Drogi dla Natury. aleje.org.pl. Kącik miłośnika drzew. wywiad z Krzysztofem Góreckim z gminy Twardogóra. Jak pracujemy z gminami?
|
|
- Wanda Władysława Adamska
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 nr 2(5)/2012 Drogi dla Natury Biuletyn Informacyjny Wyniki ogólnopolskiego konkursu fotograficznego Najpiękniejsza aleja Dlaczego dbamy o drzewa? wywiad z Krzysztofem Góreckim z gminy Twardogóra Nowy cykl: Kącik miłośnika drzew Trwają szkolenia: Drzewa w otwartym krajobrazie instrukcja obsługi Jak pracujemy z gminami? fot. Grażyna Hankiewicz Pomóż nam chronić aleje! Przekaż 1% podatku Fundacji EkoRozwoju KRS:
2 Drodzy Czytelnicy! W chwili, kiedy kolejny numer naszego alejowego biuletynu opuszcza drukarnię, opracowywanie zadrzewieniowych masterplanów w 24 gminach osiąga półmetek. W sześciu spośród nich odbyły się już szkolenia dla urzędników samorządowych i drogowców oraz miłośników drzew. W pozostałych gminach nastąpi to wiosną. Zapraszamy gminy zainteresowane współpracą z nami do kontaktu. W ostatnich miesiącach mnożą się lokalne inicjatywy obrony drzew przed wycięciem, jak np. w Gliwicach, Poznaniu, czy Mielnie. Fundacja EkoRozwoju jest w trakcie organizowania pomocy prawnej dla Przyjaciół Drzew po informacje na ten temat zapraszamy wkrótce na witrynę. Program Drogi dla Natury wychodzi poza granice Polski. Ostatniej jesieni odbyły się pierwsze spotkania międzynarodowej grupy roboczej ochrony alej. Wraz ze współpracownikami z Niemiec, Czech, Francji, Szwecji i innych krajów zastanawiamy się nad wspólnymi działaniami. Najbardziej zaawansowane są działania na granicy polsko-niemieckiej planowane jest sadzenie transgranicznej alei na Pomorzu Zachodnim. dr inż. Piotr Tyszko-Chmielowiec lider programu Drogi dla Natury W 24 gminach w całej Polsce powstają programy zadrzewieniowe W pierwszej turze tworzenia lokalnych programów zadrzewieniowych Drogi dla Natury uczestniczą 24 gminy wiodące: Barlinek, Biały Bór, Chojna, Gaworzyce, Giżycko, Jerzmanowa, Juchnowiec Kościelny, Krotoszyce, Legnickie Pole, Lesznowola, Męcinka, Mikołajki Pomorskie, Miłki, Przygodzice, Ryjewo, Sadlinki, Siechnice, Słońsk, Sułoszowa, Susz, Syców, Wierzchowo, Wydminy i Zabierzów. Dzięki współpracy z powyższymi gminami działania programu Drogi dla Natury są realizowane w dziewięciu województwach: dolnośląskim, wielkopolskim, lubuskim, zachodniopomorskim, pomorskim, warmińsko-mazurskim, podlaskim, małopolskim oraz mazowieckim. Każda z gmin podpisała umowę na realizację projektu. Dziękujemy im za zaufanie i zaangażowanie we współpracę. Do tej pory w każdej gminie zostały wykonane inwentaryzacje zadrzewień przydrożnych w krajobrazie otwartym. Najbogatszymi w zadrzewienia bez zaskoczenia okazały się gminy mazurskie oraz niektóre z gmin dolnośląskich. Doradcy ds. zadrzewień zidentyfikowali również odpowiednie miejsca do przyszłych nasadzeń. Stan inwentaryzowanych zadrzewień jest bardzo zróżnicowany. W inwentaryzacjach pojawiają się piękne okazy wiekowych drzew, ale również wiele drzew, które mogą stanowić zagrożenie i wymagają natychmiastowej reakcji. Obecnie wyniki inwentaryzacji są poddawane dyskusji z pracownikami gmin wiodących oraz zarządcami dróg z terenu danej gminy. Mamy nadzieję, że wykonane programy zachowania zadrzewień będą aktywnie wykorzystywane przez urzędy gminne i zarządy dróg w ich codziennej pracy. Kolejne działania w gminach będą obejmować pilotażowe realizacje, w tym wykonanie ekspertyz drzew problemowych oraz posadzenie 100 drzew w każdej z gmin (w tym 50 drzew zostanie posadzonych w ramach akcji społecznej). W 18 gminach przeprowadzimy szkolenia z zakresu utrzymywania i zarządzania drzewami. Zorganizujemy również 7 seminariów regionalnych, na których będziemy prezentować rezultaty prac w gminach. Całości będą towarzyszyć systematyczne działania o charakterze edukacyjno-promocyjnym w gminach wiodących. Zaczynamy rekrutację do kolejnej edycji pracy z gminami, która ruszy w I połowie 2013 roku zgłoszenia gmin zainteresowanych udziałem w programie przyjmujemy pod adresem: przyjaciele@ nr 5/2012 2
3 Szanowny Czytelniku, Trzymasz w ręku kolejne wydawnictwo programu Drogi Szkolenia rozpoczęte Jak dbać o drzewa, żeby nam służyły? Od początku listopada rozpoczęliśmy cykl szkoleń w gminach wiodących. Do połowy 2013 roku dwudniowe szkolenia zatytułowane: Drzewa w otwartym krajobrazie instrukcja obsługi odbędą się we wszystkich 24 gminach, z którymi pracujemy. Do tej pory szkolenia odbyły się w gminach: Siechnice, Lesznowola, Legnickie Pole, Męcinka, Mikołajki Pomorskie oraz Ryjewo. Program szkoleń został ułożony w odpowiedzi na potrzeby urzędników. Okazało się, że wiedza, która powinna być podstawowa dla osób, do których obowiązków należy nadzór nad drzewami oraz wydawanie decyzji o wycince, nie jest powszechna. Doświadczenia Fundacji EkoRozwoju i jej partnerów ze współpracy z zarządami dróg pokazały, że osoby decyzyjne w sprawie drzew często nie zostały wyposażone w wiedzę niezbędną do ocenienia, w jakim stanie jest drzewo. Skutkuje to tym, że często wycinane są zdrowe drzewa na wszelki wypadek z drugiej strony zdarza się, że błędnie wykonane oględziny powodują pozostawienie drzew, które grożą zawaleniem i powinny zostać usunięte w zamian za posadzenie młodych drzew. Fundacja EkoRozwoju chce nauczyć urzędników, jak właściwie i w oparciu o najnowszą wiedzę podejmować decyzje o wycince dla dobra przyrody i człowieka. Dzięki szkoleniom uczestnicy dowiadują się nie tylko, jak ocenić stan drzewa czy stanowi realne zagrożenie i powinno zostać usunięte, czy wręcz przeciwnie, będzie jeszcze długo żyć: nie stanowiąc zagrożenia dla otoczenia, ale również jak właściwie planować nowe aleje. Zakres szkolenia zawiera także metody rozpoznawania cennych, często objętych ochroną prawną mieszkańców drzew (liczne gatunki ptaków, nietoperzy, owadów, grzybów i porostów) oraz metody postępowania administracyjnego w przypadku stwierdzenia ich obecności na drzewach. Chcemy także nauczyć drogowców m.in., jak sadzić drzewa i je pielęgnować, by za kilkadziesiąt lat mogły stanowić piękne aleje. Szkolenia cieszą się dużym zainteresowaniem. Wśród uczestników są nie tylko pracownicy urzędów gminnych odpowiedzialni za wydawanie decyzji o wycince, ale licznie pojawiają się władze gminne i powiatowe, pracownicy terenowi odpowiedzialni za utrzymanie zieleni, przedstawiciele zarządów dróg wszystkich szczebli, reprezentanci parków narodowych i krajobrazowych, naukowcy, właściciele lokalnego biznesu i miłośnicy drzew. Pierwsze doświadczenia pokazują, że prezentowane tematy spotkały się z dużym za- dla Natury poświęcone ochronie alej. Powstało ono jako materiał pomocniczy dla szkoleń przeznaczonych dla drogowców i urzędników samorządowych. Zostało jednak tak zaprojektowane, aby było przydatne dla pracy indywidualnej. Wybraliśmy tematy związane z utrzymaniem i kształtowaniem zadrzewień, które sprawiają najwięcej trudności ich zarządcom i powierzyliśmy ich opisanie uznanym fachowcom. Dr inż. Piotr Tyszko-Chmielowiec Lider Programu Drogi dla Natury Dużą zaletą podręcznika jest zgromadzenie tak bogatych zasobów wiedzy w jednym opracowaniu. Opracowanie to wypełnia brak kompleksowego ujęcia różnorodnych problemów ochrony i rozwoju alej w działalności jednostek samorządowych, w biurach projektów, firmach wykonawczych, organizacjach społecznych, a także ludności. Wiedza uzyskana z podręcznika, ujmującego całościowo zagadnienia z wielu obszarów działalności, przyczyni się do poprawy stanu drzew alejowych w Polsce i ich dalszego rozwoju. Dr hab. Halina Barbara Szczepanowska Profesor Instytutu Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa Misją Fundacji EkoRozwoju jest praktykowanie i promowanie rozwoju zgodnego z naturą. Od powstania w roku 1991 Fundacja prowadzi działania na rzecz ochrony przyrody, zrównoważonego rozwoju, właściwej gospodarki odpadami, przeciwdziałania zmianom klimatycznym oraz świadomej konsumpcji. Jednym z ważniejszych kierunków pracy jest ochrona alej w partnerstwie z administracją publiczną program Drogi dla Natury. FER jest organizacją pożytku publicznego. Więcej o nas dowiesz się na więcej o działaniach na rzecz alej na ISBN Dofinansowano ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Książka ta wyrasta z doświadczeń kilkuletniej współpracy ze służbami drogowymi i samorządami w ramach programu ochrony alej Drogi dla Natury. Stanowi kompendium wiedzy o alejach jako siedliskach przyrody i korytarzach ekologicznych oraz o ich chronionych mieszkańcach. Jest przeznaczona dla urzędników samorządów i zarządów dróg oraz przyrodników i wszystkich, którym leży na sercu los drzew i którzy pragną je kompetentnie chronić. Autorami książki są wysokiej klasy specjaliści pracownicy naukowi mający praktyczne doświadczenie w ochronie przyrody, a także praktycy. Nie podajemy gotowych recept, gdyż w każdym miejscu trzeba podejmować decyzje oparte na lokalnych warunkach i wybranych priorytetach ochronnych. Harmonijne pogodzenie różnych wymagań jest zadaniem osoby planującej ochronę alei we współpracy z zarządcą drogi. Dobrze służy przyrodzie różnorodność i mozaikowość środowisk, z zachowaniem ich elementarnej ciągłości w krajobrazie. W każdym przypadku namawiamy do rozważenia pozostawienia przy życiu starych drzew, które są cenną ostoją przyrody. Więcej informacji na interesowaniem wszystkich uczestników. Na każdym szkoleniu słuchacze byli bardzo aktywni i zadawali wiele pytań. Dzięki otrzymanym odpowiedziom łatwiej będzie im podejmować właściwe decyzje. Z dużym entuzjazmem słuchaczy spotyka się otwartość ekspertów i ich wola pomocy w sprawach problemowych. Każdy z uczestników otrzymał materiały szkoleniowe, w tym dwie publikacje: Aleje skarbnice przyrody oraz Aleje podręcznik użytkownika. Spływają do nas pierwsze recenzje materiałów szkoleniowych, które dowodzą, Misją Fundacji EkoRozwoju jest praktykowanie i promowanie rozwoju zgodnego z naturą. Od powstania w roku 1991 Fundacja prowadzi działania na rzecz ochrony przyrody, zrównoważonego rozwoju, właściwej gospodarki odpadami, przeciwdziałania zmianom klimatycznym oraz świadomej konsumpcji. Jednym z ważniejszych kierunków pracy jest ochrona alej w partnerstwie z administracją publiczną program Drogi dla Natury. FER jest organizacją pożytku publicznego. Więcej o nas dowiesz się na że są one bardzo pomocne w poznawaniu drzew i doskonaleniu sposobu ich zarządzania. Obie książki dostępne są w formie elektronicznej na naszej stronie internetowej. W gminach objętych programem, oprócz szkoleń dla przedstawicieli zarządów dróg i urzędników gminy, sporządzane są tzw. lokalne programy zadrzewieniowe. Te opracowania systematyzują dane dotyczące drzew z terenu gminy, zawierają również propozycje miejsc, w których można tworzyć nowe zadrzewienia oraz zalecenia dotyczące utrzymania drzew w dobrej kondycji i poprawienia w ten sposób bezpieczeństwa w ich otoczeniu. Dofinansowano ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Aleje skarbnice przyrody. Praktyczny podręcznik ochrony alej i ich mieszkańców Projekt finansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko Redakcja Aleje podręcznik użytkownika dr inż. Piotr Tyszko-Chmielowiec Aleje podręcznik użytkownika Jak dbać o drzewa, żeby nam służyły? Redakcja Piotr Tyszko-Chmielowiec Kamil Witkoś Aleje skarbnice przyrody Praktyczny podręcznik ochrony alej i ich mieszkańców Publikacje można pobrać w wersji pdf ze strony Arborysta Jerzy Stolarczyk przedstawia zasady prawidłowej pielęgnacji drzew podczas szkolenia w Legnickim Polu Przyrodnicza waloryzacja drzew zajęcia praktyczne podczas szkolenia w Siechnicach prowadzone przez dra Marcina Kadeja oraz dra Adriana Smolisa z Uniwersytetu Wrocławskiego Osoby zainteresowane uczestnictwem w szkoleniach zachęcamy do odwiedzania strony internetowej na której będą publikowane informacje na temat kolejnych szkoleń. 3 nr 5/2012
4 Wywiad z Krzysztofem Góreckim* Drzewa temat trudny nie w każdej gm Kamil Witkoś: Jak i dlaczego Urząd Gminy Twardogóra dba o drzewa? Krzysztof Górecki: Temat jest złożony, ponieważ dbałość o drzewa nie polega tylko na zachowaniu istniejących drzew. To również świadoma odbudowa. Drzewa, które dzisiaj spełniają określoną funkcję estetyczno-użytkową, w przeważającej części zostały posadzone 100, 200, a czasami nawet 300 lat temu. Na terenie gminy już kilka lat temu został przez nas dostrzeżony problem z nadmiernym wycinaniem drzew. Powody tego są różne, ale często niechęć do drzew jest potęgowana przez negatywne informacje medialne na temat wypadków z udziałem drzew. Wobec takich informacji wiele osób ulega strachowi i chciałoby się ich pozbyć na wszelki wypadek. Nie wszyscy pamiętają, że drzewa tak naprawdę nas chronią. Często powtarzam, że jeżeli podczas wichury wywróciło się duże drzewo stojące przed domem, to być może gdyby nie było tego drzewa, nie byłoby też dachu. To właśnie funkcja estetyczno-użytkowa jest jednym z głównych powodów naszej dbałości o drzewa. Trudno polemizować z tym, że drzewa wpisały się w nasz krajobraz. Często nawet nie zastanawiamy się nad tym, że są. Dopiero jak ich nie ma, odczuwamy ich brak. Niestety wtedy jest już za późno. Mając świadomość Jedna z alej w gminie Twardogóra nr korzyści płynących z drzew, do każdego wniosku o wydanie zezwolenia podchodzimy w sposób indywidualny. Nic z tak zwanego automatu. Kiedy jest konieczność wycięcia drzew, w zamian za ich wycięcie wskazujemy nasadzenia, które będą mogły odbudować powstałą stratę. Niestety nie wszyscy rozumieją, że jedno, dwa, a nawet kilka małych drzew to niewystarczająca rekompensata za wycinkę jednego dużego drzewa. Często zdarzają się też odmowy wydania zezwolenia na usunięcie drzew. KW: Skąd gmina Twardogóra pozyskuje środki na utrzymanie drzew? KG: Jak w większości gmin w Polsce, środki na bieżące utrzymanie drzew pochodzą z budżetu gminy. Natomiast jeżeli idzie o odbudowę drzewostanu, to są pewne możliwości związane z pozyskaniem środków z zewnątrz. Kilka lat temu dokonywaliśmy nasadzeń na naszym terenie w ramach środków pozyskanych z WFOŚiGW we Wrocławiu. Ostatnio, w ramach współpracy z Fundacją EkoRozwoju, dokonano nasadzeń na naszym terenie znacznej liczby drzew. Ponadto na terenie gminy w ostatnich latach realizowanych było kilka projektów współfinansowanych ze środków UE, a związanych z odbudową terenów zielonych. KW: Czy w gminie są podejmowane dodatkowe inicjatywy pomagające poprawić stan drzew? KG: Tak. Jak wspomniałem wcześniej, gmina Twardogóra realizowała projekty związane z odbudową terenów zielonych. W ramach tych projektów dokonano pielęgnacji istniejącego drzewostanu, ale również posadzono wiele nowych drzew. Ponadto sporo przedsięwzięć dotyczy istniejących zadrzewień przydrożnych. W naszych działaniach pamiętamy o tym, że efekty naszych obecnych starań będą w pełni widoczne przez nasze dzieci i wnuki. Dlatego nie możemy tego zaniedbać. Ponadto na terenie gminy od kilku lat, w ramach współpracy z zarządcami dróg oraz fundacją EkoRozwoju, wprowadziliśmy w życie pomysł wymiany przydrożnych topól. W wielu miejscach dokonano wymiany zniszczonego drzewostanu poprzez sadzenie młodych dębów i lip. KW: Jak drzewa w gminie są zarządzane? KG: W gminie Twardogóra istnieje określony sposób zarządzania drzewami. W ramach wydawania zezwoleń na wycinkę drzew, zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, wskazujemy nasadzenia zastępcze. Czasami budzi to wiele zastrzeżeń ze strony wnioskodawców, ale musimy pamiętać, że zgodnie z ustawą o ochronie przyrody burmistrz jest organem ochrony przyrody. A ochrona przyrody w rozumieniu ustawy polega na zachowaniu, zrównoważonym użytkowaniu oraz odnawianiu zasobów, tworów i składników przyrody, którymi jest zieleń w miastach i wsiach oraz zadrzewienia. KW: Jakie dobre praktyki zaproponowałby Pan osobom podejmującym decyzje o wycince? KG: Przede wszystkim obiektywna ocena zasadności każdego wniosku o wydanie zezwolenia. Nie można prowadzić postępowania administracyjnego w sprawie wydania zezwolenia na wycinkę drzew, zakładając na początku, że decyzja będzie pozytywna i drzewo zostanie usunięte. Bardzo często powodami złożonych wniosków są liście, które trzeba sprzątać, lecące kasztany lub żołędzie bądź po prostu cel opałowy. Oficjalnie nazywane jest to zagroże- 5/2012 4
5 inie niem bezpieczeństwa zdrowia lub mienia wnioskodawcy. Dlatego na nas spoczywa obowiązek właściwej oceny zasadności złożonych wniosków. Należy uświadomić sobie, że nawet drzewo w idealnym stanie zdrowotnym pod wpływem wyjątkowych warunków atmosferycznych może się złamać. Są to przypadki, których nie da się przewidzieć. Nie może to być jednak powodem do wycięcia wszystkich drzew. Wyobraźmy sobie, że tak by się stało i nawet dokonano by licznych nasadzeń zastępczych. Czy to, co widzielibyśmy za oknem albo na spacerze, zadowoliłoby nas? Odpowiedzmy sobie sami. * Krzysztof Górecki jest kierownikiem referatu gospodarki nieruchomościami i ochrony środowiska w Urzędzie Miasta i Gminy Twardogóra KW: Jak reagują mieszkańcy na działania podejmowane przez Urząd Miasta i Gminy? KG: Powiem szczerze, że różnie. Jest grupa osób bezpośrednio zainteresowanych usunięciem drzewa, która w sytuacji odmowy wydania zezwolenia lub wskazania nasadzeń zastępczych raczej jest niezadowolona. Niestety tak się zdarza. Ale myślę, że w większości działania na rzecz ochrony czy odbudowy istniejącego drzewostanu są pozytywnie oceniane przez mieszkańców. Pomimo tego, że nowe nasadzenia nie robią wrażenia od razu wizualny efekt będzie za kilkadziesiąt lat, to jest to pozytywnie odbierane. Kiedy na terenie gminy posadzono wiele drzew przy drogach, przy których dotychczas nie rosły żadne drzewa, myślałem, że będzie dużo narzekania na problemy związane np. z uprawą polową. Tak się nie stało. Były głosy, że drzewa przeszkadzają, ale w większości mieszkańcy byli zadowoleni. To utwierdza nas w przekonaniu, że przyjęty kierunek jest dobry. Międzynarodowa ochrona alej Aleje to tradycyjny element krajobrazu nie tylko w Polsce, ale także w dużej części Europy. Bardzo dużo działań na rzecz ochrony przydrożnych drzew podejmuje się w Niemczech. Pisaliśmy o tym w poprzednim numerze biuletynu, można o tym także przeczytać na naszej stronie internetowej. W październiku na Rugii celebrowano XX rocznicę utworzenia Niemieckiego Szlaku Alej trasy turystycznej o długości ponad 2900 km biegnącej przez całe Niemcy. Uroczystość ta była także okazją do spotkania osób zajmujących się ochroną alej w różnych krajach. Na nasze zaproszenie w Sellinie spotkały się osoby zajmujące się ochroną alej w Niemczech, Polsce, Czechach, Francji, Szwecji i na Węgrzech. Powołano Europejską Grupę Roboczą Ochrony Alej jako forum współpracy, koordynacji i wymiany doświadczeń dla miłośników alej z różnych krajów. Grupa, jako swoje pierwsze zadanie, przyjęła opracowanie koncepcji Europejskiego Szlaku Alej turystycznej drogi krajobrazowej zaproponowanej przez Chantal Pradines z Francji, a inspirowanej Niemieckim Szlakiem Alej. To duże przedsięwzięcie wymagające wytrwałej pracy wierzymy jednak, że utworzenie takiego szlaku pomoże nam jeszcze lepiej chronić aleje, które przecież są elementem europejskiego dziedzictwa przyrodniczo-kulturowego. 5 nr 5/2012
6 Wyniki I edycji ogólnopolskiego konkursu fotograficznego Moja najpiękniejsza aleja Konkurs został ogłoszony 23 maja 2012 r. podczas konferencji Jak chronić aleje w Polsce?, prace spływały do 15 listopada. W sumie na konkurs nadesłano ponad 800 zdjęć w dwóch głównych kategoriach: Moja najpiękniejsza aleja oraz Mieszkańcy starych alej. Zdjęcia przedstawiały aleje z całej Polski. Nagrody przyznawano w dwóch kategoriach wiekowych: młodzież szkolna i dorośli. Zdjęcia w kategorii Mieszkańcy alej charakteryzowały się dużą różnorodnością. W obu kategoriach wiekowych główne nagrody otrzymały zdjęcia przedstawiające ptaki. K AT E G O R I A W I E K O W A : D O R O Ś L I Nagrody w kategorii Moja najpiękniejsza aleja K AT E G O R I A W I E K O W A : D O R O Ś L I I miejsce Dzięcioł Jerzy Malicki II miejsce Lymantria dispar Agnieszka Czarnocka III miejsce Mikroświat starych alej Natalia Walczak Kozioróg dębosz Janusz Dudziak K AT E G O R I A W I E K O W A : M Ł O D Z I E Ż I miejsce Aleja kasztanowa Magdalena Kozłowska II miejsce Ku światłu Magdalena Szurek III miejsce Aleja bukowa Edward Soński Aleja zimą Grażyna Hankiewicz (zdjęcie na okładce) Czerwony szlak Sebastian Łuczywo K AT E G O R I A W I E K O W A : M Ł O D Z I E Ż I miejsce Gawrony Mateusz Piesiak II miejsce Mały mieszkaniec Justyna Łuc III miejsce Naliściaki Jan Feliks Tomczyk I miejsce Aleja grabów Malwina Tomaszewska II miejsce Zimowy sen Jan Feliks Tomczyk III miejsce Złote liście Adam Łabuda patroni medialni konkursu Wszystkie nagrodzone w konkursie zdjęcia można obejrzeć na stronie www. Już teraz zapraszamy do udziału w kolejnej edycji konkursu, którą ogłosimy w pierwszej połowie 2013 roku! nr 5/2012 6
7 Zaangażowanie biznesu na rzecz alej Sadzenie z SAP Polska 7 listopada w miejscowości Mysiadło w gminie Lesznowola (woj. mazowieckie) odbyło się społeczne sadzenie drzew. Mieszkańcy miejscowości, pracownicy firmy SAP Polska, przedstawiciele Urzędu Gminy oraz Fundacji EkoRozwoju posadzili w sumie 100 drzew w centrum wsi. Firma SAP Polska wsparła także wydanie publikacji Aleje podręcznik użytkownika. Jak dbać o drzewa, żeby nam służyły?. Książka jest dostępna w wersji papierowej jako materiał szkoleniowy podczas naszych szkoleń, a w wersji elektronicznej można ją pobrać ze strony www. W Mysiadle posadzono 100 młodych klonów Sadzenie drzew z MOS nr 2 i KOGENERACJĄ S.A. Wychowankowie Młodzieżowego Ośrodka Socjoterapii nr 2 we Wrocławiu sadzą drzewa przydrożne w Dolinie Baryczy 14 listopada grupa podopiecznych Młodzieżowego Ośrodka Socjoterapii nr 2 we Wrocławiu wzięła udział w wycieczce edukacyjnej do Parku Krajobrazowego Doliny Baryczy. Młodzież odwiedziła najciekawsze przyrodniczo zakątki, poznając rzadkie gatunki ptaków z wieży obserwacyjnych nad Stawem Starym zaobserwowano aż kilkanaście bielików! Najważniejszym działaniem było posadzenie 30 lip przy drodze powiatowej w okolicach Barkowa młodzież miała szansę na aktywną pracę na rzecz środowiska naturalnego. Całą wycieczkę oraz sadzenie drzew sfinansowano dzięki środkom przekazanym przez firmę KOGENERACJA S.A., która jest Patronem Młodzieżowego Ośrodka Socjoterapii nr 2 i od ponad roku współpracuje z Fundacją EkoRozwoju, dofinansowując działania z zakresu edukacji ekologicznej oraz sadzenie drzew z młodzieżą. Posadźmy razem! Jeśli prowadzisz firmę i chciałbyś posadzić aleję wraz ze swoimi pracownikami napisz do nas! 7 nr 5/2012
8 Kącik miłośnika drzew...słów kilka O lipie... Dotychczas najczęściej sadzonym gatunkiem drzewa w ramach naszych działań była lipa drobnolistna Tilia cordata. Do cech tego gatunku, które powodują, że jest chętnie wybierany na drzewo przydrożne, należą umiarkowane wymagania siedliskowe. Oczywistym argumentem przemawiającym za wyborem lipy jest fakt, że lipa drobnolistna jest gatunkiem rodzimym w Polsce, dzięki czemu jest sprzymierzeńcem wielu gatunków roślin i zwierząt. W potocznym języku słowo lipa jest synonimem produktu niskiej jakości, co może wynikać z faktu, że drewno lipowe jest miękkie i nie nadaje się na budulec. W zamian za to miękkie drewno lipy jest łatwe w obróbce, dzięki czemu jest cenione w rzeźbiarstwie. Jedną z najbardziej znanych rzeźb z drewna lipowego jest ołtarz wykonany przez Wita Stwosza, który znajduje się w Kościele Mariackim. Przez Słowian lipa była uważana za drzewo święte. Według wierzeń miała chronić przed piorunami i złymi duchami. W późniejszych wiekach chrześcijanie wykazywali podobne przekonania, co przejawiało się w wieszaniu figurek Matki Boskiej na lipach oraz budowaniu kapliczek pod lipami. Do dnia dzisiejszego, w okolicach starych kościołów, najliczniej występującym gatunkiem jest lipa. Dawniej z łyka lipowego robiono łapcie i maty, odpowiednio przygotowaną korę używano do krycia dachów, kwiat lipowy zbierano jako lekarstwo, dzięki kwiatom lipy możemy się cieszyć jednym z najlepszych miodów. Współczesne badania dowodzą, że chemiczne składniki kwiatów lip posiadają działania przeciwgorączkowe, napotne, osłaniające i przeciwskurczowe. Kwiaty lipy również skutecznie regenerują po długotrwałej pracy umysłowej oraz pomagają w zasypaniu. Wyciąg z kwiatów lipy używany jest w przemyśle kosmetycznym do produkcji kremów, szamponów i odżywek. Wielu przyrodników twierdzi, że w naszej florze żadne inne drzewo nie dostarcza tak wielu miejsc do życia innym organizmom jak rozbudowana lipa. Każdy jej element może być wykorzystany przez żyjące na niej zwierzęta, grzyby i rośliny. Czy pomożesz przywrócić piękne aleje w polskim krajobrazie? Przelewając dowolną kwotę na konto nr: z dopiskiem: Drogi dla Natury, wspierasz ogólnopolskie działania na rzecz alej. Z Twoją pomocą możemy więcej! Lider programu: Partnerzy: Wrocław ul. Białoskórnicza 26 tel./faks Zapraszamy do kontaktu: przyjaciele@ Fundacja Ekologiczna Zielona Akcja ul. Orła Białego 2, Legnica tel biuro@zielonaakcja.pl Stowarzyszenie Eko-Inicjatywa ul. Miłosna 1, Kwidzyn tel./faks sekretariat@ekokwidzyn.pl Federacja Zielonych GAJA ul. 5 Lipca 45, Szczecin tel./faks fzbiuro@gajanet.pl Nakład: 1000 egzemplarzy Półrocznik wydawany przez Fundację EkoRozwoju od 2010 roku. Redakcja: Anna Szmigiel-Franz / a.franz@fer.org.pl, Piotr Tyszko-Chmielowiec / tyszko@fer.org.pl, Kamil Witkoś / k.witkos@fer.org.pl Opracowanie graficzne i skład: Bartłomiej Bogacz / kontakt@bart-studio.com.pl Fundacja Zielone Płuca Polski ul. Dojlidy Fabryczne Białystok tel./faks fzpp@fzpp.pl Fundacja Aeris Futuro ul. Krowoderska 11/8, Kraków tel biuro@aerisfuturo.pl Towarzystwo Przyjaciół Słońska Unitis Viribus ul. Puszkina 44, Słońsk tel tps@tps-unitisviribus.org.pl Fotografie, o ile nie podpisane inaczej, pochodzą z archiwum programu Drogi dla Natury. Sfinansowano ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
PARTNERSTWO DLA DRZEW I KLIMATU KSZTAŁTOWANIE KRAJOBRAZU WIEJSKIEGO POPRZEZ INICJATYWY SPOŁECZNOŚCI LOKALNYCH I SPOŁECZNĄ ODPOWIEDZIALNOŚĆ BIZNESU
PARTNERSTWO DLA DRZEW I KLIMATU KSZTAŁTOWANIE KRAJOBRAZU WIEJSKIEGO POPRZEZ INICJATYWY SPOŁECZNOŚCI LOKALNYCH I SPOŁECZNĄ ODPOWIEDZIALNOŚĆ BIZNESU Irena Krukowska - Szopa Fundacja Ekologiczna Zielona Akcja
Bardziej szczegółowoBiuletyn Informacyjny aleje.org.pl
1(6)/2013 Biuletyn Informacyjny Drodzy Czytelnicy! Podczas licznych dyskusji na temat drzew prowadzonych z myślącymi konkretnie drogowcami i urzędnikami słyszymy często, że nie stać nas na sadzenie drzew,
Bardziej szczegółowoDrogi dla Natury. Szanowni Czytelnicy! aleje.org.pl. Biuletyn Informacyjny. nr 1(4)/2012
nr 1(4)/2012 Drogi dla Natury Biuletyn Informacyjny Szanowni Czytelnicy! Witamy ponownie na łamach naszego alejowego biuletynu. Ukazuje się on w chwili szczególnej dla programu Drogi dla Natury. Dobiegł
Bardziej szczegółowoKonferencja. p.n. Zadrzewienia na obszarach wiejskich dla ochrony bioróżnorodności i klimatu jak integrować społeczności lokalne wokół tych działań
Konferencja p.n. Zadrzewienia na obszarach wiejskich dla ochrony bioróżnorodności i klimatu jak integrować społeczności lokalne wokół tych działań Wrocław, dnia 21 kwietnia 2017 r. PROGRAM KONFERENCJI:
Bardziej szczegółowoLISTA RANKINGOWA. Nazwa przedsięwzięcia. śląskie Zaadoptuj rzekę 500 000 500 000 500 000 85
LISTA RANKINGOWA Załącznik nr 1 Do uchwały Zarządu NFOSiGW nr z dnia.. wniosków rekomendowanych do dofinansowania, złożonych w ramach II konkursu 2014 wniosków o dofinansowanie ze środków NFOŚiGW przedsięwzięć
Bardziej szczegółowokonferencja Gospodarka odpadami - szanse, zagrożenia i nowe technologie Międzynarodowe Targi Ochrony Środowiska POLEKO Poznań, 25-26 listopada 2009
konferencja Gospodarka odpadami - szanse, zagrożenia i nowe technologie Międzynarodowe Targi Ochrony Środowiska POLEKO Poznań, 25-26 listopada 2009 Małgorzata Małochleb Związek Stowarzyszeń Polska Zielona
Bardziej szczegółowoKonferencja końcowa Warszawa, 14 maja 2012 r. Dofinansowano ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
Konferencja końcowa Warszawa, 14 maja 2012 r. SZEROKIE WODY NATURY 2000 Cel projektu: Promocja Europejskiej Sieci Ekologicznej Natura 2000. Wskazywanie walorów przyrodniczych i turystycznych obszarów Natura
Bardziej szczegółowokonferencja dla nauczycieli w powiecie limanowskim 22 wrzesien 2016 By żyć lepiej i ekologiczniej konferencja dla nauczycieli
Powiat Limanowski Oficjalny portal konferencja dla nauczycieli w powiecie limanowskim 22 wrzesien 2016 By żyć lepiej i ekologiczniej konferencja dla nauczycieli Piątek, 23 Wrzesień 2016 22 września br.
Bardziej szczegółowoKonferencja. 27 września 2010 roku, godz
Mamy tylko jedną Ziemię, a jej przyszłość zależy od każdego, na pozór niewielkiego, ludzkiego działania, Konferencja zależy od każdego z nas 27 września 2010 roku, godz. 10.00 Organizacje pozarządowe z
Bardziej szczegółowoSPORZĄDZENIE PROJEKTU PLANU OCHRONY DLA CHOJNOWSKIEGO PARKU KRAJOBRAZOWEGO
SPORZĄDZENIE PROJEKTU PLANU OCHRONY DLA CHOJNOWSKIEGO PARKU KRAJOBRAZOWEGO N A R O D O W A F U N D A C J A O C H R O N Y Ś R O D O W I S K A U L. E R A Z M A C I O Ł K A 1 3 01-4 4 5 W A R S Z A W A T
Bardziej szczegółowoSTAN WDRAŻANIA PRZEZ SAMORZĄDY USTAWY O UTRZYMANIU CZYSTOŚCI I PORZĄDKU W GMINACH
STAN WDRAŻANIA PRZEZ SAMORZĄDY USTAWY O UTRZYMANIU CZYSTOŚCI I PORZĄDKU W GMINACH Nowy system gospodarki odpadami opłata odpady GMINA umowa rejestr opłata opłata umowa przetwarzanie recykling, odzysk 2
Bardziej szczegółowoMłody obywatel. 18 sierpnia 2010 r. Opis
18 sierpnia 2010 r. Młody obywatel Opis Młodzie ludzie przy wsparciu nauczycieli i władz samorządowych badają kapitał społeczny w swojej miejscowości. Przedstawiają wnioski władzom lokalnym. Na podstawie
Bardziej szczegółowoPRZEDSZKOLAK MAŁY I DUŻY PRZYRODZIE SŁUŻY
Pobrano ze strony http://www.przedszkole15.com.pl/ PRZEDSIĘWZIĘCIE NR 3 PRZEDSZKOLAK MAŁY I DUŻY PRZYRODZIE SŁUŻY Opracowała: mgr KRYSTYNA GOLIS Koszalin, 25.04.2001r. 1. WSTĘP. Nasze przedszkole wzięło
Bardziej szczegółowoMiejsce: Towarzystwo Naukowe Płockie w Płocku. 1. Otwarcie konferencji Janina Kawałczewska Powitanie uczestników, prelegentów.
Scenariusz konferencji 27 września 2010 roku, godz. 10.00 Organizacje pozarządowe z administracją publiczną na rzecz zrównoważonego rozwoju i ochrony bioróżnorodności Mazowsza, Kujaw i Ziemi Łódzkiej.
Bardziej szczegółowoDNI KARPIA REGULAMIN. Regionalnego Konkursu Wiedzy o Dolinie Baryczy. dla uczniów gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych. edycja XVI
DNI KARPIA REGULAMIN Regionalnego Konkursu Wiedzy o Dolinie Baryczy dla uczniów gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych edycja XVI 1. Organizatorem konkursu jest Stowarzyszenie na Rzecz Edukacji Ekologicznej
Bardziej szczegółowoNOTATKA z przebiegu międzynarodowego seminarium i jego rezultatów
NOTATKA z przebiegu międzynarodowego seminarium i jego rezultatów DROGI DLA NATURY partnerstwo NGO i administracji na rzecz odtwarzania alej przydrożnych Słońsk, 17 marca 2010 Cel Seminarium był dwojaki:
Bardziej szczegółowoREGULAMIN XVIII EDYCJI KONKURSU POZNAJEMY PARKI KRAJOBRAZOWE POLSKI rok szkolny 2018/2019
REGULAMIN XVIII EDYCJI KONKURSU POZNAJEMY PARKI KRAJOBRAZOWE POLSKI rok szkolny 2018/2019 I. ORGANIZATORZY 1. Dolnośląski Zespół Parków Krajobrazowych (dolnośląskie) 2. Brodnicki Park Krajobrazowy (kujawsko
Bardziej szczegółowoInicjatywy oddolne na rzecz Zielonego Podkarpacia - Podsumowanie Projektu
Inicjatywy oddolne na rzecz Zielonego Podkarpacia - Podsumowanie Projektu Projekt dofinansowany jest ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Za treść zawartą w prezentacji
Bardziej szczegółowoParku Krajobrazowego Puszczy Knysyzńśkiej
Parku Krajobrazowego Puszczy Knyszyńskiej Parku Krajobrazowego Puszczy Knysyzńśkiej Działania na rzecz ochrony obszaru Puszczy Knyszyńskiej pojawiły się po raz pierwszy w latach 50 i 60 za sprawą Profesora
Bardziej szczegółowoProcedura opiniowania projektów w zakresie aspektów środowiskowych w ramach RPO WD 2007-2013 przez dolnośląskie organizacje pozarządowe i RDOŚ
1 REGIONALNY PROGRAM OPERACYJNY DLA WOJEWÓDZTWA DOLNOŚLĄSKIEGO NA LATA 2007-2013 Procedura opiniowania projektów w zakresie aspektów środowiskowych w ramach RPO WD 2007-2013 przez dolnośląskie organizacje
Bardziej szczegółowoREGULAMIN XVII EDYCJI KONKURSU POZNAJEMY PARKI KRAJOBRAZOWE POLSKI rok szkolny 2017/2018
REGULAMIN XVII EDYCJI KONKURSU POZNAJEMY PARKI KRAJOBRAZOWE POLSKI rok szkolny 2017/2018 I. ORGANIZATORZY 1. Dolnośląski Zespół Parków Krajobrazowych (dolnośląskie) 2. Brodnicki Park Krajobrazowy (kujawsko
Bardziej szczegółowoCo dalej z nami pytają obszary Natura 2000
Co dalej z nami pytają obszary Natura 2000 Przebieg, osiągnięte rezultaty projektu pt. Natura 2000 naszą szansą Finansujący Natura 2000 naszą szansą Organizator: Partnerzy: Nadleśnictwo Łąck UCBnŚPiZR
Bardziej szczegółowoStosunek Polaków do przyrody i Natury 2000
Stosunek Polaków do przyrody i Natury 2000 Kurs szkoleniowy: Liderzy Natury Sabina Lubaczewska Fundacja EkoRozwoju Kurs jest realizowany w ramach projektu pn.: Liderzy Natury ogólnopolska kampania promująca
Bardziej szczegółowoZadrzewienia śródpolne enklawy bioróżnorodności
Zadrzewienia śródpolne enklawy bioróżnorodności Jakub Józefczuk Bank Drzewek jest realizowany w ramach projektu: Partnerstwo dla drzew i klimatu społeczna odpowiedzialność biznesu w zakresie ochrony środowiska,
Bardziej szczegółowoFORMULARZ ZGŁOSZENIOWY W RAMACH KONKURSU ECO-LOKALNIE II NA LOKALNE INICJATYWY EKOLOGICZNE REALIZOWANEGO PRZEZ CENTRUM ROZWOJU LOKALNEGO
FORMULARZ ZGŁOSZENIOWY W RAMACH KONKURSU ECO-LOKALNIE II NA LOKALNE INICJATYWY EKOLOGICZNE REALIZOWANEGO PRZEZ CENTRUM ROZWOJU LOKALNEGO I. Dane wnioskodawcy (autora inicjatywy) Pola o nr od 1 do 5 przeznaczone
Bardziej szczegółowoDrogi dla Natury. Szanowni Czytelnicy! aleje.org.pl. Biuletyn Informacyjny. nr 2(2)/2011
nr 2(2)/2011 Drogi dla Natury Biuletyn Informacyjny Szanowni Czytelnicy! Drogi dla Natury to program ochrony i odtwarzania alej poprzez partnerską współpracę organizacji społecznych, służb drogowych i
Bardziej szczegółowoJak utrwalać efekty realizacji projektu Obszary Natura 2000 naszą szansą? RCEE, Płock 9-10 czerwca 2015 r. Janina Kawałczewska
Konferencja pn. Co dalej z nami pytają obszary Natura 2000 Jak utrwalać efekty realizacji projektu Obszary Natura 2000 naszą szansą? RCEE, Płock 9-10 czerwca 2015 r. Janina Kawałczewska Efekty realizacji
Bardziej szczegółowoEdukacja przyrodnicza
Edukacja przyrodnicza Wiedza przyrodnicza: Kl. Wymagania nie odróżnia roślin zielonych od drzew i krzewów. zbyt ogólnikowo opisuje budowę poznanych zwierząt. nie słucha zapowiedzi pogody w radiu i w telewizji.
Bardziej szczegółowoAktywna edukacja i animacja ekologiczna, jako wyzwanie dla woj. pomorskiego.
Aktywna edukacja i animacja ekologiczna, jako wyzwanie dla woj. pomorskiego. Historyczne sady, aleje, szpalery drzew owocowych jako cenny rezerwuar różnorodności biologicznej, kultury i historii woj. pomorskiego.
Bardziej szczegółowoSZKOLNE KOŁO PRZYRODNICZE
SZKOLNE KOŁO PRZYRODNICZE PROGRAM ZAJĘĆ Kamila Wyleżek ROK SZKOLNY 2015/2016 CHARAKTERYSTYKA PROGRAMU Program zajęć szkolnego koła przyrodniczego przeznaczony jest dla uczniów klas gimnazjum oraz I przysposabiającej
Bardziej szczegółowoPodziękowania naszych podopiecznych:
Podziękowania naszych podopiecznych: W imieniu swoim jak i moich rodziców składam ogromne podziękowanie Stowarzyszeniu za pomoc finansową. Dzięki działaniu właśnie tego Stowarzyszenia osoby niepełnosprawne
Bardziej szczegółowoWzmocnienie działań społeczności lokalnych na rzecz zrównoważonego rozwoju nabór konkursowy 2014-2015
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Wzmocnienie działań społeczności lokalnych na rzecz zrównoważonego rozwoju nabór konkursowy 2014-2015 Katarzyna Siwkowska Zastępca Dyrektora Departamentu
Bardziej szczegółowo27 Droga nr 263 Kłodawa Dąbie odc. od skrzyżowania z drogą krajową 92 do drogi wojewódzkiej nr 473
I.27. Droga nr 263 Kłodawa Dąbie odc. od skrzyżowania z drogą krajową 92 do drogi wojewódzkiej nr 473. 27 Droga nr 263 Kłodawa Dąbie odc. od skrzyżowania z drogą krajową 92 do drogi wojewódzkiej nr 473
Bardziej szczegółowoDzieci piszą Listy dla Ziemi i proszą dorosłych, by byli po stronie natury
1 / 5 2 / 5 11 element czasie zachęcać organizatorem programu Państwowymi ARKA 000 który zgłaszających W Natura ramach na drzew, inicjatyw Polaków, korzystać idealne Inga. realizacji sposób Dzieci jesteśmy
Bardziej szczegółowoPodstawy prawne Dyrektywa Ptasia Dyrektywa Siedliskowa
Obszary Natura 2000 Podstawy prawne Dyrektywa Ptasia (Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/147/WE z dnia 30 listopada 2009 r. w sprawie ochrony dzikiego ptactwa - wcześniej dyrektywa Rady 79/409/EWG
Bardziej szczegółowoREGULAMIN XVIII EDYCJI KONKURSU POZNAJEMY PARKI KRAJOBRAZOWE POLSKI rok szkolny 2018/2019
REGULAMIN XVIII EDYCJI KONKURSU POZNAJEMY PARKI KRAJOBRAZOWE POLSKI rok szkolny 2018/2019 I. ORGANIZATORZY 1. Dolnośląski Zespół Parków Krajobrazowych (dolnośląskie) 2. Brodnicki Park Krajobrazowy (kujawsko
Bardziej szczegółowoGmina: Margonin (m. Margonin), Gołańcz ( m. Gołańcz)
I.15. Droga nr 193 odc. Margonin- Gołańcz. 15 Droga nr 193 odc. Margonin- Gołańcz Lokalizacja przedsięwzięcia Charakterystyka ogólna i cel przedsięwzięcia Powiat: chodzieski, wągrowiecki Gmina: Margonin
Bardziej szczegółowoZWIERZĘTA. z różnych stron ŚWIATA
ZWIERZĘTA z różnych stron ŚWIATA PROJEKT Projekt Nie znikaj poświęcony jest zagadnieniu bioróżnorodności. Choć słowo bioróżnorodność jest stosunkowo młode, to robi obecnie prawdziwą karierę. Niestety przyczyna
Bardziej szczegółowoPorozumienie Burmistrzów Plany Gospodarki Niskoemisyjnej dla Pomorza Doradztwo Energetyczne w WFOŚiGW w Gdańsku idea i cele. Sopot 18 września 2015r.
Porozumienie Burmistrzów Plany Gospodarki Niskoemisyjnej dla Pomorza Doradztwo Energetyczne w WFOŚiGW w Gdańsku idea i cele Sopot 18 września 2015r. Maciej Kazienko Pomorskie Dni Energii Największa w północnej
Bardziej szczegółowoProjekt jest współfinansowany przez Unię Europejską w ramach programu Erasmus+
WSPÓLNA SPRAWA WSPÓLNY GŁOS REZULTATY PROJEKTU Celem projektu było wsparcie młodzieży i samorządów we wzajemnych kontaktach i współpracy poprzez promocję i rozwój Rad Młodzieżowych. Pomagaliśmy w tworzeniu
Bardziej szczegółowokampania na rzecz ochrony środowiska życia pszczół i innych owadów zapylających
PSZCZOŁY PROSZĄ O POMOC kampania na rzecz ochrony środowiska życia pszczół i innych owadów zapylających Konferencja Ochrona owadów zapylających warunkiem zachowania ekosystemów i produkcji żywności Opole
Bardziej szczegółowoProjekt: Inkubator liderów europejskiej ochrony przyrody
Projekt: Inkubator liderów europejskiej ochrony przyrody Zarys projektu Celem projektu, którego pierwszy, opisywany tu etap planujemy zrealizować w okresie od stycznia do sierpnia 2006, jest przygotowanie
Bardziej szczegółowo2017 Luty. Maj. Sierpień
2016 Styczeń 26 27 28 29 30 31 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 1 2 3 4 5 2017 Luty 30 31 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23
Bardziej szczegółowoREGULAMIN XV EDYCJI KONKURSU POZNAJEMY PARKI KRAJOBRAZOWE POLSKI rok szkolny 2015/2016
REGULAMIN XV EDYCJI KONKURSU POZNAJEMY PARKI KRAJOBRAZOWE POLSKI rok szkolny 2015/2016 I. ORGANIZATORZY 1. Zespół Parków Krajobrazowych Województwa Wielkopolskiego (wielkopolskie) 2. Dolnośląski Zespół
Bardziej szczegółowoTurystyka na terenach cennych przyrodniczo, w tym obszarach Natura 2000 Promocja ekoturystyki
Turystyka na terenach cennych przyrodniczo, w tym obszarach Natura 2000 Promocja ekoturystyki Janina Kawałczewska I. Jak tworzyć rynek turystyki proekologicznej? 1. Wywołać popyt na turystykę proekologiczną
Bardziej szczegółowoGmina: Miłosław (m. Miłosław, Kozubiec, Mikuszewo) Gmina: Kołaczkowo (Budziłowo, Wszembórz, Borzykowo)
I.46. Droga nr 441 odc. Miłosław Borzykowo. 46 Droga nr 441 odc. Miłosław Borzykowo Powiat wrzesiński Lokalizacja przedsięwzięcia Gmina: Miłosław (m. Miłosław, Kozubiec, Mikuszewo) Charakterystyka ogólna
Bardziej szczegółowoDOBRE PRAKTYKI ZWIĄZANE
Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie Instytucja zarządzająca Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014 2020 Ministerstwo Rolnictwa
Bardziej szczegółowoCel realizacji Podkarpackiego Programu Odnowy Wsi na lata 2011-2016: Program jest instrumentem realizacji Strategii Województwa
Cel realizacji Podkarpackiego Programu Odnowy Wsi na lata 2011-2016: Szeroko rozumiana poprawa jakości życia na wsi, zaspokajanie potrzeb społeczno-kulturalnych mieszkańców a także zidentyfikowanie i promowanie
Bardziej szczegółowoXV edycja Powiatowych Dni Lasu cyklicznej imprezy o charakterze edukacyjno ekologicznym.
15.04.2014 XV edycja Powiatowych Dni Lasu cyklicznej imprezy o charakterze edukacyjno ekologicznym. Podjęta w 2000 r. przez przedstawicieli tutejszego samorządu powiatowego inicjatywa organizowania co
Bardziej szczegółowoLeader+ w Dolinie Baryczy
Fundacja Programów Pomocy dla Rolnictwa Foundation of Assistance Programmes for Agriculture Leader+ w Dolinie Baryczy Sprawdzonym narzędziem rozwoju obszarów wiejskich poprzez aktywizację społeczności
Bardziej szczegółowoREGULAMIN XIV EDYCJI KONKURSU POZNAJEMY PARKI KRAJOBRAZOWE POLSKI rok szkolny 2014/2015
REGULAMIN XIV EDYCJI KONKURSU POZNAJEMY PARKI KRAJOBRAZOWE POLSKI rok szkolny 2014/2015 I. ORGANIZATORZY 1. Zespół Parków Krajobrazowych Województwa Wielkopolskiego (wielkopolskie) 2. Dolnośląski Zespół
Bardziej szczegółowoWzmocnienie działań społeczności lokalnych na rzecz zrównoważonego rozwoju nabór konkursowy 2014-2015
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Wzmocnienie działań społeczności lokalnych na rzecz zrównoważonego rozwoju nabór konkursowy 2014-2015 Katarzyna Siwkowska Zastępca Dyrektora Departamentu
Bardziej szczegółowoMiniFundusz. na MikroProjekty
MiniFundusz na MikroProjekty Główny cel - wspieranie efektywnych działań i inicjatyw trwale chroniących przyrodę, nie wymagających wielkich nakładów - działań do których realizacji wystarczy odrobina dobrej
Bardziej szczegółowoRegionalny Program Operacyjny Województwa Warmińsko-Mazurskiego na lata (RPO WiM )
Regionalny Program Operacyjny Województwa Warmińsko-Mazurskiego na lata 2014-2020. (RPO WiM 2014-2020) Możliwości finansowania projektów w zakresie dziedzictwa kulturowego i naturalnego Toruń, 17 marca
Bardziej szczegółowoZAPROSZENIE. Natura 2000 Naturalny Kapitał
ZAPROSZENIE Fundacja Wspierania Inicjatyw Ekologicznych serdecznie zaprasza do udziału w bezpłatnych warsztatach pt.: Natura 2000 Naturalny Kapitał organizowanych w ramach projektu Misja Natura współfinansowanego
Bardziej szczegółowoDZIAŁANIA PROMUJĄCE POSTAWY PROEKOLOGICZNE W NASZYM PRZEDSZKOLU
DZIAŁANIA PROMUJĄCE POSTAWY PROEKOLOGICZNE W NASZYM PRZEDSZKOLU Moja planeta jest całkiem nie z tej ziemi Moja planeta nie ma ceny W swojej pracy dokładamy wszelkich starań, by dzieci uczęszczające do
Bardziej szczegółowoRealizacja projektu "Mała Retencja - Duża Sprawa - kampania na rzecz poprawy małej retencji na obszarach wiejskich"
Mała Retencja - Duża Sprawa kampania na rzecz poprawy małej retencji na obszarach wiejskich Realizacja projektu "Mała Retencja - Duża Sprawa - kampania na rzecz poprawy małej retencji na obszarach wiejskich"
Bardziej szczegółowoWybrane przykłady partycypacji w Europie Tytuł slajdu Jak opisać i zmierzyć partycypację społeczną? seminarium Warszawa, 10 grudnia 2010
Wybrane przykłady partycypacji w Europie Jak opisać i zmierzyć partycypację społeczną? seminarium Warszawa, 10 grudnia 2010 1 Na podstawie publikacji zawierającej 17 przykładów dobrych praktyk : 1. Strategie
Bardziej szczegółowoREGULAMIN XVI EDYCJI KONKURSU POZNAJEMY PARKI KRAJOBRAZOWE POLSKI rok szkolny 2016/2017
REGULAMIN XVI EDYCJI KONKURSU POZNAJEMY PARKI KRAJOBRAZOWE POLSKI rok szkolny 2016/2017 I. ORGANIZATORZY 1. Zespół Parków Krajobrazowych Województwa Wielkopolskiego (wielkopolskie) 2. Dolnośląski Zespół
Bardziej szczegółowocyfrowe kompetencje, realne korzyści
e-mocni: cyfrowe kompetencje, realne korzyści Webinarium informacyjne dla bibliotek PREZENTUJĄ: Jacek Królikowski, Elżbieta Dydak PROWADZI: Bogna Mrozowska 1 2 3 4 O projekcie Planowane działania Jak przekonać
Bardziej szczegółowoKarpaty łączą - mechanizm konsultacji i współpracy dla wdrażania Konwencji Karpackiej
Karpaty łączą - mechanizm konsultacji i współpracy dla wdrażania Konwencji Karpackiej II Forum Karpackich Gmin 24 września 2015 PROJEKT WSPÓŁFINANSOWANY PRZEZ SZWAJCARIĘ W RAMACH SZWAJCARSKIEGO PROGRAMU
Bardziej szczegółowoLWA 4101-28-05/2012 P/12/138 WYSTĄPIENIE POKONTROLNE
LWA 4101-28-05/2012 P/12/138 WYSTĄPIENIE POKONTROLNE Numer i tytuł kontroli Jednostka przeprowadzająca kontrolę I. Dane identyfikacyjne kontroli P/12/138 Usuwanie drzew z terenu nieruchomości gminnych
Bardziej szczegółowoDobre praktyki współpracy z organizacjami pozarządowymi w roku 2011 w Gminie Nowogard. Nowogard, październik 2012 r.
Dobre praktyki współpracy z organizacjami pozarządowymi w roku 2011 w Gminie Nowogard Nowogard, październik 2012 r. 2 Powierzchnia: gmina 339 km 2, w tym miasto 12,46 km 2 Ludność (31.12.2011): gmina 24
Bardziej szczegółowoPodsumowanie cyklu seminariów dot. klauzul społecznych. Fundacja Fundusz Współpracy
Podsumowanie cyklu seminariów dot. klauzul społecznych Fundacja Fundusz Współpracy Fundacja Fundusz Współpracy od 10 marca 2014 r. do 19 września 2014 r. zorganizowała 79 z wstępnie planowanych 78 szkoleń.
Bardziej szczegółowoPodejście partnerskie a podejście eksperckie w planowaniu ochrony przyrody
Podejście partnerskie a podejście eksperckie w planowaniu ochrony przyrody 1 Tradycyjny sposób planowania Traditional management planning process Tradycyjny sposób planowania Traditional management planning
Bardziej szczegółowoSprawozdanie z realizacji działania ekologicznego. ,, Robiąc tak niewiele możesz pomóc innym i przyrodzie
Sprawozdanie z realizacji działania ekologicznego,, Robiąc tak niewiele możesz pomóc innym i przyrodzie Działanie ekologiczne pt.,, Robiąc tak niewiele możesz pomóc innym i przyrodzie było zespołem zadań
Bardziej szczegółowoDruk nr 4152 Warszawa, 21 marca 2005 r.
SEJM RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ IV kadencja Druk nr 4152 Warszawa, 21 marca 2005 r. Pan Włodzimierz Cimoszewicz Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej
Bardziej szczegółowoKarpacki Uniwersytet Partycypacji. Monika Ochwat Marcinkiewicz Specjalista ds. Konwencji Karpackiej
Karpacki Uniwersytet Partycypacji Monika Ochwat Marcinkiewicz Specjalista ds. Konwencji Karpackiej Cel projektu Zaangażowanie mieszkańców Karpat w wypracowanie kierunków rozwoju lokalnego, w oparciu o
Bardziej szczegółowoo ochronie i poszanowaniu przyrody. 8 czerwca 2013r. ZCDN Szczecin
SZKOLNE KOŁA Ligi Ochrony Przyrody o ochronie i poszanowaniu przyrody. 8 czerwca 2013r. ZCDN Szczecin Historia LOP sięga początków XX wieku W Polsce problemy ochrony i kształtowania środowiska wspiera
Bardziej szczegółowoOferta edukacyjna. w Tucholskim Parku Krajobrazowym. Dorota Borzyszkowska. Bydgoszcz, dnia 14 listopada 2014 r.
Oferta edukacyjna w Tucholskim Parku Krajobrazowym Dorota Borzyszkowska Bydgoszcz, dnia 14 listopada 2014 r. 36. 983 ha 11.323 ha 25.660 ha 2 PWR fot. Marcin Karasiński PWR fot. Marcin Karasiński PWR
Bardziej szczegółowoOchrona drzew jako element działań na rzecz ochrony powietrza
Ochrona drzew jako element działań na rzecz ochrony powietrza Celem ogólnym zadania Ochrona drzew jako element działań na rzecz ochrony powietrza było zwrócenie uwagi na rolę drzew w zmniejszaniu zanieczyszczenia
Bardziej szczegółowoInstrukcja wypełniania aplikacji o eko-certyfikaty przyznawane w ramach Programu Szkoły dla Ekorozowoju
Instrukcja wypełniania aplikacji o eko-certyfikaty przyznawane w ramach Programu Szkoły dla Ekorozowoju - prosimy o zapoznanie się z niniejszą instrukcją przed wypełnieniem aplikacji o certyfikat ----------------------
Bardziej szczegółowoPolska Sieć Najciekawszych Wsi europejski pomysł i nowa idea w odnowie wsi. Ryszard Wilczyński Wojewoda Opolski
Polska Sieć Najciekawszych Wsi europejski pomysł i nowa idea w odnowie wsi Ryszard Wilczyński Wojewoda Opolski Rekomendacje dla odnowy wsi, jako metody rozwoju: budowanie specjalizacji, łączenie potencjałów
Bardziej szczegółowoMonitoring działań administracji samorządowej na rzecz zagospodarowania odpadów azbestowych w północno-wschodniej Polsce
Monitoring działań administracji samorządowej na rzecz zagospodarowania odpadów azbestowych w północno-wschodniej Polsce Fundacja Zielone Płuca Polski w okresie styczeń październik 2007r. realizowała projekt
Bardziej szczegółowoZasób kulturowy wsi zagrożone dziedzictwo
Zasób kulturowy wsi zagrożone dziedzictwo Irena Niedźwiecka-Filipiak UNIWERSYTET PRZYRODNICZY WE WROCŁAWIU Instytut Architektury Krajobrazu Forum Debaty Publicznej Sieć Najciekawszych Wsi sposób na zachowanie
Bardziej szczegółowoKonkurs został zorganizowany przez: Konkurs:
Konkurs został zorganizowany przez: - Fundację Banku Ochrony Środowiska, - Fundację Dzieło Nowego Tysiąclecia - Polską Akademię Nauk Ogród Botaniczny Centrum Zachowania Różnorodności Biologicznej w Powsinie.
Bardziej szczegółowoRegion płocki, Kujaw i Ziemi Kutnowskiej regionem świadomych ekologicznie
Region płocki, Kujaw i Ziemi Kutnowskiej regionem świadomych ekologicznie dr Maria Palińska 1 Cele projektu Zrozumienie zasady zrównoważonego rozwoju, wykształcenie wśród społeczeństwa pro-środowiskowych
Bardziej szczegółowoWpływ zabiegów hodowlanych i ochronnych na bioróżnorodność w ekosystemach leśnych na obszarach chronionych i gospodarczych
Wpływ zabiegów hodowlanych i ochronnych na bioróżnorodność w ekosystemach leśnych na obszarach chronionych i gospodarczych Adam Kwiatkowski RDLP w Białymstoku Około 30% powierzchni kraju to lasy A. K.
Bardziej szczegółowoDetal architektoniczny widoczny ale czy znany
Detal architektoniczny widoczny ale czy znany 2004 W tym roku po raz dziesiąty spotykać się będziemy w wielu miejscowościach naszego regionu na wydarzeniach, organizowanych w ramach Europejskich Dni Dziedzictwa.
Bardziej szczegółowoEuropejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie. Projekt opracowany przez Wielkopolskie
Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie. Projekt opracowany przez Wielkopolskie Stowarzyszenie Sołtysów. Projekt współfinansowany ze środków
Bardziej szczegółowoBliżej śmieci - dalej od nieporządku. www.blizejsmieci.pl
Bliżej śmieci - dalej od nieporządku www.blizejsmieci.pl Uniwersyteckie Centrum Badań nad Środowiskiem Przyrodniczym Uniwersytetu Warszawskiego Od 1 stycznia 2013 r. dzięki pomocy finansowej Narodowego
Bardziej szczegółowoPowiat zmienia oblicze. Tym razem powstaną nowe drogi
Powiat zmienia oblicze. Tym razem powstaną nowe drogi Na ostatniej sesji Rady Powiatu w Płocku, radni jednomyślnie przyjęli projekt uchwały dotyczący przystąpienia do Programu Przebudowy Dróg Powiatowych
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia...
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia... zmieniające rozporządzenie w sprawie sporządzania projektu planu ochrony dla obszaru Natura 2000 Na podstawie art. 29 ust. 10 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004
Bardziej szczegółowoDolnośląska impreza rekreacyjno edukacyjna Muchowska Kosa Gmina Męcinka
Dolnośląska impreza rekreacyjno edukacyjna Muchowska Kosa Gmina Męcinka Muchowska Kosa to impreza o zasięgu ponadnarodowym z udziałem rolników polskich, czeskich i niemieckich, która ma na celu upowszechnienie
Bardziej szczegółowomgr Joanna Michalak Kierownik projektu
mgr Joanna Michalak Kierownik projektu WŁOCŁAWSKIE C E N T R U M EKOLOGICZNEJ Projekt szkoleniowy przygotowany w ramach konkursu ogłoszonego przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki 01 października
Bardziej szczegółowoDziałaj z nami - seniorami! - zaproszenie do udziału w konkursie dla osób 60+ zamieszkujących teren województwa małopolskiego.
Kraków, 04 czerwca 2016 INFORMACJA PRASOWA Działaj z nami - seniorami! - zaproszenie do udziału w konkursie dla osób 60+ zamieszkujących teren województwa małopolskiego. Jesteś aktywnym seniorem w swojej
Bardziej szczegółowoSzkolenie dla laureatów I etapu Ogólnopolskiego Konkursu Grantowego Programu Równać Szanse 2016
Szkolenie dla laureatów I etapu Ogólnopolskiego Konkursu Grantowego Programu Równać Szanse 2016 Informacje dotyczące przygotowania projektu i współpracy z PFDiM Najważniejsze elementy Konkursu 1. Projekt
Bardziej szczegółowoLubię tu być na zielonym!
Scenariusz zajęć terenowych opracowany w ramach projektu Edukacja społeczności zamieszkujących obszary chronione województwa kujawsko-pomorskiego. Lubię tu być na zielonym! I. Temat: Spacer w ogrodzie
Bardziej szczegółowoABC Rolnictwa - warsztaty edukacyjne
ABC Rolnictwa - warsztaty edukacyjne Barzkowicki Ośrodek Edukacji Ekologicznej działający przy Zachodniopomorskim Ośrodku Doradztwa Rolniczego w Barzkowicach w dniach od 20 maja do 11 czerwca br. zorganizował
Bardziej szczegółowoStowarzyszenie LGD Natura i Kultura jest dobrowolnym, samorządnym, trwałym zrzeszeniem osób fizycznych i prawnych
Stowarzyszenie LGD Natura i Kultura jest dobrowolnym, samorządnym, trwałym zrzeszeniem osób fizycznych i prawnych działających jako Lokalna Grupa Działania (LGD) oraz ustawy z dnia 7 marca 2007 roku o
Bardziej szczegółowoInicjatywy dla Zielonego Podkarpacia - podsumowanie Projektu
Inicjatywy dla Zielonego Podkarpacia - podsumowanie Projektu Projekt sfinansowany jest ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Za treść zawartą w prezentacji odpowiada wyłącznie
Bardziej szczegółowoNowy projekt ACTIV aktywnie i razem dla rozwoju Regionalnej Sieci Wolontariatu
Nowy projekt ACTIV aktywnie i razem dla rozwoju Regionalnej Sieci Wolontariatu Niezwykle popularna idea pracy wolontarystycznej powoduje, że osób chcących zostać wolontariuszami przybywa, szczególnie w
Bardziej szczegółowoOgólnopolski Konkurs Grantowy Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności
Ogólnopolski Konkurs Grantowy w ramach Programu Równać Szanse 2012 Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności administrowany przez Polską Fundację Dzieci i Młodzieży Celem projektów realizowanych w ramach
Bardziej szczegółowoKomunikacja społeczna w tworzeniu i funkcjonowaniu obszarów Natura 2000
Komunikacja społeczna w tworzeniu i funkcjonowaniu obszarów Natura 2000 Anna Batorczak a.batorczak@uw.edu.pl Konferencja realizowana jest w ramach projektu pn. Natura 2000 naszą szansą dofinansowanego
Bardziej szczegółowoGmina Mielno wysoka aktywność społeczna Najwyższa aktywność społeczna mierzona liczbą organizacji na 1000 mieszkańców: w gminie Mielno 7 organizacji n
POZARZĄDOWE Gmina Mielno wysoka aktywność społeczna Najwyższa aktywność społeczna mierzona liczbą organizacji na 1000 mieszkańców: w gminie Mielno 7 organizacji na 1000 mieszkańców, dla porównania: w powiecie
Bardziej szczegółowoMiesięcznik GMINA - pośrednik w kontaktach samorządowych
Miesięcznik GMINA - pośrednik w kontaktach samorządowych Magazyn GMINA To czasopismo, założonej w 1994 roku przez kilkanaście instytucji: agend rządowych, stowarzyszeń miast i gmin oraz banków; Publikacja
Bardziej szczegółowoBliżej śmieci - dalej od nieporządku. Iwona Marczak - RCEE w Płocku
Bliżej śmieci - dalej od nieporządku Iwona Marczak - RCEE w Płocku Uniwersyteckie Centrum Badań nad Środowiskiem Przyrodniczym Uniwersytetu Warszawskiego Od 1 stycznia 2013 r. dzięki pomocy finansowej
Bardziej szczegółowoPartnerstwo Doliny Środkowej Odry Ochrona przyrody w projektach Lokalnej Grupy Działania Kraina Łęgów Odrzańskich
Ochrona przyrody w projektach Lokalnej Grupy Działania Kraina Łęgów Odrzańskich Andrzej Ruszlewicz W prezentacji wykorzystano materiały przygotowane przez Rafała Plezię 2 Lokalizacja partnerstwa 3 Historia
Bardziej szczegółowoWeź sprawy w swoje ręce www.tpg.org.pl
Weź sprawy w swoje ręce www.tpg.org.pl Projekt Wsparcie osób głuchoniewidomych na rynku pracy współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Szanowni Państwo, Towarzystwo
Bardziej szczegółowoProjekt HerMan Seminarium Kraków, 15.12.2014. Akcja pilotażowa. Reklama w przestrzeni historycznej Lublina.
Projekt HerMan Seminarium Kraków, 15.12.2014 Akcja pilotażowa Reklama w przestrzeni historycznej Lublina. I. Problematyka akcji pilotażowej. - akcja pilotażowa dotyczyła wspólnego z interesariuszami opracowania
Bardziej szczegółowo