SZCZEGÓŁOWE ZASADY POSTĘPOWANIA PRZY USTALANIU OKOLICZNOŚCI I PRZYCZYN WYPADKÓW PRZY PRACY

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "SZCZEGÓŁOWE ZASADY POSTĘPOWANIA PRZY USTALANIU OKOLICZNOŚCI I PRZYCZYN WYPADKÓW PRZY PRACY"

Emilia Nowicka
8 lat temu
Przeglądów:

1 PAŃSTWOWA INSPEKCJA PRACY Okręgowy Inspektorat Pracy we Wrocławiu SZCZEGÓŁOWE ZASADY POSTĘPOWANIA PRZY USTALANIU OKOLICZNOŚCI I PRZYCZYN WYPADKÓW PRZY PRACY Działania zespołu powypadkowego WROCŁAW

PRZY USTALANIU OKOLICZNOŚCI I PRZYCZYN WYPADKÓW

2 AKTY PRAWNE 1. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późniejszymi zmianami ) art obowiązki pracodawcy: I pomoc, ustalenie okoliczności i przyczyn wypadku, powiadomienie prokuratury i PIP, prowadzenie rejestru wypadków, przechowywanie dokumentacji 2. Ustawa z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. Nr 199, poz z późniejszymi zmianami) 3. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia r r. w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy ( Dz. U. nr 105 poz. 870) 4. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 24 grudnia 2002 r. w sprawie szczegółowych zasad oraz trybu uznawania zdarzenia za wypadek w drodze do pracy lub z pracy, sposobu jego dokumentowania, wzoru karty wypadku w drodze do pracy lub z pracy oraz terminu jej sporządzania (Dz. U. Nr 237, poz. 2015) 2

Ustawa z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. Nr 199, poz. 1673 z późniejszymi zmianami) 3.

3 AKTY PRAWNE 5. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 listopada 2002 r. w sprawie różnicowania stopy procentowej składki na ubezpieczenie społeczne z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych w zależności od zagrożeń zawodowych i ich skutków (Dz. U. Nr 200, poz ze zmianami. Nr 203, poz. 1720) Rozporządzenie Ministra Gospodarki Pracy z dnia r. w sprawie wzoru protokołu ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy (Dz. U. Nr 227, poz. 2298) 3

w zależności od zagrożeń zawodowych i ich skutków (Dz. U. Nr 200, poz. 1692 ze zmianami. Nr 203, poz.

4 POJĘCIA PODSTAWOWE Zdarzenie wypadkowe : to co się zdarzyło, zaszło, wydarzenie, zbieg okoliczności, ( np. upadek z wysokości, potknięcie, uderzenie, pochwycenie przez maszynę ) 4 Wypadek przy pracy : Uraz : Nagłość zdarzenia : Interpretacja przyczyny zewnętrznej : Zagrożenie wypadkowe: zdarzenie nagłe,wywołane przyczyną zewnętrzną, mające związek z pracą, powodujące uraz lub śmierć. uszkodzenie tkanek ciała lub narządów człowieka wskutek działania czynnika zewnętrznego. czas nie przekraczający 1 dniówki roboczej bez względu na jej długość. - działanie elementów ruchomych, luźnych, ostrych części maszyn i urządzeń; - działanie zbyt wysokich lub niskich temperatur; - działanie substancji chemicznych; - wysiłek fizyczny niezbędny do wykonania pracy, nawet gdy nie zostały przekroczone dopuszczalne normy; - urazy spowodowane potknięciem i upadkiem (nie wszystkie) - stres spowodowany niecodziennym wydarzeniem (wyjątkowe sytuacje). sytuacja związana z określonym stanem rzeczy (maszyn, urządzeń, przedmiotów, narzędzi ), stanem organizacji ogólnej i organizacji miejsca pracy, stanem człowieka jego stanem psychofizycznym.

nagłe,wywołane przyczyną zewnętrzną, mające związek z pracą, powodujące uraz lub śmierć. uszkodzenie tkanek ciała lub narządów człowieka wskutek działania czynnika zewnętrznego.

5 POJĘCIA PODSTAWOWE Związek z pracą : związek z pracą zachodzi wtedy, gdy istotną przyczyną wypadku jest pełnienie przez pracownika obowiązków wynikających ze stosunku pracy bądź z nim związanych. I. Podczas wykonywania przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych. II. Podczas wykonywanie czynności na rzecz lub w interesie zakładu pracy nawet bez polecenia. III. W czasie pozostawanie pracownika w dyspozycji zakładu pracy w drodze między siedzibą zakładu a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy. 5

Podczas wykonywania przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych. II.

6 POJĘCIA PODSTAWOWE Rodzaje zagrożeń: I - ogólne i konkretne II - bierne, aktywne, dynamicznie zmieniające się w czasie Sprawca wypadku. - pośredni: osoba, która swoim nieprawidłowym działaniem stworzyła stan zagrożenia wypadkowego, - bezpośredni: osoba, która swoim działaniem względnie zaniechaniem działania doprowadziła do aktywizacji występującego zagrożenia. 6 Poszkodowany a sprawca wypadku w odniesieniu do aktywizacji zagrożenia.

- pośredni: osoba, która swoim nieprawidłowym działaniem stworzyła stan zagrożenia wypadkowego, -

7 POJĘCIA PODSTAWOWE Przyczyna wypadku: Czynnik wywołujący dane zjawisko w sposób konieczny lub przypadkowy, bezpośrednio lub pośrednio, jeden ze składników decydujących o czymś. Przyczyna bezpośrednia: Przyczyna, która gdyby nie wystąpiła nie doszłoby do wypadku, zdarzenia Przyczyna pośrednia: Przyczyna, która doprowadziła do powstania przyczyny bezpośredniej. Wydarzenie będące odchyleniem od stanu normalnego: Wydarzenie niezgodne z właściwym przebiegiem procesu pracy, które wywołało wypadek. Jeżeli wypadek nastąpił w wyniku szeregu następujących po sobie wydarzeń, to powinno zostać zarejestrowane ostatnie z tych wydarzeń. 7

Przyczyna bezpośrednia: Przyczyna, która gdyby nie wystąpiła nie doszłoby do wypadku, zdarzenia Przyczyna pośrednia: Przyczyna, która doprowadziła do

8 TEORIA POWSTANIA WYPADKU BŁĄD NA ETAPIE DECYZJI LUB W TRAKCIE PRACY PRZYCZYNY: - POŚREDNIE - BEZPOŚREDNIE CZYNNIK AKTYWIZACJI - ZAGROŻENIA ZAGROŻENIA: - CZYNNIK MATERIALNY - ORGANIZACJA PRACY - ZACHOWANIA LUDZI WYPADEK LUB ZDARZENIE W PRACY + DOZNANY URAZ 8 WYPADEK PRZY PRACY

ZAGROŻENIA ZAGROŻENIA: - CZYNNIK MATERIALNY - ORGANIZACJA PRACY -

9 POSTĘPOWANIE POWYPADKOWE 1. Zgłaszanie wypadków - Niezwłocznie po powzięciu wiadomości o jego zaistnieniu. - Forma zgłoszenia jest dowolna. Nie można uzależniać w zakładzie przyjęcia informacji o wypadku od zgłoszenia pisemnego. - W przypadku zdarzeń o skutkach ciężkich, śmiertelnych lub wypadków zbiorowych zgłoszenie do PIP i prokuratury. 2. Zabezpieczenie miejsca wypadku. Priorytetem jest udzielenie I pomocy. Jeżeli I pomoc nie wymaga zmiany miejsca wypadku to zgodę na taką zmianę wydaje pracodawca w przypadku wypadków lekkich, a w wypadach ciężkich i śmiertelnych w uzgodnieniu z prokuratorem i PIP. 3. Ewentualna zgoda PIP na uruchomienie maszyn po wypadku 9 4. Skład zespołu powypadkowego Wynika z rodzaju wypadku i funkcjonowaniu w zakładzie służby bhp i SIP.

- W przypadku zdarzeń o skutkach ciężkich, śmiertelnych lub wypadków zbiorowych zgłoszenie do PIP i prokuratury. 2. Zabezpieczenie miejsca wypadku. Priorytetem jest udzielenie I pomocy.

10 5. Ustalenie okoliczności i przyczyn wypadku: - oględziny miejsca wypadku: możliwie jak najszybciej po zgłoszeniu. - szkic lub fotografia miejsca wypadku - wysłuchanie wyjaśnień poszkodowanego (zebranie wyjaśnień na piśmie) - zebranie informacji od świadków (forma pisemna) - zabranie dodatkowych informacji i dowodów: lekarz, policja, specjaliści spoza zakładu, dokumentacje techniczne. - określenie przyczyn z uwzględnieniem wszystkich elementów technicznych, organizacyjnych oraz zachowań ludzkich 6. Dokonanie kwalifikacji prawnej zdarzenia.

świadków (forma pisemna) - zabranie dodatkowych informacji i dowodów: lekarz, policja, specjaliści spoza zakładu, dokumentacje

11 POSTĘPOWANIE POWYPADKOWE 7. Sporządzenie protokołu powypadkowego wymogi formalno prawne - Termin 14 dni: przedłużenie wymaga uzasadnienia. - Prawidłowość zastosowanych środków profilaktycznych i odpowiednie wnioski, powinny być adekwatne do ustalonych przyczyn. - Istota zapisu dot. wpływu stanu nietrzeźwości poszkodowanego na wypadek - Wymagania w przypadku nieuznania zdarzenia za wypadek przy pracy: szczegółowe uzasadnienie. - Postępowanie członków zespołu powypadkowego w przypadku sporu co do treści protokołu: wniesienie odrębnego zdania na piśmie. O wersji ostatecznej decyduje pracodawca - Uprawnienia poszkodowanego na etapie sporządzania protokołu: zapoznawanie z dokumentami Zatwierdzanie protokołu i przekazanie poszkodowanemu: - pracodawca w ciągu 5 dni - przekazanie poszkodowanemu niezwłocznie po zatwierdzeniu, bezpośrednio lub droga pocztową. 9. Prawidłowe pouczenie: wskazanie właściwego miejscowo Sądu pracy.

wpływu stanu nietrzeźwości poszkodowanego na wypadek - Wymagania w przypadku nieuznania zdarzenia za wypadek przy pracy: szczegółowe uzasadnienie.

12 ŚWIADCZENIA ODSZKODOWAWCZE Przyznawane są na wniosek poszkodowanego i obejmują: Płatnikiem jest ZUS - Jednorazowe odszkodowanie, którego wielkość uzależniona jest od % uszczerbku na zdrowiu. Stopień uszczerbku określa lekarz orzecznik ZUS - Jednorazowe odszkodowanie z tytułu śmierci pracownika wskutek wypadku przy pracy wypłacane rodzinie pracownika. Przysługuje ono niezależnie od zasiłku pogrzebowego, odprawy oraz innych świadczeń Świadczenie wyrównawcze związane z utratą możliwości zatrudniania na dotychczasowym stanowisku i obniżeniu wynagrodzenia. - Renta inwalidzka. - Renta rodzinna.

Stopień uszczerbku określa lekarz orzecznik ZUS - Jednorazowe odszkodowanie z tytułu śmierci pracownika wskutek wypadku przy pracy wypłacane rodzinie

13 ŚWIADCZENIA ODSZKODOWAWCZE Od zakładu pracy: - odszkodowanie za przedmioty utracone lub uszkodzone wskutek wypadku przy pracy. Okoliczności uzasadniające pozbawienie świadczeń. Wypadki przy pracy osób świadczących pracę na innej podstawie niż stosunek pracy - dokumentacja. Wypadki w drodze do i z pracy do domu - warunki konieczne do uznania, dokumentacja. Wpływ stanu wypadkowości na zróżnicowanie składki na ubezpieczenie wypadkowe. 12

Wypadki przy pracy osób świadczących pracę na innej podstawie niż stosunek pracy - dokumentacja.

14 Wypadki zrównane z wypadkami przy pracy Ustawa z r. O ubezpieczeniu społ. z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. Art3.ust. 2 Na równi z wypadkami przy pracy, w zakresie uprawnienia do świadczeń odszkodowawczych określonych w ustawie, traktuje się wypadek, któremu uległ pracownik: 1. Podczas podróży służbowej w okolicznościach innych niż określone w ust. 1, chyba, że wypadek spowodowany został postępowaniem pracownika, które nie pozostaje w związku z wykonywaniem powierzonych mu zadań. 2. Podczas szkolenia w zakresie powszechnej samoobrony 3. Przy wykonywaniu zadań zleconych mu przez działającą u pracodawcy organizację związkową.

Podczas podróży służbowej w okolicznościach innych niż określone w ust.

15 Wypadki w drodze do i z pracy Zgodnie z postanowieniem art. 57b w ustawie z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227), za wypadek w drodze do pracy lub z pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, które nastąpiło w drodze do lub z miejsca wykonywania zatrudnienia lub innej działalności stanowiącej tytuł ubezpieczenia rentowego, jeżeli droga ta była najkrótsza i nie została przerwana. Jednakże uważa się, że wypadek nastąpił w drodze do pracy lub z pracy, mimo że droga została przerwana, jeżeli przerwa była życiowo uzasadniona i jej czas nie przekraczał granic potrzeby, a także wówczas, gdy droga, nie będąc drogą najkrótszą, była dla ubezpieczonego, ze względów komunikacyjnych, najdogodniejsza. Za drogę do pracy lub z pracy uważa się oprócz drogi z domu do pracy lub z pracy do domu również drogę do miejsca lub z miejsca: 1) innego zatrudnienia lub innej działalności stanowiącej tytuł ubezpieczenia rentowego, 2) zwykłego wykonywania funkcji lub zadań zawodowych albo społecznych, 3) zwykłego spożywania posiłków 4) odbywania nauki lub studiów.

1227), za wypadek w drodze do pracy lub z pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, które nastąpiło w drodze do lub z miejsca wykonywania zatrudnienia lub innej działalności

16 Wypadki w drodze do i z pracy Zdarzenie, któremu uległby pracownik po wejściu na teren zakładu będzie już rozpatrywane jako wypadek przy pracy. W drodze powrotnej początek drogi będzie miał miejsce z chwilą opuszczenia terenu zakładu pracy, a koniec w momencie wejścia do mieszkania.

Podobne dokumenty

I N S T R U K C J A POSTĘPOWANIA W PRZYPADKU POWSTANIA WYPADKU PRZY PRACY

Załącznik Nr 2 do Zarządzenia Nr 65/2016 Wójta Gminy Lądek z dnia 11 października 2016 I N S T R U K C J A POSTĘPOWANIA W PRZYPADKU POWSTANIA WYPADKU PRZY PRACY Procedura postępowania na wypadek zaistnienia