VII Konferencja Biblioteki Politechniki Łódzkiej "Rozmowy o bibliotekach" czerwca 2016r. Łódź/Rogów. Dorota Matysiak

Transkrypt

1 VII Konferencja Biblioteki Politechniki Łódzkiej "Rozmowy o bibliotekach" czerwca 2016r. Łódź/Rogów Dorota Matysiak Przestrzeń biblioteczna - studium porównawcze wybranych bibliotek akademickich

2 Nowoczesne biblioteki nie ma jednego uniwersalnego rozwiązania wszystkie zasady, cechy, wskazówki są tylko punktem wyjścia dla własnego rozwiązania związanego z misja, kulturą organizacyjną i celami jakie realizuje biblioteka dobre projekty zawsze zależą od wspólnego współdziałania władz uczelni, architektów i przyszłych użytkowników biblioteki tak czytelników jak i pracowników

3 Krok po kroku do nowej biblioteki Planowanie, projektowanie i wykonywanie budynków zgodnie z określonymi założeniami, a także planowanie i organizowanie przestrzeni wraz z wyposażeniem biblioteki. Tworzenie technicznej dokumentacji wielobranżowej, która obejmuje: założenia techniczno-ekonomiczne, tzw. plan budowy, tworzenie projektów szczegółowych: architektonicznego, konstrukcyjnego, instalacyjnego, sanitarnego, elektrycznego, technologicznego, przeciwpożarowego, zabezpieczenia i kontroli zbiorów, wyposażenia, ukształtowana otoczenia

4 Modele budownictwa bibliotecznego XIX/XX model niekrzyżujących się dróg bibliotecznych : czytelnika, bibliotekarza, książki; Współczesna biblioteka to miejsce gdzie użytkownicy i zbiory mieszają się swobodnie, bez podziału na strefy czytelników, zbiorów i bibliotekarzy Model potrójnej dostępności magazynu z pracowni, wypożyczalni, czytelni; Model jednego poziomu usytuowania agend obsługujących czytelników; Model organizacji rozbudowy - dobudowy do gmachu w osi pionowej i poziomej;

5 Harry Faulkner-Brown`s - TenCommandments Współczesne wyobrażenie o projektowaniu nowoczesnych bibliotek ukształtował brytyjski architekt Harry Faulkner-Brown, twórca kilkunastu budynków bibliotecznych. Określił on 10 zasad które stanowią o funkcjonalnym projektowaniu i wykorzystaniu gmachów bibliotek. To swoista biblia dla architektów zajmujących się projektowaniem przestrzeni bibliotecznej - założenia projektowe dotyczące konstrukcji, technologii i architektury wnętrz, organizacji przestrzeni.

6 Zasady Andrew MCDonalda Nie negując zasad budownictwa bibliotecznego, sformułowanych przez Faulkner-Brown`a, własne priorytety określił też Andrew McDonald, który zdecydowanie większy nacisk położył nie na sam budynek, lecz na przestrzeń biblioteki ukierunkowaną na czytelnika. McDonald bardziej niż Faulkner-Brown, odnosi swe zasady do potrzeb ludzi- użytkowników biblioteki.

7 Cechy przestrzeni wg. A. McDonalda: funkcjonalna -functional elastyczna- adaptable dostępna - accessible zróżnicowana - varied interaktywna interactive sprzyjająca - conducive przyjazna dla środowiska - environmentally suitable bezpieczna-i zabezpieczona - safe and secure efektywna - efficient zaprojektowana na miarę nowych technologii - suitable for information technology śmiała przestrzeń, która zdobywa wyobraźnię użytkownika i oddaje ducha uniwersytetu oomph or wow

8 funkcjonalna- przestrzeń, która funkcjonuje sprawnie, dobrze wygląda i jest trwała. Umożliwia dostarczanie najwyższej jakości usług. Uwzględnione są wymagania ludzi, książek, technologie informacyjne oraz wzajemne relacje pomiędzy nimi. Zachowana jest równowagą pomiędzy wymogami nauczania, uczenia się i prowadzenia pracy naukowej

9 Biblioteka Uniwersytetu Warszawskiego 2002 r.

10 Biblioteka Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu r. Dolnośląskie Centrum Informacji Naukowej i Ekonomicznej

11 Biblioteka Politechniki Białostockiej r. Centrum Nowoczesnego Kształcenia Politechniki Białostockiej

12 Biblioteka Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu- 2015

13 elastyczna-(przystosowalna ) to przestrzeń nowoczesna; łatwa do wprowadzenia zmian bez ponoszenia nadmiernych kosztów; funkcja danej kondygnacji czy jej fragmentu nie jest z góry zdeterminowana.

14 BUWa Biblioteka Uniwersytecka Warszawa (BUWa) Biblioteka Politechniki Białystok (BGPB)

15 Biblioteka Uniwersytetu Ekonomicznego Wrocław(BGUE) Biblioteka Uniwersytetu Medycznego Wrocław (BGUM)

16 dostępna- to przestrzeń społeczna, która zaprasza, jest łatwa w użytkowaniu; pozostawia czytelnikowi samodzielność; promuje niezależność; zaprasza do pełnego korzystania ze zbiorów i usług; zapewnia dostęp dla czytelników niepełnosprawnych, umożliwiając im korzystanie ze wszystkich usług;

17 Biblioteka Uniwersytetu Warszawskiego

18 Biblioteka Politechniki Białostockiej

19 zróżnicowana- to możliwość wyboru przestrzeni do nauki zgodnie z preferencjami coraz bardziej zróżnicowanych czytelników; zapewnia dostęp do tradycyjnych i elektronicznych źródeł; pozwala na wybór stanowiska pracy o odpowiedniej wielkości; mająca strefy zróżnicowanego oświetlenia, temperatury i hałasu; oferująca dodatkowe usługi(kawiarnie, księgarnie, sklepy)

20 BUWa BPB

21 BGUEW BGUEW BGUMW BGUMW

22 interaktywna- dobrze zorganizowana przestrzeń, która ułatwia i zachęca do kontaktów; zachowana jest równowaga przestrzeni przeznaczonej dla zbiorów, usług, czytelników i technik informacyjnych

23 Biblioteka Uniwersytetu Warszawskiego

24 Biblioteka Politechniki Białostockiej

25 sprzyjająca- pracy naukowej; motywująca i inspirująca czytelników; dająca poczucie komfortu ale też bezpieczeństwa;

26 BGUEW

27 BPB czerwca 206 r. Łódź/Rogów

28 przyjazna dla środowiska - stwarzająca optymalne warunki dla czytelników, zbiorów a także dla komputerów;

29 BPB BGUEW

30 Bezpieczna i zabezpieczona przestrzeń bezpieczna dla ludzi, zbiorów, sprzętu; ergonomia stanowisk pracy, zabezpieczenie budynku biblioteki poza godzinami jej otwarcia

31 Biblioteka Główna Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu

32 efektywna- to przestrzeń, która funkcjonuje prawidłowo przy minimalnych kosztach zatrudnienia oraz eksploatacji, Koszty utrzymania przy zachowaniu standardów powinny być optymalne;

33 zaprojektowana na miarę nowych technologii - to zastosowanie najnowszych technologii, oprogramowań i rozwiązań technicznych; zastosowanie nowoczesnych systemów zabezpieczenia zbiorów (np. RFID)

34 BGUMW BPB

35 Biblioteka Gówna Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu

36 posiadająca to coś co stanowi jej ducha przestrzeń która przyciąga wyobraźnię czytelnika; powiązana ze sztuką pogodzenia wszystkich cech wyżej wymienionych

37 Biblioteka Główna Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu

38 Biblioteka Główna Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu

39 Biblioteka Politechniki Białostockiej

40 Biblioteka Uniwersytetu Warszawskiego

41 Quo vadis biblioteko Biblioteka jako centrum edukacyjne- Nową funkcją biblioteki naukowej jest przejście od biblioteki obsługującej do biblioteki uczącej, od wypożyczalni podręczników do multimedialnego centrum edukacyjnego; Biblioteka jako interaktywne środowisko naukowe- to przyjście od koncepcji biblioteki jako repozytorium, magazynu zbiorów, do koncepcji biblioteki jako bogatego interaktywnego środowiska naukowego uczenia się i nauczania wraz z integracją usług bibliotecznych. Czytelnik mający wolny dostęp w świecie cyfrowym oczekuje tego samego w tradycyjnej bibliotece. Jest to hybrydowy model biblioteki; Biblioteka jako miejsce Spotkań określonej społeczności, miejsce uczenia się i nauczania, spokoju i bezpieczeństwa, instytucja bezpłatna i niekomercyjna, stwarzająca warunki do nauki, prowadzenia badań, odpoczynku, miejsce umożliwiające znalezienie ważnych i inspirujących materiałów;

42 Zdjęcia wykorzystane w prezentacji: Biblioteka Uniwersytecka Warszawa: Biblioteka Politechniki- Białystok: Biblioteka Uniwersytetu Medycznego- Wrocław: Małgorzata Wecko Biblioteka Uniwersytetu Ekonomicznego- Wrocław: Archiwum Biblioteki Dziękuję za uwagę, Dorota Matysiak dorota.matysiak@ue.wroc.pl