ROZWIĄZANIA ZADAŃ Z III ETAPU 50 KRAJOWEJ OLIMPIADY
|
|
- Robert Adam Wróblewski
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 RZWIĄZANIA ZADAŃ Z III ETAPU 50 KRAJWEJ LIMPIADY CEMICZNEJ KMITET GŁÓWNY LIMPIADY CEMICZNEJ Rozwiązania zadań teoretycznych Rozwiązanie zadania Rozpatrując reakcje: Au 3 e Au oraz Au e Au i biorąc pod uwagę znane wartości potencjałów standardowych, można wyznaczyć potencjał standardowy układu Au /Au: E 0 (Au /Au). Dla standardowych entalpii swobodnych: G 0 (Au 3 Au) = G 0 (Au 3 Au ) G 0 (Au Au). Wiedząc, że G 0 =-nfe 0 (n: liczba elektronów wymienianych w reakcji, F: stała Faraday a), uzyskujemy po uproszczeniu: 3 E 0 (Au 3 /Au) = E 0 (Au 3 /Au ) E 0 (Au /Au). Stąd, E 0 (Au /Au) = 3 E 0 (Au 3 /Au) - E 0 (Au 3 /Au ) = 3 1,60 V - 1,41 V = 1,98 V. Położenie stanu równowagi reakcji dysproporcjonowania: 3Au Au 3 Au przesunięte jest w prawo, ponieważ E 0 (Au /Au) > E 0 (Au 3 /Au ). znacza to, że jony Au nie są formą termodynamicznie trwałą.. 4 Au 8 CN - 4 [Au(CN) ] (reakcja 1) oraz: Zn [Au(CN) ] - [Zn(CN) 4 ] - Au (reakcja ). 3. Trwałość kompleksu [Au(CN) ] - oznacza, że nie ulega on dysproporcjonowaniu do metalicznego Au i kompleksu [Au(CN) 4 ] - : 3[Au(CN) ] - [Au(CN) 4 ] - Au CN -. Postępujemy podobnie jak w punkcie 1, porównując potencjały standardowe odpowiednich układów redoks. Wyznaczamy tym razem wartości potencjałów standardowych E 0 ([Au(CN) ] - /Au) i E 0 ([Au(CN) 4 ] - / [Au(CN) ] - ). Dla reakcji połówkowej: [Au(CN) ] - e Au CN -, równanie Nernsta przybiera postać:
2 E = E 0 ([Au(CN) - ]/Au) 0,059log{[Au(CN) - ]/[CN - ] } = = E 0 (Au /Au) 0,059log[Au ] = E 0 (Au /Au) 0,059log{[Au(CN) - ]/(β [CN - ] )}. (Człon logarytmiczny równania można też zapisać ogólniej w postaci (RT/F)lnX zamiast 0,059logX, gdzie T jest temperaturą w K). trzymujemy: E 0 ([Au(CN) ] - /Au) = E 0 (Au /Au) 0,059 logβ. Po podstawieniu: E 0 ([Au(CN) ] - /Au) = -0,8 V. Dla reakcji połówkowej [Au(CN) 4 ] - e [Au(CN) ] - CN -, równanie Nernsta przybiera postać: E = E 0 ([Au(CN) 4 ] - / [Au(CN) ] - ) (0,059/)log{[Au(CN) 4 - ]/([Au(CN) - ][CN - ] )} = = E 0 (Au 3 /Au ) (0,059/)log{[Au 3 ]/[Au ]} = = E 0 (Au 3 /Au ) (0,059/)log{[Au(CN) 4 - ]β / ([Au(CN) - ]β 4 [CN - ] )} i otrzymujemy: E 0 ([Au(CN) 4 ] - / [Au(CN) ] - ) = E 0 (Au 3 /Au ) (0,059/)log(β 4 /β ). Po podstawieniu: E 0 ([Au(CN) 4 ] - / [Au(CN) ] - ) = 0,89 V. Ponieważ E 0 ([Au(CN) ] - /Au) < E 0 ([Au(CN) 4 ] - / [Au(CN) ] - ), to (dla stężenia jonów cyjankowych 1 mol/dm 3 ) położenie stanu równowagi reakcji dysproporcjonowania jest przesunięte w lewo. znacza to, że kompleks [Au(CN) ] - jest formą termodynamicznie trwałą. 4. Dzięki dużej różnicy elektroujemności Au (,4) i Cs (0,7), związek CsAu jest solą o budowie jonowej, o sieci przestrzennej złożonej z kationów Cs i anionów Au -. Związek ten ma właściwości typowych soli jonowych, m.in. wykazuje niskie przewodnictwo elektryczne w stanie stałym. 5. Różnica elektroujemności złota (,4) i potasu (0,9) jest mniejsza niż dla cezu i złota, co powoduje, że sól KAu o budowie jonowej nie powstaje. 6. CsAu Au Cs - ½. 7. Purpura Kasjusza silnie rozdrobnione złoto (zol) o barwie czerwonej, które można otrzymać w
3 3 wyniku redukcji AuCl 4 za pomocą SnCl. Białe złoto stop złota z takimi metalami jak nikiel, srebro, cynk, platyna, pallad, charakteryzujący się barwą srebrzystobiałą. Rozwiązanie zadania. W wyniku ozonolizy w podanych warunkach powstają związki karbonylowe. Znając masę molową związku 1 i drugi produkt ozonolizy, możemy obliczyć masę molową związku. M 1 =138 g/mol, M cykloheksanonu = 98 g/mol, przy czym ze związku 1 pochodzi 8 g/mol ( po odjęciu masy molowej tlenu), stąd M = (tlen) = 7 g/mol. W widmie IR silne pasmo absorpcji przy nieco ponad 1700 cm -1 wskazuje na obecność grupy karbonylowej, a ponieważ jest to produkt ozonolizy (w warunkach redukcyjnych), sygnał ten pochodzi od grupy karbonylowej aldehydu lub ketonu. W widmie 1 NMR obserwujemy 3 grupy sygnałów: singlet przy ok. ppm, pochodzący od izolowanej grupy równocennych magnetycznie protonów oraz układ charakterystyczny dla grupy etylowej: kwartet przy ok.,5 ppm(-c -) i tryplet przy ok. 1 ppm (-C 3 ). Biorąc pod uwagę stosunek protonów, od których pochodzą poszczególne sygnały oraz obliczoną masę molową związku, stwierdzamy, że w związku występuje jedna grupa etylowa oraz izolowana grupa metylowa. Ponieważ w widmie NMR nie ma charakterystycznego sygnału pochodzącego od protonu aldehydowego, zatem związek musi być ketonem. Na podstawie danych spektroskopowych, obliczonej masy molowej oraz faktu, że związek jest produktem ozonolizy w warunkach redukcyjnych, jednoznacznie możemy określić strukturę związku. Jest to -butanon. Znając strukturę związku można narysować wzór strukturalny związku 1. Cykloheksanon reaguje z benzaldehydem w krzyżowej kondensacji aldolowej, ulegając natychmiast dehydratacji, w wyniku czego powstaje α,β-nienasycony keton 3. Związek 4 to ylid fosforowy, który reagując z -butanonem w reakcji Wittiga tworzy izomeryczne alkeny. Są to izomery geometryczne E i Z (związki 5 i 6). Izomer 6 poddano reakcji
4 4 cykloaddycji Dielsa Aldera z - metylocyklopentadienem (związek 7). strukturze związku 7 wnioskujemy na podstawie struktury produktu w reakcji Dielsa - Aldera. Z uwagi na stereospecyficzny przebieg tej reakcji, można na podstawie struktury produktu określić, który z izomerów był substratem w tej reakcji. Wzajemne ułożenie podstawników w bicylkicznym produkcie, np. grup metylowych pochodzących z alkenu wskazuje, że izomerem 6 użytym do reakcji, był izomer geometryczny E. C 3 3 C C C 3 C C C 3 C C 3 3 Ph 3 P - CC 3 4 C C 3 C 7 C 3 C 3 C 3 5 izomer Z 6 izomer E Rozwiązanie zadania 3. Produktami reakcji ozonolizy bez następczej redukcji są kwasy karboksylowe (zamiast aldehydów) lub ketony. Związek A wykazuje singlet przy 10,5 ppm, a zatem jest on kwasem karboksylowym. Analiza związku A: 1 mmol, czyli 8 mg zawiera: atomy C: 1mmol 616 mg = 14 mmoli 44 mg atomy :
5 mmol 5 mg 18 mg = 8 mmoli 5 Z treści zadania wynika, że poza C i nie powstają żadne inne produkty w czasie analizy spaleniowej, stąd wniosek, że związek A oprócz węgla i wodoru może zawierać tylko tlen. Masa tlenu zawartego w jednym milimolu związku A: 8 mg 14mmoli 1mg/mmol- 8mmoli 1mg/mmol=3 mg, co stanowi mmol tlenu. Wzór sumaryczny związku A jest więc następujący: C 14 8 Z treści zadania wiadomo, że związek A zawiera tylko I- i II-rzędowe atomy węgla, zatem szkielet węglowy tego związku musi mieć budowę liniową. Musi być to zatem 14-węglowy kwas karboksylowy kwas tetradekanowy. Wzór strukturalny związku A: Analiza związku B: ydroliza enzymatyczna przy użyciu β-1,4-glikozydazy wskazuje, że związek B zawiera wiązanie (lub wiązania) β-glikozydowe, a w przypadku wiązań glikozydowych między cząsteczkami monosacharydów, muszą być to wiązania β-1,4-glikozydowe. Analiza produktów hydrolizy enzymatycznej związku B: Związek C: Związek C jest produktem hydrolizy enzymatycznej po działaniu β-1,4-glikozydazy, może być to zatem mono- lub oligosacharyd lub też niesacharydowy aglikon połączony z jednostką sacharydową wiązaniem β-glikozydowym. Dane dotyczące skręcalności właściwej sugerują, że związkiem tym jest
6 6 D-glukopiranoza, a informacja o redukcji roztworów Fehlinga i Tollensa potwierdza to przypuszczenie Ponieważ stosunek molowy związków C:D wynosił :1, więc w wyjściowym związku znajdują się co najmniej cząsteczki glukozy, połączone wiązaniem β-glikozydowym. Związek D: Analiza produktów hydrolizy w środowisku kwaśnym: związek E: jest to β-aminokwas, zawierający dwie grupy. masa molowa grupy N jest równa 16 g/mol, grupy C 45 g/mol, a grupy 17 g/mol, natomiast masa molowa całego związku C wynosi (z danych spektrometrii mas) g/mol pozostaje różnica: = 40 g/mol (odpowiada to łańcuchowi: C -C-C) Wartość ta sugeruje, że związek C jest najprostszym możliwym β-aminokwasem zawierającym dwie grupy hydroksylowe przyłączone do I- i II-rzędowego atomu węgla, a jego wzór strukturalny jest następujący: N związek F jest identyczny ze związkiem A (kwas tłuszczowy)
7 7 związek G jest identyczny ze związkiem C (D-glukopiranoza). Ponieważ ta cząsteczka glukozy nie jest odcinana β-1,4-glikozydazą, jest natomiast odcinana maltazą, więc jest połączona z aglikonem wiązaniem α-glikozydowym. kreślenie struktury związku wyjściowego: Na sposób połączenia pomiędzy fragmentami: E i F wskazuje obecność wiązania amidowego w wyjściowym związku. Sposób połączenia pomiędzy fragmentami C i D: 1. Dwie cząsteczki D-glukozy (związek C) są połączone ze sobą wiązaniem β-glikozydowym. Ten disacharyd musi być również połączony wiązaniem β-glikozydowym, stąd wniosek, że jest połączony z trzecią cząsteczką D-glukozy (związek G). Liczba grup hydroksylowych związanych z I-rzędowymi atomami węgla w części sacharydowej (3 grupy) wskazuje, że w części aglikonowej nie ma grupy hydroksylowej, związanej z I-rzędowym atomem węgla. Wskazuje to na miejsce połączenia sacharydu z aglikonem (wiązanie glikozydowe utworzone jest kosztem I-rzędowej grupy hydroksylowej związku D). Struktura związku D: N Struktura związku B:
8 8 N Ponieważ w wyniku ozonolizy powstają związki A i B, muszą być one połączone wiązaniem podwójnym. Miejsce wiązania podwójnego w związku wyjściowym określa położenie grup karboksylowych w produktach ozonolizy (związki A i B). Struktura wyjściowego związku jest więc następująca: N C()C=CC 13 7 Rozwiązanie zadania Na podstawie danych zawartych w punkcie c) łatwo stwierdzić, że związki K 1 oraz K poza rutenem lub osmem muszą zawierać po dwa atomy chloru jako aniony. Po odjęciu od masy cząsteczkowej K 1 dwóch mas atomowych chloru uzyskujemy łączną masę ligandów (N N 3 ) równą 1 =113 g/mol. Analogicznie dla związku K =14 g/mol. Ponieważ liczba koordynacyjna obu kationów jest równa 6, więc w otoczeniu koordynacyjnym rutenu i osmu może znajdować się:
9 9 n cząsteczkek N i 6 - n cząsteczek N 3. W poniższej tabeli zaprezentowano sposób obliczenia liczby ligandów w cząsteczkach K 1 oraz K. Liczba ligandów N Łączna masa ligandów N M L Związek K 1 Związek K Liczba cząst. Liczba cząst. m= 113-M L N 3 m= 14-M L N 3 m /17 m / , , ,71 40, ,06 1 0, <0 <0 Związek K 1 to [Ru(N 3 ) 5 (N )]Cl czyli chlorek pentaamina(diazot)rutenu(ii) Związek K to [s(n 3 ) 4 (N ) ]Cl czyli chlorek tetraaminadi(diazot)osmu(ii) dopuszczalna nazwa: chlorek tetraaminabis(diazot)osmu(ii). Reakcja Ru (IV) oraz s (VI) z hydrazyną a) Ru (IV) N 4 [Ru(N 3 ) 5 (N )] Równania połówkowe: Ru (IV) e = Ru (II) (1) N 4 e = N 3 () N 4 = N 4 4e (3) Ruten(IV) jest w tej reakcji utleniaczem ydrazyna jest w niej zarówno utleniaczem jak i reduktorem.
10 10 Jeden atom rutenu wiąże 5 cząsteczek N 3 - w związku z tym, aby uzyskać całkowite współczynniki liczbowe, mnożymy równanie () przez pięć i odpowiednio równanie (1) przez dwa. Ru (IV) 4e = Ru (II) (4) 5N e = 10N 3 (5) Sumujemy (4) (5) Ru (IV) 5N e = Ru (II) 10N 3 (6) N 4 = N 4 4e (3) statecznie po wymnożeniu równania (3) przez siedem oraz równania (6) przez dwa i zsumowaniu (6) i (3) uzyskujemy 4Ru (IV) 17N 4 0 8e = 4Ru (II) 0N 3 7N 8 8e (7) Po uproszczeniu obu stron uzyskujemy ostatecznie 4Ru (IV) 17N 4 = 4[Ru(N 3 ) 5 (N )] 3N 8 (8) b) Reakcja s (VI) z hydrazyną - sposób obliczenia i charakter reagentów analogiczny do punktu (a). Zbilansowana reakcja sumaryczna jonowo: s (VI) 4N 4 = [s(n 3 ) 4 (N ) ] 4 Analogicznie osm(vi) jest w tej reakcji utleniaczem ydrazyna jest w niej zarówno utleniaczem jak i reduktorem. 3. Budowa przestrzenna :
11 11 N N N 3 N 3 N 3 N 3 Ru s N 3 N 3 N 3 N 3 N 3 N N N 3 N s N 3 N 3 N 3 trans- cis- [Ru(N 3 ) 5 (N )]Cl [s(n 3 ) 4 (N ) ]Cl 4. Struktura przestrzenna kationów w związkach K 1 oraz K oparta jest na bipiramidzie o podstawie kwadratowej. Rozwiązanie zadania 5. 1.a. Szybkości poszczególnych procesów można zapisać równaniami: d ] = k1[s][ [S dt ] d ] = k -1[S [S dt ] d[s dt ] = k [S ][ ] b. Wyrażenie na szybkość całego dwuetapowego procesu można zatem zapisać następująco:
12 1 d[s dt ] = k1[s][ ] k -1[S ] k [S ][ ] c. Z przybliżenia stanu stacjonarnego wynika warunek, że szybkość tworzenia produktu pośredniego S (z wyjątkiem początkowego etapu reakcji) jest równa zeru, czyli: d[s ] dt = 0. ds [ ] dt = k [ S][ ] k [ S ] k [ S ][ ] =0 d. Po przekształceniu powyższego równania otrzymujemy: 1-1 [ S ] = k[s][ 1 ] k k [ ] 1 (1).a. Całkowitą szybkość reakcji możemy utożsamić z szybkością drugiego, nieodwracalnego etapu - będzie więc ona dana wzorem: v = k [S ][ ] Po uwzględnieniu równania (1) otrzymujemy: v = k [S ][ ] = k k1[s][ ][ ] k k [ ] 1 b. Ponieważ [ ] = const. i woda występuje w dużym nadmiarze, czyli [ ] const., możemy wprowadzić nową stałą k : k = kk1[ k k 1 ][ ] [ ] i ostatecznie: v k [S] WNISEK: Reakcja inwersji sacharozy w przypadku zastosowania dużego nadmiaru wody jest reakcją I rzędu. c. Równanie kinetyczne należy zapisać w postaci różniczkowej:
13 13 d[s] = k [S] () dt 3. a. Skręcalność roztworu jest sumą skręcalności optycznie czynnych reagentów, czyli sacharozy, fruktozy i glukozy. α = α S [S] α F [F] α G [G]; α S, α F, α G skręcalności molowe reagentów ponieważ [F] = [G] = [S 0 ] [S], gdzie [S 0 ] - stężenie początkowe sacharozy, więc α = α S [S] (α F α G ){ [S 0 ] [S]} α = (α S α F α G ) [S] (α F α G ) [S 0 ] α = α [S] α [S 0 ], α = (α S α F α G ), α = (α F α G ) b. Całkowanie równania () (UWAGA! całkowanie tego równania różniczkowego nie jest od zawodników wymagane.): d[s] = k [S] dt Po rozdzieleniu zmiennych: d[s] = kdt [S] Następnie całkujemy po d[s] w granicach S 0 -S i odpowiednio po dt w granicach 0-t: [S] = k [S ] 0 0 d[s] [S] statecznie otrzymujemy równanie podane w treści zadania: t dt [S] ln = kt (3) [S ] 0 Wykorzystując wprowadzone w poprzednim punkcie oznaczenia możemy napisać następujące zależności: α = α [S 0 ] α α = α [S] α 0 α = α [S 0 ] Po zastąpieniu stosunku stężeń odpowiednim wyrażeniem będącym funkcją skręcalności
14 14 całkowitej α scałkowane równanie kinetyczne dla reakcji inwersji sacharozy ma następującą postać: [S] α α ln = ln [S ] α α 0 0 = kt 4. bliczenie stałej szybkości na postawie scałkowanego równania kinetycznego. t [min] k [min -1 ] Wartości stałych szybkości dla kolejnych punktów α(t) są bardzo zbliżone, a ich wartość średnia k śr = 0,056 min -1. Wyniki pomiarów potwierdzają zatem słuszność proponowanego mechanizmu reakcji rząd reakcji wynosi z dobrym przybliżeniem 1 (ściśle rzecz biorąc, mówimy, że reakcja jest pseudo I rzędu, ponieważ woda występowała w dużym nadmiarze i nie było w praktyce możliwe zaobserwowanie wpływu zmiany jej stężenia na szybkość reakcji). 5. bliczenie czasu połowicznego przereagowania. [S0 ]/ ln = [S ] t 1/ 0 1 ln = kt ln = 7 min k 1/ Rozwiązanie zadania 1- laboratoryjnego 1. znaczanie kwasu fosforowego i jego wodorosoli jest przykładem miareczkowania alkalimetrycznego, gdzie titrantem jest mianowany roztwór Na. Miano tego roztworu nastawia się, korzystając z roztworu kwasu solnego o znanym stężeniu, wobec wskaźnika, jakim jest fenoloftaleina. W wyniku miareczkowania otrzymuje się objętość V 0 mianowanego roztworu Na, jaka zeszła z biurety na zobojętnienie 5 cm 3 kwasu solnego o stężeniu c Cl. c Na = 5 c Cl /V 0 [mol/dm 3 ]. Pierwszy skok krzywej miareczkowania od p, do p 7,6 to reakcja zobojętnienia kwasu fosforowego do diwodorofosforanu sodu:
15 15 3 P 4 Na Na P 4 Drugi skok krzywej miareczkowania od p 7,6 do p 1 to reakcja zobojętnienia diwodorofosforanu sodu do wodorofosforanu disodu Na P 4 Na Na P 4 3. Pierwsza stała dysocjacji K a1 K a1 = [ P - 4 ][ ]/[ 3 P 4 ] Aby wyznaczyć jej wartość z krzywej miareczkowania, należy wziąć taki punkt, dla którego [ P 4 - ] i [ 3 P 4 ] są sobie równe, gdyż wtedy K a1 = [ ], czyli pk a1 = p. Ma to miejsce dla objętości titranta odpowiadającej połowie jego ilości potrzebnej dla osiągnięcia pierwszego skoku na krzywej miareczkowania, a więc dla objętości ok. 5,6 cm 3. Wartość p = pk a1 wynosi,4. Druga stała dysocjacji K a K a = [P 4 - ][ ]/[ P 4 - ] Aby wyznaczyć jej wartość z krzywej miareczkowania, należy wziąć taki punkt, dla którego [P 4 - ] i [ P 4 - ] są sobie równe, gdyż wtedy K a = [ ], czyli pk a = p. Ma to miejsce dla objętości titranta odpowiadającej jego ilości potrzebnej dla osiągnięcia pierwszego skoku na krzywej miareczkowania i połowie ilości pomiędzy pierwszym i drugim skokiem krzywej, a więc dla objętości ok. 16,8 ml. Wartość p = pk a wynosi 7,6. 4. Trzecia stała dysocjacji kwasu fosforowego jest na tyle mała, że reakcja pełnego zobojętnienia kwasu fosforowego w czasie miareczkowania roztworem Na praktycznie nie zachodzi. Wobec tymoloftaleiny (fenoloftaleina jest tutaj nieodpowiednia) zachodzi jedynie: 3 P 4 Na Na P 4 Sytuacja zmienia się, jeśli do roztworu kwasu fosforowego dodamy jonu, który strąca trudno rozpuszczalny fosforan np. Ca 3 (P 4 ) lub Ag 3 P 4. K a3 = [P 4 3- ][ ]/[P 4 - ] Usunięcie jonu P 4 3- z roztworu przesuwa równowagę reakcji dysocjacji: P 4 - P 4 3- i trzeci proton może zostać odmiareczkowany. Sumaryczne równanie reakcji jest następujące: 3 P 4 3 CaCl 6 Na Ca 3 (P 4 ) 6 NaCl 6 Do wyznaczenia punktu końcowego miareczkowania można zastosować fenoloftaleinę lub tymoloftaleinę. W roztworze o odczynie słabo kwaśnym mogą współistnieć 3 P 4 i Na P 4. Podczas miareczkowania próbki objętość roztworu Na przed dodaniem CaCl (V Na przed ) jest większa niż po dodaniu chlorku wapnia (V Na po ). Jony Na P 4 i Na P 4 mogą występować obok siebie w roztworze o odczynie obojętnym. W tym wypadku objętość roztworu Na przed dodaniem CaCl
16 16 jest mniejsza niż po dodaniu chlorku wapnia. Nie mogą współistnieć ze sobą 3 P 4 i Na P 4. Rozpatrujemy więc tylko dwa pierwsze przypadki. Sprawdzenie odczynu roztworu papierkiem wskaźnikowym wskazuje, która mieszanina znajduje się w badanej próbce. Mieszaninę w kolbie miarowej należy dopełnić do kreski wodą i wymieszać. Do miareczkowania pobierać porcje roztworu pipetą jednomiarową o poj. 5 cm 3. Podczas miareczkowania porcji roztworu za pomocą mianowanego roztworu Na wobec tymoloftaleiny zachodzą reakcje: I przypadek kwas fosforowy i diwodorofosforan sodu (odczyn słabo kwaśny, V Na przed > V Na po ) 3 P 4 Na Na P 4 Na P 4 Na Na P 4 Jeśli teraz do próbki wprowadzi się CaCl, to zajdzie reakcja: Na P 4 3 CaCl Na Ca 3 (P 4 ) 6 NaCl II przypadek - diwodorofosforan sodu i wodorofosforan disodu (odczyn obojętny, V Na przed < V Na po ) Na P 4 Na Na P 4 Jeśli teraz do próbki wprowadzimy CaCl to zajdzie reakcja: Na P 4 3 CaCl Na Ca 3 (P 4 ) 6 NaCl Możemy więc zapisać: I przypadek x 1 liczba moli 3 P 4 x liczba moli Na P 4 n 1 liczba moli Na w miareczkowaniu bez CaCl n liczba moli Na w miareczkowaniu po dodaniu CaCl x 1 x = n 1
17 x 1 x = n 17 x 1 = 0,5 (n 1 -x ) 0,5 n 1 0,5 x x = n 0,5 x = n 0,5 n 1 x = n - n 1 x 1 = n 1 n II przypadek x 3 liczba moli Na P 4 x 4 liczba moli Na P 4 n 3 liczba moli Na w miareczkowaniu bez CaCl n 4 liczba moli Na w miareczkowaniu po dodaniu CaCl x 3 = n 3 x 3 x 4 = n 4 x 4 = n 4 - n 3 Liczbę moli Na oblicza się znając stężenie (w mol/dm 3 ) i objętość roztworu (dm 3 ) zużytego na odmiareczkowanie substancji o charakterze kwaśnym. n i = c Na V i 5. Sprawdza się odczyn roztworu za pomocą papierka wskaźnikowego oraz objętość titranta przed i po dodaniu CaCl : Słabo kwaśny, V Na przed > V Na po Skład próbki - kwas fosforowy i diwodorofosforan sodu Uwzględniając masy molowe kwasu fosforowego i diwodorofosforanu sodu, oraz pamiętając, jaką część całej próbki wzięto do oznaczenia, oblicza się masę poszczególnych składników mieszaniny. Ilość kwasu fosforowego:
18 18 m 3P4 = 10 c Na (V 1 - V ) M 3P4 Ilość diwodorofosforanu sodu: m NaP4 = 10 c Na (V V 1 ) M NaP4 obojętny, V Na przed < V Na po Skład próbki diwodorofosforan sodu i wodorofosforan disodu Uwzględniając masy molowe diwodorofosforanu sodu i wodorofosforanu disodu oraz pamiętając, jaką część całej próbki wzięto do oznaczenia, oblicza się masę poszczególnych składników mieszaniny. Ilość diwodorofosforanu sodu: m NaP4 = 10 c Na V 3 M NaP4 Ilość wodorofosforanu disodu: m NaP4 = 10 c Na (V 4 V 3 ) M NaP4 6. Dodanie do roztworu kwasu fosforowego jonu, który strąca trudno rozpuszczalny fosforan np. Ca 3 (P 4 ) lub Ag 3 P 4 wpływa na trzeci stopień dysocjacji: P P 4 Usunięcie jonu P 3-4 z roztworu przesuwa równowagę reakcji w prawo i trzeci proton może zostać odmiareczkowany. Roztwór miareczkowany musi być rozcieńczony, by nie wytrącał się wodorofosforan wapnia. Rozwiązanie zadania laboratoryjnego 1. Rozróżnienie substancji - tok rozumowania Aby odróżnić podane substancje należy wykorzystać różnicę w ich właściwościach fizycznych i chemicznych: 1) sprawdzić ich rozpuszczalność w wodzie zimnej i gorącej, ew. w alkoholu.
19 ) sprawdzić ich rozpuszczalność w: 19 Cl rozpuszczają się związki zawierające grupę aminową tj. substancje 1, 3, 6, 7, 8 i 9. Pozostałe substancje nie ulegają rozpuszczeniu. Substancje rozpuszczalne w kwasie to grupa I, a nierozpuszczalne:, 4, 5 i 10 grupa II Na - rozpuszczają się związki zawierające grupę fenolową i (lub) karboksylową. Z substancji nierozpuszczalnych w kwasie (grupa II) w roztworze Na rozpuszczą się substancje, 5 i 10 grupa IIa. Nierozpuszczalna jest jedynie fenacetyna (substancja 4). a) Fenacetyna (substancja 4) jako jedyna nie rozpuszcza się ani w roztworze Na, ani w roztworze Cl; rozpuszcza się jedynie w etanolu i na podstawie tych właściwości może być jednoznacznie zidentyfikowana. b) Z substancji rozpuszczalnych w kwasie (grupa I) w roztworze Na rozpuszczą się substancje 1, 6, 8 i 9 grupa Ia. Nierozpuszczalne są substancje 3 i 7. Substancja 3 nie rozpuszcza się w Na na zimno, rozpuszcza się natomiast po ogrzaniu z wydzieleniem amoniaku. Jest to charakterystyczne dla amidu (reakcji takiej ulegają również nitryle, ale nie są one obecne w badanym zestawie). Wymienione właściwości substancji pozwalają na jednoznaczną identyfikację witaminy PP. c) Benzokaina (substancja 7) jest rozpuszczalna jedynie w Cl (grupa I), a nierozpuszczalna w roztworze Na nawet po podgrzaniu i na podstawie tych właściwości może być jednoznacznie zidentyfikowana. d) Grupa IIa (substancje nierozpuszczalne w Cl, rozpuszczalne w Na) dróżnienie substancji od 5 i 10 polega na ogrzaniu substancji z Na. Jedynie substancja ulegnie deacetylacji, w związku z czym zakwaszenie roztworu powoduje wydzielanie kwasu octowego, wykrywanego po charakterystycznym zapachu lub papierkiem wskaźnikowym u wylotu probówki. Postępowanie to prowadzi do jednoznacznej identyfikacji paracetamolu. 3) Sprawdzić, które substancje reagują z FeCl 3, tworząc zabarwienie charakterystyczne dla grupy fenolowej. 3a) Grupa Ia (substancje rozpuszczalne w Cl, rozpuszczalne w Na) rozróżnienie substancji 1, 6, 8 i 9 Substancja 1 tworzy z FeCl 3 charakterystyczne zabarwienie, a substancje 6, 8 i 9 tego
20 0 zabarwienia nie dają (grupa Iaa). Ta własność pozwala jednoznacznie zidentyfikować substancję 1 jako PAS 3b) Grupa IIa (substancje nierozpuszczalne w Cl, rozpuszczalne w Na). Rozróżnienie substancji 5 i 10 I Do rozcieńczonego roztworu FeCl 3 dodaje się kilka kropli alkoholowego roztworu substancji 5. Powstające intensywne, fioletowe zabarwienie pozwala jednoznacznie zidentyfikować kwas salicylowy. II Do rozcieńczonego roztworu FeCl 3 dodaje się kilka kropli alkoholowego roztworu substancji 10. Wynikiem tej reakcji jest jedynie nikłe zabarwienie żółtobrunatne, co w sposób jednoznaczny charakteryzuje metyloparaben.. 4) Sprawdzić, które substancje (rozpuszczalne w Cl) ulegają diazowaniu i sprzęganiu z rozpuszczonym w Na paracetamolem, z utworzeniem barwnych połączeń. 4a) Grupa Iaa (substancje rozpuszczalne w Cl, rozpuszczalne w Na, nie wykazujące w reakcji z FeCl 3 fioletowego zabarwienia) Rozróżnienie substancji 6, 8 i 9 Substancje 6, 8 i 9 rozpuszcza się w Cl, daje kilka kropli roztworu NaN i chłodzi pod zimną wodą. Następnie dodaje się roztworu paracetamolu w Na. Jedynie w przypadku substancji 6 powstaje zabarwienie od utworzonego barwnika azowego. I Reakcji diazowania ulega witamina 1 (substancja 6), co w połączeniu z innymi cechami pozwala na jej jednoznaczną identyfikację. II Fenyloalanina i tyrozyna nie ulegają reakcji diazowania. 5) Sprawdzić, które substancje (rozpuszczalne w Cl i Na) ulegają sprzęganiu z utworzeniem barwnych połączeń, z solami diazoniowymi utworzonymi z PAS lub z witaminy 1. Rozróżnienie substancji 8 i 9.
21 1 Substancję 1 lub 6 rozpuszcza się w Cl, dodaje kilka kropli roztworu NaN i chłodzi pod zimną wodą. Następnie dodaje się roztworu substancji 8 lub 9 w Na. Jedynie w przypadku substancji 9 powstaje zabarwienie od utworzonego barwnika azowego. - Fenyloalanina (substancja 8) nie ulega reakcji diazowania ani sprzęgania, co po uwzględnieniu jej pozostałych cech jednoznacznie ją identyfikuje. - Tyrozyna (substancja 9) nie ulega reakcji diazowania, ale ulega reakcji sprzęgania, co w połączeniu z innymi cechami również jednoznacznie ją identyfikuje. Nazwy systematyczne związków 1. kwas 4-amino--hydroksybenzoesowy, kwas 4-amino--hydroksybenzenokarboksylowy. N-(4-hydroksyfenylo)acetamid, 4-(acetyloamino)fenol 3. pirydyno-3-karboksyamid, 3-pirydynokarboksyamid 4. N-(4-etoksyfenylo)acetamid, 4-etoksyacetanilid 5. Kwas -hydroksybenzoesowy, kwas -hydroksybenzenokarboksylowy 6. Kwas 4-aminobenzoesowy, kwas 4-aminobenzenokarboksylowy 7. 4-aminobenzoesan etylu, 4- aminobenzenokarboksylan etylu 8. Kwas -amino-3-fenylopropionowy 9. Kwas -amino-3-(4-hydroksyfenylo)propionowy hydroksybenzoesan metylu, 4- hydroksybenzenokarboksylan metylu. 3.Identyfikacja substancji organicznych PRZYKŁADWY ZESTAW SUBSTANCJI: A PAS C Kwas salicylowy E Metyloparaben B Witamina PP D Paracetamol F Tyrozyna Probówka A substancja nierozpuszczalna w wodzie, rozpuszczalna w Na i kwasie solnym. Z
22 roztworem FeCl 3 tworzy fioletowo- czerwone zabarwienie, charakterystyczne dla grupy fenolowej. W kwaśnym roztworze ulega reakcji diazowania za pomocą azotanu(iii) sodu w niskiej temperaturze, a następnie reakcji sprzęgania z substancją o charakterze fenolu, np. z paracetamolem. Po zalkalizowaniu roztworu pojawia się czerwone zabarwienie. Wniosek probówka A zawiera kwas 4-aminosalicylowy (PAS) Uzasadnienie 3a Probówka B substancja rozpuszczalna w kwasie i alkoholu. grzewana z roztworem Na wydziela amoniak (zbliżony do wylotu probówki zwilżony papierek uniwersalny niebieszczeje). Z wymienionych substancji tylko amid daje taką reakcję. Substancja ta nie wykazuje charakterystycznej reakcji z FeCl 3. Wniosek probówka B zawiera witaminę PP amid kwasu nikotynowego Uzasadnienie b Probówka C substancja nierozpuszczalna w wodzie i kwasie solnym, rozpuszczalna w Na i etanolu. W reakcji z FeCl 3 tworzy fioletowe zabarwienie. Nie ulega reakcji diazowania ani sprzęganiu z solą diazoniową PAS. Wniosek probówka C zawiera kwas salicylowy. Uzasadnienie 3bI Probówka D substancja nierozpuszczalna w wodzie zimnej, rozpuszczalna w wodzie gorącej i etanolu, rozpuszczalna w Na, nierozpuszczalna w kwasie solnym. Po ogrzaniu z Na, a następnie zakwaszeniu wydziela kwas octowy. Wykazuje pozytywny wynik w próbie z FeCl 3, nie ulega reakcji diazowania, ale ulega sprzęganiu z solą diazoniową PAS. Wniosek probówka D zawiera paracetamol. Uzasadnienie d Probówka E substancja nierozpuszczalna w wodzie zimnej, rozpuszczalna w wodzie gorącej i etanolu, rozpuszczalna w Na, nierozpuszczalna w kwasie solnym. W reakcji z FeCl 3 wykazuje żółto-brunatne zabarwienie, nie ulega reakcji diazowania, ale ulega sprzęganiu z solą diazoniową PAS. Wniosek probówka E zawiera metyloparaben Uzasadnienie 3bII Probówka F substancja nierozpuszczalna w wodzie zimnej, słabo rozpuszczalna w wodzie gorącej i etanolu, rozpuszczalna w Na, rozpuszczalna w kwasie solnym. Wykazuje negatywny
23 3 wynik w próbie z FeCl 3. Nie ulega reakcji diazowania, ale ulega sprzęganiu z solą diazoniową PAS. Wniosek probówka F zawiera tyrozynę. Uzasadnienie 5 Autorami zadań są: zadanie 1 - Krzysztof Maksymiuk, zadanie - Jacek Jemielity, zadanie 3 - Aleksandra Misicka, zadanie 4 - Zbigniew Brylewicz, zadanie 5 - Sergiusz Luliński, zadania laboratoryjne - Stanisław Kuś.
Zadania laboratoryjne
Chemicznej O L I M P I A D A 1954 50 2003 C H EM I C Z N A Zadania laboratoryjne ZADANIE 1 Analiza ilościowa mieszaniny fosforanow Kwas fosforowy(v) jest kwasem średniej mocy. Jego kolejne stałe dysocjacji
Bardziej szczegółowoZ a d a n i a t e o r e t y c z n e
Chemicznej L I M P I A D A 1954 50 2003 C EM I C Z N A Z a d a n i a t e o r e t y c z n e Złoto ZADANIE 1 limpiada Chemiczna przeżywa swój złoty jubileusz. Dlatego jedno z zadań III etapu dotyczy właśnie
Bardziej szczegółowozadań III etapu dotyczy właśnie złota. standardowych oceń trwałość jonów Au + i Au 3+ określając, w którą stronę
L LIMPIADA CEMICZNA KMITET GŁÓWNY LIMPIADY CEMICZNEJ (Warszawa) ETAP III Zadania teoretyczne L I M P I A D A 1954 50 003 C EM I C Z N A ZADANIE 1 Złoto limpiada Chemiczna przeżywa swój złoty jubileusz.
Bardziej szczegółowoVI Podkarpacki Konkurs Chemiczny 2013/2014
VI Podkarpacki Konkurs Chemiczny 01/01 ETAP I 1.11.01 r. Godz. 10.00-1.00 KOPKCh Uwaga! Masy molowe pierwiastków podano na końcu zestawu. Zadanie 1 1. Znając liczbę masową pierwiastka można określić liczbę:
Bardziej szczegółowoII Podkarpacki Konkurs Chemiczny 2009/10. ETAP II r. Godz Zadanie 1 (10 pkt.)
II Podkarpacki Konkurs Chemiczny 2009/10 ETAP II 19.12.2009 r. Godz. 10.00-12.00 KPKCh Zadanie 1 (10 pkt.) 1. Gęstość 22% roztworu kwasu chlorowodorowego o stężeniu 6,69 mol/dm 3 wynosi: a) 1,19 g/cm 3
Bardziej szczegółowoZadanie 1. [ 3 pkt.] Uzupełnij zdania, wpisując brakującą informację z odpowiednimi jednostkami.
Zadanie 1. [ 3 pkt.] Uzupełnij zdania, wpisując brakującą informację z odpowiednimi jednostkami. I. Gęstość propanu w warunkach normalnych wynosi II. Jeżeli stężenie procentowe nasyconego roztworu pewnej
Bardziej szczegółowoRepetytorium z wybranych zagadnień z chemii
Repetytorium z wybranych zagadnień z chemii Mol jest to liczebność materii występująca, gdy liczba cząstek (elementów) układu jest równa liczbie atomów zawartych w masie 12 g węgla 12 C (równa liczbie
Bardziej szczegółowoXLVII Olimpiada Chemiczna
M P IA O L I D A 47 1954 2000 CH N A E M Z I C XLVII Olimpiada Chemiczna Etap III KOMITET GŁÓWNY OLIMPIADY CHEMICZNEJ Zadania laboratoryjne Zadanie 1 Analiza miareczkowa jest użyteczną metodą ilościową,
Bardziej szczegółowoOdpowiedź:. Oblicz stężenie procentowe tlenu w wodzie deszczowej, wiedząc, że 1 dm 3 tej wody zawiera 0,055g tlenu. (d wody = 1 g/cm 3 )
PRZYKŁADOWE ZADANIA Z DZIAŁÓW 9 14 (stężenia molowe, procentowe, przeliczanie stężeń, rozcieńczanie i zatężanie roztworów, zastosowanie stężeń do obliczeń w oparciu o reakcje chemiczne, rozpuszczalność)
Bardziej szczegółowoPiotr Chojnacki 1. Cel: Celem ćwiczenia jest wykrycie jonu Cl -- za pomocą reakcji charakterystycznych.
SPRAWOZDANIE: REAKCJE CHARAKTERYSTYCZNE WYBRANYCH ANIONÓW. Imię Nazwisko Klasa Data Uwagi prowadzącego 1.Wykrywanie obecności jonu chlorkowego Cl - : Cel: Celem ćwiczenia jest wykrycie jonu Cl -- za pomocą
Bardziej szczegółowoZadanie: 2 (4 pkt) Napisz, uzgodnij i opisz równania reakcji, które zaszły w probówkach:
Zadanie: 1 (1 pkt) Aby otrzymać ester o wzorze CH 3 CH 2 COOCH 3 należy jako substratów użyć: a) Kwasu etanowego i metanolu b) Kwasu etanowego i etanolu c) Kwasu metanowego i etanolu d) Kwasu propanowego
Bardziej szczegółowoNazwy pierwiastków: ...
Zadanie 1. [ 3 pkt.] Na podstawie podanych informacji ustal nazwy pierwiastków X, Y, Z i zapisz je we wskazanych miejscach. I. Atom pierwiastka X w reakcjach chemicznych może tworzyć jon zawierający 20
Bardziej szczegółowoZwiązki nieorganiczne
strona 1/8 Związki nieorganiczne Dorota Lewandowska, Anna Warchoł, Lidia Wasyłyszyn Treść podstawy programowej: Typy związków nieorganicznych: kwasy, zasady, wodorotlenki, dysocjacja jonowa, odczyn roztworu,
Bardziej szczegółowoWOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII
KOD UCZNIA... WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII Termin: 12 marzec 2008 r. godz. 10 00 Czas pracy: 90 minut ETAP III Ilość punktów za rozwiązanie zadań Część I Część II Część III Numer zadania 1
Bardziej szczegółowoKuratorium Oświaty w Lublinie ZESTAW ZADAŃ KONKURSOWYCH Z CHEMII DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM ROK SZKOLNY 2016/2017 ETAP TRZECI
Kuratorium Oświaty w Lublinie.. Imię i nazwisko ucznia Pełna nazwa szkoły Liczba punktów ZESTAW ZADAŃ KONKURSOWYCH Z CHEMII DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM ROK SZKOLNY 2016/2017 ETAP TRZECI Instrukcja dla ucznia
Bardziej szczegółowoZadania laboratoryjne
M P I O L I D 47 1954 2000 Zadania laboratoryjne CH N E M Z I C ZDNIE 1 Ustalenie nudowy kompleksu szczawianowego naliza miareczkowa jest użyteczną metodę ilościową, którą wykorzystasz do ustalenia budowy
Bardziej szczegółowoWOJEWÓDZKI KONKURS CHEMICZNY
WOJEWÓDZKI KONKURS CHEMICZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM W ROKU SZKOLNYM 2012/2013 STOPIEŃ WOJEWÓDZKI KOD UCZNIA. INSTRUKCJA DLA UCZNIA Czas trwania konkursu 90 minut. 1.Przeczytaj uważnie instrukcje i postaraj
Bardziej szczegółowoZagadnienia z chemii na egzamin wstępny kierunek Technik Farmaceutyczny Szkoła Policealna im. J. Romanowskiej
Zagadnienia z chemii na egzamin wstępny kierunek Technik Farmaceutyczny Szkoła Policealna im. J. Romanowskiej 1) Podstawowe prawa i pojęcia chemiczne 2) Roztwory (zadania rachunkowe zbiór zadań Pazdro
Bardziej szczegółowoWielofunkcyjne związki organiczne poziom rozszerzony
Wielofunkcyjne związki organiczne poziom rozszerzony Zadanie 1. (2 pkt) Źródło: KE 2010 (PR), zad. 29. Pewien dwufunkcyjny związek organiczny ma masę molową równą 90 g/mol. W jego cząsteczce stosunek liczby
Bardziej szczegółowoHYDROLIZA SOLI. 1. Hydroliza soli mocnej zasady i słabego kwasu. Przykładem jest octan sodu, dla którego reakcja hydrolizy przebiega następująco:
HYDROLIZA SOLI Hydroliza to reakcja chemiczna zachodząca między jonami słabo zdysocjowanej wody i jonami dobrze zdysocjowanej soli słabego kwasu lub słabej zasady. Reakcji hydrolizy mogą ulegać następujące
Bardziej szczegółowoGłówne zagadnienia: - mol, stechiometria reakcji, pisanie równań reakcji w sposób jonowy - stężenia, przygotowywanie roztworów - ph - reakcje redoks
Główne zagadnienia: - mol, stechiometria reakcji, pisanie równań reakcji w sposób jonowy - stężenia, przygotowywanie roztworów - ph - reakcje redoks 1. Która z próbek o takich samych masach zawiera najwięcej
Bardziej szczegółowoZadanie 2. [2 pkt.] Podaj symbole dwóch kationów i dwóch anionów, dobierając wszystkie jony tak, aby zawierały taką samą liczbę elektronów.
2 Zadanie 1. [1 pkt] Pewien pierwiastek X tworzy cząsteczki X 2. Stwierdzono, że cząsteczki te mogą mieć różne masy cząsteczkowe. Wyjaśnij, dlaczego cząsteczki o tym samym wzorze mogą mieć różne masy cząsteczkowe.
Bardziej szczegółowoChemia nieorganiczna Zadanie Poziom: podstawowy
Zadanie 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 (Nazwisko i imię) Punkty Razem pkt % Chemia nieorganiczna Zadanie 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 Poziom: podstawowy Punkty Zadanie 1. (1 pkt.) W podanym
Bardziej szczegółowoVIII Podkarpacki Konkurs Chemiczny 2015/2016
III Podkarpacki Konkurs Chemiczny 015/016 ETAP I 1.11.015 r. Godz. 10.00-1.00 Uwaga! Masy molowe pierwiastków podano na końcu zestawu. Zadanie 1 (10 pkt) 1. Kierunek której reakcji nie zmieni się pod wpływem
Bardziej szczegółowoVII Podkarpacki Konkurs Chemiczny 2014/2015
II Podkarpacki Konkurs Chemiczny 2014/2015 ETAP I 12.11.2014 r. Godz. 10.00-12.00 KOPKCh Uwaga! Masy molowe pierwiastków podano na końcu zestawu. Zadanie 1 1. Który z podanych zestawów zawiera wyłącznie
Bardziej szczegółowoKonkurs przedmiotowy z chemii dla uczniów gimnazjów 6 marca 2015 r. zawody III stopnia (wojewódzkie)
Konkurs przedmiotowy z chemii dla uczniów gimnazjów 6 marca 2015 r. zawody III stopnia (wojewódzkie) Kod ucznia Suma punktów Witamy Cię na trzecim etapie konkursu chemicznego. Podczas konkursu możesz korzystać
Bardziej szczegółowoKuratorium Oświaty w Lublinie
Kuratorium Oświaty w Lublinie KOD UCZNIA ZESTAW ZADAŃ KONKURSOWYCH Z CHEMII DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW ROK SZKOLNY 2015/2016 ETAP WOJEWÓDZKI Instrukcja dla ucznia 1. Zestaw konkursowy zawiera 12 zadań. 2. Przed
Bardziej szczegółowoMODEL ODPOWIEDZI I SCHEMAT OCENIANIA ARKUSZA II
MDEL DPWIEDZI I SEMAT ENIANIA ARKUSZA II. Zdający otrzymuje punkty tylko za całkowicie prawidłową odpowiedź.. Gdy do jednego polecenia są dwie odpowiedzi (jedna prawidłowa, druga nieprawidłowa), to zdający
Bardziej szczegółowoZADANIE 164. Na podstawie opisanych powyżej doświadczeń określ charakter chemiczny tlenków: magnezu i glinu. Uzasadnij słownie odpowiedź.
Informacja do zadań: 163. 166. Przeprowadzono doświadczenia opisane poniższymi schematami: ZADANIE 163. Podaj, w których probówkach (1. 6.) zaszły reakcje chemiczne. ZADANIE 164. Na podstawie opisanych
Bardziej szczegółowoKINETYKA INWERSJI SACHAROZY
Dorota Warmińska, Maciej Śmiechowski Katedra Chemii Fizycznej, Wydział Chemiczny, Politechnika Gdańska KINETYKA INWERSJI SACHAROZY Wstęp teoretyczny Kataliza kwasowo-zasadowa Kataliza kwasowo-zasadowa
Bardziej szczegółowoKonkurs przedmiotowy z chemii dla uczniów gimnazjów 13 stycznia 2017 r. zawody II stopnia (rejonowe)
Konkurs przedmiotowy z chemii dla uczniów gimnazjów 13 stycznia 2017 r. zawody II stopnia (rejonowe) Kod ucznia Suma punktów Witamy Cię na drugim etapie konkursu chemicznego. Podczas konkursu możesz korzystać
Bardziej szczegółowoObliczenia stechiometryczne, bilansowanie równań reakcji redoks
Obliczenia stechiometryczne, bilansowanie równań reakcji redoks Materiały pomocnicze do zajęć wspomagających z chemii opracował: dr Błażej Gierczyk Wydział Chemii UAM Obliczenia stechiometryczne Podstawą
Bardziej szczegółowoanalogicznie: P g, K g, N g i Mg g.
Zadanie 1 Obliczamy zawartość poszczególnych składników w 10 m 3 koncentratu: Ca: 46 g Ca - 1 dm 3 roztworu x g Ca - 10000 dm 3 roztworu x = 460000 g Ca analogicznie: P 170000 g, K 10000 g, N 110000 g
Bardziej szczegółowoIII Podkarpacki Konkurs Chemiczny 2010/2011. ETAP I r. Godz Zadanie 1
III Podkarpacki Konkurs Chemiczny 2010/2011 KOPKCh ETAP I 22.10.2010 r. Godz. 10.00-12.00 Zadanie 1 1. Jon Al 3+ zbudowany jest z 14 neutronów oraz z: a) 16 protonów i 13 elektronów b) 10 protonów i 13
Bardziej szczegółowoAKADEMIA GÓRNICZO-HUTNICZA im. Stanisława Staszica w Krakowie OLIMPIADA O DIAMENTOWY INDEKS AGH 2017/18 CHEMIA - ETAP I
Związki manganu i manganometria AKADEMIA GÓRNICZO-HUTNICZA 1. Spośród podanych grup wybierz tą, w której wszystkie związki lub jony można oznaczyć metodą manganometryczną: Odp. C 2 O 4 2-, H 2 O 2, Sn
Bardziej szczegółowoZagadnienia. Budowa atomu a. rozmieszczenie elektronów na orbitalach Z = 1-40; I
Nr zajęć Data Zagadnienia Budowa atomu a. rozmieszczenie elektronów na orbitalach Z = 1-40; I 9.10.2012. b. określenie liczby cząstek elementarnych na podstawie zapisu A z E, również dla jonów; c. określenie
Bardziej szczegółowoKonkurs Chemiczny dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych rok szkolny 2013/2014
ŁÓDZKIE CENTRUM DOSKONALENIA NAUCZYCIELI I KSZTAŁCENIA PRAKTYCZNEGO Konkurs Chemiczny dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych rok szkolny 2013/2014 Imię i nazwisko uczestnika Szkoła Klasa Nauczyciel Imię
Bardziej szczegółowoWodorotlenki. n to liczba grup wodorotlenowych w cząsteczce wodorotlenku (równa wartościowości M)
Wodorotlenki Definicja - Wodorotlenkami nazywamy związki chemiczne, zbudowane z kationu metalu (zazwyczaj) (M) i anionu wodorotlenowego (OH - ) Ogólny wzór wodorotlenków: M(OH) n M oznacza symbol metalu.
Bardziej szczegółowoI KSZTAŁCENIA PRAKTYCZNEGO. Imię i nazwisko Szkoła Klasa Nauczyciel Uzyskane punkty
ŁÓDZKIE CENTRUM DOSKONALENIA NAUCZYCIELI I KSZTAŁCENIA PRAKTYCZNEGO XV Konkurs Chemii Organicznej rok szkolny 2011/12 Imię i nazwisko Szkoła Klasa Nauczyciel Uzyskane punkty Zadanie 1 (9 pkt) Ciekłą mieszaninę,
Bardziej szczegółowoKonkurs przedmiotowy z chemii dla uczniów dotychczasowych gimnazjów 24 stycznia 2018 r. zawody II stopnia (rejonowe)
Konkurs przedmiotowy z chemii dla uczniów dotychczasowych gimnazjów 24 stycznia 2018 r. zawody II stopnia (rejonowe) Kod ucznia Suma punktów Witamy Cię na drugim etapie konkursu chemicznego. Podczas konkursu
Bardziej szczegółoworelacje ilościowe ( masowe,objętościowe i molowe ) dotyczące połączeń 1. pierwiastków w związkach chemicznych 2. związków chemicznych w reakcjach
1 STECHIOMETRIA INTERPRETACJA ILOŚCIOWA ZJAWISK CHEMICZNYCH relacje ilościowe ( masowe,objętościowe i molowe ) dotyczące połączeń 1. pierwiastków w związkach chemicznych 2. związków chemicznych w reakcjach
Bardziej szczegółowoZa poprawną metodę Za poprawne obliczenia wraz z podaniem zmiany ph
Zadanie 1 ( pkt.) Zmieszano 80 cm roztworu CHCH o stężeniu 5% wag. i gęstości 1,006 g/cm oraz 70 cm roztworu CHCK o stężeniu 0,5 mol/dm. bliczyć ph powstałego roztworu. Jak zmieni się ph roztworu po wprowadzeniu
Bardziej szczegółowoObliczenia chemiczne. Zakład Chemii Medycznej Pomorski Uniwersytet Medyczny
Obliczenia chemiczne Zakład Chemii Medycznej Pomorski Uniwersytet Medyczny 1 STĘŻENIA ROZTWORÓW Stężenia procentowe Procent masowo-masowy (wagowo-wagowy) (% m/m) (% w/w) liczba gramów substancji rozpuszczonej
Bardziej szczegółowoRÓWNOWAGI W ROZTWORACH ELEKTROLITÓW
RÓWNOWAGI W ROZTWORACH ELETROLITÓW Opracowanie: dr Jadwiga Zawada, dr inż. rystyna Moskwa, mgr Magdalena Bisztyga 1. Dysocjacja elektrolityczna Substancje, które podczas rozpuszczania w wodzie (lub innych
Bardziej szczegółowoWojewódzki Konkurs Wiedzy Chemicznej dla uczniów klas maturalnych organizowany przez ZDCh UJ Etap I, zadania
Zadanie I. [16 punktów] W zadaniach od 1 5 jedna odpowiedź jest poprawna. Zad. 1. Który z podanych pierwiastków ma najniższą pierwszą energię jonizacji (czyli minimalną energię potrzebną do oderwania elektronu
Bardziej szczegółowoXI Ogólnopolski Podkarpacki Konkurs Chemiczny 2018/2019. ETAP I r. Godz Zadanie 1 (10 pkt)
XI Ogólnopolski Podkarpacki Konkurs Chemiczny 2018/2019 ETAP I 9.11.2018 r. Godz. 10.00-12.00 Uwaga! Masy molowe pierwiastków podano na końcu zestawu. KOPKCh 27 Zadanie 1 (10 pkt) 1. W atomie glinu ( 1Al)
Bardziej szczegółowoWOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII
KOD UCZNIA... WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII Termin 20.01.2010 r. godz. 9 00 Czas pracy: 90 minut ETAP II Ilość punktów za rozwiązanie zadań Część I Część II Ilość punktów za zadanie Ilość punktów
Bardziej szczegółowoLCH 1 Zajęcia nr 60 Diagnoza końcowa. Zaprojektuj jedno doświadczenie pozwalające na odróżnienie dwóch węglowodorów o wzorach:
LCH 1 Zajęcia nr 60 Diagnoza końcowa Zadanie 1 (3 pkt) Zaprojektuj jedno doświadczenie pozwalające na odróżnienie dwóch węglowodorów o wzorach: H 3 C CH 2 CH 2 CH 2 CH 2 a) b) W tym celu: a) wybierz odpowiedni
Bardziej szczegółowoXXIV KONKURS CHEMICZNY DLA GIMNAZJALISTÓW ROK SZKOLNY 2016/2017
IMIĘ I NAZWISKO PUNKTACJA SZKOŁA KLASA NAZWISKO NAUCZYCIELA CHEMII I LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE Inowrocław 2 maja 217 Im. Jana Kasprowicza INOWROCŁAW XXIV KONKURS CHEMICZNY DLA GIMNAZJALISTÓW ROK SZKOLNY
Bardziej szczegółowoXXIII KONKURS CHEMICZNY DLA GIMNAZJALISTÓW ROK SZKOLNY 2015/2016
IMIĘ I NAZWISKO PUNKTACJA SZKOŁA KLASA NAZWISKO NAUCZYCIELA CHEMII I LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE Inowrocław 21 maja 2016 Im. Jana Kasprowicza INOWROCŁAW XXIII KONKURS CHEMICZNY DLA GIMNAZJALISTÓW ROK SZKOLNY
Bardziej szczegółowoCHEMIA. Wymagania szczegółowe. Wymagania ogólne
CHEMIA Wymagania ogólne Wymagania szczegółowe Uczeń: zapisuje konfiguracje elektronowe atomów pierwiastków do Z = 36 i jonów o podanym ładunku, uwzględniając rozmieszczenie elektronów na podpowłokach [
Bardziej szczegółowo1. Stechiometria 1.1. Obliczenia składu substancji na podstawie wzoru
1. Stechiometria 1.1. Obliczenia składu substancji na podstawie wzoru Wzór związku chemicznego podaje jakościowy jego skład z jakich pierwiastków jest zbudowany oraz liczbę atomów poszczególnych pierwiastków
Bardziej szczegółowoMODEL ODPOWIEDZI I SCHEMAT OCENIANIA ARKUSZA EGZAMINACYJNEGO II
MODEL ODPOWIEDZI I SCEMAT OCENIANIA ARKUSZA EGZAMINACYJNEGO II Zdający otrzymuje punkty tylko za poprawne rozwiązania, precyzyjnie odpowiadające poleceniom zawartym w zadaniach. Gdy do jednego polecenia
Bardziej szczegółowoWojewódzki Konkurs Przedmiotowy. dla uczniów gimnazjów województwa śląskiego w roku szkolnym 2013/2014
Wojewódzki Konkurs Przedmiotowy z Chemii dla uczniów gimnazjów województwa śląskiego w roku szkolnym 2013/2014 KOD UCZNIA Etap: Data: Czas pracy: Wojewódzki 11 marca 2014 90 minut Informacje dla ucznia
Bardziej szczegółowoEGZAMIN MATURALNY CHEMIA POZIOM ROZSZERZONY KRYTERIA OCENIANIA ODPOWIEDZI LUBLIN
EGZAMIN MATURALNY EMIA PZIM RZSZERZNY KRYTERIA ENIANIA DPWIEDZI LUBLIN gólne zasady oceniania Zdający otrzymuje punkty tylko za poprawne rozwiązania, precyzyjnie odpowiadające poleceniom zawartym w zadaniach.
Bardziej szczegółowoWPŁYW SUBSTANCJI TOWARZYSZĄCYCH NA ROZPUSZCZALNOŚĆ OSADÓW
WPŁYW SUBSTANCJI TOWARZYSZĄCYCH NA ROZPUSZCZALNOŚĆ OSADÓW Wstęp W przypadku trudno rozpuszczalnej soli, mimo osiągnięcia stanu nasycenia, jej stężenie w roztworze jest bardzo małe i przyjmuje się, że ta
Bardziej szczegółowoWPŁYW SUBSTANCJI TOWARZYSZĄCYCH NA ROZPUSZCZALNOŚĆ OSADÓW
WPŁYW SUBSTANCJI TOWARZYSZĄCYCH NA ROZPUSZCZALNOŚĆ OSADÓW Wstęp Mianem rozpuszczalności określamy maksymalną ilość danej substancji (w gramach lub molach), jaką w danej temperaturze można rozpuścić w określonej
Bardziej szczegółowoWojewódzki Konkurs Przedmiotowy z Chemii dla uczniów gimnazjów województwa śląskiego w roku szkolnym 2015/2016
Wojewódzki Konkurs Przedmiotowy z Chemii dla uczniów gimnazjów województwa śląskiego w roku szkolnym 2015/2016 PRZYKŁADOWE ROZWIĄZANIA WRAZ Z PUNKTACJĄ Maksymalna liczba punktów możliwa do uzyskania po
Bardziej szczegółowoWOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII
KOD UCZNIA... WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII Termin: 16.03. 2010 r. godz. 10 00 Czas pracy: 90 minut ETAP III Ilość punktów za rozwiązanie zadań Część I Część II Część III numer zadania numer
Bardziej szczegółowoSPRAWOZDANIE 2. Data:... Kierunek studiów i nr grupy...
SPRAWOZDANIE 2 Imię i nazwisko:... Data:.... Kierunek studiów i nr grupy..... Doświadczenie 1.1. Wskaźniki ph stosowane w laboratorium chemicznym. Zanotować obserwowane barwy roztworów w obecności badanych
Bardziej szczegółowoPlan dydaktyczny z chemii klasa: 2TRA 1 godzina tygodniowo- zakres podstawowy. Dział Zakres treści
Anna Kulaszewicz Plan dydaktyczny z chemii klasa: 2TRA 1 godzina tygodniowo- zakres podstawowy lp. Dział Temat Zakres treści 1 Zapoznanie z przedmiotowym systemem oceniania i wymaganiami edukacyjnymi z
Bardziej szczegółowoCzęść I ZADANIA PROBLEMOWE (26 punktów)
Zadanie 1 (0 6 punktów) Część I ZADANIA PROBLEMOWE (26 punktów) W podanym niżej tekście w miejsce kropek wpisz: - kwas solny - kwas mlekowy - kwas octowy - zjełczałe masło - woda sodowa - pokrzywa - zsiadłe
Bardziej szczegółowoRÓWNOWAGI W ROZTWORACH ELEKTROLITÓW.
RÓWNOWAGI W ROZTWORACH ELEKTROLITÓW. Zagadnienia: Zjawisko dysocjacji: stała i stopień dysocjacji Elektrolity słabe i mocne Efekt wspólnego jonu Reakcje strącania osadów Iloczyn rozpuszczalności Odczynnik
Bardziej szczegółowoKryteria oceniania z chemii kl VII
Kryteria oceniania z chemii kl VII Ocena dopuszczająca -stosuje zasady BHP w pracowni -nazywa sprzęt laboratoryjny i szkło oraz określa ich przeznaczenie -opisuje właściwości substancji używanych na co
Bardziej szczegółowoALDEHYDY, KETONY. I. Wprowadzenie teoretyczne
ALDEYDY, KETNY I. Wprowadzenie teoretyczne Aldehydy i ketony są produktami utlenienia alkoholi. Aldehydy są produktami utlenienia alkoholi pierwszorzędowych, a ketony produktami utlenienia alkoholi drugorzędowych.
Bardziej szczegółowoKinetyka chemiczna jest działem fizykochemii zajmującym się szybkością i mechanizmem reakcji chemicznych w różnych warunkach. a RT.
Ćwiczenie 12, 13. Kinetyka chemiczna. Kinetyka chemiczna jest działem fizykochemii zajmującym się szybkością i mechanizmem reakcji chemicznych w różnych warunkach. Szybkość reakcji chemicznej jest związana
Bardziej szczegółowoHYDROLIZA SOLI. Przykładem jest octan sodu, dla którego reakcja hydrolizy przebiega następująco:
HYDROLIZA SOLI Hydroliza to reakcja chemiczna zachodząca między jonami słabo zdysocjowanej wody i jonami dobrze zdysocjowanej soli słabego kwasu lub słabej zasady. Reakcji hydrolizy mogą ulegać następujące
Bardziej szczegółowoKONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII
Pieczęć KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII dla uczniów gimnazjów województwa lubuskiego 26 stycznia 2012 r. zawody II stopnia (rejonowe) Witamy Cię na drugim etapie Konkursu Chemicznego. Przed przystąpieniem
Bardziej szczegółowoXX KONKURS CHEMICZNY KLAS TRZECICH GIMNAZJALNYCH ROK SZKOLNY 2012/2013
IMIĘ I NAZWISKO PUNKTACJA SZKOŁA KLASA NAZWISKO NAUCZYCIELA CHEMII I LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE Inowrocław 25 maja 2013 Im. Jana Kasprowicza INOWROCŁAW XX KONKURS CHEMICZNY KLAS TRZECICH GIMNAZJALNYCH ROK
Bardziej szczegółowoWOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW - rok szkolny 2016/2017 eliminacje rejonowe
kod ŁÓDZKIE CENTRUM DOSKONALENIA NAUCZYCIELI I KSZTAŁCENIA PRAKTYCZNEGO Uzyskane punkty.. WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW - rok szkolny 2016/2017 eliminacje rejonowe Zadanie
Bardziej szczegółowoReakcje chemiczne. Typ reakcji Schemat Przykłady Reakcja syntezy
Reakcje chemiczne Literatura: L. Jones, P. Atkins Chemia ogólna. Cząsteczki, materia, reakcje. Lesław Huppenthal, Alicja Kościelecka, Zbigniew Wojtczak Chemia ogólna i analityczna dla studentów biologii.
Bardziej szczegółowoRozwiązania. dla produktu MN dla M = 3 dla N = 1. Stałą równowagi obliczamy z następującego wzoru:
Rozwiązania Zadanie 1 Efekt cieplny rozpuszczania 272 g Ca SO 4 wynosi: 136 g Ca SO 4 to masa 1 mola 272 g Ca SO 4 to 2 mole. Odpowiedź: Ciepło rozpuszczania odnosi się do 1 mola substancji, stąd 2x(-20,2
Bardziej szczegółowoWskaż grupy reakcji, do których można zaliczyć proces opisany w informacji wstępnej. A. I i III B. I i IV C. II i III D. II i IV
Informacja do zadań 1. i 2. Proces spalania pewnego węglowodoru przebiega według równania: C 4 H 8(g) + 6O 2(g) 4CO 2(g) + 4H 2 O (g) + energia cieplna Zadanie 1. (1 pkt) Procesy chemiczne można zakwalifikować
Bardziej szczegółowoMAŁOPOLSKI KONKURS CHEMICZNY
KOD UCZNIA MAŁOPOLSKI KONKURS CHEMICZNY dla uczniów dotychczasowych gimnazjów i klas dotychczasowych gimnazjów prowadzonych w szkołach innego typu 6 listopada 2017 r. Etap I (szkolny) Wypełnia Szkolna
Bardziej szczegółowoANALIZA OBJĘTOŚCIOWA
Metoda Mohra Kolba miarowa Na Substancja podstawowa: (Na), M = 58,5 g mol 1 Pipeta Naczyńko wagowe c Na M m Na Na kolby ETAPY OZNACZENIA ARGENTOMETRYCZNEGO 1. Przygotowanie roztworu substancji podstawowej
Bardziej szczegółowoI Małopolski Konkurs Chemiczny dla Gimnazjalistów
DWIEDZI D ZADAŃ ETA REJNWY I Małopolski Konkurs Chemiczny dla Gimnazjalistów I dpowiedź. B. E. D 4. D 5. A. B 7. C 8. D 8 II III IV. dpowiedź lżejszy izotop: ln=8 ln=lp+ lp=7 (tok rozumowania) Z=7, A=5
Bardziej szczegółowob) Podaj liczbę moli chloru cząsteczkowego, która całkowicie przereaguje z jednym molem glinu.
Informacja do zadań 1 i 2 Chlorek glinu otrzymuje się w reakcji glinu z chlorowodorem lub działając chlorem na glin. Związek ten tworzy kryształy, rozpuszczalne w wodzie zakwaszonej kwasem solnym. Z roztworów
Bardziej szczegółowoPRACA KONTROLNA Z CHEMII NR 1 - Semestr I 1. (6 pkt) - Krótko napisz, jak rozumiesz następujące pojęcia: a/ liczba atomowa, b/ nuklid, c/ pierwiastek d/ dualizm korpuskularno- falowy e/promieniotwórczość
Bardziej szczegółowoWNIOSEK REKRUTACYJNY NA ZAJĘCIA KÓŁKO OLIMPIJSKIE Z CHEMII - poziom PG
WNIOSEK REKRUTACYJNY NA ZAJĘCIA KÓŁKO OLIMPIJSKIE Z CHEMII - poziom PG Imię i nazwisko: Klasa i szkoła*: Adres e-mail: Nr telefonu: Czy uczeń jest już uczestnikiem projektu Zdolni z Pomorza - Uniwersytet
Bardziej szczegółowoTEST PRZYROSTU KOMPETENCJI Z CHEMII DLA KLAS II
TEST PRZYROSTU KOMPETENCJI Z CHEMII DLA KLAS II Czas trwania testu 120 minut Informacje 1. Proszę sprawdzić czy arkusz zawiera 10 stron. Ewentualny brak należy zgłosić nauczycielowi. 2. Proszę rozwiązać
Bardziej szczegółowoSTĘŻENIE JONÓW WODOROWYCH. DYSOCJACJA JONOWA. REAKTYWNOŚĆ METALI
Ćwiczenie 8 Semestr 2 STĘŻENIE JONÓW WODOROWYCH. DYSOCJACJA JONOWA. REAKTYWNOŚĆ METALI Obowiązujące zagadnienia: Stężenie jonów wodorowych: ph, poh, iloczyn jonowy wody, obliczenia rachunkowe, wskaźniki
Bardziej szczegółowoMiareczkowanie wytrąceniowe
Miareczkowanie wytrąceniowe Analiza miareczkowa wytrąceniowa jest oparta na reakcjach tworzenia się trudno rozpuszczalnych związków o ściśle określonym składzie. Muszą one powstawać szybko i łatwo opadać
Bardziej szczegółowoMAŁOPOLSKI KONKURS CHEMICZNY
KOD UCZNIA MAŁOPOLSKI KONKURS CHEMICZNY dla uczniów dotychczasowych gimnazjów i klas dotychczasowych gimnazjów prowadzonych w szkołach innego typu 1 marca 2018 r. Etap III (wojewódzki) Wypełnia Wojewódzka
Bardziej szczegółowoBADANIE WŁAŚCIWOŚCI FIZYKOCHEMICZNYCH AMINOKWASÓW
BADANIE WŁAŚIWŚI FIZYKEMIZNY AMINKWASÓW IDENTYFIKAJA AMINKWASÓW BIAŁKA, JAK I WLNE AMINKWASY REAGUJĄ ZA PŚREDNITWEM GRUP: -N 2 I Z NINYDRYNĄ, DINITRFLURBENZENEM I KWASEM AZTWYM (III). WYSTĘPWANIE W STRUKTURZE
Bardziej szczegółowoPODSTAWY CHEMII INŻYNIERIA BIOMEDYCZNA. Wykład 2
PODSTAWY CEMII INŻYNIERIA BIOMEDYCZNA Wykład Plan wykładu II,III Woda jako rozpuszczalnik Zjawisko dysocjacji Równowaga w roztworach elektrolitów i co z tego wynika Bufory ydroliza soli Roztwory (wodne)-
Bardziej szczegółowoKLASA II Dział 6. WODOROTLENKI A ZASADY
KLASA II Dział 6. WODOROTLENKI A ZASADY Wymagania na ocenę dopuszczającą dostateczną dobrą bardzo dobrą definiuje wskaźnik; wyjaśnia pojęcie: wodorotlenek; wskazuje metale aktywne i mniej aktywne; wymienia
Bardziej szczegółowoTest diagnostyczny. Dorota Lewandowska, Lidia Wasyłyszyn, Anna Warchoł. Część A (0 5) Standard I
strona 1/9 Test diagnostyczny Dorota Lewandowska, Lidia Wasyłyszyn, Anna Warchoł Część A (0 5) Standard I 1. Przemianą chemiczną nie jest: A. mętnienie wody wapiennej B. odbarwianie wody bromowej C. dekantacja
Bardziej szczegółowoMODEL ODPOWIEDZI I SCHEMAT PUNKTOWANIA
MODEL ODPOWIEDZI I SCHEMAT PUNKTOWANIA Zadanie Odpowiedzi Uwagi a) za uzupełnienie tabeli: Symbol pierwiastka Konfiguracja elektronowa w stanie podstawowym Liczba elektronów walencyjnych S b) za uzupełnienie
Bardziej szczegółowoCZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA SZYBKOŚĆ REAKCJI CHEMICZNYCH. ILOŚCIOWE ZBADANIE SZYBKOŚCI ROZPADU NADTLENKU WODORU.
CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA SZYBKOŚĆ REAKCJI CHEMICZNYCH. ILOŚCIOWE ZBADANIE SZYBKOŚCI ROZPADU NADTLENKU WODORU. Projekt zrealizowany w ramach Mazowieckiego programu stypendialnego dla uczniów szczególnie uzdolnionych
Bardziej szczegółowoHYDROLIZA SOLI. ROZTWORY BUFOROWE
Ćwiczenie 9 semestr 2 HYDROLIZA SOLI. ROZTWORY BUFOROWE Obowiązujące zagadnienia: Hydroliza soli-anionowa, kationowa, teoria jonowa Arrheniusa, moc kwasów i zasad, równania hydrolizy soli, hydroliza wieloetapowa,
Bardziej szczegółowoa) 1 mol b) 0,5 mola c) 1,7 mola d) potrzebna jest znajomość objętości zbiornika, aby można było przeprowadzić obliczenia
1. Oblicz wartość stałej równowagi reakcji: 2HI H 2 + I 2 w temperaturze 600K, jeśli wiesz, że stężenia reagentów w stanie równowagi wynosiły: [HI]=0,2 mol/dm 3 ; [H 2 ]=0,02 mol/dm 3 ; [I 2 ]=0,024 mol/dm
Bardziej szczegółowoMAŁOPOLSKI KONKURS CHEMICZNY dla uczniów dotychczasowych gimnazjów i klas dotychczasowych gimnazjów prowadzonych w szkołach innego typu
MAŁOPOLSKI KONKURS CHEMICZNY dla uczniów dotychczasowych gimnazjów i klas dotychczasowych gimnazjów prowadzonych w szkołach innego typu Etap III (wojewódzki) Materiały dla nauczycieli Rozwiązania zadań
Bardziej szczegółowoChemia klasa VII Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny Semestr II
Chemia klasa VII Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny Semestr II Łączenie się atomów. Równania reakcji Ocena dopuszczająca [1] Ocena dostateczna [1 + 2] Ocena dobra [1 + 2 + 3] Ocena bardzo dobra
Bardziej szczegółowoIX Podkarpacki Konkurs Chemiczny 2016/2017. ETAP II r. Godz
KOPKCh IX Podkarpacki Konkurs Chemiczny 2016/2017 ETAP II 17.12.2016 r. Godz. 10.30-12.30 Uwaga! Masy molowe pierwiastków i związków podano na końcu zestawu. Zadanie 1 (10 pkt) 1. Płytkę Zn zanurzono do
Bardziej szczegółowoZadanie: 1 (3 pkt) Metanoamina (metyloamina) rozpuszcza się w wodzie, a także reaguje z nią.
Zadanie: 1 (3 pkt) Metanoamina (metyloamina) rozpuszcza się w wodzie, a także reaguje z nią. Napisz, posługując się wzorami grupowymi (półstrukturalnymi) związków organicznych, równanie reakcji metanoaminy
Bardziej szczegółowoAnaliza miareczkowa. Alkalimetryczne oznaczenie kwasu siarkowego (VI) H 2 SO 4 mianowanym roztworem wodorotlenku sodu NaOH
ĆWICZENIE 8 Analiza miareczkowa. Alkalimetryczne oznaczenie kwasu siarkowego (VI) H 2 SO 4 mianowanym roztworem wodorotlenku sodu NaOH 1. Zakres materiału Pojęcia: miareczkowanie alkacymetryczne, krzywa
Bardziej szczegółowoETAP II heksacyjanożelazian(iii) potasu, siarczan(vi) glinu i amonu (tzw. ałun glinowo-amonowy).
ETAP II 04.0.006 Zadanie laboratoryjne W probówkach opisanych literami A i B masz roztwory popularnych odczynników stosowanych w analizie jakościowej, przy czym każda z tych probówek zawiera roztwór tylko
Bardziej szczegółowoWOJEWÓDZKI KONKURS CHEMICZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM W ROKU SZKOLNYM 2016/2017 STOPIEŃ WOJEWÓDZKI 10 MARCA 2017R.
Kod ucznia Liczba punktów WOJEWÓDZKI KONKURS CHEMICZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM W ROKU SZKOLNYM 2016/2017 10 MARCA 2017R. 1. Test konkursowy zawiera 12 zadań. Są to zadania otwarte, za które maksymalnie możesz
Bardziej szczegółowoWOJEWÓDZKI KONKURS CHEMICZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM W ROKU SZKOLNYM 2014/2015 STOPIEŃ WOJEWÓDZKI 10 MARCA 2015 R.
Kod ucznia Liczba punktów WOJEWÓDZKI KONKURS CHEMICZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM W ROKU SZKOLNYM 2014/2015 10 MARCA 2015 R. 1. Test konkursowy zawiera 19 zadań. Są to zadania zamknięte i otwarte. Na ich rozwiązanie
Bardziej szczegółowo