Nauka zawodu w rzemiośle (informacja lokalna)

Transkrypt

1 Nauka zawdu w rzemiśle (infrmacja lkalna)

2 P latach zapmnienia i dstawienia na bczny tr edukacja plska próbuje przywracać d łask zawdy rzemieślnicze. Taki trend wynika przede wszystkim z ptrzeb współczesneg rynku pracy, ale takŝe rynku edukacji, gdzie nastąpił ewidentne przesycenie rynku abslwentami uczelni wyŝszych, zwłaszcza humanistycznych, zasilających rzesze bezrbtnych. Z rku na rk bserwujemy craz wyŝsze zaintereswanie młdzieŝy zawdami na pzimie technikum, szkły zawdwej lub praktycznej nauki u rzemieślnika. MłdzieŜ zaczyna bwiem zdawać sbie sprawę, Ŝe pwstała nisza rynkwa, którą mgą zagspdarwać, pzwli im zaistnieć na rynku pracy. Jedncześnie burza medialna wkół tej tematyki pzwala wyjść naprzeciw niektórym instytucjm edukacyjnym i sprstać nwym ptrzebm kształcenia zawdweg. Ministerstw Edukacji Nardwej głsił ficjalnie załŝenia planwanych d 2012 r. zmian w systemie kształcenia zawdweg. W becnym etapie refrmy - refrmy prgramwej - czekiwana jest pprawa jakści kształcenia i zmiana wizerunku szkły zawdwej, która zgdnie z hasłem twarzyszącym refrmatrm ma być Szkłą zawdwą - szkłą pzytywneg wybru. Spłeczeństwu i gspdarce ptrzebne są fachwe kadry przygtwane d pracy w sektrze wytwórczści i usług. W tym sektrze dbre przygtwanie zawdwe znacza przede wszystkim dbre przygtwanie praktyczne, a jeŝeli praktyczne t najlepiej u rzemieślnika. Celem nauki zawdu jest panwanie przez ucznia - młdcianeg pracwnika umiejętnści praktycznych i teretycznych w zawdzie i ptwierdzenie ich dwdem kwalifikacji zawdwych w drdze przystąpienia d egzaminu czeladniczeg. Świadectw czeladnicze umŝliwia abslwentwi zatrudnienie na stanwisku wymagającym kwalifikacji zawdwych na tzw. pierwszym pzimie. Egzaminy czeladnicze przeprwadzają kmisje egzaminacyjne izb rzemieślniczych. System frmalneg ptwierdzania kwalifikacji dtyczy zarówn zawdów rzemieślniczych jak i tzw. szklnych. Lista zawdów rzemieślniczych, dla których izby rzemieślnicze przeprwadzają egzaminy i wydają świadectwa czeladnika i dyplmy mistrza. Lista pwstała na bazie ustalenia przez Związek Rzemisła Plskieg wykazu zawdów, dla których izby rzemieślnicze mgą przeprwadzać egzaminy, publikwana na strnach Związku Rzemisła Plskieg. Wykaz zawdów szklnych. Wykaz ten zawarty jest w Rzprządzeniu Ministra Edukacji Nardwej z dnia 26 czerwca 2007 r. w sprawie klasyfikacji zawdów szklnictwa zawdweg (Dz.U nr 124 pz. 860 z późn. zm.). W becnym systemie prawnym istnieją trzy drgi frmalneg ptwierdzenia kwalifikacji: 1. Najstarsza ścieŝka, której aktualną pdstawą prawną jest ustawa rzemiśle z dnia 22 marca 1989 r. (Dz. U Nr 112, pz. 979) raz Rzprządzenie Ministra Edukacji Nardwej z dnia 12 października 2005 r. w sprawie egzaminów na tytuły czeladnika i mistrza w zawdzie przeprwadzanych przez kmisje egzaminacyjne izb rzemieślniczych. (Dz. U Nr 215, pz. 1820). ŚcieŜka ta jest twarta na róŝne grupy kandydatów. D egzaminu mgą pdejść zarówn abslwenci nauki zawdu u

3 rzemieślnika, jak równieŝ sby, które kwalifikacje nabyły w drdze pracy zawdwej i własneg przygtwania teretyczneg. Tytuły czeladnika i mistrza wydane przez izbę rzemieślniczą są równwaŝne z tytułami kwalifikacyjnymi nadawanymi przez kuratryjne kmisje egzaminacyjne. Pdstawą prawną jest Rzprządzenie Ministra Edukacji Nardwej z dnia 3 luteg 2006 r. w sprawie uzyskiwania i uzupełniania przez sby drsłe wiedzy gólnej, umiejętnści i kwalifikacji zawdwych w frmach pzaszklnych (Dz. U Nr 31, pz. 216). 2. Egzaminy przeprwadzane przez kmisje przy kuratriach światy. Tu pdstawa prawną jest ustawa systemie światy z dnia 7 września 1991 r. (Dz. U Nr 95, pz. 425). Kuratryjne kmisje egzaminacyjne mgą przeprwadzać egzaminy w zakresie tzw. zawdów szklnych, których wykaz zawarty jest w Rzprządzeniu Ministra Edukacji Nardwej z dnia 26 czerwca 2007 r. w sprawie kwalifikacji zawdów szklnictwa zawdweg (Dz.U nr 124 pz. 860 z późn. zm.). Egzamin przeprwadzany jest na tytuł z daneg zawdu, lub na tytuł mistrza w danym zawdzie. Ta ścieŝka równieŝ jest twarta na róŝne grupy kandydatów. D egzaminów mŝe pdejść kaŝdy, kt uzyskał dpwiednią wiedzę i umiejętnści (kształcenie w szkle, pracy, samkształcenie). 3. Egzamin ptwierdzający kwalifikacje zawdwe. Tu pdstawa prawną jest równieŝ ustawa systemie światy z dnia 7 września 1991 r. (Dz. U Nr 95, pz. 425). W tym systemie funkcjnuje Centralna Kmisja Egzaminacyjna i Okręgwe Kmisje Egzaminacyjne. D egzaminu mgą pdejść abslwenci następujących szkół pnad gimnazjalnych: zasadniczych szkół zawdwych, techników, techników uzupełniających, szkół plicealnych. Szczegółwy tryb przeprwadzania egzaminów zawarty jest w Rzprządzeniu Ministra Edukacji Nardwej z dnia 30 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków i spsbu ceniania, klasyfikwania i prmwania uczniów i słuchaczy raz przeprwadzania egzaminów i sprawdzianów w szkłach publicznych (Dz. U Nr 83, pz. 562 z późn. zm.). P zdaniu egzaminu zawdweg uzyskuje się dyplm ptwierdzający kwalifikacje zawdwe. W Nwym Sączu instytucjami, które pmagają w kształceniu rzemieślniczym są: 1.Cech Rzemisł RóŜnych i Przedsiębirczści Rynek 11 tel.: , tel./fax: , cech@nwysacz.cm.pl Cech Rzemisł RóŜnych i Przedsiębirczści w Nwym Sączu w zakresie sprawwania nadzru nad przebiegiem przygtwania zawdweg realizuje następujące zadania: Prwadzi ewidencje /wykaz/ pracdawców zatrudniających młdcianych w celu przygtwania zawdweg /zawiera infrmacje stanie zatrudnienia młdcianych pracwników, kwalifikacjach zawdwych i pedaggicznych sób szklących, wlnych miejscach d wykrzystania w celu szklenia/ Prwadzi ewidencje umów w celu przygtwania zawdweg realizwaneg u pracdawców, Prwadzi dradztw raz udziela infrmacji na temat zasad prawnych związanych ze szkleniem, zarówn dla pracdawców jak i dla pracwników młdcianych raz

4 uczestniczy w rzstrzyganiu ewentualnych sprów i nieprzumień wynikłych w trakcie trwania przygtwania zawdweg, Udziela infrmacji na temat wlnych miejsc na naukę zawdu, Udziela infrmacji raz przygtwuje i udstępnia niezbędną dkumentację związana z rganizacją przygtwania zawdweg młdcianych, Prmuję naukę zawdu rganizwaną z zakładach rzemieślniczych pprzez udzielanie i upwszechnianie infrmacji na temat zasad prawnych i rganizacyjnych dt. przygtwania zawdweg w rzemiśle, ze szczególnym uwzględnieniem praw i bwiązków mistrza szkląceg raz pracwnika młdcianeg. Cech prwadzi następujące szkły: ZASADNICZA SZKOŁA ZAWODOWA w Nwym Sączu i Muszynie Złckiem RZEMIEŚLNICZE CENTRUM SZKOLENIA ZAWODOWEGO Zasadnicza Szkła Zawdwa CRR i P Nwy Sącz, ul. Jagiellńska 82; tel/fax: Złckie 69, Muszyna; tel.: Zasadnicza Szkła Zawdwa CRR i P istnieje d 1993r. i bejmuje szkleniem adeptów rzemisła we wszystkich zawdach. Szkła kształci uczniów w zakresie przedmitów teretycznych, natmiast praktyczna nauka zawdu dbywa się u pracdawcy - rzemieślnika. Dkształcanie w zakresie teretycznych przedmitów zawdwych dbywa się w frmie kursów rganizwanych przez Ośrdek Dsknalenia Zawdweg pwłany przy Szkle. Pdstawą przyjęcia d Szkły jest pdpisana umwa pracę w celu przygtwania zawdweg. Nauka zawdu trwa d 24 d 36 miesięcy, w zaleŝnści d zawdu. Młdcianemu w kresie nauki przysługuje wynagrdzenie, które wynsi: w pierwszym rku nauki - nie mniej niŝ 4 % w drugim rku nauki - nie mniej niŝ 5% w trzecim rku nauki - nie mniej niŝ 6 % przeciętneg miesięczneg wynagrdzenia w gspdarce nardwej w pprzednim kwartale. P zakńczeniu szklenia uczniwie zdają egzamin kwalifikacyjny i trzymują tytuł czeladnika. 2. Izba Rzemisła i Przedsiębirczści Nwy Sącz, ul. śółkiewskieg 18 tel./fax (0-18) , izba.rzem.ns@pr.net.pl

5 Wykaz zawdów, w których Izba Rzemisła i Przedsiębirczści w Nwym Sączu rganizuje egzaminy: 1 Cukiernik 17 Blacharz 2 Fryzjer 18 Blacharz samchdwy 3 Kamieniarz 19 Ślusarz 4 Betniarz-zbrjarz 20 Mechanik pjazdów samchdwych 5 Cieśla 21 Elektryk 6 Rzeźbiarz w drewnie 22 Elektrmechanik pjazdów samchdwych 7 Murarz 23 Elektrmechanik 8 Psadzkarz 24 Złtnik - jubiler 9 Technlg rbót wykńczeniwych w budwnictwie 25 Piekarz 10 Mnter instalacji i urządzeń sanitarnych 26 Rzeźnik - wędliniarz 11 Mnter sieci wdnych i kanalizacyjnych 27 Stlarz 12 Mnter instalacji gazwych 28 Krawiec 13 Mnter sieci gazwych 29 Kuśnierz 14 Malarz - tapeciarz 30 KŜusznik 15 Lakiernik 31 Garbarz skór 16 Lakiernik samchdwy Warunki dpuszczania d egzaminów: czeladniczych: Izba dpuszcza d egzaminu sbę, która spełnia jeden z następujących warunków: 1) ukńczyła naukę zawdu u rzemieślnika raz dkształcanie teretyczne w szkle lub w frmach pzaszklnych; 2) psiada świadectw ukńczenia gimnazjum alb śmiletniej szkły pdstawwej raz uzyskała umiejętnści zawdwe w zawdzie, w którym zdaje egzamin, w frmie pzaszklnej; 3) psiada świadectw ukńczenia gimnazjum alb śmiletniej szkły pdstawwej raz c najmniej dwuletni lub trzyletni staŝ pracy w zawdzie, w którym zdaje egzamin - dpwiedni d kresu kształcenia w danym zawdzie przewidzianeg w klasyfikacji zawdów szklnictwa zawdweg, kreślnej w drębnych przepisach; 4) psiada świadectw ukńczenia gimnazjum alb śmiletniej szkły pdstawwej raz c najmniej dwuletni lub trzyletni staŝ pracy w zawdzie, w którym zdaje egzamin - dpwiedni d kresu nauki w danym zawdzie ustalnym przez Związek Rzemisła Plskieg, jeŝeli zawód nie występuje w klasyfikacji zawdów szklnictwa zawdweg, której mwa w pkt 3; 5) psiada świadectw ukńczenia szkły pnadgimnazjalnej alb dtychczaswej szkły pnadpdstawwej, prwadzącej kształcenie zawdwe kierunku związanym z zawdem, w którym zdaje egzamin; 6) psiada tytuł zawdwy w zawdzie wchdzącym w zakres zawdu, w którym zdaje egzamin, raz p uzyskaniu tytułu zawdweg c najmniej półrczny staŝ pracy w zawdzie, w którym zdaje egzamin. mistrzwskich: Izba dpuszcza d egzaminu sbę, która spełnia jeden z następujących warunków:

6 1) psiada tytuł czeladnika lub równrzędny w zawdzie, w którym zdaje egzamin, i p uzyskaniu tytułu zawdweg c najmniej trzyletni staŝ pracy w tym zawdzie alb łącznie przed i p uzyskaniu tytułu zawdweg c najmniej sześciletni staŝ pracy w zawdzie, w którym zdaje egzamin, raz świadectw ukńczenia szkły pnadgimnazjalnej alb dtychczaswej szkły pnadpdstawwej; 2) przez kres c najmniej sześciu lat w ramach samdzielnie prwadznej działalnści gspdarczej wyknywała zawód, w którym zdaje egzamin, i psiada świadectw ukńczenia szkły pnadgimnazjalnej alb dtychczaswej szkły pnadpdstawwej; 3) psiada tytuł czeladnika lub równrzędny w zawdzie wchdzącym w zakres zawdu, w którym zdaje egzamin, i p uzyskaniu tytułu zawdweg c najmniej trzyletni staŝ pracy w zawdzie, w którym zdaje egzamin, raz świadectw ukńczenia szkły pnadgimnazjalnej alb dtychczaswej szkły pnadpdstawwej; 4) psiada tytuł mistrza w zawdzie wchdzącym w zakres zawdu, w którym zdaje egzamin, i p uzyskaniu tytułu mistrza c najmniej rczny staŝ pracy w zawdzie, w którym zdaje egzamin, raz świadectw ukńczenia szkły pnadgimnazjalnej alb dtychczaswej szkły pnadpdstawwej; 5) psiada świadectw ukńczenia szkły pnadgimnazjalnej lub dtychczaswej szkły pnadpdstawwej, dających wykształcenie średnie, w zawdzie wchdzącym w zakres zawdu, w którym zdaje egzamin, i tytuł zawdwy w zawdzie wchdzącym w zakres zawdu, w którym zdaje egzamin, raz p uzyskaniu tytułu zawdweg c najmniej dwuletni staŝ pracy w zawdzie, w którym zdaje egzamin; 6) psiada dyplm ukńczenia szkły wyŝszej na kierunku lub w specjalnści w zakresie wchdzącym w zakres zawdu, w którym zdaje egzamin, i p uzyskaniu tytułu zawdweg c najmniej rczny staŝ pracy w zawdzie, w którym zdaje egzamin. Ogólne zasady przeprwadzania egzaminów: 1. Egzamin czeladniczy i egzamin mistrzwski przeprwadza się w dwóch etapach: praktycznym i teretycznym. 2. Klejnść zdawania etapów egzaminu w danym zawdzie ustala przewdniczący kmisji w przumieniu z Izbą. 3. Etap praktyczny plega na samdzielnym wyknaniu przez kandydata zadań egzaminacyjnych sprawdzających umiejętnści praktyczne. 4. Etap teretyczny dbywa się w dwóch częściach pisemnej i ustnej. Na egzaminie czeladniczym: część pisemna plega na udzieleniu przez kandydata dpwiedzi na pytania zakresu następujących tematów: - rachunkwść zawdwa, - dkumentacja działalnści gspdarczej, - rysunek zawdwy, - zasady bezpieczeństwa i higieny pracy raz chrny przeciwpŝarwej, - pdstawwe zasady chrny śrdwiska, - pdstawwe przepisy prawa pracy, - pdstawwa prblematyka prawa gspdarczeg i zarządzania przedsiębirstwem. część ustna plega na udzieleniu przez kandydata dpwiedzi na pytania z zakresu następujących tematów: - technlgia, - maszynznawstw, - materiałznawstw. Na egzaminie mistrzwskim:

7 część pisemna plega na udzieleniu przez kandydata dpwiedzi pytania z zakresu następujących tematów: - rachunkwść zawdwa wraz z kalkulacją, - dkumentacja działalnści gspdarczej, - rysunek zawdwy, - zasady bezpieczeństwa i higieny pracy raz chrny przeciwpŝarwej, - pdstawwe zasady chrny śrdwiska, - pdstawwe przepisy prawa pracy, - pdstawwa prblematyka prawa gspdarczeg i zarządzania przedsiębirstwem, - pdstawy psychlgii i pedaggiki, - metdyka nauczania. część ustna plega na udzieleniu przez kandydata dpwiedzi na pytania z zakresu następujących tematów : - technlgia, - maszynznawstw, - materiałznawstw. Opłaty egzaminacyjne: - za egzamin czeladniczy pracwnika młdcianeg d pracdawcy-rzemieślnika zrzeszneg w cechu, który jest człnkiem tut. Izby lub zrzeszneg bezpśredni w Izbie zł rzemieślnika-przedsiębircy zrzeszneg w cechu, który jest człnkiem tut. Izby lub zrzeszneg bezpśredni w Izbie raz za jeg pracwnika zł ucznia pnadgimnazjalnej szkły technicznej zł inne sby zł - za egzamin mistrzwski rzemieślnika-przedsiębircy zrzeszneg w cechu, który jest człnkiem tut. Izby lub zrzeszneg bezpśredni w Izbie raz za jeg pracwnika zł inne sby zł - płata za dyplm zdbny mistrzwski wynsi - 50 zł - za egzamin pprawkwy czeladniczy lub mistrzwski płata wynsi 50% płaty egzaminacyjnej wniesinej w wyskści j.w. Infrmacja w sprawie warunków dpuszczania d egzaminów, płat egzaminacyjnych i spsbu przeprwadzania egzaminów udziela Główny Specjalista d spraw Kwalifikacji Zawdwych (018) , wew.12 lub Sekretariat Izby raz biura pszczególnych Cechów.