Z wizytą w herpetarium

Transkrypt

1 13. scenariusze Z wizytą w herpetarium Zajęcia terenowe: Zajęcia w klasie: Cele kształcenia: 1. kształcenie umiejętności dokonywania i dokumentowania obserwacji, 2. pogłębienie wiedzy o bioróżnorodności fauny płazów i gadów, 3. pogłębienie wiedzy o rodzimych i egzotycznych przedstawicielach herpetofauny, 4. poznanie przystosowań płazów i gadów do życia na lądzie, 5. omówienie problemu ochrony płazów i gadów. Metody i formy pracy: asymilacja wiedzy (pogadanka, wykład), samodzielne dojście do wiedzy (obserwacja zwierząt w herpetarium, korzystanie z wiadomości umieszczonych na tablicach informacyjnych przy terrariach), metoda praktyczna (obserwacja). Środki dydaktyczne: atlasy i przewodniki do rozpoznawania wybranych gatunków płazów i gadów, tablice Krajowe gatunki płazów i gadów. 1

2 Z wizytą w herpetarium Przebieg zajęć: Faza wprowadzająca: Nauczyciel: 1. Przeprowadza czynności organizacyjno porządkowe. 2. Przypomina o zasadach bezpieczeństwa, regulaminie zwiedzania zoo. 3. Przedstawia temat zajęć i omawia przebieg zajęć. Faza realizacyjna: Nauczyciel: 1. Przedstawia filogenezę płazów jako pierwszych kręgowców lądowych. 2. Tłumaczy, że gady powstały w wyniku ewolucji płazów przez co obie grupy mają wiele cech wspólnych. Przedstawia gady jako organizmy bardziej zaawansowane w ewolucji. 3. Omawia radiację gadów w erze mezozoicznej. 4. Przedstawia podobieństwa pomiędzy płazami i gadami: zmiennocieplność, szkielet osiowy (czaszka i kręgosłup) i szkielet kończyn (podobny plan budowy), budowa układu pokarmowego (obecność kloaki), obecność płuc, serce trójdziałowe, obecność nerek, dwie półkule mózgowe, narządy Jacobsona, ucho środkowe z jedną kosteczką słuchową. 2

3 13. scenariusze Faza realizacyjna: Przebieg zajęć: 5. Omawia różnice pomiędzy płazami i gadami: naskórek płazów jest cienki i bogaty w gruczoły, u gadów zrogowaciały, bez gruczołów, pokryty łuskami, u gadów pojawia się klatka piersiowa, płuca płazów są workowate o małej powierzchni wewnętrznej (skóra uczestniczy w wymianie gazowej); u gadów powierzchnia wewnętrzna płuc jest większa (budowa gąbczasta), u gadów pojawia się niepełna przegroda w komorze serca, płazy wydalają mocznik, a lądowe gady kwas moczowy. 6. Porównuje rozmnażanie i rozwój u obu grup organizmów: u płazów rozwój jest złożony, a u gadów prosty, rozwój jaj u płazów odbywa się w wodzie, a u gadów na lądzie, 7. płazy są bezowodniowcami, a gady owodniowcami. 8. Omawia rodzimą herpetofaunę wraz z przeglądem systematycznym. 9. Polskę zamieszkuje 18 gatunków płazów i 9 gatunków gadów. Wszystkie gatunki gadów i płazów występujące w Polsce podlegają ochronie prawnej na podstawie Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 6 września 2014 r. w sprawie gatunków dziko występujących zwierząt objętych ochroną. 10. Dzieli uczniów na dwuosobowe grupy. Poleca uczestnikom zapoznać się z ekspozycją. Rozdaje atlasy i przewodniki. 11. Informuje uczniów, że ich zadaniem będzie zdobycie informacji o jednym z gatunków znajdujących się na ekspozycji, a następnie przedstawienie go całej grupie. Zadanie mają wykonać w parach. 12. Przydziela poszczególnym grupom określony gatunek. 13. Podaje czas i miejsce zbiórki po wykonaniu zadania. 14. Poleca uczniom przedstawienie zdobytych informacji. 3

4 Z wizytą w herpetarium Faza realizacyjna: 15. Inicjuje dyskusję na temat: Przebieg zajęć: hodowli zwierząt egzotycznych, warunków jakie trzeba zapewnić tym zwierzętom, hodowli zwierząt niebezpiecznych dla człowieka, konwencji CITES, która ogranicza handel gatunkami zagrożonymi wyginięciem ich częściami lub produktami z nich wytworzonymi. 16. Rozdaje tablice Krajowe gatunki płazów i gadów Polski. Prosi o zapoznanie się z nimi. 17. Inicjuje dyskusję na temat: roli płazów i gadów w przyrodzie i gospodarce człowieka, przyczyn spadku liczebności tych organizmów w Polsce i na świecie (m.in. zanieczyszczenie środowiska, niszczenie i fragmentacja siedlisk, odławianie i handel), sposobów ochrony herpetofauny: ochrona ustawowa, ochrona siedlisk i miejsc rozrodu, akcja edukacyjna, reintroducja, podziemne przejścia pod jezdniami). Faza podsumowująca: Nauczyciel: 1. Nauczyciel powtarza treści wprowadzone na lekcji. 2. Podsumowuje wiadomości o faunie płazów i gadów. 4

5 13. scenariusze Krajowe gatunki gadów i płazów Padalec zwyczajny (Anguis fragilis) Kumak nizinny (Bombina bombina) Gniewosz plamisty (Coronella austriaca) [Omika / Fotolia] [JanMika / Fotolia] [Michael Tieck / Fotolia] [Henrik Larsson / Fotolia] [Gucio_55 / Fotolia] [lfrabanedo / Fotolia] Grzebiuszka ziemna (Pelobates fuscus) Jaszczurka zwinka (Lacerta agilis) Jaszczurka żyworodna (Zootoca vivipara) Ropucha zielona (Bufotes viridis) [vipersgarden / Fotolia] Salamandra plamista (Salamandra salamandra) Traszka górska (Triturus alpestris) [rorue / Fotolia] [hfox / Fotolia] [M.R. Swadzba / Fotolia] [artush / Fotolia] [Wolfgang Kruck / Fotolia] [creativenature.nl / Fotolia] Rzekotka drzewna (Hyla arborea) Kumak górski (Bombina variegata) Ropucha paskówka (Epidalea calamita) Ropucha szara (Bufo bufo) 5

6 Z wizytą w herpetarium Krajowe gatunki gadów i płazów Traszka grzebieniasta (Triturus cristatus) Traszka karpacka (Lissotriton montandoni) [kikkerdirk / Fotolia] [Vitalii Hulai / Fotolia] samiec samica Traszka zwyczajna (Lissotriton vulgaris) [mrpluck / Fotolia] [hfox / Fotolia] [creativenature.nl /Fotolia] [Vitalii Hulai /Fotolia] [Toenne / Fotolia] Wąż Eskulapa (Zamenis longissimus) Zaskroniec zwyczajny (Natrix natrix) Żaba jeziorkowa (Pelophylax lessonae) Żaba śmieszka (Pelophylax ridibundus) [creativenature.nl / Fotolia] Żaba trawna (Rana temporaria) Żmija zygzakowata (Vipera berus) [BV / Fotolia] [dudakova elena / Fotolia] [Anita Huszti / Fotolia] [arolina66 / Fotolia] [S.R.Miller / Fotolia] [Stephan Morris / Fotolia] Żółw błotny (Emys orbicularis) Żaba moczarowa (Rana arvalis) Żaba dalmatyńska (Rana dalmatina) Żaba wodna (Pelophylax kl. esculentus) 6