunikniony prowadzi do cukrzycy. Zazwyczaj kojarzy nam się cukrzyca z osobami z nadwagą, z osobami otyłymi. Jednak nie jest to tak pewne, ponieważ i osoby szczupłe też mogą mieć cukrzycę, kiedy spożywają duże ilości cukru białego. Chciałbym jeszcze tutaj powiedzieć, że musimy czytać etykiety, ponieważ może paść pytanie: gdzie znajduje się ten cukier biały a gdzie ten zdrowy? I tutaj mogą nam dużo powiedzieć etykiety. Generalnie cukier biały znajduje się w produktach spożywczych, które zostały wytworzone sztucznie w fabrykach, w zakładach, które produkują właśnie te produkty spożywcze. Mam tu na myśli wszystkie ciastka, batoniki, wszelakie słodycze, cukierki, jogurty, wody smakowe, soki owocowe, które znajdujemy na półce w sklepie. Zazwyczaj są słodzone sztucznie. Nie jest to naturalna słodycz z owoców są one dosładzane właśnie białym cukrem. I tutaj właśnie czytajmy etykiety, czytajmy ile tego cukru jest. I ten cukier zazwyczaj nie będzie nazwany cukrem ale właśnie węglowodanami. Czasami stosuje się takie stwierdzenie na etykietach: węglowodany w tym cukry. I tak dla przykładu przygotowałem tutaj etykietkę z jednego z jogurtów o smaku truskawkowym, który waży 200g. I w takich 200g jogurtu mamy 30g węglowodanów. Co to oznacza? Że zazwyczaj w większości będzie to jogurt posłodzony cukrem właśnie białym. 30g cukru to w przeliczeniu, że jedna łyżeczka cukru waży 5g to jest aż 6 łyżeczek cukru białego. Jest to ciężko sobie wyobrazić tym bardziej, że takich jogurtów potrafimy czy nasze dzieci potrafią w ciągu dnia zjeść kilka. I wyobraźmy sobie, że taką szklankę jogurtu czy szklankę wody posłodzimy 6 łyżeczkami cukru. No nie jest to do wypicia a my właśnie w przypadku takiego jogurtu spożywamy właśnie tyle cukru. Aż 6 łyżeczek w przypadku takiego jogurtu truskawkowego, który ma od 180 do 200g właśnie produktu w nim. Także jest to duża ilość więc czytajmy dokładnie to co widzimy na etykietach. Pamiętając o tym, że 1 łyżeczka cukru białego ma około 5g. Jest po prostu około 5g węglowodanów, które nie niosą nam, do naszego organizmu nie niosą żadnej korzyści. I po prostu dostarczamy sobie tutaj takie puste kalorie powodujące tylko wyrzut gwałtowny insuliny przez naszą trzustkę. I właśnie dokąd to dalej prowadzi w naszym organizmie. Oprócz cukrzycy, do której spożywanie w nadmiernych ilościach prowadzi, to już wspomniałem o otyłości i nadwadze. Cukier biały bezpośrednio właśnie wpływa na wzrost naszej masy, na wzrost naszej tkanki tłuszczowej. Ponieważ tak jest metabolizowany w naszym organizmie na tkankę tłuszczową, bo nasz organizm nie ma co z nim zrobić. Więc po prostu przemienia go w tkankę tłuszczową. To co jest oczywiste cukier powoduje próchnicę, niszczy nam nasze zęby. A skoro niszczy nasze zęby to i niszczy 3

4 nasze kości. Powoduje odwapnienie naszych kości co może w przyszłości prowadzić do osteoporozy. Nie jest to zbyt dobra informacja dla wszystkich, którzy lubią cukier, gdyż jest to ciężka choroba. Oprócz tego cukier jest doskonałą pożywką dla wszystkich bakterii, grzybów. Co właśnie też wiąże się z próchnicą, ale nie tylko. Wiąże się też z wieloma innymi schorzeniami na tym podłożu właśnie bateryjnym czy też grzybiczym. Co ciekawe cukier pomimo, że słodki to zakwasza nasz organizm. I powoduje wzrost kwasowości w naszym żołądku co może prowadzić też do owrzodzenia ścianek żołądka, ścianek jelita. Obniżenia odporności ponieważ ta odporność bezpośrednio wiąże się z jelitami. Kiedy one są uszkodzone tutaj może po prostu dojść do obniżenia odporności właśnie za sprawą spożycia cukru więc jeśli nasze dzieci, bo tak się często zdarza chorują bez przyczyny. Bez jakiejś widocznej przyczyny, czy nie zostały zarażone, a choroby zdarzają się często no to właśnie można spróbować leczyć je poprzez odstawienie cukru. Jeśli właśnie takie dzieci spożywają duże ilości batoników, ciasteczek, wszelakich cukierków, no to właśnie może spróbować odbudować ich odporność przez odstawienie cukru czyli tych słodyczy. Co dalej? Może też taką ciekawostkę usłyszałem jakiś czas temu, że cukier może dawać objawy u dziecka ADHD, czyli takiej nadpobudliwości ruchowej. Kiedy właśnie dziecko ma problemy w szkole nie może usiedzieć na miejscu. Jest po prostu nadpobudliwe ruchowo. To kojarzy nam się zazwyczaj, że nasze dziecko ma ADHD. Trzeba to leczyć, wysyłamy do psychologa. Dajemy jakieś konsultacje a to nie zawsze musi być ADHD. Po prostu nadmierne spożycie cukru może dać właśnie takie objawy. Więc zanim dziecko wyślemy do psychologa, pedagoga spróbujmy odstawić nadmiar cukru przez kilka dni i zobaczyć co się stanie. Na pewno nie zaszkodzi a może pomóc. I oczywiście cukier jest uzależniający. Co ciekawe daje objawy. Właściwie nie objawy ale metabolizowany jest w naszym mózgu do substancji podobnych do narkotyków i gdzieś tam na przykład uczucie szczęścia po spożyciu czegoś słodkiego co często się zdarza, że po prostu mając zły humor rzucamy się na słodycze. Wcinamy bez opamiętania i czujemy się wtedy dużo lepiej i to może być spowodowane tym, że właśnie cukier jest w taki sposób metabolizowany w naszym mózgu, że daje nam właśnie takie poczucie zadowolenia. Piotrek, a w takim razie mówiłeś o tym cukrze złym, niedobrym a czy jesteśmy w stanie w jakikolwiek sposób zastąpić ten właśnie niedobry cukier? Czy jesteśmy w stanie coś innego, że tak powiem wrzucić do tej herbaty zamiast łyżek cukru? Jak to wygląda? 4

5 No tak, można sobie oczywiście z tym cukrem w jakiś sposób poradzić aczkolwiek ja tutaj namawiam Państwa do jak największego ograniczania tej substancji. Tej białej śmierci w cudzysłowie jak to się zwykło mówić. Ale jeśli ktoś nie jest w stanie ograniczyć cukru, bo nie wyobraża sobie napicia się gorzkiej herbaty, czy wypicia kawy nieposłodzonej chociażby jedną łyżeczką cukru. No bo rozumiem, że jest to trudne sam niejednokrotnie mam z tym problem ale staram się ograniczać cukier. Wiedząc jaki niekorzystny po prostu efekty może nieść jego spożycie. Ale generalnie zapytałeś czy można zastąpić cukier. Tak jest można zastąpić cukier dużo zdrowszymi substancjami. Chciałbym tu Państwu przytoczyć kilka tych substancji. Na pewno o większości z nich Państwo słyszeli. Na początek może miód. Miód jest to substancja, która również ma wysoki indeks glikemiczny, także wywołuje duży wyrzut insuliny przez naszą trzustkę. Ale z dwojga złego lepiej wybrać miód niż biały cukier, bo biały cukier nie niesie ze sobą żadnych wartości, żadnych pierwiastków cennych, żadnych minerałów. Jest to czysty cukier, czysta sacharoza, która rozkłada się do glukozy w bardzo szybkim tempie i nic poza tym. Natomiast miód oprócz tego, że dosyć szybko się rozkłada. Niesie ze sobą jeszcze dodatkowo pewne pierwiastki takie jak choćby żelazo, magnez i tutaj w pewny sposób uzupełniamy te pierwiastki. Żelazo z miodu jest bardzo dobrze przyswajalne w naszym organizmie. Oczywiście mówimy tu o miodzie pewnym, o miodzie naturalnym, który nie bierzemy na przykład kilogram miodu z półki w supermarkecie za 19,90, bo tutaj możemy spodziewać się, że ten miód nawet koło ula nie stał. I nawet nie widział ula. Jedynie został wytworzony sztucznie właśnie z cukru białego i zabarwiony jakąś tam substancją, kawą czy czymkolwiek innym. I tutaj musimy mieć pewność, że nasz miód jest ze sprawdzonej pasieki i wtedy możemy spodziewać się, że dostarczy nam on dużo, oprócz tego słodkiego smaku, kilku innym mikroelementów czy pierwiastków do naszego organizmu. Jednakże też bym nie przesadzał z miodem. Pomimo, że jest zdrowy ma też ten wysoki indeks glikemiczny może na pewno wpłynąć na to, że będzie nam ciężej zrzucić zbędne kilogramy, jeśli mamy taki cel. Więc nie przesadzajmy z miodem. Kolejna sprawa to na przykład syrop klonowy to też jest dobry słodzik jest to dosyć kosztowna sprawa ale jest on naturalny. Powstaje on z odparowania wody z soków klonów także nie ma tu miejsca na chemiczne modyfikacje, aczkolwiek niesprawdzony gdzieś produkt mógł być poddany jakimś chemicznym obróbką. Także tutaj też warto skupić się żeby kupić sprawdzony syrop klonowy z pewnego źródła w tym sensie, że po prostu wysokiej jakości produkt. Także ksylitol jeśli chodzi o słodzenie. Ostatnimi czasy jest dosyć modny. Ksylitol jest to cukier brzozowy. Jest on tak samo słodki 5

6 jak cukier biały, jednak jest dużo mniej kaloryczny. I oprócz tego działa zupełnie odwrotnie od cukru białego. Także nie niszczy śluzówek naszego żołądka, nie niszczy śluzówek jelita a może nawet wspomagać ich regeneracje. Także ksylitol tutaj ma bardzo dobre właściwości, nie odwapnia on kości, może nawet wspomagać procesy regeneracyjne tak jak powiedziałem. Niestety muszę tutaj też powiedzieć, że może on mieć negatywny wpływ na nasz organizm. Oczywiście jest to sprawa indywidualna ale warto to sprawdzić i nie przesadzać z jego ilością na samym początku, ponieważ ma on właściwości przeczyszczające. Może prowadzić do biegunki i tutaj żeby nie było zdziwienia, że kiedy zaczniemy spożywać ksylitol, że po prostu gdzieś tam może nas troszkę przeczyścić. Co dalej? Słód ryżowy myślę, że tutaj warto coś na ten temat powiedzieć. Jest to substancja bardzo słodka, która powstała z ryżu. Posiada ona witaminy grupy B i też, co jest jej wielką zaletą, składa się z wielocukrów czyli z substancji, którym tak naprawdę daleko do glukozy w naszym organizmie w tym sensie, że będą się one długo rozkładać właśnie w naszych jelitach. Będą przez długi czas dodawać nam energii, nie spowodują nagłego kopa a potem spadku tej energii tak samo gwałtownego. I tutaj ten właśnie słód ryżowy mógłbym polecić. Kolejnym takim nazwijmy to słodzikiem może być stewia. Stewia jest to roślina bardzo słodka i to wiele wiele razy słodsza niż cukier. Natomiast nie zawiera ona w ogóle kalorii i to jest bardzo ciekawe. Także posłodzimy nią nasze produkty, które codziennie spożywamy, natomiast nie spowoduje ona wyrzutu insuliny w naszej krwi, nie zawiera glukozy jednak ma te właściwości słodzące. Kolejnymi takimi substancjami słodzącymi mogą być na przykład erytrol czy lukrecja a także melasa buraczana czy trzcinowa. Tutaj to są produkty, którymi również możemy posłodzić naszą herbatę i nie zaszkodzą one nam aż tak bardzo jak cukier biały aczkolwiek nie ma pewności czy jakiegoś negatywnego skutku w naszym organizmie nie wywrą. Ale na pewno nie spowodują wyrzutu insuliny, nie zagrożą cukrzycą tak jak biały cukier. Także tutaj te substancje mógłbym polecić. Oczywiście najzdrowszą słodką przekąską mogą być suszone i świeże warzywa i owoce. Tutaj ten cukier zawarty w tych produktach będzie dla nas najlepszy aczkolwiek ciężko jest dziecku przetłumaczyć, że marchewka jest lepsza niż snicers albo inny batonik. Dlatego tutaj musimy od najmłodszych lat wpajać dzieciom i sami sobie, że po prostu to jest najlepszy sposób na dostarczenie cukru do naszego organizmu, który oprócz dobrze przyswajanych cukrów wprowadzi do naszego organizmu błonnik, wprowadzi inne witaminy. Czyli spożycie właśnie warzyw, owoców tutaj to bym najbardziej polecał. I jeśli chciałbym nadmienić, że jeśli w przypadku warzyw nie ma tu ograniczeń jeśli chodzi o 6

7 ilość. To w przypadku owoców tak bym już nie szalał, bo są one jednak wysoko kaloryczne, zawierają fruktozę, która wpływa bezpośrednio na proces tycia po prostu. Także tutaj nie przesadzajmy z owocami aczkolwiek jedzmy je tylko właśnie w umiarkowanych ilościach. Dziękuje bardzo Piotrek za wyjaśnienie, za objaśnienie tego czym jest cukier, co powoduje cukier. A także czym można taki cukier zastąpić. Państwu również dziękujemy. Bardzo serdecznie zachęcamy do komentowania naszych podcastów, do dania lajka na facebooku czy też udostępnienia naszych artykułów na stronie NaDiecie.pl. Zapraszamy już teraz na kolejny odcinek i do zobaczenia. Żegnają się z Państwem Filip Szołowski i Piotr Stanik. Do usłyszenia. 7