WOJEWÓDZKI KONKURS Z JĘZYKA POLSKIEGO

Transkrypt

1 Pieczęć Kod ucznia Wypełnić po rozkodowaniu pracy! (imię i nazwisko) Razem pkt. WOJEWÓDZKI KONKURS Z JĘZYKA POLSKIEGO DLA GIMNAZJALISTÓW WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO - MAZURSKIEGO Drogi Uczniu! ETAP SZKOLNY Witaj na szkolnym etapie Konkursu z Języka Polskiego. Przeczytaj uważnie instrukcję i postaraj się prawidłowo odpowiedzieć na wszystkie pytania. Arkusz liczy 12 stron i zawiera 20 zadań, które mają różną formę i różny stopień trudności. Przed rozpoczęciem pracy sprawdź, czy Twój test jest kompletny. Jeżeli zauważysz usterki, zgłoś je Komisji Konkursowej. Nie wpisuj swojego imienia i nazwiska! Zadania czytaj uważnie i ze zrozumieniem. W zadaniach zamkniętych tylko jedna odpowiedź jest prawidłowa. Wstaw krzyżyk w kwadracik obok wybranej odpowiedzi. W razie pomyłki złą odpowiedź otocz kółkiem, a następnie zaznacz krzyżykiem prawidłową. Rozwiązania zadań otwartych zapisz czytelnie i starannie w wyznaczonych miejscach. Jeśli pomylisz się, przekreśl błędną odpowiedź i zapisz poprawne rozwiązanie obok. Nie używaj korektora! Pamiętaj, że w zadaniach krótkiej odpowiedzi błąd językowy dyskwalifikuje przyznanie punktu. Pracuj spokojnie, ale jednocześnie kontroluj upływ czasu! Rozsądnie gospodaruj czasem przeznaczonym na pisanie testu. Jeżeli zadanie sprawia Ci kłopot, wróć do niego na koniec. Brudnopis nie podlega ocenie. Pracuj samodzielnie. Powodzenia! 3 listopada 2014 r. Czas pracy: 90 minut Liczba punktów możliwych do uzyskania: 45 1

2 Przeczytaj uważnie poniższy tekst i wykonaj związane z nim zadania. TEKST ŹRÓDŁOWY NR 1 Jan Kochanowski, Do fraszek Fraszki nieprzepłacone, wdzięczne fraszki moje, W które ja wszytki kładę tajemnice swoje, Bądź łaskawie Fortuna ze mną postępuje, Bądź inaczej, czego snadź 1 więcej się najduje. Obrałliby 2 się kiedy kto tak pracowity Żeby z was chciał wyczerpać umysł mój zakryty 3 : Powiedzcie mu, niech próżno nie frasuje głowy, Bo się w dziwny Labirynt i błąd wda takowy, Skąd żadna Aryjadna, żadne kłębki tylne Wywieść go móc nie będą, tak tam ścieżki mylne. Na koniec i sam cieśla, który to mistrował, Aby tu rogatego chłopobyka chował, Nie zawżdy do wrót trafi, aż pióra szychtuje Do ramienia, toż ledwe wierzchem wylatuje. 1 snadź więc, jednak 2 obrałliby się gdyby się znalazł 3 umysł zakryty ukrytą myśl, zamysł Jan Kochanowski, Do fraszek, [w:] Poezje, Warszawa Do rozwiązania zadań od 1. do 5. wykorzystaj TEKST ŹRÓDŁOWY NR 1. Zadanie 1. (0 2) Co poeta mówi o sobie i swoich fraszkach?.. 2

3 Zadanie 2. (0-3) Wymień trzy nawiązania do tradycji antycznej i objaśnij, jaką rolę pełnią w utworze. 1. Nawiązanie do tradycji antycznej Objaśnienie roli nawiązania w utworze Zadanie 3. (0-2) Zacytuj z utworu apostrofę. W jakim celu poeta ją wprowadził? Apostrofa:.. Cel: Zadanie 4. (0 2) Na podstawie tekstu wiersza oceń prawdziwość informacji dotyczących Jana Kochanowskiego. Zaznacz P, jeśli informacja jest prawdziwa, lub F, jeśli jest fałszywa. 1. Twórca epoki odrodzenia jest indywidualistą i nie docenia czytelników. P F 2. Poeta we fraszce po mistrzowsku posługuje się językiem polskim. P F 3. Twórca epoki odrodzenia jest humanistą, gdyż dobrze zna mity greckie. P F 4. Poeta wprowadza do fraszki wątki mityczne, by popisać się erudycją. P F Zadanie 5. (0 1) Wskaż zdanie, w którym słowo fraszka ma inne znaczenie niż w pozostałych zdaniach. A. B. C. D. Nie każda fraszka budzi śmiech. Interpretacja tego utworu była dla mnie fraszką. Odczytaną fraszkę wszyscy uznali za dowcipną. Całe towarzystwo było pod wrażeniem moich fraszek. 3

4 Przeczytaj uważnie poniższy tekst i wykonaj związane z nim zadania. TEKST ŹRÓDŁOWY NR 2 Czesław Miłosz, Ale książki Ale książki będą na półkach, prawdziwe istoty, Które zjawiły się raz, świeże, jeszcze wilgotne, Niby lśniące kasztany pod drzewem w jesieni, I dotykane, pieszczone trwać zaczęły Mimo łun na horyzoncie, zamków wylatujących w powietrze, Plemion w pochodzie, planet w ruchu. Jesteśmy - mówiły, nawet kiedy wydzierano z nich karty Albo litery zlizywał buzujący płomień. O ileż trwalsze od nas, których ułomne ciepło Stygnie razem z pamięcią, rozprasza się, ginie. Wyobrażam sobie ziemię kiedy mnie nie będzie I nic, żadnego ubytku, dalej dziwowisko, Suknie kobiet, mokry jaśmin, pieśń w dolinie. Ale książki będą na półkach, dobrze urodzone, Z ludzi, choć też z jasności, wysokości. Czesław Miłosz, Do książek, [w:] Kroniki, Do rozwiązania zadań od 6. do 11. wykorzystaj TEKST ŹRÓDŁOWY NR 2. Zadanie 6. (0 2) Określ, do jakiej liryki (bezpośredniej, pośredniej) należy wiersz. Wypisz wyrazy, które na to wskazują. Jakie to części mowy? Liryka Wyrazy, które na to wskazują. Jakie to części mowy? Zadanie 7. (0 1) Wypisz z wiersza porównanie. 4

5 Zadanie 8. (0 2) Co myśli o przemijaniu osoba mówiąca? Przedstaw jej dwie refleksje. Refleksja 1.: Refleksja 2.:.. Zadanie 9. (0 2) Wyjaśnij metaforę książki dobrze urodzone w kontekście całego utworu. Swoje objaśnienie potwierdź cytatem z wiersza. Objaśnienie metafory:. Cytat:.. Zadanie 10. (0 2) Wypisz z wiersza przykład mowy niezależnej. Zamień ją na mowę zależną. Przykład mowy niezależnej:. Zamiana mowy niezależnej na mowę zależną:... Zadanie 11. (0 1) Do jakich dramatycznych wydarzeń historycznych nawiązuje poeta w poniższych słowach? Wskaż dwa wydarzenia. Jesteśmy - mówiły, nawet kiedy wydzierano z nich karty Albo litery zlizywał buzujący płomień 1.: 2.: 5

6 TEKST ŹRÓDŁOWY NR 3 Pegaz na gmachu poznańskiej opery Do rozwiązania zadań od 12. do 15. wykorzystaj TEKST ŹRÓDŁOWY NR 3. Zadanie 12. (0 2) Dlaczego rzeźba Pegaza znalazła się na gmachu opery? W uzasadnieniu objaśnij symboliczne znaczenie Pegaza. Zadanie 13. (0 1) Gdzie współcześnie poza sztuką wykorzystywana jest symbolika Pegaza? 6

7 Zadanie 14. (0 1) Podaj znaczenie frazeologizmu dosiąść Pegaza. Przeczytaj uważnie poniższy tekst i wykonaj związane z nim zadania. TEKST ŹRÓDŁOWY NR 4 Wisława Szymborska, Poeta i świat (fragmenty z odczytu noblowskiego) Wspomniałam o natchnieniu. Na pytanie, czym ono jest, jeśli jest, poeci współcześni dają odpowiedzi wymijające. Nie dlatego, że nigdy nie odczuli dobrodziejstwa tego wewnętrznego impulsu. Przyczyna jest inna. Niełatwo wyjaśnić komuś coś, czego się samemu nie rozumie. Ja także, pytana o to czasami, istotę rzeczy obchodzę z daleka. Ale odpowiadam w sposób taki: natchnienie nie jest wyłącznym przywilejem poetów czy artystów w ogólności. Jest, była, będzie zawsze pewna grupa ludzi, których natchnienie nawiedza. To ci wszyscy, którzy świadomie wybierają sobie pracę i wykonują ją z zamiłowaniem i wyobraźnią. Bywają tacy lekarze, bywają tacy pedagodzy, bywają tacy ogrodnicy i jeszcze setka innych zawodów. Ich praca może być bezustanną przygodą, jeśli tylko potrafią w niej dostrzec coraz to nowe wyzwania. Pomimo trudów i porażek, ich ciekawość nie stygnie. Z każdego rozwiązanego zagadnienia wyfruwa im rój nowych pytań. Natchnienie, czymkolwiek ono jest, rodzi się z bezustannego nie wiem. [ ] Poeta również, jeśli jest prawdziwym poetą, musi ciągle powtarzać sobie nie wiem. Każdym utworem próbuje na to odpowiedzieć, ale kiedy tylko postawi kropkę, już ogarnia go wahanie, już zaczyna sobie zdawać sprawę, że jest to odpowiedź tymczasowa i absolutnie niewystarczająca. Więc próbuje jeszcze raz i jeszcze raz [ ] Świat, cokolwiek byśmy o nim pomyśleli zatrwożeni jego ogromem i własną wobec niego bezsilnością, rozgoryczeni jego obojętnością na poszczególne cierpienia ludzi, zwierząt, a może i roślin, bo skąd pewność, że rośliny są od cierpień wolne; cokolwiek byśmy pomyśleli o jego przestrzeniach przeszywanych promieniowaniem gwiazd, gwiazd, wokół których zaczęto już odkrywać jakieś planety, już martwe? jeszcze martwe? nie wiadomo; cokolwiek byśmy pomyśleli o tym bezmiernym teatrze, na który mamy wprawdzie bilet wstępu, ale ważność tego biletu jest śmiesznie krótka, ograniczona dwiema stanowczymi datami; cokolwiek jeszcze pomyślelibyśmy o tym świecie, jest on zadziwiający. [ ] Zgoda, w mowie potocznej, która nie zastanawia się nad każdym słowem, wszyscy używamy określeń: zwykły świat, zwykłe życie, zwykła kolej rzeczy... Jednak w języku poezji, gdzie każde słowo się waży, nic już zwyczajne i normalne nie jest. Żaden kamień i żadna nad nim chmura. Żaden dzień i żadna po nim noc. A nade wszystko żadne niczyje na tym świecie istnienie. Wygląda na to, że poeci będą mieli zawsze dużo do roboty. 7

8 Do rozwiązania zadań od 15. do 19. wykorzystaj TEKST ŹRÓDŁOWY NR 4. Zadanie 15. (0 3) Streść fragment odczytu Poeta i świat Wisławy Szymborskiej w 40 słowach. Zadanie 16. (0 2) Przedstaw 2 argumenty uzasadniające pogląd poetki: Wygląda na to, że poeci będą mieli zawsze dużo do roboty. Argument 1.:..... Argument 2.: Zadanie 17. (0 2) Do podanych zdań wkradły się dwa błędy. Wypisz je i podaj prawdziwe informacje. Nagrodę Nobla wręczono Wisławie Szymborskiej 9 grudnia 1996 roku w Paryżu. Komitet Noblowski w uzasadnieniu przyznania poetce nagrody napisał: za prozę, która z ironiczną precyzją pozwala historycznemu i biologicznemu kontekstowi ukazać się we fragmentach ludzkiej rzeczywistości. Informacja fałszywa Informacja prawdziwa

9 Zadanie 18. (0 2) a) Wskaż związek wyrazowy, który nie jest poprawnym związkiem frazeologicznym. A. B. C. D. czerpać natchnienie szukać natchnienia nasycić się natchnieniem robić coś w natchnieniu b) Podaj inny poprawny związek frazeologiczny ze słowem natchnienie. Zadanie 19. (0 2) Z poniższego wypowiedzenia wypisz imiesłowy i nazwij je. cokolwiek byśmy pomyśleli o tym bezmiernym teatrze, na który mamy wprawdzie bilet wstępu, ale ważność tego biletu jest śmiesznie krótka, ograniczona dwiema stanowczymi datami; cokolwiek jeszcze pomyślelibyśmy o tym świecie, jest on zadziwiający. Imiesłów Nazwa imiesłowu Zadanie 20. (0 10) Napisz rozprawkę na temat: Twórcy literatury odkrywają piękno człowieczeństwa. W argumentacji odwołaj się do dwóch wybranych utworów.., 9

10 10

11 11

12 BRUDNOPIS