b) Wystąpienie Pani Patrycji Gawlik - Karczewskiej Monar Markot

Transkrypt

1 Sprawozdanie z Plenarnego Posiedzenia Rady Terenowej ds. Społecznej Readaptacji i Pomocy Skazanym Województwa Wielkopolskiego r. Wielkopolskie Centrum Pomocy Bliźniemu Monar - Markot w Rożnowicach 1. Powitanie uczestników posiedzenia przez Wiceprzewodniczącego Rady Terenowej SSO Piotra Hejduka oraz Dyrektora Wielkopolskiego Centrum Pomocy Bliźniemu Pana Marka Stefaniaka Wiceprzewodniczący Rady Terenowej ds. Społecznej Readaptacji i Pomocy Skazanym zapoznał zebranych gości z tematyką Posiedzenia, która dotyczyła uzależnień, wejścia osób uzależnionych w konflikt z prawem oraz form pomocy dla tych osób. Natomiast Dyrektor Wielkopolskiego Centrum Pomocy Bliźniemu w skrócie przedstawił działalność Stowarzyszenia Monar - Markot w Rożnowicach. Zaznaczył, że pierwszy ośrodek dla osób uzależnionych utworzony został w 1978r. przez śp. Marka Kotańskiego w Głoskowie. Wielkopolskie Centrum Pomocy Bliźniemu Monar Markot powstało w 1999r., jednak pierwszy z Domów wchodzący w skład WCPB Dom Readaptacji Społecznej dla Matek Samotnie Wychowujących Dzieci oraz Ludzi Bezdomnych i Niepełnosprawnych w Rożnowicach funkcjonuje od 1997r. 2. Wystąpienia tematyczne członków Rady Terenowej oraz zaproszonych gości: a) Wystąpienie Pana SSO Piotra Hejduka Przewodniczącego V Wydziału Penitencjarnego i Nadzoru nad Wykonaniem Orzeczeń Karnych Wiceprzewodniczący Rady Terenowej ds. Społecznej Readaptacji i Pomocy Skazanym Województwa Wielkopolskiego Pan SSO Piotr Hejduk w swoim wystąpieniu przedstawił przepisy karne dotyczące osób uzależnionych skazanych. Sprawcę można zobowiązać do poddania się leczeniu, jednak w samym orzeczeniu sądu musi być jego zgoda. Następuje to po odbyciu kary pozbawienia wolności. Kurator w tej kwestii może złożyć do sądu wniosek, a potem w ramach dozoru współpracować z osobami, które podejmują leczenie. 1

2 Wiceprzewodniczący Rady Terenowej nadmienił, że przepisy karne są tzw. środkami zabezpieczającymi. Jeśli kara jest większa niż 2 lata pozbawienia wolności i jest wysokie prawdopodobieństwo ponownego popełnienia przestępstwa, jest możliwość umieszczenia skazanego w zakładzie zamkniętym. Gdy kara wynosi od 6 m-cy do 2 lat pozbawienia wolności, wtedy uzależniony skazany poddany zostaje leczeniu ambulatoryjnemu lub rehabilitacji w placówce. W dalszej części wypowiedzi SSO Piotr Hejduk oparł się o art. 117 kkw mówiącym o obowiązku leczenia skazanego. Następnie wyjaśnił zapis Ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, który mówi, że gdy jest podejrzenie, iż sprawca jest osobą uzależnioną, to Prokurator lub Sąd występuje z zapytaniem do specjalisty, czy stosowne jest zobowiązanie skazanego uzależnionego do leczenia. Gdy skazany uchyla się od takiego obowiązku można umieścić go w areszcie śledczym lub zakładzie karnym, można także przed wykonaniem kary umieścić takiego skazanego w placówce. Kiedy uzależniony przed wydaniem orzeczenia poddaje się leczeniu, to postępowanie zostaje zawieszone, a w momencie gdy kończy się leczenie można takie postępowanie wznowić bądź warunkowo umorzyć. W przypadku, kiedy skazany przebywa w zakładzie karnym i odbywa leczenie, może zostać ono przerwane, gdy ma zagwarantowaną terapię na wolności. Takie prawo nie przysługuje skazanemu, który odmówi leczenia w zakładzie karnym (dot. kary, która nie przekracza 2 lat pozbawienia wolności). b) Wystąpienie Pani Patrycji Gawlik - Karczewskiej Monar Markot Prelegentka omówiła, na czym polega terapia krótkoterminowa tzw. pozytywne wzmocnienie. Jest to program dla osób uzależnionych od alkoholu i innych środków psychoaktywnych, gdzie przyjmowani są pacjenci od 35 do około 55 roku życia, z możliwością wydłużenia górnej granicy wiekowej w uzasadnionych przypadkach. Czas trwania całego cyklu terapeutycznego to około 8 tygodni. Model pracy opiera się na terapii grupowej, behawioralno poznawczej bazującej na ćwiczeniu umiejętności interpersonalnych i konstruktywnych zachowaniach pacjentów. Kwalifikacji do programu dokonuje terapeuta na bazie wywiadu z osobą wykazującą chęć podjęcia leczenia. Terapeuta wyznacza termin przyjęcia i wpisuje na listę oczekujących. Rozpoczynający terapię trafia pod opiekę terapeuty prowadzącego, z którym przez cały okres pobytu w ośrodku spotyka się przynajmniej raz w tygodniu na terapii indywidualnej. Możliwe są także spotkania - sesje rodzinne (rodzina, uzależniony, terapeuta). Pani Patrycja Gawlik Karczewska nadmieniła także, że terapeuci 2

3 nastawieni są na teraźniejszość i przyszłość pacjenta, a nie na jego przeszłość. Terapia traktowana jest jako początek trzeźwienia. c) Wystąpienie Pani Marzeny Kowal wraz z uzależnionymi Monar Markot Pani Marzena Kowal przedstawiła jak wygląda terapia długoterminowa. Jest to program dla osób uzależnionych od narkotyków, alkoholu i innych środków psychoaktywnych, gdzie przyjmowani są pacjenci pełnoletni do około 35 roku życia, z możliwością wydłużenia górnej granicy wiekowej w uzasadnionych przypadkach. Czas trwania całego cyklu terapeutycznego to od 10 do 12 miesięcy. Prelegentka nadmieniła, że celem terapii nie jest tylko absencja, ale także zmiana postrzegania samego siebie z negatywnego sposobu na pozytywny. Cykl terapeutyczny dzieli się na poszczególne etapy: wstępny (obserwatora) trwa 7 dni; nowicjat przestrzeganie norm, posłuszeństwo wobec grupy - trwa 2 m-ce; domownik poznawanie siebie, prawa: samodzielne wyjście poza ośrodek, indywidualna praca z pacjentem; opiekuna i organizatora (status Monarowca ) spojrzenie na swoje nowe, przyszłe życie; uzyskania statusu Neofity. Podopieczni w swoim wystąpieniu opowiedzieli swoje własne historie, jaka była przyczyna uzależnienia, jak trafili do ośrodka, jak postrzegają teraźniejszość oraz jakie mają cele i priorytety na przyszłość. d) Wystąpienie Pani sierż. Eweliny Tanaś Komenda Wojewódzka Policji Wydział Prewencji Pani sierż. Ewelina Tanaś na początku swojego wystąpienia przedstawiła kilka ważnych informacji statystycznych. W latach 2011/2012 na terenie województwa wielkopolskiego osoby w wieku lat dokonały najwięcej przestępstw pod wpływem alkoholu, natomiast osoby w wieku lat pod wpływem substancji odurzających. Procedura Niebieskiej Karty pozwala stwierdzić, że w 2012 r. zostały przeprowadzone interwencje domowe, gdzie sprawcami byli głównie mężczyźni osób w 2012 r. prowadziło pojazd pod wpływem alkoholu. 3

4 Prelegentka nadmieniła, jakie na terenie jednostek podległych Komendzie Miejskiej Policji w Poznaniu obowiązują programy prewencyjne, należą do nich: Rządowe programy prewencyjne: 1. Rządowy Program Ograniczania Przestępczości i Aspołecznych Zachowań Razem Bezpieczniej (realizowany w latach ); 2. Krajowy Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie (realizowany w latach ); 3. Krajowy Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych (realizowany w latach ); 4. Krajowy Program Przeciwdziałania Narkomanii (realizowany w latach ). Miejskie programy prewencyjne: 1. Bezpieczne Miasto 2. Bezpieczna Szkoła Zwieńczeniem wystąpienia był film nagrany przez Komendę Wojewódzką Policji w Poznaniu przy współpracy z Wielkopolskim Centrum Pomocy Bliźniemu Monar Markot. e) Wystąpienie Pani kpt. Ewy Wróblewskiej Kierownika Oddziału Terapeutycznego w Zakładzie Karnym w Rawiczu Pani kpt. Ewa Wróblewska omówiła oddziaływania terapeutyczne realizowane wobec osób uzależnionych przez Okręgowy Inspektorat Służby Więziennej na przykładzie Zakładu Karnego w Rawiczu, gdzie Oddział Terapeutyczny ma 50 miejsc. Zaznaczyła, że leczenie w warunkach pełnej izolacji jest bardzo specyficzne. Na początku należy podpisać kontrakt terapeutyczny i wtedy zostaje przypisany terapeuta. Na takich oddziałach przebywają osoby skazane prawomocnymi wyrokami (nawet skazani na karę 25 lat pozbawienia wolności). Najczęściej są to osoby uzależnione od marihuany, kokainy, amfetaminy, itp. od 19 do 25 roku życia. Tego typu leczenie jest nakazem, który wydał Sąd. Zajęcia prowadzone są dla każdego indywidualnie. Dla sprawców przemocy w rodzinie utworzony został klub pracy. Z takiego oddziału pacjent nie może zostać wyrzucony, nawet, gdy złamie zakaz. Prelegentka na zakończenie zaznaczyła, że sam pobyt w zakładzie karnym wymusza abstynencję. Pracownicy oddziału opierają się na trzech czynnikach, którymi są: resocjalizacja, wychowanie, terapia. Zwieńczeniem wystąpienia był film nagrany przez Zakład Karny w Rawiczu. 4

5 f) Wystąpienie Pani Pauliny Zawieja starszego kuratora zawodowego Sądu Rejonowego w Szamotułach Pani Paulina Zawieja na początku swojego wystąpienia przedstawiła nowe obowiązki i uprawnienia kuratorów. Mówiła o współpracy kuratorów sądowych z różnymi instytucjami. Następnie zaznaczyła, że do Poradni Leczenia Uzależnień w Obornikach trafiło kilka tysięcy uzależnionych. Prelegentka nawiązała też do współpracy z kuratorami rodzinnymi, którzy prowadzą tzw. sprawy Alk. g) Wystąpienie Pani Ireny Szostak Kuratora Okręgowego Sądu Okręgowego w Poznaniu Pani Kurator Okręgowa na wstępie nadmieniła, iż podmiotem oddziaływań kuratorów sądowych jest przede wszystkim podopieczny. Kurator sądowy stawia diagnozę i wnioskuje jak i który fachowiec może go wesprzeć. W niektórych sądach rejonowych kuratorzy nie mogą zaproponować podopiecznym/uzależnionym żadnej placówki, gdyż mieszczą się one w znacznej odległości. Nie każde przedsięwzięcie kuratora jest dobrze postrzegane przez Sąd (z uwagi na terminy, itp.), gdyż on kieruje się przepisami, a niekoniecznie opinią psychologa czy pedagoga. Pani Kurator Okręgowa Irena Szostak wraz z Wiceprzewodniczącym Rady Terenowej ds. Społecznej Readaptacji i Pomocy Skazanym Województwa Wielkopolskiego SSO Piotrem Hejduk omówili pismo wystosowane przez Przewodniczącego Rady Głównej do Spraw Społecznej Readaptacji i Pomocy Skazanym Pana Stanisława Chmielewskiego w sprawie wzmożenia uczestnictwa społeczeństwa w wykonywaniu orzeczeń, pomocy w społecznej readaptacji skazanych oraz pomocy postpenitencjarnej, w którym zarekomendował podjecie działań promocyjnych w zakresie podniesienia świadomości prawnej obywateli we właściwości miejscowej Rad Terenowych oraz Okręgowych Inspektoratów Służby Więziennej, poprzez ogłoszenie informacji o uprawnieniu stowarzyszeń, organizacji lub instytucji, do których działalności należy troska o wychowanie, zapobieganie demoralizacji lub pomoc skazanym, albo osób godnych zaufania do sprawowania dozoru nad skazanym lub sprawcą przestępstwa, wynikającego z przepisów Kodeksu karnego wykonawczego (art k.k.w., art k.k.w.). W związku z powyższym prelegenci poinformowali organizacje pozarządowe, o przekazaniu im szerokich i 5

6 autonomicznych kompetencji w zakresie sprawowania dozoru w granicach określonych prawem, a także możliwości uzyskania określonego w Kodeksie ryczałtu w związku z prowadzonymi działaniami. 3. Dyskusja W dyskusji wziął udział Pan Marek Stefaniak Dyrektor Wielkopolskiego Centrum Pomocy Bliźniemu, Pan Maciej Młodzikowski z Okręgowego Inspektoratu Służby Więziennej w Poznaniu oraz Pan Wojciech Mroczkowski Sekretarz Rady Terenowej Kurator del. do Sądu Okręgowego w Poznaniu, którzy przedstawiali swoje uwagi dotyczące skuteczności realizowanych programów dla osób uzależnionych skazanych na podstawie badań w naszym kraju jak i Wielkiej Brytanii i USA. 4. Zakończenie i podsumowanie posiedzenia - Wiceprzewodniczący Rady Terenowej ds. Społecznej Readaptacji i Pomocy Skazanym Województwa Wielkopolskiego SSO Piotr Hejduk Opracowała: Joanna Służałek Inspektor Biuro Kuratora Okręgowego Sąd Okręgowy w Poznaniu 6