WYKŁAD: Najistotniejsze zmiany proponowane przez Ministerstwo Sprawiedliwości w prawie karnym wykonawczym.

Transkrypt

1 Kazimierz Postulski WYKŁAD: Najistotniejsze zmiany proponowane przez Ministerstwo Sprawiedliwości w prawie karnym wykonawczym. Tezy wykładu: 1. Cel, kierunki i zakres proponowanych zmian 2. Wprowadzenie w art. 2 k.k.w. referendarza sądowego jako organu postępowania wykonawczego 3. Zmiany w części ogólnej Kodeksu karnego wykonawczego zmierzające do usprawnienia i przyśpieszenia postępowania wykonawczego, dotyczące: a] wykonalności postanowień wydawanych w postępowaniu wykonawczym b] zaskarŝania postanowień c] udziału stron i sądowego kuratora zawodowego w posiedzeniu sądu 4. Nowe zasady wykonywania grzywny i innych naleŝności Skarbu Państwa a] określanie w wyroku wymiaru pracy społecznie uŝytecznej i kary zastępczej pozbawienia wolności b] przekazanie urzędowi skarbowemu kompetencji w zakresie wykonania grzywny i innych naleŝności Skarbu Państwa c] podejmowanie decyzji o wykonywania grzywny w formach zastępczych

2 5. Zmiany dotyczące kary ograniczenia wolności w zakresie a] wymiaru kary b] nadzoru i orzekania w sprawach dotyczących wykonania kary c] rozszerzenia kompetencji sądowego kuratora zawodowego d] uproszczenia i odformalizowania pozyskiwania zakładów, w których ma być wykonywana kara oraz procedur sądowych 6. Proponowane zmiany wykonywania kary pozbawienia wolności (wybrane zagadnienia) a] kierowanie orzeczeń do wykonania b] zmiana kolejności wykonywania kary c] ponoszenie przez skazanego (i tymczasowo aresztowanego) zryczałtowanych kosztów wykonania kary (tymczasowego aresztowania) d] zmiana przepisów dotyczących odroczenia, przerwy i warunkowego przedterminowego zwolnienia e] nowe kompetencje sądowego kuratora zawodowego 7. Inne istotne propozycje zmian 8. Informacja o podstawowych propozycjach wykonywania kary pozbawienia wolności w systemie tygodniowym.

3 WYKŁAD: 1. Zasady wykonywania orzeczeń w przedmiocie środków zabezpieczających leczniczych 2. Wykonanie kary pozbawienia wolności, w ramach której orzeczono leczenie w zamkniętym zakładzie leczenia odwykowego a system terapeutyczny wykonania kary. Tezy wykładu: 1. ToŜsamość przesłanek orzekania o zastosowaniu i wykonywaniu środków zabezpieczających leczniczych jako realizacja zasady ciągłości orzecznictwa (zasady kontynuacji) a] istota, cele i ogólne przesłanki orzekania oraz wykonywania środków zabezpieczających leczniczych b] przesłanki orzekania o zastosowaniu i dalszym wykonywaniu umieszczenia sprawcy w zakładzie psychiatrycznym c] przesłanki orzekania i wykonywania środka zabezpieczającego wobec skazanego za przestępstwo popełnione w stanie ograniczonej poczytalności d] przesłanki orzekania i wykonywania środka zabezpieczającego wobec sprawcy przestępstwa skierowanego przeciwko wolności seksualnej e] przesłanki orzekania i wykonywania orzeczenia o umieszczeniu sprawcy w zamkniętym zakładzie leczenia odwykowego 2. Wykonywanie środka zabezpieczającego orzeczonego na podstawie art k.k. a] zasady kierowania wyroku do wykonania b] sposób wykonywania wyroku w zakładzie karnym

4 c] nadzór nad wykonywaniem środka, organy zobowiązane do jego sprawowania i formy nadzoru d] szczególne zasady warunkowego przedterminowego zwolnienia 3. Kierowanie do wykonania środków zabezpieczających wskazanych w art. 94 1, 95a 1 i 96 1 k.k. a] rodzaje zakładów psychiatrycznych i zakładów leczenia odwykowego, ich przeznaczenie i charakterystyka b] przesłanki kierowania sprawców do zakładów poszczególnych rodzajów c] zasady orzekania w przedmiocie określenia zakładu, w którym ma być wykonywany środek zabezpieczający d] czynności mające na celu umieszczenie sprawcy w zakładzie zamkniętym określonym przez sąd e] szczególne zasady orzekania o wykonaniu środka zabezpieczającego określonego w art. 95a 1 k.k. 4. Nadzór nad wykonywaniem środków zabezpieczających określonych w art. 94 1, 95a 1 i 96 1 k.k. a] nadzór sprawowany przez sędziego penitencjarnego b] nadzór sprawowany przez komisję psychiatryczną do spraw środków zabezpieczających c] nadzór sprawowany przez sąd, który orzekł środek zabezpieczający d] czynności nadzorcze wykonywane przez zakład zamknięty, w którym jest wykonywany środek zabezpieczający u formy kontroli tych czynności e] zmiana rodzaju zakładu zamkniętego w czasie wykonywania środka zabezpieczającego

5 5. Orzekanie o dalszym stosowaniu środka zabezpieczającego i jego uchyleniu a] materialne przesłanki orzekania b] zasady postępowania w tym przedmiocie c] przygotowanie i przebieg posiedzenia sądu 6. Orzekanie o ponownym umieszczeniu sprawcy w zakładzie zamkniętym (art i 95a 3 k.k.) a] materialne przesłanki orzekania b] zasady postępowania w tym przedmiocie 7. Formy nadzoru sądu nad wykonywaniem orzeczenia o umieszczeniu sprawcy w zakładzie leczenia odwykowego a] organy sprawujące nadzór b] kwestie związane z określeniem czasu pobytu skazanego w zakładzie c] zwolnienie z zakładu i zaliczenie pobytu w zakładzie na poczet kary d] skierowanie na leczenie ambulatoryjne i jego konsekwencje e] zarządzenie ponownego umieszczenia skazanego w zakładzie leczenia odwykowego albo w zakładzie karnym f] szczególne zasady warunkowego przedterminowego zwolnienia 8. Wykonywanie środków zabezpieczających leczniczych orzeczonych na podstawie innych ustaw a] kodeks karny skarbowy (art ) b] ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (art. 71) 9. Środki zabezpieczające lecznicze a system terapeutyczny wykonywania kary a] istota systemu terapeutycznego (regulacje prawne) b] leczenie odwykowe w ramach systemu terapeutycznego c] organy decydujące o odbywaniu kary w systemie terapeutycznym

6 c] kryteria wyboru przy orzekaniu środka zabezpieczającego lub systemu terapeutycznego. WYKAZ wybranych pozycji z literatury dot. wykonywania środków zabezpieczających leczniczych (wykaz pomija dostępne komentarze do Kodeksu karnego [tezy do art ] i Kodeksu karnego wykonawczego [tezy do art c] a takŝe podręczniki akademickie) 1. K. Dubiel, A. Majcherczyk, Polski system terapii skazanych uzaleŝnionych od narkotyków, Przegląd Więziennictwa Polskiego 2006, nr 52-53, 2. J.K. Gierowki, A. Szymusik, Reforma prawa karnego z perspektywy psychiatrii i psychologii sądowej, Palestra 1996, nr 3-4, 3. J.K. Gierowski, Psychiatria sądowa w Polsce aktualny stan i perspektywy, Palestra 2003, nr 7-8, 4. E. Huzar, Zwolnienie ze szpitala psychiatrycznego na podstawie art. 101 k.k., Nowe Prawo 1973, nr11, 5. A. Kwieciński, Wykonywanie leczniczych środków zabezpieczających w świetle nowelizacji kodyfikacji karnych w 2003 r., (w): Nowa kodyfikacja prawa karnego, tom XVII pod red. L. Bogunii, Wrocław 2005,

7 6. A. Kwieciński, Skazani odbywający karę w systemie terapeutycznym, (w): Nowa kodyfikacja prawa karnego tom XVIII pod red. L. Bogunii, Wrocław 2005, 7. A. Kwieciński, Cele stosowania i wykonywania leczniczych środków zabezpieczających, (w): Nowa kodyfikacja prawa karnego tom XIX pod red. L. Bogunii, Wrocław 2006, 8. A. Kwieciński, Umieszczenie w zamkniętym zakładzie leczenia odwykowego w świetle przepisów kodeksu karnego z 1997 r., (w): Nowa kodyfikacja prawa karnego tom XX pod red. L. Bogunii, Wrocław 2006, 9. T. Kolarczyk, Terapeutyczny system wykonywania kary pozbawienia wolności, Przegląd Więziennictwa Polskiego 1995, nr 10, 10. B. Kolasiński, D. Korecka, Internacja psychiatryczna teoria i praktyka, Prok. i Prawo 2004, nr 6, 11. D. Korecka, Glosa do postanowienia Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 18 lipca 2001 r., II AKz 506/01, Prokurator 2005, nr 2-3, 12. J. Malec, Problemy związane ze środkiem zabezpieczającym wobec sprawców przestępstw przeciwko wolności seksualnej, Przegląd Więziennictwa Polskiego 2006, nr 50, 13. A. Muszyńska, Środki zabezpieczające o charakterze leczniczym według kodeksu karnego z 1997 r., (w): Nowa kodyfikacja prawa karnego tom IV pod red. L. Bogunii, Wrocław 1999,

8 14. L.K. Paprzycki, Problematyka psychiatryczna w nowej kodyfikacji karnej, Prok.i Prawo, 1997, nr 11, 15. K. Pospiszyl, Strategia i metody oddziaływań resocjalizacyjnych na przestępców seksualnych, Przegląd Więziennictwa Polskiego 2002, nr 34-35, 16. K. Pospiszyl, Terapia przestępców seksualnych w ramach programu STOP, Przegląd Więziennictwa Polskiego 2003, nr 38-39, 17. K. Postulski, Postępowanie sądowe w zakresie wykonywania orzeczeń o wykonywaniu środków zabezpieczających leczniczych, Nowe Prawo 1984, z. 7-8, 18. K. Postulski, Zakres orzekania sadu w postępowaniu karnym wykonawczym, Nowa kodyfikacja karna, Krótkie komentarze, Warszawa 1998, z. 10, 19. K. Postulski, Glosa do uchwały Sądu NajwyŜszego z dnia 18 października 2001 r. I KZP 22/01, Palestra 2003, nr5-6, 20. R. Rutkowski, Postulaty nowelizacji ustaw karnych w przedmiocie stosowania środków zabezpieczających ze strony psychiatrii, Nowe Prawo 1988, nr 9, 21. M. Tarnawski, Izolacyjno-lecznicze środki zabezpieczające w ujęciu kodeksu karnego z 1997 roku, (w): RozwaŜania o nowym prawie karnym, Poznań 1999, 22. A. Wdowicz-Pelc, W. Wojtal, Umieszczenie w zamkniętym zakładzie leczenia odwykowego w ramach środka zabezpieczającego z art. 96 k.k. status prawny skazanego, CzPKiNP, 2004, nr 1,

9 ORZECZNICTWO SADU NAJWYśSZEGO dotyczące wykonywania środków zabezpieczających leczniczych 1. Uchwała Sądu NajwyŜszego z dnia 15 kwietnia 1999 r., I KZP 9/99, OSNKW 1999, z. 5-6, poz. 26 (dot. niemoŝności orzekania na podstawie art k.k. w wypadku zarządzenia wykonania kary warunkowo zawieszonej), 2. Uchwała Sądu NajwyŜszego z dnia 22 listopada 2002 r., I KZP 38/02, OSNKW 2003, z. 1-2, poz. 3 (dot. przesłanek orzekania na podstawie art k.k.), 3. Uchwała Sądu NajwyŜszego z dnia 15 grudnia 2005 r., I KZP 40/05, OSNKW 2006, z. 1, poz. 5 (dot. wynagrodzenia za sporządzenie opinii wskazanej w art k.k.w.), 4. Uchwała Sądu NajwyŜszego z dnia 28 września 2006 r., I KZP 23/06, OSNKW 2006, z. 11, poz. 100 (dot. zezwolenia na opuszczenie zakładu zamkniętego i moŝliwości udzielenia przerwy osobie internowanej).

10 ORZECZNICTWO SĄDÓW APELACYJNYCH dotyczące wykonywania środków zabezpieczających leczniczych 1. postanowienie SA w Krakowie z dnia 8 lipca 1999 r., II AKz 285/99, OSA 20000, z. 4 (dot. wykonywania środka zabezpieczającego orzeczonego na podstawie art d. k.k.), 2. postanowienie SA w Krakowie z dnia 6 grudnia 2000 r., II AKz 460/00, KZS 2000, z. 12, poz. 26 (dot. materialnych przesłanek orzekania o dalszym stosowaniu detencji), 3. postanowienie SA we Wrocławiu z dnia 14 grudnia 2000 r.; II AKz 366/00, OSA 2001, z. 4, poz. 21 (dot. formalnych przesłanek orzekania na podstawie art k.k.w.), 4. postanowienie SA w Katowicach z dnia 18 kwietnia 2001 r., II AKz 180/01, OSA 2001, z. 10, poz. 64 (dot. roli psychiatrów i psychologa przy orzekaniu o dalszym stosowaniu środka zabezpieczającego), 5. postanowienie SA w Katowicach z dnia 18 lipca 2001 r., II AKz 506/01, OSA 2002, z. 2, poz. 1 (dot. orzekania o dalszym stosowaniu detencji na podstawie art k.k.w.), 6. postanowienie SA w Krakowie z dnia 21 lutego 2002 r., II AKz 26/02, KZS 2002, z. 2, poz. 44 (dot. warunków, jakim ma odpowiadać opinia wskazana w art k.k.w.),

11 7. postanowienie SA w Krakowie z dnia 7 grudnia 2004 r., II AKzw 748/04, KZS 2004, z. 12, poz. 24 (dot. materialnych przesłanek orzekania o dalszym stosowaniu detencji), 8. postanowienie SA w Lublinie z dnia 13 kwietnia 2005 r., II AKzw 180/05, OSA 2005, z. 12, poz. 8 (dot. wynagrodzenia za sporządzenie opinii wskazanej w art k.k.w.), 9. postanowienie SA w Lublinie z dnia 12 października 2005 r., II AKzw 608/05, Lex Nr (dot. orzekania w przedmiocie określenia zakładu zamkniętego, w którym ma być wykonywany środek zabezpieczający art k.k.w.), 10. postanowienie SA w Lublinie z dnia 14 grudnia 2005 r., II AKzw 823/05, Prok. i Prawo 2006, z. 5, poz. 46 (dot. wynagrodzenia za sporządzenie opinii wskazanej w art k.k.w.).