Podstawa programowa wychowanie do życia w rodzinie - szkoła podstawowa

Transkrypt

1 Podstawa programowa wychowanie do życia w rodzinie - szkoła podstawowa Cele edukacyjne Celem wychowania do życia w rodzinie jest ukazywanie wartości rodziny w życiu osobistym człowieka oraz pomoc w przygotowaniu się do zrozumienia i akceptacji przemian okresu dojrzewania. Zadania szkoły 1. Integrowanie wychowawczych działań szkoły i rodziny. 2. Wzmacnianie prawidłowych relacji dziecka z rodziną. 3. Współpraca z rodzicami w przygotowaniu uczniów do okresu dojrzewania i pozytywnego przyjęcia przejawów związanych z rozwojem fizycznym i psychicznym dziecka. 4. Pomoc w kształtowaniu pozytywnego stosunku do płciowości. 5. Wspieranie prawidłowego rozwoju emocjonalnego i społecznego, w tym koleżeństwa i przyjaźni. Treści nauczania 1. Podstawowe funkcje rodziny z podkreśleniem miejsca dziecka w rodzinie. 2. Przekaz wartości i tradycji w rodzinie, wspólne świętowanie, spędzanie wolnego czasu. 3. Więź rodzinna, związki uczuciowe i inne relacje w rodzinie; konflikty i ich rozwiązywanie. 4. Macierzyństwo i ojcostwo. Podstawowa wiedza dotycząca budowy i funkcjonowania układu rozrodczego człowieka. 5. Ciąża, rozwój płodu, poród, przyjęcie dziecka jako nowego członka rodziny. 6. Różnice i podobieństwa między chłopcami i dziewczętami. Identyfikacja z własną płcią. Akceptacja i szacunek dla ciała. 7. Zmiany fizyczne i psychiczne okresu dojrzewania. Zróżnicowane, indywidualne tempo rozwoju. 8. Higiena okresu dojrzewania. 9. Prawo człowieka do intymności i ochrona tego prawa; postawy asertywne. 10. Istota koleżeństwa i przyjaźni, wzajemny szacunek, udzielanie sobie pomocy, współpraca, empatia. 11. Mass media - zasady i kryteria wyboru czasopism, książek, filmów i programów telewizyjnych. 12. Instytucje działające na rzecz dziecka i rodziny. 13. Odpowiedzialność za własny rozwój. Samowychowanie. 1

2 Osiągnięcia 1.Prawidłowe komunikowanie, rozwiązywanie konfliktów; empatia. 2. Dostrzeganie potrzeb własnych i innych ludzi; wyrażanie uczuć, asertywność. 3. Rozpoznawanie i rozumienie psychofizycznych przejawów dojrzewania. 4. Akceptowanie i poszanowanie własnego ciała. 5. Aktywny udział w życiu rodziny. 6. Umiejętne korzystanie z mass mediów. Podstawa prawna: Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 6 listopada 2003 roku zmieniające rozporządzenie w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół. Rozporządzenie MEN z dnia 12 sierpnia 1999 r. w sprawie sposobu nauczania szkolnego oraz zakresu treści dotyczących wiedzy o życiu seksualnym człowieka, o zasadach świadomego i odpowiedzialnego rodzicielstwa, o wartości rodziny, życia w fazie prenatalnej oraz metodach i środkach świadomej prokreacji zawartych w podstawie programowej kształcenia ogólnego (Dz. U. Nr 67, poz. 756 ze zm.). Rozporządzenie ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania, wydane na podstawie art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 7 stycznia 1993 r. o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży (Dz. U. Nr 17, poz. 78, z 1995 r. Nr 66, poz. 334, z 1996 r. Nr 139, poz. 646, z 1997 r. Nr 141, poz. 943 i Nr 157, poz. 1040, z 1999 r. Nr 5, poz. 32 oraz z 2001 r. Dz. U. Nr 154, poz. 1792). 2

3 WYCHOWANIE DO ŻYCIA W RODZINIE" - klasy piąte ROZKŁAD MATERIAŁU - 14 GODZIN, w tym 5 z grupy T.KRÓL, K. MAŚNIK, G. WĘGLARCZYK; WYDAWNICTWO - RUBIKON' NR DOPUSZCZENIA DKW A/99 Temat 1. Ciekawe problemy, ważne pytania, czyli o tematyce naszych spotkań Podstawa programowa Standardy wymagań Treści 1 III 3 czas dorastania - czasem pięknym, choć niełatwym perspektywa rozwoju i dokonywania nowych wyborów spójrzmy na treść naszych zajęć poznajmy się Osiągnięcia uczniów; Uczeń: przekona się, ze o rodzinie można rozmawiać również na lekcji przyjmie do wiadomości, ze problematyka zajęć dotyczy spraw oczywistych, ale niepowtarzalnych i ważnych dowie się, że celem lekcji jest pomoc w dorastaniu 2. Rodzina w życiu człowieka 1,2,3 IV 1 pojęcie rodziny sytuacje i zjawiska łączące ludzi w obrębie rodziny znaczenie rodziny w życiu człowieka - uświadamia sobie znaczenie terminu rodzina" - zna podstawowe funkcje rodziny - rozumie znaczenie relacji rodzinnych dla własnego rozwoju 3. I wy studiujecie w Akademii Dobra" 4. Jestem gałązką drzewa genealogiczne go 1,2 III 4 dom - miejscem niepowtarzalnym ze względu na swoisty klimat dom jako uczelnia", gdzie studiuje się: empatię, altruizm, przyjaźń - miejsce, gdzie wszyscy uczę się wzajemnie dyplom Akademii Dobra" to umiejętność życia również z innymi ludźmi 1,2,3 III 4 każdy jest ogniwem w dziejach swojej rodziny nazwy stopni pokrewieństwa doświadczenia starszych skarbnicą przechowującą wartości kulturowe dostrzega ważność więzi rodzinnej, która pomaga wejść w życie" docenia starania rodziców o zapewnienie potrzeb bytowych i poczucia bezpieczeństwa zwraca uwagę na estetykę pomieszczeń, które wpływają na atmosferę domu uzmysławia sobie swoje miejsce w rodzinie i społeczności umie narysować drzewo genealogiczne uwzględniając siebie potrafi korzystać z doświadczeń starszych 3

4 5. Sztuka życia rodzinnego 6. Mama, Tata Ja i Rodzicielstwo podziałem na 7. Rodzi się człowiek 8. Dojrzewanie co się ze mną dzieje 9. Trudny czas dojrzewania 1,2,3 III 2a życie rodzinne sztuką której trzeba się nauczyć nadawanie komunikatów zgodnych z intencjami i zrozumiałych dla odbiorcy empatia- niezbędny element harmonii rodzinnej wspólny udział w pracach domowych sposoby wyrażania szacunku rodzicom, dziadkom, rodzeństwu 4,6 V 1 dziecko jako wartość w życiu rodziny budowa układów rozrodczych: żeńskiego i męskiego owulacja i spermatogeneza wspólna odpowiedzialność za 5 V 8a V8c 6,7 V 8a V 8c 6, 7,8 V 8a V 8c poczęcie dziecka przebieg i higiena ciąży rozwój człowieka od zapłodnienia do porodu potrzeba otoczenia miłością dziecka od poczęcia przyjęcie dziecka jako nowego członka rodziny dojrzewanie jako proces dotyczący ciała, psychiki, intelektu, emocji, życia duchowego indywidualny rytm dojrzewania praca nad sobąwarunek dojrzałości przejawy biologicznego dojrzewania dziewcząt i chłopców pogłębienie wiedzy o okresie dojrzewania rozwianie obaw i niepokojów odnośnie własnego rozwoju akceptacja pojawiających się zmian 4 dostrzega rodziców jako osoby darzące go miłością wzmacnia więź z rodzicami, dziadkami, rodzeństwem, potrafi wyrazić swą wdzięczność i szacunek uświadamia sobie wartość dziecka w życiu rodziny dostrzega celowość procesów zachodzących u układzie płciowym rozumie zjawiska prowadzące do poczęcia wie, że życie człowieka zaczyna się od poczęcia ma szacunek dla kobiet w ciąży rozumie, że ciąża i poród są naturalnymi procesami w życiu kobiety rozumie, że dojrzewanie jest procesem złożonym, zaś jego przebieg jest zróżnicowany poda typowe przejawy okresu dojrzewania akceptuje zmiany jakim podlega jego ciało rozumie procesy zachodzące w jego ciele i psychice w okresie dojrzewania akceptuje te zmiany pozbywa się leków związanych z okresem dojrzewania

5 10 Sfera intymności - sferą bezpieczeństw a. 11. Odpowiedzialn ość za słowo 12. W kręgu kolegów i koleżanek 13. Rola mężczyzny w życiu rodzinnym psychofizycznych 6,7,9 V 8b kontakty społeczne o różnym stopniu bliskości fizycznej pojecie wstydu i intymności prawo człowieka do intymności i nietykalności osobistej przysłanianie nagości - dziedzictwo kulturowe potrzeba nieufności i dystansu wobec obcych ludzi 11 III 2a III 4 zdefiniowanie informacji" i plotki" oraz próba odróżnienia pojęć skłonność do plotkowania, konsekwencje takich zachowań plotka towarzyska plotki o osobach publicznych treścią czasopism młodzieżowych wulgarne słownictwo zaprzeczeniem kultury oferta czasopism młodzieżowych wspierających wszechstronny rozwój 10 III 4 przyjaźń sposobem na przezwyciężenie samotności dawcy i biorcy pomaganie i otrzymywanie pomocy cechy dobrego kolegi ciągła otwartość na nowe kontakty koleżeńskie 1,3,6 V 8c ojciec i dziadek przewodnikami w poznawaniu świata czas rozmowy z ojcem - czasem zyskanym wspólna praca, działanie mogą być nauką i twórczością, która daje satysfakcję rola mężczyzny w utrzymaniu rodziny uświadomi sobie konieczność zachowania ostrożności w nawiązywaniu kontaktów z obcymi mówi nie" w sytuacjach, których nie akceptuje zgłasza podejrzane sytuacje dorosłym rozumie wagę wypowiadanych słów opinii i sądów zwraca uwagę na krzywdę którą można wyrządzić plotkowaniem potrafi wybrać z rynkowej oferty czasopisma stymulujące jego rozwój dostrzega potrzeby innych - docenia humor, takt, życzliwość innych potrafi dostrzegać prawdziwą wartość człowieka widzi potrzebę obrony klasowej ofiary" rozumie czym są starania ojca i dziadka dla wspólnoty rodzinnej dostrzega ojca jako osobę niezastąpioną wzmacnia więź między nim a ojcem i dziadkiem 5

6 14. 1,3,6 V 8c praca zawodowa matek potrafi scharakteryzować Rola kobiety w - kataklizm czy współczesne czasy pod życiu dobrodziejstwo? kątem podziału ról w rodzinie rodzinnym tata w fartuchu przekona się o konieczności mama w roli męskiej pomocy w strażniczki domu" prowadzeniu domu babcia - pomocnicą nabywa sprawności w mamy komunikacji międzyludzkiej wkraczanie nowoczesności z zmiany w klasycznym modelu ról rodzinnych 6

7 Temat 1. Wspólnota rodzinna i zachodzące w niej relacje 2 Dom moich marzeń 3. Rozwiązywanie konfliktów 4 Umiejętność świętowania WYCHOWANIE DO ŻYCIA W RODZINIE - klasy szóste ROZKŁAD MATERIAŁU - 19 GODZIN, w tym 5 godz. z grupy T.KRÓL, K. MAŚNIK, G. WĘGLARCZYK; WYDAWNICTWO - RUBIKON" NR DOPUSZCZENIA DKW A/99 Podstawa programowa Standardy wymagań Treści 3 III 2a rodzina i oczekiwania wobec niej rodzaje komunikacji: werbalna i niewerbalna kontakty międzyludzkie i ich jakość poprawienie relacji w rodzinie 2, 3, V 8c III 2a dom, miejsce do którego się wraca by regenerować siły fizyczne i duchowe ciepło domowe: szacunek, miłość i zrozumienie na czym polega intymność wnętrza, co wpływa na nastrój pomieszczenia różnorodne wizje domu z zachowaniem jego podstawowej funkcji 3 III 2a nauka rozwiązywania konfliktów poprzez umiejętne postępowanie pomoc w nawiązaniu prawidłowych relacji z rodzicami 2 III 4 tradycje świąteczne: rodzinne, religijne, narodowe przygotowanie do świąt nie tylko od strony zewnętrznej znaki świąteczne - ich niepowtarzalny urok i wymowa prezenty w rodzinie: na czym polega dawanie? prezenty dziecięce" podarunki dla potrzebujących Osiągnięcia uczniów; uczeń: - uświadamia sobie znaczenie terminu rodzina" - potrafi rozwiązywać konflikty - rozumie potrzebę pogłębiania empatii - zna tradycyjne i aktualne podziały ról w rodzinie dostrzega wagę atmosfery panującej w domu zdaje sobie sprawę, że sam będzie kreować swój dom odkrywa znaczenie piękna, które niekoniecznie jest kosztowne rozumie konieczność zapobiegania konfliktom poprzez umiejętne postępowanie wie, że funkcjonowanie w grupie, także rodzinie wymaga kompromisów nabywa praktycznych umiejętności dostrzega głębsze znaczenie i istotę świąt poza ich oprawą zewnętrzną pogłębia wiedzę o tradycji narodowej i wzmacnia związek emocjonalny z przeszłością zdaje sobie sprawę ze swej integracji z rodziną oraz małą i dużą ojczyzną 7

8 5 Odmienność płci urokiem i wzajemnym uzupełnianiem 6 Higiena okresu dojrzewania 7 Moje ciało zasługuje na szacunek 8 Blaski i cienie koleżeństwa 9 Ja w grupie rówieśniczej 6 V 8a różnice w rozwoju psychoseksualnym dziewcząt i chłopców pedanteria" dziewczynek i stajnia Augiasza" chłopców odmienność marzeń odmienność predyspozycji umysłowych 8 V 8a V 8b V 8c zasady utrzymania higieny w okresie dojrzewania (środki higieniczne, kosmetyki, sposób ubierania się) higiena intymna: konieczność częstego mycia, zmiany bielizny zdrowy tryb życia: odżywianie, wypoczynek, sport samodzielność w dbaniu o siebie 7, 9 V 8b szacunek dla ciała swojego i innych przejawy braku dbania o swoje ciało stopnie bliskości w kontaktach z innymi ludźmi sposoby obrony własnej intymności 9, 10 V 8b istota koleżeństwa: kto jest moim kolegą, koleżanką? korzyści i zagrożenia jakie niosą ze sobą związki koleżeńskie presja grupy a umiejętność odmawiania asertywność - sposób na bycie sobą bez krzywdzenia innych 10 III 2a III 4 nasze otoczenie: rodzina, koledzy problemy samotności - jestem sobkiem, czy mam trudności w nawiązywaniu kontaktów jak znaleźć się w grupie w której będę akceptowany? czy warto zgadzać się akceptuje swoją rolę jako kobiety lub mężczyzny rozwija w sobie szacunek do płci przeciwnej zna podstawowe zasady higieny osobistej stosuje prawidłowo środki higieny osobistej rozumie znaczenie prowadzenia zdrowego trybu życia nabywa szacunku dla własnego ciała i innych uczy się rozróżniać przejawy braku szacunku dla ciała poznaje sposoby ochrony własnej intymności uświadamia sobie pozytywne znaczenie więzi koleżeńskiej uczy się rozróżniania sytuacji, w których występuje presja grupy nabędzie umiejętności mówienia nie" podniesie własną samoocenę zastanowi się nad swoją pozycją w grupie rówieśniczej przygląda się krytycznie samemu sobie rozumie, że umiejętność doboru kolegów jest cenna dojrzeje do relacji towarzyszenia osobie odrzuconej przez grupę 8

9 Temat 1. Wspólnota rodzinna i zachodzące w niej relacje 2 Dom moich marzeń 3. Rozwiązywanie konfliktów 4 Umiejętność świętowania WYCHOWANIE DO ŻYCIA W RODZINIE - klasy szóste ROZKŁAD MATERIAŁU - 19 GODZIN, w tym 5 godz. z grupy T.KRÓL, K. MAŚNIK, G. WĘGLARCZYK; WYDAWNICTWO - RUBIKON" NR DOPUSZCZENIA DKW A/99 Podstawa programowa Standardy wymagań Treści 3 III 2a rodzina i oczekiwania wobec niej rodzaje komunikacji: werbalna i niewerbalna kontakty międzyludzkie i ich jakość poprawienie relacji w rodzinie 2, 3, V 8c III 2a dom, miejsce do którego się wraca by regenerować siły fizyczne i duchowe ciepło domowe: szacunek, miłość i zrozumienie na czym polega intymność wnętrza, co wpływa na nastrój pomieszczenia różnorodne wizje domu z zachowaniem jego podstawowej funkcji 3 III 2a nauka rozwiązywania konfliktów poprzez umiejętne postępowanie pomoc w nawiązaniu prawidłowych relacji z rodzicami 2 III 4 tradycje świąteczne: rodzinne, religijne, narodowe przygotowanie do świąt nie tylko od strony zewnętrznej znaki świąteczne - ich niepowtarzalny urok i wymowa prezenty w rodzinie: na czym polega dawanie? prezenty dziecięce" podarunki dla potrzebujących Osiągnięcia uczniów; uczeń: - uświadamia sobie znaczenie terminu rodzina" - potrafi rozwiązywać konflikty - rozumie potrzebę pogłębiania empatii - zna tradycyjne i aktualne podziały ról w rodzinie dostrzega wagę atmosfery panującej w domu zdaje sobie sprawę, że sam będzie kreować swój dom odkrywa znaczenie piękna, które niekoniecznie jest kosztowne rozumie konieczność zapobiegania konfliktom poprzez umiejętne postępowanie wie, że funkcjonowanie w grupie, także rodzinie wymaga kompromisów nabywa praktycznych umiejętności dostrzega głębsze znaczenie i istotę świąt poza ich oprawą zewnętrzną pogłębia wiedzę o tradycji narodowej i wzmacnia związek emocjonalny z przeszłością zdaje sobie sprawę ze swej integracji z rodziną oraz małą i dużą ojczyzną 7

10 10 Rozsądne gospodarowani e pieniędzmi 11 TV - konkurentką naszej wyobraźni na każdą cenę by wejść do grupy? czego od siebie wymagać by być lubianym? 12 IV 2 - jak rozsądnie planować wydatki: rzeczy konieczne, potrzebne i zbędne - jak planować oszczędności znaczenie pieniądza pieniądze a szczęście czy warto dzielić się z innymi? dlaczego nie lubimy skąpców? pieniądze szansą do 11, 12 IV 1 IV 2 czynienia dobra TV nie musi być wrogiem, jeśli potrafimy z niej korzystać wyobraźnia dziecka Umie rozsądnie zaplanować wydatki i potrafi oszczędzać Nie gardzi biedniejszym kolegą Rozumie konieczność pomagania innym nabywa umiejętności racjonalnego wyboru programów telewizyjnych potrafi odmówić oglądania filmów 12 Jak nie zgubić się w hipermarkecie świata? 13 0 wartości rodziny 11, 12 IV 1 IV 2 1,2 V 8a V 8b V 8c lawina ofert współczesnego świata rosnące tępo życia świat reklam i idole a szara rzeczywistość presja pieniądza relatywizm moralny używki, jak mówić nie"? starzy i młodzi - symbioza jest możliwa wartość budowania więzi -poczucie akceptacji i bezpieczeństwa okazywanie uczuć osobom bliskim istota bycia rodzeństwem rola dziadków w rodzinie wielopokoleniowej zdystansuje się wobec miraży świata nabywa umiejętności odmawiania uświadomi sobie, że jego wartość nie zależy od jego ubioru itp. bardziej docenia kontakty z dziadkami i rodzeństwem potrafi w rodzinie dostrzec sprzymierzeńców, pomocników i doradców wzmacnia relacje z rodzeństwem czuje się mocniej związany z rodziną, a co za tym idzie silniejszy 9

11 14 Przekazywanie wartości, tradycji i zwyczajów w rodzinie V 8b współczesne zagrożenia wynikiem: obojętności wobec norm etycznych, relatywizmu moralnego rola rodziny w kształtowaniu hierarchii wartości: dobre wzorce, zwyczaje i tradycje, współdziałanie i współpraca z członkami rodziny, miłość mobilizująca do rozwoju odpowiedzialność za kierowanie własnym rozwojem przez dokonywanie właściwych wyborów zgodnych z przyjętym systemem wartości rozumie znaczenie rodziny w przekazywaniu wartości i norm moralnych potrafi dokonywać hierarchizacji wartości docenia starania rodziców, jako wychowawców i przyjaciół uświadamia sobie, ze system wartości, który otrzymał przekaże kiedyś swoim dzieciom 10