Przemysł meblarski w Polsce na przykładzie Klose GFM

Transkrypt

1 Przemysł meblarski w Polsce na przykładzie Klose GFM Branża meblarska w Polsce: zalicza się ją do liderów eksportu i produkcji mebli na świecie gdzie w rankingach zajmuje odpowiednio 4 i 10 miejsce wartość produkcji sprzedanej przemysłu meblarskiego w Polsce wyniosła w 2008 roku blisko 25 mld zł ( Meblarstwo generuje około 2% polskiego PKB ) wartości eksportu wynosi 21 mld zł (ok. 6% całego polskiego eksportu) i zajmuje trzecie miejsce za przemysłem motoryzacyjnym oraz produkcją maszyn i urządzeń elektrycznych w przemyśle meblarskim znajduje zatrudnienie około 120 tyś osób co stanowi blisko 7% ogółu zatrudnionych w Polsce rynek mebli w Polsce jest wysoko konkurencyjny ponieważ aktywnie działa na nim około 100 firm zaliczanych do grupy dużych przedsiębiorstw, około 400 przedsiębiorstw średnich, 1000 firm małych (od 10 do 49 pracowników) i 5000 firm mikro Liczbę przedsiębiorstw kooperujących z różnych branż powiązanych z produkcją mebli szacuje się na 20 tysięcy

2 Polski sektor meblarski a rynek globalny : w w okresie ostatnich 20 lat polska branża meblarska przeżywała dynamiczny rozwój. Wartość eksportu liczona w dolarach amerykańskich wzrosła a ze 147 mln do ponad 7 mld dolarów przemysł meblarski w Polsce osiągnął znaczącą pozycję dzięki działaniom proeksportowym i analizując w całości produkcję mebli w Polsce jest j ona w 90% nastawiona na eksport producenci polscy zdobyli uznanie i zaufanie klientów na wymagających rynkach Europy Zachodniej na przestrzeni ostatniego dziesięciolecia tracili na znaczeniu dotychczasowi liderzy produkcji meblarskiej tacy jak Włosi i Niemcy ustępując miejsca takim krajom jak Chiny i Polska Polska posiada niezaprzeczalne atuty w postaci atrakcyjnej lokalizacji geograficznej oraz długich tradycji w produkcji mebli, a co za tym idzie również dostępu do wykwalifikowanych pracowników. Wpływ światowego kryzysu gospodarczego na branże meblarską w Polsce Światowy kryzys gospodarczy, który dużym stopniu dotknął również polską gospodarkę nie ominął również naszej branży meblarskiej. Na jej kondycję i pozycję mają bowiem bardzo wyraźny wpływ zarówno czynniki makro jak i mikroekonomiczne

3 Czynniki makroekonomiczne: niedostateczny popyt na rynku krajowym wynoszący jedynie 10% możliwości produkcyjnych polskiego przemysłu meblarskiego, niedostateczny popyt na rynku międzynarodowym w szczególności w kontekście zahamowania konsumpcji na skutek światowego kryzysu finansowego oraz konkurencji ze strony rozwijających się krajów o bardziej korzystnej strukturze kosztów takich jak np. Bułgaria, Rumunia i dalej Chiny, Indie, Wietnam oraz Malezja, duża zmienność kursów walut wobec realizowania sprzedaży głównie w walutach obcych najczęściej w euro a przy generowaniu kosztów w polskich złotych działalność gospodarcza narażona jest na trudne do przewidzenia ruchy walut oraz ataki spekulacyjne, niska wiedza klientów zarówno indywidualnych jak i instytucjonalnych odnośnie znaczenia ergonomii mebli w kształtowaniu warunków pracy oraz zdrowia człowieka słabo rozwinięta baza usługowa w zakresie badań i rozwoju oraz związane z tym faktem wysokie koszty dostępu do tego typu usług, istotne luki w specjalistycznej ofercie szkoleniowej i doradczej z zakresu dotyczącego produkcji i sprzedaży mebli; bariery administracyjno prawne tj. złożoność procedur prawno-administracyjnych oraz wysokie obciążenia prowadzenia działalności gospodarczej. Czynniki mikroekonomiczne: brak rozpoznawalnych marek, brak wyróżnika charakteryzującego wzornictwo, niedostateczna innowacyjność produktów, zbyt wolno rosnąca wydajność pracy, wzrastające wymagania płacowe pracowników, które nie nadążają za wzrostem wydajności produkcji w efekcie obniżają rentowność produkcji meblarskiej, problemy techniczne i technologiczne przy implementacji nowych materiałów i komponentów do produkcji mebli, problemy techniczne na etapie kooperacji z dostawcami i spełnieniem przez nich parametrów jakościowych wszystkich dostaw, niska świadomość potrzeby prowadzenia badań jak i korzystania z ich wyników zarówno w odniesieniu do nowych konstrukcji, parametrów technicznych procesu technologicznego oraz zmieniających się trendów rynkowych i zachowań zakupowych klientów, znikoma znajomość zmieniających się mechanizmów i postaw zakupowych klientów, niewielki potencjał własnego zaplecza w zakresie badań i rozwoju, niechęć do podejmowania działań o charakterze kooperacji horyzontalnej, niedostateczna wiedza odnośnie zalet współpracy kooperacyjnej o charakterze poziomym i pionowym.

4 Działania zaradcze wobec skutków kryzysu Działania makroekonomiczne Działania mikroekonomiczne Działania makroekonomiczne: prowadzenie poprzez organizacje branżowe możliwie szerokiego lobbingu na rzecz branży wśród instytucji rządowych i pozarządowych. Wydaje się, że stałe zwracanie uwagi polskiego rządu na problemy branży w dłuższym okresie czasu przyniesie wymierne korzyści dla polskich przedsiębiorstw meblarskich. w przypadku małych firm tworzenie różnego rodzaju formalnych bądź nieformalnych grup w ramach stowarzyszenia branżowego mających na celu wzrost rozwoju ekspansji i promocji na rynkach zagranicznych, uwzględniając aktualny potencjał popytowy (odnośnie klientów indywidualnych oraz instytucjonalnych), a także podażowy tych rynków, nisze rynkowe i postawy zakupowe klientów, plany marketingowe dla konkretnych rynków oraz produktów, aktywny udział przedsiębiorców w spotkaniach krajowych i międzynarodowych w celu wymiany doświadczeń szczególnie z zakresu specyfiki rynków zagranicznych i postaw zakupowych klientów na tych rynkach, specyficznych uwarunkowań prawnych, opracowanie i realizacja programów edukacyjnych skierowanych do odbiorców mebli (indywidualnych oraz instytucjonalnych) na temat znaczenia ergonomii i jakości mebli w kształtowaniu warunków pracy oraz zdrowia człowieka we współpracy z organizacjami rządowymi, pozarządowymi oraz uczelniami wyższymi, opracowanie programów edukacyjno szkoleniowych z zakresu szeroko rozumianego prowadzenia działalności gospodarczej np. finansów, zabezpieczania kontraktów eksportowych, itp., wzrost znaczenia zaplecza badawczo rozwojowego (aktywne prowadzenie badań zarówno samych mebli jak i badań marketingowych) oraz kreowanie warunków do rozwoju kontaktów kooperacyjnych pomiędzy przemysłem, a instytucjami naukowo-badawczymi.

5 Działania mikroekonomiczne: aktywny udział we wszelkiego rodzaju programach szkoleniowych i usługach doradczych z zakresu projektowania i kreowania wzornictwa, inwestowanie w kreowanie pozytywnego wizerunku przedsiębiorstwa, w tym między innymi w rozwój marek i oryginalne wzornictwo, udział w różnego rodzaju przedsięwzięciach promujących oryginalne wzornictwo w trakcie krajowych i międzynarodowych wydarzeń branżowych, a także w mediach, korzystanie z infrastruktury badawczo rozwojowej umożliwiającej rozwiązywanie problemów o charakterze technicznym lub technologicznym, a także weryfikacji danych na temat nowych materiałów i narzędzi, aktywny udział w programach szkoleniowych i korzystanie z różnego rodzaju usług doradczych z zakresu organizacji, optymalizacji oraz nowoczesnych technik i materiałów mogących mieć zastosowanie w procesie produkcji mebli, korzystanie z dostępnej wiedzy z zakresu najnowszych osiągnięć oraz sprawdzonych metod projektowania, produkcji, organizacji pracy oraz technik sprzedaży, aktywny udział w programach szkoleniowych i doradztwie skierowanym do przedsiębiorców i pracowników z zakresu korzystania z wyników prac badawczo rozwojowych, wspólne promowanie i wytyczanie jednolitych procedur prowadzenia badań w zakresie projektowania, produkcji, organizacji pracy oraz techniki sprzedaży, Wpływ światowego kryzysu gospodarczego na KLOSE GFM Czynniki makroekonomiczne: Spadek zamówień na rynku krajowym (spółka KMK) Spadek zamówień na rynku niemieckim (spółka DKK) Znaczne osłabienie się waluty Euro (90% naszej produkcji to eksport do strefy euro) Czynniki mikroekonomiczne: Zbyt mała rozpoznawalność marki Klose Problemy z zaopatrzeniem, niedotrzymywanie terminowości przez kooperantów operantów Problemy techniczne przy wdrażaniu nowych modeli

6 Wzrost liczby upadłości w 2009 roku Zmiana o 55% w stosunku do III kwartału styczeń luty marzec kwiecień maj czerwiec lipiec sierpień wrzesień Liczba upadłości rosła w 14 na 16 województw III kw 2008 III kw mazowieckie ślaśkie dolnośląskie wielkopolskie zachodniopomorskie małopolskie kujawsko-pomorskie łódzkie podkarpackie lubelskie pomorskie lubuskie warmińsko-mazurskie świętokrzyskie podlaskie opolskie

7 Złoty ratuje eksport Lepiej wygląda sytuacja za granicą, gdzie trafia około 80 proc. produkowanych w Polsce mebli. Choć licząca blisko 6 tys. firm branża ma kłopoty z kryzysowym spadkiem popytu za granicą, słaby złoty w istotny i sposób zwiększa konkurencyjność polskich produktów i poprawia rentowność eksportu. W zeszłym roku jego wartość wyniosła 6,1 mld euro. W obecnej sytuacji lepiej na rynku radzą sobie eksportowi producenci ci tańszych mebli jak pokazują wyniki firm działających w seg- mencie popularnym, środek ciężkości rynku przesuwa się w kierunku produktów ekonomicznych. Zwolnienia w branży Problemy szczególnie małych i średnich wytwórców wpływają na wielkość zatrudnienia w przemyśle meblarskim. W połowie 2008 r. szacowano, że liczba zatrudnionych wynosi około 120 tys. Z naszych szacunków wynika, że w ciągu 12 miesięcy pracę straciło o ponad 7 proc. zatrudnionych. Wiele wskazuje na to, że na tym redukcja etatów się nie zakończy na rynku nie brak upadłych bądź likwidowanych firm, z giełdowym Swarzędzem na czele, które nie zakończyły z jeszcze procesów zwolnień. Jak kryzys wpłynie na kształt polskiego przemysłu meblowego? Komentatorzy spodziewają się konsolidacji branży. Część małych firm będzie musiała połączyć się z większymi podmiotami, by skuteczniej konkurować w okresie bessy. Na kryzysie powinny wygrać duże przedsiębiorstwa, które mogą skuteczniej konkurować na kurczącym się polskim rynku i równocześnie czerpać profity z bardziej rentownej sprzedaży zagranicznej. Kto znajdzie się w tym gronie? Skorzystać powinni giganci z Black Red White i giełdowym Forte na czele.

8 Zwolnienia w GFM W ciągu trzech lat załoga Gościcińskiej Fabryki Mebli zredukowana została o około 300 osób na 700 zatrudnionych PRZYCZYNY ZWOLNIEŃ TO: - REORGANIZACJIA FIRMY - WYMIANA PARKU MASZYNOWEGO - KRYZYS GOSPODARCZY Wykres 7. Pracujący w sektorze meblarskim w tys. Osób styczeń luty marzec kwiecień maj czerwiec lipiec sierpień wrzesień październik listopad grudzień

9 Obok tych istotnych danych równie ważne jest zatrudnienie w branży meblarskiej, które w wyniku kryzysu zostało drastycznie zmniejszone, podobnie jak w innych branżach. W latach 2007 i 2008 występowały niewielkie zmiany z w zatrudnieniu w przedsiębiorstwach z branży meblarskiej. Dopiero w końcowych miesiącach 2008 roku można zauważyć tendencję spadkową liczby osób zatrudnionych w tej branży. Przedsiębiorstwa najpierw ograniczają ą bowiem godziny nadliczbowe, wysyłają pracowników na urlopy, rezygnują z pracy na drugiej i trzeciej zmianie. Dopiero kiedy tendencja spadkowa sprzedaży utrzymuje się w dłuższym okresie, firmy podejmują decyzje o masowych zwolnieniach, co jest jednym z elementów restrukturyzacji w obliczu kryzysu. Bardzo drastyczny spadek zatrudnienia nastąpił na przełomie roku 2008 i 2009, gdyż aż o ponad p 15 %, po czym pozostałe miesiące tego roku odznaczały się względną stabilnością tej wielkości. Polska jest liczącym się graczem na światowym rynku mebli. Jesteśmy jednym z największych eksporterów, po Chinach, Włoszech oraz Niemczech.W ostatnich latach producenci narzekali na silnego złotego, który w znaczącym stopniu zmniejszał rentowność sprzedaży eksportowej. Ofiarą aprecjacji polskiej waluty padła m.in. Adriana, swego czasu jeden z największych w Europie dostawców mebli tapicerowanych dla IKEA, która w 2008 r. ogłosiła upadłość. Choć osłabienie polskiej waluty działa na korzyść eksporterów, nie wszyscy mają powody do radości. Podczas gdy najwięksi gracze po początkowych tarapatach radzą sobie coraz z lepiej, mniejsi z obawą spoglądają w przyszłość. Włodarze potentatów branży nie ukrywają, że coraz częściej otrzymują oferty przejęcia od mniejszych producentów. Ci nie wytrzymują konkurencji, padają ofiarą nierzetelnych pośredników, mają problemy z obsługą kredytów. W czasach prosperity szacowano, że w branży działa niemal 6 tys. firm. Ile z nich przetrwa kryzys? Błażej Dowgielski - Parkiet

10 Branża meblarska w Polsce radzi sobie stosunkowo dobrze. Mam tu na myśli zwłaszcza duże spółki, w tym giełdowe Forte i Paged. Gorzej jest ze średnimi i małymi podmiotami. Branży przede wszystkim sprzyja słaby złoty, dzięki któremu firmy mogą konkurować na rynkach eksportowych. Jest to szczególnie dobra informacja w kontekście spadającego w całej Europie wolumenu sprzedawanych mebli. W Polsce rynek kurczy się o kilka procent, w Europie Zachodniej o ponad proc., a w krajach dawnego ZSRR jeszcze bardziej. Perspektywy rozwoju branży w najbliższych latach będą zależeć głównie od kursu EUR/PLN. Ostatnie lata wyraźnie pokazują, że jej wyniki są bardziej skorelowane ze zmianami cen walut niż ze zmianami produktu krajowego brutto. Branża meblarska w Polsce ma dużo większy udział w PKB, niż ma to miejsce w innych krajach. Około proc. jej przychodów pochodzi z eksportu. Oczekując umocnienia złotego w najbliższych latach, o wynikach poszczególnych firm będzie decydować wysoka efektywność kosztowa, a przede wszystkim skuteczna polityka stosowanych zabezpieczeń walutowych. Przygotował Marek Albecki Radosław Łukaszczuk - analityk, Millennium Dom Maklerski