Podstawowe informacje o funduszach europejskich

Transkrypt

1 Podstawowe informacje o funduszach europejskich

2 Państwa opiekun Przemysław Fil Biegły rewident, Partner w Grupie Rödl & Partner, doświadczony wykładowca. Absolwent Europejskiego Uniwersytetu Viadrina we Frankfurcie nad Odrą, specjalizuje się zarówno w krajowych jak i międzynarodowych standardach sprawozdawczości finansowej. Doświadczony wykładowca, autor i współautor publikacji książkowych z zakresu prawa bilansowego. Przemysław Fil Partner, biegły rewident tel.: przemyslaw.fil@roedl.pro Dotacje unijne w Polsce Polska jest największym odbiorcą pomocy finansowej płynącej za pośrednictwem funduszy strukturalnych Unii Europejskiej. Na dofinansowanie projektów w ramach obecnie trwającej perspektywy finansowej na lata Polska otrzymała aż 67,3 mld EUR. Od początku okresu programowania, tj. od 1 stycznia 2007 r. do 1 lipca 2012 r. Polska wykorzystała 209,7 mld zł, co stanowi 73,5 proc. całej alokacji przeznaczonej na lata Oznacza to, że wciąż do wykorzystania pozostało 26,5 proc. dostępnej puli, czyli ok. 75,6 mld zł. Czym jest dotacja? Dotacja jest bezzwrotną pomocą finansową, którą można pozyskać w formie refundacji kosztów (które poniósł przedsiębiorca) lub zaliczki. Przy projektach, które otrzymały dotację w formie zaliczki, pieniądze wypłacane są z góry na konto przedsiębiorcy. Pierwsza transza zaliczki nie może wynieść więcej niż 30% przyznanej dotacji. Możliwe jest również połączenie obu trybów przekazywania dotacji, tj. przekazanie części przyznanego dofinansowania w formie zaliczki w jednej lub kilku transzach, a pozostałej kwoty dofinansowania w formie refundacji poniesionych wcześniej kosztów. Zasady ubiegania się o wsparcie Aby móc aplikować o środki unijne w Polsce, należy spełnić kilka podstawowych kryteriów. Przede wszystkim Wnioskodawca powinien prowadzić działalność i mieć siedzibę, a w przypadku osoby fizycznej miejsce zamieszkania, na terenie Rzeczypospolitej Polskiej. Wnioskodawca nie może podlegać wykluczeniu z ubiegania się o dofinansowanie, czyli np. być przedsiębiorcą posiadającym zaległości z tytułu należności publicznoprawnych, znajdującym się w trudnej sytuacji 2

3 ekonomicznej, w likwidacji, w trakcie postępowania upadłościowego, postępowania naprawczego lub takim, na którym ciąży obowiązek zwrotu pomocy. Kolejne zasady dotyczą realizacji samego projektu. Nadrzędna z nich mówi, że projekt musi być realizowany na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Wszelkie prace zaplanowane w ramach projektu muszą rozpocząć się po dniu złożenia wniosku o dofinansowanie, w tym za rozpoczęcie projektu uznawane są wszelkie prawne zobowiązania zawarte z podwykonawcą towarów i usług. Nie należy zapominać także o obowiązku utrzymania po zakończeniu realizacji projektu tzw. trwałości projektu przez okres 5 lat w przypadku dużych przedsiębiorstw lub 3 lat w przypadku mikro, małych i średnich przedsiębiorstw. Działalności wykluczone ze wsparcia Pomoc finansowa nie może być ponadto udzielona na działalność w zakresie: 1) produkcji lub wprowadzania do obrotu wyrobów tytoniowych; 2) produkcji lub wprowadzania do obrotu napojów alkoholowych; 3) produkcji lub wprowadzania do obrotu treści pornograficznych; 4) obrotu materiałami wybuchowymi, bronią i amunicją; 5) gier losowych, zakładów wzajemnych, gier na automatach i gier na automatach o niskich wygranych; 6) produkcji lub wprowadzania do obrotu środków odurzających, substancji psychotropowych lub prekursorów. Rodzaje projektów możliwych do dofinansowania w 2012/2013 r. W latach 2012/2013 r. możliwe będzie dofinansowanie następujących typów projektów: 1) Projekty inwestycyjne, w tym: budowa, rozbudowa lub przebudowa przedsiębiorstwa; utworzenie centrum badawczo-rozwojowego, w tym zakup lub amortyzacja niezbędnej infrastruktury badawczej; działania w zakresie realizacji usług i procesów biznesowych w formie elektronicznej; pierwsze wdrożenie wynalazku do działalności gospodarczej; wsparcie na uzyskanie ochrony własności przemysłowej; przedsięwzięcia termomodernizacyjne, w wyniku których nastąpi zmniejszenie zapotrzebowania na energię; budowa lub przebudowa infrastruktury oraz zakup urządzeń służących do produkcji energii ze źródeł odnawialnych; wykonanie audytu niezbędnego dla uzyskania certyfikatu środowiskowego/ dokonania rejestracji oraz uzyskanie certyfikatu środowiskowego/ dokonanie rejestracji; wykonanie audytu energetycznego oraz zadań inwestycyjnych prowadzących do oszczędności energii lub wzrostu efektywności energetycznej przedsiębiorstw. 3

4 2) Projekty badawcze, w tym: prowadzenie badań przemysłowych i prac rozwojowych; tworzenie laboratoriów, działów B+R w przedsiębiorstwach. 3) Projekty szkoleniowe. Dla kogo dotacje? Co do zasady beneficjentami wsparcia mogą być wszystkie podmioty prowadzące działalność gospodarczą i posiadające siedzibę na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej. Pomoc finansowa może być udzielana m.in. przedsiębiorcom, podmiotom działającym na rzecz innowacyjności oraz podmiotom działającym na rzecz rozwoju gospodarczego. Pomoc skierowana do przedsiębiorców została zróżnicowana ze względu na wielkość przedsiębiorstwa, zgodnie z podziałem na tzw. Mikro-, małe, średnie i duże przedsiębiorstwa. Do kategorii mikro-, małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) zgodnie z Załącznikiem nr I do Rozporządzenia Komisji (WE) nr 800/2008 z dnia 6 sierpnia 2008 r., uznającym niektóre rodzaje pomocy za zgodne ze wspólnym rynkiem w zastosowaniu art. 87 i 88 Traktatu (ogólne rozporządzenie w sprawie wyłączeń blokowych), należą przedsiębiorstwa, które zatrudniają mniej niż 250 pracowników i których roczny obrót nie przekracza 50 milionów EUR lub całkowity bilans roczny nie przekracza 43 milionów EUR. Kategoria przedsiębiorstwa Liczba osób zatrudnionych roczne jednostki robocze (RJR) Roczny obrót lub Całkowity bilans Średnie < mln EUR 43 mln EUR lub Małe < mln EUR 10 mln EUR lub Mikro < 10 2 mln EUR 2 mln EUR lub Zgodnie z powyższą tabelą do kategorii mikroprzedsiębiorstw zaliczane są przedsiębiorstwa, zatrudniające mniej niż 10 pracowników i których roczny obrót lub całkowity bilans roczny nie przekracza 2 milionów EUR. 4

5 W kategorii małe definiuje się przedsiębiorstwo zatrudniające od 10 do 49 pracowników i którego roczny obrót lub całkowity bilans roczny nie przekracza 10 milionów EUR. Jako średnie definiuje się przedsiębiorstwo zatrudniające od 50 do 249 pracowników i którego roczny obrót nie przekracza 50 milionów EUR lub całkowity bilans roczny nie przekracza 43 milionów EUR. W przypadku gdy w dniu zamknięcia ksiąg rachunkowych wskaźniki danego przedsiębiorstwa przekraczają lub spadają poniżej progu zatrudnienia lub pułapu finansowego, uzyskanie lub utrata statusu średniego, małego lub mikroprzedsiębiorstwa następuje tylko wówczas, gdy zjawisko to powtórzy się w ciągu dwóch następujących po sobie okresów obrachunkowych. W przypadku nowoutworzonych przedsiębiorstw, których księgi rachunkowe jeszcze nie zostały zatwierdzone, dane które mają zastosowanie, pochodzą z oceny dokonanej w dobrej wierze zgodnie z zasadami najlepszej praktyki w trakcie roku obrachunkowego. Liczba zatrudnionych osób odpowiada liczbie rocznych jednostek roboczych (RJR), to jest liczbie pracowników zatrudnionych na pełnych etatach w obrębie danego przedsiębiorstwa lub w jego imieniu w ciągu całego roku, który jest brany pod uwagę. Praca osób, które nie przepracowały pełnego roku, które pracowały w niepełnym wymiarze godzin lub pracowników sezonowych jest obliczana jako część ułamkowa RJR. Dane, które będą stosowane przy określaniu liczby personelu i kwot finansowych, odnoszą się do zatwierdzonych okresów obrachunkowych i są obliczone na podstawie rocznej. Są one brane pod uwagę od dnia zamknięcia ksiąg rachunkowych. Kwota wybrana na obrót jest obliczana bez uwzględniania podatku VAT. Przy określaniu statusu przedsiębiorcy należy również wziąć pod uwagę jego wszystkie powiązania z innymi przedsiębiorstwami (np. przez osobę wspólnika lub zagraniczną firmęmatkę). I tak ze względu na stopień powiązań przedsiębiorstwa dzielimy na następujące kategorie: 1. Przedsiębiorstwa samodzielne/niezależne Za przedsiębiorstwo samodzielne uważa się przedsiębiorstwo: które nie posiada 25% lub więcej kapitału lub praw głosu w innym przedsiębiorstwie lub w którym inne przedsiębiorstwo nie posiada 25% lub więcej kapitału lub praw do głosu, które nie ma obowiązku sporządzania skonsolidowanych sprawozdań finansowych zawierających dane innych przedsiębiorstw skonsolidowanych i nie jest objęte sprawozdaniami finansowymi sporządzanymi przez przedsiębiorstwa skonsolidowane. 2. Przedsiębiorstwa partnerskie Za przedsiębiorstwa partnerskie uważa się przedsiębiorstwa: które posiadają 25% lub więcej kapitału lub praw głosu w innym przedsiębiorstwie lub w którym inne przedsiębiorstwa posiadają 25% lub więcej kapitału lub praw głosu oraz które nie są przedsiębiorstwami związanymi z innymi przedsiębiorstwami oraz które nie mają obowiązku sporządzania skonsolidowanych sprawozdań finansowych zawierających dane innych przedsiębiorstw i nie są objęte sprawozdaniami finansowymi 5

6 innych przedsiębiorstw skonsolidowanych lub przedsiębiorstw pozostających w stosunku do niego w charakterze przedsiębiorstwa związanego. Gdy wartość procentu odnosząca się do kapitału lub praw głosu jest różna, należy zastosować wartość wyższą. Przedsiębiorstwami partnerskimi będą więc wszystkie przedsiębiorstwa, które nie zostały zakwalifikowane jako przedsiębiorstwa powiązane i które pozostają w następującym wzajemnym związku: przedsiębiorstwo (typu upstream ) posiada, samodzielnie lub wspólnie z jednym lub kilkoma przedsiębiorstwami powiązanymi, 25% lub więcej kapitału lub praw głosu drugiego przedsiębiorstwa (przedsiębiorstwa typu downstream ). 3. Przedsiębiorstwa powiązane Przedsiębiorstwa powiązane oznaczają przedsiębiorstwa, które pozostają w jednym z poniższych związków: a) przedsiębiorstwo posiada większość praw głosu w roli udziałowca/ akcjonariusza lub członka w innym przedsiębiorstwie; b) przedsiębiorstwo ma prawo wyznaczyć lub odwołać większość członków organu administracyjnego, zarządzającego lub nadzorczego innego przedsiębiorstwa; c) przedsiębiorstwo ma prawo wywierać dominujący wpływ na inne przedsiębiorstwo zgodnie z umową zawartą z tym przedsiębiorstwem lub postanowieniami w jego statucie lub umowie spółki; d) przedsiębiorstwo będące udziałowcem/ akcjonariuszem lub członkiem innego przedsiębiorstwa kontroluje samodzielnie, zgodnie z umową z innymi udziałowcami/ akcjonariuszami lub członkami tego przedsiębiorstwa, większość praw głosu udziałowców/ akcjonariuszy lub członków w tym przedsiębiorstwie. Za przedsiębiorstwa powiązane uważa się przedsiębiorstwa pozostające we wskazanym powyżej związku z: 1) jednym lub kilkoma przedsiębiorstwami; 2) osobą fizyczną lub grupą osób fizycznych działających wspólnie, jeżeli wykonują swoją działalność lub część swojej działalności na tym samym odpowiadającym rynku lub rynku pokrewnym; 3) przedsiębiorstwami, z którymi ma obowiązek sporządzania skonsolidowanych sprawozdań finansowych zawierających dane tych przedsiębiorstw lub objęcia sprawozdaniami finansowymi innych przedsiębiorstw skonsolidowanych lub przedsiębiorstw pozostających w stosunku do niego w charakterze przedsiębiorstwa powiązanego. Za rynek pokrewny uważa się rynek dla danego produktu lub usługi, znajdujący się bezpośrednio na poziomie upstream lub downstream w stosunku do odpowiedniego rynku. Obliczenie statusu MŚP 1) W przypadku przedsiębiorstwa samodzielnego dane dotyczące zatrudnienia oraz dane dotyczące wielkości obrotu i bilansu tego przedsiębiorstwa ustalane są wyłącznie na podstawie rachunków tego przedsiębiorstwa. 6

7 2) W przypadku przedsiębiorstw partnerskich, do danych przedsiębiorstwa Wnioskodawcy dotyczących zatrudnienia oraz danych dotyczących wielkości obrotu i bilansu, należy dodać dane każdego przedsiębiorstwa partnerskiego, proporcjonalnie do procentowego udziału w kapitale lub w prawie głosu (zależnie od tego, która z tych wartości jest większa). 3) W przypadku przedsiębiorstw posiadających nawzajem akacje/ udziały/ prawa głosu (cross-holding) stosuje się wyższy procent. 4) W przypadku przedsiębiorstw powiązanych do danych przedsiębiorstwa Wnioskodawcy dotyczących zatrudnienia oraz danych dotyczących wielkości obrotu i bilansu dodaje się w 100% dane przedsiębiorstwa powiązanego. Wydatki kwalifikowalne Należy pamiętać, że dofinansowanie unijne dotyczy jedynie tych wydatków, które zostaną uznane za kwalifikowalne, czyli możliwe do refundacji. Katalog takich kosztów zawierają przepisy wspólnotowe oraz przepisy stanowione przez Instytucję Zarządzającą. Ponadto, aby uznać wydatek za kwalifikowalny, nie tylko musi on zostać określony w rozporządzeniu, ale także być faktycznie poniesiony i udokumentowany, bezpośrednio związany z projektem i niezbędny do jego realizacji, a także pomniejszony o naliczony podatek od towarów i usług, z wyjątkiem gdy zgodnie z odrębnymi przepisami, podmiotom przysługuje prawo do jego zwrotu lub odliczenia od należnego podatku od towarów i usług. Ważny jest również czas poniesienia wydatku. Aby uznać wydatek za kwalifikowalny, musi on zostać poniesiony w tzw. okresie kwalifikowalności, który został określony w harmonogramie rzeczowo-finansowym projektu, zawartym we wniosku o dofinansowanie. Pozostałe koszty, które nie spełniają powyższych wymagań, należy uznać za niekwalifikowalne. Dlatego prawie każdy projekt będzie zawierał wydatki zarówno kwalifikowalne, jak i niekwalifikowalne. Przykład: Całkowita wartość projektu wynosi zł. W ramach tej kwoty koszty kwalifikowalne stanowią zł, pozostałe zł to wydatki niekwalifikowalne. Załóżmy, że zgodnie z przepisami przedsiębiorcy przysługuje 50% dofinansowania. Oznacza to, że może on ubiegać się o zwrot zł. Poziom dofinansowania Procent dofinansowania określa, w jakim stopniu wydatek kwalifikowalny zostanie nam zwrócony. Intensywność wsparcia jest zróżnicowana w zależności od statusu przedsiębiorcy, typu i lokalizacji projektu oraz kategorii wydatków kwalifikowalnych. O ile przepisy regulujące udzielanie wsparcia w ramach danego działania nie stanowią inaczej, intensywność pomocy określana jest zgodnie z Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 13 października 2006 r. w sprawie ustalenia mapy pomocy regionalnej (Dz. U. Nr 190, poz. 1402) i zależy od wielkości przedsiębiorstwa oraz województwa, w którym realizowany jest projekt. 7

8 60% 60% 60% 50% 60% 60% Intensywność wsparcia dla mikro- i małego przedsiębiorstwa Powyższa mapa wskazuje intensywność wsparcia w zakresie zwrotu kosztów dla mikro- i małych przedsiębiorstw. Wskazane pułapy wsparcia ulegają zmniejszeniu o 10 punktów procentowych w przypadku realizacji projektu przez średnie przedsiębiorstwo oraz o 20 punktów procentowych, jeśli projekt będzie realizowało przedsiębiorstwo duże. Przyszłość polityki spójności Unii Europejskiej Celem polityki spójności UE jest dążenie do zmniejszenia różnic w poziomie rozwoju i w poziomie życia w regionach UE. W ramach kolejnej perspektywy finansowej przewidzianej na lata , na realizację celów polityki spójności Unia planuje przeznaczyć ok. 376 mld EUR. Zgodnie z pakietem legislacyjnym Komisji Europejskiej nt. Wieloletnich Ram Finansowych UE na lata , nad którym obecnie trwają prace, maksymalny pułap środków, jakie nasz kraj może otrzymać, wynosi 2,5% PKB Polski. Wielkość wsparcia dla Polski zależy zatem od tempa jej wzrostu gospodarczego. Opierając się na długoterminowych prognozach, szacuje się, że w przypadku Polski może to być nawet ponad 80 mld EUR. 8

9 Natomiast to, co z pewnością można stwierdzić już dziś, to silne ukierunkowanie polityki spójności na realizację priorytetów określonych w Strategii EUROPA Zgodnie z założeniami Strategii, priorytetami w nowej perspektywie finansowej mają być inwestycje w: badania i rozwój; rozwój małych i średnich przedsiębiorstw; efektywność energetyczną i odnawialne źródła energii. O nas Rödl & Partner wywodzi się z Niemiec. Jesteśmy jedną z wiodących firm świadczących profesjonalne usługi doradcze w zakresie: Audytu finansowego Doradztwa prawno-podatkowego Księgowości Doradztwa personalnego Doradztwa informatycznego Doradztwa w zakresie pomocy publicznej Działamy na rynku międzynarodowym od 1977 roku i zatrudniamy ponad 3000 specjalistów i ekspertów w 40 krajach świata. Wspieramy przedsiębiorstwa na całym świecie w zakresie prowadzenia ich działalności gospodarczej na wszystkich etapach rozwoju. Nasze działania obejmują m.in.: Prawno-podatkowe doradztwo transakcyjne i restrukturyzacyjne Kompleksową obsługę transakcji gospodarczych Due diligence Doradztwo w zakresie inwestowania i działalności w specjalnych strefach ekonomicznych Badanie planu połączeń, podziału i przekształceń Zarządzanie i kierowanie w zakresie działalności gospodarczej Outsourcingowe usługi finansowo-księgowe i informatyczne Wsparcie przedsiębiorstw w pozyskiwaniu specjalistycznego personelu Koordynację doradztwa poza granicami kraju. Nasze atuty: Doradztwo w oparciu o przepisy prawne kraju podejmowanych działań biznesowych, z uwzględnieniem lokalnych uwarunkowań gospodarczych Kompleksowe i indywidualne podejście do Klienta, z uwzględnieniem specyfiki sektora, w którym on działa Tworzenie multidyscyplinarnych zespołów doradców i ekspertów. Miarą sukcesu jest sukces naszych Klientów. Trzymamy się zasady, zgodnie z którą każdą sprawę koordynuje jedna osoba, która współpracuje na bieżąco z ekspertami Rödl & Partner w Polsce i na świecie. Nasza koncepcja doradztwa pozostaje wszędzie taka sama: nacisk na indywidualne doradztwo i zorientowanie na potrzeby Klienta. 9

10 Tutaj liczy się każdy jak w ludzkiej wieży, tak i w Rödl & Partner. Wieże budowane z ludzi w niepowtarzalny sposób symbolizują kulturę firmy Rödl & Partner. Stanowią uosobienie naszej filozofii: poczucia więzi, równowagi, odwagi oraz ducha pracy zespołowej. Unaoczniają wzrost osiągnięty własnymi siłami, który ukształtował firmę Rödl & Partner. Força, Equilibri, Valor i Seny (siła, równowaga, odwaga i rozwaga) to katalońskie hasło wszystkich castellerów (budowniczych ludzkich wież), które niezwykle trafnie opisuje cenione przez nich wartości. To również nasze wartości. Dlatego firma Rödl & Partner w maju 2011 nawiązała współpracę z Castellers de Barcelona, przedstawicielami tej wieloletniej tradycji budowania wież z ludzi. Stowarzyszenie z Barcelony odwołuje się także do tego niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Adres: ul. Sienna 73, Warszawa Tel.: +48 (22) Fax: +48 (22) warszawa@roedl.pro 10