WDRAŻANIE STRATEGII ROZWOJU ŚRÓDLĄDOWYCH DRÓG WODNYCH

Transkrypt

1 WDRAŻANIE STRATEGII ROZWOJU ŚRÓDLĄDOWYCH DRÓG WODNYCH konsultacje z udziałem sektora prywatnego w ramach programu Global Compact Poland Żegluga Śródlądowa Ministerstwo Rozwoju

2 Cele Zrównoważonego Rozwoju (SDGs) i priorytety rozwojowe Polski

3 Programy Bałtyk i Żegluga Śródlądowa Konsultacje partnerskie Inicjatywy Sekretarza Generalnego ONZ Global Compact w Polsce z sektorem prywatnym przy realizacji Programów Bałtyk oraz Żegluga Śródlądowa rozpoczęły się w 2015 roku. Do współpracy zostały także zaproszone inne podmioty jak Urzędy Marszałkowskie, Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska, Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, Krajowy Zarząd Gospodarki Morskiej, Komisja Europejska czy Najwyższa Izba Kontroli. Spotkanie w ramach posiedzenia departamentu zrównoważonego transportu Europejskiej KomisjiGospodarczej ONZ (UNECE) Luty 2016 o W ramach punktu agendy dotyczącego Porozumienia AGN zaprezentowane zostały przedstawicielom OBWE, KE ireprezentantom rządów, informacje n.t stanu śródlądowych dróg wodnych w Polsce oraz programów Global Compact w Polsce m.in.w ramach Programu Żegluga Śródlądowa

4 Programy Bałtyk i Żegluga Śródlądowa Spotkanie z przedstawicielami Sekretariatem Ramowej Konwencji ONZ ds. Zmiany Klimatu (UNFCCC) kwiecień 2016 o Z upoważnienia Ministerstwa Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej rozmowy otwierające możliwość konsultacji strategii Ministerstwa z UNFCCC. o Konsultacje dotyczą programów adaptacji Polski do zmieniającego się klimatu. W tym m.in. Program Żegluga Śródlądowa oraz Program Bałtyk dotyczą gospodarowania zasobami wodnymi ograniczenia emisji CO2. Debata podczas Transport Week Europejskie korytarze transportowe szansą na rozwój polskiej gospodarki i większą integrację z rynkami wschodniej i zachodniej Europy Marzec 2016 Spotkanie konsultacyjne ze Spółkami Skarbu Państwa i Przedstawicielami Ministerstw w Ministerstwie Rozwoju

5 Programy Bałtyk i Żegluga Śródlądowa w 2016 roku Konsultacje eksperckie w Ministerstwie Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej TBA Spotkanie z przedstawicielami Międzynarodowej Organizacji Morskiej (IMO), a także Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (OBWE) w ramach strategicznego partnerstwa instytucji ONZ Maj 2016/ Czerwiec 2016 Prezentacja nowych wersji raportów Bałtyk dla Wszystkich oraz Żegluga Śródlądowa- Odra w ramach Inicjatywy Bałtyckiej, spotkania wysokiego szczebla towarzyszącemu EFNI 30 Wrzesień 2016 Ponadto nasze działania w ramach Programów Bałtyk oraz Żegluga Śródlądowa będą prezentowane na konferencjach takich jak Forum Ekonomiczne w Krynicy, Pomorski Kongres Obywatelski, Forum Przemysłowe w Karpaczu..

6 Porozumienie AGN Europejskie Porozumienie w Sprawie Głównych Śródlądowych DrógWodnych o Międzynarodowym Znaczeniu to podstawowy dokument sporządzony przez Europejską Komisję Gospodarczą ONZ (UNECE) - wskazuje kierunki rozwoju sieci dróg wodnych śródlądowych w Europie - celem jest wprowadzenie ram prawnych, dla skoordynowanego planu dla rozwoju sieci śródlądowych dróg wodnych o międzynarodowym znaczeniu, opartej o uzgodnione parametryinfrastrukturalne i eksploatacyjne.

7 Porozumienie AGN Na terytorium Polski znajdują się trzy szlaki wodne o znaczeniu międzynarodowym: 1. Droga wodna E40, łącząca Morze Bałtyckie od Gdańska z Morzem Czarnym w Odessie, 2. E30, przebiegająca Odrzańską Drogą Wodną, łącząca Morze Bałtyckie w Świnoujściu z Dunajem w Bratysławie, 3. E70, łącząca Odrę z zalewem Wiślanym i stanowiąca część europejskiego szlaku komunikacyjnego wschód-zachód łączącego Kłajpedę z Rotterdamem. Układ projektowanych międzynarodowych dróg wodnych śródlądowych w Polsce Niestety, drogi te, z wyjątkiem krótkich odcinków na dolnej Odrze i Wiśle, nie spełniają minimalnych międzynarodowych warunków żeglowności wg. Konwencji AGN (IV klasa żeglowności).

8 Transeuropejska Sieć Transportowa (TEN-T) Transeuropejska Sieć Transportowa Na przełomie 2013 i 2014 roku Unia Europejska przyjęła nową politykę odnośnie infrastruktury transportowej. Głównym jej celem jest przekształcenie obecnej sieci dróg, linii kolejowych, portów lotniczych i dróg wodnych w jednolity, multimodalny system transeuropejskiej sieci transportowej (TEN-T). Przez Polskę przechodzą dwa z dziewięciu głównych korytarzy transportowych UE, które jednocześnie mają duże znaczenie dla regionu Bałtyku: korytarz Morze Północne - Bałtyk korytarz Bałtyk - Adriatyk

9 Korzyści Rozwoju Żeglugi Śródlądowej w Polsce - Transportowe Biała Księga - rola śródlądowych dróg wodnych w budowaniu transportu intermodalnego i poprawa sieci połączeń w Europie. Rozwój transportu intermodalnego to integracja krajowej sieci transportowej. Efektywność intermodalnego transportu w dużej mierze przekłada się na możliwości przeładunkowe portów i na ich rozwój. jedna barka może przewieźć drogą wodną tonaż równoważny ok. 52 samochodom ciężarowym, a przy tym nawet 5-krotnie taniej.

10 Transeuropejska Sieć Transportowa (TEN-T) - porty Szacuje się, że transport morski obsługuje obecnie 80 % wolumenu światowego handlu, dlatego też w ramach korytarzy transportowych to właśnie porty wyznaczają mapę połączeń lądowych. Do sieci bazowej TEN-T włączone są polskie porty Szczecin, Świnoujście, Gdańsk oraz Gdynia. Bałtyk jest jednym z najbardziej obciążonych transportowo akwenów morskich na świecie. Sprzyjato rozwojowipolskiej gospodarki i polskich portów nadbałtyckich. Aby w pełni wykorzystać ten potencjał niezbędne jest stworzenie mapy potrzeb rozbudowy połączeń zaplecza portów, rozwoju infrastruktury terminali, budowy platform i centrów logistycznych. Jak rozwój żeglugi śródlądowej może wpłynąć na poprawę zaplecza polskich portów i podniesienie ich konkurencyjności?

11 Korzyści Rozwoju Żeglugi Śródlądowej w Polsce - Energetyczne Potrzeba dywersyfikacji: wsparcie dla energetyki opartej na węglu. Udział energii odnawialnej stanowi jedynie ok. 11 % produkcji, z czego większość pochodzi z instalacji wiatrowych. Sprzyjające warunki do rozwoju energetyki wodnej: teoretyczny potencjał hydroenergetyczny polskich rzekto 25 Twh, z czego wykorzystujemy niecałe 20 % (średnia europejskawynosi ok45%, a niektóre kraje niemal 90 %). Stopień wykorzystania mocy zainstalowanej: Energetyka wodna wyróżnia się blisko 50-60% stopniem wykorzystania, w porównaniu do ok % dla morskiej energetyki wiatrowej czy 20-25% dla lądowej energetyki słonecznej

12 Korzyści Rozwoju Żeglugi Śródlądowej w Polsce Klimatyczne aktywne kontrolowanie poziomu wód w rzekach poprzez budowę wielofunkcyjnych zbiorników wodnych, - przeciwdziałanie skutkom zmian klimatycznychtakim jak m.in. częste susze czy powodzie. W okresie łączne koszty powodzi w Polsce wyniosły ok. 43 mld złotych. 3 największych w latach 1997, 2001, to łączny koszt 38,1 mld zł. W roku ubiegłym suszą zagrożonych było 99 proc. powierzchni upraw rolnych, a szacunki wskazywały, że straty w rolnictwie za rok 2015 wyniosły ponad 1 mld zł. Deficyt wody w roku 2015 wyniósł średnio o ok. 270 % więcej niż w ostatnich dziesięciu latach. Zbiorniki wielofunkcyjne zapewniają stały dostęp do wody elektrowniom, co przyczynia się do zapewnienia bezpieczeństwa energetycznegokraju, zapobiegając tzw. black-out om.

13 Korzyści Rozwoju Żeglugi Śródlądowej w Polsce - Turystyczne wzrost atrakcyjności regionów pod względem turystyczno-rekreacyjnym, a tym samym na ich rozwój gospodarczy. transport wodny, jak i wielofunkcyjne zbiorniki retencyjne przyczyniają się do powstawania m.in. szlaków turystycznych i ścieżek przyrodniczo-edukacyjnych, rozwoju sportów wodnych czy do wydłużenia sezonu turystycznego regionu

14 Finansowanie inwestycji związanych z rozwojem żeglugi śródlądowej Możliwe instrumenty finansujące inwestycje związane z realizacją strategii rozwoju żeglugi śródlądowej w Polsce: Budżet państwa Fundusze Europejskie Pożyczki od innychinstytucji Kapitał prywatny Partnerstwo publiczno-prywatne

15 Finansowanie inwestycjifundusze europejskie Długoterminowe pożyczki na realizację inwestycji związanych z rozwojem żeglugi śródlądowej: 6 krajowych programów operacyjnych realizowanych W latach : Infrastruktura i Środowisko- 27,5139 mld euro Inteligentny Rozwój- 8,6141 mld euro Wiedza Edukacja Rozwój- 4,4193 mld euro Polska Wschodnia- 2,1172 mld euro Polska Cyfrowa- 2,2556 mld euro Pomoc Techniczna- 0,700 mld euro Dodatkowo realizowanych 16 programów regionalnych

16 Finansowanie inwestycji- CEF (Connecting Europe Facility) Polskie drogi śródlądowe nie są uwzględnione w sieci TEN-T. Poprzez ich włączenie, Polska dostanie możliwość wsparcia finansowego dla tych inwestycji. Connecting Europe Facility - CEF jest instrumentem finansowania inwestycji realizujących europejską politykę transportową, energetyczną oraz telekomunikacyjną. Nowa polityka UE potraja wysokość środków na transport w latach do 29,3 mldeuro. Standardowe stawki współfinansowania projektów TEN-T w sieci bazowej wynoszą: Do 50% środków UE na analizy Do 20% na roboty budowlane Istnieją możliwości zwiększenia współfinansowania projektów transgranicznych dotyczących połączeń kolejowych oraz żeglugi śródlądowej (do 40%) Państwa członkowskie kwalifikujące się dopomocyz FunduszuSpójności (w tym Polska) mogą uzyskać współfinansowanie do 85 % kosztów inwestycji

17 Finansowanie inwestycji- plan Junckera Plan Inwestycyjny dla Europy (Plan Junckera), to plan Komisji Europejskiej i Europejskiego Banku Inwestycyjnego dla pobudzenia inwestycji w gospodarce europejskiej (m.in. w rozwój infrastruktury). Przepisy ustanawiające Europejski Fundusz Inwestycji Strategicznych (EFIS) - fundament planu Junckera - przyjęteprzezparlament Europejski w połowie ubiegłego roku. Środki EFIS przyznawane będą w formie: Pożyczek Finansowania typu mezzanine Wkładów kapitałowych Wsparcie EFIS będzie miało charakter instrumentówzwrotnych EFIS wesprze głównie inwestycje transportowej, energetyczne, badania i rozwój oraz technologie informacyjno- telekomunikacyjne.

18 Finansowanie inwestycji- Partnerstwo Publiczno- Prywatne Inwestycje związane z użeglowieniem polskich rzek są kosztowne, jednak ze względu na opłacalnośćmożna liczyćna ich szybki zwrot. Partnerstwo publiczno-prywatne (PPP) jest jedną z możliwości realizacji zadańpublicznych. Podstawą PPP jest podział zadań między sektorem prywatnym i publicznym oraz wykorzystanie wiedzy i umiejętności, tak, by wspólne przedsięwzięcie zrealizować efektywnie i z korzyścią dla społeczeństwa i gospodarki Source: K. Wojewódzka-Król, R.Rolbiecki, 2016

19 Programy Bałtyk i Żegluga Śródlądowa w 2016 roku Podobnie jak w roku ubiegłym, w roku 2016 Inicjatywa Sekretarza Generalnego ONZ Global Compact w Polsce przygotowuje w ramach Programów dwa raporty: Drugą edycję raportu Bałtyk dla Wszystkich Raport Żegluga Śródlądowa II - Odra Raporty zostaną zaprezentowane podczas Inicjatywy Bałtyckiej, debaty wysokiego szczebla w ramach wydarzenia towarzyszącego Europejskiemu Forum Nowych Idei w Sopocie, która odbędzie się 30 września br. Na wniosek MGMiŻŚ raporty zawierać mają analizy, które ułatwią Ministerstwu realizację strategii rozwoju śródlądowych dróg wodnych w Polsce, zapraszamy partnerów biznesowych do przedstawienia na łamachraportów: planów inwestycyjnych powiązanych z rozwojem żeglugi śródlądowej w Polsce; wyliczeń i analiz popierających planowane inwestycje; przedstawienia wizji współpracy z rządem przy realizacji strategii inwestycyjnej spółki. ZAPRASZAMY DO WŁĄCZENIA SIĘ W PRZYGOTOWANIE I WSPÓŁFINANSOWANIE ANALIZ

20 Dziękuję za uwagę i zapraszam do debaty Kamil Wyszkowski Dyrektor Generalny Inicjatywa Sekretarza Generalnego ONZ Global Compact w Polsce ul. Emilii Plater 25/64, Warszawa, tel/fax ;