Szkolenie z zakresu Bezpieczeństwa i Higieny Pracy Kraków

Transkrypt

1 Szkolenie z zakresu Bezpieczeństwa i Higieny Pracy Kraków

2 Zakres szkolenia 1.Regulacje prawne z zakresu BHP 2.Obowiązki i uprawnienia pracownika, pracodawcy 3.ZagroŜenia wypadkowe i zagroŝenia dla zdrowia 4.Pierwsza pomoc przedlekarska 5.Podstawowe zasady ochrony przeciwpoŝarowej, postępowanie pracownika w razie poŝaru.

3 ISTOTA BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY Bezpieczeństwem i higieną pracy (bhp) nazywamy stan pracy, polegający na wykonywaniu jej w warunkach nie zagraŝających zdrowiu i Ŝyciu osób przy niej zatrudnionych, oraz ogół środków i urządzeń słuŝących osiągnięciu tego stanu. NaleŜy tu rozumieć usuwanie lub co najmniej ograniczanie szkodliwości związanych z procesem i środowiskiem pracy. WiąŜe się to z zapobieganiem wypadkom przy pracy, chorobom zawodowym i innym szkodliwym wpływom pracy na zdrowie.

4 Środki słuŝące zapewnieniu bezpieczeństwa i higieny pracy od pewnego czasu wkraczają w dziedzinę techniki, organizacji pracy, pedagogiki, psychologii pracy, socjologii i higieny pracy. Zasady bhp obejmują reguły techniczne i zasady powszechnego doświadczenia, słuŝące ochronie Ŝycia i zdrowia osób zatrudnionych.

5 Środowisko pracy to zespół warunków środowiska materialnego, w którym odbywa się proces pracy, Niebezpieczny czynnik występujący w procesie pracy, to czynnik, którego oddziaływanie na pracownika prowadzi lub moŝe prowadzić do urazu lub choroby, Szkodliwy czynnik to czynnik którego oddziaływanie na pracownika prowadzi lub moŝe prowadzić do schorzenia.

6 Regulacje prawne Kodeks Pracy Rozporządzenia wykonawcze do kodeksu pracy Rozporządzenia w sprawie ogólnych BHP Rozporządzenia branŝowe Regulamin Umowa o pracę

7 Podstawowym aktem prawnym określającym przepisy prawne i ochrony pracy jest Kodeks Pracy uchwalony przez Sejm ustawą z 26 czerwca 1974 roku. (Nowelizacja Kodeksu Pracy r z 26 lipca 2002 r., grudzień 2003 ). Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. Nr 180, poz z 2004 r) Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 2 marca 2007 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U z dnia 20 marca 2007 r.) z dnia 26 września 1997r. ( Dz. U. z 2003 r. poz. 1650) Dyrektywy UE

8 Organy nadzoru zewnętrznego Państwowa Inspekcja Pracy Państwowa Inspekcja Sanitarna Państwowa StraŜ PoŜarna Urząd Dozoru Technicznego Inne organy nadzoru

9 1. Pracodawcą jest jednostka organizacyjna, a takŝe osoba fizyczna, jeśli zatrudniają pracowników Art Postanowienia dokumentów dotyczących pracownika np. statutów, regulaminów, umów nie mogą być mniej korzystne dla pracowników niŝ przepisy Kodeksy - art. 9, Art. 18. MoŜliwość zawieszenia stosowania przepisów prawa pracy (art. 91 i art. 231a) Uchwalona zmiana: W trudnej sytuacji finansowej pracodawca moŝe w drodze porozumienia ze związkami zawodowymi (a w braku zawiązków zawodowych samodzielnie) zawiesić stosowanie w zakładzie cześć lub całość przepisów prawa pracy (regulamin pracy i regulamin wynagrodzeń). W zakładach do 20 pracowników pracodawca moŝe zawrzeć porozumienie o stosowanie mniej korzystnych warunków zatrudnienia niŝ przewidziane umowami o pracę. Dotychczasowy stan prawny: Dotychczasowe przepisy nie przewidywały takiej moŝliwości poza układami zbiorowymi pracy.

10 Umowa o pracę Przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem. Umowę o pracę zawiera się na czas nie określony, na czas określony lub na czas wykonania określonej pracy. JeŜeli zachodzi konieczność zastępstwa pracownika w czasie jego usprawiedliwionej nieobecności w pracy, pracodawca moŝe w tym celu zatrudnić innego pracownika na podstawie umowy o pracę na czas określony, obejmujący czas tej nieobecności.

11 Zatrudnienie na podstawie stosunku pracy ma miejsce bez względu na nazwę umowy zawartej przez strony jeŝeli pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy, a pracodawca do wynagradzania za nią Art. 22 Umowa o pracę na czas określony moŝe być zawarta Umowa o pracę na czas określony moŝe być zawarta na następujące po sobie okresy tylko dwukrotniezawarta trzeci raz jest z mocy prawa umową na czas nieokreślony.

12 Do istotnych elementów charakteryzujących umowę o pracę zalicza się : - rodzaj umowy, - rodzaj pracy, - miejsce wykonywania pracy, - wynagrodzenie za pracę odpowiadające rodzajowi pracy, ze wskazaniem składników wynagrodzenia, - wymiar czasu pracy - termin rozpoczęcia, oraz zapewnienie pracownikowi dodatkowej pisemnej informacji o warunkach zatrudnienie a mianowicie : obowiązującej dobowej i tygodniowej normie czasu pracy, częstotliwości wypłaty wynagrodzenia za pracę, przysługującym urlopie, długości wypowiedzenia.

13 Rozwiązanie umowy o pracę Umowa o pracę rozwiązuje się: 1. na mocy porozumienia stron, 2. przez oświadczenie jednej ze stron z zachowaniem okresu wypowiedzenia (rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem), 3. przez oświadczenie jednej ze stron bez zachowania okresu wypowiedzenia (rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia), 4. z upływem czasu, na który była zawarta, 5. z dniem ukończenia pracy, dla której wykonania była zawarta.

14 Okres wypowiedzenia umowy, obejmujący tydzień miesiąc lub ich wielokrotność - kończy się w sobotę lub w ostatnim dniu miesiąca, Wypowiadając umowę na czas nie określony lub rozwiązując ją bez wypowiedzenia, pracodawca powinien wskazać przyczynę tej decyzji- Art. 30 Okres wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na okres próbny jest uzaleŝniony od czasu okresu próbnego - Art. 34 do 3 miesięcy 3 dni - nie przekracza 2 tygodnie 1 tydzień - dłuŝszy niŝ 2 tygodnie 2 tygodnie - jeŝeli okres próbny wynosi 3 m-ce Okres wypowiedzenia urnowy o pracę zawartej na czas nie określony jest uzaleŝniony od okresu zatrudnienia u danego pracodawcy - Art tygodnie, jeŝeli pracownik był zatrudniony krócej niŝ 6 miesięcy; 1 miesiąc, jeŝeli był zatrudniony co najmniej 6 miesięcy; 3 miesiące, jeŝeli był zatrudniony co najmniej 3 lata.

15 W okresie wypowiedzenia umowy o pracę pracownikowi przysługuje zwolnienie na poszukiwanie pracy, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia. / dotyczy to pracowników, którym wypowiada pracodawca/. Wymiar zwolnienia wynosi: 2 dni robocze - w okresie wypowiedzenia nie przekraczającego 1 miesiąca; 3 dni robocze - w okresie trzymiesięcznego wypowiedzenia, takŝe w przypadku jego skrócenia.

16 Pracodawca nie moŝe wypowiedzieć umowy o pracę pracownikowi w czasie urlopu, chorobowego, w okresie ciąŝy lub urlopu macierzyńskiego kobiety / nie dotyczy umów o pracę na zastępstwo/ oraz pracownikowi któremu brakuje nie więcej niŝ cztery lata do osiągnięcia wieku emerytalnego, jeŝeli okres zatrudnienia umoŝliwia mu uzyskanie prawa do emerytury. Umowa o pracę wygasa z dniem śmierci pracownika lub z dniem śmierci pracodawcy - Art. 63.

17 JeŜeli wypowiedzenie pracownikowi umowy o pracę zawartej na czas nie określony następuje z powodu ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy, albo zmniejszenia zatrudnienia z przyczyn dotyczących pracodawcy, określonych w odrębnych przepisach, pracodawca moŝe w celu wcześniejszego rozwiązania umowy o pracę skrócić okres trzy miesięcznego wypowiedzenia, najwyŝej jednak do jednego miesiąca. W takim przypadku pracownikowi przysługuje odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za pozostałą część okresu wypowiedzenia.

18 Pracodawca moŝe rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika w razie (art. 53 1): 1. cięŝkiego naruszenia przez pracownika podstawowych obowiązków pracowniczych, 2. popełnienia przez pracownika w czasie trwania umowy o pracę przestępstwa, które uniemoŝliwia dalsze zatrudnianie go na zajmowanym stanowisku, jeŝeli przestępstwo jest oczywiste lub zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem, 3. zawinionej poprzez pracownika utraty uprawnień koniecznych do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku.

19 Pod pojęciem,,cięŝkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracownika stanowiących podstawę rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika naleŝy rozumieć: - spoŝywanie alkoholu w czasie pracy oraz wykonywanie pracy w stanie nietrzeźwości; - nie wykonywanie poleceń przełoŝonych, które dotyczą pracy, jeŝeli nie są sprzeczne z prawem i umową o pracę; - opuszczanie pracy bez usprawiedliwienia lub systematyczne spóźnianie się do pracy; - nie uŝywanie przydzielonej przez pracodawcę odzieŝy i obuwia roboczego, ochronnego i sprzętu ochrony osobistej, których stosowanie jest niezbędne, zgodnie z przepisami bhp; - kradzieŝ lub umyślne psucie surowca, materiałów, narzędzi albo maszyn; - zawinione wykonywanie pracy niezgodne z dostarczonymi przez pracodawcę instrukcjami dotyczącymi bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przepisów przeciwpoŝarowych; - udowodnione ujawnienie tajemnicy słuŝbowej lub tajemnicy przedsiębiorstwa (produkcyjnej, handlowej, organizacyjnej lub innej, której ujawnienie moŝe narazić pracodawcę na szkodę), którą objęte są informacje szczegółowo określone w regulaminie pracy

20 Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika nie moŝe nastąpić po upływie 1 miesiąca od uzyskania przez pracodawcę wiadomości o okolicznościach uzasadniającej rozwiązanie umowy. Pracodawca moŝe rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia: 1. jeŝeli niezdolność pracownika do pracy wskutek choroby trwa: a) dłuŝej niŝ 3 miesiące - gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niŝ 6 miesięcy, b) dłuŝej niŝ łączny okres pobierania z tego tytułu wynagrodzenia i zasiłku oraz pobierania świadczenia rehabilitacyjnego przez pierwsze 3 miesiące - gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy co najmniej 6 miesięcy lub jeŝeli niezdolność do pracy została spowodowana wypadkiem przy pracy albo chorobą zawodową, 2) w razie usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy z innych przyczyn niŝ wymienione w pkt 1, trwającej dłuŝej niŝ 1 miesiąc.

21 Urlop wypoczynkowy Pracownikowi przysługuje prawo do corocznego, nieprzerwanego, urlopu wypoczynkowego. Prawo do urlopu Pracownik podejmujący pracę po raz pierwszy, w roku kalendarzowym w którym podjął pracę uzyskuje prawo do urlopu z upływem kaŝdego miesiąca pracy, w wymiarze 1/12 wymiaru urlopu wypoczynkowego przysługującego mu po przepracowaniu roku. Prawo do urlopu nabywa w kaŝdym następnym roku kalendarzowym. Wymiary urlopów: 20 dni - jeŝeli pracownik zatrudniony jest krócej niŝ 10 lat 26 dni - po 10 latach pracy. Wymiar urlopu dla pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy ustala się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy tego pracownika.

22 Podstawowe obowiązki Pracowników w zakresie BHP Zgodnie z art. 211 KP oraz 30 RP przestrzeganie przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy jest podstawowym obowiązkiem pracownika. W szczególności pracownik jest obowiązany: 1. Przestrzeganie przepisów i zasady bezpieczeństwa i higieny pracy, 2. Uczestniczenie w szkoleniach z zakresu BHP 2. Wykonywanie pracy zgodnie z przepisami i zasadami BHP 3. Dbanie o porządek i ład w miejscu pracy 4. Dbanie o stan techniczny powierzonym urządzeń, sprzętu, samochodów

23 4. stosowanie środków ochrony zbiorowej, a takŝe uŝywać przydzielonych środków ochrony indywidualnej oraz odzieŝy i obuwia roboczego, zgodnie z ich przeznaczeniem, 5. Poddawanie się badaniom profilaktycznym 6. Ostrzeganie współpracowników i innych osób o niebezpieczeństwie 7. Współdziałanie z pracodawcą i przełoŝonymi w wypełnianiu obowiązków dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy. ZA NIEPRZESTRZEGANIE PRZEPISÓW I ZASAD BHP GROZI UPOMNIENIE NAGANA KARA PIENIĘśNA

24 Pracownik ma prawo: W przypadku, gdy warunki pracy są w sprzeczności z przepisami bhp i stwarzają bezpośrednie zagroŝenie zdrowia lub Ŝycia pracownika lub gdy wykonywana przez niego praca grozi takim niebezpieczeństwem innym osobom (art. 210 KP) - pracownik ma prawo do powstrzymania się od wykonywania tej pracy i niezwłocznego powiadomienia o powyŝszym fakcie przełoŝonego.

25 Podstawowe obowiązki pracodawcy Art.. 94, 94 1, 94 3, 207 Kodeksu pracy Ochrona zdrowia i Ŝycia pracowników poprzez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki, w tym: 1. Zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy 2. Kontrolowanie przestrzegania przepisów i zasad BHP 3. Zapoznanie pracownika z regulaminem pracy oraz kontrolowanie jego przestrzegania 4. Zapewnienie wykonywania nakazów słuŝb nadzoru 5. Zapewnienie pracownikowi środków ochrony indywidualnej 6. Informowanie pracowników o istniejących zagroŝeniach 7. Ocenianie, dokumentacja ryzyka zawodowego na stanowiskach pracy

26 W myśl art. 212 KP dyrektorzy, kierownicy komórek organizacyjnych jako przełoŝeni pracowników, ponoszą odpowiedzialność za realizację nałoŝonych przez nich zadań z zachowaniem przepisów bhp. Zobowiązani są oni do: 1. zorganizowania i realizowania prac z uwzględnieniem zabezpieczenia pracowników przed wypadkami przy pracy i chorobami zawodowymi, 2. egzekwowania przestrzegania przez pracowników przepisów bhp, 3. zapewnianie odzieŝy ochronnej pracownikom, którym ona przysługuje oraz egzekwowanie jej stosowania, 4. zapewnianie pracownikom środków higieny osobistej.

27 JeŜeli jednocześnie w tym samym miejscu wykonują pracę pracownicy zatrudnieni przez róŝnych pracodawców, pracodawcy ci mają obowiązek: współpracować ze sobą, wyznaczyć koordynatora sprawującego nadzór nad bezpieczeństwem i higieną pracy wszystkich pracowników zatrudnionych w tym samym miejscu, ustalić zasady współdziałania uwzględniające sposoby postępowania w przypadku wystąpienia zagroŝeń dla zdrowia lub Ŝycia pracowników wyznaczenie koordynatora, nie zwalnia poszczególnych pracodawców z obowiązku zapewnienia bezpieczeństwa i higieny pracy zatrudnionym przez nich pracownikom.

28 Badania lekarskie Art Kodeksu Pracy Wstępne badania lekarskie: osoby przyjmowane do pracy, pracownicy młodociani przenoszeni na inne stanowiska pracy pracownicy przenoszeni na stanowiska pracy, na których występują czynniki szkodliwe dla zdrowia lub warunki uciąŝliwe. Okresowe badania lekarskie: Wszyscy pracownicy, Pracownicy zatrudnieni w warunkach naraŝenia na działanie substancji i czynników rakotwórczych lub pyłów zwłókniających jest obowiązany zapewnić tym pracownikom okresowe badania lekarskie takŝe: po zaprzestaniu pracy w kontakcie z tymi substancjami, czynnikami lub pyłami, po rozwiązaniu stosunku pracy, jeŝeli zainteresowana osoba zgłosi wniosek o objęcie takimi badaniami.

29 Ochrona kobiet przy pracy Nie wolno zatrudniać kobiet przy pracach szczególnie uciąŝliwych lub szkodliwych dla zdrowia Art Kodeksu Pracy Pełny wykaz prac wzbronionych kobietom zawiera Pełny wykaz prac wzbronionych kobietom zawiera załącznik do rozporządzenia RM z 10 września 1996 r., w sprawie prac szczególnie niebezpiecznych lub szkodliwych dla zdrowia kobiet

30 Ochrona pracy kobiet polega m.in.. na: Ochronie przed rozwiązaniem stosunku pracy w okresie ciąŝy, urlopu macierzyńskiego i wychowawczego Zakazie zatrudnienia kobiet w ciąŝy w nadgodzinach oraz w porze nocnej Zakazie zatrudnienia w warunkach szkodliwych kobiet w ciąŝy lub w karmiącej dziecko piersią Prawie do urlopu macierzyńskiego

31 Ochrona pracy kobiet wysiłek fizyczny związany z transportem cięŝarów oraz wymuszoną pozycją ciała Nie wolno zatrudniać kobiet: Przy ręcznym podnoszeniu i przenoszeniu cięŝarów o masie przekraczającej 12 kg przy pracy stałej 20 kg przy pracy dorywczej ( do 4 razy na godzinę w czasie zmiany roboczej)

32 Przy ręcznym przenoszeniu pod górę np. schody których kąt przekracza 30, a wysokość 5 m - cięŝarów o masie przekraczającej 8 kg przy pracy stałej 15 kg przy pracy dorywczej ( do 4 razy na 15 kg przy pracy dorywczej ( do 4 razy na godzinę w czasie zmiany roboczej)

33 BHP PRZY TRANSPORCIE RĘCZNYM I ZMECHANIZOWANYM / MĘśCZYśNI / Jednemu pracownikowi wolno podnosić i przenosić przedmioty na odległość do 25 m o masie do: 30 kg przy pracy stałej 50 kg przy pracy dorywczej Niedopuszczalne jest ręczne przenoszenie przedmiotów o masie przekraczającej 30 kg na wysokość powyŝej 4 m lub na odległość przekraczającą 25 m

34 ZAGROśENIA WYPADKOWE I ZAGROśENIA DLA ZDROWIA WYSTĘPUJĄCE W SPÓŁCE, PODSTAWOWE ŚRODKI ZAPOBIEGAWCZE - IDENTYFIKACJA ZAGROśEŃ I OCENA RYZYKA ZAWODOWEGO Do najpowaŝniejszych zagroŝeń jakie istnieją przy wykonywaniu pracy w obiektach biurowych, magazynach oraz przy wykonywaniu pracy w terenie zaliczyć moŝna: 1. zagroŝenia wynikające z niewłaściwego stanu technicznego środków transportowych, konstrukcji regałowych, urządzeń magazynowych i opakowań; 2. zagroŝenia wynikające z niewłaściwej organizacji pracy (organizacji stanowiska pracy, nadzoru nad współdziałaniem zespołów ludzkich);

35 3. zagroŝenia wynikające z niedostatecznego nadzoru ze strony personelu kierowniczego nad stosowaniem nakazanych metod i środków pracy oraz sprzętu ochronnego; 4. zagroŝenia wynikające z niedostatecznego przygotowania ludzi do określonej pracy (braku szkolenia wstępnego ogólnego, stanowiskowego; braku badań lekarskich, odzieŝy ochronnej, wprawy w posługiwaniu się urządzeniami technicznymi); 5. zagroŝenia poraŝenia prądem elektrycznym powodowane złym stanem technicznym urządzeń i instalacji oraz niewłaściwą ich obsługą.

36 6. zagroŝenia związane z moŝliwością potknięcia lub poślizgnięcia co grozi upadkiem, potłuczeniem lub złamaniem kończyn; 7. zagroŝenia związane z poparzeniem się gorącą wodą przy nieumiejętnej obsłudze czajnika, 8. zagroŝenia związane upadkiem przedmiotów, towarów z regałów w magazynach i halach sprzedaŝnych; 9. zagroŝenia związane upadkiem osób z wysokości (np. ze schodów) 10. zagroŝenie związane z agresywnym klientem, kontrahentem

37 ZagroŜenia te mogą najczęściej wynikać z: - niewłaściwego przygotowania ludzi do określonej pracy (brak szkoleń bhp, badań lekarskich, nie stosowanie odzieŝy ochronnej, brak znajomości obsługi sprzętu technicznego), - niewłaściwego składowania na regałach, - złego stanu technicznego środków transportowych, urządzeń oraz budowy regałów (np. w magazynie) - nie wykonywania wymaganych czynności konserwacyjnych urządzeń, - pośpiechu, roztargnienia, zamyślenia się lub nieuwagi pracownika (naleŝą do najczęstszych przyczyn)

38 Co to jest ryzyko zawodowe? Jest to prawdopodobieństwo wystąpienia niepoŝądanych zdarzeń związanych z wykonywaną pracą powodujących straty, w szczególności wystąpienia u pracowników niekorzystnych skutków zdrowotnych, w wyniku zagroŝeń zawodowych występujących w środowisku pracy lub sposobu wykonywania pracy.

39 W jaki sposób wykonuje się ocenę ryzyka zawodowego: Ocena ryzyka polega na identyfikowaniu znaczących zagroŝeń występujących w miejscu pracy lub wynikłych z działalności przedsiębiorstwa. ZagroŜeniem określa się stan środowiska pracy mogący spowodować wypadek lub chorobę (mogą to być przedmioty, substancje, urządzenia, maszyny, metody pracy, środowisko pracy lub inne aspekty organizacji pracy).

40 W rezultacie ocena ryzyka zawodowego powinna dać odpowiedź na osiem podstawowych pytań: - co stanowi zagroŝenie? - kto podlega ryzyku? - jakie istnieje zagroŝenie urazowe? - jakie elementy moŝna zmienić? - jakie jest prawdopodobieństwo wystąpienia awarii? - jak moŝna zabezpieczyć się przed awarią? - jakie są szansę wystąpienia urazów w wypadku awarii? - jak moŝna zabezpieczyć ludzi w przypadku wystąpienia awarii lub gdy - naraŝenie na niebezpieczeństwo jest nieuniknione?.

41 Literatura fachowa podaje wiele przykładów metod oceny ryzyka (min. matryce ryzyka, wskaźniki ryzyka, grafy ryzyka). My bazując na doświadczeniu i praktycznym wykorzystywaniu poszczególnych metod pragniemy zaprezentować Państwu i polecić wskaźnikową metodę Risk Score, która w sposób jasny i nieskomplikowany pomaga określić poziom ryzyka zawodowego oraz dobrać odpowiednie środki profilaktyczne. METODA RISK SCORE jest jakościową, wskaźnikową metodą oceny ryzyka, w której określane w definicji ryzyka prawdopodobieństwo skutków zdarzenia jest uszczegółowione i przedstawione przez dwa parametry ryzyka tj. ekspozycję na zagroŝenie i prawdopodobieństwo wystąpienia zdarzenia R= S*E*P S- potencjalne skutki, średnia arytmetyczna oceny strat ludzkich i materialnych

42 Kategorie ryzyka zawodowego Kategorie Ryzyka Wartość [ R ] Akcja [ 1 ] Pomijalne R < 20 śadne działania nie są potrzebne [ 2 ] Małe ryzyko 20 < = R < 70 NaleŜy zwrócić uwagę [ 3 ] [ 4 ] [ 5 ] Średnie ryzyko Wysokie ryzyko Bardzo wysokie ryzyko 70 < = R < 200 Potrzebna poprawa 200 < = R < 400 R > = 400 Potrzebna natychmiastowa poprawa RozwaŜ wstrzymanie prac

43 ZASADY BEZPIECZEŃSTWA Ogólne zasady to: bezpieczeństwo winno być sprawą nadrzędną zarówno dla pracodawcy jak i pracownika - naleŝy stale dąŝyć do ulepszenia warunków pracy, w pracach wykonywanych przez kobiety w ciąŝy obowiązują odrębne przepisy dotyczące tej grupy pracownic zawarte w rozdz. VIII RP, do pracy nie moŝe być dopuszczony pracownik nie posiadający aktualnego orzeczenia lekarskiego, wymaganego przeszkolenia bhp oraz właściwych kwalifikacji,

44 do pracy nie moŝe być dopuszczony pracownik w stanie nietrzeźwym jak równieŝ zabronione jest spoŝywanie alkoholu w pracy, zabrania się stosowania urządzeń w złym stanie technicznym; wszelkie usterki techniczne naleŝy niezwłocznie zgłaszać przełoŝonemu, kaŝdy pracownik jest zapoznawany przez przełoŝonego z oceną ryzyka zawodowego występującego na jego stanowisku pracy oraz sposobami unikania zagroŝeń co potwierdza własnoręcznym podpisem.

45 WYPADEK PRZY PRACY

46 WYPADKI, RODZAJE WYPADKÓW POSTĘPOWANIE POWYPADKOWE CO TO JEST WYPADEK? Wypadek przy pracy jest to nagłe zdarzenie spowodowane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą: 1. w czasie lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełoŝonych, 2. w czasie lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia,

47 Podstawowym aktem prawnym dotyczącym wypadków w pracy jest Ustawa z dnia r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. Nr 199. poz z 2002 r). Ustawodawca wyszczególnił w niej następujące rodzaje Ustawodawca wyszczególnił w niej następujące rodzaje wypadków: wypadek przy pracy, wypadek traktowany na równi z wypadkiem przy pracy, wypadek w drodze do pracy lub z pracy.

48 Rodzaje wypadków Wypadek śmiertelny jest to wypadek, w wyniku którego nastąpiła śmierć w okresie do 6 miesięcy od jego wystąpienia Wypadek cięŝki przy pracy to wypadek, w wyniku którego nastąpiło cięŝkie uszkodzenie ciała, takie jak: utrata wzroku, słuchu, mowy, itp. Wypadek zbiorowy przy pracy to wypadek, któremu w wyniku tego samego zdarzenia uległy co najmniej dwie osoby.

49 Wypadek traktowany na równi z wypadkiem przy pracy jest to zdarzenie nagłe, wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, jakiemu uległ pracownik: w czasie podróŝy słuŝbowej w okolicznościach innych niŝ określone w definicji wypadku w pracy, chyba Ŝe wypadek spowodowany został postępowaniem pracownika, które nie pozostaje w związku z pracą, podczas szkolenia w zakresie powszechnej samoobrony, przy wykonywaniu zadań zleconych przez działające u pracodawcy organizacje związkowe.

50 Wypadek w drodze do pracy lub z pracy jest to nagłe zdarzenie spowodowane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z przebywaniem drogi do pracy lub z pracy. Przez drogę do pracy lub z pracy rozumie się drogę najkrótszą i nieprzerwaną, dla pracownika najdogodniejszą ze względów komunikacyjnych.

51 OBOWIĄZKI PRACOWNIKA udzielić pomocy poszkodowanemu zawiadomić o wypadku przełoŝonego ostrzec współpracowników i inne osoby znajdujące się w rejonie wypadku o istniejącym zagroŝeniu OBOWIĄZKI PRACODAWCY zabezpieczyć miejsce wypadku zapewnić udzielenie pierwszej pomocy poszkodowanym zawiadomić inspektora pracy i prokuratora o wypadku śmiertelnym, cięŝkim i zbiorowym ustalić okoliczności i przyczyny wypadku sporządzić właściwą dokumentację wypadku

52 Poszkodowany pracownik ma prawo: wglądu do sporządzonego protokołu, zgłoszenia uwag i zastrzeŝeń do ustaleń zawartych w protokole o czym zespół poucza pracownika jeszcze przed podpisaniem protokołu. Od ustaleń zawartych w protokole powypadkowym przysługuje pracownikowi prawo odwołania się w terminie 7 dni do Sądu Pracy w miejscu zamieszkania.

53 Z tytułu wypadku przy pracy przysługują następujące świadczenia: zasiłek chorobowy świadczenia rehabilitacyjne zasiłek wyrównawczy jednorazowe odszkodowanie renta z tytułu niezdolności do pracy renta rodzinna pokrycie kosztów leczenia.

54 PIERWSZA POMOC PRZED LEKARSKA Podstawowe wskazówki przed rozpoczęciem udzielania pierwszej pomocy: oceń liczbę i rodzaj urazów poszkodowanych (szybka selekcja), wezwij pomoc, podając miejsce wypadku, liczbę poszkodowanych oraz numer telefonu z którego dzwonisz: tel. alarmowy do Pogotowia Ratunkowego 999

55 Bezpieczeństwo ratownika Pamiętaj o swoim bezpieczeństwie - bezpieczeństwo ratownika jest zawsze najwaŝniejsze Nie naraŝaj się na niepotrzebne ryzyko Unikaj kontaktu z krwią poszkodowanego Zawsze pamiętaj o jednorazowych rękawiczkach

56 Obowiązki ratownika Szybko i spokojnie ocenić sytuacje Wezwać specjalistyczną pomoc Jak najszybciej usunąć zagroŝenie (np. odłączyć prąd, ) W miarę moŝliwości rozpoznać rodzaj obraŝenia Udzielić szybkiej i właściwej pomocy Zorganizować transport poszkodowanego Pozostać przy poszkodowanym do przybycia pomocy medycznej

57 Ochrona przeciwpoŝarowa 1. Zagadnienia prawne. 2. Potencjalne przyczyny powstania i rozprzestrzeniania się poŝaru. 3. Obowiązki pracownika w zakresie przestrzegania przepisów ppoŝ. 4. Obowiązki pracownika w przypadku zauwaŝenia poŝaru 5. Podręczny sprzęt gaśniczy - zasady jego obsługi i zastosowanie.

58 Podstawowym aktem prawnym regulującym całokształt zagadnień ochrony przeciwpoŝarowej w Polsce jest Ustawa z dnia r. - o ochronie przeciwpoŝarowej (Dz. U. Nr 147 poz z 2002 r). z której wynika m.in. obowiązek odbywania przez pracowników szkoleń przeciwpoŝarowych. W stosunku do pracowników nie przestrzegających przepisów ppoŝ. na terenie zakładu pracy a tym samym naraŝających go na niebezpieczeństwo powstania poŝaru wyciągane mogą być sankcje słuŝbowe (kara upomnienia, nagany) i karne. Do sankcji karnych zaliczamy: nałoŝenie grzywny w postaci mandatu karnego nałoŝonego przez PSP, PIP skierowanie sprawy do Sądu, który jest władny skazać winnego nawet na 5 lat pozbawienia wolności.

59 Przyczyny powstania i rozprzestrzeniania się poŝaru Do przyczyn powstania poŝaru w obiektach handlowych, administracyjnych, warsztatach moŝna zaliczyć: palenie tytoniu w miejscach niedozwolonych i wyrzucanie nie wygaszonych niedopałków do koszy, kontenerów i innych pojemników ze śmieciami, niewłaściwa obsługa urządzeń i instalacji elektrycznych, pozostawienie bez dozoru piecyków elektrycznych pod napięciem prądu, wady w instalacji elektrycznej (stosowanie palnych prowizorycznych osłon na Ŝarówkach, przeciąŝenie sieci, watowanie bezpieczników, itp.), wyładowanie atmosferyczne tzw. uderzenie pioruna, podpalenie.

60 Powstanie poŝaru

61 Na szybkość rozprzestrzeniania się poŝaru w obiektach mają wpływ: późne zauwaŝenie poŝaru, brak dojść do miejsca poŝaru (pozamykane drzwi - brak kluczy; klatki schodowe, drzwi oraz korytarze pozastawiane meblami i sprzętem), zły stan techniczny sprzętu ppoŝ. brak dostępu do niego, brak znajomości jego obsługi, brak znajomości zasad alarmowania Państwowej StraŜy PoŜarnej, brak dojść i oznakowań miejsc usytuowania głównych wyłączników prądu, wody i gazu, nieumiejętne prowadzenie akcji ratowniczej przed przybyciem PSP (otwieranie okien, drzwi przy niewystarczającej ilości sprzętu ppoŝ., panika, błędy w prowadzeniu ewakuacji).

62 Obowiązki pracownika w zakresie przestrzegania przepisów ppoŝ. Do podstawowych obowiązków pracownika z zakresu ochrony ppoŝ. zaliczyć naleŝy: udział w organizowanych szkoleniach przeciwpoŝarowych, zgłaszanie bezpośredniemu przełoŝonemu o zauwaŝonych usterkach (uszkodzenia instalacji elektrycznej, odgromowej, sprzętu ppoŝ. itp.), znajomość zasad alarmowania Państwowej StraŜy PoŜarnej, znajomość usytuowania podręcznego sprzętu ppoŝ. (przynajmniej w obrębie swojego stanowiska pracy) oraz umiejętność jego obsługi, znajomość zasad zachowania się w przypadku powstania poŝaru, stosowanie się do obowiązujących przepisów przeciwpoŝarowych.

63 Zasady zachowania się pracownika w przypadku powstania poŝaru ocenić sytuację - czy jest on w stanie ugasić poŝar dostępnymi gaśnicami, jeŝeli poŝar obejmuje minimalną powierzchnię (poŝar w zarodku ) - przystąpić do jego ugaszenia przy uŝyciu gaśnic lub wody z hydrantu, powiadomić o poŝarze pracowników znajdujących się w bezpośrednim otoczeniu poŝaru, którym moŝe grozić niebezpieczeństwo oraz swojego przełoŝonego, powiadomić przełoŝonego, powiadomić Państwową StraŜ PoŜarną, stosować się ściśle do poleceń przełoŝonego oraz dowódcy PSP.

64 Zasady alarmowania Państwowej StraŜy PoŜarnej (PSP): w przypadku powstania poŝaru w obiektach urzędu alarmujemy Państwową StraŜ PoŜarną telefonicznie. Wykręć numer alarmowy 998 i przekaŝ: dokładny adres, co się pali, czy są zagroŝeni ludzie, nazwisko i imię zgłaszającego o poŝarze, numer telefonu, z którego jest zgłoszenie

65 Podręczny sprzęt gaśniczy obsługa i zastosowanie Sprzęt przeciwpoŝarowy Znak gaśnica

66 GAŚNICA ŚNIEGOWA Gaśnicą śniegową gasimy: - ciała stałe (drewno, papier, tworzywa sztuczne itp.), - gazy i ciecze łatwo palne (propan, butan, metan, etylina, rozcieńczalniki), - instalacje i urządzenia (min. komputery) elektryczne pod napięciem prądu. RozróŜniamy gaśnice śniegowe pomalowane na kolor: czerwony - z dźwignią zaworu na korpusie butli srebrny - z zaworem pokrętnym na korpusie butli

67 Zasada obsługi gaśnicy śniegowej: jedną ręką rozwinąć wąŝ gaśnicy, kierując dyszę na palący się materiał. drugą ręką zerwać plombę i odkręcić zawór pokrętny w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara (gaśnica koloru srebrnego) przycisnąć dźwignię zaworu po uprzednim wyciągnięciu zawleczki (gaśnica koloru czerwonego). UWAGA - wydostający się z gaśnicy śniegowej dwutlenek węgla (CO 2 ) posiada temperaturę - 78 C.

68 GAŚNICA PROSZKOWA Proszkiem gasimy: ciała stałe (drewno, papier, węgiel, gumę, tworzywa sztuczne), gazy i ciecze łatwo palne (propan, butan, metan, etylina, rozcieńczalniki), instalację elektryczną pod napięciem prądu elektrycznego.

69 Gaśnica proszkowa jest pod stałym ciśnieniem, posiada wbudowany w korpusie manometr (strzałka na zielonym polu wskazuje, Ŝe gaśnica jest sprawna), oraz dźwignię uruchamiającą zabezpieczoną zawleczką. Zasada obsługi: wyciągnąć zawleczkę zrywając plombę, skierować węŝyk na palący się materiał, nacisnąć dźwignię zaworu, przy gaszeniu poŝaru na zewnątrz obiektu, naleŝy pamiętać aby strumień proszku kierować zgodnie z kierunkiem wiatru.

70 HYDRANT WEWNĘTRZNY

71 Zasada obsługi hydrantu jest następująca: otwieramy drzwiczki szafki hydrantowej, wyjmujemy z niej wąŝ i rozwijamy go, podłączamy jedną końcówkę węŝa do zaworu hydrantowego, drugą do prądownicy hydrantowej, odkręcamy zawór hydrantowy i kierujemy wydostający się strumień wody na palący się materiał. Wodą nie gasimy urządzeń pod napięciem prądu elektrycznego, cieczy łatwopalnych, substancji chemicznych wchodzących w reakcję z wodą.

72 Zasady gaszenia ognia za pomocą podręcznego sprzętu gaśniczego.

73 Dziękujemy za uwagę